bebekte sara belirtileri / Çocuklarda Epilepsi Hastalığının Tanısı, Tedavisi ve Takibi / @AduHastane - Haber

Bebekte Sara Belirtileri

bebekte sara belirtileri

Epilepsi Nedir? Epilepsi Belirtileri Nelerdir?

İçindekiler

Epilepsi nedir?

Epilepsi beyin kabuğundaki sinir hücrelerinin anormal ve aşırı elektriksel dejarjı sonucu ortaya çıkan ani, tekrarlayıcı ve tanımlanabilen bir olayla tetiklenmemiş nöbetler ile karakterize bir durumdur.

Epilepsi belirtileri nelerdir?

Epilepsiyi bilinç kaybı olan ve bilinç kaybı olmayan epilepsiler olarak ikiye ayırabiliriz. Bilinç kaybı olmayan epilepsilerin tanısı çok daha zordur. Epilepsi nöbetleri,

  • Anlık dalmalar,
  • Ellerde sıçrama,
  • Çığlık atma,
  • Uykuda başın bir tarafa dönmesi şeklinde olabilir.

Halk arasında bilinen bilinç kaybının da olduğu jeneralize nöbet denilen epilepsi nöbetleri;

  • Kol bacakta şiddetli kasılmalar
  • Bayılma
  • idrar kaçırma
  • Ağızdan köpükler gelmesi
  • Dilin ısırılması gibi belirtiler görülebilir.

Ancak bu, epilepsinin sadece bir tipidir. Bunun dışında çok farklı epilepsi tipleri vardır.

Epilepsi krizini tetikleyen durumlar nelerdir?

Epilepsi krizini tetikleyen durumlar şunlardır:

  • Uykusuzluk
  • Açlık
  • Kapalı ve havasız alanlar
  • Stres
  • Bazı ilaçlar
  • Yorgunluk
  • Parlak ışıklar
  • Tiz ses

Ayrıca sese veya ışığa duyarlı epilepsiler de vardır. Bu nedenle ani ve tiz ses, parlak ışıklar da epilepsi krizine neden olabilir.

Epilepsi nöbetleri sırasında ne yapılmalı?

Basit nöbet dediğimiz bilinç kaybının olmadığı nöbetler genellikle dalma, ellerde sıçrama, başdönmesi gibi dışarıdan farkedilemeyen belirtilerle ortaya çıkar. Örneğin kişi, konuşurken anlık durur. Bu durumlarda yapılacak bir şey yok. Büyük nöbet dediğimiz, bayılma şeklinde olan jeneralize nöbetlerde yapılmaması gerekenler arasında en önemlisi kişinin, ağzını açmaya çalışmamaktır. Kişinin o anda çene kasları çok güçlüdür ve parmağınızı ısırabilir.

Epilepsi krizi geçiren kişinin dilinin arkaya kaçarak ve soluk yolunu tıkama riski olduğu için, yan yatırılması gerekir. Ayrıca başını çarpma riski varsa onu önlemek lazım.

Epilepsinin nedenleri nelerdir?

Epilepsiye,

  • Genetik yatkınlık,
  • Beyindeki yapısal bozukluklar,
  • Beyin tümörleri ve travmalar neden olabilir. Ayrıca epilepsi sebebi bilinmeyen nedenlerden de kaynaklanabilir.

Nedeni belli olmayanlar epilepsilerde MR’de ve EEG’de bulgu bulunmaz.

  • Beyindeki yapısal bozukluk
  • Kafa travması
  • İnme
  • Beyin damarı tıkanıklığı,
  • Beyin kanaması
  • Tümör
  • Beyin ameliyatları sonucunda beyinde hasar meydana gelerek anormal elektriksel deşarjlar olur ve epilepsi ortaya çıkabilir.

Epilepsi en sık ilk bir yaşta ve 60 yaştan sonra görülür.. 60 yaş üstünde genellikle sebep inme, kafa travması, beyin tümörleri ve metabolik bozukluklardır. ( kan tuz değerinin düşmesi gibi) İlk bir yaşında görülen epilepsiler daha çok metabolik, beyin yapısal bozuklukları ya da genetik nedenlerden kaynaklanmaktadır. Epilepsiyi en çok çocukluk çağında ve ergenlikte görüyoruz. Bazı epilepsiler mesela jeneralize myoklonik epilepsi ( JME) gibi ergenlikle başlar ve ömür boyu devam edebilir.

Epilepsi tanısı nasıl konur?

Epilepside ilk tanı yöntemi, beynin elektriksel aktivitesinin çekildiği EEG’dir. Ancak EEG epilepsi tanısını yüzde oranında koydurur. EEG yüzde yüz epilepsi tanısının konulması için yeterli değildir. Ancak beyinde bir bozukluk varsa EEG’de görülebilir. Epilepsi olsa dahi EEG çoğu zaman normal olabilir. EEG, daha çok nöbet anında çekildiği zaman epilepsi bulgusu verir. Nöbetler arası EEG’ler genellikle normal çıkar. Ayrıca EEG’nin anormal olması da bir epilepsi tanısı koydurtmaz. Epilepsi tanısında önemli olan klinik bulgulardır. Biz genellikle hastanın yakınlarından, nöbet sırasında video çekmelerini isteriz. Video kaydıyla yalancı nöbet olup olmadığı ya da gerçek bir epilepsi olup olmadığı anlaşılır. İ

Tanıda ikinci yöntem ise radyolojik görüntülemedir. MR’ın beyin dokusunu daha ayrıntılı göstermesi nedeniyle radyolojik görüntülemede MR tercih edilmektedir.

Epilepsi nasıl tedavi edilir?

Epilepsinin tedavi yöntemi genellikle ilaçtır. Epilepsi tedavisine tek ilaçla başlanır ve hasta takip edilir. Tek ilacın yeterli gelmediği durumlarda ikinci ilaca başlanabilir.

Çoğunlukla ikinci nöbetten sonra ilaç tedavisine başvurulur. Ancak ilk nöbetin yüzde yüz klinik olarak epilepsiyi teşhis ettirmesi durumunda zaman kaybedilmeden ilaç tedavisine başlanır.

Epilepsi tedavisinde önemli olan hastanın nöbet geçirip geçirmemesidir. Bazen ömür boyu ilaç kullanmak gerekir. Ancak çocukluk çağında başlayan epilepsilerin çoğu birkaç yıl devam edip tamamen düzelebilir. JME olarak adlandırılan epilepsi, ergenlikte başlar ve ömür boyu devam eder. Bu hastalar tüm hayatları boyunca ilaç kullanmak zorundadırlar.

Epilepsi hastaları nelere dikkat etmelidir?

Epilepsi hastalarının dikkat etmesi gerekenler;

  • Aç kalmamak
  • Uykusuz kalmamak
  • Gece vardiyalı bir işte çalışmamak
  • Aşırı yorgunluktan, stresten uzak durmak,
  • Yalnız başına spor yapmamak (özellikle yüzme)
  • İlaç dozlarını kesinlikle unutmamak
  • AVM'ler de uzun süre kalmamak (spot ışıklardan dolayı)
  • Aşırı gürültülü ve yüksek sesli ortamlardan uzak durmak (disco, club, düğün salonları gibi)
  • Yalnız olarak uzun yolda araç kullanmamak
  • Far ışıklarının epilepsi nöbetlerine yol açabileceği için gece araç kullanmamak
  • Gece yolculuk yapıldığında (yolcu olarak) göz bandı kullanmak olarak sıralanabilir

Epilepsi ve Epilepsi Cerrahisi Nedir?

Neredeyse her yaşta görülebilen, kişilerin günlük hayatını olumsuz yönde etkileyen ve genellikle tedavi sürecinin oldukça uzun sürdüğü hastalıklardan biri olan epilepside cerrahi yöntemlerden yararlanılmaktadır. Tarih boyunca uygulanan ve köklü bir geçmişe sahip olan cerrahi yöntemler özellikle teknoloji ve tıbbın gelişmesi ile günümüzde yaygın hale gelmiştir. Epilepsi cerrahisi hem sara hastalığı risklerini oldukça düşürmekte hem de kişilerin sosyal hayatlarına normal bir şekilde devam edebilmelerini mümkün kılmaktadır.

Epilepsi Nedir?

Epilepsi; beyin nöronlarında görülen anormal aktivitelerin normal seyri etkilemesi sonucunda kişilerde ani ve istemsiz kasılmalara, bilincin kapanmasına ve duygusal değişmelere neden olan bir hastalıktır. Genel olarak titremeler ve nöbetler şeklinde kendini gösteren epilepsi halk arasında sara olarak da bilinmektedir.

Ani ve istemsiz bir şekilde gelen epilepsi nöbetlerinde titremeler, bilinç kayıpları ve çeşitli vücut hareketleri görülmektedir. Teşhis içinse bu nöbetlerin birden fazla kez tekrar etmesi gerekmektedir.

Oldukça yaygın bir şekilde görülen epilepsi her yaş grubunda kendini gösterse de 18 yaş altı ve 65 yaş üstü bireylerde daha çok görülmektedir. Özellikle 18 yaş altındaki bireylerde en sık görülen nöroloji hastalıklarının başında epilepsi gelmektedir.

Epilepsi Neden Olur?

Epilepsi, kişiden kişiye bağlı olarak çok farklı nedenle görülmektedir. Tespit edilen nedenlerin yanı sıra bazı hastalara epilepsi teşhisi koyulsa da hastalığın nedeni bilinmemektedir. Epilepsiye neden olan bazı faktörler şunlardır:

  • Genetik faktörler,
  • Kalıtımla geçen hastalıklar,
  • Beyin tümörleri ve menenjit gibi iltihaplar,
  • Kaza ve yaralanmalara bağlı gelişen kafa travmaları,
  • Zor doğumlarda gelişen travmalar,
  • Sinir sistemi, beyin dokusu ve damarları etkileyen hasarlar.

Epilepsi Nöbetleri Sırasında Ne Yapmalıyız?

Epilepsi nöbetleri genellikle birkaç dakika sürer. Bu süre zarfında nöbet geçiren kişiyi güvende tutmak öncelikli hedef olmalıdır. İlkyardım için aşağıdaki adımlar takip edilebilir:

  • Nöbet bitene ve kişi tamamen uyanana kadar kişiyle birlikte kalınması gerekir. Nöbetten sonra kişinin güvenli bir yerde oturmasına yardım edilir. Uyanan ve iletişim kurabilen kişiye basitçe ne olduğu anlatılır.
  • Nöbeti geçiren kişinin rahatlatılması için sakince konuşulması gerekir.
  • Kişinin tıbbi bileklik takıp takmadığı ya da başka bir acil durum bilgisi olup olmadığı kontrol edilir.
  • İlkyardımı yapan kişinin çevredeki diğer insanları da sakinleştirmesi gerekebilir.
  • Kişinin eve veya güvenli bir ortama dönmesi sağlanılır.

Nöbetler genellikle acil tıbbi müdahale gerektirmez. Ancak aşağıdaki durumlarda acil yardım istenebilir:

  • Hasta daha önce hiç nöbet geçirmemişse
  • Hasta, nöbetten sonra uyanmakta veya nefes almakta güçlük çekiyorsa
  • Nöbet 5 dakikadan uzun sürerse
  • Hasta, ilkinden kısa bir süre sonra ikinci bir nöbet geçirirse
  • Nöbet sırasında yaralanırsa
  • Nöbet suda olursa
  • Hastanın diyabet, kalp hastalığı gibi bir sağlık problemi varsa ya da hamileyse

Epilepsi Kronik midir?

Epilepsi, her yaştan insanı etkileyebilen kronik ve bulaşıcı olmayan bir beyin hastalığıdır. Bazen bilinç kaybı ve bağırsak veya mesane işlevi kontrolünün kaybedilmesine neden olur. İstemsiz hareketler ve tekrarlayan nöbetlerle karakterizedir.

Epilepsi Türleri Nelerdir?

Epilepsi, sinir hücrelerinin etkilendiği alana ve beyinde görülen anormal aktivitelerin etkilediği bölgelere göre fokal ve jeneralize olmak üzere ikiye ayrılmaktadır:

Fokal Epilepsi

Parsiyel epilepsi olarak da bilinen fokal epilepside beynin çeşitli bölgelerinde görülen anormal elektriksel aktiviteler eş zamanlı olarak görülmemektedir. Belli bir bölgede başlayan anormallikler bazı durumlarda bu bölge ile sınırlı kalırken bazı durumlarda ise beynin tümüne yayılabilmektedir. Bu farklılık, fokal epilepsinin de kendi arasında basit ve kompleks nöbetler olarak ayrılma seafoodplus.infoin açık olduğu basit fokal nöbetler frontal lob, temporal lob ya da parietal lobda meydana gelen anormalliklerden kaynaklanabilmektedir. Bu farklı bölgeler, kişilerin nöbet sırasında farklı belirtiler göstermesine neden olmaktadır. Frontal lob hareket bozuklukları ile, temporal lob ani panik ve deja-vu hissi ile, parietal lob ise uyuşukluk ve görmede yaşanan sıkıntılarla ilişkilendirilmektedir.

Kompleks fokal epilepside ise hastalar nöbet sırasında bilinçlerini kaybetmektedir. Belirtileri arasında sürekli yutkunma ve çiğneme isteği, bakışların bir noktaya sabitlenmesi ve şaşkınlık hali bulunmaktadır. Kişiler, nöbetin ardından genellikle nöbet sırasında yaptıklarını hatırlamamaktadır.

Jeneralize Epilepsi

Fokal epilepsinin aksine jeneralize epilepside beynin tüm bölgelerinde eş zamanlı olarak ya da bir bölgede başlayıp diğer bölgelere yayılan anormal elektriksel faaliyetler gözlemlenmektedir. Sara nöbeti olarak da bilinen ve oldukça şiddetli geçen epilepsi nöbeti jeneralize kategorisinde değerlendirilmektedir. Belirtileri arasında istemsiz kol, bacak ve vücut hareketleri, vücudun bazı bölgelerinin ya da her yerinin tamamen kasılması ve sonra gevşemesi bulunmaktadır. Çoğu jeneralize epilepsi nöbetinde kişilerin bilinci kapalıdır.

Epilepsi Belirtileri Nelerdir?

Epilepsi belirtileri genel olarak basit ve karmaşık nöbetlerde farklılık göstermektedir. Basit nöbetler gerçek bir nöbet olmakla birlikte daha şiddetli bir nöbetin habercisi de olabilmektedir. Karmaşık nöbetlerde ise hastalar genellikle ne yaptıklarından habersizdir. İki nöbet türü arasındaki en önemli fark bilincin açık ya da kapalı olmasıdır. Basit nöbetlerde hastaların bilinci açıkken karmaşık nöbetlerde gerçekleştirilen hareketler ve çıkarılan sesler bilinçsiz bir şekilde yapılmaktadır.

Epilepsi nöbetinden önce aura adı verilen ve tanı sırasında da değerlendirilen bazı belirtiler görülmektedir. Bu belirtiler, genel olarak beynin belli ve küçük bir bölümünde gerçekleşen normalin dışında biyoelektrik aktiviteleri ile ilişkilendirilmektedir. Bu belirtiler arasında;

  • Aniden ortaya çıkan anksiyete ve korku hali,
  • Görme ya da işitmede bozukluklar,
  • Mide bulantısı,
  • Vücudun bazı bölgelerinde görülen uyuşmalar,
  • Bayılma hissi,
  • Koku duyumunda gerçekleşen değişimler bulunmaktadır.

Epilepsi belirtileri, beyinde etkilenen bölüme göre kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Genel olarak nöbetler sırasında görülen belirtiler ise şu şekildedir:

  • Vücutta aniden ortaya çıkan kasılma ve titremeler,
  • Bilinç kaybı,
  • Kol ve bacaklarda istemsiz meydana gelen hareketler,
  • Tekrar eden kafa sallama hareketleri,
  • Dişlerin kenetlenmesi,
  • Ağızdan köpük gelmesi,
  • Hızlı ve ani bir şekilde gerçekleşen göz hareketleri,
  • Bakışların bir noktaya sabitlenmesi,
  • Konuşamama ve sorulara yanıt verememe.

Psikolojik Epilepsi Belirtileri

Psikolojik epilepsi, duygudurum bozukluklar ya da travmalar nedeniyle meydana gelen nöbetlerle karakterizedir. Bu nöbetler duygusal bir tepki olarak başlasa da fiziksel bir etki yaratır. Nöbetin özellikleri çarpıntı (kalp atışını hissetme), terleme, ağız kuruluğu ve hiperventilasyonu (aşırı nefes alma) içerebilir.

Dissosiyatif nöbetlerin bazı özellikleri epileptik nöbetlere çok benzer. Bu fiziksel özellikler arasında farkındalık kaybı, duyu kaybı ve bedensel hareket kontrolünün kaybı bulunur.

Yalancı Epilepsi Belirtileri

Epileptik olmayan nöbetler ya da dissosiyatif nöbetler, epileptik nöbetlere benzer görünebilir ancak beyindeki anormal elektriksel aktiviteden kaynaklanmaz. Aradaki fark, epileptik nöbetlerin beynin elektrik aktivitesindeki değişikliklerden kaynaklanması, epileptik olmayan nöbetlerin ise fiziksel bir nedenden çok psikolojik bir nedene dayanmasıdır.

  • Önceki Olaylar: Nöbet benzeri aktivite, bir işten kovulma veya tutuklanma gibi duygusal olarak yüklü bir olaydan sonra ortaya çıkabilir. Stres, epileptik nöbeti de tetiklediği için ayrım yapmak zor olabilir. Bununla birlikte, utanç verici olan ya da cezayla sonuçlanacak olayların verdiği stres, bir epileptik nöbetten çok yalancı nöbeti tetikleme olasılığı daha yüksektir.
  • Süre: Nöbetler genellikle birkaç saniye sürer ve ardından 24 saate varan fiziksel ve zihinsel bir bitkinlik dönemi gelir. Yalancı nöbetlerse uzun sürebilir ve ardından tam bir iyileşme olabilir.
  • Bağırsak veya Mesane Kontrolünün Kaybı: Bir epileptik nöbet sıklıkla bağırsak veya mesane kontrolünün kaybına, salya akmasına veya dil ısırmasına neden olur. Bu, yalancı nöbetler sırasında gerçekleşebilse de meydana gelme olasılığı çok daha düşüktür.

Çocuklarda ve Bebeklerde Epilepsi

Çocukluk nöbetlerinin ya da epilepsinin yaygın nedenleri arasında aşağıdakiler bulunur:

  • Ateş
  • Genetik nedenler
  • Kafa travması
  • Beyin enfeksiyonları
  • Beyne yeterince oksijen gitmemesi
  • Beyin boşluklarında aşırı su (hidrosefali)
  • Beyin gelişimi bozuklukları

Bununla birlikte, çocukluk çağındaki nöbetlerin çoğu kesin bir nedenle ilişkili değildir.

Çocukluk epilepsisinin daha az yaygın nedenleri arasında beyin tümörleri veya kistleri ve dejeneratif bozukluklar (genellikle beyin hücrelerinin kaybıyla ilişkili ilerleyici ve kötüleşen durumlar) yer alır. Küçük bir çocukta yüksek ateş gibi nöbetlere neden olan bir faktör ile şiddetli kafa travması gibi epilepsiye neden olan bir faktör arasında önemli bir fark vardır.

Pek çok çocukluk nöbeti yetişkinlikte devam etmez. Çocukların gelişimi ve zekası genellikle normaldir. Bazı durumlarda ise nöbetler daha ciddi semptomlarla karakterizedir. Genellikle gelişimsel gecikme, zihinsel yetersizlik ve devam eden nöbetler gibi etkileri olur.

Epilepsi Teşhisi Nasıl Yapılır?

Görüntüleme yöntemleri epilepsinin teşhisinde öncelikle başvurulan yöntemlerden biridir. (EEG), (MR) ve bilgisayarlı tomografi en sık kullanılan görüntüleme yöntemlerinin başında gelmektedir. Beynin elektriksel aktivitesini belirten EEG, epilepsi tanısında özellikle önem taşımaktadır. EEG sayesinde beynin kontrolsüz biyoelektrik aktivitesinin bulunduğu bölgeler tespit edilmektedir. Nöbetlere neden olan herhangi bir yapısal problemin olup olmadığı ise MR ve tomografi sayesinde anlaşılmaktadır. Uzman hekimlerin ihtiyaç duyması durumunda kan ve idrar testi de yapılmaktadır.

Epilepsi tanısı için hastanın tıbbi öyküsü, nöbetlerin sıklığı, şiddeti ve belirtiler de hekimlerin dikkat ettiği noktalar arasında bulunur. Bazı zamanlarda aşırı stres, yorgunluk, duygu ve hormon değişimleri de nöbetlere neden olabilmektedir. Bu anlamda, her nöbet epilepsiye işaret etmemektedir. Hekimler hastaların öyküsünü dinledikten sonra tanı koyabilmektedir.

Epilepsi Tedavisi Nasıl Yapılır?

Epilepsi tedavisinde medikal ve cerrahi yöntemler kullanılmaktadır. İlaçlı tedavide epilepsinin kaynağı değil yalnızca nöbet ve belirtilerin yok edilmesi amaçlamaktadır. Hastaların ortalama %%65’i yalnızca tek tip bir ilaç kullanarak günlük hayatına devam edebilmektedir.

Belirtilerin baskılanabildiği hasta grubunun yanı sıra ortalama %20 oranındaki bir hasta grubunda ise belirtiler ve nöbetler çok daha şiddetli seyretmektedir. Medikal tedavinin yeterli olmadığı bu hastalar cerrahi yöntemlerden faydalanmaktadır. Epilepsi cerrahisi, nöbetlerin tamamen ya da kısmen ortadan kaldırılmasını sağlamaktadır.

Epilepsi Cerrahisi Nedir?

Epilepsinin tedavi yöntemleri arasında bulunan epilepsi cerrahisi, beyinde epilepsi nöbetlerine neden olan bölgelerin tespit edilmesi ve cerrahi işlemlerle bu bölgedeki hasarların giderilmesini amaçlamaktadır. Epilepsi cerrahisinin amacı nöbetlerin en aza indirilmesi olsa da temelde nöbetleri tamamen ortadan kaldırmak bu cerrahi yöntemlere başvurma sebebidir. Aynı zamanda, epilepsi için kullanılan ilaçların yan etkilerini yok etmek de amaçlanmaktadır. Epilepsi cerrahisinin uygulanma nedenlerinden biri de kişilerin sosyal hayatına devam edebilmesini sağlamaktır.

Epilepsi Tedavisinde Kullanılan Cerrahi Teknikler Nelerdir?

Epilepsi için cerrahi tedavi hastalığın türüne ve amaca göre fonksiyonel ve rezektif olmak üzere ikiye ayrılmaktadır:

Fonksiyonel Cerrahi

Palyatif cerrahi olarak da bilinen fonksiyonel cerrahi genel olarak nöbetlerin şiddetinin ve sıklığının en aza indirilmesi amacıyla uygulanmaktadır. Beynin nöbete neden olan belli bölgesinin diğer bölgelere etki etmesinin önlenmesi amaçlanmaktadır. İlaç tedavisine direnç gösteren her yaş grubu hasta bu operasyona alınabilmektedir. Fonksiyonel cerrahinin başarı ortalaması %80 civarındadır.

Rezektif Cerrahi

Rezektif cerrahi ise tüm epilepsi tipleri için uygun olması nedeniyle sıklıkla tercih edilen yöntemlerden biridir. Bu işlemde amaç beynin nöbete neden olan bölgesinin tamamen çıkarılmasıdır. Ameliyattan önce ilaç tedavisine yanıt vermeyen hastaların operasyon sonrasında yıl daha ilaç kullanması gerekmektedir. Medikal tedavi bu süreçte nöbetlerin görülüp görülmemesine göre devam etmektedir.

Sık Sorulan Sorular

Epilepsi cerrahisi kimlere uygulanabilir?

Epilepsi cerrahisinin uygulanabilmesi için hastaların ilaçlı tedaviye (özellikle 3 antiepileptik ilaca rağmen epileptik nöbet geçiriyor olması) yanıt vermiyor olması gerekmektedir. Aynı zamanda, epilepsi sendromlarının da cerrahi işlemlere uygun ve tedavi edilebilir olması aranan şartlardan biridir.

Epilepsi hastalığı tamamen geçer mi?

Epilepsi, uzun bir sürecin ardından tedavi edilebilir bir hastalıktır. Bununla birlikte uygulanan tedavi yöntemi epilepsi tipine, nöbetlerin şiddetine ve sıklığına, hastaların gösterdiği sendromlara göre belirlenmektedir. Medikal tedavi yalnızca nöbetleri engellerken cerrahi operasyonlar epilepsinin tamamen ortadan kalkmasını da sağlayabilmektedir. Epilepsinin tamamen geçmesi hastaların durumuna göre değişiklik göstermektedir.

Ameliyattan sonra nelere dikkat etmek gerekir?

Epilepsi cerrahisi hastalığı bir anda ortadan kaldırmadığı için hastaların medikal tedaviye yıl daha devam etmesi gerekmektedir. Nöbetlerin bu süre içinde görülmemesi hiç görülmeyeceği anlamına gelmemektedir. Bu nedenle, ameliyat sonrasında uzman hekimlerin uygun gördüğü süreç içinde ilaçların alınmaya devam etmesi şarttır. Nöbetin görülmemesi durumunda ilaçlar yavaş yavaş bırakılmaktadır.

Epilepsi nöbetleri sırasında hastalara nasıl yardım edilmelidir?

Epilepsi nöbetleri ortalama dakika sürmektedir. Bu süre boyunca hastalara kesinlikle müdahalede bulunmamak gerekmektedir. Özellikle yaygın olarak yapılan hastaların ağzını açmaya çalışmak ya da kasılmasına müdahale etmek ciddi zararlar doğurabilmektedir. Aynı zamanda uyanması için kolonya gibi uyarıcı kokular koklatmak da işe yaramamaktadır.

Nöbet geçiren hastaları öncelikle kravat ya da şal gibi boğucu giysilerden kurtarmak gerekmektedir. Hastanın nöbet geçirdiği ortamda ona zarar verebilecek kesici cisimler varsa uzaklaştırılmalıdır. Hastanın bilinci yerine geldiğinde ise dinlenmesine izin verilmelidir.

Epilepsi Cerrahisi

Epilepsi Nedir?

Yüzde sıklıkta görülen, halk arasında “sara hastalığı” olarak bilenen epilepsi; beynin bir bölgesindeki hücrelerin anormal elektrik sinyalleri üretmesiyle oluşan sara nöbetlerinin kronikleşmesi ile ortaya çıkan bir hastalıktır.
 

Epilepsi Hastalığı Kimlerde Olur?

Epilepsi doğum sırasında ya da daha sonra herhangi bir nedenle beyin hasarı yaşayan kişilerde gelişir. Ani bir şekilde ortaya çıkan epilepsi nöbetleri beynin tümüne ya da belirli bir bölümüne yayılır.
 

Epilepsi Nöbet Tipleri Nelerdir?

Beynin hangi bölgesinde başladığına göre epilepsi nöbeti tipleri farklılık gösterir. Bazı epilepsi nöbetinde bilinç kaybı, kontrolsüz vücut harekeleri olurken, bazı nöbetlerde belirtiler silik hissedilir. 30 saniye – 2 dakika arasında süren nöbetler 5 dakikadan uzun sürerse acil tıbbi yardım alınması gerekir. Bazı epilepsi nöbetleri; uyuşukluk, hantal davranışlar, garip tat ve kokular alma, bozulan zaman ve mekan duygusu, az konuşma ve çok yavaş hareket etme şeklinde de görülebilir. 


Epilepsi Nöbet Çeşitleri Nelerdir?

 

1) Basit Parsiyel Nöbet

Basit parsiyel nöbetlerde bilinç açık olur. Nöbetin kaynaklandığı beyin bölgesine göre nöbetin belirtileri değişir : 
Temporal lobdan kaynaklanan nöbetler; ani korku, daha önce olmuş bir olayı olmamış gibi hissetme veya olmamış bir olayı olmuş gibi hissetme, kötü koku ve tatlar alma ve içten gelen hoş olmayan bir hisle kendini gösterir. Frontal lobdan kaynaklanan nöbetlerde hareket ile ilgili sorunlar görülür. Parietal lobdan kaynaklanan nöbetlerde geçici uyuşukluk belirtileri, oksipital lobdan kaynaklanan nöbetlerde de görme alanının yarısını etkileyen flaş şeklinde ışıklar ve değişik renkler görme belirtileri gözlenir.


2) Kompleks Parsiyel Nöbet

Hastada basit parsiyel nöbete ek olarak bilinç etkilenmesi de meydana gelir. Çiğneme, yalanma, yutkunma ve bir şey arar gibi şaşkın bakınma hali olabilir. Bazen hasta elbiselerini çekiştirebilir ve etrafta dolaşabilir. Dakikalar sonra hatta bazen saatler sonra kendine geldiğinde hiçbir şey hatırlamayabilir.


3) Jeneralize Nöbet 

Tüm beyne yayılan jeneralize nöbetler halk arasında sara nöbeti olarak da bilinir. Kişi kaskatı kesilip yere düştükten sonra tüm vücut kaslarında kasılıp gevşemeler olur. Şiddetli hareketler kişinin kontrolü dışında gelişir. Bunun yanı sıra absans ya da “petit mal” adı verilen kimi jeneralize nöbetlerde vücutta her ne kadar hareket veya kasılma olmasa da kişi bilincini kaybeder.

Epilepsi Belirtileri Nelerdir? 

Epilepsi beyindeki bir fonksiyon bozukluğu olduğundan, beynin etkilenen bölgesinin yürüttüğü işleve göre semptomlar farklılaşabilir. 

•Vücutta ani kasılmalar
•Kollarda ve bacaklarda kontrol edilemeyen hareketler
•Şuur kaybı
•Seri şekilde baş sallama hareketi
•Kısa bir süre seslere veya konuşmalara yanıt verememe
•Sabit bir noktaya bakmak
•Hızlı göz kırpmak
•Korku, anksiyete ya da dejavu (o anı önce yaşamış gibi hissetme) gibi psikolojik semptomlar.
 

Epilepsi Nöbet Öncesi Belirtileri Nedir?

Nöbet, beynin küçük bir bölgesinden başlıyorsa, kişi nöbetin başlangıcında bazı belirtiler yaşayabilir. Buna "aura" denir. Bu belirtiler, beynin hangi alanın anormal elektriksel aktiviteyle ilintili olduğunu gösterir.

•Uyuşma
•Görme veya duyma değişikliği
•Hoş olmayan kokular alma
•Mide bulantısı ya da midede baskı hissi
•Ani korku hissi
 

Epilepsi Hastalığı Neden Olur?

Epilepsi, birçok nedene sahip olabilen ve her yaşta ortaya çıkabilen bir durumdur. Çoğunlukla çocukluk döneminde başlar. Beyni etkileyen her türlü hastalık epilepsi nöbetlerine neden olabilir.

•Anne karnında geçirilen enfeksiyonlar
•Doğum sırasında bebeğin oksijensiz kalması
•Kafa travması
•Genetik ve metabolik hastalıklar
•Tümörler
•Gelişimsel beyin malformasyonları
•Menenjit gibi beyin enfeksiyonları epilepsiye yol açabilir.


Epilepsi Tanısı Nasıl Konulur?

Epilepsi hastalığı tanısı koymak için kişinin en az iki kez nöbet geçirmiş olması gerekir. Beyin travmaları, tümörler vb. beyinde hasara neden olacak durumlar bu hastalığa olabilir. Genetik etkenler de hastalıkta rol oynar.


Epilepsi İlaç Tedavisi ile Durdurulabilinir

Epilepsi hastalarının çoğu antiepileptik denilen epilepsi ilaçları yoluyla tedavi edilebilir. İlaçlarla nöbetlerin durdurulması amaçlanır. Bu nedenle ilaçların düzenli olarak kullanımı önemlidir. İlaç tedavisi, hastaların büyük bir bölümünde etkili olmasına rağmen, kimi hastalarda beklenen etkiyi sağlayamayabilir. Bu hastalarda epilepsiye sebep olan altta yatan duruma göre cerrahi tedaviler uygulanabilir.


Epilepsi Tedavisi Nasıl Olur?

Liv Hospital Ulus Epilepsi Kliniği her hasta için kişiye özel tedavi sunar. Liv Hospital Ulus Epilepsi Kliniği’nde konusunda uzmanlaşmış nörologlar (epileptologlar), görüntüleme uzmanları (radyologlar), nöropsikolog ve psikiyatristler, nükleer tıp uzmanı ve konuda uzmanlaşmış beyin cerrahları hastayı beraber değerlendirir. Sonuç olarak hasta için en uygun tedavi belirlenir. Tedaviye dirençli olgularda cerrahi tedavi ve ileri tedavi yöntemlerini değerlendirmek için bir ekip çalışması yapılır. 


Epilepsi Cerrahisi İki Tür Yöntem ile İlerler

  • Rezektif cerrahi: Beyindeki epilepsi odağı net olarak belirlenebilmişse bu odak ameliyat ile çıkartılır. Temporal lobektomi (amigdalohipokampektomi) bunların içinde en sık uygulanan ve en başarılı sonuçları veren yöntemdir. Uygun hastalarda epilepsiden kurtulma ihtimali %80’leri bulmaktadır ve buna karşılık komplikasyon ihtimali %1’ler civarındadır. 
  • Fonksiyonel cerrahi veya palyatif cerrahiler: Beyne ve beyne giden sinirlere uyarı verilmesi (pil yerleştirilmesi) veya nöbet yayılım yollarının kesilmesi yoluyla nöbetlerin yayılmasını, sıklık ve şiddetini azaltmaya yönelik olan cerrahi yöntemlerdir. Bunlardan biri “vagus sinir stimülatörü” yerleştirilmesi denilen yöntemdir. Göğüs altına yerleştirilen pil, vagus sinirini belli aralıklarla uyarır ve bu nöbetlerde azalma sağlayabilir. Bu tedavi yöntemiyle hastalarda belirgin düzelme sağlanabilir.
Epilepsi cerrahisinde hastanın nöbetlerini durdurmak veya olabildiğince azaltmak, bunu yaparken hastada ek nörolojik kayıp (herhangi bir sakatlık) oluşturmamak ve hastanın hayat kalitesini yükseltmek amaçlanır.  


Epilepsi Hastaları Nelere Dikkat Etmeli?

Kontrolsüz nöbetler ve hayatınız üzerindeki etkileri zaman zaman bunaltıcı olabilir veya depresyona yol açabilir. Ayrıca, stresi yönetmek, alkollü içecekleri sınırlamak ve sigaradan kaçınmak gibi sağlıklı yaşam seçimleri yapmalısınız.

•İlaçlarınızı doğru şekilde alın.
•Yeterli uyku almak da önemlidir. Uyku eksikliği nöbeti tetikleyebilir.
•Egzersiz yapmak, fiziksel olarak sağlıklı kalmanıza ve depresyonun azalmasına yardımcı olabilir.
•Aşırı alkol tüketiminden kaçının.
•Nikotin kullanımından kaçının.
 

Epilepsi Nöbeti Geçiren Hastaya Ne Yapılır?

Epilepsi nöbeti geçiren kişinin, dilini ısırmasını önlemek için ağzına sert bir cisim yerleştirmek yanlıştır. Sert cisim hastanın dişlerini kırabilir ya da boğazını tıkayarak nefes almasını engelleyebilir. Bu nedenle epilepsi nöbeti sırasında hasta yan yatırılmalıdır. Bu sayede nöbet sırasında salya ya da kusma varsa hastanın boğazına kaçması önlenir. Başını çarpmaması için altına yastık/destek konulmalı, çevresindeki zarar verici eşyalar uzaklaştırılmalı ve gözlükleri çıkarılmalıdır. Ayrıca kişinin etrafı boş bırakılarak rahat nefes alması sağlanmalıdır.
 

KİŞİSEL VERİLERİN ELDE EDİLMESİ VE İŞLENMESİ İLE İLGİLİ BİLGİLENDİRME FORMU

Acıbadem Sağlık Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. (“Acıbadem”) ve Acıbadem’in hakim ve bağlı şirketleri (hepsi birlikte “Acıbadem Grubu” olarak anılacaktır.) tarafından, sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”) ve ilgili mevzuat kapsamında Veri Sorumlusu sıfatıyla, kişisel verileriniz, aşağıda açıklanan çerçevede ve sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu, sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Özel Hastaneler Yönetmeliği ve Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuata uygun olarak işlenebilecektir.

1. Kişisel Verilerin elde Edilmesi, İşlenmesi ve İşleme Amaçları

Kişisel verileriniz Acıbadem Grubu tarafından sağlanmakta olan kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amaçlarıyla ve Acıbadem Grubu şirketlerinin faaliyet konularına uygun düşecek şekilde; sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, çağrı merkezi, internet sitesi, sözlü, yazılı ve benzeri kanallar aracılığıyla elde edilmektedir. Sağlık verileriniz başta olmak üzere özel nitelikli kişisel verileriniz ve genel nitelikli kişisel verileriniz, Grup tarafından aşağıda yer alanlar dâhil ve bunlarla sınırlı olmaksızın bu maddede belirtilen amaçlar ile bağlantılı, sınırlı ve ölçülü şekilde işlenebilmektedir:

  • Kimlik bilgileriniz: Adınız, soyadınız, T.C. Kimlik numaranız, pasaport numaranız veya geçici TC Kimlik numaranız, doğum yeri ve tarihiniz, medeni haliniz, cinsiyetiniz, sigorta veya hasta protokol numaranız ve sizi tanımlayabileceğimiz diğer kimlik verileriniz.
  • İletişim Bilgileriniz: Adresiniz, telefon numaranız, elektronik posta adresiniz ve sair iletişim verileriniz, müşteri temsilcileri ya da hasta hizmetleri tarafından çağrı merkezi standartları gereği tutulan sesli görüşme kayıtlarınız ile elektronik posta, mektup veya sair vasıtalar aracılığı ile tarafımızla iletişime geçtiğinizde elde edilen kişisel verileriniz.
  • Muhasebesel Bilgileriniz: Banka hesap numaranız, IBAN numaranız, kredi kartı bilginiz, faturalama bilgileriniz gibi finansal verileriniz.
  • Sağlık hizmetlerinin finansmanı ve planlaması amacıyla özel sağlık sigortasına ilişkin verileriniz ve Sosyal Güvenlik Kurumu verileriniz.
  • Hastane veya tıp merkezlerimizi ziyaret etmeniz halinde güvenlik ve denetim amaçlı tutulmakta olan kamera kayıtları görüntüleriniz.
  • Otoparkı kullanmanız halinde araç plaka veriniz.
  • Sağlık Bilgileriniz: Laboratuvar sonuçlarınız, test sonuçlarınız, muayene verileriniz, randevu bilgileriniz, check-up bilgileriniz, reçete bilgileriniz dahil ancak bunlarla sınırlı olmaksızın tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi sırasında veya bunların bir sonucu olarak elde edilen her türlü sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel verileriniz.
  • seafoodplus.info sitesine veya seafoodplus.info adresine gönderdiğiniz veya girdiğiniz sağlık verileriniz ve sair kişisel verileriniz.
  • Acıbadem’e veya Acıbadem Grup şirketlerinden herhangi birine iş başvurusunda bulunmanız halinde bu hususta temin edilen özgeçmiş dâhil sair kişisel verileriniz ile Acıbadem Grubu çalışanı ya da ilişkili çalışan olmanız halinde hizmet akdiniz ve işe yatkınlığınız ile ilgili her türlü kişisel verileriniz.

Acıbadem Grubu tarafından elde edilen her türlü kişisel veriniz (Özel nitelikli kişisel veriler de dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) aşağıdaki amaçlar ile işlenebilecektir:

  • Kimliğinizi teyit etme,
  • Kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi.
  • İlgili mevzuat uyarınca Sağlık Bakanlığı ve diğer kamu kurum ve kuruluşları ile talep edilen bilgilerin paylaşılması.
  • Hastane ve Tıp Merkezlerimizin iç işleyişi ile günlük operasyonların planlanması ve yönetilmesi.
  • Hastane Yönetimi, Hasta Hakları, Hasta Deneyimi bölümleri tarafından hasta memnuniyetinin ölçülmesi, arttırılması ve araştırılması.
  • İlaç temini.
  • Randevu almanız halinde randevu hakkında sizi haberdar edebilme.
  • Risk yönetimi ve kalite geliştirme aktivitelerinin yerine getirilmesi.
  • Sağlık hizmetlerini geliştirme amacıyla analiz yapma.
  • Hasta Hizmetleri, Mali İşler, Pazarlama bölümleri tarafından sağlık hizmetlerinizin finansmanı, tetkik, teşhis ve tedavi giderlerinizin karşılanması, müstehaklık sorgusu kapsamında özel sigorta şirketler ile talep edilen bilgilerin paylaşılması.
  • Araştırma yapılması.
  • Yasal ve düzenleyici gereksinimlerin yerine getirilmesi.
  • Sağlık hizmetlerinin finansmanı kapsamında özel sigorta şirketler ile talep edilen bilgileri paylaşma.
  • Kalite, Hasta Deneyimi, Bilgi Sistemleri bölümleri tarafından risk yönetimi ve kalite geliştirme aktivitelerinin yerine getirilmesi.
  • Hasta Hizmetleri, Mali İşler, Pazarlama bölümleri tarafından hizmetlerimiz karşılığında faturalandırma yapılması ve anlaşmalı olan kurumlarla ilişkinizin teyit edilmesi.
  • Pazarlama, Medya ve İletişim, Çağrı Merkezi bölümleri tarafından kampanyalara katılım ve kampanya bilgisi verilmesi, Web ve mobil kanallarda özel içeriklerin, somut ve soyut faydaların tasarlanması ve iletilebilmesi.

İlgili mevzuat uyarınca elde edilen ve işlenen Kişisel Verileriniz, Acıbadem veya Acıbadem Grubu’na ait fiziki arşivler ve/veya bilişim sistemlerine nakledilerek, hem dijital ortamda hem de fiziki ortamda muhafaza altında tutulabilecektir.

2. Kişisel Verilerin Aktarılması

Kişisel verileriniz, Kanun ve sair mevzuat kapsamında ve yukarıda yer verilen amaçlarla Acıbadem ve Acıbadem Grubu tarafından Acıbadem Grubu’na dahil olan şirketler ile, Özel sigorta şirketleri, Sağlık bakanlığı ve bağlı alt birimleri, Sosyal Güvenlik Kurumu, Emniyet Genel Müdürlüğü ve sair kolluk kuvvetleri, Nüfus Genel Müdürlüğü, Türkiye Eczacılar Birliği, Mahkemeler ve her türlü yargı makamı, merkezi ve sair üçüncü kişiler, yetki vermiş olduğunuz temsilcileriniz, avukatlar, vergi ve finans danışmanları ve denetçiler de dâhil olmak üzere danışmanlık aldığımız üçüncü kişiler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, resmi merciler dâhil sağlık hizmetlerini yukarıda belirtilen amaçlarla geliştirmek veya yürütmek üzere işbirliği yaptığımız iş ortaklarımız ve diğer üçüncü kişiler ile paylaşılabilecektir.

3. Kişisel Veri Elde Etmenin Yöntemi ve Hukuki Sebebi

Kişisel verileriniz, her türlü sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, yukarıda yer verilen amaçlar ve Acıbadem’in faaliyet konusuna dahil her türlü işin yasal çerçevede yürütülebilmesi ve bu kapsamda Acıbadem’in akdi ve kanuni yükümlülüklerini tam ve gereği gibi ifa edebilmesi için toplanmakta ve işlenmektedir. İşbu kişiler verilerinizin toplanmasının hukuki sebebi;

  • sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu,
  • sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu,
  • sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname,
  • Özel Hastaneler Yönetmeliği,
  • Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi ve Mahremiyetinin Korunması Yönetmeliği,
  • Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuat hükümleridir.

Ayrıca, Kanun’un 6. maddesi 3. fıkrasında da belirtildiği üzere sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbı teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.

4. Kişisel Verilerin Korunmasına Yönelik Haklarınız

Kanun ve ilgili mevzuatlar uyarınca;

  • Kişisel veri işlenip işlenmediğini öğrenme,
  • Kişisel veriler işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme,
  • Kişisel sağlık verilerine erişim ve bu verileri isteme,
  • Kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,
  • Yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme,
  • Kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesini isteme,
  • Kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesini isteme,
  • Kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesine ve/veya kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesine ilişkin işlemlerin kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme,
  • İşlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme hakkını haizsiniz.

Mezkûr haklarınızdan birini ya da birkaçını kullanmanız halinde ilgili bilgi tarafınıza, açık ve anlaşılabilir bir şekilde yazılı olarak ya da elektronik ortamda, tarafınızca sağlanan iletişim bilgileri yoluyla, bildirilir.

5. Veri Güvenliği

Acıbadem, kişisel verilerinizi bilgi güvenliği standartları ve prosedürleri gereğince alınması gereken tüm teknik ve idari güvenlik kontrollerine tam uygunlukla korumaktadır. Söz konusu güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak muhtemel riske uygun bir düzeyde sağlanmaktadır.

6. Şikayet ve İletişim

Kişisel verileriniz teknik ve idari imkânlar dâhilinde titizlikle korunmakta ve gerekli güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak olası risklere uygun bir düzeyde sağlanmaktadır. Kanun kapsamındaki taleplerinizi, “seafoodplus.info” web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak;

  • (i) ATATÜRK seafoodplus.info seafoodplus.info:3/8 ATAŞEHİR, Istanbul, Türkiye adresine kargo ile ıslak imzanızı taşıyan bir dilekçe ile “Kurumsal Sekretarya” departmanı dikkatine Zarfına “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Kapsamında Bilgi Talebi” yazılarak gönderebilirsiniz,
  • (ii) Noter kanalıyla gönderebilir,
  • (iii) [email protected] adresine güvenli elektronik ya da mobil imzalı olarak, kayıtlı elektronik posta adresi veya sistemimizde kayıtlı elektronik e-posta adresiniz aracılığıyla ve/veya
  • (iv) Acıbadem’e hitaben yazdığınız “word veya pdf.” formatındaki bir dosyayı güvenli eimza ile imzalayarak [email protected] ‘a e-posta’nın konu kısmına “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Bilgi Talebi” yazarak iletebilirsiniz.

Kanun kapsamındaki taleplerinizi, seafoodplus.info web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak ve formda belirtilen usullerle tarafımıza iletmenizi rica ederiz.

YUKARI

nest...

batman iftar saati 2021 viranşehir kaç kilometre seferberlik ne demek namaz nasıl kılınır ve hangi dualar okunur özel jimer anlamlı bayram mesajı maxoak 50.000 mah powerbank cin tırnağı nedir