Kan Hapı Kakanın Rengini Değiştirir Mi
Dikkat! Her &#;&#; Kadından Biri Demir Eksikliği Anemisi
liv sağlık k&#;şesi
Vücudun en temel ihtiyaçlarından biri olan ve besinlerle alınan demirin eksikliği pek çok hastalığa yol açabiliyor. Temel sebep ise kan kaybı, kötü beslenme ve vücudun yeterli demir emilimini yapmaması olarak görülüyor. Demir eksikliğinin halsizlik, yorgunluk, çabuk yorulma, çarpıntı, nefes darlığı, uykusuzluk, sabahları yataktan zor kalkma, baş dönmesi, iştahsızlık gibi belirtilerle kendini gösterdiğini söyleyen Liv Hospital Ankara Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Oral Nevruz özellikle çocuklarda ve kadınlarda görüldüğünü belirtiyor. Demir eksikliğiyle ilgili uyarılarda bulanan Prof. Dr. Nevruz alınması gereken önlemleri anlattı.
Demir eksikliği doğurganlık çağındaki kadınlarda daha sık görünüyor
Bebeklerin, küçük çocukların, kadınların ve iç organlarında kanama olan yetişkinlerin demir eksikliği anemisi açısından yüksek riske sahip olduğunu söyleyen Liv Hospital Ankara Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Oral Nevruz, erken doğan ve düşük doğum tartılı bebeklerin daha fazla risk altında olduğuna dikkat çekti. Prof. Dr. Nevruz ayrıca “Doğurganlık çağındaki kadınlar aylık menstruasyon kanamaları sırasında gerçekleşen kan kaybından dolayı demir eksikliği anemisi açısından daha fazla risk altındadır” dedi. Dünyada her üç- dört kadından birinde demir eksikliği anemisi olduğunu belirten Nevruz, bazı az gelişmiş ülkelerde bu oranın yüzde 50’lere vardığını söylüyor.
Fazla demir takviyesine dikkat!
- Demirin fazlası zararlı olabilir, bu nedenle demir takviyelerinin sadece doktorun önerdiği şekilde alınması gerekir.
- Demir düzeylerini olabildiğince hızla yükseltmek için demir takviyesi alınması gerekebilir. Demir ilaçları düşük demir düzeylerini aylar içinde düzeltebilir. İlaçlar tablet, iğne halinde, çocuklar için de şurup ya da damla şeklindedir.
- Demir takviyelerinin dışkının renginde koyulaşma, mide rahatsızlıkları ve yemek borusunda yanma hissi gibi yan etkileri olabilir. Demir ilaçları ayrıca kabızlık yapabilir ama bunlar çoğu kez ilaçlar kullanıldıkça ortadan kalkabilecek yakınmalardır ve çoğu kez ilacı bırakmayı gerektirmez.
En iyi demir kaynağı kırmızı et
Unutulmaması gereken en önemli konu, tanısı konulmuş demir eksikliği anemisinin sadece gıdalarla tedavi edilemeyeceğidir. Gıdalar bize sağlıklı iken, bunun devamı açısından yardımcı olur. Doktorunuzun önerdiği ilacı önerilen sürede kullanmanız gerekir.
- En iyi demir kaynakları özellikle sığır eti ve ciğer olmak üzere kırmızı ettir. Tavuk, hindi, balık ve kabuklu deniz ürünleri de iyi birer demir kaynağıdır. Vücut kırmızı etteki demiri diğer gıdalardakine göre daha iyi emilime uğratır.
- Etin dışında demir kaynağı olan gıdalar arasında şunlar bulunur: Ispanak ve diğer koyu yeşil yapraklı sebzeler, yer fıstığı, fıstık ezmesi ve badem, yumurta, bezelye, mercimek, beyaz ve kırmızı fasulye, üzüm, kayısı, şeftali, erik.
- C vitamini vücutta demir emilimine yardımcı olur. C vitamini bakımından zengin gıdalar meyve ve sebzelerdir. Kırmızı biber, kivi, portakal, yeşil biber ve greyfurt, çilek, kavun, papaya, ananas ve mango iyi birer C vitamini kaynağıdır. C vitamininden zengin sebzeler arasında brüksel lahanası, brokoli, tatlı patates ve kıvırcık lahana bulunur.
- İnek sütünde demir azdır. Bu ve diğer nedenlerden ötürü ilk bir yıl içinde bebeklere inek sütü verilmesi önerilmez. İlk yıldan sonra bebeğinizin içtiği inek sütü miktarını sınırlamanız gerekebilir.
- Bebekler büyüyüp katı gıda yemeye başladıklarında daha fazla demire gereksinim duyar. Çocuğunuzun doktoru demir damlası önerebilir. Bununla birlikte, çocuklara çak fazla demir vermek de zararlı olabilir.
Demir eksikliği anemisi vücudunuzda yeterli demirin bulunmamasından kaynaklanan bir anemi türüdür. En sık görülen kansızlık nedeni olup tedavisi belli prensiplere uyulup uygun ilacı uygun sürede kullanmakla kolayca yapılabilir.
Demir eksikliği anemisi genellikle vücudunuzun sağlıklı alyuvar yapımı için yeterli demire sahip olmamasına bağlı olarak zaman içinde gelişir. Yeterli demir olmadığında, vücudunuz depoladığı demiri kullanmaya başlar. Kısa bir süre sonra da depolanmış demir tüketilmiş olur.
Demir eksikliği anemisi halsizlik, kendini yorgun ve bitkin hissetme, nefes darlığı, göğüs ağrısı ve diğer belirtilere neden olabilir. Ağır demir eksikliği anemisi ise kalp sorunlarına, enfeksiyonlara, çocuklarda büyüme ve gelişme ile ilgili problemlere yol açabilir.
Demir Eksikliği Anemisi Neden Oluşur?
Vücudunuzda yeterli demir bulunmaması demir eksikliği anemisine neden olur. Demir düzeylerinin düşük olmasının nedeni genellikle kan kaybı, kötü beslenme veya besinlerdeki demirin emilmesinde görülen yetersizliktir.
Kan Kaybı
Kan kaybettiğinizde demir de kaybediyorsunuz demektir. Vücudunuzda kaybolan demiri yerine koyacak kadar yeterli demir depolayamazsanız zamanla demir eksikliği anemisi oluşur. Kadınlarda demir düzeylerinin düşüklüğünün en sık sebepleri, menstruasyon(adet)kanamalarının uzun sürmesi, fazla olması veya rahimdeki miyom denen iyi huylu urlara bağlı kanamalardır. Doğum sırasında gerçekleşen kan kaybı da kadınlardaki azalmış demir seviyelerinin diğer bir sebebidir.
Vücudunuzdaki diğer kanamalar da demir eksikliği anemisine neden olabilir. Örneğin mide kanaması, hemoraid kanaması, idrardan kan kaybı. Bu tip kan kayıpları her zaman kendini net belli etmeyebilir ve yavaş oluşabilir. Ağır yaralanmalardan, cerrahi operasyonlardan veya sık kanbağışlarından kaynaklanan kan kayıpları da demir eksikliği anemisine neden olabilir.
Beslenme
En iyi demir kaynağı olan gıdalar kırmızı et, kümes hayvanları, balık, yumurta ve demirle zenginleştirilen (içine demir katılan) besinlerdir. Bu gıdaları düzenli olarak tüketmiyorsanız veya demir takviyesi almıyorsanız öte yandan demir kaybınız oluyor ise sizde demir eksikliği anemisi gelişme olasılığı daha fazladır.
Gebelik ve çocukluk gibi hayatın bazı dönemlerinde beslenmeyle yeterli demir alınsa bile demir eksikliği gelişebilir. Bunun nedeni böyle büyüme ve gelişme zamanlarında demir gereksiniminin artmasıdır.
Gıdalarla yeteri kadar demir alıyor olsanız bile bazı durumlarda barsaklarınızdan tam olarak emilemiyor seafoodplus.info durum geçirilmiş bir barsak ameliyatına veya Crohn Hastalığı, Çölyak Hastalığı gibi barsak hastalıklarına bağlı olabilir. Aynı şekilde midedeki asidi azaltan ilaçlar da demir emilimini bozabilir.
Kimler Demir Eksikliği Anemisi Riski Altındadır?
Bebekler, küçük çocuklar, büyüme çağındakiler, kadınlar ve kan kaybı olan yetişkinler demir eksikliği anemisi açısından en yüksek riske sahiptirler.
Bebeklerin ve küçük çocukların büyüyüp gelişebilmeleri için büyük miktarda demire gereksinimleri vardır. Zamanında doğmuş bebeklerin vücutlarında depolanmış bulunan demir hayatlarının ilk 4 ilâ 6 ayında tüketilir.
Uygun şekilde kullanılırsa, bebekler için demirden zenginleştirilmiş besinler veya demir takviyeleri bebeklerde ve küçük çocuklarda demir eksikliği anemisinin önlenmesine yardımcı olabilir. Çocuğunuzun beslenmesi ile ilgili olarak çocuk doktorunuzla konuşun.
Çok fazla inek sütü içen çocuklar demir eksikliği anemisi riski altında olabilirler. Süt demir açısından fakirdir, çok fazla süt alımı beslenmedeki demirden zengin gıdaların yerine geçebilir. Sütün aşırı miktarda tüketilmesi ayrıca çocuklarda demir emilimini olumsuz yönde etkileyebilir.
Çocuk doğurma yaşındaki kadınlar aylık menstruasyon (âdet) kanamaları sırasında gerçekleşen kan kaybından dolayı demir eksikliği anemisi açısından daha fazla risk altındadırlar. Çocuk doğurma yaşındaki yaklaşık beş kadından birinde demir eksikliği anemisi vardır.
Hamile kadınlar da demir gereksinimleri normalden iki kat daha fazla olduğu için demir eksikliği anemisi bakımından daha yüksek risk altındadır. Artan kan hacmi ve anne karnındaki bebeğin büyümesi için fazladan demir gereklidir.
Hamile kadınların yaklaşık yarısında demir eksikliği anemisi görülür. Bu durum erken doğum ve düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma riskini artırabilir.
Aneminin Bulgu ve Belirtileri
Tüm anemi çeşitlerinde en sık görülen belirti halsizlik ve yorgunluk hissidir. Kanda yeteri kadar hemoglobinin bulunamaması halsizliğe yol açar. Anemi ayrıca nefes darlığı; özellikle ayağa kalkıldığında baş dönmesi; baş ağrısı; ellerde veya ayaklarda soğukluk; deride, dişetlerinde ve tırnaklarda soluklaşma; ve göğüs ağrısına da neden olabilir. Yeteri sayıda hemoglobin taşıyıcı alyuvarlara sahip değilseniz kalbiniz, kanınızdaki azalan miktardaki oksijeni dolaştırabilmek için daha çok çalışmak zorunda kalır. Bu da aritmiye, kalpte üfürüme, kalp büyümesine ve hatta kalp yetmezliğine yol açabilir. Bebeklerde ve küçük çocuklarda anemi bulguları arasında iştahsızlık, gelişme ve büyümede yavaşlama ve davranış bozuklukları, ögrenmede güçlük ve konsantrasyon bozukluğu bulunur.
Demir Eksikliği Anemisinin Bulgu ve Belirtileri Nelerdir?
Demir eksikliği anemisinin bulgu ve belirtileri durumun ağırlığına bağlıdır. Hafif-orta ağırlıktaki demir eksikliği anemisi hiçbir bulgu ve belirti vermeyebilir.
Bulgu ve belirtiler ortaya çıktığında, bunlar çok hafif olabileceği gibi oldukça şiddetli de olabilir.
Demir eksikliği anemisinde görülen bulgu ve belirtiler tüm anemi tipleri için geçerlidir.
Demir eksikliği anemisinin bulgu ve belirtileri arasında tırnaklarda kırılganlık, dilde şişme ve yaralar, ağız kenarlarında çatlaklar, dalakta büyüme ve sık enfeksiyonlara yakalanma sayılabilir. Demir eksikliği anemisi bulunan kişiler buz, toprak, kireç, kül ve boya gibi yiyecek olmayan maddelere karşı istek duyarlar. Bu duruma pika denir. Demir eksikliği anemili bazı insanlarda yorgun bacak sendromu (Restless leg syndrome-RLS) görülebilir. RLS bacakları sürekli hareket ettirme dürtüsü uyandıran bir bozukluktur.
Demir eksikliği anemisinin bazı bulgu ve belirtileri duruma yol açan nedenlerle ilgilidir. Örneğin, barsak kanaması dışkıda parlak taze kan bulunmasına ya da dışkının siyah, kahve telvesi görünümünde olmasına neden olabilir.
Demir Eksikliği Anemisi Tanısı Nasıl Konur?
Demir eksikliği anemisi tanısı koymak için pek çok test ve işlem uygulanır. Bunlar tanıyı desteklemeye, nedeni bulmaya ve durumun ne denli ağır olduğunu anlamaya yardımcı olur.
Tam Kan Sayımı
Genellikle, anemi tanısında ilk yapılan test tam kan sayımıdır (hemogram olarak da adlandırılır). Hemogramda kanınızın bir çok bölümü ölçülür. Anemi için hemoglobin ve hematokrit değerlerinize bakılır. Hemoglobin, vücuda oksijen taşıyan ve alyuvarlarda bulunan demirden zengin seafoodplus.infokrit alyuvarların kandaki hacimsel oranını belirten bir ölçüdür. Hemoglobinin veya hemotokritin düşük olması anemi belirtisidir.
Hemogramda aneminiz olduğu kesinleşirse bu duruma yol açan nedenleri araştırmak, şiddetini değerlendirmek ve en iyi tedavi yolunu bulmak için başka testler de yaptırmanız gerekebilir. Bunlardan ilki ve en önemlisiperiferik kan yayması testidir. Bu testte alyuvarlarınızve digger kan elemanlarınız mikroskop altında incelenir. Demir eksikliği anemisi olanlarda alyuvarlar normale göre daha küçük ve soluk görünür.
Bir diğer tahlil de kanınızda ve vücudunuzda bulunan demir düzeylerini ölçmek için istenen testlerdir. Bu testler vücudunuzda depolanan demirin ne kadarının kullanıldığını gösterebilir. Bu testler: Serum demiri, demir bağlama kapasitesi, Ferritin, Transferrin satürasyonudur.
Demir eksikliği anemisi tanısı konduğunda mutlaka nedenini ortaya koymak gerekir. Nedeni bulduktan sonra tedaviye başlanması en uygun davranıştır.
Demir Eksikliği Anemisi Nasıl Tedavi Edilir?
Demir eksikliği anemisi tedavisi altta yatan nedene ve durumun ağırlığına göre değişir. Tedavi yöntemleri arasında beslenme tarzı değişiklikleri, takviyeler, ilaçlar ve cerrahi girişimler bulunur. Ağır demir eksikliği anemisi hastanede yatarak tedavi gerektirebilir, kan nakli, demir enjeksiyonları veya damardan demir tedavisi uygulanması gerekebilir.
Demir eksikliği anemisinde tedavinin amaçları altta yatan nedeni iyileştirmek ve alyuvar, hemoglobin ile demir düzeylerini normale getirmektir.
Demir
Demir düzeylerinizi olabildiğince hızla yükseltmek için demir takviyesi almanız gerekebilir. Demir takviyeleri düşük demir düzeylerini aylar içinde düzeltebilir. Takviyeler tablet halinde veya çocuklar için damla şeklindedir. Demirin fazlası zararlı olabilir, bu nedenle demir takviyelerini sadece doktorunuzun önerdiği şekilde almanız gerekir. Demir takviyelerinin dışkının renginde koyulaşma, bulantı, midede kazınma hissi gibi mide rahatsızlıkları ve yemek borusunda yanma hissi gibi yan etkileri olabilir. Demir ayrıca kabızlık yapabilir, bu nedenle doktorunuz dışkı yumuşatıcı bir ilaç kullanmanızı da önerebilir. Demir ilaçları genellikle aç karna kullanılır. Midede kazıntı hissini bastırmak için birşeyler yenir ise hem ilacın emilimi bozulur hem de kilo alınır. Bu durum da halk arasında demir ilaçları kilo yapar diye bilinen yanlış yargıya neden olur. Demir ilaçları alım kurallarına uyduğunuz taktirde kesinlikle kilo aldıseafoodplus.info nedenle doktorunuzun ilacın kullanımı ile ilgili anlattığı önerileri dikkatlice dinleyiniz.
Demir ilacı kullanırken yanlış bilinen bir diğer bilgi de çay ve kahve kullanmanın yasak olduğudur. Kesinlikle çay ya da kahve içmeniz yasak değildir. Sadece demir ilacınızı alacağınız saatlere yakın (genellikle 2 saat öncesi ve sonrası) içmemeniz gerekir.
Doktorunuz demirden zengin gıdaları daha fazla tüketmenizi isteyebilir. En iyi demir kaynakları özellikle sığır eti ve ciğer olmak üzere kırmızı ettir. Vücut kırmızı etteki demiri diğer gıdalardakine göre daha iyi emilime uğratıseafoodplus.info, hindi, balık ve kabuklu deniz ürünleri de iyi birer demir kaynağıdır. Etin dışında, demir kaynağı olan gıdalar arasında şunlar bulunur: Ispanak ve diğer koyu yeşil yapraklı sebzeler, yer fıstığı, fıstık ezmesi ve badem, yumurta, bezelye, mercimek, beyaz ve kırmızı fasulye gibi kuru baklagiller, üzüm, kayısı ve şeftali gibi meyvelerin kurutulmuşları
Unutmayın! Demir takviyelerini sadece doktorunuzun onayıyla ve onun yazdığı şekilde kullanın. Vücudunuzda aşırı miktarda demir bulunması da olasıdır (demir yüklenmesi denen durum). Vücudunuzda çok fazla demir bulunması organlarınıza zarar verebilir.
Tag Archives: demir hapı
Copyright Dr. Burak Uzel
Kansızlık, kanın rengini veren ve dokulara oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin (eritrosit veya alyuvar) azalması durumudur. Kansızlık yavaş yavaş da gelişebilir veya aniden de gelişebilir. Bu hız kişideki şikâyetleri etkilemektedir. Ani gelişen kansızlığın sık nedenlerinden bir tanesi kan kaybıdır, yavaş gelişen kansızlığın en sık sebeplerinden bir tanesi de bildiğiniz üzere demir eksikliğidir. Bugün isterseniz kansızlığın en sık sebeplerinden bir tanesi olan demir eksikliğinden bahsedelim.
Demir Eksikliği Nedir?
Kan sayımı (hemogram) yapanlar lütfen ellerine sonuçlarını alsın, tekrar yazımın yanına gelsin.
Buldunuz mu? Tamam, şimdi devam edelim.
Demir, kırmızı kan hücrelerinde oksijen taşıyan hemoglobinin bir parçasıdır. Hemoglobin otomatik kan sayım cihazlarında Hb ve Hgb kısalmasıyla yazılan ve genellikle kadında 12g/dL, erkekte de 13 g/dL üzerinde olan bir değerdir.
Kan sayımında (hemogram) takip ettiğimiz bir başka parametre RBC, yani eritrosit sayısıdır. Bu değerinde üzerinde olmasını bekleriz (bu değeri bazen 4,0 * 106 olarak da görebilirsiniz).
Sonrasında MCV dediğimiz bu kırmızı kan hücrelerinin hacmine bakarız (bu kadar küçük bir şeyin hacmi mi olurmuş diye düşünüyorsanız, evet bunu ölçebiliyoruz- tıp o kadar ilerledi yani) bu değerin de 81fL’den büyük olmasını bekleriz.
Bir başka baktığımız parametre de RDW’dir; bu değer eritrositlerin dağılım hacmini göstermektedir; yani bütün eritrositler aynı hacimde midir sorusunu yanıtlamaktadır. Eğer bu değer fazlaysa, özellikle demir eksikliğini düşünürüz, çünkü demir eksikliğinde bazı eritrositler küçük, bazıları normal olur ve RDW genişler. Bu söylediğim değerler laboratuardan laboratuar değişmektedir, o yüzden sonuçlar kendi referans aralığında değerlendirilmelidir.
Kan sayımın eritrosit kısmıyla işimiz bittiğine göre, demir eksikliği için 3 farklı parametreyi değerlendirebiliriz. Demir eksikliği durumunda bu parametreler şu şekilde değişir:
- Demir: Düşer
- Demir Bağlama Kapasitesi: Artar
- Ferritin: demir deposunu göstermektedir, demir eksikliğinde ilk bu azalır.
Demir eksikliğini tespit ettiğimize göre, nedenlerine bakalım mı?
Demir eksikliğini kadınlarda sık görmekteyiz, bunun da en sık sebebi adet kanamalarıdır. Bunun dışında artan ihtiyaç da (gebelik, çocukluk dönemi) demir eksikliğine neden olabilmektedir.
Demir eksikliğinde yukarıdaki sebepler yoksa kaçak araştırmakta fayda vardır. Yani idrar tahlili, gastroskopi ve kolonoskopi erkeklerde ve kadınlarda yapılabilir. Aşırı adet gören kadınların da jinekolojiye başvurmasını da ayrıca önermekteyim.
Özellikle tekrarlayan demir eksikliklerinde mide bakterisi olan helikobakter pyloriye, çölyak hastalığına bakmakta da fayda olacaktır.
Bir başka demir eksikliği yapan sebep de (aynı zamanda b12 vitamin eksikliğ de yapabilir) şeker ilacı, insülin direnci ilacı olan metformin kullananlardır. Bu ilacı kullanıyorsanız, senede bir demir, B12 vitamin, folik asit baktırmanızı öneririm.
Demir Eksiliğim Var, Tedavi Nedir?
Demir eksikliğinde yerine koyma tedavisi söz konusudur. Bunu ya ağızdan ilaçlarla, ya kas içi enjeksiyonlarla, ya da damar içi infüzyonla yapılabilir.
Artılar ve Eksiler Nedir?
Ağızdan demir ilacı:
Artısı= Ağızdan kullanım kolaylığı
Eksisi= Aç karna alınma mecburiyeti
Kabızlık yapabilmesi
Mide ağrısı yapabilmesi
Büyük abdesti siyaha boyayabilmesi
Uzun süreli tedavi (genellikle 6 ay)
Kas içi demir ilacı enjeksiyonu:
Artısı= Kısa sürede demiri yükseltmesi
Kısa süreli tedavi ihtiyacı
Eksisi= Kullanım zorluğu (bir sağlık kuruluşuna gidilmesi)
Ağrılı enjeksiyon
Enjeksiyon yerlerinde siyah renk (demirin rengi dövme gibi kalıcı olabilmektedir)
Damar içi demir ilacı infüzyonu:
Artısı= Çok kısa sürede demir depolarını doldurur
Kısa süreli tedavi ihtiyacı
Eksisi= Kullanım zorluğu (bir sağlık kuruluşuna gidilmesi)
Damarda inflamasyon (ağrı-kızarıklık-sertleşme) yapabilmesi
Alerjik reaksiyonlar
Son Söz
Demirin fazlası özellikle karaciğere toksiktir, orta ve uzun vadede ölüm riskini arttırmaktadır. Bir hekime danışmadan tedavi olmamanızı öneririm.
Bunu beğen:
BeğenYükleniyor
Filed under Akciğer Hastalıkları
Tagged as anemi, ağız kokusu, çölyak, damardan demir, demir, demir enjeksiyonu, demir hapı, demir ilaçları, demir iğnesi, demir şurubu, gastroskopi, helikobakter, kansızlık, kolonoskopi, metformin, nefes darlığı, saçlarda dökülme, tırnaklarda kırılma
Kan ilacı içince kaka rengini değiştirir mi?
İçindekiler:
- Kan ilacı içince kaka rengini değiştirir mi?
- Bebeklerin kakasında kan neden olur?
- Bestiron 1 damla kaç mg?
- Bebeğimin kakasında kan var ne yapmalıyım?
- Demir ilacı ishal yapar mı?
- Bebeklere kan damlası ne kadar verilir?
- Bestiron damla nerede saklanır?