Kan Şekeri Kaç Olmalı Tokluk

1. Açlık kan şekeri sağlıklı kişide 90 mg/dl altında olmalı.
2. Tokluk kan şekeri sağlıklı kişide 2. saatte 140 mg/dl nin altında olmalı.

AÇLIK KAN ŞEKERİ SAĞLIKLI KİŞİDE 90 mg/dl den Fazlaysa Ne Yapmalı?
1. Şeker yükleme testi yapılmalı. Buna OGTT denir. 75 gram glukozla 3 saatlik OGTT yapılır. Saat başı alınan kanlarda hem insülin hem glukoz bakılır.

2. Sağlıklı kişide açlık kan şekeri 90 mg/dl'den fazlaysa gizli şeker hastalığı ihtimali yüksektir. Hele ailede diyabet var ve kilonuz fazlaysa bu olasılık daha fazladır.

GEBELİKTE KAN ŞEKERİ KAÇ OLMALI?

Gebelikte açlık kan şekeri 90 mg/dl nin altında tokluk kan şekeri 1. saat 130 mg/dl nin altında, tokluk 2. saat kan şekeri 120 mg/dl nin altında olmalı. Gebelikte açlık kan şekeri 90 mg/dl den fazlaysa 100 gramlık OGTT 3 saatlik olarak yapılır.

SAĞLIKLI KİŞİDE HbA1c YÜKSEKSE GİZLİ ŞEKER VARDIR
Sağlıklı bir kişide ölçülen HbA1c normalden yüksekse gizli şeker hastalığı vardır. Önce açlık kan şekeri ve tokluk kan şekerine bakılmalıdır. Veya OGTT denilen şeker yükleme testi yapılmalıdır.

SAĞLIKLI KİŞİDE AÇLIK İNSÜLİN HORMONU KAÇ OLMALI?
Sağlıklı kişide açlık insülin hormon düzeyi 10 un altında olmalıdır.

ŞEKER HASTALARINDA KAN ŞEKERİ KAÇ OLMALI?
Şeker hastalarında ideal olanı açlık kan şekeri 100 mg/dl nin altında tokluk kan şekeri 2. saat 140 mg/dl altında olmalıdır. Ancak 60 yaşın üzerinde bu değerler biraz yüksek tutulmalıdır. Örneğin 60 yaşın üzerinde açlık kan şekeri 110 mg/dl altında olmalı tokluk kan şekeri 2. saat 160-180 mg/dl altında olmalı.

ŞEKER HASTALARINDA HbA1c KAÇ OLMALI?

Şeker hastalarında HbA1c % 6.5 altında olmalıdır.

DİYABET- ŞEKER HASTALIĞI NEDİR?
Diyabet veya Şeker Hastalığı pankreas bezinden salgılanan insülin hormonunun yetersizliği veya iyi etki edememesi sonrası ortaya çıkan ve kendisini kan şekerinde yükselme ile gösteren bir hastalıktır. Kanda şeker yüksekliği ise vücudumuzda ve organlarımızda hasarlar yapabilir. Bu nedenle kan şekerinin normal seviyelere getirilmesi büyük önem taşır. Düzenli olarak Endokrin uzmanına gitmek, sağlıklı beslenme, egzersiz , vücut bakımı ve ilaçların düzenli kullanımı gerekir.

GİZLİ ŞEKER NEDİR?
Şeker hastalığı oluşmadan önce hastalar gizli şeker aşamasındadır. Bu dönemde henüz açlık kan şekeri 90 ile 126 mg/dl arasındadır. Gizli şeker varsa şeker hastalığını % 60-70 önleme şansınız vardır. Bu şansı iyi kullanınız.

DİYABET OLDUM DİYE MORALİNİZİ BOZMAYINIZ
Diyabetin başlıca nedeni ailede şeker hastalığı olması, kilo alma,yanlış beslenme, üzüntü, sıkıntı, stres ve depresyondur. Şeker hastası oldum diye moralinizi bozmayınız. Sağlıklı beslenme, uygun ilaçlar, vitaminler ve egzersiz ile bu hastalığın size zarar vermesini önleyebilirsiniz.

PANKREAS BEZİ VE HORMONLARI

Pankreas bezi karında midenin altında bulunan bir organımızdır. Erişkinlerde boyu 15-20 cm, ağırlığı ise 70-100 gram arasındadır. Pankreas, hem bağırsaklara sindirim için gerekli enzim salgıları yapar hem de hormon salgısı yapar. Pankreas bezinin gıdaların sindirimiyle ilgili salgıladığı enzimler tripsin, kimotripsin, elastaz, karboksipeptidaz, lipaz ve amilaz gibi enzimlerdir. Bu enzimler pankreasın Wirsung ve Santorini isimli kanallarıyla kanallarıyla duodenuma (onikibarsarsak) dökülür.

Pankreasın bezinin hormonları ise bez içine dağılmış özel hücre grupları (Langerhans adacıkları) vasıtasıyla gerçekleştirilir. Burada üretilen hormonlar (insülin, glukagon, vs.) dolaşıma katılır ve hedef dokulara ulaşarak etkilerini gösterirler.

Langerhans adacıkları erişkin pankreasında 0.5-1 milyon arasında değişen sayıdadır. Bu adacıkların toplam ağırlığı 1-2 gram kadar olup, pankreasın total ağırlığının %1-1.5’unu oluşturur. Langerhans adacıklarında başlıca 4 hücre tipi vardır:
A (alfa) hücreleri
B (beta) hücreleri
D (delta) hücreleri
F (PP) hücreleri
 
A hücreleri adacık hücrelerinin %15’ini oluşturur. Glukagon, proglukagon, glukagon-like peptid 1 ve 2 salgılar. B hücreleri adacıklarda en fazla bulunan hücre tipidir (%60-70) ve bunlar insülin, C-peptid, proinsülin, amilin ve GABA isimli hormonları salgılar. D hücreleri (%10) ise somatostatin hormonu salgılar. F hücreleri (%15) ise pankreatik polipeptid isimli bir hormon salgılar.

Pankreastan salgılanan hormonlar birlikte çalışarak kan şekerinin düzenlenmesine, iştah, metabolizma ve vücut ağırlığına etki ederler. İnsülin bir açlık hormonu olup iştahı artırır. İnsülin ayrıca yağ depolanmasını sağlayan bir hormondur. Glisemik indeksi yüksek gıdalar yenince aşırı insülin salgılanır. İnsülin yüksekse kilo vermek zorlaşır.

Tokluk ve Açlık Şekeri Kaç Olmalı?

Açlık kan şekeri diyabetli kişiler için oldukça önemlidir. Yapılan kan testi sonucunda kandaki glikoz değeri, 126 mg/dl veya üstünde çıkması durumunda başka bir gün test aç karnına tekrarlanır ve sonucun yine aynı değerlerde çıkması halinde diyabet tanısı koyulabilir. Açlık kan şekeri ölçümlerinde genel değerlendirmeler mutlaka doktor tarafından takip ve kontrol edilmelidir. Tokluk kan şekeri ise, kişinin yemek yedikten sonraki kandaki glikoz seviyesini ifade eder. Kan şekeri testi, kişi açken ve tokken farklı sonuçlar verir.

Diyabet tanısının koyulabilmesi için açlık kan şekerinin yanı sıra tokluk kan şekerine de bakılması gerekir. Tokluk kan şekerinin sonuçları, uzman doktorlar tarafından değerlendirilmelidir. Tokluk şekeri yüksek olan kişilerin kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riski daha fazladır. Tokluk kan şekeri ölçümü yemek yedikten 2 saat sonra yapılmalıdır. Tokluk kan şekeri yemek yedikten 1 saat sonra 140 mg/dl ve 2 saat sonra ise, 120 mg/dl veya altında olması gerekir. Tokluk kan şekerinin 200 mg/dl ve üzeri olması durumunda diyabet tanısı koyulur.

Aç Karnına Kan Şekeri Değeri Kaç Olmalıdır?

Açlık kan şekeri, diyabetliler için çok önemlidir. Aç kanına yapılan glikoz testi 126 mg/dl ve üzerinde olması durumunda başka bir gün test tekrarlanır. Sonuç yine aynı değerlerde çıkarsa diyabet tanısı koyulabilir. Açlık kan şekeri;

50/70 mg/dl: hipoglisemi olabilir.
70/100 mg/dl: normal kabul edilir.
100/125 mg/dl: gizli şeker olabilir.
126 mg/dl üzeri: diyabet olabilir.

Kan Şekeri Nasıl Dengelenir?

Kan şekerini dengelemek için uzmanların tavsiye ettiği gıdalarla beslenmek gerekir. Düşük kan şekerini yükseltmek için yapay şeker ve tatlı yiyecekler tüketmek yanlıştır. Şekerin dengede kalabilmesi için öğün atlamadan sağlıklı beslenmek çok önemlidir. Aynı zamanda vücudun şeker ihtiyacını da meyve ve kuruyemişler ile karşılayabilirsiniz. Öğün atlamadan sağlıklı bir şekilde beslenmek, ekşi maya ve tam buğday ekmekleri, tam tahıllı ürünler, doğal besinler tüketmek gerekir. İnsülin direncinin yeterli bir şekilde çalışmasını sağlamak, kandaki şeker seviyesinin dengelenmesi, sağlıklı yeme içme alışkanlıklarının kazanılmasının yanı sıra düzenli spor ve egzersiz yapmak da oldukça önemlidir. Spor ve egzersiz, kandaki glikoz miktarının enerjiye dönüşmesini sağlar. Kan şekerinin düzenlenmesi için uzman hekimlerin önerileri ise;

Öğün atlanmamalı,
Öğünlerde doğal ve tam tahıllı besinler tüketilmeli,
Öğünler arası hafif atıştırmalıklar tüketilerek aşırı açlığın önlenmesi sağlanmalı,
Her gün düzenli olarak egzersiz ve yürüyüş yapmak,
Ana ve ara öğünlerde çiğ sebzelere, tam tahıllı besinlere, baklagil, bulgur gibi posalı gıdaların tüketilmesine özen gösterilmeli,
Ani gelen tatlı krizleri için hafif ve sütlü tatlılar tüketilmeli,
Gün içinde vücudunuzun ihtiyacı olan su miktarını tam olarak karşılayabilmek için bol bol su içmeniz gerekir.

Şeker Hastalığından Korunmak İçin Öneriler

Şeker hastalığına yakalanma riskiniz yüksekse, ailenizde diyabet öyküsü varsa yeme içme alışkanlıklarınızı değiştirmeli ve düzenli olarak spor ve egzersiz yapmaya özen göstermelisiniz. Şeker hastalığından korunmak için az az ve sık sık yemek yemeye özen göstermeniz gerekir.