Kına Gecesinde Erkek Ne Giyer

ÖZET Ömer Seyfettin, Türk hikâyeciliğin en önemli isimlerinden birisidir. Olayların yaşandığı dönemle ilgili bize çeşitli ipuçları veren Maupassand tarzındaki kısa, yer yer mizahi hikâyeleri; sade bir Türkçe ile yazıldığı için günümüze kadar çok okunagelmiş ve klasikleşmiştir. Bazı öykülerinde kendi çocukluk anılarına yer vermesi, bazılarında da çocuk kahramanları anlatması; onun bir çocuk edebiyatçısı olarak algılanmasına neden olsa da yaşadığı 36 yıllık kısa ömründe, yazarın çocuk edebiyatçısı olma gibi bir amacı olmamıştır. Bu çalışma ile Ömer Seyfettin’in seçme hikâyelerindeki çocuk ve çocukluk unsuru; hikâyelerdeki olay, kurgu, dil ve anlatımın çocuklar üzerinde meydana getireceği olası etkiler incelenerek yazarın çocuk edebiyatındaki yerinin sorgulanması amaçlanmıştır. 100'ü aşkın hikâyesi mevcut olmasına karşın çocukların, yazarı sadece birkaç bilindik hikâyesinden tanıdığı gerçeğinden yola çıkarak kütüphanelerin çocuk kitaplıklarında sıkça görülen on dokuz (19) hikâye, bu kıstaslara göre incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Değerlendirmeye alınan öyküler şunlardır: Diyet, Kaşağı, And, Gizli Mâbed, Forsa, Bomba, Kütük, Başını Vermeyen Şehit, Ferman, Pembe İncili Kaftan, Topuz, İlk Cinayet, Yalnız Efe, Perili Köşk, Üç Nasihat, İlk Namaz, Yüksek Ökçeler, İlk Düşen Ak, Falaka. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi desenine uygun olarak yürütülmüş, elde edilen bulgular betimsel analizlerle yorumlanmıştır. Yapılan incelemelerde bu hikâyelerden yalnızca 7’sinin (Kaşağı, And, İlk Cinayet, İlk Namaz, Yalnız Efe, İlk Düşen Ak ve Falaka) çocuk ya da çocukluk ile alakalı olduğu, geri kalanlarda herhangi bir çocuk figürü içermediği ya da çocukluk kavramı ile ilgili olmadığı; hatta “Topuz, Başını Vermeyen Şehit, Bomba, Ferman” hikâyelerinde çocuklar bir yana, yetişkinlerin bile okurken ürperecekleri bazı şiddet ve ölüm sahneleri içermesi dolayısıyla çocuk psikolojisi açısından sakıncalı olarak değerlen¬dirilebilecek şiddet unsurlarının yer aldığı görülmüştür. Anahtar Sözcükler: Ömer Seyfettin, çocuk edebiyatı, çocukluk, öykü ve çocuk psikolojisi, hikâye.

Yönetmen: Hulki Saner
Senaryo Orhan Aksoy“*”
Foto Direktörü: Kosta S. Psaras
Yapım: Erman Film/Hürrem Erman - Saner Film/Hulki Saner Ortak yapımı

Reji Yardımcısı: Tarık Kakınç, Yılmaz Korkut, Set Amiri:Yılmaz Kanat, Prodüksiyon Amiri: Nevzat Altındal, Işıklar: Mehmet Çakar, Aydın Yurteri, Montaj-Senkron: Turgut İnangiray, Negatif Montaj: Sezai Elmaskaya, Kamera Yardımcıları: Nejat Erişir, Mahmut Babacan, Erdoğan Kızıldağ, Laboratuvar: Hayati Akbulut, Yılmaz Erman, Erdoğan Dolapçı, Laboratuvar Şefi: Hilmi Başcan, Seslendiren: Yorgo İliadis, (Erman Film Stüdyosunda Hazırlanmıştır).

Oyuncular: Ayhan Işık, Sadri Alışık, Semra Sar, Muzaffer Nebioğlu, Suphi Tekniker, Mümtaz Ener, Osman Alyanak, Sohban Koloğlu, Hakkı Haktan, Hakkı Kıvanç, Diler Saraç, Yaşar Şener, Nezihe Güler, Sevil Candan, Muzaffer Yenen, Hüseyin Güler, Sebahattin Atalay,

Konu: Erol hapisten 4 yıl önce şartlı tahliye olmuştur 1 yıl daha suç işlemez ise cezası bitecektir. Bir araba alır gündüzleri taksicilik yapar, geceleri, arkadaşları ile kumarhanesi vardır, kaçakçılık yapar haraç toplar. Erol işlerine mani olan Salih""in ofisini basıp onu tehdit eder. Erol"un arkadaşı İsmet sürekli içki ve sigara içmektedir. Savcının kızı Nevin ve arkadaşına okuldan bir araştırma konusu vermişlerdir eski mahkumların eski ve yeni hayatları arasındaki yaşamlarını öğreneceklerdir. Savcı, Emniyet Müdürü arkadaşından kızı için yardım ister. Erol karakola imza için gittiğinde Nevin ve arkadaşı da ordadır. Müdür Erol ile bu araştırmayı yapmaları için onlara yardımcı olur. Nevin Kenan ile nişanlıdır. Eğlenmeye bir bara giderler. Erol haraç almak için oraya geldiğinde, Erol"un gazino sahibinden haraç istemesine şahit olur. Konuşurlar, Kenan yanında değildir beraber çıkar gezerler. Akşam evine götürdüğünde Savcı ile Erol birbirlerini tanırlar. Erol doğruları söylemek üzere Nevin""in evine gider, Savcı konuşmasının bir anlamı olmadığını söyler ama Erol Nevin ile konuşur, adamın ölmediğini kendisinin bir oyun oynadığını anlatır ama Nevin inanmaz. Erol, Nuri"yi alıp Nevin"e götürmek için Salih"in evine gelir, Salih müsaade etmez. Onu kovarlar, Erol arabasına gider silahını alır, İsmet"e Polisi aramasını ve 12 de gelmelerini ister, kendisi de Kenan"ı arayarak saat 12 de Nevin"i getirmesini ister. Nevin ile Kenan gelir, öldürdüğü zannettiği adamı canlı olarak gösterir. Ama Nevin Erol"u yine de bırakmaz istemez. Erol Nevin"e bir tokatatarak onu bayıltıp arabaya bindirir, Kenan onu alır götürür. Salih ve adamları gelir, Erol ile çatışırlar, Erol hepsini öldürür kendisi de yaralıdır Polis gelir durmasını söyler, durmayınca ateş eder. İsmet gelir Ona sarılır. Erol ölür."
_________________________________________

“*” Amerikalı yazar James Edward Grant’ın hikayesinden John Lee Mahin’in senaryolaştırdığı ve Yönetmen Mervyn Le Roy’un 1942 yılında filme çektiği “Johnny Eager” isimli filmden uyarlama. Bu filmde başlıca rolleri; Robert Taylor, Lana Tuerner, Van Heflin gibi Amerikan ve dünya sinemasının dev isimleri paylaşmışlar.

UNESCO 2016 Hoca Ahmed Yesevî Yılı anısına ve Bağımsızlıklarının 25. Yılında Türk Cumhuriyetleri onuruna, Uluslararası Türk Akademisi ve Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığının destekleriyle hazırlanan “Tehlikedeki Türk Dilleri” kitabı 4 cilt olarak yayımlandı. “Tehlikedeki Türk Dilleri” projesi; dünya gündeminden nispeten uzak kalan az nüfuslu ve az konuşurlu Türk halklarını, onların dillerini ve kültürlerini bir arada, ortak ana başlıklar halinde ele almayı, tanıtmayı, bilgi ve belgeleri kamuoyu ile paylaşmayı ve bu yolla tehlikedeki Türk dilleri ve kültürleri konusundaki farkındalığı ve duyarlığı geliştirmeyi, sonraki kuramsal çalışmalar, dokümantasyon çalışmaları, yeniden canlandırma vb. diğer faaliyetler için müşterek bir akademik zemin ve platform oluşturma amacıyla yayımlanmıştır. Kitapta 26 ülkeden 130 bilim insanının telif ve tercüme toplam 132 özgün yazıyla yer aldığı 4 ciltlik kitap seti; süreli yayın, web sitesi vb. “Tehlikedeki Türk Dilleri” adlı geniş kapsamlı projenin bir parçasıdır. Kitap seti 3 ana bölümden ve 4 ciltten oluşmaktadır. Bu çalışmada yer alan “Tehlikedeki Türk Dilleri”ni belirlemede temel ölçüt olarak UNESCO’nun Tehlikedeki Dünya Dilleri Atlası (UNESCO Atlas of the World’s Languages in Danger) esas alınmıştır. Atlas’ta Rusya Federasyonu’nda konuşulan Türk dillerinin, Tatarca dışında, Başkurtça, Çuvaşça ve Yakutça dâhil, tamamı farklı düzeylerde tehlikede gösterilmiştir. Atlas’ta yer almayan Çin Kazakçası, Çin Kırgızcası, Avrupa’daki yerli ve göçmen Tatar ve Başkurt vb. Türk dilleri de aynı şekilde proje kapsamına dâhil edilmiştir. Öz deyişi “Son Sesler Kaybolmadan” olan projede, Çin’in kuzeydoğusundaki Fu-yü Kırgızcasından, Avrupa’nın en batısında Litvanya Karaycasına; Taymır yarımadasında konuşulan Dolgancadan, Basra körfezinin doğu kıyılarına yakın İran coğrafyasındaki Kaşgaycaya değin az nüfuslu, az konuşurlu Türk dilleri ele alınmaktadır. Yazıların tamamı bilimsel çalışma yaşamının önemli bir bölümünü bu projede ele aldığı Türk diline adayan yazarların kaleminden çıkmıştır. Yazarların önemli bir bölümü aynı zamanda ele aldığı dilin konuşurudur. Proje makalelerinin dilleri, sayı bakımından İngilizce başta olmak üzere Türkçe, Rusça, Kazakça, Özbekçe vd. Türk dilleridir. Tehlikedeki Türk Dilleri Editörler Prof. Dr. Süer Eker, Prof. Dr. Ülkü Çelik Şavk Yayın Koordinatörü Halil Ulusoy © Uluslararası Türk Akademisi Barış ve Uyum Sarayı Tauelsizdik Cad. No:57 Astana / Kazakistan www.twesco.org • [email protected] Tel: +7 (7172) 74-46-86 © Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı Taşkent Cad. Şehit H. Temel Kuğuoğlu Sokak. No: 30 06490 Bahçelievler/ANKARA Tel: 0312 216 06 00 • Faks: 0312 216 06 09 www.ayu.edu.tr • [email protected]

НОВОСТИ, В КОТОРЫХ ВСТРЕЧАЕТСЯ ТЕРМИН «ŞALVAR»

ССЫЛКИ

« EDUCALINGO. Şalvar [онлайн]. Доступно на <https://educalingo.com/ru/dic-tr/salvar>. Июн 2023 ».