Gebelikte ayrıntılı ultrason ile nelere bakılır?
Ultrason aracılığı ile annenin vücudundaki tüm değişiklikler incelendiği gibi, bebek (fetüs), bebeğin eşi (plasenta), bebek kordonu (umblikal kord), doğum kanalı (serviks) açıklığı da ayrıntılı şekilde gözden geçirilir. Böylece bebeğin ve annenin sağlığı konusunda tam teşekküllü bir bilgi sağlanır. Gebelikte ayrıntılı ultrason ile tespit edilen sorunlar hakkında anne ve baba adayları ayrıntılı olarak bilgilendirilir.
Gebelikte ayrıntılı ultrason ile her şey tespit edilebilir mi?
Ayrıntılı ultrason radyoloji uzmanları tarafından yapılır ve doğumsal kusurların ancak yüzde 70 ile yüzde 80’lik bölümü tespit edilebilir. Bazı anomaliler ultrason ile görüntülenemeyebilir. Ayrıca ultrason incelemesinde fiziksel bulgular tamamen normal görünmesine rağmen bebek doğduktan bir müddet sonra gelişen bir anomali görülebilir.
Bebeğin cinsiyetini öğrenmeyle ilgili bilinmesi gerekenler
Gebeliğin 10. haftasından önce kız ile erkek bebek arasında morfolojik olarak bir fark görülmez. Bacaklar arasında genital tüberkül veya genital tomurcuk adı verilen küçük bir özdeş büyüme vardır. 12 haftaya kadar, deneyimli bir radyoloji uzmanı için bile bebeğin cinsiyetini tahmin etmek zor olabilir. Çünkü farklılıklar hala orta düzeydedir. 12,5 haftadan itibaren cinsiyet daha görünür hale gelir ve teşhis daha kolaydır ancak yine de hatalar olabilir. Kesin sonuçlar için 22. haftadan itibaren yapılan ikinci ultrasonun beklenmesi tavsiye edilir.
Son olarak ultrasonografi, anneye ve bebeğe zarar vermeyen, radyasyon içermeyen, oldukça güvenli bir yöntemdir. Anne ve fetüsün genel sağlığı açısından oldukça önemli faydalar sağlayan bir uygulama olduğu için yapılması tavsiye edilir.
Girişimsel Radyoloji Uzm. Dr. Rengin Türkgüler
www.drrengin.com
www.varisklinik.com.tr
Erkek mi Kız mı Var? - Ultrason ve Cinsiyet Tahmini
Ultrasonun hamilelik sırasında çeşitli amaçları vardır, ancak sıklıkla en çok dikkat çeken kullanım alanı, bebeğin cinsiyetini ortaya çıkarma yeteneğidir.
Bazı anne-babalar, erkek mi, kız mı olduklarını öğrenmek için sabırsızlanırlar, diğerleri ise doğuma kadar cinsiyeti bilmemeyi tercih eder. Gebeliğin ilk 12 haftası içinde bebeğin cinsiyeti pek anlaşılmaz. Gebeliğin 12. haftasının bitmesinden sonra vajinal ultrason ile tahmini bir cinsiyet belirleme yapılabilir. Bebeğinizin cinsiyeti gebeliğin 16. haftasından sonra belli olur. Özellikle de 20. gebelik haftasından sonra bebeğin cinsiyeti kesinleşir. Bebeğin duruş şekli, anne karnında gaz, göbek kordunu gibi faktörler cinsiyetin belirlenme haftasına etki edebilen faktörlerdir.
Ultrason, annenin rahmindeki bebeğin ekranında bir görüntü oluşturmak için yüksek frekanslı ses dalgaları kullanır. Taramalar genellikle hamilelik sırasında iki kez yapılır, ancak 18 ila 22 hafta arasında yapılan ultrasonda ebeveynler bilmek istediği takdirde bebeğin cinsiyetini belirlenebilir. Çiftlerin yaklaşık yüzde 85-90'ının doğumdan önce bebeğin cinsiyetini öğrenmek ister. Bunu çeşitli nedenlerle yaparlar: bebek odası, bebek kıyafetlerinin hazırlamak, bir isim seçmek veya aile kompozisyonu hakkındaki meraklarını gidermek amacıyla isterler.
Son dönemlerde giderek daha fazla insan bize bebeğin cinsiyetini öğrenmek için doğuma kadar beklemek istediklerini söylemekte. Giderek artan bir şekilde, çiftler bebeğin cinsiyetini yazmamı ve cevabı kapalı bir zarfa koymamı istiyorlar. Bunun nedeni, bazı ebeveynlerin ailenin ve arkadaşlarının haberleri paylaşması için bebek cinsiyet açıklayıcı bir partiye ev sahipliği yapmak istemesidir.
Tahmin oyununu sona erdirmenin ötesinde, annelerin ve babaların bebeklerinin cinsiyetini bir ultrasondan öğrenmek isteyebileceklerinin tıbbi nedenleri vardır. Bazen cinsiyetin bilinmesi, ebeveynlerin cinsiyete özgü hastalıklar gibi hamileliğin kendisi hakkında bilinçli kararlar vermelerine yardımcı olabilir. Bunun bir örneği, kız bebeklerin daha erkeksi görünen cinsel organlara sahip olabileceği genetik bir durum olan konjenital adrenal hiperplazidir.
Son zamanlarda, daha fazla çift bir çocuğun gebe kalması için tüp bebek prosedürlerine başvurdukça, bir bebeğin cinsiyetini seçme konusu tartışmalıdır ve etik endişeleri gündeme getirmektedir .
Ultrason taramaları ve cinsiyet belirleme hakkında 5 gerçeği hatırlatmak isterim.
Gebeler genellikle ilk üç aylık dönemde bir tane alırlar. Bu erken ultrason genellikle hamileliği doğrulamak, fetal kalp atımını tespit etmek ve doğum tarihini belirlemek için yapılır.Bebeğin düzgün bir şekilde büyüdüğünden ve geliştiğinden emin olmak için genellikle hamileliğin 18. ve 22. haftaları arasında ikinci bir ultrason yapılır. Tipik olarak ikinci ultrason sırasında ebeveynler bebeğin cinsiyetini öğrenebilir. Tarama ayrıca bir kadının birden fazla bebeğe sahip olup olmadığını görmek, ayrıca plasenta ve göbek kordonunun yerini belirlemek için yapılır. Buna ek olarak, ultrason, Down sendromu ve omurga anormallikleri gibi belirli doğum kusurlarını tanımlayabilir ve düşük dahil gebelik komplikasyonlarını araştırabilir.
Anne ve bebek için güvenli bir test: Ultrason doğum öncesi uygulanan güvenli bir testtir. Fetüsün görüntülerini oluşturmak için X-ışınları gibi radyasyon değil, ses enerjisi kullanır. Bir transabdominal ultrason sırasında, hamile bir kadın sırt üstü yatarken, karnına temiz bir jel yayılır. Daha sonra, dönüştürücü olarak adlandırılan bir prob, kadının karnının üzerine taşınır ve bu, annenin rahminde gelişirken fetüsün görüntülerini üretebilen ses dalgalarını iletir. İşlemin bebeğe hiçbir zararı yoktur. Tek riski dolu bir mesaneye sahip olmanın rahatsızlığıyla birlikte, sırt üstü düz uzanmaktan kaynaklanabilir, bu da baş dönmesine neden olabilir.
Ultrasonla yapılan cinsiyet tahminlerinin doğruluk oranı "yüzde 90'ın üzerindedir." Ancak cinsiyeti belirlerken hatalar yapılabilir çünkü bu, görüntülerin netliğine ve onları yorumlayan kişinin becerilerine bağlıdır. Hamileliğin 13. haftaya kadar, erkek bebekler ve kızlar ultrasonda tamamen aynı görünüyorlar. Bu noktanın ötesinde, cinsel organlarda gözle görülür anatomik farklılıklar taramada ortaya çıkabilir. 18 haftalık hamilelik ve sonrasında, bebeğin annenin uterusunda iyi bir konumda olması durumunda (yani bir makat veya ayak aşağı konumda olmadığı) ultrason cinsiyet tahmini için oldukça iyi bir güvenilirliğe sahiptir.
Son yıllarda hamile kadınlar için uygulanan yeni bir kan testinin (fetal DNA testi) fetüsün cinsiyetini yüzde 98 ila 99 doğrulukla belirleyebilir. Hücresiz fetal DNA testi olarak adlandırılan bu tarama gebeliğin 10. haftasında yapılır. İleri yaş annelerde olduğu gibi kromozomal anormallik riskinin arttığı durumlarda kadınlarda kullanılabilir. (Bu testle ilgili detaylı bilgiye web sitemden ulaşabilirsiniz)
Bazı insanlar için, bir bebeğin cinsiyetini öğrenmek için hamileliğin 18. haftasına kadar beklemek sonsuzluk gibi hissedebilir. Boşluğu doldurmak için, insanlar fetüsün erkek mi, kız mı olduğunu tahmin etmek için aşağıdaki eski efsanelerden (kimine göre masal) bazılarına inanabilirler.
Meraklı anne adayı ve yakınları için biraz da eğlenceli olan bu deneyim şu şekilde gerçekleşiyor:
Hamilelik belirtileriniz başladığından beri aklınızda bu sorunun olduğunun farkındayız: Bebeğin cinsiyeti ne zaman belli olur? Verilen tarihler ise bir o kadar kafa karıştırıcı, değil mi? O halde gelin birlikte bebeğin cinsiyetinin nasıl tahmin edildiği ve cinsiyetin ne zaman kesin olarak belli olduğuna bakalım.
Öncelikle sanılanın aksine bebek cinsiyetini öğrenmenin tek yolu ultrason değildir. Bebek cinsiyetinin belirleme yolları oldukça çeşitlidir; ancak en yaygın yöntem ultrason olduğu için birçok ebeveyn yalnızca o konuda bilgilendirilir. Peki, bebek cinsiyeti öğrenme yolları nelerdir?
Dilerseniz Hamilelikte Doktor Kontrolleri ve Testler yazımızdan, benzeri uygulamalara da göz atabilirsiniz.
Bu soruya verilebilecek birçok cevap olduğu için, sizin için ayrı başlıklar altında tek tek açıklamak istedik. Çünkü bebeğin cinsiyetinin belli olma zamanı hem kullanılan yönteme hem de bebeğin kız ya da erkek olmasına göre değişir. Ayrıca, bebeğin cinsiyeti belli olsa dâhi kesin sonuç için beklemek gerebilir.
Aşağıdaki soruların hepsi en yaygın olan ultrasonla bebek cinsiyeti öğrenme yöntemine göre cevaplanmıştır.
Bebeğin cinsiyeti 12. haftadan itibaren görünür hale gelir dedik; peki, ne zaman cinsiyetine dair kesin olmasa dahi bir sonuca ulaşılabilir.
Bebeğin cinsiyetinin en erken öğrenileceği zamanın 14. hafta olduğunu biliyoruz; peki ya kesin sonuç?
20. haftadan önce bebeğinizin cinsiyetini öğrenmek için tek yapabileceğiniz erkek bebek belirtileri, kız bebek belirtileri gibi geleneksel yöntemler denemektir ki bu yöntemlerin de bilimsel bir gerçekliği yoktur. Yine de eğlenmek ve heyecanlı günlerde vakit geçirmek için güzel alternatifler!
Eğer beklemekten sıkıldıysanız, cinsiyet tahmin yöntemleri ile vakit geçirmeyi denemenizi tavsiye ederiz.
Öncelikle bu terimi sizin için açıklamak isteriz: Cinsiyet yanılması, bebeğin cinsiyeti belli olduktan birkaç hafta sonra bebeğin belirlenen cinsiyette olmadığının anlaşılması durumudur.
Gebelikte cinsiyet yanılması yaşayanlar aşağıdaki durumlardan birine denk gelmiş olabilir:
Kız bebeklere kıyasla erkek bebeklerde cinsiyet yanılması olma ihtimali daha düşüktür. Eğer doktorunuz 14-16. haftalarda bebeğinizin erkek olduğunu söylediyse yüksek ihtimalle cinsiyet yanılması olmaz. Erkek bebeklerin cinsel organları 14. haftadan itibaren dolukça görünürdür ve doktorunuz bebeğinizin cinsel organını rahatlıkla görebilir. Bebeklerde cinsiyet değişmesi denen durum ise bilimsel değildir; bu nedenle 14.-16. haftadan sonra erkek bebekte cinsiyet yanılması olma ihtimali çok düşüktür.
Evet; 20. haftadan önce 3 boyutlu ultrasonda da cinsiyet yanılması olabilir. Hatta bebeğin cinsiyeti 2 boyutlu ultrasonda daha kolay gözükür.
Evet; özellikle kız bebeklerde 16. haftada cinsiyet yanılması olabilir. Bebeğin cinsiyetinin kesin olarak belli olması için 20. hafta beklenmelidir.
Bebeğin cinsiyeti 20. haftadan sonra değişmez ve cinsiyet yanılması olmaz. Bu nedenle, bebeğinizin cinsiyeti ne olursa olsa 20. haftada ayrıntılı ultrasona girebilir ve cinsiyeti kesin olarak öğrenebilirsiniz.
Erkek bebek cinsiyeti 16. haftada kendini belli edebilse de kız bebeğin cinsiyetini öğrenmek için 20. hafta beklenmelidir. 20. haftada yapılan ayrıntılı ultrason ile kız bebeğin cinsiyeti kesin olarak belirlenebilir.
Hayır; 20. haftada yapılan ayrıntılı ultrason sonrasında cinsiyet yanılması olmaz ve bebeğin cinsiyeti kesin olarak öğrenilir.