Devit 3 Damla Doz

*** Anti tnf preparatlarında tedaviye uzun süre ara veren (6 ay ve daha uzun süre )hastalarda yeniden başlangıç kriterleri aranmaktadımonash.pwık hastalık reçetesi işlerken bu hususa dikkat etmeliyiz.

***Degerli meslektaşlarımız;son reçete kontrol döneminde vitamin D3 mono preperatları,fosfomisin oral formlarına ait reçetelerde teşhis eksiklikleri sebebiyle yapılan iadeler yoğunlaşmıştır bu grup ilaçlarda aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir

***Fosfomisin oral formları (MONUROL, ÜROMİSİN, URODAY ) Sadece alt üriner sistem enfeksiyonu tedavisinde 10 gün içinde en fazla 2 saşe kullanılması halinde bedelleri Kurumca karşılanır. ( alt üriner sistem enfeksiyonu dışında diğer tanılarda geri ödemesi mümkün değildir)

ALT ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARINI TANIMLAYAN BAZI ICD 10 KODLARI

N Alt üriner sistem taşı monash.pw ve üretrit ile birlikte (N,N,N,N)

N Sistit (N, N, N, N, N, N)

N Üretral apse

N Üretrit (spesifik olmayan)

N Üretrit (diğer)

O Mesane enfeksiyonu (gebelik)

O Üretra enfeksiyonu (gebelik)

*Açıklamada belirtilen ICD kodları ile oluşturulan reçetelerde ayrıca ‘Alt Üriner Sistem Enfeksiyonu’ tanısının bulunması gerekmemektedir.

***Vit D3mono preparatları yanlızca ruhsatlı endikasyonlarında reçetelenmesi halinde bedeli ödenmektedir

Değerli Meslektaşlarımız,

Bilindiği üzere ülkemizde son yıllarda D vitamini içeren preparatların sayısı çok artmıştır. İçerik ve çeşitliliğin artması ile günlük D vitamini kullanımda sıklıkla doz hataları yapıldığı gözlenmektedir. Yetersiz veya fazla kullanımı önemli sağlık sorunlarına neden olabilecek D vitamini içeren ülkemizdeki güncel preparatlar Kemik Çalışma Grubu tarafından hazırlanmış ve ekte dikkatinize sunulmuştur.

Uzun yıllardır günlük pratikte yoğun olarak kullanılan “Devit-3 oral damla” Ü/15ml (Deva ilaç) ürününde genel olarak bilindiği gibi 3 damlada ünite D vitamini bulunmaktadır. Ancak aynı firma tarafından aynı isim ve çok benzer ambalaj görünümü ile “Devit-3 oral damla, çözelti” Ü/10 ml formu piyasada satışa sunulmuştur. Bu yeni formülasyon içeriğinde 3 damla = ünite (1 damla= ünite) D vitamini vardır. Aynı isim ve çok benzer ambalaj içeriği ile bu yeni formülasyon özellikle bebek ve çocuklarda hatalı kullanımlar sonucu D vitamini intoksikasyonuna neden olabilir. Konuyu dikkatinize sunarız.

Saygılarımız ile…
ÇEDD Yönetim Kurulu

EK: GÜNCEL D VİTAMİNİ PREPARATLARI

Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı hamilelerde D vitamini kullanımını anlattı.

• Covid ile birlikte D vitamini neden bu kadar önem kazandı?

D vitamininin, kalsiyum metabolizmasındaki bilinen fonksiyonları dışında, immünmodülatör, anti-enflamatuar ve endokrin fonksiyonları vardır. D vitamini eksikliği ciddi bir sağlık sorunudur. Vitamin D takviye programları yeterli görünmemektedir. Dünyada yaklaşık bir milyar insanda D vitamini eksikliği olduğu tahmin edilirken, Türkiye’de yüzde oranında görülen bu eksikliğin sağlığı ciddi şekilde etkilediği biliniyor. D vitamini desteğinin solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruyucu etkileri olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle pandemi döneminde D vitamini düzeyini 30 ng/ml’nin üzerinde olmasını arzu ederiz. D vitamini takviyesinin hastalığı geçirmemize engel olmaz ancak hastalıkla savaşırken daha güçlü olmamızı sağlar. Pandemi döneminde evlere kapandığımız, daha az güneş ışınına maruz kaldığımız için D vitamini seviyelerimizin daha da düştüğünü varsayabiliriz. 

• Besinlerde de D vitamini var mıdır?

D vitamininin en önemli kaynağı UV ışınlarıdır. Kolesterol türevi bir steroid hormondur. % 95’i ciltte sentezlenir. Diyetle alınan formları: D2 ve D3’ dür. D2: bitkisel, ergokalsifero, D3: hayvansal, kolekalsiferol.  D3,D2’den 3 kat daha potentdir. D2: yosun, mantar ve D3: balık, süt, yumurta, karaciğerde bulunur. Balık olarak en çok somon ve ringa balığında D vitamini bulunur. Süt ve süt ürünlerinin ve yumurtanın düzenli tüketilmesi gereklidir. Ayrıca haftada en az 2 kez balık tüketilmesine özen gösterilmelidir.

• D vitamini yaz-kış alınır mı?

Yazın yeterince güneşleniliyorsa alınmasına gerek yoktur. Güneşlenme öğlen - saatleri arasında yapılmalıdır. Beyaz tenliler 15 dk, esmer tenliler ve obezler 30 dk güneşlenmelidir. Ciltte krem olmamalıdır. Güneşlenmenin en güzel ve doğal şekli deniz kumunda yapılır. Bunu yapanlar kışın o sene hastalanmadığını anlatırlar. Eğer güneşlenme imkânı yoksa veya mevsim kış ise 2 tür doz ayarı yapılır:

Cilt rengi (renk koyulaştıkça risk artıyor),  obezite, düşük gelir grupları, kuzey bölgeleri, yüksek rakımlı soğuk alanlar, kış ve ilkbahar ayları, kapalı alanlarda çalışanlar Vitamin D yetersizliği için yüksek risk grubundadır.  D vitamini sentezinin azaltan nedenler ise: 

• Hava kı̇rlı̇lı̇ği (UV maruzı̇yetı̇nı̇ azaltabilir)
• Cilt kanseri̇ korkusu nedeniyle güneşe çıkmama, yüksek koruma faktörlü̈ güneş̧ kremleri
• Kapalı mekânlarda çalışma
• Kapalı giyim tarzı
• TV, Bı̇lgı̇sayar gibi kapalı alan aktı̇vı̇telerı̇nde artış̧
• Gebelik nedeniyle açık hava aktı̇vı̇telerı̇nde kısıtlılık

En iyi vitamin D sentezi öğle saatlerinde ve güneş̧ kremi olmaksızın sağlanır. Öğlen saati 30 dk güneşlenme ile 10 IU vit D sentezlenir. Beyaz tenli kişilerde 50 IU’ye kadar çıkabilir.

• Hamilelerde D vitamini eksikliği nelere yol açar?

Temel fonksiyonu kalsiyum dengesi sağlamasıdır.  Bunun yanında immun sistem,  hücre çoğalması, hücresel farklılaşma ve endokrin birçok görevi de vardır. Gebelikte ise, immun tolerans sağlar ve fetüsün atılmasını engeller, ayrıca antimikrobial etkinlik gösterir. D vitamini eksikliğinde bakteriyel vaginozis sık görülür. Gebelikte D vitamini etkisi ile anne bağırsağından kalsiyum emilimi %35 artar.  Vitamin D seviyesi düşük anneden doğan bebek, riketse (raşitizm) yatkın oluyor. Eksikliğinin erken doğum ve düşük doğum ağırlığına yol açtığı çeşitli çalışmalarla gösterilmiştir. Eksiklik var ise doğan bebeklerde ileri dönemlerde öğrenme ve bellek problemleri yaşandığı görülmüştür. VitD, pankreatik β hücreleri uyararak insülin sekresyonunu düzenlemede ve insülin direncini azaltmada etkilidir. VitD antienflamatuar etkinliği ile metabolik sendrom ve DM daki enflamasyon sürecinde rol oynuyor olabilir. Vitamin D yetmezliği (

D vitamini sağlık için oldukça önemlidir. Vücudumuzun hücrelerinin görevlerini düzgün yapması ve sağlıklı olması için oldukça önemli bir vitamindir. 

Çoğu insan yeterli düzeyde D vitamini almaz, o yüzden sık sık takviyeler kullanılır. Fakat burada bilinçsiz kullanılan D vitamini takviyeleri nadiren D vitamini zehirlenmesine neden olabilir. 

D Vitamini Eksikliği ve D Vitamini Zehirlenmesi

D vitamini , kalsiyum emilimi, bağışıklık fonksiyonu ve kemik, kas ve kalp sağlığının korunmasında rol oynar. Gıdalarda doğal olarak bulunur ve cildiniz güneş ışığına maruz kaldığında vücudunuz tarafından da üretilebilir.

D vitamini açısından yağlı balıklar gibi zengin olan besin miktarı çok azdır. Ayrıca çoğu insan güneşten de yeterince D vitamini alamazlar. 

Bu nedenle dünyada 1 milyardan fazla insanda D vitamini eksikliği olduğu düşünülmektedir. Takviyeler çok yaygındır. Hem D2 hem de D3 şeklinde D vitamini alınabilir. D3 vitamini hayvansal gıdalarda D2 vitamini ise bitkisel gıdalarda bulunur. D vitaminin yeterli düzeyde olması kilo verimini kolaylaştırdığı için obezite tedavisinde de önemlidir. 

D3 vitaminin kan D vitamini düzeylerini arttırma etkisi, D2 vitamininden çok daha fazladır.   Çalışmalar, günde tükettiğiniz her IU D3 vitamininin, kandaki D vitamini seviyenizi ortalama olarak 1 ng/ml arttıracağını göstermiştir. Bununla birlikte, uzun süre aşırı yüksek dozlarda D3 vitamini almak vücudunuzda aşırı D vitamini birikimine neden olabilir.

D vitamini zehirlenmesi, kandaki D vitamini düzeyi ng/ml üzerine çıktığında ortaya çıkacaktır. D vitamini yağ dokusunda depo edilir ve yavaş yavaş salınır. Bu nedenle D vitamini zehirlenmesi olursa, D vitamini alımı bırakılsa bile yağ dokusundan D vitamini salınımı devam edeceği için zehirlenme bulgularının kaybolması birkaç ay sürebilir. 

D vitamini takviyesi alan kişilerin kan D vitamini düzeylerini takip ettirmelerinde fayda vardır. Güneş ışığı ve besinlerle D vitamini zehirlenmesi düzeyinde D vitamini düzeylerine çıkmanız olası değildir. 

D vitamini gereğinden fazla aldığınızda ortaya çıkabilecek yan etkileri aşağıdaki gibidir.

• Yüksek D Vitamini Seviyeleri

Kanınızda yeterince D vitamini olması sizi osteoporozdan korur ve bağışıklık sisteminizi güçlendirir. 

D vitamini düzeyinizin 30 ng/ml üzerinde olması yeterli görünse de  ng/ml seviyelerinin korunması önerilir. ng/ml üzeri zararlı olabilir.

Günlük önerilen ortalama güvenli doz IU olup kimi kaynaklar IU’ ye kadar önermektedir. 

Bir vaka çalışmasında aşırı dozda D vitamini alan bir kadın yorgunluk, unutkanlık, mide bulantısı, kusma, geveleyerek konuşma ve diğer semptomların ardından hastaneye kaldırıldı. 

• Yüksek Kan Kalsiyumu Seviyeleri

D vitaminin en önemli rollerinden biri, yediğimiz yiyeceklerdeki kalsiyumun bağırsaklardan emilmesine yardımcı olmaktır. 

Bununla birlikte D vitamini düzeyiniz yüksekse, emilen kalsiyum miktarı da artabilir. Kan kalsiyum düzeyinin yükselmesi, tehlikeli yan etkilere neden olabilir. 

Bu yan etkileri arasında mide ağrısı, mide bulantısı, kusma, yorgunluk, baş dönmesi, kafa karışıklığı, aşırı susuzluk ve sık idrara çıkma sayılabilir.

Normal kan kalsiyum aralığı 8,5– mg/dl&#;dir. Bildirilen bir çalışmada iki erkek, uygun olmayan şekilde etiketlenmiş D vitamini takviyeleri aldı ve kan kalsiyum düzeylerinin 13, mg/dl (3,,7 mmol/l) olmasına neden oldu. Dahası, takviyeleri almayı bıraktıktan sonra seviyelerinin normale dönmesi bir yıl sürdü.

• Bulantı Kusma ve İştahsızlık

Fazla D vitamini alımının yan etkilerinin çoğu kandaki artan kalsiyum düzeylerine bağlıdır. Ancak bu belirtiler kan kalsiyumu yüksek olan herkeste görülmez. Genellikle D vitamininin aşırı alımına bağlı kan kalsiyum düzeyi 12 mg/dl üzerine çıktığında yan etkiler ortaya çıkmaktadır.

• Mide Ağrısı Kabızlık ve İshal

Mide ağrısı, kabızlık ve ishal genellikle gıda intoleransı ya da irritabl bağırsak sendromu bulgularıdır. Fakat D vitamini zehirlenmelerinde de ortaya çıkabilir. 

D vitamini kalsiyum emilimi ve kemik metabolizması için oldukça önemlidir. Fakat gereğinden fazla D vitamini almak bu süreci tersine çevirebilir. 

D vitamini zehirlenmesinin birçok bulgusu kan kalsiyum seviyelerindeki artışa bağlansa da, K2 vitamini düzeylerini düşürebileceği ve buna bağlı bulguların da ortaya çıkacağı söylenmektedir. 

K2 vitamini kalsiyumu kemiklerde tutarak, kalsiyumu kanın dışında tutar. D vitamininin aşırı yüksekliğinin K2 vitamin etkinliği azaltabileceği düşünülmektedir. Otla beslenen hayvanların eti ve sütü de K2 vitamini açısından zengindir. Kemikleri korumak için bu besinler tüketilebilir ya da K2 vitamini desteği alınabilir. 

D vitaminin aşırı alımı sıklıkla böbrek hasarına neden olabilir. Yapılan çalışmalar D vitamini zehirlenmesi olan kişilerde orta ya da şiddetli böbrek hasarı bildirmiştir. 

Lütfen D vitaminini kontrolsüz olarak kullanmayın. Unutmayın ki, vücutta depo edilen bu vitaminin fazlası oldukça tehlikeli olabilir. Doktorunuzun takibinde ve önerdiği düzeylerde D vitamini kullanmak uygun bir yaklaşım olacaktır.

Diğer blog yazılarımızı okumak ve daha fazla konuda bilgi sahibi olmak için monash.pw sayfamızı ziyaret edin.