Patlamış Bel Fıtığı Tedavisi

Bel fıtığı patlaması en basit tabirle fıtığın çok büyük olduğunu ifade etmek için kullanılan bir deyimdir. Bel fıtığının büyüklüğü ve derecesi MR’daki görüntüye göre belirlenir. Fıtık dediğimiz yapının tıbbi ismi nükleus pulposus, fıtığı dıştan saran bağ dokusunun tıbbi ismi anulus fibrosustur. Bel fıtığı patlaması fıtığın bu dıştan saran yapıyı da geçip iyice dışarı çıkarak omuriliğe ve omurilikten çıkan sinire şiddetli baskı yapmasıdır. Patlamış bel fıtıklarında sinire baskı şiddetli olduğu için ağrı kesiciler ve fizik tedavi uygulamalarına genellikle yanıt vermez.

Bel fıtığı patlamış tüm hastalar için ameliyat gerekmemektedir. Aslında, bazı hastalarda herhangi bir cerrahi tedavi olmadan ağrılarda rahatlama görülebilir. İyi bir muayene ve tetkikten geçirildiyseniz, ilk önce, istirahat, bazı fizik tedavi uygulamaları denenmelidir. Bunların arasında yine ameliyatsız teknikler olan omurilik enjeksiyonları veya tedavileri uygulanabilir.  

Çoğu durumda, fıtıklaşmış bir diskten kaynaklanan ağrı birkaç gün içinde iyileşir ve hafta içinde tamamen geçer. Aktivitenizi kısıtlamak, buz / ısı terapisi ve ilaç kullanmak iyileşmenize yardımcı olacaktır.

Bel bölgenizde, zaman zaman kalçalara, bacaklarınıza ve ayaklarınıza yayılan ağrılardan şikayetçi misiniz? Bel ağrıları, bacak ve kalça ağrıları, karıncalanma ve uyuşukluk gibi sorunlarınız varsa, otururken ve yürürken zorluk çekiyor, hareket ederken zorlanıyorsanız bel fıtığı ihtimaline karşı doktorunuza görünmenizde yarar var.

Bel Fıtığı Nedir? (Lomber Disk Hernisi)

Tıbbi ismi Lomber Disk Hernisi olan bel fıtığı, sinirlerin disk kayması veya yırtılması sonucu omurlar arasında sıkışmasıdır.

Omurgamızda her omurun (vertebra) arasında diskler vardır. Bu diskler omurlar arasında bir çeşit amortisör işlevi görür. Omurganın bel kısmı 5 adet lomber omurdan ve her biri arasındaki disklerden oluşur. Vücudumuzun temel ağırlığını en çok bu bölge taşır.

Lomber bölge denilen bel bölgemizdeki bu disklerin zorlanma, düşme, ağır yük kaldırma gibi birçok farklı sebeplerden oluşabilen kayma veya yırtılması sonucu omurilik sinirleri omurlarımız arasından çıkabilir. Böyle bir durumda omurlar arasında sıkışan sinirler sadece bel bölgesinde değil, kalça ve bacak bölgelerine de varan dayanılmaz ağrılara sebep olur.

Bel Fıtığının Belirtileri

Genellikle vakaların başlangıç aşamalarında, belden bacaklara doğru yayılan ağrılarla kendisini gösteren bel fıtığının çeşitli düzeylerinde farklı belirtileri de vardır.

• Bel ağrısı
• Bacaklara yayılan ağrılar
• Bacaklarda ve/veya ayaklarda karıncalanma ya da uyuşma
• Ayaklarda güçsüzlük
• Otururken ve yürürken zorlanma
• Kas Güçsüzlüğü
• Hareket ederken zorlanma
• İktidarsızlık
• Çabuk yorulma
• İdrar tutamama
• Denge kaybı

Bazı vakalarda bel ağrısı hiç görünmez veya çok zayıf bir ağrı sebebiyle önemsenmez.

Fakat bu durum hastalığın ilerlemesine yol açarak sıkışan sinirlerin bacaklarda ağrı yapmasına yol açar. Bu sebeple belinizde değil ama bacağınıza yayılan ağrılarınız varsa bu ağrıların sebebi bel fıtığı olabilir.

Bel Fıtığının Nedenleri

Omurlar arasında yer alan disklerin sıvı içeriklerinin zamanla ve yaşlanmaya bağlı olarak azalması, disklerin dayanıklılıklarını olumsuz etkiler. Ağır ve ani yük kaldırma, kontrolsüz bel hareketleri, uzun süre ayakta durma veya oturma, düşme, çarpma gibi travmalar, zorlanma ve egzersiz eksiklikleri gibi nedenler; dayanıklılığını yitirmiş disklerde kayma veya yırtılmalara neden olabilir.

Bel fıtığına yol açabilecek etkenler

• Yaşlanma ve dejenerasyon
• Aşırı kilo
• Ağır yük kaldırmaktan oluşan ani gerilim
• Travma

Bel Fıtığı Risk Faktörleri Nelerdir? Bel Fıtığı Kimlerde Görülür?

Bel fıtığı hastalığı bazı meslek gruplarında yaygın olarak görülür. Özellikle bedene aşırı yük bindiren, ağır yük taşımaya dayalı iş kolları, uzun süre otomobil kullanmak, sürekli masa başında egzersiz yapmadan çalışmak zorunda kalan kişilerde sıklıkla görülmektedir.
Bel fıtığının cinsiyete dayalı olarak görülmesinde herhangi bir fark olmamakla birlikte, hamilelik dönemlerinde aşırı kilo alınmasına bağlı olarak bel omurlarındaki basıncın artması ve bel fıtığına yakalanma riskinde artış görülebilir.

Bel fıtığının en önemli faktörü şişmanlıktır. Aşırı kilolu kişilerde bel fıtığı çok daha yaygın görülmekle birlikte tedavisi de daha zor olmaktadır.

Birçok sağlık problemine yol açan sigara kullanımının bel fıtığına da olumsuz bir etkisi var. Sigara kullanımı, disklerde sıvı kaybına neden olur ve bel fıtığı riskini arttırır. Ayrıca sigaranın vücudun iyileşme sürecini uzattığı bilinen bir gerçektir.

Bel Fıtığı Teşhisi Nasıl Konur?

Bel fıtığı tanısı konulması için öncelikle doktor, hasta öyküsünü öğrenir ve fizik muayene yapılır. Hastanın kas refleksleri ve kas gücünün test edilebilmesi için nörolojik muayene de gerekli görülebilir.

Fizik muayene sonrasında, MR, BT taramaları gibi yüksek çözünürlüklü tanı cihazları vasıtasıyla omurgadaki baskı ve omurilik sinir basısı tespit edilir. Tüm bunların yanı sıra elektromiyogram denilen EMG cihazı ile hastanın hangi sinir köklerinin fıtıktan etkilendiği ortaya çıkarılır.

Bel ve Bacak Ağrılarım İçin Hangi Doktora Gitmeliyim?

Bel ve bacak bölgesine yayılan ağrılar sebebiyle ilk olarak tercih etmeniz gereken bölümler, beyin ve sinir cerrahisi ile fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümleridir.

Bel Fıtığı Tedavisi

Bel fıtığının tedavi yöntemleri kişiye özgü, hastanın ve hastalığın durumuna bağlı olarak belirlenmelidir.

Başlangıç aşamasındaki hastalıklarda öncelikle istirahat tavsiye edilebilir. Bel fıtığı teşhisi konulan bir hastaya doktor; kısa istirahat, ağrıya sebep olan tahrişin azaltılmasına yönelik anti-inflamatuar ilaçlar, ağrıyı kontrol etmek için ağrı kesiciler, fizik tedavi, egzersiz veya epidural steroid enjeksiyonları gibi tedavi yöntemleri önerebilir.

Doktorunuz istirahat öneriyorsa, ne süreyle yatak istirahati yapmanız gerektiğini sormalısınız. Uzun süreli yatak istirahatleri eklem sertliği ve kas güçsüzlüklerine yol açar ve bel fıtığı tedavinizi olumsuz etkiler. Bel ağrıları için 2 gün ve bel fıtığı için de 1 haftayı geçen istirahat süreleri önerilmez.

Tüm bunların yanı sıra bel fıtığı tedaviniz boyunca çalışmaya devam edip edemeyeceğinizi de doktorunuza danışmalısınız.

Ameliyatsız Bel Fıtığı Tedavisi

Doktor tarafından bel fıtığı için önerilebilecek ilk tedaviler arasında; ultrasonik ısıtma tedavisi, elektrik uyarıları, sıcak uygulama, soğuk uygulama ve DRX Spinal Dekompresyon gibi tedaviler vardır. Bu uygulanmalar bel fıtığı ağrısını, inflamasyonu ve kas spazmını azaltabilir ve bir egzersiz programına başlanmasını kolaylaştırır.

Bel fıtığının ameliyatsız yöntemlerle tedavisinin temel amacı, fıtıklaşmış diskin yol açtığı sinir tahrişini azaltmak ve omurgayı koruyarak işlevselliğini artırmaktır.

Bel fıtığının tedavisinde fizik tedavi ve fizyoterapi yöntemleri önemli bir yer tutar. Bu çerçevede sıcak uygulamaları, ultrason, lazer, ağrı kesici akım tedavileri, masaj, DRX Spinal Dekompresyon tedavisi, mobilizasyon, kuru iğneleme, bantlama en sık tavsiye edilen tedavi yöntemleridir.

Bazı vakalarda ağrıyı azaltmak ve hareket etmeyi kolaylaştırmak için bel bölgesine epidural enjeksiyonlar ve sinir blokları yapılabilir.

Fiziksel egzersizler bel fıtığı tedavisinin ayrılmaz bir parçası olarak tedavinin erken döneminde başlamalıdır.

Tedavinin başlangıç aşamasında hastaya, günlük aktivitelerini nasıl düzenleyeceğiyle ilgili bilgi verilir. Ağrıların artmasına yol açmayacak biçimde esneme, germe ve postür egzersizlerini içeren bir program başlatılır.

Tedavi sürecinin ilerleyen dönemlerinde ve ağrının da azalmasıyla birlikte, dayanıklılığı ve kuvveti artırıcı egzersizlere geçilebilir. Hastanın günlük hayatına ve çalışma hayatına mümkün olan en kısa sürede dönmesi hedeflenerek ve hastanın klinik bulguları takip edilerek egzersizlerin yoğunluğu programlanmalıdır.

DRX spinal dekompresyon tedavisi

Bel fıtığında traksiyon olarak adlandırılan çekme ve germe yöntemi çok uzun yıllardır uygulanmaktadır. Traksiyon tedavisiyle omurganın tümü çekiliyordu. Günümüzde teknolojinin sağladığı imkanlar çerçevesinde DRX Spinal Dekompresyon tedavisiyle sadece fıtık olan bölge bilgisayara giriliyor ve sadece o bölgeye işlem yapılıyor. Böylece tüm omurga çekme işlemine tabii olmamış oluyor.

DRX spinal dekompresyon tedavisi bel fıtığı hastalarında %86 başarı oranına sahip ameliyatsız bir tedavi yöntemidir.

DRX cihazı ile bel fıtığının oluştuğu disk üzerine negatif basınç oluşturarak kontrollü traksiyon uygulanır. Diğer traksiyon yöntemlerine nazaran çok daha güvenli ve etkili bir çekme sağlayarak ilerlemiş fıtık vakalarında bile başarıyla uygulanabilir.

DRX spinal dekompresyon tedavisi ile ilgili detaylı bilgi için tıklayınız.

DRX – SPİNAL DEKOMPRESYON İLE BEL FITIĞI TEDAVİSİ UYGULAMASI

Sıkça Sorulan Sorular

Bel Fıtığı Patlaması Nedir?

Bel fıtığı patlaması tabiri halk arasında fıtığın çok büyük olduğunu ifade etmek için kullanılıyor. Bel fıtığının büyüklüğü ve derecesi MRG görüntüsüne dayanarak belirlenir. Fıtık denilen yapının tıbbi ismi nükleus pulposus, fıtığı dıştan saran bağ dokusunun tıbbi ismi ise anulus fibrosus’tur. Fıtığın bu dıştan saran yapıyı da geçip dışarı çıkarak omuriliğe ve omurilikten çıkan sinire çok şiddetli baskı yapması haline halk arasında fıtık patlaması denilmektedir.

Bel Fıtığından Korunmak İçin Nelere Dikkat Etmek Gerekir?

Bel fıtığı genellikle hareketsiz bir iş hayatı ve yaşam tarzı, masa başı çalışma, şişmanlık, ağır ve dikkatsiz yük kaldırma, mücadele sporları veya bilinçsiz spor yapma, hatalı oturuş ve duruş alışkanlıkları, stres, sigara ve alkol kullanımı, uzun süre otomobil kullanma ve hamileliğe bağlı olarak görülmektedir.

Oysa hayatınızda yapabileceğiniz basit düzenlemelerle bel fıtığı riskini azaltmanız mümkündür.

Öncelikle bel bölgenizi tamamıyla kavrayan ergonomik sandalyeler tercih etmelisiniz. Çok derin veya çok yumuşak koltuklar omurganız için sağlıklı değildir. Aynı pozisyonda uzun süre oturmaktan kaçınmalısınız.

Özellikle uzun süre araba kullanmak bel fıtığına neden olabilir. Mümkünse saat başı mola verilmeli ve kısa bir müddet ve kısa bir mesafe de olsa yürüyüş yapılmalıdır.

Herhangi bir cismi kaldırırken, kaldıracağınız yük çok ağır olmasa da belinize ağırlık vermeden dizleriniz üzerinde eğilerek, yükü bacaklarınıza vererek kaldırmalısınız.

Herhangi bir sporu yapmaya başlamadan önce mutlaka açma-germe ve ısınma hareketlerini öğrenerek doğru biçimde yapmalısınız. Spor sırasında belinizde ağrı hissederseniz aktiviteye son vermelisiniz.

Yüksekteki bir şeye uzanmak için mutlaka basamak veya merdiven kullanmalı, büyük eşyaları hareket ettirmek gerekiyorsa çekmek yerine itmeyi tercih etmelisiniz.

Aşırı kilolar, omurlar ve dolayısıyla diskler üzerine olan yükü arttırdığı için fazla kilolarınızdan mutlaka kurtulmalısınız.

Bel Fıtığı İçin Korse Tedavisi Etkili Midir?

Doktorunuz bazı durumlarda bel fıtığı korsesi kullanmanızı önerebilir. Bel fıtığı korsesi ağrıları azaltmada yardımcı olabilir fakat fıtıklaşan diskin iyileşmesini sağlayamaz.

Bel çekme fıtığa iyi gelir mi?

Bel fıtığı tedavisinde traksiyon dediğimiz çekme, germe yöntemi ağrıların hafiflemesini sağlayabilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken çok önemli bir husus vardır. Bu tedavinin mutlaka bir fizik tedavi uzmanı ya da fizyoterapist tarafından uygulanması gerekir. Aksi takdirde bu uygulama geri dönüşü olmayan zararlara yol açabilir.

Ayrıca günümüzde gelişen teknoloji traksiyon tedavilerinin elle değil çok gelişmiş cihazlar ile yapılmasını sağlıyor. En gelişmiş traksiyon tedavi yöntemi olan DRX spinal dekompresyon tedavisi ile ilgili detaylı bilgi için tıklayınız.

Bel Fıtığında Cerrahi Müdahale Ne Zaman Gereklidir?

Fizik tedavi, ilaç tedavisi, istirahat ve benzeri tedaviler uygulanmasına rağmen hastalığın iyileşmediği hallerde veya belirgin, ilerleyici nörolojik bulgular varsa, örneğin ayakta düşüklük olması, ürolojik problemler, ağrılarının tedaviye rağmen düzelmemesi gibi durumlarda ameliyatı düşünmek gerekir.

Bel Fıtığı İçin Sert Yatak İstirahati Doğru Mudur? Yerde yatmak bel ağrılarına iyi gelir mi?

Sert yatakta veya yerde yatmanın fıtık ve ağrı tedavisinde kanıtlanmış hiçbir etkinliği yoktur. Bel fıtığı çok ciddi bir omurga rahatsızlığıdır ve tedavisi uzman doktorunuzun yönlendirmesiyle yapılmalıdır.

Hangi Pozisyonda Yatmak Uygundur?

Bel ve boyun sağlığı için ideal yatış pozisyonu cenin pozisyonudur. Bu pozisyonda bele yüklenen basıncı azaltmak amacıyla dizlerin arasına yastık koyulması ve bacakların karına doğru çekilmesi faydalıdır.

Fıtık Kendiliğinden Geçer Mi?

Fıtık kendiliğinden geçmez. Belirli bir dönemde daha az ağrı hissetmeniz bu problemden kurtulduğunuzun göstergesi değildir. Fıtığın ilerlemesi çok daha büyük sorunlara yol açabilen bir hastalıktır ve ihmal edilmeden uzman doktorlar eşliğinde tedavi edilmelidir.

Bel Fıtığına Bitkisel Çözüm Mümkün Mü?

Çeşitli bitkilerin ağrı kesici özellikleri malum olmakla birlikte, ağrınızın kesilmesi ciddi bir omurga problemi olan fıtığın iyileştiği anlamına gelmez. Fıtık çok ciddi bir omurga hastalığıdır ve bitkisel ilaçlarla, halk arasında kırık çıkıkçıların uyguladığı bel çekme veya sülük yöntemleriyle tedavisi mümkün değildir. Bu tip yöntemler çok ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. Sağlığınızı uzman hekimler dışında yöntemlere, bilim dışı uygulamalara kesinlikle emanet etmeyin.

Evde Fıtık Tedavisi Yapılabilir Mi?

Fıtık tedavisi uzman olmayan ellerde yapılamaz. Bu tip çabaların sonucu çok daha ciddi sağlık problemlerine yol açabilir.

Fakat evde uzman fizyoterapist eşliğinde ve yönlendirmesiyle fizik tedavi ve rehabilitasyon tedavisi uygulanabilir. Evde Fizik Tedavi ile ilgili detaylı bilgi için tıklayınız.

Masa Başı Çalışanlarda Bel Ağrılarının Sebepleri Nelerdir?

Günümüzde hem gelişen teknolojiler hem korona virüsten sonra daha da yaygınlaşan ve hayatımıza tamamıyla giren evden çalışma kültürü masa başı ve sağlıksız pozisyonlarda oturmayı artırdı.

İster ofiste olsun ister evde veya kafelerde çalışalım, doğru pozisyonda oturmamak, ergonomik olmayan çalışma masası ve sandalyeleri, çok uzun süreler aynı pozisyonda kalmak bel, boyun ve dirsek ağrılarına yol açacaktır.

Masa Başı Çalışanları Bel Fıtığı ve Bel Ağrılarını Önlemek İçin Ne Yapmalı?

1. Başınızı öne veya arkaya doğru eğmeyin. Genellikle bilgisayar ekranına bakarken başımızı öne doğru eğiyoruz oysa doğrusu başımızı mümkün olduğunca doğal pozisyonunda tutmaktır.
2. Klavye ve fare yan yana durmalı, dirsekler 90 derecelik açıda olmalıdır.
3. Dizüstü bilgisayarınızı veya tabletinizi kucağınızda uzun süre kullanıyorsanız bu durum omurganızda fizyolojik eğriliğin bozulmasına yol açar. Bu problemi harici klavye ve fare kullanarak önleyebilirsiniz.
4. Monitörünüz gövdenizden bir kol uzaklığında olmalı ve monitörün üst kısmı göz seviyenizde olmalıdır.
5. Sandalye deyip geçmeyin. Mutlaka ergonomik bir sandalye kullanın. Sırt desteği olan, oturma yeri ile ayarlanabilir sırt desteği arasında 95– derecelik bir açı bulunan bir sandalye tercih edilmelidir. Sandalye yüksekliğiniz mutlaka ideal bir konumu size sağlayabilecek yüksekliğe göre ayarlanmalıdır.
6. Bacağınızın alt kısmıyla diziniz arasında 90 ila derecelik bir açı olmalıdır. Diğer bir önemli konu olan sandalye yüksekliği ise ayarlanabilir tercih edilmelidir.
7. Uzun süre bacak bacak üstüne atmayın.
8. En az 45 dakikada bir mola vererek oturduğunuz yerden kalkıp hareket edin. Birkaç açma germe hareketi yapabilir, kısa bir yürüyüş yapabilirsiniz.

Bel Fıtığı İçin Uygulanabilecek Egzersizler Nelerdir?

Bel ve boyun ağrılarınızı önlemek ve omurga sağlığınızı korumak için egzersiz yapmak hayati önemdedir. Fakat hangi egzersizleri nasıl yapacağınızı mutlaka uzmanlara danışmalı, spor yapmadan önce doğru ısınma hareketleri yapmalısınız. Fıtık hastalığınız varsa doktorunuza danışmadan egzersiz yapmak çok daha hayati sorunlara yol açabilir.

Bel fıtığı tedaviniz için Fizyorem Uzmanları Yanınızda

Bel fıtığı ile ilgili sorularınızı sayfanın üstündeki veya iletişim sayfamızdaki formu doldurarak bize iletebilir ya da +90 () 90 96 nolu telefonumuzdan arayarak uzmanlarımızdan yanıt alabilirsiniz!

İlgili Hastalıklar ve Tedavilerimiz

Her hasta için birebir aynı, standart bir bel fıtığı tedavisi yoktur. Uygulanacak tedavi planı, bel fıtığı belirtilerine, hastanın şikayetlerinin şiddetine, süresine, muayene bulgularına, radyolojik bulgulara, hastanın yaşına, mesleğine, aşırı kilo problemi olup olmadığına ve yaşam biçimine  göre düzenlenir.

Bel Fıtığı Tedavisinin Amacı Nedir?

Bu tedavinin amacı yıpranmış olan disk eklemini hiç yıpranmamış hale getirmek değil, hastanın şikayetleri olan bel ağrısı, kalça ve bacak ağrısını ortadan kaldırmaktır. Yıpranmış bir eklemi hiç yıpranmamış hale getirmek, yıpranma sürecini tersine çevirerek eklemi gençleştirmek henüz tıbbi olarak olanaksızdır.

İlgili tedavi, fıtıklaşan disk eklemi ve fıtık nedeniyle baskı altında kalan sinir kökü üzerinde gelişen tahrişi, ödemi, var ise hasarı ortadan kaldırmayı amaçlar.

Sadece bel ağrısı, kalça ve bacak ağrısı, uyuşma şikayetleri varsa, sorun bir ağrı tedavisi sorunudur. Bu durumda amaç bel ağrılarını, kalça ve bacak ağrılarını gidererek yaşam kalitesini arttırmaktır.

Ağrı ile beraber bacak ve ayak kaslarında güç kaybı da var ise, artık sorun sadece bir ağrı tedavisi sorunu olmaktan çıkmıştır. Bu durumda öncelik, hastanın kaybettiği kas gücünü en kısa zamanda yerine getirmektir.

Eğer kaslarda güçsüzlük ile birlikte idrar ya da dışkı  yapamamak gibi başka önemli belirtiler  söz konusu ise, acil olarak yapılması gereken tedavinin amacı hastanın kaybettiği kas gücü, idrar, dışkı ve cinsel fonksiyon bozukluklarını bir an önce normale  döndürmektir.

Bel fıtığı tedavisi, özellikle son yıllarda hızla gelişen tıp teknolojisi sayesinde çok daha kolay ve çok daha olumlu sonuçlar elde edilir hale gelmiştir.

Bel fıtığına ne iyi gelir, kısaca gözden geçirelim:

Bel Fıtığı İçin İlaç Tedavisi

İlaç tedavisi bir yandan ağrı ve kas tutulması gibi şikayetlerin ortadan kaldırılmasını, diğer yandan da sinir kökü üzerindeki tahrişin (İnflamasyon) giderilmesini amaçlar. İlaç tedavisi ve ağrı kesiciler bel fıtığını ortadan kaldıramaz, ilaç tedavisi fıtığın neden olduğu sorunları gidermeyi hedefler.

Bu nedenle;

• Ağrı kesici
• Kas gevşetici
• İnflamasyon giderici ilaçlar kullanılır.

İnflamasyon (Enflamasyon), dokunun kendisine hasar veren herhangi bir nedene  karşı verdiği bağışıklık sistemi yanıtıdır. Elimiz kapıya sıkıştığı zaman şişip kızarması da inflamasyondur, gözünüze toz kaçtığı zaman gözünüzde gelişen kızarıklık da inflamasyondur, bakterilerin solunum yollarını tahriş etmesi sonucunda gelişen doku cevabı da inflamasyondur. 

Bel fıtığında iki ayrı noktada enflamasyon vardır;

• Yıpranmış disk ekleminin içinde
• Fıtığın ezerek zedelemeye başladığı sinir kökü üzerinde

İnflamasyona karşı kullanılan ilaçlara antiinflamatuar ilaçlar ya da enflamasyon giderici ilaçlar adı verilir. Bu ilaçlar içinde kortizon içermeyen ve kortizon içeren iki ana grup vardır.

Bel fıtığı belirtilerine göre doktorunuz öncelikle kortizon içermeyen enflamasyon giderici ilaçları kullanacaktır. Yeteri kadar fayda elde edilemezse, kortizon içeren ilaçların da kullanılması gerekebilir.

Ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar da, şikayetlerin şiddetine göre, daha basit ilaçlardan başlanarak, gerekli fayda sağlanamazsa daha kuvvetli ilaçlara kadar, belirli bir sıra ile kullanılabilir.

Doğru düzenlenmiş bir ilaç tedavisi hastanın durumu izlenerek en az birkaç hafta devam etmelidir.

Bel Fıtığı İçin Fizik Tedavisi

Fizik tedavinin temel amacı kas tutulmalarını ortadan kaldırarak kas gevşemesini sağlamak ve kısıtlı olan hareket yeteneğini düzeltmektir. Fizik tedavi fıtığı ortadan kaldırmak, sinir kökü üzerindeki baskıyı kaldırmak ya da ödemi gidermek amacını gütmez,  ilaç tedavisi ile birlikte devam edilecek bir destek tedavisidir.

Bel fıtığında uygulanacak en değerli fizik tedavi uygulaması, egzersizdir. Egzersizlerin  kısa vadede amacı kasların esnemelerini ve gevşemelerini sağlayarak hareket kısıtlılığını ortadan kaldırmak, uzun vadede ise kasları güçlendirmektir.

Fizik tedavi uygulamaları arasında egzersizler dışında, sıcak ve soğuk uygulamaları, düşük voltajlı elektrik akımı kullanarak yapılan uygulamalar, yüzeysel ultrason ve lazer uygulamaları, masaj, traksiyon, vakum ve benzeri uygulamalar yer alabilir.

Manuel tedavi ya da Kayropraktik tedavi, omurga eklemlerinde gelişmiş tutuklukların giderilmesi, ekleme normal bir hareket özelliğinin geri verilmesi için, herhangi bir makina kullanılmadan, elle yapılan manipülasyon uygulamalarıdır. Ülkemizde de gittikçe yaygınlaşmaya başlayan bu tedavi yöntemi, ameliyat gerektirmeyen durumlarda uygulanmasında fayda olan bir destek tedavisidir.

Ameliyatsız Bel Fıtığı Tedavisi İşlemleri

Ameliyatsız bel fıtığı tedavisi işlemleri ABD, Almanya, Japonya, Kore gibi ülkelerde uzun yıllardır güvenle ve çok yüksek başarı ile kullanılır.

Bununla beraber, ameliyatsız bel fıtığı tedavisi konusu, istismara da son derece açık bir konudur. Eskiden sokak aralarındaki duvarlara kırıkçı çıkıkçılar bel fıtığı tedavisi yaptıklarını yazarlardı. Bugün ise maalesef çoğunluğu sağlık personeli olmak üzere, birçok kişi sosyal medya üzerinden yaptıkları paylaşımlarla ameliyatsız bel fıtığı tedavisini mucizevi bir biçimde yaptığını, hastayı on dakikada iyileştirdiğini, mucizeler yarattığını iddia etmektedir. Genellikle kas gevşemesi sağlamaya yönelik uygulanan bu yüzeysel  İnstagram ve Facebook tedavisi yöntemleri kalıcı bir iyilik hali sağlayamamaktadır.

Bilimsel anlamda etkinliği kanıtlanmış ve gelişmiş ülkelerde bilimsel çevreler ve yetkili sağlık otoriteleri tarafından kullanımı onaylanmış ameliyatsız tedavi yöntemleri ise, fıtıklaşan disk eklemine ve baskı altındaki sinir köküne özel yöntemlerle, radyolojik kontrol altında ulaşarak, gerçek nedene müdahale ederler. 

Her ameliyatın belli ölçülerde riskleri vardır. Basit ve daha az risk alarak, hastaya zarar vermeden çözülebilecek bir sorunu, daha riskli ve karmaşık bir tedavi yöntemi ile, önemli bir ameliyat ile çözmeye çalışmak doğru değildir.

Modern tıp teknolojisi, özellikle lazer ve radyofrekans enerjilerini kullanarak çok daha az riskli, fakat daha güvenli ve etkin yöntemlerle omurga hastalıkları için ameliyatsız tedavi olanakları sunmaktadır. 

İlaç tedavisi, yatak istirahati, fizik tedavi gibi başlangıç tedavilerinin, doğru biçimde uygulanmış olmasına rağmen hastanın ağrılarında yeterli derecede gerileme yok ise ameliyat kararı almadan bu tedavilerin uygulanması mutlaka düşünülmelidir.

İki temel grup ameliyatsız tedavi işlemi vardır;

• Sinir kökü ve omurilik kılıfı çevresine yapılan ilaç uygulamaları
• Disk eklemi içine yapılan uygulamalar (Nükleoplasti)

Sinir Kökü Çevresine İlaç Uygulamaları

Bel fıtığının neden olduğu ağrı, ağızdan, kalçadan ya da damar yolu ile uygulanan ilaçlar ve fizik tedavi uygulamaları ile yeteri kadar hafiflemiyor ise, fıtığın ve fıtıktan etkilenen sinirin çevresine yapılacak ilaç uygulanması işlemleri fayda sağlayabilir.  İşlemlerin sadece bu konuda eğitim almış, deneyimli uzman doktorlar tarafından, floroskopi adını verdiğimiz sistem ile radyolojik kontrol altında, özel işlem salonlarında yapılması gerekir.

Radyolojik görüntüler yardımıyla iğnenin ucunun nerede olduğunu tam olarak görürüz ve yanlış bir noktaya işlem yapmamış, hassas dokuları zedelenmemiş oluruz. Bel fıtığı için enjeksiyon ile yaptığımız ilaç uygulamalarının amacı, ilacı tam olarak doğru noktaya uygulayarak, fıtık nedeni ile üzerinde tahriş gelişen dokuların  tahrişini azaltmak, iyileşmelerini sağlamaktır. En sık olarak iki yöntem uygulanır.

Epidural Steroid Enjeksiyonları

Omurilik kılıfının çevresine kortizon uygulamasıdır. Bu yol ile birçok sinirin köküne gerekli ilacın ulaşması sağlanır ve ağrıya yol açan sinir enflamasyonunun azalması hedeflenir.

Radyofrekans ve Lazer ile Ameliyatsız Bel Fıtığı Tedavisi

Nukleus pulposus, disk ekleminin ortasında bulunan yumuşak eklem çekirdeğidir. Nükleoplasti adını verdiğimiz işlem, fıtıklaşmış disk ekleminin içine radyolojik kontrol altında çok ince iğneler ile girilerek, eklem içindeki basıncı hafifletmeyi sağlar. Eklem içindeki basıncın azalması, fıtığın büzüşerek küçülmesi, sinir kökü üzerinde baskının ortadan kalkması amacıyla eklem çekirdeğinin çok küçük bir kısmı buharlaştırılır. Buharlaştırma işlemi için eskiden enerji kaynağı olarak lazer kullanılırdı, fakat günümüzde radyofrekans adını verdiğimiz, radyo dalgaları ile oluşturulan ve daha güvenli bir yöntem kullanılır.

Nükleoplasti Etki Mekanizması Nedir?

Yıpranmış disk ekleminin bir kısmı ısı enerjisi ile buharlaştırılır. İşlem ile eklemin içinde yaratılan hacim azalması, eklemde önemli derecede basınç azalmasına neden olur. Sonuç olarak fıtığın sinirler üzerinde yarattığı baskı azalır. Sinir üzerindeki baskının azalması, sinirin üzerinde gelişen ödemi ve tahrişi azaltarak ağrının ortadan kalkmasını sağlar.

Ayrıca, eklem içinde yaratılan ısı nedeni ile ağrıya neden olan biyolojik ve kimyasal mekanizmalar üzerinde de tedavi edici etki oluşturulur.

Günümüzde ameliyatsız bel fıtığı tedavisi için lazer ya da radyofrekans enerjileri kullanılmaktadır. Eski yıllarda kullandığımız, eklemin bir kısmını eritmesini sağlayan kimyasal maddeler, yan etkilerinin yüksek olması nedeniyle artık kullanılmaz.

Ozon gazı ise, yeterince iyi sonuçlar vermediğinden gelişmiş ülkelerde terk edilmiştir. Ozon, ucuz olması nedeniyle, faydası düşük olduğu halde, sadece az gelişmiş ülkelerde hala kullanılmaya devam edilmektedir.

Ameliyatsız Bel Fıtığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Nükleoplasti tedavisi, lokal anestezi altında yapılır ve sadece birkaç dakika sürer. İşlem sırasında, kalçadan iğne yapar gibi, cildi hiç kesmeden çok ince iğneler yardımıyla eklem içerisinde çalışmak istediğimiz hedef noktaya ulaşılır.

Özel ve gelişmiş röntgen makineleri kullanarak, işlemin her aşamasında radyolojik görüntüler elde edilmesi işlem güvenliği açısından çok önemlidir. Değişik yönlü görüntüler alınarak, milimetrik olarak ulaşmak istediğimiz noktada olduğumuzdan kesin olarak emin oluruz.

Eğer enerji kaynağı olarak lazer kullanılacaksa, iğnenin içinden, yarım milimetreden daha ince mikro fiber optik lazer kateteri geçirilir ve eklem içinde çalışmak istediğimiz noktaya ulaştırılır. Lazer enerjisi kontrollü bir biçimde eklem içerisine uygulanır. Lazer enerjisinin etki alanı, kullanılan lazer türüne göre, birkaç milimetre uzağa kadar yayılır.  Bu işlem sırasında eklemin bir parçasının buharlaştığını ve gaz olarak dışarı çıktığını bizzat gözlemleriz.

Enerji kaynağı olarak radyofrekans  kullanılacaksa, iğnenin içinden geçirilen birkaç milimetre kalınlığındaki özel elektrot eklemdeki hedef noktaya ulaştırılır. Radyofrekans için kullandığımız elektrotların ucunda pozitif ve negatif iki ayrı kutup vardır. Aralarında sadece birkaç milimetre aralık bulunan bu iki ayrı kutup arasında enerji yoğunlaşır, enerjinin vücudun başka kısımlarına dağılma riski yoktur. Bu da çevrede oluşabilecek hasar riskini çok azaltır.

Radyofrekans teknolojisi, uygulanan enerjinin çevredeki diğer dokulara dağılmaması nedeni ve daha düşük ısılarda aynı etkiyi oluşturması nedeniyle, lazerden daha kontrollü ve güvenlidir. Lazer, deneyimsiz ellerde, ekleme ve diğer yapılara zarar verme riski taşıyabilir.

Her iki işlem de, yeterli teknolojik altyapıya sahip ortamlarda, deneyimli doktorlar tarafından uygulanmalıdır.

Nükleoplasti İşleminde Risk Var mı?

Ameliyatsız bel fıtığı tedavisi işlemlerinde, sinir yaralanması, enfeksiyon ve kanama riski gibi riskler oldukça azdır.

Başarı Oranı Nedir?

Doğru seçilmiş hastalarda başarı oranı %70 ile 90 arasındadır.

İşlemden Sonra Hastanede Yatmak Gerekir mi?

Tedaviden sonra hastanede yatmaya gerek duyulmaz. Birkaç dakika süren bir işlemin sonrasında, ortalama yarım saat gözetim altında kalıp dinlenerek eve dönülür.

Bu tedavilerden sonra sadece bir korse kullanarak normal hayata çok kısa sürede dönmek mümkündür. Birçok hasta, yatak istirahatine gerek kalmadan, işlemin ertesi günü normal çalışma hayatına başlayabilir.

Ameliyatsız Tedavi Her Bel Fıtığı İçin Uygun mu?

Ameliyatsız bel fıtığı tedavisi her bel fıtığı hastası için uygun bir tedavi yöntemi olmayabilir. Bu tedavilerin hangi hastalarda uygulanabileceğinin, hangi hastaların bu tedavilerden daha fazla faydalanabileceğinin belirli bilimsel kriterleri vardır.

Halk arasında patlamış fıtık olarak bilinen serbest bir parça halindeki fıtıklar ve çok büyük boydaki fıtıklar bu işlem için uygun değildirler. Bacak ve ayak kaslarında kuvvet kaybına yol açmış olan fıtıklarda da bu işlemin yapılması uygun değildir. Bu hastaların tedavileri, ameliyat ile yapılmalıdır. Olanak var ise, tam kapalı ameliyat olarak bilinen full endoskopik ameliyat teknikleri tercih edilmelidir.

Bel Fıtığı Ameliyatı

Yukarıda saydığımız tedavilere rağmen ağrı ve diğer şikayetler en az altı hafta süreyle devam ediyor ise ya da kaslarda kuvvet kaybı var ise bel fıtığı ameliyatı gerekir. 

Günümüzde kapalı bel fıtığı ameliyatı, modern teknolojinin sunduğu bütün avantajları kullanarak, ameliyatın hastaya en az zararı verecek biçimde yapılmasını sağlar.

Bel Fıtığı Tedavi Edilmezse Ne Olabilir?

Bütün hastaların korktukları ve üzerinde devamlı olarak sorular sordukları soru ise omurganın bel ya da diğer  bölgelerinde gelişen fıtığının tedavi edilmezse ne tür ciddi sonuçlara yol açabileceği sorusudur.

Hastanın sorunu sadece ağrı ya da uyuşma ise, tedavi yapılmaması halinde bu şikayetler nadiren kendi kendisine kaybolurlar, genellikle devam ederler. Uzun süren, kronik ağrı sorunu ile baş başa kalan hastanın günlük yaşamı olumsuz olarak etkilenir. Ağrı nedeniyle uyuyamayan, çalışamayan, her türlü aktiviteden uzak kalan hastanın yaşam kalitesi bozulur.

Ağrı ve uyuşma şikayeti ile birlikte bacak ve ayak kaslarında kuvvet kaybı var ise, mutlaka sinir kökü üzerindeki baskı, vakit kaybetmeden cerrahi tedavi ile kaldırılmalıdır. Kaslarında kuvvet kaybı ortaya çıkan bir hastanın, biraz daha ilaç verelim, biraz daha fizik tedavisi yapalım, biraz daha bekleyelim bakalım düşüncesi ile cerrahi tedavisinin geciktirilmesi yanlıştır. Bu durumdaki bir hastanın cerrahi tedavisi ne kadar erken yapılırsa, ameliyattan göreceği fayda da o ölçüde daha fazladır. 

Zamanında ve doğru biçimde tedavi edilmeyen küçük bir hasta grubu kalıcı ya da telafisi oldukça zor, önemli sorunlarla karşı karşıya kalabilirler. Kauda Ekuina sendromu adını verdiğimiz bu tabloda şu belirtileri görebiliriz:

İdrar ve Dışkı Problemleri: Mesane ve bağırsak alt kısmında sfinkter adını verdiğimiz kaslara giden sinirlerin köklerinin fıtık dolayısıyla görevlerini normal olarak yapamamaları nedeniyle idrar ve dışkı yapamama sorunu ortaya çıkabilir.

His Kaybı: Anüs ve cinsel organlar çevresinde his kaybı, dışkıyı hissedememek.

Güç Kaybı: Her iki bacakta güç kaybı.

Bel Fıtığı Tedavisi: İletişim

Bel fıtığı tedavisi hakkında bu içerikte bulamadığınız sorular varsa Dr. Tunç Koç'a ulaşabilirsiniz. Bilgi ve randevu için 0() 60 12 nolu telefon ya da Whatsapp hattımızı kullanabilirsiniz.