Mavi Türk Bayrağı Anlamı
Bu yazımızda Türk Devletleri Bayrakları konusunu motif, renk ve sembolleri açısından inceleyerek semantiksel anlamlarını yorumlamaya çalıştık. Türk devletleri bayrakları üzerinden o devletler hakkında kültürel, sosyal, siyasi ve dini çıkarımlarda bulunmak mümkündür. Bu yazımızda da Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı forsunda 16 yıldız ile simgelenen tarihteki 16 büyük Türk imparatorluğunun bayraklarını inceledik.
Bu Yazının İçindeki Başlıklar:
16 Büyük Türk Devleti
Milletlerin egemenlik ve bağımsızlık sembolü olan bayrak; sosyokültürel yapıyı yansıtan, devlet hayatıyla ilgili bilgi veren motifleri barındırmakta, renkleriyle pek çok değerleri simgelemektedir. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı forsunda bulunan 16 büyük Türk devletlerinin bayraklarına bakıldığında da tarih boyunca görülen Türk devletlerinin sosyal yaşantısı, kültürü ve inanç sistemleri hakkında çıkarımda bulunulabilir.
Okuma Önerisi: Bu konuyla ilgili olarak 16 Büyük Türk Devleti Hangileridir? başlıklı yazımızı da inceleyebilirsiniz.
Cumhurbaşkanlığı forsundaki 16 yıldız, tarihte kurulmuş olan 16 büyük Türk imparatorluğunu, ortadaki güneş ise Türkiye Cumhuriyeti’ni simgelemektedir. İlte tarihteki 16 büyük Türk devleti;
- Büyük Hun İmparatorluğu (M.Ö. 204-M.S. 216)
- Batı Hun İmparatorluğu (M.S. 48-216)
- Avrupa Hun İmparatorluğu (M.S. 375-469)
- Ak Hun İmparatorluğu (M.S. 420-552)
- Göktürk İmparatorluğu (M.S. 552-745)
- Avar İmparatorluğu (M.S. 565-835)
- Hazar İmparatorluğu (M.S. 651-983)
- Uygur Devleti (M.S. 745-1368)
- Karahanlılar (M.S. 940-1040)
- Gazneliler (M.S. 962-1183)
- Büyük Selçuklu İmparatorluğu (M.S. 1040-1157)
- Harzemşahlar (M.S. 1097-1231)
- Altınordu Devleti (M.S. 1236-1502)
- Büyük Timur İmparatorluğu (M.S. 1368-1501)
- Babür İmparatorluğu (M.S. 1526-1858)
- Osmanlı İmparatorluğu (M.S. 1299-1922)
Türk Devletleri Bayrakları
Bayrak bir milletin bağımsızlığının ve egemenliğinin mukaddes sembolüdür. Tarih boyunca her devletin kendi sosyokültürel yapısıyla özdeşleştirdiği, morfolojik ve semantiksel olarak incelendiğinde gösterilen simgelerin anlamlı kavram göstergelerine dönüştüğü “bayrak” değeri görülmektedir. Bu doğrultuda kültürel ve folklorik mirasın değerler üzerinden yorumlanarak “milli bilinci” oluşturması adına, hermeneutik düşünce yapısının heraldik bilimine kazandırılması önem arz etmektedir. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı forsunda 16 yıldız ile simgelenen tarihteki 16 büyük Türk imparatorluklarının bayrakları incelendiğinde bahsedilen devletlerin kültürlerine dair izler ile karşılaşılabilir, sosyal yaşantıları hakkında çıkarımlarda bulunulabilir ve inanç sistemleri üzerine fikir yürütülebilir. Dolayısıyla bayrak üzerine işlenen motiflerden, renklerden ve simgeler gibi maddi değerlerden yararlanılarak bir topluluğun, milletin ya da devletin manevi değerleri hakkında çıkarımsama yapmak mümkündür. Dolayısıyla Türk devletleri bayrakları da türk tarihi ve kültürü hakkında bize önemli bilgiler aktarmaktadır.
Türk bayrakları büyük boyut ve yüksek çözünürlükte indirilebilir! Aşağıdaki bayrakların üzerine tıklayarak bayrakları daha yüksek çözünürlükte bilgisayarınıza indirebilirsiniz.
Büyük Hun İmparatorluğu Bayrağı
Türk devletleri bayrakları arasında ilk inceleyeceğimiz Asya Hunları olarak da bilinen Büyük Hun İmparatorluğu bayrağı. Asya topraklarında kurulan bozkır konfederasyonu: Büyük Hun İmparatorluğunun bayrağı “koyu sarı zemin üzerinde sarı ejderha” olarak nitelendirilebilir. Sarı renk, Türk mitolojisi ve dünyevi zenginlikleri ifade etmektedir. Büyük Hum İmparatorluğu’nun bayrak zemininde bulunan sarının koyu tonu, altın sarısı rengine yorularak; dünyevi zenginlikleri işaret ettiği öngörülebilir. Bir diğer görüş ise Eski Türk Devletleri’nde sarı rengin “dünyanın merkezi” anlamına geldiği yönündedir. Bu bilgiye dayanılarak, coğrafi konumun bayrak değerinde yansıtılmak istendiği; hükümranlığın, gücün göstergesi olan “merkeze sahip olmanın” belirtildiği çıkarılır. Sarı rengin Türk tarihinde gücü temsil ettiği, Oğuz Kağan Destanı’nda “Altunlug bel bağı”nın kağanlık sembolü kabul edilişi ile de desteklenebilir.
Bayrak üzerinde yer alan “ejderha” figürü, pek çok dünya mitolojisinde olduğu üzere Türk kültüründe de kendisine yer bulmuş, bayraklarda kullanılmıştır. Türk mitolojisinde “ejderha”, kudret gibi iyi özelliklere nitelemesinin yanı sıra yıkıcı doğa olaylarını temsil eden şeytani bir yaratık olarak da görülmüştür. Ayrıca bu mitolojide Asya Hun Hükümdarı Mete için “ejder” soyundan geldiği rivayetleri mevcuttur. Bayraklarındaki ejderha ile ilişkilendirilebilecek diğer bir yargı ise Hun Devleti şehirlerinde “ejderha” isimlerinin görülmesidir: “Yatan Ejderin Beldesi” ve “Ejderin Şehri”(Lung-ch’eng) isimli şehir yapılarından yola çıkılarak bayraklardaki motiflerin devletin yaşam tarzıyla bağdaştırılabileceği savunulmaktadır. Günümüzde de “ejderha” motifi Bhutan’ın bayrağında bulunarak, halen daha Asya toprakları üzerindeki etkisini sürdürmektedir.
Batı Hun İmparatorluğu Bayrağı
Batı Hun İmparatorluğu yalnızca koyu sarı bir renge sahiptir. Üzerinde herhangi bir motif ya da figür bulunmamaktadır. Batı Hun İmparatorluğu’nun bayrağını incelemek adına Türk tarihindeki “sarı” rengin ifade ettikleri ele alınmalıdır. Merkezi konumu belirtmek, hâkimiyeti simgelemek adına sarı sıkça kullanılan renklerden biri olmuştur. Bu bilgiye dayanılarak Türk devletlerinin Şamanizm’den etkilendiklerini savunulabilir. Altın kapılı saray, altın taht gibi ifadeler “sırma” sarının dünyevi zenginlikler anlamına geldiğini gösterir. Örneğin Ülgen’in altın tahtı hem ülkenin, devletin ve dünyanın merkezi olarak kabul görmüş ve zenginlik anlamına kavuşmuştur. Batı Hun İmparatorluğu için de Türk destanlarında görülen sarının “hâkimiyet” anlamını karşılaması üzerine sahip olduğu merkezi toprakların bütünlüğü hakkında çıkarımda bulunulabilir.
Avrupa Hun İmparatorluğu Bayrağı
Avrupa Hun İmparatorluğu’nun bayrağı beyaz flama üzerine sarı kartal eklenerek oluşturulmuştur. Beyaz renk Şamanizm’e sahip olan Eski Türk devletlerinde “ululuk, adalet ve güç” gibi anlamlara bürünmüştür. Dolayısıyla beyaz renk; yüceliğin, arılığın timsali haline gelmiş ve “baş renk” olarak sınıflandırılmıştır. Devlet büyükleri, önde gelen şahsiyetler giyimlerinde bu sebepten dolayı “beyaz” rengi tercih etmişlerdir. Örneğin: Hun devletlerinde, askeri birliklerde yüksek rütbeli komuta erlerinin sıradan bir erden ayrılmak, üst mertebeye eriştiği farklılığını belirtmek için beyaz üniforma giydikleri bilinmektedir. Ayrıca Türk tarihinde beyaz renk batı istikametini belirtmektedir. Bu yargı göz önüne alınarak Avrupa Hun İmparatorluğu’nun bayrağında da yine coğrafi konumun etkilerinin görüldüğü savunulabilir.
Bayrak üzerindeki kartal “gücün” simgesi olabileceği gibi bazı kaynaklarda Attila’nın üzerinden geçtiği topraklara zenginliği ve refahı getireceğine inanılan hüma kuşu olarak da geçmektedir.
Ak Hun İmparatorluğu Bayrağı
Beyaz zemin üzerine üç altın sarısı yıldızı bulunmaktadır. Üç yıldızın hükümdarlığı yöneten üç kişiyi simgelediği düşünülmektedir. Ayrıca renk dağılımına bakılacak olduğunda beyaz renk Türk mitolojisindeki “ululuk, adalet ve güçlülüğü”, altın sarısı ise “dünyevi zenginlikleri” nitelemektedir.
Göktürk İmparatorluğu Bayrağı
Göktürk bayrağı, gök rengi olan mavi üzerine ortasında yeşil bir bozkurt bulundurmaktadır. Mavi, göğün rengi olması sebebiyle sıfat olarak kullanıldığında çoğu zaman Gök Tanrı’ya işaret etmiştir. Böylece Göktürk bayrağındaki “mavinin” kutsallığı simgelediği, Göktürklerin sahip olduğu Gök Tanrı inancıyla ilgili olduğu çıkarımında bulunulabilir. Göğün kutsal sayıldığının farklı bir örneği ise tan yeri ağardığında Oğuz Kağan’ın çadırına giren gök tüylü, gök yeleli kurttur. Gök Kurt, Tanrı tarafından yollanmış bir haberci, ulak ve kurtarıcı, koruyucu olarak kabul görmektedir.
Bozkurt, Göktürklerin Türeyiş Destanı’nda bulunan kutsal bir varlıktır. Ayrıca Türklere Ergenekon’dan çıkışlarına rehberlik etmesiyle de ayrı bir ulusal değere erişmiştir. Bu sebepten ötürü, bozkurt Göktürklerin milli varlıklarının, bağımsızlık ve egemenliklerinin bir timsali olmuştur. Göktürklerin sosyal ve siyasi yaşantısına bakıldığında da bozkurt simgesi ile karşılaşmak mümkündür. Kağan bayrağındaki Bozkurt başı, bayrak direğinin en ucuna konulmaktadır. Ayrıca savaş birliklerinin taşıdıkları bayrakların üstünde de demirden yapılmış bozkurt başı bulunmaktadır.
Avar İmparatorluğu Bayrağı
Avar İmparatorluğu bayrağı, yeşil bir zemin üzerine kurulan siyah bir binek hayvanının üstünde oklu bir asker motifine sahiptir. Yeşil renk “ümit, niyet, bereket ve kutsallık” gibi anlamlara denk gelmektedir. Morfolojik olarak incelendiğinde sözcüğün kökü “yaş”tır. Yeşermek, yeniden doğmak ve ortaya çıkmak anlamlarıyla ilişkilidir. Ayrıca yeşil, hükümdarlığın, yöneticiliğin de bir simgesi olmuştur. Dolayısıyla Türk ordularında sancak rengi yeşildir ve günümüze bakıldığında Orta Asya Türk Cumhuriyetleri’nde devlet törenlerinde yer alışı geçmişten kalan kültürel izlerin halen daha etkisini koruduğunu kanıtlamaktadır.
Binek hayvanı gerek savaşçının en yakın dostu olarak, gerekse sağdık bir emre itaat eden oluşuyla Türk tarihinde önem kazanmıştır. Avar İmparatorluğu’nda görülen bu hayvan tasviri ve okunu germiş savaşçı, göçebe Türk toplumlarının sosyal hayatına bir örnek teşkil etmektedir.
Hazar İmparatorluğu Bayrağı
Hazar İmparatorluğu bayrağı mavi bir zemine sahiptir. Mavi rengi doğu istikametini temsil etmektedir. Hazar İmparatorluğu Kafkaslarda doğmuş olup bir Doğu Avrupa devletidir. Ayrıca mavi rengi; ululuk, kutsallık anlamlarını taşımaktadır. Deniz ve gökyüzüyle aynı renkte oluşu sonsuzluğu simgeler. Tarihteki Türk Devletleri de, hükümranlıklarının uzun seneler boyunca devam etmesini diledikleri için bayraklarında mavi rengi çoğunlukla kullanmışlardır. Hazar İmparatorluğu da buna bir örnektir.
Uygur Devleti Bayrağı
Uygur Devleti’nin bayrağı sarı zemin üzerine kurulmuştur. Üzerinde bir kadın ve bir erkek motifi bulunmaktadır. Sarı diğer Türk Devletlerinde olduğu üzere “hâkimiyet gücünü ve hükümdarlığı” ifade etmektedir. Uygur Devleti’nin bayrağı ile ilgili kesin kaynaklar bulunmasa da yerleşik hayata geçişin şehir hayatındaki “kadın” rolünü de beraberinde getirdiği, dolayısıyla bayraklarında da kadın-erkek eşitliği vurgusunun yapılmış olunabileceği düşünülmektedir. Ancak araştırmalara göre Uygurlar ataerkil bir toplum olmuşlardır. Aile içerisinde otorite “baba” olarak görülmektedir.
Karahanlılar Bayrağı
Karahanlılar bayrağı açık sarı üzerine dokuz adet oktan meydana gelmiştir. Sarı renk hükümdarlığı temsil ederken “dokuz” ok, Türklerdeki “dokuz tuğ geleneğini” işaret etmektedir. Bu geleneğe göre dokuz sayısı gökteki dokuz gezegen ile ilişkilendirilip kutsal sayılmaktadır. Ayrıca gök dokuz kat olarak kabul görmüş, eski Türk devletleri tarihinde yeryüzü dokuz bölgeye ayrılmıştır.
Gazneliler Bayrağı
Gazneliler bayrağı, yeşil bir taban üzerine kurulmuştur. Bayrakta beyaz bir hilal ve tavus kuşu bulunmaktadır. Gazneliler dahil olmak üzere Ak Hun ve Hazar İmparatorluklarında da ay ve yıldız tasvirlerinin görülmesi kozmik ve astrolojik tasvirlerin eski dönem Türk sanatında yer aldığını kanıtlamaktadır. Ayrıca bayrak üzerindeki tavus kuşu gösterişe, heybete ve saltanata yorulmaktadır. Bir kaynağa göre, Gazneliler daha sonrasında Abbasi Halifeliği’nin meşrû mümessili olduklarını gösteren bir başka bayrağa geçmişlerdir. Bu yeni bayrak siyah olma özelliği taşımaktadır.
Büyük Selçuklu İmparatorluğu Bayrağı
Büyük Selçuklu Devleti bayrağı, mavi zemin üzerine beyaz çift başlı kartal ve gerilmiş bir oktan oluşur. Çift başlı kartal sembolü, farklı coğrafyalarda ortaya çıkmış, farklı sosyokültürel yapılara sahip olan toplumlar tarafından dahi kabul görmüştür. Bu yönüyle dünya tarihinin en eski ikonografik ögelerinden birisidir. Çift başlı kartalın “devlet sembolü” ya da “hâkimiyet alameti” anlamlarına geldiği genel görüsüne karşın Erkan Göksu’nun “Çift Başlı Kartal ve Selçuklular” makalesinde tarih yanılgısı hatasına düşüldüğü ve söz konusu çağın uygulamalarında bu anlayışa ters düşen yapıların bulunması savunularak bilgiyi yeniden gözden geçirmenin gerekliliği gözler önüne serilmiştir.
Harzemşahlar Bayrağı
Harzemşahlar’ın bayrak rengi siyahtır. Siyah farklı anlamlara tabir edilmektedir. İlk olarak kuzeyde yaşayan topluluk anlamına gelmektedir. İkincil anlamı olarak şiddeti, gücü vurgulama görevini taşımaktadır. Genel olarak kötü ifadeleri yansıtmada kullanılır. Ayrıca kara sözcüğü hükümdarlığı da simgelemektedir. Dolayısıyla zorlu, çevik anlamlarını da taşır.
Altınordu Devleti Bayrağı
Beyaz zemin üzerine kırmızı bir hilal ve siyah simgelerden oluşmaktadır. Beyaz, kutsallığı ve kurtuluşu temsil etmektedir. Kırmızı hilal İslam’ı belirtmektedir. İslam Türk Devletlerine Talas Savaşı sonrası 751 yılında yayılmaya başlamıştır.
Büyük Timur İmparatorluğu Bayrağı
Büyük Timur İmparatorluğu’nun bayrağı mavi zemin üzerine üç beyaz daireden oluşturulmuştur. Buradaki üç dairenin dünyanın dörtte üçüne sahip olmalarını kastettiği savunulmaktadır. Bir diğer görüş ise bu üç dairenin Timur’un mühürleri olduğu kanısıdır. Ayrıca Büyük Timur İmparatorluğu’nun aynı bayrağın kırmızı, mor ve siyahını da kullandığı bilinmektedir.
Babür İmparatorluğu Bayrağı
Babür İmparatorluğu bayrağı kırmızı arka plan üzerinde bulunan yatay sarı üçgenden meydana gelmektedir. Türk mitolojisine bakıldığında kırmızının “ateş, hükümdarlık, kuvvet” gibi anlamları bulunmaktadır. Sarı da Şamanizm’den etkilenilerek “güç, hâkimiyet altına alma” anlamlarında kullanılmıştır.
Osmanlı İmparatorluğu Bayrağı
Kırmızı zemin üzerine beyaz bir hilal ve sekiz köşeli Zühre yıldızı bulunmaktadır. Bir efsaneye göre Osman Gazi rüyasında göğsünün üzerinde bir hilal ve yıldızın büyüdüğünü görmüştür. Bunu da kuracağı devletin cihanı hükmedecek kadar genişleyeceğine yormuştur. Bu bayrak 3. Selim döneminde 1793’te devletin resmi bayrağı haline gelmiştir. Osmanlı’nın ilk zamanlarında kırmızı zemin üzerine üç hilal gibi Ayet-i Kerime sembollerine veya lafızlara sahip bayraklar kullandığı da bilinmektedir.
Türk Bayrakları
Türkiye Cumhuriyeti Cumhuriyet forsundaki 16 Büyük Türk devletinin bayrakları; motifleri, renkleri ve sembolleri açısından incelendiğinde devletlerin sosyokültürel yapısı, siyasi yaşamları ve inanç sistemleri üzerine çıkarımlarda bulunulmaktadır. Egemenlik ve bağımsızlık sembolü olan “bayrak” değeri, içerisinde barındırdığı nice kavramsal anlam bütünlükleriyle pek çok değere ev sahipliği yapmaktadır. Türk devletleri bayrakları da çok farklı anlamlar içermektedir.
Hollanda Bayrağı ve Hanedan Arması
Hollanda’nın milli bayrağı kırmızı, beyaz ve mavi olmak üzere üç renktir. Hanedan arması üzerinde, ok ve kılıç tutan bir aslan gösterilmektedir.
Bayrak, Hollanda ve İspanya arasındaki bağımsızlık savaşı olan Seksen Yıl Savaşları’na (1568-1648) dayanmaktadır. İsyancı eyaletler Orange Prensliği Hanedanı armasının renkleri altında savaşmışlardır: turuncu, beyaz ve mavi. Turuncu renk daha sonra kırmızı renge dönmüştür. 1937’de Hollanda’nın resmi bayrağının renkleri kırmızı, beyaz ve mavi olarak kesinleştirilmiştir. Kraliyet ailesi ile ilgili resmi bayramlarda bayrak çoğunlukla turuncu bir flama ile dalgalandırılır.
Kraliyet hanedanı arması üzerindeki aslan Nassau Hanedanı’nın bilinen en eski armasından gelmektedir. Cumhuriyet arması ok ve bir kılıç tutan bir aslan şeklinde gösterilmektedir. Kııç gücü, oklar da eyaletleri temsil etmektedir.
Farklı LGBTİ+ bayrakları neleri temsil ediyor, ne anlama geliyor?
Kaynak, Getty Images
Haziran, dünyanın birçok yerinde LGBTİ+ Onur Ayı olarak kutlanıyor.
LGBTI+ topluluğunun en ünlü sembolü, 1970'lerin sonlarından bu yana yaygın şekilde kullanılan altı çizgili gökkuşağı bayrağı.
Bununla birlikte, son yarım yüzyılda cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğinin çok daha rahat ve farklı şekillerde ifade edilmeye başlanmasıyla birlikte bu topluluk içerisindeki farklılık ve çeşitlilikleri yansıtan yeni bayraklar da ortaya çıktı.
Reddit ve Tumblr gibi web sitelerinin popülerleşmesiyle birlikte, aynı cinsiyet kimliğine sahip insanlar bir araya gelmeye başladı ve bu topluluklar kendi bayraklarını tasarladı.
Onur Ayı boyunca birçok ülkede LGBTİ+ topluluğuna destek vermek amacıyla kullanılan gökkuşağı bayrağının yanı sıra yürüyüşler ve kutlamalarda diğer grupları temsil eden bayraklar da daha fazla görülmeye başlandı.
Farklı bayrakların renklerinden aksesuarlar tasarlayan Brooke Hoyt, "Cinsiyet kimliği ve cinsel yönelim yelpazesi çok geniş ve çeşitli olduğundan çok sayıda küçük topluluk da fazla göze çarpmayabilir. Bu nedenle bu bayraklara sahip çıkmak önemli. Çünkü bu bayraklar, farklı kimliğe sahip insanlara bir topluluk ve aidiyet duygusu sunuyor" dedi.
Onur Ayı boyunca gözünüze daha fazla çarpabilecek farklı bayraklar neyi temsil ediyor ve arkalarında yatan hikayeler neler?
Gilbert Baker Onur Bayrağı
LGBTİ+ hak mücadelesinin simgesi olan bayrak. Tanınmış bir aktivist ve drag queen olan Gilbert Baker tarafından geliştirildi.
ABD'nin eşcinsel kimliğini açık şekilde yaşayan ilk kamu görevlisi olan Harvey Milk, kendisinden eşcinsel topluluğu için onur ve gururu temsil edecek bir bayrak tasarlamasını istedi.
Sonuç olarak ortaya bugün birçok kişi tarafından bilinen sekiz renkli gökkuşağı bayrağı çıktı. Bu bayrak ilk olarak 25 Haziran 1978'de San Francisco'daki Eşcinsel Özgürlük Günü Yürüyüşü'nde kullanıldı.
Bayrakta yer alan sekiz rengin her biri, Baker'ın LGBTİ+ topluluğunda gözlemlediği sembolik duygu ve idealleri temsil ediyor.
Pembe seksi, kırmızı yaşamı, turuncu şifayı, sarı güneş ışığını, yeşil doğayı, turkuaz sanatı, mavi huzuru ve mor da ruhu sembolize ediyor.
Bu ilk bayrağın yapılmasından 25 yıl sonra, 2003 yılında, Baker, Florida'nın Key West bölgesinde Meksika Körfezi'nden Atlantik Okyanusu'na uzanan 2 kilometre uzunluğundaki bayrağın yapım sürecinde de görev aldı.
Eşcinsel Onur Bayrağı
1978 Eşcinsel Özgürlük Günü Yürüyüşü ve bundan birkaç ay sonra Harvey Milk'in bir cinayete kurban gitmesi bu bayraklara olan talebi de artırdı. Baker da tasarımının ticari üretim sürecine başladı.
Ancak, üretim sürecinde pembe kumaşın yetersiz kalması üzerine bu renk tasarımdan çıkartıldı. Renklerin çift sayıda kalmasını sağlamak için turkuaz ve çivit mavi birleştirildi ve bayrak bugünkü altı renkli halini aldı.
Bu bayrak, on yıllardır LGBTİ+ topluluğunun en önemli sembolü olarak kabul ediliyor.
Philadelphia Onur Bayrağı
2017'deki Onur Ayı'nda Philadelphia merkezli More Color More Pride grubu bir kampanya düzenledi.
Bu kampanya kapsamında, LGBTİ+ topluluğu içindeki beyaz olmayanları temsil etmek için Onur Bayrağı'na siyah ve kahverengi de eklendi.
Bayrağın bu versiyonu daha sonra komedi yazarlığı dalında Emmy kazanan ilk siyahi kadın olan Lena Waithe tarafından 2018'deki Met Gala'da pelerin olarak giyildi.
Görünürlüğü arttıktan sonra bayrağın da popülaritesi yükselişe geçti.
Trans Bayrağı
Trans bayrağı, geçmişte ABD Donanması'nda denizaltı subayı olarak çalışan Monica Helms tarafından tasarlandı.
Trans Onur Bayrağı, 1999 yılında hazırlandı ve ilk olarak Arizona eyaletindeki Phoenix Onur Yürüyüşü'nde kullanıldı.
Bayrakta yer alan mavi renk erkekleri, pembe kızları, ortada yer alan beyaz renk ise geçiş sürecinde olanları, kendini cinsiyetsiz olarak tanımlayanları ve interseksleri temsil ediyor.
Klavyelerde yer alan emojilere karar veren kurum Unicode'un en fazla talep edilen emojiler arasında yer almasına karşın trans bayrağını eklememesine tepki olarak 2018 yılında bir kampanya düzenlendi.
Hak savunucusu ve sanatçı Charlie Cragg başlattığı tepki kampanyasında, trans bayrağı emojiler arasında eklenene kadar ıstakoz emojisinin kullanılması çağrısı yaptı.
Trans bayrağı, Kasım 2020'de emojiler arasına eklendi.
Biseksüel Bayrağı
Biseksüel bayrağı, 1998'de Michael Page tarafından biseksüellerin hem toplum genelinde hem LGBTİ+ topluluğu içerisindeki görünürlüğünün artırılması amacıyla tasarlandı.
Bayrakta üst üste binen pembe ve mavi üçgenler yer alıyor.
Bayrağını yüzde 40'ını oluşturan pembe eşcinselliği, aynı orana sahip mavi heteroseksüelliği ve yüzde 20'sini oluşturan mor da her ikisini birsen temsil ediyor.
Panseksüel Bayrağı
Bu bayrak 2010 yılında tasarlandı. İlk çıkış noktası tam olarak bilinmiyor. Ancak internette kullanılmaya başlandıktan sonra hızlı bir şekilde popülerleşti.
Panseksüellik, cinsiyet ve cinsiyet kimliğinden bağımsız olarak birine karşı duygusal ve cinsel çekim duyulması olarak tanımlanıyor.
Bu bayrağın da pansksüelliği biseksüellikten ayırt etmek amacıyla tasarlandığı düşünülüyor.
Pembe kadınları, mavi erkekleri ve sarı renk de ikili cinsiyetin dışında kalanları temsil ediyor.
Genderkuir Bayrağı
Genderkuir, "geleneksel cinsiyet tanımlarının dışında, kendisini ne erkek ne kadın, hem erkek hem kadın veya bu iki cinsiyetin birtakım özelliklerini bir arada taşıyan bir özne olarak tanımlayanlar" anlamına geliyor.
Genellikle bir şemsiye terim olarak kabul ediliyor.
Genderkuir bayrağının son hali yazar, tasarımcı ve müzisyen Marilyn Roxie tarafından 2011'de tasarlandı.
Lavanta şerit, pembe ve mavi olan geleneksel kadın ve erkek renklerinin karışımını temsil ediyor. Lavantanın zıt rengi olan koyu yeşil de kendini ne erkek ne kadın olarak tanımlayanları temsilen bayrakta yer alıyor.
Ortadaki beyaz ise ikili cinsiyet tanımının dışındaki sembolize ediyor.
"Non-binary" bayrak
Non-binary kelimesinin Türkçe karşılığı "iki şeyden oluşmayan ve iki şey içermeyen". Cinsiyet kimliği açısından ise kendini erkek ve kadından oluşan ikili cinsiyet anlayışının dışında tanımlayanlara işaret ediyor.
Zaman zaman Türkçe'de "ikiliksiz" olarak da kullanılabiliyor.
Bu grubu temsil eden bayrak, benzer ama farklı bir anlama sahip olan genderkuir ile non-binary kavramlarının ayrıştırılması için yeni bir bayrağın yapılması çağrısıyla tasarlandı.
Bayrak, 2014 yılında o dönem 17 yaşında olan Kye Rowan imzasını taşıyor.
Bu bayrakta her biri farklı bir grubu temsil eden dört şerit yer alıyor.
Sarı, kadın ve erkekten olan ikili cinsiyet tanımlamasının dışındakileri ve kendini tanımlarken bu iki kavramı kullanmayanları temsil ediyor.
Beyaz, birden fazla cinsiyeti veya cinsiyetlerin tamamına sahip olanları, mor şerit de non-binary olanların benzersizliğini gösteriyor. Kendini cinsiyetsiz olarak tanımlayanlar da siyah renkle bayrakta yer alıyor.
Genderfluid (Akışkan Kimlik) Bayrağı
Bu bayrak, cinsiyet kimliği sabit olmayan, bunun yerine duyguları ve kendini ifade biçimi değişen bireyleri temsil ediyor.
Bu bayrak, panseksüel hakları savunucusu JJ Poole tarafından 2012'de heteronormatif topluma uymayan insanlar için oluşturuldu.
The intersex flag
İnterseks Bayrağı
Bu bayrak, 2013 yılında Avustralyalı araştırmacı ve interseks hak savunucusu Morgan Carpenter tarafından tasarlandı.
Bayrakta, intersekslerin bütünlüğünü temsil etmek üzere bir daire yer alıyor.
Mor ve sarı da genellikle cinsiyet açısından en nötr renkler olarak kabul edildiklerinden bayrakta kullanılıyor.
Aseksüel Bayrağı
Aseksüel terimi, cinsel istek eksikliği ile tanımlanan cinsiyet kimliğini tanımlıyor.
Bu bayrak, 2010 yılında Aseksüel Görünürlük ve Eğitim Ağı'nın logosundan esinlenerek oluşturuldu.
Siyah aseksüelliği sembolize ediyor. Gri, "griseksüelleri", yani aseksüellik ile cinsel çekim yaşamak arasındakileri gösteriyor.
Beyaz, bu topluluğun destekçilerini, mor da topluluğun genelini temsil ediyor.
Yeni Onur Bayrağı
2018 yılında LGBT+ bayrağını daha kapsayıcı bir hale getirmek için grafik tasarımcı Daniel Quasar tarafından tasarlandı.
Bu tasarımda geleneksel gökkuşağı temalı Onur Bayrağı'nın sol tarafında beş renkli bir şerit yer alıyor.
Bu şeritte yer alan renkler, LGBTİ+ topluluğu içerisindeki farklı diğer grupları temsil ediyor.
Quasar, sol tarafta oka benzeyen şeritlerin ilerlemeyi temsil ettiğini belirtiyor.
Türk bayrağının anlamını nedir? Türk bayrağının önemi nedir? Türk bayrağının hikayesi nedir? Türk bayrağı ne anlama geliyor?
19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı Kadıköy'de ve yurdun pek çok yerinde coşkuyla kutlandı. En önemli yapılan etkinliklerden biri de Muğla'da yapıldı. Muğla'nın Seydikemer ilçesinde 19 Mayıs Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı 103’üncü yıl kutlamalarına özel 103 metre uzunluğunda dev Türk Bayrağı açıldı. Türk bayrağının anlamını ve önemini vatandaşlar büyük bir özveri ile araştırıyor. İşte Türk bayrağına dair merak edilenler...
TÜRK BAYRAĞININ ANLAMI VE ÖNEMİ NEDİR?
Türk bayrağı, Türkiye Cumhuriyeti'nin ulusal ve resmi bayrağıdır. Al renkli zemin üzerinde beyaz hilal ve yıldız ile oluşmuş bayrak ilk olarak 1844 yılında Abdülmecit dönemindeki Tanzimat sürecinde kabul edilmiş, Cumhuriyet döneminde 29 Mayıs 1936'da 2994 Sayılı Türk Bayrağı Kanunu ile Türkiye Cumhuriyeti'nin ulusal bayrağı olarak kanunlaşmıştır. 22 Eylül 1983'te 2893 Sayılı Türk Bayrağı Kanunu ile bayrak ölçütleri belirlenmiş ve bayrak son hâlini almıştır.
Efsaneye göre bayraktaki al, kan kırmızısıdır ve şehitlerin dökülen kanlarını temsil eder. Gece yarısı bu kanların üzerine yansıyan hilal biçimindeki ay ve bir yıldızla beraber Türk bayrağının görüntüsü oluşur. Bu efsanenin 1389 yılında meydana gelen I. Kosova Muharebesi'nde gerçekleştiği söylenmektedir.
Ayrıca İstiklâl Marşı'nın birinci, ikinci ve onuncu kıtalarında Türk bayrağından bahsedilir.
TÜRK BAYRAĞININ TARİHİ
Osmanlı İmparatorluğu'ndan önceki Anadolu Türk devletlerinde kullanılan bayrak renk ve sembolleri hakkında yeterli bir bilgi yoktur. Türk bayrağı ilk olarak Anadolu Selçuklu hükümdarı II. Mesud tarafından Osman Bey'e gönderilen beyaz renkli sancak olarak görülür.
- yüzyıldan sonra al bayrak I. Selim dönemindeki Çaldıran Muharebesi'nde ise yeşil bayrak kullanılmaya başlanmıştır. Türk bayrağına en yakın şekle ise III. Selim döneminde rastlanır. Bu bayrakta hilal ile birlikte sekiz köşeli yıldız kullanılmıştır. Sekiz köşeli yıldız şekil bilimine göre zafer anlamı taşımaktadır. 1844 yılında Abdülmecid dönemindeki Tanzimat sürecinde bayraktaki yıldız beş köşeli şeklini almıştır. Beş köşeli yıldız insanı sembolize etmektedir.
Saltanatın kaldırılması üzerine 29 Mayıs 1936 tarihinde bayrağın şekli kesin bir şekilde tayin edilmiştir. 28 Temmuz 1937 tarihli, 27175 sayılı "Türk Bayrağı Nizamnamesi Kararnamesi" ile de Türk bayrağının kullanılışı düzenlenmiştir.
TÜRK BAYRAĞININ YAPISI
Türkiye Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunun, 25 Ocak 1985 tarih ve 85/9034 numaralı "Türk Bayrağı Tüzüğü" kararının 4. maddesinde, bayrağın boyutları belirlenmiştir.
Kanuna göre, Türk Bayrağı, yırtık, sökük, yamalı, delik, kirli, soluk, buruşuk veya layık olduğu manevi değeri zedeleyecek herhangi bir şekilde kullanılamaz. Resmi yemin törenleri dışında her ne maksatla olursa olsun, masalara, kürsülere örtü olarak serilemez. Oturulan veya ayakla basılan yerlere konulamaz. Bu yerlere ve benzeri eşyaya Bayrağın şekli yapılamaz. Elbise veya üniforma şeklinde giyilemez. Hiçbir siyasi parti, teşekkül, dernek, vakıf ve tüzükte belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan kurum ve kuruluşun amblem, flama, sembol ve benzerlerinin ön veya arka yüzünde esas veya fon teşkil edecek şekilde kullanılamaz. Türk Bayrağına sözle, yazı veya hareketle veya herhangi bir şekilde hakaret edilemez, saygısızlıkta bulunulamaz. Bayrak yırtılamaz, yakılamaz, yere atılamaz, gerekli özen gösterilmeden kullanılamaz.
ANASAYFAYA DÖNMEK İÇİN TIKLAYINIZ