Emzirirken Balık Yenir Mi
Emziren Anneler Nasıl Beslenmeli?
Bebeğin ilk yılları büyüme ve gelişmesinin en hızlı olduğu yıllardır. Bu dönemde vücut ihtiyaçlarının büyük bir kısmını anne sütü ile karşılar. Annenin beslenmesi anne sütünü de etkiler. Sizin yapacağınız sağlıklı ve doğru beslenme seçimleri, bebeğinizin beyin gelişiminden, bağışıklığına kadar tüm fonksiyonlarını etkileyecektir. Uzman Diyetisyen Şebnem Kandıralı Yıldırım’dan emzirme döneminde anne beslenmesi hakkında bilgiler aldık.
Annelerin beslenme durumu ile değişmeyen, anne sütü konsantrasyonunda zaten var olan bazı besin öğeleri vardır. Bunlar öncelikle kalsiyum, çinko, fosfor, protein ve kaloriler gibi bebek büyümesi ile ilişkili besinlerdir. Annenin vücudu bu besin öğelerinin yeterli konsantrasyonlarda olmasını sağlayacaktır. Bu besin öğelerinin yetersiz alımı bebekten çok annenin sağlığında olumsuzluklara yol açacaktır. Potansiyel sağlık etkileri demir eksikliğinden kaynaklı anemi ve kalsiyum eksikliğinden kaynaklı da kemik mineral yoğunluğunda azalma ve gelecekte osteoporoz riskinin artmasıdır.
Emziren annelerin beslenmesi
- Emziren bir annenin gebelik sırasında yediğinden biraz daha fazlasını yemesi gerekir. Günde en az 330 ila 400 kalori ilavesi gerekmektedir. Bu ekstra kalorileri elde etmek için, bir çorba kaşığı (yaklaşık 16 gram) fıstık ezmesi, bir orta boy muz veya elma ve yaklaşık 227 gram yoğurt içeren tam tahıllı ekmek dilimleri gibi besin açısından zengin seçenekler tercih edilmelidir.
- Yediğiniz yiyeceklerin miktarı ve türleri sağlıklı beslenmenin önemli bir parçasıdır. Kendi sağlıklı beslenme planınızı oluşturmak için çeşitli yiyecek ve içecekleri seçmelisiniz. Tüm besin gruplarından yiyecekleri menünüze dahil edin: meyveler, sebzeler, tahıllar, süt ürünleri ve proteinli yiyecekler.
- Yemekten önce tabağınıza, çantanıza, kaseye veya bardağınıza ne kadar yiyecek koyduğunuza dikkat etmelisiniz.
- Yeni doğan bebek için anne sütü ihtiyaçlarını karşılamak için her gün 3 ana öğün ve 1-2 kez de ara öğün tercih edilmelidir. Besin öğesi ve enerji sağlayan ideal atıştırmalıklar; sandviçler, tam tahıllı/ kuru meyveli ekmekler, sütlü içecekler, sütlü gevrekler, meyve, yoğurt, fındıkgiller ve tohumlar, avokado, peynir ve tahıllı bisküviler, sebzeler/yoğurtlu sebze sosları olabilir.
- Aile desteği ve bakımı, beraberinde yerel olarak satılan mevsimine uygun besinlerden iyi besleyici bir beslenme planı takibi hem anne hem de bebeğin sağlığını destekleyerek emzirmeye yardımcı olmaktadır.
- Hamilelik sırasında demir ve folik asit takviyeleri gereklidir, bebeğin doğumundan en az 3 ay sonraya kadar devam ettirilmelidir. Demir takviyelerini yemekle beraber almak emilimini arttırmaktadır.
- Bebekte öğrenme engelini, gecikmiş gelişmeyi, fiziksel büyümedeki zayıflığı ve anne de guatr oluşumunu önlemek için iyotlu tuz kullanılmalıdır.
- Doğumdan hemen sonra veya 6 hafta içinde anne sütü ile yeterli alımından emin olmak için A vitamini takviyesi alınmalıdır.
- Emzirirken özel bir diyet yapmaya gerek yoktur. Sadece sağlıklı seçimler yapmaya çalışılmalıdır. Ergen annelerin daha fazla yiyecek, ekstra bakım ve daha fazla dinlenmeye ihtiyaçları vardır.
- Doktorunuz fiziksel olarak aktivite yapmayın demedikçe, her hafta 2,5 saat tempolu yürüyüş, dans ya da yüzme gibi bir fiziksel aktivite tercih edilebilir. Aktivite, bir seferde en az 10 dakika boyunca yapılmalı ve tercihen hafta boyunca yayılmalıdır.
- Emzirirken sıvı ihtiyacınız artmaktadır, her zamankinden daha fazla olduğunu fark edebilirsiniz. Susuzluğunuzu gidermek için yeterli miktarda, tercihen susamış hissetmeden önce su içilmelidir, idrarınız koyu sarı renkte ise daha fazla içilmelidir. Bebeğinizi emzirmeye yakınken de bir bardak su içmeye gayret edilmelidir.
- %100 meyve suyu, süt/ayran vb. içecekler günlük ihtiyaçlar doğrultusunda alınmalıdır. Çay, kahve ve kolalı içeceklerdeki kafein, anne sütüne geçebilmektedir ancak küçük miktarlarda zararlı kabul edilmemektedir, fazlası bebeğinizi kızdırabilir veya uykusunu etkileyebilir.
- Deniz ürünleri sağlıklı bir diyetin parçasıdır. Su ürünlerindeki protein ve Omega-3 yağ asitleri hem bebek hem anne için önemli sağlık yararları içermektedir. Çoğu deniz ürünü civa veya diğer kirleticiler içerir. Anne sütünden aşırı miktarda civaya maruz kalmak, bir bebeğin gelişen sinir sistemi için risk oluşturabilir. Mevsiminde ve denizden balık tüketin. Sardalya, hamsi, istavrit, lüfer ve alabalık omega-3 yağlarından yüksek ve civadan düşüktür. Somon gibi yoğun olarak çiftlikte yetişen balıklar, cıva açısından riskli olmasa bile, yetiştirmede kullanılan ilaçlar ve yemler açısından soru işaretleri taşır. Tercihen yabani somon alınmalıdır. Ahtapot, kalamar, karides gibi deniz ürünleri de düşük miktarda cıva içerir. Risk almadan balık yemek istiyorsanız yüzey balıkları tercih edilmelidir. Haftada 2-3 kez ortalama toplamda 250 ila 350 gram arası balık tercih edilmelidir. Konserve ton balığı haftada 170 gramı geçmemelidir. Kiremit, köpekbalığı, kılıçbalığı ve kral uskumru civa içerikleri yüksek olduğundan tercih edilmemelidir.
- Emzirirken, farklı yiyecekler yiyerek anne sütünün lezzetini değiştirmek bebeğinizi farklı tatlara maruz bırakacak ve ona katı yiyecekleri daha kolay bir şekilde kabul etmesine yardımcı olacaktır.
- Diyetinizdeki belirli yiyecekler veya içecekler bebeğinizin rahatsız olmasına veya alerjik reaksiyona girmesine neden olabilir. Bebeğiniz telaşlanırsa veya bakımdan hemen sonra kızarıklık, ishal veya tıkanıklık ortaya çıkarsa, bebeğinizin doktoruna başvurun. Diyetinizdeki bir şeyin bebeğinizi etkileyebileceğinden şüpheleniyorsanız, bebeğinizin davranışında bir fark yaratıp yaratmadığını görmek için bir hafta boyunca bu yiyecek veya içeceklerden kaçının. İnek sütü, yer fıstığı, soya, buğday, yumurta veya mısırdan yapılan besinleri çıkarmayı düşünün. Bazı emziren kadınlar, soğan ya da lahana gibi baharatlı ya da gaz yapıcı yiyeceklerden kaçınmanın yardımcı olabileceğini söylerler - ancak bu araştırma yoluyla kanıtlanmamıştır.
İlginizi Çekebileceğini Düşündüğümüz Diğer Haberler
ANNEBEBEK ÜYELERİ NE DİYOR?
Emzirme döneminde balık yenir mi? Emziren annelerin yiyebileceği balıklar
Emzirme dönemindeki annelerin beslenmesine dair sıklıkla tartışma konusu olabilen balık tüketiminde bazı hususları iyi bilmek gerekir. Cıva içeren balıkların sakıncalı olacağı ve sütten de bebeğe geçeceği için bazı tür balıklardan uzak durulmalıdır. Peki, emziren anneler balık tüketirken nelere dikkat etmeli? Emzirme döneminde uzak durulması gereken balık çeşitleri...
Söz konusu anne bebek sağlığı olduğu zaman tıpkı hamilelik döneminde olduğu gibi doğum sonrasında da beslenmeye dikkat etmek gerekir. Emzirme dönemindeki bir kadının tükettiği her gıda direkt olarak göğsünden geleceği sütü etkileyeceği için ne yiyip ne yememek gerektiğini iyi bilmek gerekir. Yeni doğum kadınların lohusalık dönemlerinde balık tüketmeleri her ne kadar sağlık açısından faydalı olsa da cıva miktarı zengin olan balıkları tercih etmemeleri gerekir. Çünkü bu gibi balıklar, anne sütü yoluyla bebeğe geçerek sinir sistemini olumsuz etkileyebilir. Deniz ürünlerinden cıva miktarı yüksek olanlar kılıçbalığı, köpek balığı, kiremit balığı ve kral uskumrudur. Ölçüsü kaçtığı takdirde ton balığı tüketmekte riskliler grubuna dahildir. Bunların haricindeki balıkların tüketilmesi bebeğin gelişimi açısından faydalıdır. Çünkü balık omega-3 yağ asitleri bakımından yani bebeğin beyin gelişimi için çok yararlıdır.
EMZİREN ANNELER BALIK TÜKETİRKEN NELERE DİKKAT ETMELİ?
Emzirme döneminde balık tüketimi
Yapılan çalışmalara göre, emzirme döneminden itibaren düzenli olarak balık yiyen emziren annelerin bebeklerinde bedensel ve zihinsel anlamda olumlu etkileri bulunmuştur. Folik asit ihtiyacı ve Omega alınımı için emziren anneler haftada en az 2 defa balık tüketmeleri önerilmiştir.
Ancak bu esnada ağır metal ya da civa bulunduran ton balığı gibi balıklar ve midyelerin süte geçebilme riskinden dolayı tüketilmemelidir.
emziren anneler balık yiyebilir mi?
İLİŞKİLİ HABER
Bebek ve çocuklar için örgü yelek modelleri
İLİŞKİLİ HABER
Grip olan anneler bebeğini emzirebilir mi? Grip annelerin bebek emzirme kuralları
İLİŞKİLİ HABER
Eldivenle tüy nasıl alınır? Eldivenle tüy almak zararlı mıdır?
İLİŞKİLİ HABER
Biberon nasıl seçilir? Anne göğsüne en yakın ve gaz yapmayan 5 biberon markası
İLİŞKİLİ HABER
Karabiber ve karabiberin tohumunun faydaları nelerdir? Karabiber ve limon karışımı
İLİŞKİLİ HABER
Tesettür giyimde deri ceket kombin önerileri
İLİŞKİLİ HABER
Empati ve Merhamet arasındaki fark nedir?Lohusalık Döneminde Anneler Nasıl Beslenmeli?
Yeni doğum yapmış anneler, emzirme döneminde nelere dikkat etmelidir? Annenin sütü az geliyorsa neler yapılmalıdır? Anneler bu süreçte nasıl beslenmelidir? Anne sütü nasıl saklanmalıdır? İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Derya Fidan, lohusalık döneminde en çok merak edilenleri açıkladı.
Yeni doğan bir bebek için en ideal besin, anne sütüdür. Anne sütü; en doğal ve taze besindir. Kolay sindirilir ve de anneyle bebeğin özel bir sevgi bağı kurmasını sağlar. Ama bazen annenin sütü bebeğe yeterli gelmeyebilir. Bu dönemde anneler, beslenmelerine dikkat ederek sütün miktar ve kalitesini arttırabilirler.
Anneler Nasıl Beslenmeli?
Emzirirken salgılanan süt, annenin aldığı besinlerin bir ürünüdür. Süt için gerekli olan besinler, annenin kendi gereksinimlerine ek sayılmalıdır. Bu nedenle, gebelikte olduğu gibi emzirirken beslenmenin de 2 amacı vardır. Bunlar; annenin besin depolarını dengede tutarak sağlığını korumak ve salgılanan sütün yeterliliğini ve verimliliğini arttırmak, dolayısıyla da bebeğin normal büyümesi ve gelişmesini sağlamaktır. İşte annelere o öneriler:
- Sıvı alımının günde ortalama 3 litre (10-12 su bardağı) kadar olmalı ve özellikle hafif ve doğal içecekler (su, ıhlamur, nane, papatya gibi bitki çayları, az şekerli komposto ve limonata, meyve suları, süt vb.) şeklinde tercih edilmelidir.
- Kalsiyum yönünden zengin olan süt, yoğurt ve peynir günlük düzenli olarak tüketilmelidir. (Günde en az 2-3 su bardağı süt veya yoğurt, 2 dilim peynir)
- Protein yönünden zengin olduğundan; haftada 3-4 adet yumurta, her gün et, tavuk, balık, köfte, etli sebze yemeği veya kuru baklagil tüketilmelidir.
- Yemeklerin içerdiği demirin vücutta daha iyi emilmesi için yemeklerle beraber maydanoz, yeşil biber, portakal, mandalina, domates gibi C vitamininden zengin olan sebze ve meyveler yenmelidir.
- Her gün mutlaka 3 porsiyon meyve, 7-8 kaşık sebze, her öğünde salata tüketilmelidir.
Gaz Yapan Yiyeceklerden Uzak Durun!
Anneler doğumdan sonra 5-7 hafta, bağırsak fonksiyonları normale geri dönene kadar gaz yapıcı besinlere dikkat ederek beslenmelidir. Nedir bu besinler;
- Çiğ sebzeler (özellikle kırmızı lahana, turp, salatalık, soğan)
- Meyveler (özellikle portakal, mandalina, greyfurt, üzüm, karpuz, vişne, erik)
- Karnabahar, pırasa, brokoli, brüksel lahanası, lahana gibi pişmiş sebzeler
- Bezelye, kuru fasulye, nohut, barbunya gibi kuru baklagiller
- Bulgur, yarma
- Ezogelin çorbası, mercimek çorbası
- Asitli ve soğuk içecekler
- Süt, yoğurt, ayran, cacık
Emzirme döneminde beslenmenize ne kadar dikkat ederseniz sütünüz o kadar iyi gelir, bebeğiniz sağlıklı büyür. Altıncı aydan sonra anne sütü tek başına yeterli değildir. Bu ayda ek besinlere başlanmalıdır. Anne sütünü ek besinlerle birlikte 1-1,5 yaşına kadar verebilirsiniz.
Bebeğinden Ayrı Kalmak Zorunda Kalan Annelere Süt Saklama Önerileri
Anne sütü yenidoğanın büyüme ve gelişmesinin sağlanmasında besleyiciliği ve immünolojik özellikleri bakımından en önemli ve eşsiz besin kaynağıdır. Çeşitli nedenlerle anneler, sütünü sağıp bebeğine öyle vermek durumunda kalmaktadırlar. Anne sütünün saklanması, sütün besleyicilik ve immünolojik içeriğinin korunması ve mikroorganizma gelişiminin önlenmesi açısından önemli bir konudur. Annelerin anne sütünü saklama ve temizleme koşullarına yönelik yapacakları yanlış uygulamalar, bebeğin kaliteli ve sağlıklı sütle beslenmesini engellemektedir. Özellikle çalışan anneler, bebeklerinden uzunca süre ayrı kalabilmektedirler. Bu zaman zarfında sütlerin, sağılması ve saklama koşullarına dikkat edilerek muhafaza edilmesi gerekmektedir.
Saklama Kabı Tercihinde Bunlara Dikkat!
- Anne sütünü uzun süreli saklamak için sert plastik ya da camdan yapılmış sert kenarlı kaplar tercih edilmelidir. Bu kaplar hava geçirmez özellikte olmalıdır.
- Anne sütünü, kısa süreli (72 saatten daha az) saklamak için plastik poşetler kullanılabilir. Plastik poşetler dökülme, sızıntı ya da sert kaplara göre daha kolay kontamine olmaları ve anne sütündeki bazı maddelerin yumuşak plastikle etkileşime girmesi ve kaybolması nedeniyle uzun süreli saklama için önerilmemektedir.
Anne Sütü Saklanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
- Anne sütü sağılmadan ve bebeğe verilmeden önce eller mutlaka yıkanmalıdır.
- Saklama kapları ve süt sağma pompası; sıcak, sabunlu suyla yıkanmalı ve durulanmalıdır. Mümkünse, bulaşık makinesinde yıkanabilir; bulaşık makineleri sıcak suyla yıkayarak yeterli temizliği sağlayabilir. Bulaşık makinesi yoksa kapları yıkadıktan sonra kaynatmak önerilmektedir.
- Kalan sütün atılmaması için, az miktarlarda depolanmalıdır. Emzirilen bebekler, alternatif besleme yöntemine geçtiklerinde bir defada 60- 120 mL alabilirler. 60 mL saklamak ve bebek hala açsa vermek, bitirilmemiş sütün atılmasını önler.
- Acil durumlar için küçük miktarlarda (30-60 mL) süt saklanmalıdır. Az miktarda süt, anne bebeğini emzirinceye kadar bebeği sakinleştirebilir.
- Anne sütü günde birkaç kere sağılıp birleştirilerek istenen miktar elde edilebilir. Yeni sağılmış süt buzdolabının rafında ya da buz ya da buz paketlerinin içinde bir saat tutulur ve daha sonra aynı gün sağılıp önceden soğutulan sütün üzerine eklenir. Buz paketleri, saklama kabıyla temas etmelidir.
- Ilık süt dondurulmuş sütün üzerine eklenmemelidir. Çünkü dondurulmuş sütün kısmen çözülmesine neden olarak bakteri üremesine yol açabilir.
- Saklama kabı ağzına kadar doldurulmamalıdır çünkü anne sütü donunca genişler.
Anne Sütünü Saklama Rehberi | ||
Saklama Yeri | Sıcaklık | Önerilen Maksimum Saklama Süresi |
Oda Sıcaklığı | 16-29⁰C (60- 85⁰F) | En Uygun 3-4 Saat. Son Derece Temiz Koşullarda 6-8 Saat Olabilir. |
Buz Dolabı | ≤4⁰C (39⁰F) | En Uygun 72 Saat. Son Derece Temiz Koşullarda 5-8 Gün. |
Derin Dondurucu | <-17⁰C (0⁰F) | En Uygun 6 Ay. 12 Aya Kadar Olabilir. |
Anneler Eski Kilolarına Dönmek İçin Acele Etmemelidirler!
Anneler eski vücut ağırlıklarına dönmek için acele etmemelilerdir. Bu süre 6 ay ya da daha fazla sürebilir. Bebeğinizi emziriyorsanız eski formunuza daha kolay dönebilirsiniz. Gebelik sırasında önerilenden fazla kilo aldıysanız her ay iki kilo kaybetmeniz normaldir. Ayda iki kilodan fazla ağırlık kaybı doğru değildir. Lohusalar, zayıflama diyeti uygulamamalıdır. Ancak unlu, yağlı ve şekerli besinleri aşırı yememeye dikkat edilmelidir.
Emziren annelerin tüketmesi gereken olmazsa olmaz 11 besin
1-Anne sütünün yüzde 80’nini su oluşturur. Bu nedenle günde ortalama 3 litre sıvı tüketimi olmalı. Bol bol su içmeli, beraberinde komposto, lohusa şerbeti tüketmesini öneriyoruz. Ihlamur, papatya, rezene gibi hem anneyi rahatlatıcı hem de sütünü artırıcı bitki çayları günlük 1-2 fincan tüketilebilir. Zayıflama çayı tüketmeyin. "Su içmeyi unutuyorum" diyen annelere emzirme sonrası büyük 1 bardak su içmelerini tavsiye ediyorum.
2-Meyve, sebze, et-süt ürünleri, tahıllar, bakliyatlar ve kuruyemiş olmak üzere her besin grubundan dengeli beslenmelisiniz.
3-Et, yumurta, balık, sakatat, kuruyemiş (ceviz, badem), kurutulmuş meyveler (erik, üzüm, kayısı), yeşil yapraklı sebzeler demir yönünden zengin besinlerdir. Bu besinlerin haftada 4-5 kez tüketilmesini öneriyoruz.
4-Mutlaka iyotlu tuz kullanmalı. İyot, doğal besinlerle alınamaz ve bebeğin zeka gelişiminde etkilidir.
5-Mevsiminde meyve ve sebze tüketelim. Koyu yeşil sebze ve sarı sebzeler mutlaka tüketilmeli. Kimyasal takviye, hormon içermesi nedeniyle mevsiminde olmayan ürünleri tüketmeyelim.
6-Yulaf, arpa, tahin, dereotu, havuç, rezene, fındık, ceviz anne sütü yapımını artırdığı için özellikle tüketmenizi öneriyoruz.
7-Günlük tam tahıllı ekmek tüketimini ihmal etmeyin.
8-Günlük yumurta tüketimi bebeğinizin beyin gelişimi için önemlidir. Et, tavuk, yumurta protein yönünden zengin olup haftada 3-4 kez tüketilmeli.
9-Haftada 1 veya 2 kez balık tüketimini öneriyoruz.
10-Emzirme döneminde demir ihtiyacı artar. Bunun için kırmızı et, yumurta, kurutulmuş meyveler tüketilebilir.
11-Kalsiyum ihtiyacı için süt, peynir, kaşar, yoğurt günlük tüketilmelidir.
Bebeklerde gaz yaptığı için emziren annelerin uzak durması gereken besinler nelerdir?
Mercimek, bulgur, nohut, fasulye, mısır, yeşil mercimek, soya, yulaf gibi kuru bakliyatlar tüketilmemeli. Ayrıca lahana, brokoli, karnabahar, bürüksel lahanası, soğan, pırasa, bezelye, bakla, turp gibi sebzeler dikkatli yenilmeli. Portakal, mandalina, greyfurt, armut, şeftali, erik, ananas gibi meyveler ile inek sütü, acı biber, isot, kahve ve gazlı içecekler kararında tüketilmeli.