Şırdan Nedir

Şırdan koyunun 4 midesinden biri olarak biliniyor. Geviş getiren hayvanların 4 aşamalı yemek yeme ritüelleri işkembe, börkenek, kırkbayır ve şırdandan oluşuyor. Şırdan pişirilirken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ise diğer sakatatlarda olduğu gibi iyi temizlenmesi…

ŞIRDAN TARİFİ

• 5 kuzu şırdanı
• 1 çorba kasesi pirinç
• 2 adet orta boy domates
• 2 adet orta boy kuru soğan
• Ufak bir kase ince kıyılmış iç yağ
• 1 kahve fincanı sıvıyağ
• 1 tutam maydanoz
• 1 tutam nane
• 1 çorba kaşığı salça
• Bol miktarda karabiber, pulbiber, kimyon ve tuz

ŞIRDAN DOLMASI YAPILIŞI

Şırdanları bol tuz ile ovup bol su ile yıkayın. Limonlu ve tuzlu suda bir kaç saat bekletip temizleme işlemini tekrar yapın.

İç malzemeyi hazırlamak için domateslerin kabuklarını soyup ince ince doğrayın. Soğanı ve maydnoz ile naneyi de kıyın. Pirinci bol suda yıkayıp iç yağı ekleyin. Salça, baharatlar ve sıvıyağı ekleyip iyie karıştırın.

İç malzemeleri iyice temizlediğiniz şırdanların içine doldurup ağızlarını dikin. Geniş bir tencereye şırdanları dizip üzerini geçecek kadar su koyun. Pişerken çatalla kontrol edin. Pirinçler piştiğinde ateşten alabilirsiniz. Bol pul biber ve kimyonla servis edin.

ŞIRDAN NEDİR?

Şırdan, koyunun 4 midesinden biridir. Temizlenip içine baharatlı pirinç doldurulup dikilip pişirilmesiyle hazırlanır. Şekil olarak biraz sıra dışıdır. Yenirken üzerine tuzlu kimyon ve pul biber serpilir. Adana’nın yöresel nitelikteki yiyeceğidir. Şırdan olarak anılsa da asıl adı "şırdan dolması"dır.

Görüntüsü çok iç açıcı olmayan fakat yiyenlerin bir daha vazgeçemediği şırdan araştırmalara da konu oluyor. Özellikle yemekleriyle meşhur Adana’da şırdan, yemeklerin en başında geliyor. Koyun ya da inek midesinin yıkanmasıyla birlikte; hazırlanan pirinç harcının içine doldurulmasıyla haşlanan şırdan, yiyenlerden tam not alıyor. Şırdan neden yapılır? Şırdan hayvanın neresi? İşte şırdan hakkında tüm bilinmeyenler…

Şırdan Nedir

Şırdan geviş getiren hayvanların midelerinin bir bölümüne verilen addır. Geviş getiren hayvanların midesi dört bölümden oluşur. Şırdan; hayvanın bağırsağından hemen önceki, midenin son kısmıdır. Özellikle Adana’nın meşhur yemeği olan şırdan dolması yapımında kullanılır. Seveninin oldukça bol olduğu şırdan dolmasının en büyük sırrı, şırdanın çok iyi bir şekilde temizlenmesidir.

Şırdan Neyden Yapılır

Adana yöresinin en meşhur yemeklerinden biri olan şırdan, Güneydoğu Bölgesi’nin olmazsa olmaz yemeklerinden biridir. Bölgeden bölgeye malzemelerinde farklılıklar olan şırdan dolmasının yapımı oldukça zahmetlidir. En önemli nokta ise; şırdanların temizliğinin çok iyi yapılmasıdır. Uzun süre suda bekletildikten sonra sirke, tuz ve limon ile ovularak temizlenmesi oldukça önemlidir. Adana usulü şırdan dolması nasıl yapılır? İşte tarifi…

Malzemeler:

• tane şırdan
• 3,5 su bardağı pirinç
• 2 tane kuru soğan
• 1,5 yemek kaşığı biber salçası
• 4 yemek kaşığı sıvı yağ
• 1,5 tatlı kaşığı tuz
• 1,5 tatlı kaşığı ile pul biber ,karabiber, isot ve kimyon

Sosu için;

• 1 adet knor et bulyon
• 1,5 yemek kaşığı biber salçası
• 5 diş sarımsak
• 1,5 tatlı kaşığı tuz

Yapılışı:

1. Öncelikle şırdanları ılık su içinde iki saat kadar bekletiyoruz.
2. Beklettiğimiz şırdanları süzüp üzerine tuz, sirke ve limon ekleyip ovarak temizliyoruz.
3. Sonrasında sıcak su ile yıkayıp ardından soğuk su ile yıkıyoruz.
4. İçi için pirinçlerin üzerine ince ince doğradığımız soğanları, ardından diğer malzemeleri de ekleyerek iyice karıştırıyoruz.
5. Yıkadığımız şırdanları ters çevirerek, hazırladığımız içi; iki yemek kaşığı kadar şırdanların içine koyuyoruz.
6. Tüm şırdanları doldurduktan sonra iğne ve iplikle şırdanın ağzını dikiyoruz. Burada önemli olan içine su dolmamasıdır. Bu nedenle şırdanın ağız kısmının boşluk kalmayacak şekilde dikilmesi gerekmektedir.
7. Şırdanları derin bir tencereye alarak üzerine kaynar su ekliyoruz.
8. Yaklaşık iki saat şırdanların pişmesini bekliyoruz.
9. Ocaktan almadan 15 dk önce hazırlanan sosu suyun içine ekliyoruz.
10. Piştikten sonra üzerine pulbiber ve kimyon ekleyerek servise hazır hale getiriyoruz.

Şırdan Neden Yapılır

Şırdan; sakatat yemeklerini sevenler için, başta Adana olmak üzere Türkiye’nin pek çok ilinde oldukça tercih edilen bir yemektir. İnsan vücuduna çeşitli yararları vardır. Bu yararları şöyle sıralayabiliriz.

• Şırdan içerisinde A ve B12 vitaminlerini barındırır.
• Kanser riskini azaltır.
• Vücutta bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Vücudun mineral ihtiyacını karşılayarak sinir sistemi için oldukça yararlıdır.
• Kalp hastalıklarına oldukça iyi gelir.

Şırdan Hayvanın Neresi

Şırdan geviş getiren hayvanların midesinin bir bölümüdür. Mide hayvanlarda dört bölümden oluşur. Bu bölümlerin isimleri şunlardır:

• İşkembe
• Börkenek
• Kırkbayır
• Şırdan

Şırdan Hayvanın Neresinden Olur

Mumbar ile tatları birbirine benzetilen şırdan, midenin bağırsaklardan önceki son kısmıdır. İyice temizlenir, içine pirinç ile yapılmış harç koyulup dikilerek yapılır. Suda haşlanılır ve üzerine istenilen baharatlar eklenerek tüketilir.

Adana'da kebaptan sonra en çok tüketilen yemek şırdandır. Şırdan sakatat yemekleri arasında popüler olmaya başlayınca Türkiye genelinde merak edilen bir yemek haline geldi. Şırdan şekil bakımından da diğer yemek türlerinden farklı olduğu için "Şırdan hayvanın neresi?" Sorusu akıllara geliyor.

ŞIRDAN NEDİR?

Gevişgetiren hayvanların midelerinin son ve dördüncü bölümü olan şırdanın temizlenip içine baharatlı pirinç doldurulup dikilmesi ve salçalı suda pişirilmesi suretiyle hazırlan, Adana'ya özgü bir sakatat yemeğine şırdan denir.

ŞIRDAN HAYVANIN NERESİDİR?

Şırdan, gevişgetiren hayvanların midelerinin son ve dördüncü bölümü olarak bilinir. En çok kuzu şırdanı tercih edilmektedir.

ŞIRDAN NASIL YAPILIR?

Şırdan dolması yapmadan önce en önemli detay güzel temizlenmesidir. Şırdanın güzel temizlenmesinin ardından içine konulacak malzemeler çok önemlidir. En son olarak uygulanacak olan pişirme işlemi için salça ayarı iyi tutturulmalıdır. Tüm bu aşamalardan sonra şırdan üzerine kimyon ya da limon dökülerek yenilebilir.

ŞIRDAN NASIL TEMİZLENİR?

Şırdan sakatat türü bir yemek olduğu için şırdanın nasıl temizlendiği merak edilmektedir. Gevişgetiren hayvanlardan alınan şırdan su içerisinde iyice yıkanır. Her iki yüzü de soğuk suyla, sonra sıcak suyla defalarca yıkanır. Sonra tuz dökülerek iyice ovalanır ve tekrar yıkanır. Hortum şeklinde olan bu kısımlar tersine çevrilerek yıkanmalıdır. En son birkaç saat tuzlu ve limonlu suda bekletilir. Pişirmeden önce son bir kez sudan geçirilir.

ŞIRDAN MALZEMELERİ

• 4 kuzu şırdanı
• 1 kase pirinç
• 2 adet orta boy domates
• 1 kahve fincanı sıvıyağ
• 1 tutam maydanoz
• 1 tutam nane
• 1 çorba kaşığı salça
• 2 adet orta boy kuru soğan
• 1 kase ince kıyılmış iç yağ

ŞIRDAN YAPILIŞI

• Şırdanı temizleme işlemini bitirdikten sonra iç malzemeyi hazırlamak için domateslerin kabuklarını soyup ince ince doğramanız gerekir.
• Soğan, maydanoz ve naneyi ince ince doğrayın. Pirinci bol suda yıkayıp iç yağı ekleyelim. Salça, baharatlar ve sıvıyağı ekleyip iyice karıştıralım.
• Şırdanların içini açıp içine malzemeleri doldurun.
• Daha sonra şırdanların ağızlarını dikin.
• Geniş bir tencereye şırdanları dizip üzerini geçecek kadar su koyun.
• Pişerken çatalla kontrol edin. Pirinçler piştiğinde ateşten alabilirsiniz.
• Bol pul biber ve kimyonla servis edin.