1 Göktürk Devleti Hükümdarları
kaynağı değiştir]
Aşina ailesi, Chou Kitabı ve Kuzey Hanedanlar Tarihi 'ne göre, Hiung-nu'nun ayrı bir kolu[33][34] ve Sui Kitabı ve T'ung-tien e göre, Ping-liang'ın "Karışık yabancı" (雜胡 / 杂胡, Pinyin: záhú, Wade-Giles: tsa-hu)larındandır.[35][36]Sui Kitabı 'nın aktardığına göre, Sonraki Vey (Kuzey Vey) imparatoru T'ai-wu (T'o-pa Ch'ou, Fu-li, Büri)'nun Chü-ch'ü'yü yok ettiğinde (18 Ekim 439 tarihinde[37][38]), Aşina'nın 500 hanesi Cücenlerlere koşup Chin-shanlara (Altay dağları) yerleştiler.[35] Altay dağlarının kuzeyinde demir işleri yaparak Cücenlerin egemenliğinde yaşadılar.[35][39] Çin tarihsel kaynakları Cücen kağanı Anagui'nin, kızıyla evlenmek isteyen Göktürk kağanı Bumin'e “Senin gibi demirci bir kölem benim kızımı hangi cesaret ve cür'etle nasıl isteyebilir?”[40] dediğini kaydetmiştir. Anagui'nin bu ifadesi üzerine kimi araştırmacılar Göktürkler'in Cücenlerin egemenliği altında çalışan "demirci köleler" (鍛奴, Pinyin: duànnú, Wade-Giles: tuan-nu)[41][42][43][44] olduklarını iddia etmiştir. Bunun Cücen toplumuna has 'vassallık' sistemi olabileceğini iddia eden araştırmacılar da bulunur.[45] Ancak Denis Sinor'a göre, Anagui'nin bu ifadesi Türklerin demircilik sanatlarında uzmanlaşmış olduğunun bir kanıtıdır.[46][47]
İlk Göktürk Kağanlığı (552-588)[değiştir kaynağı değiştir]
Bumin KağanAşina soyuna mensuptu. Aşina soyu Bumin'in idaresi altında ticaret maksadıyla Çin'e doğru ilerledi. Bu dönemde bölgede önemli askeri-siyasi güç olan Topa devleti zayıflamış, birbiri ile düşmanlık eden Doğu Topa ve Batı Topa olmak üzere bölünmüştü. Batı Topa düşmanı olduğu Doğu Topa ve Cücenlerin baskıları sebebiyle Aşina soyu ile yakınlaşmaya çalışıyordu. Bumin, 546 yılında ticari ilişkilerini geliştirmek maksadıyla Batı Topa'ya elçi gönderdi. Bumin Kağan aynı yıl Tiele boyunun Cücenlere karşı isyanından yararlanmaya karar verdi. O, Cücen Hanı Anahuan'ın yanına elçi gönderip hatun kızı ile evlenmek istediğini bildirdi. O, önceden biliyordu ki Cücen Hanı kendi vasalına[51][52] kızını vermeyecek ve onu cezalandırma fikrine düşecekti. Böyle de olmuş ve Anahuan elçiye "Siz benim demir eritenimsiniz, böyle bir şeye nasıl cüret edersiniz ?" şeklinde cevap vermişti.[53][54][55][56][57] Bundan sonra Bumin Batı Topa devleti hükümdarının kızı ile evlenmek istedi. Çetin durumda olan Batı Topa devletinin hükümdarı Bumin'in bu teklifini kabul etti.[53][54][55] 552 yılında Bumin, Batı Topa ile kuvvetlerini birleştirdikten sonra Cücenlerin üzerine hücum ederek onları mağlup etmişti.[58][59][60][61] Bu hadiseden sonra o, kendi devletini ilan eder ve bu Göktürk Kağanlığı'nın kurulma tarihi olarak kabul olunur.[62][63] Bumin Kağan 552 yılında öldü. Ondan sonra devletin batı koluna oğlu İssik Kağan ve doğu koluna ise İstemi Yabgu (553-576) önderlik etmiştir.[64][65] İstemi Yabgu fiilî hâkimiyete sahip olsa da kendisini kağan ilan etmedi.
Kara İssik Kağan'ın saltanatı (552-553)[değiştir 1. Göktürk Devleti Tarihi - Birinci Göktürkler Kuruluşu, Kurucusu, Hükümdarları, Sınırları Ve Yıkılışı hakkında özet bilgi
Haberin Devamı1. Göktürk Türk devletleri arasında en güçlü devletlerden birisidir. Ayrıca bu devletin sınırları da oldukça fazladır. Göktürk devleti Türk adı ile kurulmuş olan ilk Türk devletidir.
1.Göktürk Devleti Tarihi
1. Göktürk devleti ya da Göktürk kağanlığı, 552 ve 588 yılları arasında kurulmuş olan Türk devletidir. 6. yüzyılın ortasında Çin devletinin batısında yer alan Hunlar, Avarlar ile yapılan mücadeleler sonucunda ortaya çıkan bir Türk devletidir. Göktürk kağanlığı ya da 1. Göktürk devleti Batı ve Doğu olmak üzere iki koldan yönetilen bir devlet oldu.
Doğu kanadını Bumin Kağan yönetirken, batı Göktürk devletini de kardeşi İstemi Yabgu yönetiyordu. Göktürk devletlerinde kut anlayışı inancı hakimdi. Tanrı'dan gelen kut ile kağan belli oluyordu. Kut almış bir kişi bunu rüyasında görüyordu. 1. Göktürk devletinin doğu kanadını yöneten Bumin kağan vefat ettikten sonra kendisi için bir yuğ töreni yani yas töreni düzenlendi. Ardından ise yerine oğlu İssik Kağan getirildi. Oğlu İssik Kağan'ın hükümdarlığı fazla sürmedi. Yaklaşık 1 yıl sonra ise Göktürk devletinin başına Mukan Kağan getirildi. Mukan Kağan döneminde Göktürk devleti büyük bir toprağa sahip oldu. Devletin sınırları en çok bu dönemde gelişmiş oldu.
Haberin Devamı Mukan Kağan'ın başarılı hükümdarlığı Çin kaynaklarında dahi bahsedilir olmuştu. Çinli kaynaklarda Mukan Kağan hakkında sert ve heybetli bir hükümdar olduğundan söz edilirdi. Mukan Kağan Çin'in tüm zenginliklerini ülkesine aktarmak amacı ile kızını Çin imparatoru ile evlendirdi. Ardından kızı Çin imparatoriçesi olduktan sonra tüm Çin zenginliklerini Göktürk devletine aktarmış oldu.
Birinci Göktürkler Kuruluşu
Göktürk devleti kurulmadan önce bile, Göktürk devletinin tarih sahnesinde olduğu bilinmektedir. Göktürkler Hun imparatorluğu dağıldıktan sonra Asya steplerine dağılan Aşin ailesine dayanır. Orta Asya'da çok kalabalık bir grup olmuşlardı. Önderleri ise Bumin Kağan idi. Bumin Kağan Çin'i sevmeyen fakat Çin ile daima ilişki kurmak isteyen bir hükümdardı. Bunun tek amacı ise Orta Asya'da sadece ordu gücü değil aynı zamanda siyasi bir güç de elde etmekti. Çinliler bu isteği kabul ederek Göktürklere bir Çinli elçi gönderdi.
Haberin Devamı Bu durum Göktürkleri memnun etti. Çünkü ilk defa bir yabancı devlet Göktürkler ile görüşüyordu. Göktürkler Çin'e bağlandı ve Çin'e yapmış oldukları demirleri satmaya başladılar. Kısa sürede geniş boylar Göktürklere katıldı. Bu Göktürk devleti için bir dönüm noktası oldu. Kısa sürede Çin'den ayrılarak Göktürk devletini kurdular.
Birinci Göktürk Devleti Kurucusu
Birinci Göktürk devletinin kurucusu Bumin Kağan'dır.
Birinci Göktürk Devleti Hükümdarları
- Bumin Kağan
- Mukan Kağan
- Tapo
- İşbara
- Yehu
- Tülan
- Kimin
- Şipi
- Çulo
- Kie Li
- Tardu
- Çulo
- Şikoei
- Tong Yabgu
- Se Yabgu
- Hsili
- Jubi
- Holu
Birinci Göktürk Devleti Sınırları ve Yıkılışı Hakkında Özet Bilgi
Haberin Devamı Çin'in Şan Tung ovasından başlayarak İç Asya'da Karaşar bölgesi ve Kuzey tarafta Bayırku sahasından Ceyhun ırmağına kadar bulunan bir sınırı bulunmaktaydı. Birinci Göktürk devleti bozulan Çin işlerinden etkilenen bir devlet olmuştur. İşbara döneminde Göktürk devleti ikiye ayrılmıştır ve zamanla zayıflayarak Çin'in egemenliğine girmiştir. Ardından Doğu ve Batı olmak üzere ayrılarak yok yıkılmışlardır.
1. Göktürk Devleti Tarihi - Birinci Göktürkler Kuruluşu, Kurucusu, Hükümdarları, Sınırları Ve Yıkılışı hakkında özet bilgi
1. Göktürk Türk devletleri arasında en güçlü devletlerden birisidir. Ayrıca bu devletin sınırları da oldukça fazladır. Göktürk devleti Türk adı ile kurulmuş olan ilk Türk devletidir.
1.Göktürk Devleti Tarihi
1. Göktürk devleti ya da Göktürk kağanlığı, 552 ve 588 yılları arasında kurulmuş olan Türk devletidir. 6. yüzyılın ortasında Çin devletinin batısında yer alan Hunlar, Avarlar ile yapılan mücadeleler sonucunda ortaya çıkan bir Türk devletidir. Göktürk kağanlığı ya da 1. Göktürk devleti Batı ve Doğu olmak üzere iki koldan yönetilen bir devlet oldu.
Doğu kanadını Bumin Kağan yönetirken, batı Göktürk devletini de kardeşi İstemi Yabgu yönetiyordu. Göktürk devletlerinde kut anlayışı inancı hakimdi. Tanrı'dan gelen kut ile kağan belli oluyordu. Kut almış bir kişi bunu rüyasında görüyordu. 1. Göktürk devletinin doğu kanadını yöneten Bumin kağan vefat ettikten sonra kendisi için bir yuğ töreni yani yas töreni düzenlendi. Ardından ise yerine oğlu İssik Kağan getirildi. Oğlu İssik Kağan'ın hükümdarlığı fazla sürmedi. Yaklaşık 1 yıl sonra ise Göktürk devletinin başına Mukan Kağan getirildi. Mukan Kağan döneminde Göktürk devleti büyük bir toprağa sahip oldu. Devletin sınırları en çok bu dönemde gelişmiş oldu.
Mukan Kağan'ın başarılı hükümdarlığı Çin kaynaklarında dahi bahsedilir olmuştu. Çinli kaynaklarda Mukan Kağan hakkında sert ve heybetli bir hükümdar olduğundan söz edilirdi. Mukan Kağan Çin'in tüm zenginliklerini ülkesine aktarmak amacı ile kızını Çin imparatoru ile evlendirdi. Ardından kızı Çin imparatoriçesi olduktan sonra tüm Çin zenginliklerini Göktürk devletine aktarmış oldu.
Birinci Göktürkler Kuruluşu
Göktürk devleti kurulmadan önce bile, Göktürk devletinin tarih sahnesinde olduğu bilinmektedir. Göktürkler Hun imparatorluğu dağıldıktan sonra Asya steplerine dağılan Aşin ailesine dayanır. Orta Asya'da çok kalabalık bir grup olmuşlardı. Önderleri ise Bumin Kağan idi. Bumin Kağan Çin'i sevmeyen fakat Çin ile daima ilişki kurmak isteyen bir hükümdardı. Bunun tek amacı ise Orta Asya'da sadece ordu gücü değil aynı zamanda siyasi bir güç de elde etmekti. Çinliler bu isteği kabul ederek Göktürklere bir Çinli elçi gönderdi.
Bu durum Göktürkleri memnun etti. Çünkü ilk defa bir yabancı devlet Göktürkler ile görüşüyordu. Göktürkler Çin'e bağlandı ve Çin'e yapmış oldukları demirleri satmaya başladılar. Kısa sürede geniş boylar Göktürklere katıldı. Bu Göktürk devleti için bir dönüm noktası oldu. Kısa sürede Çin'den ayrılarak Göktürk devletini kurdular.
Birinci Göktürk Devleti Kurucusu
Birinci Göktürk devletinin kurucusu Bumin Kağan'dır.
Birinci Göktürk Devleti Hükümdarları
- Bumin Kağan
- Mukan Kağan
- Tapo
- İşbara
- Yehu
- Tülan
- Kimin
- Şipi
- Çulo
- Kie Li
- Tardu
- Çulo
- Şikoei
- Tong Yabgu
- Se Yabgu
- Hsili
- Jubi
- Holu
Birinci Göktürk Devleti Sınırları ve Yıkılışı Hakkında Özet Bilgi
Çin'in Şan Tung ovasından başlayarak İç Asya'da Karaşar bölgesi ve Kuzey tarafta Bayırku sahasından Ceyhun ırmağına kadar bulunan bir sınırı bulunmaktaydı. Birinci Göktürk devleti bozulan Çin işlerinden etkilenen bir devlet olmuştur. İşbara döneminde Göktürk devleti ikiye ayrılmıştır ve zamanla zayıflayarak Çin'in egemenliğine girmiştir. Ardından Doğu ve Batı olmak üzere ayrılarak yok yıkılmışlardır.