Düük kalorili besinler arasnda yer alan mantar, tüketilirken dikkatli olunmas gereken bir yiyecektir. Yayla ve bahçelerde kendiliinden yetiebildii gibi kültür mantarcl da yaplmaktadr. Diyet beslenmelerinde mantarn yeri büyüktür. Salatalarda, yemeklerde ve sandviçlerde lezzet destekçisi olan mantar salk için büyük etkiye sahiptir. Mantar birçok türde sofranza konuk olabilir. Tabii sofranzda mantara yer vermeden önce, mantarn güvenilir ekilde olmasna önem vermelisiniz.
Mantar zehirlenmesi ihtimaline kar temiz ve taze mantarlar tüketmelisiniz. Doada kendi halinde yetien her mantar yememeye özen göstermelisiniz. Birbirinden farkl ve lezzetli mantarlarn insan salna yarar nedir diyorsanz, hep beraber bu faydalar inceleyelim!
Mantar Çeitleri: Yenilebilir ve Zehirli Mantar simleri, Fotorafl Anlatm
Mantar dünyanın birçok ülkesinde üreyebilen latince fungi olarak adlandırılan besin gruplarından sebze grubuna dahil edilen oldukça faydalı bir besindir. Özellikle son dönemlerde sofralarda sıklıkla karşımıza çıkan mantar hakkında vücuda sağladığı yararlar hakkında bilinmesi gerekenleri sıralamak gerekirse;
D vitamini içeriği olan çok az doğal besinden bir tanesi
Son yıllarda kanser ve obezite gibi birçok önemli hastalık tabloları ile ilişkilendirilen D Vitamini doğal olarak çok az besinde yer almaktadır. g mantar günlük D vitaminin %20 sini karşılamaktadır.
Kalorisi çok düşüktür, farklı yemeklerde de kullanılabilen mantar formuna dikkat etmesi gerekenler için ideal besin!!!
g da yaklaşık kalori olan mantarın % ı sudur. 0 kolesterol içeren mantarda karbonhidrat ve protein içeriği daha yüksektir. Doymuş yağ yoktur.
Mantar çorba, sebze yemeği, börek, omlet, garnitür ve salatalarda sıklıkla kullanılabilir. Mümkün olduğunca kısa süreli pişirmek hafif sert bırakmak ve suyunu kaybetmemesini sağlayarak pişirmek en doğru pişirme yöntemidir.
Alışveriş listelerinde sıklıkla yer almalıdır.
Sebzeler arasında besin değeri ve kalitesi oldukça yüksek değere sahip
Sadece hayvansal gıdalarda bulunan B12 vitamini dışında mantar türlerinde de B12 vardır ve biyoyararlılığı ( vücut için kullanılabilirlik ) daha yüksektir.
• Özellikle reishi, shitake ve maitake gibi bazı mantar türevleri biyoyararlılığı yüksek mantar türevleri olarak bazı çalışmalarda izlenmiştir.
• Mantarlar kanserden koruyan ve bağışıklığı kuvvetlendiren antioksidan olarak da kabul edilen selenyum mineralince zengin içeriğe sahiptir.
• Mantarlar sülfür içeren aminoasit olan ergothionoein içerir ve bu amino asit vücut hücrelerinde antioksidan rol oynamaktadır.
• Tiamin, Riboflavin, Niasin, Biotin, Vitamin C, Fosfor, Potasyum ve Bakırdan zengin olup vitamin ve mineral içeriği açısından çok zengindir. Bu fitobesin içeriği mantarı; kalp sağlığını korumada, bazı kanser türlerinde ve kanser tedavisi sırasında bağışıklık sistemini kuvvetlendirmede etkin rol oynamasını sağlamaktadır.
• İçeriğinde bulunan CLA ( Konjuge Linoleik Asit ) sayesinde yağ dokusu kaybını artırarak yağ dışı hücrelerin artmasında faydaları vardır. Dolayısı ile formunu korumak ve yağsız kas dokusunu artırmak için fayda sağlayan besinler arasındadır. Meme ve prostat kanserinde içerdiği CLA sayesinde yararlı etki sağladığı görülmüştür.
• Biyoaktif içerikleri yüksek olan bazı mantar türevleri medikal ilaç üretiminde tedavi amaçlı, antioksidan, antihipertansif, kolesterol düşürücü, antiviral, antibakteriyel ve antiparazitik etkileri nedeni ike kullanılmaktadır.
• Bazı kanser çalışmalarında beyaz mantar türlerinin karaciğer detoksifikasyonuna pozitif etki sağladığı görülmüştür.
Kafa Karıştıran soru Zehirlenme!
Mantar zehirlenmesi, doğal alanlarda yetişen ve yapısında zehirli madde bulunan şapkalı mantarların taze, kurutulmuş veya konserve olarak çiğ veya pişirilerek yenmesi sonucunda gelişen ve ölümle de sonuçlanabilen ciddi bir zehirlenmedir. Mümkün oldukça kültür mantarı ve istridye mantarı türevleri tercih edilebilir.
Kusma, bulantı, ateş gibi durumlar mantar yeme sonrası yaşanıyorsa muhakkak doktora danışılmalıdır. Taze, açık beyaz renkte, soyulmamış, yumuşamamış ve iri mantarlar seçilmelidir. Buzdolabında en fazla 1 hafta muhafaza edilmelidir, derin dondurucuda vitamin ve mineral içeriği yok denecek kadar aza ineceği için genellikle taze tüketilmesi gerekmektedir.
Aman Dikkat !
Tüketilmesi sakıncalı durumu özellikle içeriğindeki pürin aminoasidi nedeni ile böbrek hastalarında sakıncalı durumlar yaratmaktadır. Böbrek için sakıncalı olan ürik asit yapımını hızlandırmaktadır. Özellikle böbrek taşı varlığında, gut hastalığı ve birçok böbrek yetmezliklerinde kontrollü tüketilmesi gerekmektedir.
Son olarak bilinmesi gereken gerçek; et yerine mantar
Mantar et grubu yerine sayılabilen bir besin değildir, içerdiği nutrientler oldukça faydalı olsa bile et/tavuk/ balık/yumurta gibi hayvansal protein içeriği düşüktür. Et yerine birebir değişim yapılarak tercih edilmesi farklı yetersizlikleri oluşturmaktadır.
Sağlık
Alternatif Tıp, Hastalıklar
Mantarın Vücuda Yararları Nelerdir? Mantarın Faydaları ve Zararları
Hem lezzetli hem de sağlıklı besinlerden biri olan mantar, pek çok kişi tarafından tercih edilir. Mantar, kendiliğinden doğada yetişebileceği gibi özel yöntemler ile de üretimi yapılmaktadır. Ancak doğada bulunan her mantar tüketilmemelidir. Bu nedenle organik mantarların yenilmesi önerilir. Yenilebilir mantarların birçok türü bulunur. Bunlardan en bilinenleri kültür ve istiridye mantarıdır. Mantar, besin değerleri yönünden oldukça zengindir. Aynı zamanda düşük bir kaloriye sahip olduğu için özellikle diyetlerde sıklıkla tercih edilir. Peki mantarın vücuda yararları nelerdir? İşte mantarın faydaları ve zararları
Önemli şifa depolarından biri olan mantar, vitamin ve mineral yönünden yüksek bir besindir. Zengin bir protein kaynağı olarak bilinir. Aynı zamanda B ve C vitaminleri, potasyum, fosfor, demir, folik asit, çinko da yüksek miktarda bulunur. Lifli gıdalardan biri olan mantarın su içeriği oldukça düşüktür. Mantar tek başına tüketilebildiği gibi çeşitli yemeklerin, salataların içine koyularak da tüketilebilir. Düzenli tüketildiği takdirde vücutta oluşan birçok rahatsızlığa iyi gelir. Ancak mantar dikkatli tüketilmesi gereken besinlerdendir. Gereğinden fazla yenilen mantar, olumsuz durumlara yol açabilir. Mantarın faydaları ve zararları hakkında merak edilenleri sizin için derledik
Yorumlar ve Emojiler Aşağıda
Mantar, demir ve protein bakımından oldukça zengin bir yiyecektir. Bu özelliğinin yanı sıra sağlık açısından da çok çeşitli faydalara sahiptir. Yararları ve içeriği göz önünde bulundurulduğunda mantar, sofralardan çok uzak kalmaması gereken bir besin.
Yenilebilen Mantar Türleri
Zehirli mantar türleri de bulunduğundan, her mantarın yenilmeyeceğini hemen herkes bilir. Özellikle doğada bulunan mantarlar, zehirli olup olmadıkları kesin olarak belirlenmeden hiçbir şekilde tüketilmemelidir. Aksi takdirde ölüme kadar varabilen ciddi sonuçlarla karşı karşıya kalınabilir.
Ülkemizde bulunan yenilebilir mantar türlerinden bazıları:
• Tirmit Mantarı
Tirmit mantarı, halk arasında geyik mantarı ismiyle de bilinir. Karadeniz bölgesinde yaygın olarak bulunur ve sıklıkla tüketilir. Tirmit mantarının rengi, olgunlaştıkça sarıdan kırmızıya yaklaşır. Oldukça lezzetli bir mantar çeşididir, tüketilmesinde hiçbir sakınca yoktur.
• İmparator Mantarı
Halk arasında gelincik mantarı olarak da bilinen imparator mantarı, beyaz sporlara ve turuncu bir şapkaya sahiptir. Ülkemizde daha çok Kandıra, Göksu Vadisi ve Şile dolaylarında bulunur. İmparator mantarı ile aynı ailede bulunan bazı mantarlar zehirli olabildiği için, tüketilmeden önce mutlaka bir uzman görüşüne başvurulmalıdır.
• Kuzu Göbeği Mantarı
Höbelen, döbelen veya kuzu göbeği mantarı; ülkemizin hemen hemen bütün kıyı kesimlerinde yetişir. İyileştirici özellikleri sebebiyle şifalı mantar olarak da bilinir. Pişirilmeden tüketilmesi önerilmez.
• Çam Kabara Mantarı
Çam kabara mantarı, ismini çam ağaçlarına tutunarak yaşamasından dolayı almıştır. Alerji yapma riski yüksek bir mantardır, bu nedenle dikkatli bir şekilde tüketilmesi gerekir. Bazı yörelerde tirmit olarak da bilinir, ancak asıl tirmit mantarından farklı bir görünüme ve yapıya sahiptir. Ülkemizde daha çok Sinop çevresinde bulunur.
• Pestik Mantarı
Katı, ak ve yumuşak olmak üzere üç çeşidi bulunan pestik mantarı, halk arasında çörek mantarı veya ayı mantarı isimleriyle de tanınır. Aynı zamanda Porcini mantarı olarak da bilinir. Ülkemizde daha çok Batı Karadeniz bölgesi civarlarında yetişir.
Mantarın Faydaları
Mantar oldukça faydalı bir besindir. Özellikle bağışıklık sistemini güçlendirici etkisi sayesinde, kişilere çeşitli hastalıklara karşı koruma sağlar.
Mantar; A, B, D ve K vitaminleri, kalsiyum, potasyum, bakır ve fosfor mineralleri bakımından son derece zengin bir besindir. Bu denli zengin bir içeriğin yanında, gram mantar yalnızca 22 kalori bulunur. Tok tutucu özelliği de es geçilmemelidir.
• Mantar, içerisinde doğal bir kolesterol ilacı olan lovastatin maddesini barındırır. Statinlerin etki mekanizmasına sahip olan bu madde, kötü kolesterolü (LDL) düşürmede son derece büyük yararlar sağlar. Böylece yüksek kan kolesterol seviyelerine bağlı damar tıkanıklıklarının önüne geçilmiş olur.
• Mantarın düzenli bir şekilde tüketilmesi, vücutta enfeksiyon meydana gelmesinin engellenmesine yardımcı olur. Mantarın içeriğinde bulunan D vitamini ve bazı polisakkaritler, bağışıklık sistemini güçlendirerek enfeksiyon etkilerine karşı oldukça güvenilir bir koruma sağlar.
• İçeriğindeki IL, IL başta olmak üzere çeşitli anti enflamatuvar etkili maddeler sayesinde, vücutta yangısal (iltihap) süreçlerin gelişiminin önünü keser.
• Japonya’da bulunan bazı mantar çeşitleri, içerdikleri beta glukan ve konjuge linoleik asit molekülleri sayesinde bağışıklık sistemine daha fazla yarar sağlayabiliyor.
• Tokluk hissi oluşturarak iştahın baskılanmasına katkı sağlar. Bu özelliği sayesinde mantarlar, diyet düzenlerinde de özellikle bazı danışanlara öneriliyor.
• Yüksek mineral içeriğine sahiptir. İçerisinde bulunan selenyum minerali sayesinde antioksidan etki barındırır. Bu antioksidan etki sayesinde pek çok hastalık çeşidine karşı vücuda destek olur. Bakır minerali bakımından da zengin bir içeriğe sahip olması, mantarın bakır eksikliğine bağlı sağlık problemlerini (halsizlik vb.) önlemesini sağlar.
Bütün bu faydalar, mantarı oldukça değerli kılar. Özellikle bizim toplumumuzda çok yaygın olan kalp ve damar hastalıklarına karşı güçlü etkisi, mantarı bizim için çok daha değerli bir hale getiriyor. Aynı zamanda bağışıklık sistemini güçlendirici özelliği düşünüldüğünde, mantarın düzenli tüketilmesinin ne gibi faydalar sağladığı anlaşılıyor.
Mantarın faydaları hakkındaki bir diğer yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Mantarlar Hakkında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Mantarlar oldukça lezzetli ve faydalı besinlerdir, ancak tüketilmeden önce dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar da bulunur.
Doğada bulunan mantar çeşitlerinin birçoğu zehirli olduğundan, doğada bulunan mantarlar hakkında uzmanlık derecesinde bilgi sahibi olunmadan bu tür mantarlar asla tüketilmemelidir. Aksi takdirde çok ciddi komplikasyonlara sebep olabilen zehirlenme vakalarıyla karşı karşıya kalınabilir.
Market veya pazarlarda satılan mantarlarda da dikkatli ve seçici bir tutum izleyin. Kararmış veya çizik olan mantarlar yerine, beyaz ve daha sağlıklı görünen mantarları tercih edin. Daha beyaz görünümlü mantarlar, besin olarak tüketilmeye daha uygundur.
Mantar hakkında kesin ve doğru bir kanıya sahip olunması durumunda, doğada bulunan zehirsiz mantarlar da tüketilebilir. Ancak bu mantarlar kökünden sökülerek değil, bıçakla gövdesinden kesilerek toplanılmalıdır. Bu şekilde daha sağlıklı ve güvenli bir tüketim sağlanır.
Bütün bu noktalara dikkat edilmesine rağmen mantar tükettikten sonra baş dönmesi, mide bulantısı, karın ağrısı, ishal gibi zehirlenme belirtileri görülmesi durumunda mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.