Böcek Isırması Nasıl Olur

Havaların ısınması ile beraber artan böcek ısırıkları hakkında merak edilenleri sizler için derledik. Bazı böcekler gözle görülür şekilde ısırsa da kimisinin ne zaman ısırdığı belli olmaz. Enfeksiyonlu virüslere neden olan bu ısırmalar, bölgenin tahribatına sebebiyet verir. Peki hangi böcek ısırığı nasıl olur? Haberin detayında ısırmalara dair her şeyi bulabilirsiniz.

Yaz aylarında daha sık yaşanan böcek ısırığı ciddi hastalıklara neden olmaktadır. Böyle durumlarda önemli olan hangi böceğin nasıl ısırdığıdır. Çoğu zaman tam olarak hangi böcek tarafından ısırıldığını tanımlamak oldukça zor bir hal alır. Bu durum da tedavinin gecikmesine sebebiyet vermektedir. Ancak bu durumun önüne geçilebilir. Her ne kadar ısırıklar birbirine benzese de gösterdikleri belirtiler aynı değildir. Havaların ısınması ile en çok artan ısırık ise sivrisinektir. Isırılan bölgenin şişmesi sertleşmesi, kaşınması ve kabarması gibi belirtilerle kendini gösterir. 

İLİŞKİLİ HABERKaşıntı neden olur? Kaşıntı hangi hastalıkların habercisidir? Kaşıntıya iyi gelen doğal yollar!

hangi böcek ısırığı nasıl olur

BÖCEK ISIRMALARININ BELİRTİLERİ NELERDİR?

1. Vücuda giren enfeksiyonlu hücreler genellikle bağışıklık sistemini etkiler. Bu yüzden vücut antikor üretmeye başlayınca, vücut ısınmaya başlar. 
2. Enfeksiyon alerjik reaksiyonlara neden olduklarından boğazların şişmesine bu da yutkunma güçlüğüne neden olur.
3. Sinir hücrelerinin hasar alması şiddetli baş ağrılarına ve vücut yorgunluğuna sebebiyet verir. 
4. Kan basıncının düzensizleşmesini sağlayan mikroplar, hızlı kan akışını sağlar bu da kalp ritmini bozar. 
5. Akabinde mide bulantısı ve kusma gibi belirtiler devam eder. 

sivrisinek ısırığı

İLİŞKİLİ HABERKırım Kongo Kanamalı Ateş hastalık neden olur? Kene ısırması belirtileri nelerdir?

HANGİ BÖCEK ISIRIĞI NASIL OLUR?

EŞEK ARISI

• Eşek arısı ısırığı normal arı ısırığından daha fazla canınızı acıtır. Eşek arısının ısırdığı bölge hemen kabarır ve kırmızı bir renk alır. Eşek arısının ısırığının en önemli farkı ise kulak ve dudaklarınızın morarıp, solunum probleminin ortaya çıkmasıdır. Bu durum karşısında bir uzmana danışmalısınız.

eşek arısı

ATEŞ KARINCASI

• Açık kahve renkli karıncaların ısırması zehirli olduğundan ciddi alerjik şoklara neden olur. Isırık sonrası cilt tahrişi, aşırı kaşınma ve dökülme gibi belirtilerin yanı sıra nefes alıp verme problemi ortaya çıkar.

ateş karıncası

KARASİNEK

• Karasinekler insan kanı içerek beslenen hayvanlardır. Isırdığı bölgede kırmızı küçük nokta oluşur. Zamanla bu nokta iltihaplı bir kabarcığa dönüşür. Karasinekler birçok farklı hastalık taşıdıklarından ısırılma sonrası bir doktora görünmekte fayda var. 

kara sinek

TAHTA KURUSU

• Sivrisinek ve pire ısırıklarına benzeyen tahta kurusu ısırığını ayırt etmenin tek bir yolu vardır. Tahta kurusu aynı bölgede bir yol izliyormuş gibi bir kaç defa ısırır. Ciltte aşırı kaşınma ve kanamaya neden olur.

tahta kurusu

ARI 

• Arı ısırığı çok tehlikeli değildir. Ancak arı ısırığına alerjisi olan bazı ilar için bu durum çok kötü sonuçlara neden olabilir. Arı soktuğu bölgede iğnesini bırakır ve o bölgenin ödem toplamış gibi şişmesine sebebiyet verir.

arı

KENE

• Kene ısırığı, ölümle sonuçlanan ciddi böcek ısırmalarından biridir. Keneler ısırdıkları insan vücudunda günlerce yaşayabilir. Ateşlenme, kusma ve baş dönmesi gibi belirtilerle kendini gösterir. Erken müdahale edilmediğinde bağışıklık sistemini zayıflatarak ölüme neden olur.

kene

SİVRİSİNEK ISIRIĞINA DOĞAL YÖNTEM!

Sivrisinekler her yere kondukları için belirli bir virüs vücuda enfekte etmez. Birden fazla enfeksiyonu vücuda aktardığı için ciddi cilt ve sağlık sorunlarına neden olur. Bazılarını sivrisinekler hiç ısırmak bazılarının hastalanmasına sebebiyet verir. Sivrisinek balon gibi bölgeyi kabartır. Enfeksiyon hızla yayıldığı için önüne geçmedeki en etkili yöntem buz kompresidir. Daha sonra enfeksiyonun yakıcılığını azaltmak için ılık çay torbası konulmasından fayda var. Kaşıntının tahribatını azaltmak için antimikrobiyal özlü kremler ya da limon gibi doğal ilaçlar sürülebilir. Bölgenin yumuşak kalması için kozmetik ürünler yerine daha dola aleo vera jeli kullanılabilir. 

İLİŞKİLİ HABER

Böcek ısırıkları çok sık olarak görülmesine rağmen ciddi reaksiyonlar genellikle arı sokmalarına bağlı olarak gelişir. Arı sokmaları sonucu ANAFİLAKSİ gelişebilir.

Arı sokmasına bağlı gelişen reaksiyonlar her yaşta görülebilir. Ülkemizde en sık bal arısı (Apis mellifera) ve yaban arısı (Vespula vulgaris) sokmasına bağlı reaksiyonlar görülmektedir. Bal arısı iğnesi soktuktan sonra vücudundan ayrılır ve bu durum arının ölümüne yol açar. Yaban arıları ise çok saldırgandırlar, ufak bir uyaranla, hatta tahrik edilmeseler de sokabilirler. Birkaç kancası olan iğnelerini bırakmadıklarından birçok kez sokabilmektedirler. Yaban arısı daha çok alerjik reaksiyona neden olur.

Böcek Alerjileri Semptomlar ve Bulgular

Böceklerin soktuğu yerde genellikle ağrı, şişlik ve kızarıklık meydana gelir. Bu normal bir reaksiyondur. Genellikle birkaç saat içinde düzelir. İlerde alerjik reaksiyon gelişme riski düşüktür ancak sıfır değildir.

Alerjik reaksiyonlar iki şekilde gelişir;

• Geniş Lokal Reaksiyonlar
• Sistemik Reaksiyonlar

Geniş lokal reaksiyonlar hafif olarak başlar. Ancak 12-24 saat içinde genellikle 20 cm’yi aşan bazen de tüm kolu ya da bacağı içeren ödem, kızarıklık ve ısı artışı görülebilir. Geniş lokal reaksiyonlar 5-10 gün sonra azalır. Bu reaksiyonlar arı yetiştiricilerinde daha sık görülür.

Arı sokmasına bağlı sistemik ağır alerjik reaksiyonlar gelişebilir. Sistemik reaksiyon yani ANAFİLAKSİ olduğu için bir çok organımıza bağlı bulgular görülür.

• Ürtiker (kurdeşen), kaşıntı ve kızarıklık.
• Yüzde , dilde ve boğazda ödem
• Nefes almada zorluk
• Baş dönmesi
• Kramp tarzında karında ağrı
• Bulantı, kusma ve ishal

Böcek sokmasına bağlı anafilaksi erişkinlerde, çocuklara oranla daha sık gözlenmektedir. Toksik reaksiyonlar aynı anda ve fazla sayıda arının sokması sonucunda ortaya çıkar. Birkaç saatte başlayıp günlerce sürebilen reaksiyonlardır. Yaşamı tehdit eden böbrek yetmezliği, rabdomiyoliz, hemoliz ve akut respiratuar distres sendromu veya yaygın damar içi pıhtılaşma sendromu gibi reaksiyonlar gelişebilir.

Nadir olarak arı sokmalarına bağlı mekanizması tam olarak bilinmemekle beraber geç dönemde serum hastalığı benzeri reaksiyonlar, ansefalit, periferik ve kraniyal nöropatiler, glomerulonefrit, miyokardit ve Guillain-Bare Sendromu gelişebilir.

Önceki sokmalarda görülen reaksiyonların şiddeti, sonraki sokmalarda meydana gelebilecek reaksiyonların şiddetinin öngörülmesine yardımcı olur. Sistemik reaksiyon gelişme olasılığı sokmalar arasındaki zamana bağlı olarak düşme göstermekle beraber, risk asla kaybolmaz.

Böcek Alerjileri Tanı

Tanı temel olarak klinik öyküye dayanır. Geçmişte meydana gelmiş böcek sokmasının niteliği, zamanlaması, reaksiyon süresi, klinik semptomlar ile tedavi süreci detaylı olarak gözden geçirilmelidir. Böceğin cinsinin belirlenmesi önemlidir.

Sağlıklı yetişkinlerin %20’sinde venoma özgü IgE antikorları tespit edilebilmektedir. Bu yüzden şikayeti olmayan kişilere test yapılması önerilmemektedir.

Klinik öyküsü güvenilir olan hastaların çoğunda deri testi sonucu pozitiftir. Böcek sokmasından günler veya haftalar içinde bazı hastalarda deri testi sonucu negatif olabilir. Bunun için deri testleri 4-6 hafta sonra tekrar edilmelidir. Deri testleri anafilaksi önlemleri alınarak ve uzman kişiler tarafından uygulanmalıdır.

Deri testinin duyarlılığı ile klinik bulguların şiddeti arasında ilişki yoktur. Yani deri testi yanıtlarının zayıf olduğu kişilerde ölümcül anafilaktik reaksiyonlar olabileceği unutulmamalıdır.

Tanı için serumda venoma özgü IgE tayini yapılabilir. Deri testine göre duyarlılığı düşüktür.. Deri testlerinin uygulanamadığı (antihistaminik ilaç kullanımmı, ağır cilt lezyonlarının varlığı, ağır sistemik reaksiyon riski vb.) durumlarda yararlı olabilir.

Böcek Alerjileri Tedavi ve Korunma

Reaksiyon olmayan arı sokmalarında çoğunlukla tedavi gerektirmez. Soğuk kompres veya analjezikler ağrı ve şişliği azaltmak için kullanılabilir.

Geniş lokal reaksiyonların tedavisinde genellikle soğuk kompres uygulanması reaksiyonun genişlemesini önlemede yararlıdır. Antihistaminik ve topikal steroidler ise ağrı ve kaşıntıyı azaltırlar. Özellikle baş ve boyundaki geniş lokal reaksiyonların tedavisinde oral kortikosteroidler kullanılabilir.

Sistemik reaksiyonların tedavisinde acil müdahale gerekmektedir. Adrenalin ilk seçilecek ilaçtır. Klinik yanıta göre 5-15 dakikada bir tekrarlanabilir. Erken tanı ve uygun tedavi en önemli prensiptir.

Beta bloker ilaçlar (tansiyon ilacı) kullanan hastalarda adrenalin tedavisine direnç görülebilmektedir.

Bazı hastalarda ise anafilaksi uzun sürer veya 6-24 saat içinde tekrarlayabilir. Bu nedenle anafilaksi geçiren hastalar düzeldikten sonra gözlem altında tutulmalıdır.

Arı sokması sonrasında sistemik reaksiyon gözlenen hastalar mutlaka alerji ve immünoloji uzmanlarına yönlendirilmelidir.

Böcek Alerjileri Korunma

Alacağınız bazı önlemler sizi arı sokmasından koruyabilir.

• Eğer arıları rahatsız etmezseniz sizi sokmazlar. Yuvalarından uzak durulmalıdır.
• Arı sizi soktuğunda sakin olun panik yapmayın. Oradan yavaşça uzaklaşın. Bu sizi diğer arıların saldırısından koruyabilir.
• Parlak renkli giysilerden ve parfüm kullanmaktan kaçının.
• Piknik yaparken dikkatli olun. Yiyeceklerinizi arılara karşı saklayın.
• Çıplak ayakla bahçenizde dolaşmayın.
• Yakası geniş elbiselerden arıların girip panikle sizi sokacağını unutmayın.

Anafilaksi geçirdiyseniz yanınızda mutlaka adrenalin oto-enjektör bulundurmalısınız. Mutlaka kullanımı ile ilgili bilgi sahibi olmalısınız. Bu sizin hayatınızı kurtarabilir.

Böcek Alerjileri İmmünoterapi

Arı sokmasına bağlı anafilaksi geçiren hastalarda immünoterapi (aşı) mutlaka yapılmalıdır. Uygun şekilde yapıldığında koruyuculuk oranı oldukça yüksektir.

Böcek ısırması türleri

• Pire ısırıkları: kaşıntı, şişme ve kızarıklık gibi belirtiler veren pire ısırıkları kümeler ve çizgiler halinde ciltte iz bırakır.
• At sineği ısırığı: ısırılan bölgenin su toplaması ve şişmesi gibi belirtiler veren at sineği sokmaları oldukça acı vericidir.
• Tahtakurusu ısırıkları. Şişkinlik ve kaşıntıya neden olan ısırıklar acı vermez.
• Kene ısırıkları: borrelia enfeksiyonu taşıyıcısı olan kenelerin ısırıkları ciddi hastalıklara neden olabilir. İlk başta ısırık belirti vermez ancak bir süre sonra ciltte kaşıntı, morarma, kızarıklık ve şişme gözlenebilir.
• Akar ısırığı: ciltte şiddetli kaşıntıya neden olur.
• Örümcek ısırığı: ağrılı olabilen örümcek ısırmalarında şişkinlik ve kızarıklığa ek olarak baş dönmesi, terleme, bulantı ve kusma görülebilir.
• Arı ısırığı: ani bir acıya neden olan arı sokmalarında ısırılan bölge hemen şişer ve kızarır.
• Sivrisinek ısırığı: ısırığın olduğu bölgede kabarma ve yoğun kaşıntı oluşur.
• Akrep sokması: ciltte uyuşma, yanma, ağrı, kızarıklık ve şişkinlik oluşturan akrep sokmalarının bazıları oldukça ciddi sağlık problemleri yaratabilir.
• Karınca ısırığı: karıncanın ısırdığı bölgede şişkinlik oluşur ve içi irinle dolar.

Böcek ısırması belirtileri

Genellikle böcek ısırmalarında görülen en yaygın belirtiler şunlardır:

• Isırılan bölgede kaşıntı, ağrı ve şişme
• Isırılan bölgede renk değişikliği, kızarıklık
• Ürtiker, ısırılan bölgede su ya da irin birikmesi
• Karın ağrısı, kusma, mide bulantısı, ishal
• Nefes almada zorlanma
• Göğüste sıkışma hissi
• Hırıltılı solunun
• Dilde şişme gibi alerji belirtileridir.

Böcek ısırması ne zaman tehlikelidir?

Her böcek sokması tehlikeli bir durum anlamına gelmez. Ancak böcek tarafından ısırılan kişide;

• Nefes almada zorlanma ve göğüste hırıltı
• Mide bulantısı, kusma, kramp ve ishal gibi bağırsak ve mide problemleri
• Ağız sekresyonunda artış
• Düzensiz ya da hızlı kalp atışı
• Halsizlik ve anksiyete
• Baş dönmesi ve yutma güçlüğü
• Bayılma ve bilinç kaybı
• Tüm vücutta kaşınma ya da ürtiker
• Özellikle genital bölge, dudak ve göz çevresinde şişme
• Böceğin soktuğu bölgede 2.5 santimetre çapında bir şişlik ve ağız ya da boğazda şişme
• Ağrı şiddetinde, kızarıklığın boyutunda artış ve ateş
• Isırılan bölgede apse ve irin gibi iltihap bulguları oluşmuş ve belirtiler 2 gün içinde geçmemiş ise böcek ısırması tehlikeli bir boyuttadır ve mutlaka hastaneye başvurulması gereklidir.

Böcek ısırması tedavisi

Genellikle alerjik bir reaksiyon söz konusu değilse ilkyardım tedavisi böcek ısırmasına karşı yeterlidir. Böcek ısırığına daha fazla maruz kalmamak için böcek ilacı ve jel kullanılmalıdır. Böcek ısırığının olduğu bölge su ve sabunla yıkanmalıdır. Bu bölgeye buz uygulaması yapılarak ağrı ve kaşıntının azalması sağlanabilir. Böcek ısırmalarında gelişen kaşıntıyı engellemek için antihistaminik ilaçlar ve merhem kullanılabilir. Ağrıyı önlemek için ise ağrı kesici alınabilir. Kene ısırıklarında dikkatli bir şekilde kene başından tutularak parçalanmadan bir cımbız yardımıyla alınmalı ve bir kavanoza koyulmalıdır. Kene çeşidinin belirlenmesi açsından kenenin saklanması oldukça önemlidir. Kenenin çıkarıldığı bölge ile eller bol su ve sabun ile iyice yıkanmalıdır.