Miyom Alınmazsa Ne Olur

Miyomlar ve Yumurtalık Kistleri kadınlarda en sık görülen rahatsızlıklar arasında yer alıyor. Ama buna rağmen, pek çok kadın bu iki hastalık arasındaki farkı pek bilmiyor. Prof. Dr. Alparslan Baksu, Miyomlar ve Yumurtalık Kistleri ile ilgili tüm sorularınızı yanıtladı.

• Miyomlar ve Yumurtalık Kistleri kimi zaman karıştırılıyor. Bunlar arasındaki farklar nelerdir?

İkisi aynı şey değildir. Tamamen farklı organlarda gelişen patolojilerdir. Miyom rahimin sınırları içerisinde yer alır. Daha açık ifade edersek, rahimde kas ve bağ dokusundan kaynaklanan iyi huylu tümöre miyom denir. Yumurtalık kisti ise, kadının yumurtalıklarında oluşan kistlerdir.

• Miyomlar ve Yumurtalık Kistleri genetik midir?

Miyomlarda ailesel yani genetik yatkınlık söz konusudur. Kişinin ailesinde miyoma bağlı patolojilerin olması, yatkınlığı artırır. İyi huylu yumurtalık kistlerinde ise genetik yatkınlık söz konusu değildir. Fakat yumurtalık kanserlerinin bazı türlerinde de genetik yatkınlık söz konsudur.

• Miyom daha çok kimlerde görülür?

Her kadından birinde miyom vardır ve büyük çoğunluğunda herhangi bir şikayet görülmez. Miyomlar sıklıkla 30 – 40 yaş grubu kadınlarda görülür. Miyomun büyüklüğü ve yerleşim yeri, şikayete yol açmasında en önemli faktördür. Operasyon kararı ise bu şikayetlere bağlı olarak verilir.

• Miyomun belirtileri nelerdir?

Evet, miyom sıklıkla belirti vermez ve pek çoğu jinekolojik muayene esnasında saptanır. Miyomun yol açabileceği en önemli şikayetler, ara kanamalar, ağrılar, cinsel ilişki sırasında ağrı oluşmasıdır. Bunların yanısıra, çok büyük olduklarında etraf dokulara baskı yapabilirler. Örneğin idrar torbasına baskı yapan bir miyom sık idrara çıkmaya neden olabilir. Kalınbağırsağa baskı yapan bir miyom ise kabızlık şikayetine sebebiyet verebilir. Genç yaşlarda gelişen miyom menopozdan sonra hızla geriler. Bu nedenle miyom ve östrojen hormonu arasındaki ilişkiden kaynaklanmaktadır. Yine gebelik döneminde artan östrojen hormonu salgısına bağlı olarak miyom büyümesi de görülebilir. Gebelikten sonra miyomun hızla küçülmesi bu görüşü doğruluyor.

• Her 4- 5 kadında miyom görülür dediniz. Miyomların oluşma sebebi nedir?

Evet, bazı kadınlarda miyom oluşurken, bazılarında ise hiç görünmez. Bunun sebebi henüz net olarak saptanmadı. Miyom saptanan kadınların hemen hepsininin ailesinde de yani anne, teyze gibi yakın çevresinde de görülmesi, bu hastalığın genetik yönünün güçlü olduğunu vurguluyor.

• Kaç çeşit miyom vardır ve nerede görülüyorlar?

Rahimdeki yerleşim yerine göre myomlar çeşitli isimler alır. Rahimin dış yüzüne yakın olan miyomlar (subseröz) en az şikayete yol açanlardır. Genellikle bunlarda kanama görülmediği gibi kısırlığa da yol açmazlar. Ancak cm büyüklüğüne gelirlerse ağrı yaparlar. Rahim duvarlarının ortasında yer alan miyomların (intramural) küçükleri de, yine aynı şekilde herhangi bir şikayete yol açmaz. 4 – 5 cm’in üzerine çıktaklarında ağrı ve kanama yapabilirler. Rahimin içine, rahim boşluğuna yerleşenler ise (submüköz) en çok şikayete yol açanlardır. Bunların 1 cm boyutunda olanları bile çok şiddetli kanamalara ve ağrılara hatta düşüklere ve kısırlığa da sebep olabilirler.

• Hangi durumlarda ameliyat olmak gerekir?

Tabii ki, şiddetli ağrılara ve kanamalara neden olan miyomlar… Ayrıca ultrosonla yapılan takipte miyomun hızla büyüdüğü görülüyorsa mutlaka ameliyat etmek gerekir. Bu tür miyomlar kendiliğinden küçülmezler. Miyomlar açık ve kapalı olmak üzere iki farklı ameliyat biçimiyle çıkarılır. Miyom ameliyatı olan kadınlarda yüzde 20 – 25 oranında tekrarlama riski vardır ve hasta bunu bilmelidir.

• Ameliyat dışı bir tedavi yöntemi var mı?

Bazı hormon alımlarıyla, miyomların geçici olarak yüzde 30 – 40 oranında küçüldüğü görülüyor. Örneğin menapoza girmek üzere olan kadınlarda, ameliyat olmama bir seçenek olarak kullanılabilir. Ayrıca son yıllarda ses dalgaları ile miyomu küçülterek eritme yöntemleri gelişti. Bu yöntemin gebelik beklentisi olan kadınlar da kullanımı konusu netlik kazanmamıştır.

• Peki miyom oluşumunu  engellememiz  mümkün  mü?

Yumurtalıkların çalışmasını doğum kontrol hapı gibi ilaçlarla baskılayarak, bazı yumurtalık kistlerinin oluşumunu engelleyebiliriz. Fakat myom oluşumunu engellemek için herhangibir yöntem yoktur.

• Yumurtalık kistleri tehlikeli midir?

Yumurtalık kistleri de, pek çok kistlerde olduğu gibi, iyi ve kötü huylu olarak değişiyor. Ultrasonografik muayene, kistin iyi mi, kötü mü olduğuna dair fikir veriyor. Eğer şüphe oluşturacak bir görünüm söz konusuysa, kan testleri, tomografi ve MR gibi görüntüleme yöntemleriyle, kistin durumuyla ilgili yüzde &#;e yakın sonuça ulaşılır.

• İyi ve kötü huylu dediniz, bunları açabilir miyiz?

Fonksiyonel kistler, yumurtalıkların döngüsel işlevleri sırasında oluşan kistlerdir ve genellikle birkaç aylık izlemeye alınarak, ilaçla tedavi edilebilirler. Üç aylık izleme sonucunda, ilaçla küçülme olmuyor ve aksine büyüme görülüyorsa ameliyat kararı verilir. Ancak, burada kadınların bilmesi gereken, 8 cm’e kadar olan basit kistlerin ilaçla tedavi edilme olasılığı çok yüksektir. Bu yüzden hemen ameliyat olmaları gerekmez.

• Peki ya fonksiyonel olmayan  kistler nelerdir?

Neoplazik dediğimiz fonksiyonel olmayan kistler ise genellikle ilaç tedavisine cevap vermezler. Örneğin edometrioma veya dermoid kistler kendiliğinden ya da ilaçla geçmezler. Fakat kist 2 -3 cm gibi küçük boyutta ise ve herhangibir yakınmaya yol açmıyorsa, ameliyat etmeye gerek yoktur ama mutlaka takibi yapılmalıdır. Fakat kötü hastalık şüphesi olan herhangibir kist tespit edilirse, boyut ve şikayete bakılmaksızın mutlaka ameliyat edilmelidir.

• Yumurtalık kistlerinde patlama  söz  konusu mudur?

5 – 6 cm’in üzerinde yumurtalık kisti olan ve ilaç tedavisi uygulanan hastalar, cinsel ilişki sonrasında gelişebilecek patlama ihtimaline karşı uyarılmalıdır. Cinsel ilişki sonrası ani başlayan karın ağrısı, bulantı, kusma, soğuk terleme, tansiyon, bayılma gibi şikayetler söz konusu olursa, kişi acilen bir hastaneye kaldırılmalıdır.

• Son olarak, miyom saptanan bir kadında gebelik sorun olur mu?

Bu tür vakalarda, bir gebelik söz konusu olursa, düşük, erken doğum, gelişme geriliği gibi riskler ortaya çıkabilir. Bu nedenle, gebe kalmadan önce kadınların jinekolojik muayene olmalarını öneririm. Belirli boyutun üzerindeki myomların gebelik öncesi çıkartılması gerekir. Cerrahi müdahale sonrasında ise bu riskler ortadan kalkmış olur. Fakat miyomu farketmeden hamile kalan kadınlarda ise, hamilelik süresince, miyom genellikle büyür, şiddetli ağrılara yol açabilir. Bu kadınlara gebelik süresince ve sezaryen sırasında myomektomi  önerilmez. Prof. Dr. Alpaslan BAKSU

Pek çok insan bu miyomların kötü olmadığını düşünüyor. Peki, miyom tehlikeli midir? Bundan dolayı da pek fazla ciddiye almıyorlar. İyi huylu oldukları düşünülen bu miyomlar kadınlarda kabızlık, çok sık idrar yapma ve kanama gibi olaylara neden olabiliyor. Bu olaylarda rutin kontroller aksatılmamalıdır. Bu rahim içinde bulunan miyomlar çok fazla dikkate alınmasa da çok daha büyük sorunlara neden olabiliyorlar. Bu sebepten dolayı kontrollere gidilmesi kesinlikle ertelenmemelidir.

Miyom Nedir?

Rahimde görülen iyi huylu tümörler olarak biliniyor. Bu olayda ailesel nedenlerin rol aldığı söyleniyor. Hormona bağlı olan bir tümördür. Üreme zamanlarında her 5 kadından birinde gözlemlenebiliyor. Menopoz döneminde olan insanlarda, hormonları azaldığından dolayı tümör boyutunda bir küçülme oluşuyor. Doğum yapmamış insanlarda ve genellikle de kilolu olan insanlarda görülmektedir. Bu miyomlar gebe kadınlarda boyutları büyüdüğünden dolayı ağrılara neden olmaktadır.

Kısırlık, düşük gibi risklerde barındırıyor. Bazı miyomların boyutları küçülebilir. Bu durumda ameliyat uygulanamayacak kadar küçük miyomlarda vardır. Yavaş bir büyüme gösteren miyomlar da takip süreleri 1 yıl kadar olduğu söyleniyor. Eğer doktorunuzun takibi sırasında büyüyen bir miyom tespit edilmişe ameliyat edilmesi gerekebilir. Fakat bu miyomlarda kanser riski oldukça düşük olduğu biliniyor. Miyomlar çok hızlı büyüyorsa bunlarda kanser riskinden hastaya bahsedilmelidir.

Tehlikeli Miyom Boyutları Nasıldır?

Tehlikeli miyom boyutları elbette miyomun bulunduğu yere göre değişir. Rahim iç zarına yerleşmiş miyomlar aşırı kanama yapma açısından diğerlerinden daha tehlikelidir. Karın içine doğru büyüyen miyomlarda ise özellikle 8 cm ve 10 cm üzerindeki miyomlarda diğer organlara bası yapma açısından diğerlerine göre daha tehlikelidir. Ancak standart bir tehlikeli miyom boyutu yoktur.

Miyom Neden Oluşur?

Miyomların neden oluştukları konusunda net bir bilgi yoktur. Fakat rahimde olan kök hücrelerin sebep olduğu söyleniyor. Bu miyomlar bazıları büyür, bazıları küçülür bazıları ise aynı boyutta kalıyor. Hormon değişimleri miyomların büyüme hızını arttırıyor. Genetikte olabilir. Bazen ailelerde miyomların bulunması diğer kişinin de miyomlarının olmasına sebebiyet verebiliyor. Gebelikten dolayı bu miyomların boyutu artacaktır. Fakat doğumun ardından bu miyomlar küçülebilir ya da tamamen yok olabiliyor.

Mesela ırklarda bu konuya neden oluyor. Siyahı bir insanda miyom görülmesi çok sık rastlanılan bir durumdur. Bu siyahi insanlarda miyomlar çok erken yaşlarda da görülebilir. Boyutları da gayet büyük şekildedir. Aslında çevresel etkenlerde miyom oluşumuna neden olanlar arasında sayılıyor. Mesela D vitamini eksikliği, ilk adetin çok erken yaşta görülmesi, doğum kontrollerinin kullanılması, süt ürünlerinin az kullanılması ve sebze meyvelerin az tüketilmesi miyom oluşumunda önemli roller oynuyor. Bu nedenlere bağlı miyom oluşumları vardır.

7 cm Miyom Tehlikeli midir?

7 cm miyom bulunduğu yere göre tehlikeli olabilir. Özellikle gebelik düşünen kadınlarda bebeğin yerleşeceği yere yakın olan 7 cm miyom veya daha büyüklerinde gebeliği engelleyebilir, kanama yapabilir ve düşüğe neden olabilir. Ancak karın içine doğru büyüyen 7 cm miyomlarda genellikle herhangi bir tehlike olmaz.

Miyom Belirtileri Nelerdir?

Bu miyomlar hakkında merak edilen bir diğer konuda belirtileridir. Peki, bu miyomların belirtileri nelerdir?

•Genelde tam bir belirti verilmese de, en çok şikayet olarak şiddetli ve uzun kanamalar, buna bağlı anemi olduğu biliniyor.
•Eğer büyük boyutlarda miyomlar varsa karında ağrı, kabızlık, hazımsızlık, şişlik gibi şeylere neden olabiliyor.
•Sırt ağrıları
•Bacak ağrıları
•Kısırlık belirtileri
•Ara kanamalar
•Genelde 40 yaş üstü kadınlarda görülmektedir.
•Miyomların idrar yollarına baskı yapmasından dolayı böbrek sorunlarına neden oluyor.

Eğer bu gibi şikayetleriniz varsa ya da belirtiler size uyuyorsa bir kontrole gitmenizi öneririz. Bu belirtiler gerçekten hafife alınmamalı ve bir doktor kontrolü altına girilmesi çok önemlidir.

Hamilelikte Miyom Tehlikeli midir?

Hamilelikte miyomlar elbette tehlikelidir. Özellikle rahim iç zarına yerleşmiş submüköz miyomlar ve intramural miyomlarda düşük riski ve erken doğum riski, doğum sonrası kanama riski diğer miyomlara göre daha fazladır. Hamilelikte miyom olanlarda gebelik öncesi dikkatli bir değerlendirme ile gerekirse miyom ameliyatı yapılmalıdır. Ancak subseröz miyom adı verilen miyomlar genellikle hamilelikte miyomlar tehlikeli değildir.

Miyom Tedavisi Nasıl Olur?

Genelde bu miyomlar iyi huyludur. Kötü bir miyoma dönüşmesi de muhtemeldir. Aniden büyüyen ve şüpheli görünen miyomlar kesinlikle tedavi edilmelidir. Tedavi sırasında hastanın yaşı önemlidir ve farklı miyom tedavi yöntemleri uygulanabilir. Genelde 40 yaş üstü kadınlarda sadece miyom yada rahim alınması öngörülür. 40 yaşının altındaki hastalar çocuk isteyebilecekleri için tedavide sadece miyomları almak iyi olacaktır.

Doç. Dr. Aydın Köşüş

Kadın Hastalıkları ve Doğum / Üreme Endokrinolojisi ve İnfertilite

İnternet sitesi: monash.pw

Twitter: monash.pw

Facebook: monash.pw

Instagram: monash.pw?hl=tr

Do&#;. Dr. Aydın K&#;Ş&#;Ş

Rahimdeki iyi huylu büyümeler olarak tanımlanan miyom, kadınlarda en sık doktora başvurma nedenlerinden birini oluşturuyor. Üstelik son derece yaygın. Öyle ki her 3 kadından birinde görülüyor. Çoğu zaman belirti vermeyen miyomlar, büyüdüklerinde bağırsak fonksiyonlarını bile bozabiliyor. Bu nedenle tedavide geç kalınmaması gerektiğini belirten Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Rana Karayalçın, miyomlar hakkında ayrıntılı bilgi verdi.

Yaş fark gözetmeden hemen her kadında ortaya çıkabilen miyomların oluşum nedenleri konusunda hala kesin bir bilgi bulunmuyor. Ancak özellikle yaş aralığındaki kadınlarda daha sık ortaya çıktığı gözleniyor. Rahimin hem iç duvarında hem de dış yüzeyinde bir ya da birden fazla miyom ortaya çıkabiliyor. Özellikle bazı şikâyetlere neden olan türlerinde ilaç ve cerrahi gibi farklı tedavi seçenekleri gündeme geliyor. Doç. Dr. Rana Karayalçın, bu tedavilerin başında da hastaya kesin çözüm sunan miyomların çıkarılması işlemi yani “miyomektomi” yer aldığını söylüyor. Hem açık, hem de laparoskopik olarak yapılabilen cerrahi sonrasında kadının üreme fonksiyonları da korunabiliyor.

MİYOMLAR ALINMAZSA NE OLUR?

Miyomlar alınmadığı takdirde hastanın organlarında bası yapabiliyor. Aynı zamanda boyutunun çok büyümesi durumunda ise karın içerisinde ciddi bir hacim oluşturabildiği için hayati önem taşıyan bağırsak fonksiyonları bozulabiliyor. Bununla birlikte idrar torbası üzerinde de bası oluşturan miyomlar nedeniyle hasta sürekli ve sık sık tuvalete gitmek zorunda kalabiliyor. Sonuçta kadının yaşam kalitesinin düşmesinin yanında böbreklerde de hasar oluşabiliyor.

MİYOMLAR NE ZAMAN ALINIR?

Miyomlarda tanı ultrason aracılığıyla konuluyor. Tanı sonrasında hastanın cerrahiye ihtiyaç duyup duymadığını gösteren bazı kıstaslar olduğunu anlatan Doç. Dr. Rana Karayalçın, şu bilgileri veriyor:

1- Hastanın şikayetleri: Miyomların kadınlarda yarattığı sıkıntıların başında düzensiz adet kanaması geliyor. İlaç tedavileriyle kontrol edilemeyen yoğun kanamanın varlığında cerrahi tercih ediliyor.

2- Miyomların yerleşimi: Rahim içerisine doğru büyümüş miyomlar daha fazla kanama yapıyor. Aynı zamanda hamile kalma konusunda sıkıntı yaratabiliyor. Bu nedenle rahim içine doğmuş miyomlar zaman kaybedilmeden cerrahi yöntem ile tedavi ediliyor.

3- Miyomların büyüme hızı: Normal şartlarda miyomlar büyüme hızları değişebilen ve kanser olmayan yani iyi huylu oluşumlar. Ancak bir miyom senede cm’den fazla büyüyorsa kansere dönüşüm endişesi yaratabiliyor. Bu durumda miyomların alınması olası kanser riskini de ortadan kaldırıyor. Bu nedenle miyomların hiçbir şikayet yaratmasa bile düzenli olarak kontrol edilmesi önem taşıyor.

4- Miyomların kapladığı yer: Miyom, pelvis leğen kemiğinin içinden daha yukarı çıkarsa, 10 haftalık gebelik ölçüsünden daha büyükse ve ağrı yapıyorsa bu tip miyomların da alınması gerekiyor. Bazen karnı kaplayan, kilograma varan dev miyomlar oluşabiliyor. Bunlar da mutlaka cerrahi tedaviyle alınıyor.

Laparoskopik cerrahi nedir?

Laparoskopik ve açık cerrahi olmak üzere iki şekilde gerçekleştirilen ameliyatlarda tümörün boyutu ve yerleşim yeri tercihi belirliyor. Bugün yaygın olarak kullanılan laparoskopik cerrahinin hastaya önemli kazanımları olduğunu belirten Doç. Dr. Rana Karayalçın sözlerine şöyle devam ediyor; “Laparoskopik cerrahide, göbek deliğinden açılan 1 cm’lik kesiden karın içerisindeki organları görmeye yarayan teleskop adı verilen bir alet yerleştirilerek gerçekleştiriliyor. Kesilerin küçük olması öncelikle kozmetik açıdan hastaya büyük bir avantaj sağlıyor. Daha az ağrı olduğu için ağrı kesici ihtiyacı da azalıyor ve hasta aynı gün taburcu edilebiliyor. Bu sayede, hızlı bir şekilde günlük hayata dönmek mümkün oluyor.

Miyom tedavisinde mümkün olduğunca üreme organlarını korumaktan yana olduklarına işaret eden Doç. Dr. Rana Karayalçın, “Ancak miyomlar çıkartıldıktan sonra oluşan kanama durdurulamıyorsa, rahim içi dokuda aşırı gelişme, rahmin tamamında büyüme varsa, miyomektomi ameliyatı yapılamıyorsa veya kişi doğurganlık yaşını geçirmişse rahmin alınması tercih ediliyor” diyor.

Hamilelikte miyom tedavisi nasıl olur? 

Hamilelik döneminde eğer anne adayında miyom varsa; sayısına, yerleşim yerine ve büyüklüğüne bağlı olarak erken doğum, sezaryenle doğum yapma ihtimali veya doğum sonrası kanama çeşitli risklerin oluşmasına yol açıyor. Miyomlar östrojene bağımlı olduğu için hamilelik sırasında büyüyor ve bu bazen dejenerasyon denilen ağrıya sebep olabiliyor. Bu ağrının erken doğum sancısından ayırt edilmesi önemli. Hamilelik sırasında miyomlar, doğum sırasında alınıyor. Bazen de kanama riski yaratabileceği için daha sonra tedavi edilmek üzere bırakılıyor.