Punk Otu Nedir

Adı yaz aylarında serinleten, susuzluğu gideren, severek tüketilen, lezzetli, içi kırmızı ve sulu, iri bir meyve olan karpuzu anımsatsa da yarpuz bir meyve değildir. Mutfaklarımızda çok kullanılan nane bitkisinin yabanisi olan yarpuz Yaşar Kemal&#;in yazdığı bazı romanlarda adı geçen, Güneydoğu Anadolu&#;da çok bulunan ve kullanılan kokulu bir ottur. Rüzgârla nazlı nazlı salınan ve kokusu ta uzaklardan duyulan, su nanesi, deli nane ya da yabani nane adıyla da tanınan bu yabani ot Akdeniz Bölgesi&#;nde de dağların yamaçlarında ve su kıyılarında doğal olarak, bolca yetişir. Bitkinin sapları kısa olan tüylü yaprakları oval biçimdedir. Boyu cm. kadar uzayan, pembemsi, morumsu çiçekler açan, gövdesi de yaprakları gibi tüylü olan yarpuz bitkisi uçucu bir yağ içermektedir.

Yarpuz yetiştiği bölgede yaşayanlar için önemli bir ottur. Gaziantep, Adıyaman gibi Güneydoğu Anadolu&#;ya ait illerde yarpuz mutfaklara fazlasıyla girer. Yarpuzun kurusu ya da tazesi baharat olarak yemeklere, salatalara, çorbalara katılır. İçine yarpuz giren yemekler nefesin de hoş kokmasını sağlar. Kokusunun sinmesi amacıyla yarpuz yaprakları su dolu testilerin ya da sürahilerin ağız kısmında tıpa olarak kullanılır. Pişirilen mis gibi kebaplar servis yapılmadan önce yarpuz dallarıyla kaplanmış bir tepsiye dizilir. Bu şekilde çevreye yoğun yağ ve et kokusu değil yarpuzun hoş kokusu yayılır.

Yarpuzun Botanik Özellikleri

Botanikteki tür adı Mentha pulegium olan, ballıbabagiller familyasında yer alan yarpuz ya da yabani nane otsu, çok yıllık, dik ya da sürünücü gövdeye sahip olan bir bitkidir ve yetiştiği yörelerde pülüskün, narpuz, filiskin gibi adlarla da bilinir. Mentha ya da mentol adlı aromaya sahip olan yarpuzun mor, lila, mavi veya pembe çiçekleri kümelidir ve yapraklar çiçek kümelerinin altına yerleşmiştir. Temmuz, ağustos aylarında çiçek açan yarpuzun tohumları hafif, oval ve kahverengidir. Nemli ve sulak toprakları seven yarpuza sulak alanlarda çok rastlanır. Yaprakları bitki çiçek açmadan önce toplanmalı ve gölgede kurutulmalıdır. Ülkemizde Akdeniz Bölgesi&#;nde yaygın olan yarpuz bitkisi Orta Doğu, Avrupa ve Kuzey Amerika&#;da da yaygındır. Yaprakları ezildiği zaman güçlü, aromatik, mentole benzer bir koku yayar. Her ne kadar Güneydoğu Anadolu&#;da mutfaklarda bol kullanılıyor olsa da toksik özellikleri olduğu asla unutulmamalı, ölüme sebep olabileceği için doğrudan doğruya uçucu yağ şeklinde kullanılmamalıdır.

Yarpuzun Sağlık Üzerindeki Etkileri

Yöre halkı tarafından kadınlardaki adet düzensizliklerine ve soğuk algınlığına karşı kullanılan yarpuz daha farklı alanlarda da etkilidir. Etkili olduğu alanlar ve etki şekilleri aşağıda belirtilmiştir.

Antimikrobiyal, antibakteriyel etkisi: Toksik bir yapıya sahip olan yarpuz yağı bakteriler ve mikropları öldürür, kullananları enfeksiyonlara karşı korur. Alerjik ve tahriş edici olabileceği düşünülerek sürülecek olan bölgeye önce çok az miktarda uygulanmalıdır.

Antiseptik etkisi: Yarpuzdan elde edilen aromatik yağlar az ve doğru oranlarda kullanılırsa böbrekler, idrar yolları, kadınlarda rahim gibi iç organlardaki yaralar ve bakterilerle enfekte olmuş bölgeleri temizleyebilir. Tohumlarının kaynatılıp içilmesi idrar tutukluğuna ve derideki uçuklara karşı yararlıdır.

Antihisterik etkisi: Histeri krizleri geçirenlerin vücutları istem dışı kasılabilir ve kriz anında kişiler bayılabilir, bu sırada saldırgan bir hal alıp kendilerine zarar da verebilir. Yarpuzun içeriğindeki uçucu yağlar beyin ve sinir sistemi üzerinde etkilidir. Yarpuz bu özelliği nedeniyle histerik atak geçiren ve bayılanları iyileştirmek amaçlı kullanılabilir.

Antiromatizmal etkisi: Yarpuzun uçucu yağları kan dolaşımını uyarır, kanda bulunan ürik asit ve benzeri toksinlerin atılmasını kolaylaştırır. Bu sebeple romatizma, artrit gibi hastalıklarda kullanılması mümkündür. Sinirleri uyuşturucu etkisi ile de artrit ve romatizma ağrılarının azalmasına yardım eder.

Sıkılaştırıcı etkisi: Yarpuzun bir başka etkisi kasların kasılmasını sağlayıcı ve sıkılaştırıcı olmasıdır. Bu özelliği ile de diş etlerini güçlendirir. Kaslar kasıldığı için gevşek olan deri yukarı çekilir, saç kökleri de güçlenir. Sıkılaştırıcı, daraltıcı özelliği kan damarları üzerinde etkili olduğundan kanamaların durdurulmasına karşı da yardımcıdır.
Arındırıcı, temizleyici etkisi: Yarpuzun içerdiği uçucu yağlar kandaki bazı toksinleri nötralize edebilir. Yarpuz kan dolaşımını hızlandırarak dokulara bol oksijen taşınmasını sağlayabilir. Bu da kanın temizlenmesi ve arınması anlamına gelir.

Adet düzenleyici etkisi: Yarpuz uçucu yağı kadınlardaki progesteron ve östrojen gibi hormonların yapım ve salgılanmasını da uyarır. Dölyatağının (rahmin) büzülmesini de sağlayan yarpuz adet söktürücü ve düzenleyicidir. Erkeklerde iktidarsızlığa karşı da kullanılmaktadır.

Sindirimi destekleyici etkisi: Yarpuzdaki uçucu yağın sindirim sistemindeki öz suların salgılanmasını uyaran, sindirimi kolaylaştıran bir özelliği de bulunmaktadır. Mide enfeksiyonlarının iyileşmesini kolaylaştırır, mideden asit, karaciğerden ise safra salgılamasını uyarır. Ancak zehirli etkisinden dolayı kullanılacak doz minimum düzeyde olmalıdır. Sindirimi ve bağırsak hareketlerini hızlandırmak, gaz söktürmek için bir bardak suya sadece bir damla yarpuz yağı damlatmak yeterlidir. Yarpuzun uçucu yağı da çok zehirlidir, bu sebeple dikkatli kullanılmalıdır.

Dekonjestan etkisi: Yarpuzun aromatik ve toksik yağı akciğer ve solunum yolları enfeksiyonlarına karşı kullanılabilen iyi bir antiviraldir. Balgam söktürme özelliği ve dekonjestan etkisinden dolayı tıkalı burnu ve solunum yollarını açar. Özelliklerinden yararlanmak için çok az yarpuz yaprağı kullanılarak hazırlanan çay içilmelidir.

Böcek öldürücü etkisi: Yarpuz bitkisindeki toksik maddeler sadece insanlar üzerinde değil böcekler üzerinde de etkilidir. Bu toksik maddeler pire, sivrisinek gibi böcekleri öldürücü ilaç ve spreylerin yapımında kullanılabilir.

Yarpuz Nasıl Kullanılır?

Yukarıda faydaları hakkında açıklamalarını yaptığımız mideyi ve kalbi kuvvetlendiren, idrar tutukluğunu, derideki uçukları, ruhsal sıkıntıları gideren, sindirimi kolaylaştıran, balgam söktüren ve adet düzenleyici özellikleri olan yarpuz bitkisi yetiştiği bölgelerde pazarlarda satılmakta ve mutfaklarda nane gibi çorba, yemek ve salatalara ilave edilerek kullanılmaktadır. Bundan başka yarpuz çay olarak da tüketilmektedir. Yarpuzla hazırlanan çayın yetiştiği ve iyi tanındığı bölgelerde kadınlar tarafından gebeliği sonlandırmak için kullanıldığı bilinir. Yarpuz çayı aynı zamanda canlandırıcı, enerji üretimini artırıcı, güçsüzlüğü giderici özelliktedir. Ancak ciddi anlamda toksik ve ölümcül olduğundan bu şekilde kullanımı asla önerilmemektedir. Eğer çay olarak tüketilecekse uzmanlar diğer bitkisel çaylarla beraber harmanlanmasını tavsiye etmektedir. Uygun dozlarda ve uygun şekilde hazırlanmış olsa bile yarpuz çayının en fazla 5 gün kullanılması ve gün içinde en çok 3 bardak içilmesi önerilmektedir. Gebe olan ya da emziren annelerin, 18 yaşın altındaki küçük çocukların yarpuz çayı içmeleri sakıncalıdır.

Yarpuz Çayı Nasıl Hazırlanır?

Yarpuz yaprakları zamanında uygun bir şekilde toplanır, kurutulur ve nanede olduğu gibi ovularak ufalanır. Bu şekilde hazırlanan bir ya da iki tatlı kaşığı miktarınca kuru yarpuz yaprağı boş bir su bardağına koyularak üzerine kaynar su ilave edilir ve 10 ya da 15 dakika demlendirilir. Farklı bir aroma kazandırılmak isteniyorsa içine istenilen miktarda çubuk tarçın da eklenir. Demlenmiş olan çay süzülerek limon dilimleri ya da biraz balla birlikte tatlandırılarak tüketilir. Ne şekilde kullanılacak olursa olsun öncesinde bir bitki ya da bir tıp uzmanından bilgi alınmalıdır.

Güneydoğu Anadolu Mutfağında Yarpuz

Taze yarpuz yaprakları hafif ekşimsi bir tada sahiptir. Güneydoğu Anadolu mutfağında yarpuzun taze yaprakları daha çok salatalarda kullanılır. Salatalar zeytinyağı limon, nar ekşisi, pul biber, tuz, kuru soğan, yumurta gibi malzemelerle çeşitlendirilir. Yarpuz hazırlanan çeşitli piyazlara, bulgur ve kıyma karışımıyla yapılan köftelere de çoğu kez tazesi, bazen de kurutulmuşu ile eşlik eder. Aşırı ve bilinçsiz kullanımı karaciğerde, böbreklerde, midede, sindirim ve sinir sisteminde birçok yan etki oluşturur. Yan etkilerden bazıları aşağıda sıralanmıştır.

*Yüksek ateş
*Baş dönmesi
*Huzursuzluk
*Karın ağrısı
*Mide bulantısı
*Kusma
*Karaciğerde hasar
*Akciğer yetmezliği
*Beyin hasarı
*Böbrek yetmezliği
*Kadınlarda düşük
*Görme ve işitme kayıpları

Bilinen etkilerine ve sınırlı faydalarına bakıldığında masum gibi görünse de fazla kullanımı öldürücü olan yarpuz bitkisi ve aromatik yağı çocukların elini geçmemeli ve asla kontrolsüzce kullanmalarına izin verilmemelidir.

Kaynakça:
seafoodplus.info
seafoodplus.info
seafoodplus.info

Yazar: Müşerref Özdaş

Yarpuz, vücudunuz için çok faydalı sıra dışı özelliklere sahip bir bitkidir. Harici olarak kullanılabilir. İncelmek, sakinleşmek ve lezzetli bir çay demlemek için de yarpuzdan faydalanılabilir. 

Yarpuz nane ailesine ait aromalı bir bitkidir. Kökeni Batı Asya’ya Akdeniz havzasına dayanır. 30 – 40 santimetre uzunluğa ulaşabilir. Yaprakları koyu yeşildir ve küçük mor çiçekleri vardır.

Bugünlerde yarpuz çaylarda yaygın olarak kullanılan bir bitki. İçerisinde potasyum ve fosfor gibi mineraller bulunuyor. Ayrıca vücudunuz için oldukça faydalı olan tıbbi özellikleri de var. Seçkin lezzetini birkaç damla limon, biraz bal veya bunlara benzer malzemelerle artırmak da mümkün.

Yarpuzun Faydaları

• Yarpuz çayı sindirim sistemiyle ilgili sorunları yatıştırma konusunda harika.
• Sakinleştirici, balgam söktürücü, gribe karşı koruyucu ve zayıflamaya yardımcı bir bitki olarak kullanılıyor.
• Yara izlerini iyileştirmek için de kullanabilirsiniz.
• Adet döngünüz düzensizse, yarpuz çayı içerek döngünüzün başlamasına yardımcı olabilirsiniz.

Yarpuz Ne İçin Kullanılır?

• Yarpuz sık sık ağrıyı ve mide sorunlarını rahatlatmak için kullanılır. Çay antispazmodik özellikleri sayesinde sindirilir. Ayrıca krampları ve gazı kontrol etmeye de yardımcı olur.
• Bir fincan yarpuz çayı ideal bir sakinleştiricidir. Yalnızca midenizi yatıştırmakla kalmaz aynı zamanda sizin stresinizi de alır. Nane ailesine ait bu bitkinin lezzetli aroması ve tadı gerginliği azaltmaya yardımcı olabilir. Yatmadan önce içmek için harikadır. Böylece iyi bir şekilde dinlenirsiniz.
• Bu çay doğal bir öksürük ve balgam söktürücü görevi görür. Solunum yolu virüslerinin yayılmasını önlemek için tavsiye edilir. Akciğerlerinizde biriken salgıları rahatlatmaya ve dezenfekte etmeye yardımcı olur. Bu yüzden bronşiti olanlar için idealdir.
• Soğuk algınlığıyla savaşmaya yardımcı olur. Grip karşıtı ilaçların yerini alabilecek harika bir bitkidir ve onlardan çok daha doğaldır. Sahip olduğu özellikler sayesinde bu bitki, huzursuzluğu, eklem ve vücut ağrılarını rahatlatabilir. Ayrıca ateşi düşürme konusunda da harikadır.

Sakinleştirici, Zayıflatıcı ve İyileştirici Etkileri

•  Bu çayın en ünlü özelliklerinden biri zayıflamanıza yardımcı olması. Kilo vermek istiyorsanız veya diyet yapıyorsanız bu çaydan içmeniz tavsiye edilir. Yağ yakmanızı destekleyen harika bir yardımcıdır. Elbette diyet ve spor yapmadığınız takdirde bu çay işe yaramayacaktır.
• Bu bitkiyi yüzeysel olarak da uygulayabilirsiniz. Enfeksiyonu önlemek için yaraları ve kesikleri temiz tutmaya ve düzgün bir şekilde iyileşmelerini sağlamaya yardımcı olabilir.
• Ayrıca adet ağrılarını iyileştirmeye ve vajinal enfeksiyonlarla savaşmaya da yardımcı olabilir.

Yarpuz Çayı Nasıl Yapılır?

Yarpuz çayı yapmak çok basittir. Öncelikle şunu bilmelisiniz: Bu çayı hazırlamanın iki yolu vardır. Marketten hazır alacağınız poşet yarpuz çaylarını kullanabilirsiniz. Doğal yaprakları kullanmayı da tercih edebilirsiniz. İkinci seçenek çayın faydalarını maksimize etme açısından daha iyidir.

Hazırlanışı

• İster kettleda ister çaydanlıkta suyu kaynatın. İçme suyu kullanırsanız daha iyi olur.
• Poşet çayı veya bitkinin 4 5 yaprağını suyun içine koyun.
• Ocağı kapatın ve sıcaklığının düşmesi için 5 dakika bekleyin. Böylece tadına bakabilir ve çayınızı keyifle yudumlayabilirsiniz.
• Biraz şeker ekleyebilirsiniz. Eğer kilo vermek için içiyorsanız herhangi bir tatlandırıcı madde eklememenizi tavsiye ederiz.

Bu çayı aşırı tüketmenin istenmeyen yan etkilere yol açabileceğini unutmamanız önemlidir. Boğaz ağrısına, aşırı terlemeye, susamaya, baş ağrılarına ve ishale yol açabileceği için ölçülü bir şekilde tüketmelisiniz. Bu semptomlardan herhangi biriyle karşılaşırsanız hemen doktorunuza başvurmalısınız.

Bu yazıyı 1 dakika 44 saniyede okuyabilirsiniz.

Doğada kendiliğinden yetişen o kadar çok yenilebilir ot var ki. Yarpuz da bunlardan biri. Dikkatli kullanıldığı takdirde hem çok lezzetli hem de çok faydalı.

Bir çeşit nane olan yarpuzu şehirde yaşayanlar fazla bilmez ama aslında Anadolu’nun birçok yöresinde sıkça rastlanan ve kullanılan bir bitki. Yaşar Kemal romanlarında ta uzaklardan hissedilen yarpuz kokusunu yazar. Anadolu’da mutfak kültürüne o kadar yerleşmiştir ki, bir yandan yemek yapılırken diğer yandan yarpuzla ilgili maniler okunur. Filiskin, narpuz, pülüskün, yabani nane, su nanesi diye de bilinen yarpuzun botanik adı Mentha pulegium. Ballıbabagiller familyasından, santim boyunda bir bitkinin yaprakları. Taze olarak tüketmek de mümkün ama genellikle yarpuzu bitkinin üzerindeki morumsu çiçekler açmaya başlamadan önce toplayıp gölgede kurutuyorlar. Kuruduktan sonra nane gibi ovularak ufalanıyor.

Faydaları

Yarpuz, ferahlatıcı kokusunun dışında doğru tüketildiğinde son derece yararlı bir bitki. Kalp, mide ve sinir sistemini güçlendirici olduğu biliniyor. Ayrıca kanı temizliyor ve spazmı gideriyor. Etkili bir ödem giderici aynı zamanda. Nane gibi soğuk algınlığında, bronşit gibi hastalıklarda da kullanılıyor.

Dikkat Etmeli

Bütün bu mucizelerine rağmen, her yabani otta olduğu gibi yarpuzu da aşırı tüketmemek gerek. Fazla yenirse göz kararması ve baş dönmesi yapabiliyor. Bugün çok bilinmese de, geleneksel olarak istenmeyen gebelikleri sonlandırmak için kullanılırmış. Dolayısıyla hamilelerin, emziren annelerin ve küçük çocukların yarpuz tüketmesi iyi bir fikir değil. Böbrek sorunu olanlar da yarpuz yemekten, çayını içmekten kaçınmalılar. Çay olarak tüketilecekse günde en fazla üç defa, üst üste en fazla beş gün kullanılması tavsiye ediliyor. Anadolu’da birçok yemekte kullanılıyor, çayı içiliyor ama geleneksel bilgi orada da aşırıya kaçılmamasını tembihliyor; örneğin aynı gün hem çorbası hem çayı içilmiyor.

Nasıl kullanırız?

Yarpuz da nane gibi ferahlatıcı bir ot. En çok çayı bilinse de, Akdeniz, Güneydoğu ve Doğu Anadolu yemeklerinde sıkça rastlamak mümkün yarpuza. Kurusu ya da tazesi yemeklere, piyaza, cacığa, salata ve çorbalara katılıyor. Bazı bölgelerde tarhana hazırlarken içine yarpuz ekleniyor. Ferahlatıcı kokusu suya sinsin diye bazı yerlerde su şişelerinin kapağına yerleştiriliyor.

Yarpuzu harici olarak da kullanabilirsiniz. Yarpuzdan yaptığınız çayı doğal bir sinek ilacı olarak vücudunuza sürebilirsiniz. Aynı şekilde sinek ısırıklarını rahatlatmak için de kullanılabiliyor. Bazı yerlerde tülbente sarıp başlarına ya da göğüslerine koyuyorlar, ağrıyı kessin diye. Rahatlatıcı ve sakinleştirici etkisini düşünürsek, sıcak bir banyoya katmak da iyi fikir olabilir.

Çakşır Otunun Faydaları Nelerdir?

İnsan sağlığına önemli bir faydası olan Çakşır Otunun kokusu pek hoş değildir. Sarı çiçekleri olan Çakşır Otunun kemik sağlığına da faydası çok fazladır. Özellikle kilo almak isteyen kişiler bu bitkiyi doğru yöntemler ile kullanabilirler. Bu da iştah açıcı bir etkiye sahip olan bitkidir. Bu nedenle kilo almak isteyen kişiler de bu bitkileri sıklıkla tüketebilirler. Gün içerisinde kendini sürekli yorgun hisseden kişiler de Çakşır Otunu kullanabiliyorlar. Çakşır otu bu nedenle yüksek enerji de sağlar. Bunun yanı sıra özellikle kış mevsimlerinde Çakşır Otu soğuk algınlığına karşı vücudu da korur. Sinir sistemi sağlığında da bu otun etkileri yüksektir.

Çakşır Otu Ne İşe Yarar?

Çakşır otu sağlık açısından pek çok konuda sağladığı yararlar var. Özellikle de sinir sistemi işlevleri sağlıklı bir şekilde çalışır. Bunun yanı sıra özellikle de kış mevsiminde vücutta meydana gelen soğuk algınlığına karşı da bu bitki kullanılır. Çakşır otu aynı zamanda hücrelerin de yenilenmesini sağlar. Vücuda enerji de veren Çakşır otunun sağladığı pek çok fayda vardır. Erkek üreme sistemi hastalıklarının tedavisinde de Çakşır otu kullanılabilir. Vücutta meydana gelen kas ağrılarını da gideren Çakşır Otu kemik yapısının da kuvvetlenmesini sağlar. Çakşır otu aynı zamanda idrar yollarını temizler.

Çakşır Otu Ne İşe Yarar?

Çakşır otu insan sağlığına pek çok yarar sağlar. Aynı zamanda insan sağlığında da önemli bir rol oynar. Bunun yanı sıra Çakşır otu eklem ve kemik ağrılarına da iyi geliyor. Aynı zamanda kas ağrılarına ve kramplara karşı da iyi gelen bu çakşır otu kemik yapısını güçlendiriyor. Çakşır otunun vücuda sağladığı yararlar ise saymakla bitmiyor. Özellikle de sinir sistemi işlevleri bu sayede düzenleniyor. Aynı zamanda çakşır otu doğal bir afrodizyak olarak biliniyor. Aynı zamanda belirli miktarda tüketilen Çakşır Otları cinsel istekleri de arttırıyor.

Çakşır Otu Nasıl Kullanılmalıdır?

Çakşır otunun kullanımında bazı noktalara çok dikkat etmek gerekir. Özellikle de aktarlarda satılan çakşır otları çay, macun, yağ ve toz olarak kullanılabiliyor. Çakşır otları kullanılacakları yere göre farklı şekillerde kullanılabiliyor. Toz ya da kök olarak satılan bu bitkiler çay şeklinde yapılabiliyor. Ama çay yapılırken ise bu otun miktarının doğru ayarlanması lazımdır. Macun şeklinde kullanılan Çakşır otları afrodizyak etkisi de yaratılabilir. Aynı zamanda ciltteki sivilce ve lekelerin giderilmesi için de çakşır otu cilde sürülebilir. Bir pamuğa sürülerek bu şekilde cilde de sürülebilir. Problemli bölgedeki leke ve sivilceler de giderilir.

Çakşır Otunun Çeşitleri Nelerdir?

Sağlığa pek çok faydası bulunan Çakşır otunun iki farklı çeşidi vardır. Özellikle Kerkul adı verilen bu otun tohumları küçüktür ve sarı renktedir. Aynı zamanda bu bitkinin yapraklarından sarı renkli sıvı gelir. Aynı zamanda bu ot otlak bölgelerinde kuzular tarafından da severek tüketilir. Helizdağlı türünün ise tohumları çok büyüktür. Bunun yanı sıra bu bitkinin yapraklarından da süt gibi akışkan bir sıvı akar. Bu ot türü ise ayaklarda olan yararları da kolay biçimde temizler.

Çakşır Otu Suyunun Faydaları Nelerdir?

Çakşır otu farklı şekillerde kullanılabilir. Bunun yanı sıra bu otun suyu da çıkarılır. Çakşır otu suyunun da sağladığı pek çok yararlar söz konusudur. Çakşır otu suyunun sağladığı pek çok önemli yarar söz konusudur. Özellikler çakşır otunun suyu düzenli bir şekilde tüketilir ise cinsel gücü arttırıcı etkiler gösterir. Bunun yanı sıra bu su aynı zamanda afrodizyak olarak kullanılır. Bu su aynı zamanda sperm sayısını da kalitesini de arttırır. Aynı zamanda kemiklerin güçlenmesini sağlar. Bu şekilde kemiklerin de güçlenmesini düzenli olarak sağlar.