Avuç Avuç Saç Dökülmesi Neden Olur

Saç dökülmesi, sadece saç derinizi veya tüm vücudunuzu etkileyebilir. Kalıtım, hormonal değişiklikler, tıbbi durumlar veya ilaçlar sonucu olabilir. Herkes saç dökülmesini yaşayabilir, ancak erkeklerde daha yaygındır.

Kellik tipik olarak kafa derinizden aşırı saç dökülmesi anlamına gelir. Kalıtsal saç dökülmesi, yaşla birlikte en sık görülen kellik nedenidir. Bazı insanlar saç dökülmelerinin seyrini, tedavi edilmemiş ve yasaklanmamış olarak geçirmelerini tercih ederler. Diğerleri saç stilleri, makyaj malzemeleri, şapkalar veya eşarplarla örtebilir. Ve yine diğerleri daha fazla saç dökülmesini önlemek ve büyümeyi yeniden sağlamak için mevcut tedavilerden birini seçer.

Belirtileri nelerdir?

Saç dökülmesi, neyin sebep olduğuna bağlı olarak birçok farklı şekilde görünebilir. Birdenbire veya kademeli olarak ortaya çıkabilir ve sadece kafa derinizi veya tüm vücudunuzu etkileyebilir. Bazı saç dökülmesi türleri geçici, bazıları kalıcıdır.

Saç dökülmesi belirtileri ve semptomları şunları içerebilir:

Başın üzerinde kademeli incelme: Bu hem erkekleri hem de kadınları yaşlandıkça etkileyen en yaygın saç dökülmesi türüdür. Erkeklerde saçlar genellikle alından M harfine benzer bir çizgide çekilmeye başlar. Kadınlar tipik olarak saç çizgisini alında tutar ancak saç ayrımı kısmı genişler, saç alın çizgisinin arkası azalmaya başlar.

Dairesel veya düzensiz kel lekeler: Bazı insanlar pürüzsüz, bozuk para büyüklüğünde kel lekeler yaşar. Bu tip saç dökülmesi genellikle sadece saç derisini etkiler, ancak bazen sakallarda veya kaşlarda da görülür. Bazı durumlarda, saç dökülmeden önce cildiniz kaşıntılı veya ağrılı olabilir.

Ani saç dökülmesi: Fiziksel veya duygusal bir şok, saçın gevşemesine neden olabilir. Saçlarınızı tararken veya yıkarken ya da hafifçe çekiştirmeden sonra bile bir avuç saç çıkar. Bu tip saç dökülmesi genellikle saç dökülmesine neden olur.

Kanser için kemoterapi gibi tıbbi tedaviler, saç dökülmesine neden olabilir. Saçlar genellikle uzar.

Ani saç dökülmesi, tedavi gerektiren altta yatan tıbbi durumu işaret edebilir. Mutlaka bir doktora gidilmelidir.

Nedenleri

İnsanlar genellikle günde yaklaşık saç kaybederler. Bu genellikle saç derisinin belirgin şekilde incelmesine neden olmaz, çünkü aynı anda yeni saçlar büyür. Saç dökülmesi ve saç dökülmesi bu döngü bozulduğunda veya saç folikülü tahrip edildiğinde ve skar dokusu ile değiştirildiğinde saç dökülmesi meydana gelir. Saç dökülmesi tipik olarak aşağıdaki faktörlerden bir veya daha fazlası ile ilgilidir:
Aile öyküsü (kalıtım): Saç dökülmesinin en sık nedeni erkek tipi kellik veya kadın tipi kellik denilen kalıtsal bir durumdur. Genellikle yavaş yavaş yaşlanmaya ve öngörülebilir şekillerde ortaya çıkar. Erkeklerde ön saç çizgisi çekilmesi ve yama; kadınlarda ise saç incelmesi şeklinde.

Hormonal değişiklikler ve tıbbi durumlar: Hamilelik, doğum, menopoz ve tiroid problemleri gibi hormonal değişiklikler de dahil olmak üzere çeşitli koşullar kalıcı veya geçici saç kaybına neden olabilir.

İlaçlar ve takviyeler: Saç dökülmesi, kanser, artrit, depresyon, kalp sorunları, gut ve yüksek tansiyon gibi bazı ilaçların yan etkisi olabilir.

Başa radyasyon tedavisi: Saçlar eskiden olduğu gibi geri gelmeyebilir.

Çok stresli bir olay: Birçok insan fiziksel veya duygusal bir şoktan birkaç ay sonra genel bir saç incelmesi yaşar. Bu tip saç dökülmesi geçicidir.

Bazı saç stilleri ve tedavileri: Saç örgüsü veya mısır püskülü gibi saçınızı sıkıca çeken aşırı saç şekillendirme veya saç stilleri, traksiyon alopesi adı verilen saç dökülmesine neden olabilir. Sıcak yağ ile saç bakımı ve kalıcı saç dökülmesine neden olan saç köklerinin iltihaplanmasına neden olabilir. Skar oluşması durumunda saç dökülmesi kalıcı olabilir.

Önlenebilir mi?

Çoğu kellik genetikten kaynaklanır (erkek tipi kellik ve kadın tipi kellik). Bu tip saç dökülmesi önlenebilir değildir, ancak ertelenebilir. Bunun dışında bazı tavsiyeler önlenebilir saç dökülmelerini önlemenize yardımcı olabilir: Örgü, topuz veya at kuyruğu gibi sıkı saç şekillerinden kaçının. Saçınızı zorla bükmekten, ovalamaktan veya çekmekten kaçının. Yıkarken ve fırçalarken saçınıza nazik davranın. Geniş dişli bir tarak saçın çekilmesini önlemeye yardımcı olabilir.

Maşa, fön gibi sıcak yağ uygulamaları ve kalıcı maddeler gibi sert işlemlerden kaçının. Saç dökülmesine neden olabilecek ilaç ve takviyelerden kaçının. Saçınızı güneş ışığından ve diğer ultraviyole ışık kaynaklarından koruyun. Sigara içmeyi bırakın. Bazı çalışmalar erkeklerde sigara kullanımı ile kellik arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir.

Tanı koymadan önce doktorunuz size fizik muayene yapacak ve tıbbi geçmişinizi ve aile geçmişinizi soracaktır. Ayrıca bazı testler yapabilir: Kan testi, saç dökülmesiyle ilgili tıbbi durumların ortaya çıkmasına yardımcı olabilir. Saç köklerini incelemek için deriden veya kafa derisinden birkaç tel örnekleri alınır. Bu, bir enfeksiyonun saç dökülmesine neden olup olmayacağının belirlenmesine yardımcı olabilir. Kesilmiş tüyleri incelemek için özel ışık mikroskobu kullanabilir. Mikroskop saç kıllarının olası bozukluklarının ortaya çıkarılmasına yardımcı olur.

Nasıl tedavi edilir?

Bazı saç dökülme tipleri için etkili tedaviler mevcuttur. Saç dökülmesini tersine çevirebilir ya da en azından daha fazla inceltme yavaş olabilir. Yamalı saç dökülmesi (alopesi areata) gibi bazı durumlarda saçlar bir yıl içinde tedavi olmadan yeniden büyüyebilir. Saç dökülmesine yönelik tedaviler arasında ilaçlar, saç büyümesini teşvik eden ilaçlar, trikolojik bakımlar ve saç ekimi operasyonları sayılabilir.

Saç dökülmesini durdurmanın yolları

Saç bakımı ve saç güzelliği kadınların, en fazla özen gösterdiği kişisel bakım alanlarından birisi… Dolayısıyla saç dökülmesi sorunu da kadınlar için büyük önem taşıyor. Saç dökülmesi pek çok nedene dayanabiliyor. Kimi zaman önemli rahatsızlıklara da işaret edebilen saç dökülmesinin pek çok sebebi bulunabiliyor. 

Günde adet saç teli dökülmesi olağan kabul ediliyor. Ancak dökülme bu sayının üzerine çıktığında, saçı hafif çekmekle ele adet ve daha fazla saç teli geldiğinde ya da alın ile tepe bölgelerinde fark edilen seyrelmeler başladığında mutlaka bir uzmana başvurmak gerekiyor.

1- Kalıtsal saç dökülmesi (Androgenetik alopesi)

Kalıtsal saç kaybı en sık gözlenen saç dökülmesi tipini oluşturuyor. Bu dökülmede genetik yatkınlık ve androjen hormonlarının (erkeklerde) özellikle dihidrotestesteronun rol oynadığı belirtiliyor. Kalıtsal saç kaybında, erkeklerde, alındaki saç çizgisi geriye doğru çekiliyor ve saçlı deri tepe kısmından açılıp, seyreliyor. Kadınlarda ise alın çizgisinde açılma olmadan saçlı deride, özellikle tepeden çevreye doğru saçlarda incelme ve seyrelme görülüyor. Tablet, sprey ve solüsyon şeklinde ilaçlar ile bazı destekleyici dermokozmetik ürünler kullanılarak saç dökülmesi süreci ertelenip, etkilenmeyen saçların kısmen korunması sağlanabiliyor. Saçların tamamen kaybolup kalıcı kelliğin oluştuğu durumlarda ise saç ekimi uygun kişiler için iyi bir tedavi yöntemini oluşturuyor.

2- Hatalı diyetler nedeniyle saç dökülmesi

Özellikle hatalı yapılan dengesiz diyetler ve proteinden fakir beslenme saçlarda güçsüzlük, kırıklarda artış ve saç dökülmelerine yol açabiliyor. Saçın yapısı olan keratin maddesinin vücutta sentezlenmesi için bazı temel proteinlerin besinler aracılığıyla, vücuda yeterli miktarda alınmaları gerekiyor. Vücudun ihtiyacı olan protein miktarı alınmadığında ise saç dökülmesi başlıyor.

3- Mantar hastalıkları nedeniyle saç dökülmesi

Saçlı deriyi tutan mantar hastalıkları genellikle çocuklarda görülse de yetişkinlerde de saç dökülmesine neden olabiliyor ve tedavi edilmezse kalıcı kellik oluşabiliyor.

4- Bazı ilaçlar nedeniyle saç dökülmesi

Bazı ilaçların saç dökülmesi gibi yan etkileri de olabiliyor. Kan sulandırıcılar, artrit, gut, depresyon, kalp hastalıkları ve yüksek tansiyon için kullanılan bazı ilaçlar saçları dökebiliyor. Ayrıca doğum kontrolü için kullanılan ilaçların bazen kullanımları kesildiğinde saç dökülmesi gözlenebiliyor. Vücut yapılandırma için kullanılan bazı ilaçlar da yine saç dökülmesine neden olabiliyor.

5- Saçkıran hastalığı nedeniyle saç dökülmesi (Alopesi Areata)

Halk arasında saçkıran hastalığı olarak bilinen ve otoimmün bir hastalık olan alopesi areata özellikle ağır stresli durumlarda ortaya çıkıyor. Saçlı deride, bazı hastalarda ise kaş, kirpik ve sakallar da dahil tüm vücut kıllarında, vücudun kendi ürettiği bir takım otoantikorlar yüzünden oval görünümde dökülmelere yol açıyor. Genetik yatkınlık, nörolojik faktörler, enfeksiyonlar ile stres gibi etkenlerin hastalığı tetiklediği düşünülse de altta yatan etken henüz tam olarak aydınlığa kavuşmuş değil. Kalıcı kelliğe neden olmayan bu hastalık uzun sürerse tedavi gerekebiliyor.

6- Ağır stresli durumlar saç dökülmesi için bir etken

Ağır stresli durumlarda saç dökülmesine sıklıkla rastlanıyor. Stres vücudumuzda çeşitli stres hormonlarının salgılanmasına neden olarak iç dengenin bozulmasına ve bunun sonucunda birçok hastalığın ortaya çıkmasına yol açıyor. Bu hastalıklar da saçları dökebiliyor.

7- Aşırı kilo kayıpları nedeniyle saç dökülmesi

Aşırı kilo kayıplarının sonrasında saçların dökülmesi sıklıkla gelişen bir durum. Bunun nedeni ise aşırı kilo kaybında telofen effluvium olarak adlandırılan doğal dökülme evresindeki saç oranının ve dökülme süresinin uzaması. Saçlardaki dökülme ortalama ay kadar devam edip, sonrasında durabiliyor.

8- Yüksek dozda A vitamini nedeniyle saç dökülmesi

Yüksek dozda A vitamini almak da yoğun bir saç dökülmesiyle sonuçlanabiliyor. A vitamini alımı durduktan sonra saç dökülmesi de sona eriyor.

9- Anoreksi ve bulimia nedeniyle saç dökülmesi

Anoreksi ve bulimia gibi yeme bozuklukları olan hastalarda beslenmeyle alınması gereken demir, vitamin, protein ve çinko gibi elementlerin eksikliğine bağlı saç dökülmesine sıklıkla rastlanıyor. Bu hastalıklar tedavi edildiğinde saç dökülmesi duruyor ve kaybedilen saçlar tekrar yerine geliyor.

Sistemik hastalıklar nedeniyle saç dökülmesi

Yaklaşık 30’dan fazla sistemik hastalık saç dökülmesine neden olabiliyor. Altta yatan etken genellikle tiroit hastalıkları ve anemi oluyor. Ağır cerrahi işlemler, yüksek ateşli hastalıklar, ağır geçirilen enfeksiyon hastalıkları ve bazen ağır bir gribal enfeksiyon sonrasında da yoğun saç dökülmeleri gözlenebiliyor. Bu hastalıkların tespit edilmesi ve tedaviye başlanmasının ardından saç dökülmesi durabiliyor.

Hormonal değişimler nedeniyle saç dökülmesi

Saç dökülmesinin bir başka nedeni de, hormonal değişiklikler. Özellikle doğum sonrasında gözlenen saç dökülmeleri, hamilelik hormonunun yerini tekrar östrojen hormonuna bırakmasıyla gerçekleşiyor. Birkaç ay kadar yoğun saç dökülmesi olağan kabul ediliyor. Ancak uzun sürdüğü durumlarda dermatologlara danışmak gerekiyor. Ayrıca menopozla birlikte de saçlarda dökülme sorunu gelişebiliyor. Bir süre sonra saç dökülmesi dursa da saç yoğunluğu menopoz öncesi yoğunluğuna tekrar ulaşamayabiliyor.

Demir eksikliği nedeniyle saç dökülmesi

Demir eksikliği saç dökülmesinin başlıca sorumluları arasında yer alıyor. Diyetle yeteri kadar demir alınmaması veya demirin emiliminde sorun olan hastalarda saç dökülmesi şikayetine çok sık rastlanıyor.

Sikatrisyel Alopesi nedeniyle saç dökülmesi

Kalıcı kellik şeklinde gelişiyor, saçlı derinin belirli bir bölgesine lokalize veya yaygın olabiliyor. Bu hastalıkta saç köklerinde kalıcı bir hasar oluşuyor. Dökülen saçların yerlerinde tekrar saç çıkması mümkün olmadığı için dermatoloji uzmanları tarafından hastalık ilerlemeden tedaviye başlanması büyük önem taşıyor.

Günlük hatalı saç bakımı da dökülmelere neden oluyor

Saç dökülmesinin altında yatan etken günlük hatalı saç bakım uygulamaları da olabiliyor. Saçları çok fazla şampuanlamak, çok sık saç boyatmak, düzleştirici gibi bazı yöntemlerle saçları şekillendirmek ve sıcak fön uygulamak saç kırılmalarına ve kopmalara yol açabiliyor. Islakken tarandığında elastikiyeti arttığı için saçlar kolayca zarar görebiliyor. Bu nedenle özellikle ıslakken çok fazla tarak darbeleriyle saçları taramak ve fırçalamak saç kırılmalarına neden olabiliyor. Saçları çok gergin bir şekilde çekerek lastikle at kuyruğu yapmak, saçların alın çizgisini geriye çekerek, traksiyonel alopesi olarak adlandırılan saç kayıplarına neden olabiliyor. Aynı şekilde sıkı ve gergin yapılan saç örgüleri, saçlara küçük kliplerle eklenen saçlar da saç köklerine çekme kuvvetiyle zarar verebiliyor.

Saç dökülmesi sadece saç derisini veya tüm vücudunuzu etkileyebilir. Kalıtımın, hormonal değişikliklerin, tıbbi durumların veya ilaçların sonucunda gerçekleşebilir. Erkek, kadın ve çocuk; herkes saç dökülmesi yaşayabilir.

Kellik, tipik olarak aşırı saç dökülmesine işaret eder. Yaşla birlikte kalıtsal saç dökülmesi kelliğin en birinci nedenidir. Bazı insanlar daha fazla saç dökülmesini önlemek ve yeniden saç uzamasını sağlamak için mevcut tedavilerden birini seçmektedir. Saç dökülmesini tedavi etmeden önce, saç dökülmesinin nedeni ve en iyi tedavi seçenekleri hakkında dermatoloğunuz ile konuşun.

Saç Dökülmesi Belirtileri Nelerdir?

Saç dökülmesi, neyin sebep olduğuna bağlı olarak birçok farklı şekilde ortaya çıkabilir. Aniden veya kademeli olarak ortaya çıkabilir ve sadece kafa derisini veya tüm vücudunuzu etkileyebilir. Bazı türleri geçicidir ve diğerleri kalıcıdır. Saç dökülmesinin belirtileri ve semptomları şunları içerebilir:

• Başın üstünde kademeli azalma: Bu, hem erkek hem de kadınları yaşlandıkça etkileyen en yaygın saç dökülmesi tipidir. Erkeklerde saç, genellikle alından M harfine benzeyen bir çizgi şeklinde geri çekilmeye başlar. Kadınlar tipik olarak alındaki saç çizgisini korurlar.
• Dairesel veya düzensiz kel noktalar: Bazı insanlarda pürüzsüz, madeni para büyüklüğünde kel noktalar ortaya çıkar. Bu tip saç dökülmesi genellikle sadece kafa derisini etkiler, ancak bazen sakal veya kaşlarda da görülür. Bazı durumlarda, dökülmeden önce cildiniz kaşıntılı veya ağrılı hale gelebilir.
• Saçın aniden azalması: Fiziksel veya duygusal bir şok saç dökülmesine neden olabilir. Saçınızı tararken veya yıkarken ya da nazikçe çektikten sonra bile saç avuç avuç dökülebilir.
• Tam vücutta saç ve kıl dökülmesi: Kanser kemoterapisi gibi bazı durumlar ve tıbbi tedaviler, vücudunuzun her yerinde saç ve kıl dökülmesine neden olabilir. Saç genellikle yeniden uzar.
• Kafa derisine yayılan yamalar: Bu bir saçkıran (ringworm) belirtisidir. Kırık saç, kızarıklık, şişme ve bazen de sızıntı ile birlikte gelişebilir.

Ne zaman doktora görünmelisiniz?

Saç dökülmesinden sıkıntı duyuyorsanız ve tedavi görmek istiyorsanız dermatoloğunuza danışın. Ayrıca saçınızı tararken ya da yıkarken; ani, düzensiz şekilde ya da normalden fazla saç dökülmesi yaşarsanız doktorunuzla konuşun. Ani saç dökülmesi, altta yatan ve tedavi gerektiren bir tıbbi durumu işaret edebilir.

Saç Dökülmesinin Nedenleri Nelerdir?

Çoğu insan normalde günde 50 ila saç ve kıl dökmektedir. Bu genellikle saç derisinin belirgin şekilde görünmesine neden olmaz çünkü aynı zamanda yeni saçlar uzar. Saç dökülmesi ve çıkmasının bu döngüsü bozulduğunda veya saç folikülü tahrip edildiğinde ve yara dokusu geliştiğinde saç dökülmesi meydana gelir.

Saç dökülmesinin pekçok sebebi olabilir:

• Aile öyküsü (kalıtım)
• Hormonal değişiklikler
• Tıbbi durumlar
• İlaçlar
• Beslenme bozuklukları

Aile öyküsü (Kalıtım)

Saç dökülmesinin en yaygın nedeni, erkek tipi kellik veya kadın tipi kellik denilen kalıtsal bir durumdur. Genellikle kademeli olarak ve öngörülebilir şekillerde görülür: Erkeklerde saç çizgisinde gerileme ve kel noktalar ve kadınlarda saç incelmesi ve saçların zayıflaması şeklinde gözlenir.

Kalıtım, saç dökmeye başladığınız yaşı, saç dökülme oranını ve kellik derecesini etkiler. Desenli kellik, erkeklerde en yaygın olanıdır ve ergenlikte dahi başlayabilir. Bu tip saç dökülmesi hem saçlarda incelme hem de güçsüzleşmeyi içerebilir.

Hormonal değişiklikler ve medikal durumlar

Aşağıdakiler dahil olmak üzere çeşitli koşullar saç dökülmesine neden olabilir:

Hormonal değişiklikler: Hormonal değişiklikler ve dengesizlikler geçici saç kaybına neden olabilir. Bu hamilelik, doğum veya menopoz başlangıcı olabilir. Hormon düzeyleri tiroid bezinden etkilenir, dolayısıyla tiroid problemleri saç dökülmesine neden olabilir.

• Yama şeklinde saç dökülmesi: Bu tür saç dökülmesine alopesi areata denir. Vücudun bağışıklık sistemi kıl köklerine saldırdığında ortaya çıkar ve cildin üzerinde pürüzsüz, yuvarlak ve belirgin yama görünümü oluşturan ani saç dökülmesine neden olur.
• Kafa derisi enfeksiyonları: Bakteri ve viral infeksiyonlar saç derisini, saçınızı ve cildinizi istila edebilir, bu da pullu lekelere ve saç dökülmesine neden olabilir. Enfeksiyonlar tedavi edildikten sonra, saç genellikle uzar.
• Diğer cilt bozuklukları: Alopesi yaralanmasına neden olan hastalıklar, yaralanmış bölgelerde kalıcı kayıplara neden olabilir. Bu koşullar liken planus ve bazı lupus ve sarkoidoz tiplerini içerir.
• Saç çekme bozukluğu: Trikotilomani olarak da adlandırılan bu durum, insanın saç derisinden, kaşlardan veya vücudun diğer bölgelerinden, saçlarını ve kıllarını çekmeye karşı dayanılmaz bir dürtüye sahip olmasına neden olur.

İlaçlar

Saç dökülmesine kanser, artrit, depresyon, kalp problemleri, yüksek tansiyon ve doğum kontrolü için kullanılan ilaçlar neden olabilir. Çok fazla A vitamini alınması da saç dökülmesine neden olabilir.

Saç dökülmesinin diğer nedenleri:

Saç dökülmesi ayrıca:

• Kafaya radyasyon tedavisi: Saç daha önce olduğu gibi tekrardan uzamayabilir.
• Tetikleyici bir olay: Birçok insan, fiziksel veya duygusal bir şoktan birkaç ay sonra genel bir saç incelme deneyimi yaşar. Bu tip saç dökülmesi geçicidir. Tetikleyici olayların örnekleri arasında ani veya aşırı kilo kaybı, yüksek ateş, ameliyat veya ailede bir ölüm yer alır.
• Bazı saç modelleri ve tedavileri: Saçlarınızı sıkıca çektiğiniz saç modelleri veya aşırı saç şekillendirme saç dökülmesine neden olabilir. Sıcak yağ tedavileri, saç köklerinin iltihaplanmasına neden olabilir. Yara oluşursa, saç dökülmesi kalıcı olabilir.

Risk Faktörleri Nelerdir?

Aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi faktör saç dökülme riskini artırabilir:

• Aile öyküsü
• Yaş
• Zayıf beslenme
• Diyabet ve lupus gibi bazı tıbbi sorunlar
• Stres
• Uzun ve yanlış yapılan kilo verme programları

Önlemek İçin Yapabilecekleriniz

• Beslenme açısından dengeli bir diyet yapın.
• Örgü veya at kuyruğu gibi sıkı saç modellerinden kaçının.
• Saçınızı tamamen bükmekten, sürtmekten veya çekmekten kaçının.
• Yıkarken ve fırçalarken saçlarınıza nazik davranın. Geniş dişli bir tarak, saçın çekilmesini ve kopmasını önlemeye yardımcı olabilir.
• Saç maşası, saç düzleştirme yöntemleri, sıcak yağ tedavileri ve kalıcı maddeler gibi sert uygulamalardan kaçının.