Yöneticiyi Liderden Ayıran Özellikler

Lider ve yönetici arasındaki farklar sıklıkla ayırt edilememekte, her yönetici lidermiş gibi algılanabilmektedir. Lider yönetici farkını bilen bir yönetici, yöneticilikle sınırlı kalmayıp liderliğe adım atmak için Liderlik Gelişim Programı‘na katılabilir. Yönetici ve lider arasındaki farkları daha net bilebilmeniz için bu yazıyı derledik. Bakalım lider ve yönetici arasındaki farklar nasılmış…

Lider Kimdir?

Her birey kendi hayatının lideridir, dolayısıyla herkes kendi hayatına liderlik etmekle yükümlüdür. Bazı insanlarsa diğer insanlara liderlik etmektedir.  Bu kişilerin işi, kendisinin ve ekibindeki diğer bireylerin kapasitelerini artırabilmek için motivasyon ve ilham kaynağı olmaktır. Liderler topluluğu yönetir, onlara yol gösterir ve hedefe ulaşma konusunda onlara yardımcı olur. İyi bir lider, bütün unsurların bir arada uyumlu şekilde işleyebilmesini sağlayan bir katalizör görevi görmektedir.

Her liderin liderlik tarzları ve yolları farklıdır. Liderler kendi yollarını kendi eşsiz beceri ve nitelikleri yardımıyla çizerler ve başkalarını taklit etmezler. Ekibin başarısı; liderin oluşturduğu güven, bağlılık ve uyum ortamında en iyi yönlerini ortaya koymalarına bağlıdır.

Yönetici Kimdir?

Yönetici, hayatımızın her alanında karşımıza çıkan bir kavramdır çünkü her kurum veya topluluk bir yöneticiye ihtiyaç duyar. Evde bile ev yöneticiliği mevcuttur. Okulun, iş yerinin, kamu kuruluşlarının hatta devletin yöneticileri bulunmaktadır. Hayatın her alanında karşımıza çıkan bu kavramın anlamı kısaca, bağlı bulunduğu yeri yönetme işini yapan kişidir. Yönetici, sorumlu olduğu bölgenin işleyişini düzenler, sorunları giderir ve en iyi şekilde ilerlemesi için elindeki kaynakları kullanır.

Liderin Özellikleri Nelerdir?

Lider ve yönetici arasındaki farklar daha liderliğin tanımından başlar çünkü liderlik yöneticilik vasfının ötesinde olan özellikleri gerektirmektedir. İyi liderlerin belli başlı özellikleri bulunmaktadır, bu özellikler şu şekilde sıralanabilir:

• Çevresine karşı ilgilidir. Sadece kendini düşünen kişiler lider olamaz.
• Sözü eğip bükmez. Ne söylemek istediklerini net olarak ifade eder.
• Kasıntı değildir, olduğu gibi davranır.
• Sorumluluktan kaçmaz, aksine sorumluluk alır.
• Her sınıftan ve her fikre sahip insanla doğal bir iletişim kurabilme becerisine sahiptir.
• Başarma konusunda azimlidir fakat adımlarını sağlam atar.
• Bir konuya tek bir pencereden bakmaz, olayı çok yönlü şekilde ele alır.
• Başkalarına saygılıdır.
• Kriz yönetimini çok iyi başarır. Kriz anlarında soğukkanlı ve planlıdır.
• Vizyon sahibidir, her adımını hedef odaklı atar.
• Daima adaletten yanadır.

Yöneticinin Özellikleri Nelerdir?

Yönetici ve lider arasındaki farklara geçmeden önce yöneticilerin özelliklerini tanımamız gerekir. İyi bir yöneticinin sahip olduğu belli başlı özellikler şunlardır:

• Personelini anlar. Personelinin çalışmalarından ve ortamda olup bitenden haberdardır.
• İşlerin gerçekleşmesi için kararlar alır.
• Kararlarının sorumluluğunu taşır.
• Çalışanının görüşlerini dinlemekten kaçınmaz.
• Çalışanının kişisel hayatına karşı duyarlıdır, gerektiğinde çözüm önerileri sunabilir.
• Kendi görüşlerini çalışanlarına net şekilde aktarır.
• Çalışanlarına açıklayıcı geri bildirimler verir.
• Empati becerisi gelişmiştir.
• Eleştiriye açıktır. Hatalarından ders çıkarabilir.
• Eleştirel düşünme becerisi gelişmiştir. Konuları iyi şekilde analiz eder.
• Zamanını etkili bir şekilde yönetebilir.

Lider ve Yönetici Arasındaki Farklar Nelerdir?

Hem yönetici hem de liderin özelliklerini inceledikten sonra yönetici ve lider arasındaki farklara geçelim. Lider yönetici farkı kimilerince çok net anlaşılamasa da aslında aralarında birçok ayırt edici fark bulunmaktadır. Lider ve yönetici arasındaki farklar şunlardır:

• Liderler vizyon yaratır, yöneticiler ise hedef koyar: Liderler bu vizyona uygun şekilde hareket etmeleri için çalışanlarına ilham verir. Yöneticiler ise hedeflerini gerçekleştirmek için durumları kontrol eder. Yönetici ve lider arasındaki farklardan ilki budur.
• Liderler değişimin öncüleridir, yöneticiler ise en iyi durumda kalmaya çalışır: Lider yönetici farkı burada çok net şekilde ayrılmaktadır. Liderler gerekirse mevcut sistemi yıkıp yeni bir sistem inşa ederler. Yöneticiler ise statükoyu koruma eğilimindedir.
• Liderler de yöneticiler de yenilikçidir, fakat liderler ayrıca yaratıcıdır: Yönetici ve lider arasındaki farklardan biri de yaratıcılık noktasında ortaya çıkmaktadır.
• Liderler eşsizdir, yöneticiler ise benzerdir: Lider ve yönetici arasındaki farklardan bir diğeri benzerliktir. Liderler kendilerinin farkında olup kendileri olmaya özen gösterir. Yöneticiler ise rol model aldıkları kişilerden öğrendikleri davranışları ve tarzları taklit ederler.
• Liderler risk alır, yöneticiler riski kontrol eder: Bir diğer lider yönetici farkı riske bakıştır. Liderler risk almaya ve yeni şeyler denemeye eğilimliyken, yöneticiler riski en aza indirmeye çalışır.
• Liderler uzun vadeli düşünürken, yöneticiler kısa vadeli düşünür: Yönetici ve lider arasındaki farklardan biri de budur. Liderler yarattıkları vizyona bağlı kalır, uzun vadede ona ulaşmayı hedefler ve bunun için kimseden övgü beklemeden hatta eleştirilse de işine devam eder. Yönetici ise daha kısa vadeli hedefler koyar, övgü ve takdir onlar için önemlidir.
• Liderler büyüme odaklıdır, yöneticiler kanıtlanmış becerilere güvenir: Bu özellik de bir başka lider yönetici farkı olan risk almaya benzemektedir. Liderler kişisel olarak büyümeye, gelişmeye odaklanır ve bunun için yeni şeyler denemekten korkmaz. Yöneticilerse eldeki, başarısı kanıtlanmış yöntemlere bağlı kalır.
• Liderler koçluk yapar, yöneticiler yönlendirir: Liderler çalışanlarının potansiyellerine güvenerek kendi sorunlarını çözmelerine ve kendi yollarını üretmelerine olanak verir. Yöneticiler ise çalışanlarını görevlendirir ve onlara rehber olur.
• Liderler hayran kitlesi yaratırken yöneticilerin çalışanları vardır: Bir diğer lider yönetici farkı, hitap ettiği kitlenin durumudur. Liderlerin genellikle onu takip eden ciddi bir hayran kitlesi olurken, yöneticilerin hedef ve memnuniyet odaklı çalışanları bulunmaktadır.

Yönetici ve lider arasındaki farklar başlıca olarak bu şekilde olsa da, elbette bunlarla sınırlı kalmayabilir. Lider yönetici farkı bu kavramlara sahip kişileri inceledikçe daha net ortaya çıkan bir durumdur. Yönetici olmak nispeten daha kolaydır fakat etkili bir lider olmak için Lider Geliştirme Programı Eğitimi gibi eğitimler işinize yarayacaktır.

Yönetici ve lider kavramlarını, çoğu zaman aynı şeyi ifade ettiklerini düşünerek birbirine karıştırabiliriz. Aslında birbirinden ayrı düşünemeyeceğimiz bu iki kavram, birbirlerinin tamamlayıcısıdır. Ancak liderlik, yöneticiğin bir adım ötesindedir. Bir kişinin lider olabilmesi için yöneticinin sahip olduğu özelliklerin yanı sıra orijinallik ve öncülük göstermesi gerekir.

Bu yazımızda lider ve yönetici arasındaki farklardan bahsedeceğiz. İnsanları yöneteceğiniz bir role sahip olduğunuzda, otomatik olarak bir lidere dönüşmezsiniz. Aslında insanları yönetmek ve onlara öncüolmak arasında önemli farklar vardır.

İşte liderleri yöneticilerden ayıran en önemli dokuz farklılık:

1. Liderler Bir Vizyon Yaratır, Yöneticilerse Hedefler Koyar

Liderler, mümkün olduğunca gördüklerinin bir resmini çizer. Ve çalışanlarına bu vizyonu gerçeğe dönüştürmek için ilham verir. Bu amaçla onların katılımını sağlar. Liderler bireylerin yaptıklarının ötesinde düşünürler. İnsanları daha büyük bir şeyin parçası olmaları için harekete geçirirler. Çünkü yüksek işlevli ekiplerin, özerk çalışan bireylerden çok daha fazla şeyi başarabileceğini bilirler. Yöneticilerse, hedefleri belirlemeye, ölçmeye ve gerçekleştirmeye odaklanır. Amaçlarına ulaşmak veya onları aşmak için durumları kontrol ederler.

2. Liderler Değişim Öncüleridir, Yöneticilerse Statükoyu Korur

Liderler gururlu yıkıcılardır. Yenilik onların mantrasıdır. En önemlisi de her koşulda değişimi benimserler. Ve işler yolunda gitse bile ileriye dönük daha iyi bir yol olabileceğini hissederler. Sistemdeki değişikliklerin genellikle dalgalar yarattığı gerçeğini anlar ve kabul ederler. Yöneticilerse neyin işe yaradığına bağlı kalır ve onları daha iyi hale getirmek için sistemleri, yapıları ve süreçleri iyileştirir.

3. Liderler Eşsizdir, Yöneticilerse Benzerdir

Liderler kendileri olmaya isteklidir. Kendilerinin farkındadırlar. Benzersiz ve farklılaştırılmış kişisel markalarını oluşturmak için aktif olarak çalışırlar. Kendi hallerinde rahattırlar ve öne çıkmaya isteklidirler. Dahası otantik ve şeffaftırlar. Ancak yöneticiler, başkalarından öğrendikleri yetkinlik ve davranışları taklit eder. Kendi yönetim tarzlarını tanımlamak yerine başkalarınınkileri benimserler.

4. Liderler Risk Alır, Yöneticilerse Riski Kontrol Eder

Liderler, bir şekilde başarısız olsalar bile yeni şeyler denemeye isteklidirler. Başarısızlığın genellikle başarıya giden yolda bir adım olduğunu düşünürler. Diğer taraftan yöneticiler riski en aza indirmek için çalışırlar. Dahası sorunları benimsemek yerine onlardan kaçınmaya veya onları kontrol etmeye uğraşırlar.

5. Liderler Uzun Vadeli, Yöneticilerse Kısa Vadeli Düşünür

Liderlerin niyetleri vardır. Yapacaklarını söylediklerini yaparlar ve büyük, genellikle çok uzak bir hedefe doğru motive olurlar. Düzenli ödüller almadan içsel olarak motive kalırlar. Yöneticilerse daha kısa vadeli hedefler üzerinde çalışırlar. Onlar daha düzenli takdir veya övgü ararlar.

6. Liderler Kişisel Olarak Büyür, Yöneticiler Mevcut, Kanıtlanmış Becerilere Güvenir

Liderler, her gün yeni bir şey öğrenmiyorlarsa, yerinde durmadıklarını, geride kaldıklarını bilirler. Meraklı kalırlar ve sürekli değişen bir iş dünyasını takip etmeye çalışırlar. Düşüncelerini genişletecek insanları ve bilgileri ararlar. Ama yöneticiler genellikle kendilerini başarılı kılan şeyleri ikiye katlamak için uğraşır. Mevcut becerileri mükemmelleştirir ve kanıtlanmış davranışları benimserler.

7. Liderler İlişkiler Kurar, Yöneticiler Sistemler ve Süreçler Kurar

Liderler insanlara, yani vizyonlarını gerçekleştirmek için etkilemeleri gereken tüm paydaşlara odaklanır. Onlar paydaşlarının kim olduğunu bilirler ve zamanlarının çoğunu onlarla geçirirler. Sözlerini tutarlı bir şekilde yerine getirerek güven oluştururlar. Öte yandan yöneticiler, hedefler belirlemek ve bunlara ulaşmak için gerekli yapılarla ilgilenir. Özellikle de analitik olana odaklanırlar ve istenen sonuçları elde etmek için sistemlerin yerinde olmasını sağlarlar.

8. Liderler Koçluk Yapar, Yöneticilerse Yönlendirir

Liderler, çalışanlarının sorunlara karşı kendi cevaplarını bulabileceklerini bilirler. Çalışanlarını yetkin görürler ve onların potansiyelleri konusunda iyimserlerdir. İnsanlara ne yapacaklarını ve nasıl yapacaklarını söylemenin cazibesine karşı koyarlar. Yöneticilerse görevler atar ve bunların nasıl gerçekleştirileceği konusunda rehberlik sağlar.

9. Liderler Hayran Yaratır, Yöneticilerin Çalışanları Vardır

Liderlerin kendilerini takip etmenin ötesine geçen ekipleri vardır; takipçileri onların çılgın hayranları ve ateşli destekçileri haline gelerek markalarını oluşturmalarına ve hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olur. Ek olarak hayranları, görünürlüklerini ve güvenilirliklerini arttırmalarına da yardımcı olur. Oysa yöneticiler, talimatları takip eden ve patronu memnun etmeye çalışan personele sahiptir.

BONUS: İyi Bir Lider Nasıl Olunur? (Video)

İyi bir lider nasıl olur? Yönetim kuramcısı Simon Sinek, iyi bir liderin, personelini emniyette hissettiren, çalışanlarını güven çemberi içine alan biri olduğunu iddia ediyor. Ancak güven ve emniyet yaratmak, özellikle de istikrarsız bir ekonomide büyük bir sorumluluk almak anlamına geliyor.

Liderlerin düşünce yapısını daha iyi anlamak için Simon Sinek&#;in &#;Mükemmel liderler bir harekete nasıl ilham verirler?&#; başlıklı TED videosunu izlemenizi tavsiye ederiz:

Kaynak

Bizi Takip Edin

Günümüz iş dünyasında en çok kullanılan, buna rağmen bu pozisyonlardaki birçok kimsenin dahi ayrımını gerçek manada yapamadığı iki terimden bahsedeceğiz bugün.

Eğer bu iki kelimenin tam olarak aynı olmadığını biliyorsanız, iyi bir &#;lider&#; olmak ile, iyi bir &#;yönetici&#; olmanın farkını merak ettiniz mi? Cevabınız evet ise, okumaya devam ediniz.

Liderlik ve yöneticilik konusunda genelde insanlarda şu 3 düşüncenin yer ettiğini söyleyebiliriz.

• Liderlik ve Yöneticilik birbirinin aynısıdır
• Liderlik ve Yöneticilik birbirinden tamamen farklıdır
• Her ikisi de birbirine paralel ve işbirliği içinde yürür

Durumu netleştirmek için anlatımımıza yöneticiden başlayalım bu durumda.

Yönetici, planlama, organizasyon, yönetim ve kontrol aktivitelerini gerçekleştiren kişidir. Tüm Yöneticiler lider midir? Elbette ki hayır. Ancak tüm liderler yöneticidir. Yöneticiler dilerlerse lider olabilirler ancak görev tanımlarının yukarıdaki aktiviteler haricinde aynı zamanda, ilham verme, motive etme, empati ve hedeflerine ulaşabilmeleri için cesaretlendirme faaliyetlerini de gerçekleştirebilmelidir.

Planlama, yönetim, kontrol&#; Bunlar hem firmalar hem de yöneticiler için önemli faaliyetlerdir. Yönetici yönetim kademeleri arasında işlerin yürümesi için kendisine çizilen rolü üstlenen ve gerçekleştiren kişidir. Bunu görev tanımları, proses süreç tanımlamaları çerçevesinde gerçekleştirir. Bu faaliyetlerin gerçekleştirilmesinde, sorumlulukları, firma kural ve adetleri ile alışılagelmiş geleneklere göre davranır. Kendisinden bir şey katmaz. Düşüncelerini, kişisel görüşlerini işlerine yansıtmaz. Yönetici için bulunduğu pozisyon profesyonel bir pozisyon olup, tanımlanmış çerçevede, belirlenen sürelerde, belirli bir ücret karşılığı yapılan bir iştir. İşleyen makinenin dönen bir çarkıdır. Organizasyona uygun bir yapıda, hızda ve büyüklükte dönmekle sorumludur.

Liderliğe gelirsek&#; Lider, ekibin diğer üyelerinin duruş, davranış, düşünüş şeklini değiştirebilecek kadar etki ve ilham verebilen kişidir. Sonradan lider olmak zordur. Çünkü Lider Doğulur&#; Lider aynı zamanda sürekli en mükemmel yetenek seviyesine kendi ve beraberindekileri eriştirmek için sürekli arayışta olan kişidir.

Yöneticiden farklı olarak lider her aşamada kendi kişiliğini ön plana koyan, işleri kendi bildiği gibi yapan, ve bu özellikleri ile çevresindeki kişileri etkileyen, çeken kişidir.

Liderler bir yöneticidir demekle birlikte, illa ki yönetici olmak zorunda değildir. Yönetim kademesinde bir unvanı olmadan da firmalarda liderler bulunabilir. Sıradan bir işçi bile lider olabilir. Bir yetki veya isminin önünde kabarık bir unvan mutlaka gerekli değildir.

Lider hedefine ulaşma konusunda bit tutkuya sahip olmalıdır. Bunu gerçekleştirebilmek için çevresini başarı konusunda motive ederken, başarısızlıklarda dahi motivasyonlarını en üst seviyede tutabilen kişidir. Bunlar için illaki doğuştan bir yetenek gerekmez demiştik. Kişinin kendine inanması, çevresindekilere inanması ve ilham verebilecek şekilde liderlik konusunda belirli kural ve davranış kalıplarını geliştirip özümsemesi yeterli olabilecektir.

Ekibinin mutlaka önüne düşüp, hedef olarak belirlenen noktaya götürmez. Ancak onlara uygun yönü gösterip, ilerlemeleri için cesaret verir.

Yönetici ekibinin kendi ardına düşüp, kendisini takip etmesi bekler. Gözü daima ilerde olduğu için ekibinin ileri gidenini, geri kalanını görmekten acizdir. Emirler verir ve emirlere uyulmasını ister. Kişilerin kendi inisiyatiflerini değil, kendisinin dikte ettiği kurallara göre iş yapmasını ister. Çalışanlar sürekli bir yönetici baskısını farklı şiddetlerde de olsa hissederler.

Lider ise ekibinin ardında yürür. Ekibinin ilerlemesini izler, geri kalanı cesaretlendirir, her birinin ilerlemesini sağlamaya çalışır. Emir vermez. Ya rica eder, ya da kendisi de birlikte yaparak diğerlerine örnek olur. Kimseye emir vermez, kural koymaz. Kişileri kendi inisiyatiflerini kullanmaları, yeteneklerini açığa çıkarmaları için cesaretlendirir. Kontrol değil, üzerlerinde cesaretlendirme hissetmeleri için çalışır.

İşlerini yaparken en düşük seviyede yetkiye ihtiyaç duyan, çevresinde işini iyi yapan insanları toplayan ve bu insanların tecrübe ve bilgilerini yetki ile destekleyerek, sadece orkestra şefliği ile sonuca ulaşan insanlardır. Bu insanlar emir değil, “ilham” verirler. İsteklerini yaptırmak için insanları cesaretlendirir, bir amaç sunar ve amaca ulaşmak için tüm ekibi aynı yolda yürütebilirler.

Başarıların ardında “Ben” yerine “Biz” veya “Sen” vardır. Bir başarıyı hakkedene mâl etmekten korkmaz, başarıyı takdir eder, ödüllendirirler. Yanlarındakiler her konuda O’nu bir yönetici değil danışman gibi görürler. Fikirlerine değer verir, karşılığında değer görürler. Saygı duyulur.

Çalışanlarının motivasyonu için önlerine çıkabilecek, kişisel veya iş ile ilgili her engeli ortadan kaldırır, dikkatlerinin dağılmadan sonuca ulaşmaları için çalışabilmelerini sağlarlar. Başarıları ekiplerinin dayanıklılığını belirler. En başarılı Liderlerin ekipleri kısa vadede pes etmek yerine uzun mücadele maratonlarına dayanabilirler.

Başarıyı sahibine verirken, başarısızlıklar kendisinde hata arar, neyi yanlış yaptığını bulmada çevresindekilerin fikirlerine değer verir ve anlamaya çalışır. Ağzından “ama” ve “fakat” kelimelerini fazla duymazsınız. Her eleştiriye, karşı eleştiri üreterek kendini aklamaya veya karşısındakini haksız çıkarmaya çalışmaz.

Gerçek bir lider için başarının karşıtı başarısızlık değildir. Çünkü başarıya ulaşmak için onlarca kere başarısızlık yaşamanın, hata yapmanın doğal olduğunu bilecek kadar ileri görüşlü ve sabırlıdır. İş ortamındaki olumsuz gelişmelerde, sorunu ortaya çıkaranı cezalandırarak sorundan kurtulmayacağını, sorumluluktan kaçmış olacağına inanan da yine gerçek liderlerdir.

• Yönetici yönetirken, Lider yenilik getirir.
• Yönetici kendinden öncekilerin bir kopyasıdır, Lider ise orijinaldır.
• Yönetici sistem ve süreçlere ve başarılı sonuca odaklanır, Lider ise o sonuca odaklı insanlara odaklanır. Çünkü insana yatırımın sonuca götüreceğine inanır.
• Yöneticiler mikroyöneticilerdir, (bkz. seafoodplus.info ) Liderler ise olaylara makro seviyede bakarlar.
• Yönetici sistematik kontrole inanır, Lider ise güven ve ilham vermeye&#;
• Yönetici kısa dönemli bakar olaylara, Lider vizyonerdir, uzun soluklu perspektif ile adımlar atar.
• Yönetici makama ve yetkiye inanır, Lider ise limitsiz mücadeleye&#;
• Yönetici işleri doğru yapmaya çalışır, Lider doğru işler yapmaya&#;

Bir lideri diğerlerinden ayıran 3 temel özelliği vardır. Bilinçli veya bilinçsiz olarak bu değerlere inanır ve tüm işlerinde bu kaidelere göre davranır.

• Lider adildir, insanlara fırsat eşitliği sağlar,
• Yönetici kendi kurallarına uyan kişilere pozitif kayırmacılık yapar, fırsat eşitliği sunmaz, fırsatlar, şirket kurallarına ve yönetici emirlerine uyanlara, yani kendi kopyalarına verilecek bir ödüldür.
• Lider özgürlükçüdür, insanların fikir ve önerilerini dile getirmelerini , işlerine kendilerini dahil etmelerini destekler
• Yönetici özgürlüğe inanmaz, herkes kendi bildiği gibi işleri yaparsa anarşi çıkar düşüncesindedir. Kuralların olduğu, sınırların çizildiği, neyin nasıl yapılacağının önceden planlandığı memuriyet tarzı bir iş hayatına inanır. Kişilerin benliklerini serbest bırakmak kontrolü kaybetmek olacağı için, sadece emir verildiği gibi davranılmasını ister
• Lider adanmışlığa inanır, işine kendini zaman ve mekandan bağımsız olarak tüm enerjisi ve benliği ile adar, ve ekibinin de adamasını sağlayabilir. Adanmışlığının bir göstergesi olarak sözler verir, ve sözlerini gerçekleştirmek için elinden geleni yapar, sözünü tutar.
• Yönetici işine verilen ücret kadar, belirlenen süre için, ve çizilen çerçevede sahip çıkar. Mesai saati sonrasında iş hayatı bitmiş, özel hayatı başlamıştır. İş yerindeki sorunları iş saati dışına taşımaz, hatta düşünerek zamanını dahi harcamaz. İşin gerçekleştirilmesi aşamasında söz vermemeye çalışır, yapılan görevler görev tanımı çerçevesinde olacağı için ilave bir kazanıma inanmaz, söz verdi ise de sözünü tutmak zorunda hissetmez. Sonuçta kişinin o işi yapması gerektiğine inandığı için ödüle veya bir söze gerek yoktur.

Çalışma arkadaşlarının yeteneklerine göre belirlenmiş olan kulvarlar, sonunda ulaşmak istediği yere Lideri en doğru şekilde götürecektir. Buradaki en büyük sorun, her çalışanın sahip olduğu farklı kültürel özelliklerdir. Bu farklılıkları koruyarak, dengeli ve uyumlu bir iş ortamı sağlayabilmek, uyumu olumsuz etkileyen alt kültür unsurlarını değiştirmek için sabırlı olmak gerekir. İnsanların severek işe geldikleri, işlerini yaparken eğlendikleri, en önemlisiyse çalıştıkları sürece mutlu oldukları bir ortam için “hayatın içinde insan olmak” fikri, gerçek bir liderin olmazsa olmaz kuralı olmalıdır.

Analitik, özgüvenli, öngörü sahibi olabilen pozitif liderlik bitmez bir süreçtir. Lider, aktif dinleyicidir, etkileyendir, değişimin öncüsüdür, yaratıcıdır, sorgulayandır, motive edicidir. Ekip kurar, yenilikçidir, iletişim yeteneği kuvvetlidir, mücadele edebilir, takım ruhu felsefesine inanır ve güvenilirdir, en çok da fikirleri gerçeğe dönüştürebilendir. İyi bir lider çalışma arkadaşlarının kişisel özelliklerini anlayıp hangi durumda liderlik hangi durumda yöneticilik özelliklerinin baskın olması gerektiğini veya bu iki rolü nasıl harmanlaması gerektiğini etkili bir şekilde belirleyebilendir.

Başarıyla sonuçlanmış bir iş, ekibin başındakinin iyi bir lider olduğunu göstermek için yeterli değildir. Liderlik anlık başarılar değil bütünsel başarıları kapsar. Liderler başarıya giden yolda ekip arkadaşlarına yol gösteren ve mücadelelerinde onların önlerine çıkanları kaldıran, destekleyendir. Başarıyı sadece kendine mal edenler, ekip arkadaşlarının emeklerini yok sayanlar, yetkileri ve otoriteleri ölçüsünde başarı dilimini sahiplenenler gerçek liderlikten çok uzaktırlar.

Bir lider kendi yönetiminde aşağıdaki yaklaşımlara göre hareket eder.

• Stratejik Yaklaşım: Lider aynı zamanda hedefine ulaşmak için iyi bir yönetici gibi planlar ve işlerin yürümesini istediği gibi gittiğinden emin olur. Rastgele hareket etmez, hedefe en uygun yol için doğru bir planlama yapmaz zorundadır.
• İnsan Gücü: Lider ekibindeki her bir bireye bir potansiyel olarak inanır. Duygusal ve hassas olarak bunu gösterir, ve potansiyellerini harekete geçirmek için çalışır, karşısındakini de potansiyelini ortaya çıkarmak konusunda cesaretlendirir. Süreçlerden bahsetmek yerine, ekibindeki kişileri ve yeteneklerini, adanmışlıklarını yüceltir.
• Yetenek Yaklaşımı: Bir lider genelde ilgilendiği veya yönettiği konuda belirli bir yetenek ve bilgi birikimine sahip kişilerden çıkar. Lider doğru bir liderlik için eksik kalmış olabileceği yanlarda kendini sürekli geliştirir ve eksiklerini tamamlar. Bu sayede konuda diğer ekip üyeleri kadar yetenek, bilgi ve birikim sahibi olmadan doğru hedefe ulaşılamayacağını bilir.
• Özgünlük Yaklaşımı: Lider işleri her zaman alışılageldiği gibi değil, yenilikçi ve kendine özgün yöntemler ile yapar. Nesillerce süregelen, alışılmış yöntemlerin başarılı olması zaten bir lidere gereksinim duymaya neden olmayacağı için, Lidere ihtiyaç duyan organizasyonlarda bu alışkanlıkların artık çözüm sunmadığını herkesin görebiliyor olması gereklidir. Bu gereklilik kendine özgü, yeni yolları denemekten korkmayan kişinin lider olarak ekipten sıyrılabilmesinin yolunu açar. Yenilikçilik ve yaratıcılık ile değişen durumlara adaptasyon, ancak yeni yollar denemek ile gerçekleşecektir.
• Değişimci Yaklaşım: zorlu durumlar karşısında sabit fikirler ve alışkanlıklar yerine, değişik yaklaşımlar sergiler ve birden çok değişik çözümler dener. Açık fikirlidir. Her öneriyi değerlendirir. Hiç duyulmamış, denenmemiş öneriler dahi çok değerli bir varlıktır lider için. Bu yaklaşım lidere zorlu ve değişken ortamlara daha hızlı adapte olma yeteneğini de sağlar.

Liderlerin yanında çalışan kişiler de zamanla liderleri gibi hareket edip aşağıdaki şekilde davranmaya başlarlar.

• Rekabere değil, işbirliğine inanır. Güç veya statü için, birbirine avantaj sağlamak için çalışmazlar. Bireyselliğe değil, ekip ruhuna inanırlar. Bireysel başarı yerine ekibin tümden başarısı tek hedeftir. Bu nedenle bireysel promosyon veya takdir beklemezler, İşi kendilerine değil, ekibin tamamına mâl etmeye önem verirler.
• Görev dağılımına inanır, ve birbirinin verilen görevi en iyi şekilde yerine getireceğine inanırlar.
• Bir vizyon etrafında birleşirler ve bu doğrultuda birlikte tek gövde gibi adımlar atarlar. Bu vizyon şirket kadar liderlerinin de vizyonu olabilir.
• Liderleri kadar ekibin her bir üyesi diğerinin kayda değer başarısı için çalışır, rehberlik eder ve işbirliği yapar, birbirini destekler. Ayrı ayrı bir güç olunamayacağını bilen ekip, güç birliği ile hedefe birlikte yürüneceğini bilir ve bu şekilde davranır.
• Lider yanındakilerin kendilerine ve potansiyellerine inanmalarını, güvenmelerini sağlar. Kişisel yetenekler kendine inanan bir ekip üyesinde ciddi farklılıklar ortaya koyabilmek, olağanın üstünde sonuçlar alabilmek için en önemli kaynaktır. Lider bunu ortaya çıkarır. Her bir kişinin kendi varlığı ve özelliği, ve kendinden kattıkları ile değerli olduğuna inanır, hissettirir ve bu özellikleri işine katmasını sağlar. Kişilerin kendilerine güvenlerinin düştüğü noktada dahi lider motivasyonu ve güveni en üst seviyede tutmayı başaran kişidir.
• İş yapış sırasında üst yöneticilerin kullanmış olduğu gözdağı ve korku kültürünü güven temelinde yeni bir kültüre dönüştürür. Korkular ile insanların kurallar çerçevesinde belirlenmiş yolda yürümeleri sağlanabilir, ancak yeteneklerin ortaya çıkması, fark yaratabilmek ancak kendine ve liderine inanan, güvenen, fikir açıklayabileceği özgür ortamlardaki çalışanlar sayesinde olacaktır.
• Lider ve ekibindeki herkes birbirini desteklemek, sorunları beraber çözümlemek konusunda istekli bir yaklaşım sergiler. Korku ile sorunların üstü kapatılmaz ve yokmuş gibi davranılmaz. Sorun büyümeden işbirliği içinde çözülür. Çalışan sorunundan dolayı kınanmayacağını, azarlanmayacağını ve bir çözüm konusunda karşısındakinin kendisine sonuna kadar destek olarak, başarılı olması için yardımcı olacağına güvenir ve bilir.

Bir liderin işini yaparken kullanacağı bazı temel araçlar ve yetenekler olmalıdır diyoruz. Lideri güçlü kılacak araçlar şunlardır:

• Ahlaki cesaret, kararlarında ahlaki kuralları uygulamaya özen göstermek
• Adalet: hiçbir kararında bir kişiyi kayırmamak, herkese eşit yaklaşmak
• Öncelikler: Önceliklerini belirleyerek iş planını oluşturmak, Bu nedenle zaman yönetimi de önemidir.
• Görev Dağıtımı: İşin yerine getirilmesi için gereken iş dağılımını kişilerin yeteneklerine göre dağıtmak.
• Espri Anlayışı: Yanındaki kişilerin sıkılmadan, rahat hissedebilmesi, kendisini yakın görüp açılabilmeleri için espri kullanışlı bir araçtır. Gülmek kişiler arasındaki mesafeleri kapatır.
• Odaklanmak: İyi bir liderin olmazsa olmazı işine odaklanabilmesi ve dikkat dağıtıcılardan kurtulmasıdır.

Özeliklerini anlatıyoruz ancak, neden bir lidere ihtiyaç duyulur?

• Bir hayale ulaşabilecek vizyonu ortaya koyabilmek için
• Hedefe ulaşacak güç ve enerjiyi, motivasyon ve işbirliğini, heyecanı ortaya çıkarmak için
• Ve liderlerin yolu bilen, yolda giden ve yolu gösteren özelliklerinden dolayı bir lidere ihtiyaç duyulur.

Sizin takip ettiğiniz kişi için şu 3 şeyden birini feda edebiliyorsanız, o kişi bir liderdir. Yoksa yanlış kişiyi takip ediyorsunuzdur.

Yöneticilik ve Liderlik arasındaki farkı anlatabildiğimi ümit ediyorum.

Unutulmamalıdır ki;

İyi bir lider, başarının yalnızca kendisine bağlı olmadığı gerçeğinin farkında olup, yemeklerini yalnız yemekten vazgeçebilendir.