Kanda Hamilelik Nasıl Anlaşılır
Beta HCG Testi (Kanda Yapılan Gebelik Testi)
HCG Yapısı
Human koryonik gonodotropin (HCG) hormonu, gebelik hormonu olarak bilinir. HCG heterodimerik olup alfa ve beta subünitelerinden meydana gelir ve glikoprotein yapısındadır. Alfa subünitesi LH, FSH, TSH hormonlarının alfa subünitelerine benzer, fakat beta subünitesi tektir. Onun için gebelik testi olarak benzersiz olan beta HCG ölçülür. Kadın ve erkeklerde hipofiz bezinden salgılanan luteinize edici hormon (LH) analoğudur. LH hormonuna olan benzerliği nedeniyle infertilite tedavisinde ovulasyonu tetiklemek için HCG kullanılabilir.
HCG Üretimi
HCG hormonu gebe kalındığı zaman önceleri gelişen embriyo tarafından, daha sonra ise plasentadaki sinsityotrofoblast hücreleri tarafından üretilen bir hormondur.
HCG Hormonunun Fonksiyonu
Kadınlar HCG hormonunu normal şartlarda üretemez. Embriyonun etrafındaki hücreler HCG hormonunu üretir. Bu hormon yumurtalıklardan salgılanan progesteron hormonunun salgılanmasını devam ettirerek embriyonun rahim iç duvarına gömülmesini (implantasyon) sağlar.
Normalde yumurtlamadan sonra yumurtalıklarda oluşan korpus luteumdan progesteron salgılanır ve eğer gebelik olmazsa korpus luteum geriler, progesteron düşer ve rahim iç tabakası dökülür. Gebelik olduğunda embriyo etrafındaki hücrelerden salgılanan HCG hormonu, korpus luteumdaki özel reseptörlere bağlanarak, korpus luteumun küçülmesini önler, böylece progesteron üretiminin devam etmesine bağlı olarak rahim duvarının kalınlaşması devam eder ve embriyonun implantasyonu sağlanır.HCG hormonu korpus luteumun progesteron salgılamasını desteklerken hem plasentanın gelişimini hem de östrojen ve androjen sentezini sağlayarak embriyonun seks organlarının gelişmesini sağlar.
Beta HCG Pozitifliğinin Belirlenmesi
Herhangi bir gebelikte BhCG düzeyi 5 mIU/ml' den büyük ise gebelik testi pozitif olarak düşünülür. BhCG kan ya da idrar testi ile belirlenebilir. Gebelikte BhCG düzeyi her 72 saatte iki katına çıkar. BhCG, gebe kalındığı günden yaklaşık 11 gün sonra kan testinde pozitif olurken idrar testinde ise ortalama 12-14 gün sonra pozitif olur. Bundan sonra her 72 saatte iki katına çıkar. HCG düzeyi gebeliğin 8. ve 12. haftalarında pik değerine ulaşırken gebeliğin geri kalan dönemlerinde giderek azalır. Eğer düşük riski tespit edilirse embriyonun gelişimini takip için BhCG düzeyi 72 saatte bir kontrol edilmelidir. Dış gebelik durumunda düşük BhCG seviyeleri tespit edilir. İnfertilite tedavisi için HCG alan kadınlarda gebelik testi, hCG uygulamasını takiben 14 günden daha erken yapılmamalıdır. Çünkü bu süre, infertilite tedavisinde yumurta çatlatmak için yapılann HCG hormonunun kandan temizlenme süresidir. Erken yapılırsa yanlış pozitif sonuç alınabilir.
Gebelikte Beta HCG Düzeyleri
Adetleri düzenli olan ve tek gebeliği olan kadınlarda son adet tarihinden sonra gebelik haftalarına göre ortalama BhCG düzeyleri (referans değerleri):
3 Hafta: 0-5 mIU/ml
4 Hafta: 5-426 mIU/ml
5 Hafta: 18-7340 mIU/ml
6 Hafta: 1080 – 56500 mIU/ml
7/8 Hafta: 7650 – 229 000 mIU/ml
9/12 Hafta: 25700 - 288 000 mIU/ml
13/16 Hafta: 13 300 – 254 000 mIU/ml
17/24 Hafta: 4060 – 165 400 mIU/ml
25/40 Hafta: 3640 – 117 000 mIU/ml
Doğumdan 4-6 hafta sonra Beta hCG düzeyi 5 mIU/ml' nin altına iner.
BhCG gebe olmayanlarda 5 mIU/ml' den küçük, postmenopozal kadınlarda 9,5 mIU/ml' den küçük değerlerdedir.
Yüksek Beta HCG Düzeyleri
Çoğul gebelik, mol gebeliği (üzüm gebeliği) ya da yanlış hesaplanan gebelik tarihi nedeniyle BhCG hormonunda beklenenden yüksek seviyeler tespit edilebilir.
Düşük Beta HCG Düzeyleri
Gebelik tarihinin yanlış hesaplanması, embriyo gelişimi olmayan boş gebelik kesesinde ve dış gebelik durumlarında düşük HCG düzeyleri tespit edilebilir.
Erken Gebelikte Düşük Riskinde Beta HCG Düzeyleri
İlk tremesterde beta HCG seviyesi giderek azalırsa embriyoda düşük olasılığı ortaya çıkar; düşük en çok konsepsiyondan sonra embriyonun implantasyon dönemi olan ilk 14 gün içinde olabilir. 14 günden sonra embriyo implantasyonu tamamlanacağı için düşük olasılığı birden azalır. Düşük olayından sonra BhCG düzeyi altı hafta içinde normal gebe olunmayan seviyeye iner. Eğer bu sürenin sonunda hala BhCG seviyesi normale inmemiş ise rahim içi tam olarak boşaltılmamış, plasental parça kalmış olabilir. Tekrar ultrasonik inceleme yapıldıktan sonra D/C tekrarlanmalıdır.İlk trimesterden sonra. Plasenta BhCG üretimini üzerine aldığı için düşük olasılığı oldukça azdır.
Gebelik Kanda Ne Zaman Belli Olur Ve Çıkar? Gebelik İçin Kanda Neye Bakılır, Kesin Çıkar Mı Ve Çıkmayabilir Mi
Kantitatif HCG testinde ise kandaki HCG hormonunun miktarı ölçülmektedir. Döllenmenin ardından 6. günden itibaren yükselişe geçen beta HCG hormon seviyesinin saptandığı bu test gebeliğin araştırılmasının dışında düşük ve dış gebelik gibi problemlerin belirlenmesi için de kullanılmaktadır. Kanda gebeliğin çıkması genellikle adet gecikmesinden 11 gün sonra çıkmaktadır. Test doğruluğunun anlaşılması için test 48 ile 72 saat sonra tekrarlanabilir.
Gebelik haftaları ilerledikçe kandaki beta HCG değeri de yükselmektedir. 4 haftalık gebelikte 5 ile 425 mIU/ml olan değer 5. haftada artarak 20 ile 7.300 mIU/ml seviyesine çıkmaktadır. Bu değerler gebeliğin 12. haftasına kadar artmaya devam etmektedir. Daha sonra ise yavaş yavaş düşüş görülür.
Gebelik Kanda Kesin Çıkar mı, Çıkmayabilir mi?
Evde yapılan idrar gebelik testlerinde bir miktar yanılma payı bulunmaktadır. Fakat kanda bakılan gebelik testlerinin yanılma payı oldukça düşüktür. Gebelik varlığının erken bir dönemde saptanması için yapılan kanda gebelik testi bazı durumlarda da yanlış sonuçlar verebilmektedir. Beta HCG değerinin düşük çıkması kişinin gebe olmadığını gösterse de dış gebelik, gebelik haftasının hatalı olarak hesaplanması ve testin erken dönemde yapılması gibi etkenler beta HCG değerinde düşüklüğe neden olabilir.
Bununla birlikte düşük ile sonuçlanan gebeliklerde de beta HCG seviyesi düşük çıkabilir. Bu gibi durumları engellemek ve önlemek için test 48 saat ile 72 saat sonra tekrar yapılır. Tekrar yapılan test sonucunda beta HCG hormonunun yüksek çıkması kişinin hamile olduğunu göstermektedir.
İdrardan yapılan hamilelik testi evlerde eczanelerden alınan testler ile yapılabilir. Adet gecikmesinden sonraki hafta içerisinde yapılan bu testin hata payını en aza indirmek için test adet gecikmesinin ardından 14. günde yapılmalıdır. Bu nedenle hamileliğin belirlenmesi için kan testinde de idrar testinde de hatalar çıkabilmektedir. Bu hataların çıkmaması için kan testi adet döneminden en erken 11 gün sonra idrar testi ise adet döneminden en erken 14 gün sonra yapılmalıdır.