Sıhri Hısım Kimlerdir

İçindekiler:

1. Kan ve sıhri hısımlar kimlerdir?
2. Sıhri hısım ne demektir?
3. Sıhriyyet ne demek?
4. Sıhri civar hısımlığı nedir?
5. Sıhri akrabalar kimlerdir?
6. Kan hısmı kimler?
7. Sihriyet ne demek?
8. Kan bağı sebebiyle haram olan şeyler nelerdir?
9. Aynı anne babadan olan kardeşlerin kan hısımlığı derecesi nedir?
10. Sıhriyet akrabalığı nedir?
11. Damat sıhri hısım mıdır?
12. Kayın hısımlığı kimler?
13. Üstsoy ve altsoy nedir?
14. Üvey anne üst soy sayılır mı?
15. Sıhriyet Sebebi ne demek?
16. Sihren ne demek?
17. Kimler ile evlenilmez?
18. Eşinin kardeşi kaçıncı derece?

Kan ve sıhri hısımlar kimlerdir?

Sıhri hısım ne demektir?

Sıhriyyet ne demek?

Sıhri civar hısımlığı nedir?

Sıhri akrabalar kimlerdir?

Kan hısmı kimler?

Sihriyet ne demek?

Kan bağı sebebiyle haram olan şeyler nelerdir?

• Anne, annenin annesi, babanın annesi. Bunlara insanın asılları denir. ...
• Kız, kızın kızı, oğlun kızı Bunlara insanın fer'Ieri (dallan) denir. ...
• Kızkardeş ...
• Kızkardeşin kızı ...
• Hala, babanın halası, annenin halası ...
• Teyze, annenin teyzesi, babanın teyzesi.

Aynı anne babadan olan kardeşlerin kan hısımlığı derecesi nedir?

Sıhriyet akrabalığı nedir?

Damat sıhri hısım mıdır?

Kayın hısımlığı kimler?

Üstsoy ve altsoy nedir?

Üvey anne üst soy sayılır mı?

Sıhriyet Sebebi ne demek?

Sihren ne demek?

Kimler ile evlenilmez?

• Anne, annenin annesi, babanın annesi. Bunlara insanın asılları denir. ...
• Kız, kızın kızı, oğlun kızı Bunlara insanın fer'Ieri (dallan) denir. ...
• Kızkardeş ...
• Kızkardeşin kızı ...
• Hala, babanın halası, annenin halası ...
• Teyze, annenin teyzesi, babanın teyzesi.

Eşinin kardeşi kaçıncı derece?

TMK 18, kayın hısımlığının varlığı halinde tür ve derecenin nasıl belirleneceğini ortaya koymaktadır. Buna göre eşler, diğer eşin kan hısımları ile aynı tür ve dereceden kayın hısımı olurlar. Dolayısıyla kişi, eşinin babası ile birinci dereceden kayım hısımıdır. Kayın hısımlığının evlilik sona erse dahi ortadan kalkmayacağını ise TMK madde 18/2 düzenlemiştir. Özellikle evlilik,  evlat edinme gibi konularla ilgili olarak oldukça önemli bir düzenlemedir.

TMK 18

Kayın hısımlığı

Madde 18 – Eşlerden biri ile diğer eşin kan hısımları, aynı tür ve dereceden kayın hısımları olur.

Kayın hısımlığı, kendisini meydana getiren evliliğin sona ermesiyle ortadan kalkmaz.

TMK 18 Gerekçesi

Madde 18- Yürürlükteki Kanunun 18 inci maddesini karşılamaktadır.

Maddenin kenar başlığında kullanılan “Sıhrî hısımlık” yerine ülkemizde halk arasında çok yaygın olan ve dilimize yerleşmiş bulunan “Kayın hısımlığı” terimi kullanılmıştır.

Madde daha anlaşılır biçimde yeniden kaleme alınmış, ikinci fıkradaki “Evlenmenin zevaliyle, sıhrî hısımlık zail olmaz.” hükmü yerine amacı daha iyi ifade etmek üzere bu hısımlığı meydana getiren evliliğin sona ermesinin hısımlık ilişkisini ortadan kaldırmayacağı açıkça belirtilmiştir.

TMK 18 Emsal Yargıtay Kararları

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2012/13-1038 E., 2013/377 K., 20.3.2013 T.

“Medeni Kanunun 18. maddesinde “Eşlerden biri ile diğer eşin kan hısımları, aynı tür ve dereceden kayın hısımları olur.” denilmek suretiyle sıhri ( kayın ) hısımlığın tanımı yapılmış, bu tanımlama çerçevesinde eşleri birbirine karşı sihri hısım olarak nitelendirmek mümkün değildir.”

Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2003/4277 E., 2003/5571 K., 19.11.2003 T.

“Sıhrı ( kayın ) hısımlık, eşlerden biri ile diğerlerinin kan hısımları arasında karşılıklı olarak kurulan bir bağdır. Aynı zamanda hısımlık derecelerini de gözönünde bulunduran 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 18.maddesinde ve yürürlükten kaldırılan 743 sayılı Türk Kanunun Medenisinin 18.maddesi hükmünde eşlerden her birinin kan hısımlarının diğerinin aynı derecede sıhrı ( kayın ) hısımları olacağı açıklanırken, evlenmenin ortadan kalkmasıyla hısımlığında kalkmayacağı hükme bağlanmıştır. Açıklanan bu yasal nedenlerle, boşanma hısımlığı ortadan kaldırmaz.“

Konu Hakkında Yorum Yapabilirsiniz

Lütfen Dikkat: Form aracılığı ile "TMk 18 – Kayın Hısımlığı" hakkındaki değerlendirmelerinizi, eklemelerinizi, önerilerinizi ya da yorumlarınızı iletebilirsiniz. Sorularınız için iletişim sayfasını kullanınız.

Sıhr (çoğulu eshâr) kelimesi “eritmek, karıştırmak ve yaklaştırmak” gibi mânalara gelen shr kökünden türemiş olup evlilik bağı tarafların ve yakınlarının birbirine kaynamasını ve karışmasını sağladığı için bu yolla meydana gelen hısımlığa sıhriyyet denmiştir

Kur'ân-ı Kerîm'de sıhr kelimesi "evlilikten doğan hısımlık" anlamında bir âyette geçer ve insanlar arasında yaratılan soy (kan) bağı ve evlenme ile meydana gelen hısımlık bağı ilâhî kudretin delilleri arasında sayılır (el-Furkān 25/54). Diğer bir âyette aynı kökten gelen bir kelime fiil kalıbında ve "sıcaklık sebebiyle eritme" mânasında kullanılmıştır (el-Hac 22/20). Hadislerde "shr" kökünden türeyen kelimeler değişik sözlük anlamlarıyla kullanıldığı gibi bazı hadislerde sıhr eşin bütün kabilesini kapsayacak bir içerikte geçer (Wensinck, el-Muʿcem, "ṣhr" md.). Meselâ Benî Mustaliḳ seferinden sonra Hz. Peygamber'in savaş esiri Cüveyriye ile evlenmesi üzerine ashabın nezaketen onun bütün yakınlarını serbest bırakırken kullandığı "Resûlullah'ın eshârı" ifadesinde bu anlam söz konusudur (Müsned, VI, 277). Fıkıh terimi olarak sıhriyet ve musâheret "evlilik sebebiyle meydana gelen hısımlık" demektir (evlenme engeli teşkil eden derecesi için aş.bk.). Bu hısımlık sebebiyle oluşan evlilik engeline "hürmet-i musâhere" denilir. Fıkıh literatüründe sıhr ve eshâr kelimeleri erkeğin gerek kendisi gerekse babası, oğlu veya mahrem akrabaları tarafından yapılan evlilik dolayısıyla hısım olunan belirli kişileri ifade etmek üzere de kullanılır; bu bağlamda "evlenilmesi yasaklanmış yakınlar" anlamı söz konusu değildir. Meselâ Muhammed b. Hasan'a göre lehine vasiyette bulunulanlar arasında eshâr zikredilmişse zevcenin, üvey annenin ve oğlun karısının mahrem akrabalarıyla mahrem derecesindeki erkek akrabaların eşleri bu kapsamda sayılır; zevce, üvey anne ve kardeşin karısı bu kapsama girmez. Lehine vasiyette bulunulanlar arasında ahtânın zikredilmesi halinde mahrem kadın akrabaların eşleri bu kapsama girer (Kâsânî, VII, 351). Türk hukukunda sıhriyet hısımlığına "kayın hısımlığı" veya "dünür hısımlığı" denilmekte olup kayın hısımlığı meydana getirmiş olan evlilik sona ermiş olsa bile eşlerden biriyle diğerinin üst soyu veya alt soyu arasında evlenme yasaktır (Türk Medenî Kanunu, md. 129).

İslâm aile hukukunda belli dereceye kadar sıhrî hısımlık da, kan ve süt hısımlığı gibi evlenme engeli teşkil eder. Bu sebeple sıhrî hısımlık bağı kişinin sosyal ve ailevî çevresini oluşturması, akrabalık ilişkilerini ve sorumluluklarını yakından ilgilendirmesi yanında aile hukukunun önemli bir konusunu meydana getirir. Sıhrî hısımlık sebebiyle evlenilmesi ebediyen haram olan kadınlar dört grupta toplanır: 1. Babanın ve dedelerin eşleri, yani kişinin üvey anneleri ve üvey nineleri. 2. Oğul ve erkek torunların eşleri. 3. Kayınvâlide ile eşin baba ve anne tarafından nineleri. 4. Eşin başka kocadan olan kızlarıyla kız torunları. Ancak son gruptakilerin evlenilmesi haram olanlar kapsamına girmesi için nikâh akdi yeterli olmayıp zifafın da gerçekleşmesi gerekir. Kadının evlenmesi söz konusu olduğunda yukarıda sayılanlarla aynı derecedeki erkek akrabalar düşünülmelidir. Kişinin evlendikten sonra cinsel ilişkide bulunmadan boşadığı kadının kızıyla evlenmesinin haram olmadığı konusunda ittifak vardır; buna karşılık cinsel ilişkide bulunmadan kadının ölmesi, yine ilişkide bulunmadan halvet halinde bulunmaları durumunda sıhrî hısımlığın meydana gelip gelmeyeceği hususunda ihtilâf edilmiştir (Muvaffakuddin İbn Kudâme, VII, 93). Öte yandan gelinin başka kocadan olan kızı, diğer bir ifadeyle kişiye oğlunun üvey kızı haram değildir. Sıhriyet sebebiyle evlenilmesi haram olanlar süt emme sebebiyle de haram olur. Buna göre kişiye eşinin süt yönünden usul ve fürûu ebediyen haram olduğu gibi iki sütkızkardeşten biriyle evli kalındığı sürece diğeriyle evlenmek de geçici olarak haramdır.

Sahih nikâhla sıhriyet bağının ve bu sebebe dayalı evlenme engelinin sâbit olacağı konusunda ihtilâf yoktur. Fâsid nikâh ve zina da Hanefî ve Hanbelî mezhepleriyle Mâlikîler'in bir kısmına göre bu konuda sahih nikâhla aynı hükmü doğururken Şâfiîler'le Mâlikîler'in bir kısmı bu görüşe katılmaz. Bununla birlikte fâsid nikâhta cinsel ilişkiye girilmesi Şâfiîler'e göre de hürmet-i musâhereye sebep olur. 1917 tarihli Osmanlı Hukūk-ı Âile Kararnâmesi zina konusunda ispat güçlüğü sebebiyle Şâfiîler'in görüşünü esas almıştır (Aydın, s. 187, 247, 273). Şâfiî'ye göre, ilâhî gazabı celbeden bir suç ve günah olan zinayı işleyerek ilâhî nimetlerden sayılan sıhrî hısımlığa nâil olunamaz (el-Üm, V, 165). "Haram helâli haram kılmaz" hadisi de (İbn Mâce, "Nikâḥ", 63) bu şekilde yorumlanmıştır. Hanefîler görüşlerini, "Babalarınızın nikâhladığı kadınları nikâhlamayın" âyetine (en-Nisâ 4/22) dayandırmıştır. Zira nikâh "evlilik sözleşmesi" anlamına geldiği gibi "cinsel ilişki" anlamına da gelen müşterek bir kelimedir. Bu sebeple evlilik dışı cinsel ilişkiyle de hürmet-i musâhere meydana gelir (Serahsî, IV, 204-205; Muvaffakuddin İbn Kudâme, VII, 90). Bu konuda, "Kim bir kadının tenasül uzvuna bakarsa o kadının anası ve kızı bakana haram olur" hadisi de (İbn Ebû Şeybe, III, 304) delil olarak gösterilmiştir (Kâsânî, II, 261). Ancak zinanın mahremiyet doğurmayacağı, dolayısıyla aralarında zina sebebiyle hürmet-i musâhere bulunan kişilerin mahrem akrabalar arasındaki bakma ve dokunma hükümlerine tâbi olmayacağı hususunda görüş birliği vardır.

Sıhrî hısımlık sebebiyle meydana gelen diğer bir evlenme engeli ise kişinin belirli yakınlık derecesindeki kadınları aynı anda nikâhı altında bulundurması şeklindeki geçici yasaktır. Bir erkeğin iki kız kardeşle aynı anda nikâhlı olması âyetle haram kılınmıştır (en-Nisâ 4/23); ikiden fazla kız kardeşle aynı anda evliliğin yasak olması da evleviyet gereğidir. Yine bir kadının halası veya teyzesiyle birlikte aynı anda bir erkeğin nikâhında olması hadisle yasaklanmıştır (Buhârî, "Nikâḥ", 28; Müslim, "Nikâḥ", 33-40). Bu âyet ve hadislerden hareketle fakihler şöyle bir kural ortaya koymuşlardır. Nesep veya süt yönünden birbirinin mahrem akrabası olan, başka bir deyişle biri erkek sayıldığı takdirde evlenmeleri haram olan iki kadınla aynı anda nikâhlı kalmak haramdır. Bu yasağın amacı, mahrem yakınlar arasındaki akrabalık ilişkilerinin bozulmasını önleme şeklinde açıklanmıştır. Hanefîler'e göre hürmet-i musâhere sadece cinsel ilişkiyle değil şehvetle öpme, dokunma ve tenasül uzvuna bakma ile de sâbit olur. Mâlikîler el ve yüz dışındaki yerlere şehvetle dokunma ve bakmanın da aynı sonucu doğuracağını söylemiştir. Şâfiî ve Hanbelîler'e göre ise cinsel ilişki dışındaki durumlarda hürmet-i musâhere doğmaz. Sıhrî hısım kavramına kimlerin dahil olduğu konusu irade beyanlarının, özellikle vasiyetin yorumlanması bakımından da önem arzeder. Meselâ bir kişi sıhrî hısımlarına vasiyette bulunsa hanımının mahremi olan hısımlarına vasiyette bulunmuş olur. Ancak bir yörede sıhrî hısım kelimesi farklı anlam içeriyorsa kelimenin yöresel anlamı esas alınır. Zira bu gibi durumlarda kişinin kullandığı kelime ile ne kastettiğini örf belirler (el-Fetâva'l-Hindiyye, VI, 120).

Kaynak: TÜRKİYE DİYANET VAKFI İSLAM ANSİKLOPEDİSİ