2021 Kurum Geçici Vergi Oranı

Geçici vergi nedir? Yazımıza başlarken öncelikle “Geçici Vergi nedir” sorusuna hızlı bir yanıt arayalım. Geçici vergi, gerçek usulde vergilendirilen ticari kazanç sahipleri ile serbest meslek erbabı ve kurumlar vergisi

Vergi konusunda bilgilendirme yayınımızı bu defa “Geçici Vergi Nedir ve Nasıl Hesaplanır” başlıklı yazımızla sürdürüyoruz. Geçici vergi hakkında en sık sorulan soruları da bu blog yazımızda okuyabilirsiniz.

Geçici vergi nedir?

Yazımıza başlarken öncelikle “Geçici Vergi nedir” sorusuna hızlı bir yanıt arayalım. Geçici vergi, gerçek usulde vergilendirilen ticari kazanç sahipleri ile serbest meslek erbabı ve kurumlar vergisi mükelleflerinin cari vergilendirme döneminin gelir ve kurumlar vergisine mahsuben üçer aylık kazançları üzerinden hesaplanarak ödenen bir peşin vergi uygulamasıdır.

Hangi kazançlar geçici verginin kapsamına girer?

Gerçek usulde vergilendirilen  ticari kazanç sahipleri, serbest meslek erbabı ve kurumlar vergisi mükellefleri  cari vergilendirme döneminin gelir ve kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere  geçici vergi ödemek zorundadırlar. Adi ortaklıklar, kollektif şirketler ve adi  komandit şirketler, ortaklık olarak gelir veya kurumlar vergisi mükellefi  olmadıklarından geçici vergi mükellefi değillerdir. Ancak adi ortaklıklar ile  kollektif şirketlerde ortakların, komandit şirketlerde komandite ortakların  elde ettikleri kazançlar geçici verginin konusuna girmektedir.

Kimler geçici vergi ödemez?

Tasfiye halindeki kurumlar  vergisi mükellefleri tasfiye dönemlerinde, basit usulde vergilendirilen gelir  vergisi mükellefleri, yıllara sâri inşaat ve onarma işi yapanlar, ücret geliri  elde edenler, menkul ve gayrimenkul sermaye iradı sahipleri, zirai kazanç  sahipleri, diğer kazanç ve irat elde edenler, kazançları vergiden istisna  edilen serbest meslek erbabı ile noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar geçici  vergi ödemezler. Ancak, geçici vergi ödemeyeceği belirtilen kişiler bu  işlerinden elde ettikleri kazançları dışında kalan ticari veya mesleki  kazançları nedeniyle geçici vergi ödemek zorundadırlar.

Geçici vergiye esas kazanç nasıl tespit edilir?

Mükellefler, öncelikle ilgili hesap döneminin 3, 6, 9 ve 12 aylık mali tablolarını esas alarak geçici vergi dönem kazancını, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer nci maddesi hükmüne göre belirleyeceklerdir. Geçici vergiye ilişkin kazançların tespitinde dönemsellik esasına uyulması ve Vergi Usul Kanununun değerlemeye ilişkin hükümlerinin dikkate alınması gerekmektedir.

Gelir Vergisi mükellefleri ile Kurumlar Vergisi mükellefleri için geçici vergi oranı kaçtır?

Geçici vergi oranı, Gelir Vergisi mükellefleri için, gelir vergisi tarifesinin ilk diliminde yer alan oran (%15) , Kurumlar Vergisi mükellefleri için %20 olarak uygulanır.

Geçici vergi nasıl hesaplanır?

Gelir vergisi mükellefleri için geçici vergi ilgili hesap döneminin üçer aylık kazançlarına, gelir vergisi tarifesinin ilk diliminde yer alan oranın (%15) uygulanması suretiyle hesaplanacaktır. Kurumlar vergisi mükellefleri için geçici vergi oranı safi kurum kazancı üzerinden %20 olarak uygulanır. Hesaplanan geçici vergiden varsa aynı hesap dönemi ile ilgili olarak daha önce ödenmiş geçici vergi ve geçici vergiye tabi kazançlarla ilgili olarak tevkifat yoluyla ödenmiş vergiler mahsup edilecek, mahsuptan sonra kalan tutar ödenmesi gereken geçici vergi olarak beyan edilecektir.

Geçici vergi beyannamesi düzenlenirken hangi istisna ve indirimler dikkate alınır?

Mükellefler, geçici vergiye tabi kazançlarının tespiti sırasında gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinde dikkate alabilecekleri tüm indirim ve istisnalardan yararlanabilirler.

Geçici verginin eksik beyan edilmesi halinde ne yapılır?

Geçmiş dönemlere ilişkin geçici  verginin %10’u aşan tutarda eksik beyan edilmesi durumunda eksik beyan edilen  kısım için yapılacak re’sen veya ikmalen tarhiyata vergi ziyaı cezası ile  gecikme faizi uygulanır. %10’luk yanılma payının beyan edilmesi gereken (beyan  edilmiş olan değil) geçici vergi matrahı üzerinden hesaplanması gerekmektedir.

Geçici verginin ödenmemesi durumunda gecikme zammı hesaplanır mı?

Tahakkuk ettirilmiş ancak ödenmemiş olması dolayısıyla yıllık beyanname üzerinden hesaplanan vergiden mahsup imkânı bulunmayan geçici vergi tutarları terkin edilir. Terkin edilen geçici vergi tutarı için vade tarihinden terkin edilmesi gereken tarih olan yıllık beyannamenin verilmesi gereken kanuni sürenin başlangıç tarihine kadar gecikme zammı uygulanır.

Ödenmeyen geçici vergi yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilir mi?

Tahakkuk ettirilmiş, ancak ödenmemiş geçici verginin yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmesi mümkün değildir. Mahsup işleminin yapılabilmesi için tahakkuk ettirilmiş geçici verginin ödenmiş olması şarttır.

Bir önceki dönemde ödenmemiş olan geçici vergi sonraki dönem beyannamesinden mahsup edilebilir mi?

Yıl içinde bir önceki dönemde ödenmemiş olan geçici verginin ödenme şartına bağlı olmaksızın bir sonraki dönem beyannamesinden mahsubu mümkündür. Ödenmiş olma şartı yıllık gelir vergisi beyannamesinden mahsup yaparken aranmaktadır. Yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir veya kurumlar vergisinden ilgili hesap dönemine ilişkin geçici vergi dönemlerinde ödenen geçici vergi mahsup edilir.

Tahakkuk eden ancak ödenmeyen geçici vergi için ne yapılır?

Üçer aylık kazançlar üzerinden  tahakkuk ettirilmiş, ancak ödenmemesi nedeniyle yıllık beyanname üzerinden  hesaplanan vergiden mahsup imkânı bulunmayan geçici vergi tutarları terkin  edilir. Terkin edilen geçici vergi tutarına, vade tarihinden terkin edilmesi  gereken tarihe (gelir vergisi mükellefleri için 1 Mart, kurumlar vergisi  mükellefleri için 1 Nisan) kadar gecikme zammı uygulanır.

Bağ-Kur primlerini geçici vergi beyannamesinde indirme imkanı var mıdır? Varsa hangi sütunda gösterilir?

Gelirin elde edildiği yılda  ödenmiş olduğunun tevsik edilmesi kaydıyla, bağ-kur primleri, kazançla sınırlı  olarak indirilebilecektir. Dönem sonunda yıllık beyannamede beyan edilen kazanç  olmaması veya yetersiz olması halinde, geçici vergi dönemlerinde indirilen  ödenmiş bağ-kur giriş keseneği ve primleri tutarının, yıllık beyannameye göre  yararlanılması mümkün olan kısmı; gelir vergisi mükelleflerince beyan edilen  gelirden indirilebilecek, kalan kısmı indirim konusu yapılamayacaktır. Bağ-Kur  primleri beyanname üzerinde “Diğer İndirimler” sütununda gösterilir.

Geçici verginin dönemleri, beyan ve ödeme zamanları nedir?

Yeni işe başlayan, işi bırakan ve tasfiyeye giren mükelleflerde geçici vergi nasıl uygulanacaktır?

Yeni işe başlayan mükellefler,  faaliyete başladıkları tarihin içinde bulunduğu geçici vergi döneminden  itibaren geçici vergi ödemeye başlayacaklardır. İşin bırakılması halinde ise  işin bırakıldığı tarihi içeren dönemden sonraki dönemler için geçici vergi  beyannamesi verilmeyecektir. Ticaret siciline tescil edilerek tasfiyeye giren  kurumlar tasfiyeye girdikleri tarihi ihtiva eden geçici vergi dönem kazançları  üzerinden geçici vergi ödeyecekler, bu dönemden sonraki tasfiye dönemlerinde  geçici vergi beyannamesi vermeyeceklerdir.

Özel İnşaat yapan firmalar geçici vergi beyannamesi verir mi?

Yıllara sâri inşaat ve onarma işi yapan firmalar hariç, tüm inşaat firmaları geçici vergi beyannamesi verirler.

Bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri geçmiş yıl zararlarını geçici vergiden mahsup edebilirler mi?

Geçici vergi matrahının hesaplanmasında, gelir vergisi matrahlarının tespitinde indirimi mümkün olan geçmiş yıl zararları dikkate alınacaktır. 

Yasal Uyarı:

Birleşik Uzmanlar YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’nin kendisine ait  seafoodplus.info adlı internet sitesinde yayınlanan bilgiler, yalnızca ilgi duyanlara konu hakkında genel bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır.

İnternet sitemizde yer alan içeriklerin görüntülenmesi, kopya edilmesi, çıktısının alınması; Ticari olmayan bilgi edinme amaçlı kullanımlar ve içeriğin her bir kopyası ve/veya belirli bir kısmının kendi içinde yayım hakkı bildirimini içermesi koşuluyla mümkündür.

Yasaların uygulanması ve bunun yaratacağı sonuçlar, kullanılan bilgiye ve kullanıldığı olayın kendisine özgü yapısına bağlı olarak büyük farklılıklar gösterebilir. Yasal mevzuatın dinamik yapısı gereği sürekli bir değişim içinde olması ve elektronik iletişimin kendi doğası gereği bazı riskleri taşıması nedeniyle, sitede yer alan bilgilerde gecikme, eksiklik veya yanlışlıklar olabilir. Bu nedenle sitede yer alan bilgi, yayın ve hesaplamalar, yazar ve yayıncıların yasal konular veya diğer mesleki konulardaki tavsiye ve danışmanlık hizmetleri olarak yorumlanmamalı ve profesyonel danışmanların yerini alacak şekilde kullanılmamalıdır. Bu sitede yer alan bilgiler kullanılmadan evvel profesyonel bir danışmandan yardım almanız önerilir. Sitede yer alan bilgi ve yayınların güvenilir olması hususunda azami özen ve gayret gösterilmekle birlikte, herhangi bir yanlışlık veya eksiklik ya da bu bilgilerin kullanılmasından doğacak sonuçlardan Birleşik Uzmanlar YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş. sorumlu tutulamaz. 

Bu sitedeki bilgiler oldukları gibi sunulmaktadır. seafoodplus.info sitesi bu bilgi ve içerikler hakkında sarih veya zımni herhangi bir beyanda bulunmamakta olup, herhangi bir garanti vermemektedir.

seafoodplus.info internet sitesi yukarıda açıklananlarla sınırlı olmaksızın, sitede yer alan içeriğe ya da içeriklerde yar alan bilgilerin hatasız olduğuna, kalite veya performansla ilgili herhangi bir belirli kriteri karşılayacağına dair garanti vermez.

seafoodplus.info internet sitesi ve lokal uygulamaları ile bağlantıları, ortakları, müdürleri, hissedar veya çalışanlarından hiçbiri herhangi bir özel, dolaylı, tesadüfi, önemli olabilecek ya da cezai zararlardan, sözleşmeden, yasal durumdan veya şahsi kusur ve hatalardan kaynaklanan sonuçlar nedeniyle sorumlu tutulamazlar.

seafoodplus.info internet sitesi web sağlayıcılarındaki bazı bağlantılar üzerinden, seafoodplus.info internet sitesinin üzerinde herhangi bir kontrol ve yetkiye sahip olmadığı üçüncü kişilerin internet sitelerine ulaşılabilmektedir. Sitemiz üzerinden bağlantı verilen ve/veya ulaşılabilen bu diğer üçüncü kişilerce yönetilen internet sitelerindeki bilgilerin doğruluğu veya bu bilgilerle alakalı herhangi beyanda bulunmamaktayız. Anılan siteler yoluyla sağlanan veya ulaşılan hiçbir hizmet veya ürünü onaylamamakta, garanti etmemekte, bunların kullanılmasını teşvik veya tavsiye etmemekteyiz. Sitemiz üçüncü şahıslar tarafından yayınlanan bilgi, hizmet ve malzemelerle ilgili herhangi bir sorumluluk kabul etmemekte, üçüncü şahıslarca yayınlanan bilgiler içinde yer alan görüş ve beyanları doğrudan veya dolaylı olarak onaylamamaktadır.

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığınca hazırlanan "Kurumlar Vergisi Genel Tebliği'nde (Seri No:1) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ", Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Tebliğde, finansman gider kısıtlaması, tam mükellef sermaye şirketlerinin kendi hisselerini satın almaları halinde yapılacak vergilendirme esasları, Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az yüzde 20 halka arz edilen kurumlarda kurumlar vergisi oranı ile ve 'de uygulanacak kurumlar vergisi oranına ilişkin düzenlemeler yer aldı.

Finansman gider kısıtlaması

Kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri dışında, kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kar payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının yüzde 10'unu aşmamak üzere Cumhurbaşkanınca kararlaştırılan kısmı, kanunen kabul edilmeyen gider (KKEG) olarak belirlenmişti.

Resmi Gazete'de 4 Şubat 'de yayımlanan sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 1 Ocak 'den itibaren başlayan vergilendirme dönemi kazançlarına uygulanmak üzere söz konusu gider ve maliyet unsurlarının yüzde 10'unun kurum kazancının tespitinde indiriminin kabul edilmeyeceği düzenlenmişti.

Tebliğde, dönem sonları itibarıyla Vergi Usul Kanunu'na göre çıkaracakları bilançolarında, yabancı kaynakları toplamı öz kaynaklarını aşmış olan kurumlar vergisi mükelleflerinin, aşan kısımla sınırlı olmak üzere yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kar payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının yüzde 10'luk kısmının, kurum kazancının tespitinde KKEG olarak dikkate alınacağı kararlaştırıldı.

Tebliğde ayrıca konuya ilişkin kapsama giren mükellefler ile finansman gider kısıtlamasına tabi tutulmayacaklar, finansman gider kısıtlamasının uygulanacağı dönem, yabancı kaynaklara ilişkin gider ve maliyet unsurları gibi farklı hususlarda örnekli açıklamalara yer verildi.

Öte yandan, finansman gider kısıtlaması uygulamasında, yabancı kaynak ve öz kaynak mukayesesi gerektiğinden bu düzenlemenin bilanço esasına tabi mükellefler için geçerli olduğu, bu nedenle çok sayıda olan işletme hesabı esasına tabi gelir vergisi mükelleflerinin bu kapsamda değerlendirilmeyeceği hususuna açıklık getirildi.

Tam mükellef sermaye şirketlerinin kendi hisselerini satın almaları halinde vergilendirme

Gelir Vergisi Kanunu'nda, tam mükellef sermaye şirketlerinin kendi hisselerini iktisap etmek suretiyle vergisiz şekilde kar dağıtımı yapmalarının önüne geçilmiş ve şirket karlarının dağıtılıp dağıtılmadığına bakılmaksızın tevkif yoluyla alınacak vergiye ilişkin vergi güvenlik müessesesi ihdas edilmişti.

Tebliğde, tam mükellef sermaye şirketlerinin kendi hisse senetlerini ve ortaklık paylarını iktisap ettikleri tarih itibarıyla herhangi vergilendirme işlemi yapılmayacağı hükme bağlandı.

Ancak kendi hissesini veya ortaklık payını satın alan şirketlerin yüzde 15 vergi kesintisine tabi tutulacağı durumlar ise şu şekilde sıralandı:

"İktisap edilen hisse senetleri ve ortaklık paylarının sermaye azaltımı yoluyla itfası, iktisap edilen hisse senetleri ve ortaklık paylarının iktisap bedelinin altında bir bedelle elden çıkarılması ve iktisap edilen hisse senetleri veya ortaklık paylarının sermaye azaltımı yoluyla itfa edilmemesi veya elden çıkarılmaması halinde."

Borsa İstanbul'da ilk defa işlem gören kurumlar

Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yer alan düzenlemeyle payları Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az yüzde 20 halka arz edilen kurumların paylarının, ilk kez halka arz edildiği hesap döneminden başlamak üzere 5 hesap dönemine ait kurum kazançlarına, kurumlar vergisi 2 puan indirimli uygulanacak.

Tebliğde, 2 puan indirim oranlı kurumlar vergisi uygulamasından yararlanılabilmesi için aranan şartlar ve uygulama örnekleri, geçici vergilendirme dönemlerinde kurumlar vergisinin indirimli uygulanması ve tasfiye, devir ve birleşme durumlarında uygulama hususlarına ilişkin açıklamalar da yer aldı.

Kurumlar vergisi 'de yüzde 25 olarak uygulanacak

Kurumlar vergisi mükelleflerinin 1 Ocak 'den itibaren başlayan vergilendirme dönemleri için 1 Temmuz 'den itibaren verilmesi gereken yıllık/geçici kurumlar vergisi beyannamelerinde beyan edilen matrahlarına yüzde 25 kurumlar vergisi/geçici vergi uygulanacak.

hesap dönemine ait kurum kazançları üzerinden ise yüzde 23 kurumlar vergisi alınacak.

Bu oranlar, özel hesap dönemi tayin edilen kurumlar için ilgili yıl içinde başlayan hesap dönemlerine ait kazançlara uygulanacak.

Öte yandan, geçici vergi oranı, hesap dönemi olarak takvim yılını kullanan mükelleflerde 1 Ocak 'den itibaren başlayan hesap döneminin ikinci geçici vergi döneminden itibaren yüzde 25, kendilerine özel hesap dönemi tayin edilmiş mükelleflerde ise 1 Ocak 'den itibaren başlayan hesap dönemlerine ilişkin 1 Temmuz 'den itibaren verilmesi gereken geçici vergi beyannamelerinde yüzde 25 olarak uygulanacak.

Geçici vergi, işletme sahipleri tarafından bilinmesi ve takip edilmesi gereken vergi kalemlerinden. Bununla birlikte özellikle yeni girişimciler için akıllara pek çok soru işaretini getirebiliyor. Ticari geliri bulunan kişileri yakından ilgilendiren bu vergi çeşidiyle ilgili tüm detayları ve hesaplama yöntemini yazımızda bulabilirsiniz.

Geçici vergi nedir?

Halk arasında peşin vergi olarak da anılan geçici vergi, en temel tanımıyla gerçek usulde vergi veren serbest meslek erbapları, kurumsal vergi mükellefleri ve ticari kazanç sahiplerinden alınan bir vergi türü. Kurumlar ve gelir vergisi olarak, üç aylık periyotlar halinde ve kazançlar üzerinden hesaplanan geçici vergi, sene sonunu beklemeden, peşin olarak tahsil ediliyor. Bu yönüyle de yıllık olarak ödenen diğer vergi çeşitlerinden ayrılıyor.

Geçici vergiyi; kurumlar vergisi ve gelir vergisi ödemelerinin yıl sonu gelmeden, üçer aylık periyotlarla yapılması şeklinde tarif edebiliriz. Basit usulde vergilendirilenler dışında kalan ticari kazanç sahipleri ile kurumlar vergisi mükelleflerinden ve serbest meslek erbaplarından alınıyor.

Geçici vergi kapsamına hangi kazançlar girer?

• Kurumlar vergisi mükellefleri
• Serbest meslek erbaplarının gelirleri
• Gerçek usulde vergilendirilen ticari kazançlar

geçici verginin kapsamına giriyor.

Kimler geçici vergi öder?

Geçici vergi mükelleflerini şu şekilde sıralayabiliriz: 

• Serbest meslek sahipleri,
• Basit usulde vergilendirilenler dışındaki, ticari kazanç elde eden kişiler,
• Kurumlar vergisi ödemekle yükümlü olanlar,
• Türkiye’de daimi temsilcisi veya iş yeri bulunan kurumlardan dar mükellefiyete tabi olanlar,
• Adi şirket ve komandit şirket ortakları.  

Kimler geçici vergi ödemez?

• Zirai kazanç elde edenler,
• Tasfiye dönemlerinde kurumlar vergisi mükellefleri,
• Basit usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellefleri,
• Ücret geliri bulunanlar,
• Menkul ve gayrimenkul sermaye iradı,
• Onarım ve inşaat işi yapan mükellefler,
• Kazançları vergi istisnası kapsamına giren serbest meslek sahipleri, 
• Noterlik yapanlar.

Bununla birlikte bu kişilerin, üstte sıraladığımız işler haricindeki mesleki veya ticari kazançları üzerinden geçici vergi ödemekle yükümlü olduklarını anımsatalım.

Geçici vergi oranları nedir?

Gelir vergisi ve kurumlar vergisine tabi olanların geçici vergi oranları farklılık gösteriyor. Vergilendirme iki farklı yüzde üzerinden yapılıyor. 

Geçici vergiye esas kazanç nasıl tespit edilir?

Geçici vergiye esas kazancın tespiti için mükelleflerin öncelikle ilgili hesap dönemine ait 3, 6, 9 ve 12 aylık mali tablolarına göre dönem kazancını belirlemeleri gerekiyor. Bunu yaparken de Vergi Usul Kanunu’nun değerlemeyle ilgili hükümlerinin dikkate alınması şart.

Gelir vergisi mükellefleri için geçici vergi oranı kaçtır?

Gelir vergisi mükellefleri için geçici vergi oranı %15 olarak uygulanıyor.

Kurumlar vergisi mükellefleri için geçici vergi oranı kaçtır?

Kurumlar vergisi mükellefleri için yılında uygulanan geçici vergi oranı %

Geçici vergi nasıl hesaplanır?

Geçici vergi oranı yılında; gelir vergisi mükellefleri için %15, kurumlar vergisi mükellefleri için %20 olarak uygulanıyor. Hesaplama, vergi verilecek dönemin her üç aylık kazancı üzerinden, vergi tarifesinin ilk dilimine karşılık gelen orana göre yapılıyor. Şimdi gelin, uygulamalı örneklerle geçici verginin nasıl hesaplandığına birlikte bakalım.

yılı içerisinde elde ettiğiniz kazançlar, ilgili dönemler itibarıyla aşağıdaki gibi olsun:
Ocak-şubat-mart: TL
Nisan-mayıs-haziran: TL
Temmuz-ağustos-eylül: TL
Ekim-kasım- aralık: TL

Eğer geçici vergi uygulaması olmasaydı, mart ayında, ilgili yıl içerisindeki tüm kazançlarınız üzerinden gelir vergisi beyannamesi verecektiniz. Bu durumda tek seferde TL gelir vergisi ödeyecektiniz. Geçici vergi uygulaması ile bu tutarı önceden parça parça ödeyerek mart ayında ödeyeceğiniz yıllık gelir vergisi tutarından düşebiliyorsunuz.

Ocak-şubat-mart: TL kâr -> x 0,15 = TL (ödenecek gelir vergisi)
Nisan-mayıs-haziran: TL kâr -> x 0,15 = TL
Temmuz-ağustos-eylül: TL kâr -> x 0,15 = TL
Ekim-kasım-aralık: TL kâr -> x 0,15 = TL

+ + + = TL
x 0,15 = TL

Hesaplamalarda da görebileceğiniz üzere, toplamda ödenecek vergi tutarında herhangi bir fark bulunmuyor. Gelirinizin ilk vergi dilimine karşılık gelmesi nedeniyle gelir vergisi %15 üzerinden hesaplanıyor. Gelir düzeyi arttıkça ödenecek vergi tutarı da artıyor. Mart ayında verilen yıllık beyannameyle, elde edilen kazancın %15’lik dilimin üzerinde kaldığının belirlenmesi durumunda yıl içerisinde ödenen geçici vergiler düşülerek geriye kalan bölüm için ek ödeme yapılıyor.

Daha yüksek kazançlar üzerinden geçici vergi hesaplaması şu şekilde yapılıyor:
Ocak-şubat-mart: TL kâr -> x 0,15 = TL (ödenecek geçici gelir vergisi)
Nisan-mayıs-haziran: TL kâr -> x 0,15 = TL
Temmuz-ağustos-eylül: TL kâr -> x 0,15 = TL
Ekim-kasım-aralık: TL kâr -> x 0,15 = TL

Yıl içinde ödemeniz gereken geçici gelir vergisi toplam TL. Elde ettiğiniz kâr ise TL. Bu durumda ilgili dönemde gelir vergisi beyan ettiğinizde TL’ye kadar olan kazançlarınız %15, bu tutarın üzerindeki kazançlarınız içinse %20’lik dilim üzerinden vergi ödemeniz gerekiyor.

Rakamla ifade edecek olursak TL için TL gelir vergisi ödemelisiniz. Bu tutarın TL’sini yıl içinde ödediğinizi hesap edersek gelir vergisi beyannamesiyle TL ödemeniz yeterli olacaktır.

Geçici vergi beyannamesi için gerekli belgeler nelerdir?

Geçici vergi beyanı sırasında, beyannamenin yanı sıra mükellef türüne bağlı olarak değişiklik gösteren belgelerin de teslim edilmesi gerekiyor. Bu belgeleri şöyle sıralayabiliriz: 

• Kurumlar vergisi mükelleflerinin ve bilanço tutan mükelleflerin beyannamenin yanı sıra gelir tablosu da sunması gerekiyor.
• İşletme defteri tutmakla yükümlü mükelleflerden beyanname ile beraber hesap özeti de isteniyor. 
• Serbest meslek kazancı defteri tutan mükelleflerin beyannameye ek olarak serbest meslek kazancı bildirimi sunmaları gerekiyor.

Geçici vergi beyannamesi düzenlenirken hangi istisna ve indirimler dikkate alınır?

Vergi mükellefleri geçici vergiye tabi kazançların saptanması sırasında gelir ve kurumlar vergisi beyannamesinde dikkate alınabilecek tüm indirim ve istisnalardan yararlanabiliyor. 

Geçici vergi beyannamesi nasıl verilir?

Mükelleflerin, geçici vergi beyannamesini, her üç aylık dönemi takip eden ikinci ayın gününün akşamına dek bağlı olunan vergi dairesine vermesi gerekiyor.

Geçici verginin eksik beyan edilmesi halinde ne yapılır?

Geçici verginin eksik beyan edilmesi durumunda, ilgili döneme ait eksik beyan edilen tutarın %10’u dışında kalan bölümü için ceza ve gecikme faizi uygulanıyor.

Geçici verginin ödenmemesi durumunda gecikme zammı hesaplanır mı?

Üçer aylık dönemler halinde ödenmesi gereken geçici verginin zamanında ödenmemesi halinde hesaplanan tutara gecikme faizi ekleniyor. 21 Temmuz 'de, Resmi Gazete'de yayımlanan kararla geçici vergi gecikme zammı oranının aylık %2,5 olarak belirlendiğini hatırlatalım.

Geçici vergi dönem, beyan ve ödeme zamanları nedir?

Geçici vergi beyannameleri, söz konusu 3 aylık hesap döneminin bitimini izleyen 2. ayın gününe dek verilerek ödenebiliyor. 

• 1. Dönem (ocak, şubat, mart): 17 Mayıs akşamına kadar beyan edilerek ödenebiliyor.
• 2. Dönem (nisan, mayıs, haziran): 17 Ağustos akşamına kadar beyan edilerek ödenebiliyor.
• 3. Dönem (temmuz, ağustos, eylül): 17 Kasım akşamına kadar beyan edilerek ödenebiliyor.
• 4. Dönem (ekim, kasım, aralık): 17 Şubat akşamına kadar beyan edilerek ödenebiliyor.

Geçici vergi hakkında sıkça sorulan sorular

Geçici vergi ödemeleri nasıl takip edilir? 
Mükellefler, herhangi bir sorunla karşılaşmamak adına beyanname takip programları yardımıyla ödemelerini takip edebiliyor. 

Ödenmeyen geçici vergi, yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilir mi? 
Tahakkuk ettirilen ama ödenmeyen geçici vergi, yıllık beyanname üzerinden hesaplanan kurumlar veya gelir vergisinden mahsup ettirilemiyor.

Geçici vergi ödemelerinin gelir vergisi ve kurumlar vergisinden farkı nedir? 
Geçici vergi ile yıl içinde ödenen gelir vergisi ve kurumlar vergisi üçer aylık periyotlar halinde parçalı olarak tahsil ediliyor. Bu nedenle ödenen tutar, bu vergiler için verilen yıllık beyannameden mahsup ediliyor.

Geçici vergi hesaplamasını kim yapar?
Geçici vergi hesaplamalarının mali müşavirler tarafından; zamanında, doğru ve eksiksiz şekilde yapılarak beyan edilmesi son derece önemli. Aksi durumla cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalabilirsiniz.