Almanca Possessivpronomen Tablosu

Yabancı dil olarak Almanca öğrenimine değer veriyoruz. Daha önce ismin hallerinden Almanca’da Akkusativ Konu Anlatımı‘nı işlemiştik. Yine en basit hâliyle, bu sefer Dativ’i anlatacağız sizlere. İsmin dört hali vardı hatırlarsınız:

1. Nominativ
2. Akkusativ
3. Dativ
4. Genitiv

Akkusativ ismin –i hâliydi, dativ de ismin -e hâli. Yükleme“KİME?”, “NEYE?”, “NEREDE?” sorularını sorarız Dativ hâlinde. Tabi doğal olarak yedim yüklemine kime sorusunu soramazsınız. Fakat Almanca gibi, İngilizce’ye göre daha detaylı olan bir dilde bazı istisnalar var. Kullandığımız fiil çok önemli örneğin. Tüm detaylara değineceğimiz Almanca’da Dativ Konu Anlatımı – En Basit Haliyle başlıyor.

Almanca Dativ Ne Demek Konu Anlatımı

Dativ, ismin -e hâlidir ve cümle içinde 3 farklı şekilde karşılımıza çıkabilir. Bunlar:

1. Dolaylı nesne olarak
2. Belirli fiillerden sonra gelerek
3. Belirli edatlardan sonra gelerek

Dativ artikel çekimlerine etki eder, fakat şahıs zamirlerinin de dative göre çekimi vardır. Bu konular için bir tablo da hazırladık.

Almanca’da Dativ Artikel ve Kişi Zamirleri Çekimleri Tablosu

Nesneleri etkileyen yüklemler ve edatlar nedeniyle, artikellerin çekimi değişiyor. Dativ için örnek cümlelere konunun en altında değineceğiz ama şu anda basit bir örnek verecek olursak:

das Auto (araba)

kelimesi mit gibi bir edatla kullanılınca

mit dem Auto (arabayla)

das artikeli => dem oluyor. Gelin bu artikel çekimlerini alttaki tablo ile inceleyelim.

Almanca’da Dativ Artikeller Tablosu

Belirli artikeller için tablo alttaki gibidir:

Nominativ	Akkusativ	Dativ	Genitiv
Kim?	Kimi? Neyi? Nereye?	Kime? Neye? Nerede?	Kimin?
der	den	dem	des
die	die	der	der
das	das	dem	des
die (Çoğul)	die (Çoğul)	den (Çoğul)	der (Çoğul)

Belirsiz artikeller için tablo alttaki gibidir:

Nominativ	Akkusativ	Dativ	Genitiv
Kim?	Kimi? Neyi? Nereye?	Kime? Neye? Nerede?	Kimin?
ein / kein (der)	einen / keinen	einem / keinem	eines / keines
eine / keine (die)	eine / keine	einer / keiner	einer / keiner
ein / kein (das)	ein / kein	einem / keinem	eines / keines
–	–	–	–

Hemen bu çekimler için örnek cümlelere geçelim.

Dativ Kullanımı için Örnek Cümleler – Artikeller için

Almanca’da dativ çekimlerini en basit hâliyle örnek cümleler ile inceleyelim:

• Er begegnet seinem Vater. (O, babasıyla karşılaştı.)

Bu cümlededer Vater, dativ çekim gerektiren begegnen (karşılaşmak) fiili nedeniyle dem Vater oldu.

• Er gibt seiner Schwester einen Apfel. (O, elmayı kız kardeşine veriyor.)

Bu cümlenin fiili “geben” yani “vermek“, “kardeşin-e” “elma-yı” veriyor derken, hem dativhem akkusativ‘i cümle içinde. die Schwester, dativ olunca artikeli der oluyor ve iyelik belirten “sein” kelimesiyle birleşip “sein–er Schwester” yani “kardeşine” oluyor.

• Sie folgt den Kindern. (O, çocukları takip ediyor.)

Bakın üstteki cümle çok enteresan, burada Türkçe ile Almanca’nın farklılığını görüyoruz. Folgen (takip etmek) fiiline, biz Türkçe’de:

Kime takip etmek?

diye bir soru sormayız. Kimi takip etmek diye sorarız ve akkusativ olmasını bekleriz fakat Almanca’da folgen gibi bazı fiiller akkusativ değil dativ alır. Biz burada pratik yaparak dativ alan fiilleri bilmemiz gerekli. Bunun bir listesini konu sonunda sizinle paylaşacağız.

Dativ Kullanımı için Örnek Cümleler – Zamirler için

Almanca’da zamirler için dativ kullanımı aslında basit olarak şudur:

• ich => mir (ben => bana)
• du => dir (sen => sana)
• er => ihm (o => ona)
• sie => ihr (o => ona)
• es => ihm (o => ona)
• wir => uns (biz => bize)
• ihr => euch (siz => size)
• sie => ihnen (onlar => onlara)
• Sie => Ihnen (onlar => onlara)

Zamirlere Almanca’da Personalpronomen deniyor biliyorsunuz. Zamir çekimi de üstteki gibi, gelin örnek cümlelere geçelim:

• Wir danken ihm, dass er zu Besuch kommt! (Ona ziyarete geldiğin için teşekkür ederiz.)

Burada ONA zamiri, normalde ER (nominativ) hâlde, fakat danken (teşekkür etmek) fiili, teşekkür edilen kişiyi dativ hâline getiriyor (Kime teşekkür ediyoruz) ve ER => IHM oluyor.

Dativ alan danken fiilinden sonra bir başka dativ alan fiilimiz helfen. Burada bir genel kültür bilgisi paylaşalım. Almanca öğrenen İngilizler ya da Amerikalılar, daha doğrusu anadili İngilizce olan insanlar helfen’in dativ almasını anlamazlar. Çünkü İngilizce dilinde birine yardım etmek değil, birini yardım etmek diye telaffuz edilir alttaki gibi:

I will help you. (I will help to you değil).

Helfen fiili burada İngilizce’ye değil Türkçe’ye daha yakındır. İngilizce’de ismin -i hâlini alsa da, Almanca ve Türkçe’de ismin -e hâlini alır. Bununla ilgili ingilizlerin Quora’da alttaki gibi bir konusu var, meraklı arkadaşlar tartışmayı okuyabilir:

Almanlar neden yardım etmek fiili için Akkusativ yerine Dativ kullanıyor? (Konu dili ingilizcedir.)

Genel kültür paylaşımımız sonrası dativ gerektiren edatlara geçiyoruz.

Dativ Alan Edatlar – En Basit Hâliyle

Burada bahsettiğimiz edatlar cümle içinde önüne geldiği nesneyi dative çeviriyor. Bunları yükleme “Kime, neye, nerede?” sorularını bulamayız. Gelin dativ alan edatların listesine bakalım:

aus (-den) , außer (dışında), bei (-de), gegenüber (karşısında), mit (ile), nach (-den sonra), seit (-den beri), von (-den), zu (-e)

Bakın abiler, ablalar; üstteki edatları gördüğünüzde yapıştırın dativi. Düşünmeyin akkusativ mi olacak diye. Bir iki örnek cümle ile pekiştirelim:

• Er wohnt bei meiner Schwester. (O kız kardeşimde kalıyor. die Schwester => bei meiner Schwester)
• Das Geschenk war von dir. (Hediye sendendi. du => dir)

Üstteki cümlede geçmiş zaman kullandık. Eğer Almanca’da zamanlar konusunda sorularınız varsa, size günlük konuşmaları da incelediğimiz “Almanca Zamanların Kullanımı” konusunu önerebiliriz. Şimdi dativ örneklerine devam:

• Der Schule liegt dem Haus gegenüber. (Okul, evin karşısındadır. das Haus => dem Haus)
• Geht ihr zur Post. (Postaneye mi gidiyorsunuz. die Post => (zu) der Post)

Edatlarla ilgili ikinci konu, bazı edatların hem akkusativ hem dativ yapan etkiye sahip olması. Bunlara Almanca’da iki yönlü edatlar denir. Arkadaşlar bu edatlar tam bir çakal, dikkat edin. Hazırsanız çakal sürüsünü aşağıda bulabilirsiniz:

an (-de), auf (üzerinde), hinter (arkasında), in (içinde), neben (yanında), entlang (boyunca), über (üstünde), unter (altında), vor (önünde), zwischen (arasında)

Bu edatlar, duran bir cismi, kişiyi, nesneyi niteliyorsa, bir durma pozisyonundaysa dativ alır. Ama oldu da bir yönelmeyi niteliyorsa akkusativ alır. Örnek cümlelere geçelim:

Am Dienstag mache ich die Wäsche. (Salı günü(nde) çamaşırları yıkarım.)

In der Nacht schlafen wir. (Gece vaktindeuyuruz.)

Sie nehmen dem Hund mit. (Köpeği yanına aldılar. Buradan enteresan bir nokta, ismin -i hâli olmasına rağmen mitnehmen dativ aldığı için, bu cümlede der Hund => dem Hund oldu.)

Bu fiillerden bahsetmişken, gelin tüm listeyi sizinle paylaşalım.

Örneklerle Dativ Alan Fiiller

Üstteki birçok örnek cümlede gördük ki, nesneyi ya da zamiri dativ yapan belli edatlar ve fiiller var. E biz bunları bilirsek işimiz daha kolay olur. Üstte edatları gördük sıra geldi fiillere. Bu liste çok uzun olduğu için örnek cümleler ile beraber alttaki dosyalara ekledik. Dosyalar pdf ve belki dosyayı düzenleme istersiniz diye docx formatında alta yükledik:

dativ-alan-fiillerİndir

dativ-alan-fiillerİndir

Bu konuyla ilgili ek bir isteğiniz olması durumunda bize ulaşmanız yeterli.

Şöyle bir paylaşımımıza baktığımızda ilk olarak dativ ne demek konu anlatımını ve hangi koşullarda ortaya çıktığını açıkladık, Artikel ve kişi/zamir çekimlerini tablo üzerinde inceledik.Dativ alan edatları ve fiilleri açıklayarak örnek cümleler paylaştık. Uzun bir konu oldu, ama tüm detaylara en basit hâliyle değinmek istedik. Sorunuz olması hâlinde yorum bölümünden bize ulaşabilirsiniz.

Size bonus olarak Instagram’dan Almanca Öğrenme konumuzu bırakıyoruz:

Almanca Öğrenmek İçin Instagram Hesapları

Üstteki konuda, bizim sürekli takip ettiğimiz iki insta hesabını inceledik, üstteki yazı dizisinin ikincisi de yakında gelecek. Sağlıcakla kalın dostlar.