Gebelikte Dusuk Tehlikesi Ne Zaman Biter

Prof.Dr. Bülent Tıraş Tüp bebek tedavisindeki riskli haftalar konusunda bilgi verdi.

Gebelikte riski tetikleyen birçok faktör bulunur. Her gebelik kendi içerisinde farklıdır çünkü her annenin sağlığı farklıdır. Dolayısı ile de riskler de o oranda değişecektir. İçeriğimizde Tüp Bebekte Riskli Haftalar ile ilgili Prof. Dr. Bülent Tıraş’ın değerli bilgileri yer almaktadır.

Tüp bebek tedavisi ile hamile kalan kadınlar ile doğal yolla hamile kalanlar arasında döllenen ortam dışında bir fark yoktur. O yüzden de doğal yolla gebe kalanlar ile tüp bebek tedavisi ile hamile kalanlar risk bakımından farklı değildir. Gebelik ilerledikçe ve fetüs büyüdükçe riskler de o oranda azalacaktır. 

Gebeliğin 3. ve 4. Haftası Riskler

Embriyonun rahme tutunması reglin üzerinden 3 hafta geçmesiyle olur. Birçok kadın bu evrede fark etmeden düşük yapar. Hatta bazı kadınlar bu sürede test yapmadığından düşük yaptığını bile bilmemektedir.Fark eden kadınlar ise genelde belirtilerden yola çıkarak düşük yaptığını düşünmektedir.

İlk 3 ve 4.hafta bebeğin tutunması ve gebeliğin oluşması açısından önemlidir. Kadınların % 50 ile % 75’i 3 ile 4.hafta arasında düşük yapar.

Gebeliğin 5. Haftası Riskleri

Gebeliğin 5.haftasında genelde embriyo rahme tutunmuş olur ancak bu evrede de düşük ihtimali yaklaşık yüzde 20’lerdedir. 1 haftada bile oran oldukça düşer.

Gebeliğin 6. Ve 7. Haftası Riskleri

Gebeliğin 6. ve 7. haftasında düşük riski % 5’lere kadar düşer. Hatta bu haftalarda çoğu bebeğin kalp atışını da duymak mümkündür.

Gebeliğin 8. İle 13. Haftaları Riskleri

Artık ikinci 3 aylık zamana girildiğinden düşük riski daha da azalır ve % 2’lere kadar düşer.

Gebeliğin 14 İla 20. Haftaları Riskleri

Düşük riski 20.haftaya kadar devam eder. 20.haftadan sonra oluşan kayıplara düşük değil ölü doğum denir. Bu haftalarda gebelerde düşük riski % 1’den azdır.

Tüp Bebek Riskli Gebelik Midir?

Tüp bebekle elde edilen gebelikler en az doğal yolla hamile kalmak kadar risklidir. İkisinin de risk açısından bir farklı bulunmamaktadır. Sadece nedeni belli olmayan sebeplerden ötürü tüp bebekle hamile kalan anne adaylarının erken doğum riski fazladır.

Bir de tüp bebek tedavisi ile çoğul gebelik elde etme olasılığı fazla olduğundan fetüslerin kendi içerisinde risk düzeyi olabilir. Ancak kontrolleri aksatmayarak riskler de ortadan kaldırılır.

Kadınlarda 35 yaşından sonra düşük riski gittikçe artar. O sebeple de 35 yaşından sonraki gebelikler yüksek riskli gruptadır.

Tüp Bebekte Düşük Belirtileri Nelerdir?

Düşüğün en önemli belirtisi kanamadır. Ancak her kanama düşük demek değildir. Düşüklerde görülen kanama daha yoğun ve ağrılıdır.

Bunlar dışında bebeğin hareketlerinde azalma, kan pıhtıları ve şiddetli kramplar görülüyor ise bunlar da düşük belirtileri olabilir.  

Tüp Bebek Gebeliğinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Tüp bebek gebelikleri ile doğal gebelikler arasında bir fark bulunmadığından dikkat edilmesi gereken konular da aynıdır. Tüp bebek gebeliklerinde doktorunuz sizi sürekli olarak kontrol edeceğinden ters bir durum olduğunu düşündüğünüzde doktorunuzla hemen iletişime geçebilirsiniz.

Tüp bebek gebeliği ile ya da doğal yolla hamile kalanların dikkat etmesi gerekenler başlıca şunlardır;

• Kendinizi ve bebeği çok yormayın ancak hareketsiz de kalmayın.
• Ağır şeyler kaldırmayın ve ters hareketler yapmayın.
• Stresten, sigara ve alkolden kesinlikle uzak durun.
• Kanama ya da yoğun kramplar varsa hemen doktorunuzla iletişime geçin.
• Kendinizi yormadan yürüyüşler yapın. Bu hem gebeliğinizi hem de doğumunuzu kolaylaştırır.
• Bol bol su tüketin.
• Sizi rahatsız edecek şekilde yemek yerine az az ve sık sık yemek yiyin.
• Psikolojinize dikkat edin, gereksiz durumlara kaygılanmayın.

24. Hafta: Gebelik diyabeti ciddiye alınmalı

Hamilelik süreci boyunca annede ve bebeğin gelişiminde hafta hafta önemli gelişmeler görülür. Bu dönemlerdeki kritik eşikleri sizler için derledik…

12. Hafta: İyi haber; düşük riskiniz azaldı

Hamileliğe bağlı baş dönmesi, bulantı, kusma, kokulara karşı hassasiyet, halsizlik, sık idrara çıkma, kabızlık ve gaz gibi şikayetlerin kaybolmaya başladığı 12. haftada düşük riski de azalır. Bebeğin büyümesine bağlı olarak rahim de büyür. Rahim bağlarının gerilmesi, adet dönemi başlangıcındakine benzer kasık ağrılarına neden olabilir. Düzenli gelip giden sancılanma, kanama halinde ise doktora başvurmak gerekir.

12. Hafta: Hassas ölçümler yapılır

12. haftada kromozom anomalilerinin tespitine yönelik ikili test yapılır. Sık görülen kromozom bozuklukları olan Trizomi 21(Down sendromu), 18 ve 13 (damak-dudak yarığı, özel yüz görünümü, zeka özrü ve ağır iç organ anomalileri ile giden kromozom bozuklukları) ile ilgili ultrason muayenesinde belirteçler aranır. Anneye ait risk faktörleri ile ultrasonda bebeğin baş-popo mesafesi, ense kalınlığı, burun kemiği ölçümleri, kandaki BETA hCG ve PAPP-A değerleri ölçülerek risk oranları saptanır. İkili testte kullanılan ultrason cihazının milimetrenin onda birini ölçecek hassasiyete ve yüksek görüntü kalitesine sahip olması ve ölçümlerin perinatoloji uzmanları tarafından yapılması gerekir.

12-14. Hafta: Riskli bir durum sözkonusu ise Koryon villus biyopsi (CVS) alma işlemi uygulanır

İkili test sonucunda ortaya çıkan risk oranı yüksekse, aileye bu testin tarama testi olduğu belirtilir ve bebeğin gerçekten hasta olup olmadığını belirlemek için 12-13 haftalık gebelikte bebeğin eşinden biyopsi alma işlemi olur. Perinatolog, rahim ağzından ince bir kateterle ya da karından ince bir iğneyle ultrasonografi kılavuzluğunda bebeğin eşinden biyopsi alır. Bu işlemle, kromozom bozuklukları incelenir. Sonuç iyi çıkarsa aile bebekte bir kromozom bozukluğu olmadığı yönünde rahatlatılır. Gerçekten hastalık çıkması halinde ise anne babaya genetik danışmanlık verilir, gebelik sonlandırılması seçeneği aile ile konuşulur. Gebeliğin sonlandırılması uygun bulunursa, bu işlem 24. haftaya kadar gerçekleştirilebilir.

Erken doğum açısından riskli adaylarda rahim ağzı ölçümü önem taşır. Rahim ağzı uzunluğunun 14-24. haftalar rasında 2.5 cm.’nin altında olması, erken doğum riskine işaret eder.

24. Hafta: Şeker yükleme testi yapılıyor

Diyabet açısından riskli hamileler ilk üç aylık dönemde taranırken, tipik olarak hamilelere 24.-28. haftalar arasında şeker yükleme testi uygulanır. 50 gr.’lık şeker yükleme testinin sonucunda tokluk kan şekeri 140 mg.’ın üzerinde ise, hamilelik diyabeti riski ortaya çıkar. Bu durumda takip eden günlerde 8-10 saatlik açlık sonrasında 100 gr. glikoz yüklenerek üç saatlik takip yapılır. Bu takipte en az 2 kan şekeri değeri hedef değerlerden yüksek çıkarsa, hamilelik diyabeti tanısı konulur.

Hamilelik diyabeti hem anne hem de bebek için risk oluşturur. Bebek açısından yüksek doğum ağırlığına bağlı doğum travması, amnion sıvısının fazlalığı ve erken doğum, akciğerdeki suyu atamama ve buna bağlı solunum sıkıntıları ile doğumdan sonra sarılık, şeker düşüklüğü gibi sorunlar ortaya çıkarabilir. Annede ise iri bebek doğumu nedeniyle yırtık ve kanamalar, sezaryen ihtimalinde artış gibi riskler oluşur. Hamilelik diyabeti teşhisi konulan anne perinatolog veya endokrinoloji uzmanı ile takip edilir, beslenme ve diyet uzmanlarına yönlendirilir, bazı hamilelerin insülin kullanması da gerekebilir.

36. Hafta: Haftada bir muayeneye gidilir

Doğumların yüzde 85’i, 36. haftadan itibaren gerçekleşir. Bu dönemde anne adayları bebeklerinin sağlıklı bir şekilde doğup doğmayacağı ya da hangi doğum şeklini tercih edecekleri konusunda endişeler yaşar. Öte yandan karnın iyice büyümüş olması solunum ve sindirimde sıkıntılara yol açar, sırtta ve belde ağrılar olur, uyku düzensizlikleri görülür. Doğumun beklendiği bu tarihlerde, anne adayları haftada bir muayeneye çağırılır. Annelerin bebek hareketlerini takip etmeleri istenir, Non Stress Test (NST) ile bebeğin kalp atım hızı, hareketleri, rahmin kasılmaları belirlenebilir, Ultrasonografi ile bebeğin aktivitesi, amniyon sıvısının yeterliliği, fetusun tahmini ağırlığı değerlendirilir.

38. Hafta: Doğum yöntemleri hakkında bilgilendirme yapılır

38.-39. haftalarda annenin çatı ve rahim ağzı muayeneleri uygun ise, normal doğum adayı olduğu kendisine bildirilir. Ancak hamileliğin başından beri süren gelişme gerilikleri, bebeğin iri olması, eşinin (plasenta) aşağıda durması ya da makat pozisyonunda bulunması, doğumun sezaryen yöntemi ile olacağını gösterir. Bu haftalarda, kadın hastalıkları ve doğum uzmanı anne adayına doğumun işaretleri, doğum yöntemleri ve ağrısız doğum hakkında detaylı bilgilendirme yapar.

40. Hafta: Anne adayı 3 günde bir muayeneye çağırılır

40. haftada doğum olmazsa, anne adayı üç-dört günde bir muayene çağırılır. 41. hafta sona erdiği halde doğum gerçekleşmemişse ve bebeğin pozisyonu normal doğuma uygunsa suni sancı verilir ya da sezaryen yapılması kararı alınır.