bir varmış bir yokmuş masal sözleri / Yazılı Okuma Masalları | Bir Masal Diyarı Masal SitesiBir Masal Diyarı Masal Sitesi

Bir Varmış Bir Yokmuş Masal Sözleri

bir varmış bir yokmuş masal sözleri

Masal Nedir? Masalın Özellikleri

Masal Nedir?

Genellikle halkın yarattığı, ağızdan ağıza, kuşaktan kuşağa sürüp gelen, çoğunlukla olağanüstü durum ve olayları yine olağanüstü kahramanlara bağlayarak anlatan halk hikâyelerine masal denir.

Masal Türünün Özellikleri

  • Masallar tamamiyle hayal gücü ürünüdür. Gerçekle organik bir bağ söz konusu değildir.
  • Mensur bir yapıya sahiptir. Nazım-nesir (şiir-düz yazı) karışık olan masal örnekleri de vardır.
  • Sunduğu evreni inandırıcı kılma gibi bir kaygı söz konusu değildir.
  • Masallar, meydana geldiklerinde bir kişinin malıyken, yaygınlaştıkça, yöreden yöreye, ülkeden ülkeye geçtikçe halkın malı olur. Masal, anonim bir türdür.
  • Masallarda genellikle iyilik &#; kötülük, doğruluk &#; haksızlık, adalet &#; zulüm, alçakgönüllülük &#; kibir&#; gibi zıt durumların temsilcisi olan kişilerin mücadelelerinden veya insanların ulaşılması güç hayallerinden söz edilir.
  • Masallarda yer ve zaman kavramları belirsizdir. Mekan adı olarak genellikle &#;Hint, Yemen, Kaf Dağı, Çin, Maçin&#; kullanılır.
  • Anlatımda genellikle geniş zaman veya öğrenilen geçmiş zaman kipi (-mişli geçmiş) kullanılır.
  • Anlatım kısa ve yoğundur.
  • Masal kişileri her tabakadan seçilebilir. Masallarda cinler, periler, devler de rol alır.
  • Masalların bir kısmı hayvanlarla ilgilidir.
  • Masalların çoğu &#; bir varmış, bir yokmuş&#; ya da &#; evvel zaman içinde, kalbur saman içinde&#; gibi ifadelerle başlar. Bunlara tekerleme ya da döşeme denir. Tekerlemeden sonra olay ve dilek bölümleri gelir. Türk masallarında dilek bölümü &#;Onlar ermiş muradına .. &#; ya da &#; gökten üç elma düştü.&#; biçiminde başlar.
  • Masallarda milli ve dini motiflere hemen hiç yer verilmez.
  • Masallarda genellikle bir eğitim amacı saklıdır; masallar bu yönüyle didaktik (öğretici) bir nitelik taşır.
  • Günümüzde bellli bir kişinin ortaya koyduğu yapma masallar da yazılmaktadır. Türk masalları üzerinde, bizde Pertev Naili Boratav, Eflatun Cem Güney gibi kişiler çalışmışlardır. Eflatun Cem Güney, edebiyatımızda &#;masalcı baba&#; olarak anılır. Pertev Naili Boratav&#;ın masallarla ilgili yaptığı iki önemli çalışma &#;Az Gittik Uz Gittik&#; ve &#;Zaman Zaman içinde&#; adı ile yayımlanmıştır. Billur Köşk Masalları, Tahir Alangu&#;ya aittir.
  • Masal türünün Hindistan&#;da doğduğu sanılmaktadır.
  • Evrensel esaslara dayanır.
  • Anlatımda secilere yer verilir.
  • Metin hacmi olarak destandan ve halk hikayesinden kısadır.
  • Masal metinlerinin içerisinde diğer halk edebiyatı ürünlerine yer verilmiş olabilir.
  • Olağanüstülükler ön plandadır.
  • Tasvir, soru &#; cevap, tekrar gibi yöntemler anlatımı şekillendiren hususlardır.
  • Türk masalları, sembolik açıdan zengindir. Türk masallarında Hızır, derviş, pir gibi karakterlere yer verilir; bu karakterler genellikle dualarının kabul görmesi yönüyle anlatılırlar.
  • Türk masalları ile ilgili derleme yapan ilk kişi Ziya Gökalp&#;tir.
  • Türk masalları ile ilgili ilk önemli bilimsel çalışmalar ise lgnacz Kunos&#;a aittir.
  • Behçet Necatigil&#;e ait Üç Turunçlar ve Ziya Gökalp&#;e ait Alageyik adlı eserler önemli manzum masal örneklerimizdendir.

Masalların Planı (Yapısı)

Not: Önce şu masalı okuyalım:  Masal Örneği: Limon Kız

Masallar, kendine özgü yapı özellikleri ve belli bir akış içinde oluşmuş bölümleri olan bir türdür. Masalın planı veya bölümleri şu başlıklar altında incelenebilir:

1) Döşeme: Masalın başlangıç bölümüdür. Bu bölüm giriş tekerlemesi ile başlar. Bu bölümde kısa veya uzun bir tekerleme ile dinleyici veya okurlar masalın olağanüstü dünyasına hazırlanır. Limon Kız adlı masalda &#;Bir varmış, bir yokmuş&#;&#; ifadesiyle başlayan paragraf metnin döşeme bölümünü oluşturmaktadır.

2) Serim: Bu bölüm olay, kişi, zaman ve mekân ile ilgili temel unsurların ortaya konulduğu bölümdür. Bu bölümde olay örgüsü içinde yer alan kişiler tanıtılır ve masalı kuracak ve geliştirecek olayın/olayların ne olduğu ve nasıl başladığı anlatılır. Limon Kız adlı masalda döşemeden sonraki bölüm serim bölümünü oluşturur ve şehzadenin Limon Kız&#;ı arayış yolculuğu metni kuran bir unsurdur.

3) Düğüm: Bu bölüm, masalda anlatılan olayların düğümlendiği ve bir çıkmaza girdiği bölümdür. Bu bölümde olaylar, dinleyici veya okuyucunun ilgisini, merakını arttıracak bir hâle gelir. Limon Kız adlı masalda şehzadenin Limon Kız&#;ı bulup bulamayacağına yönelik gerilim metnin düğüm bölümünü oluşturmaktadır.

4) Çözüm: Bu bölüm, düğüm bölümünde ortaya konulan sorunun bir çözüme kavuş-turulduğu bölümdür. Bu çözümde genellikle olağanüstü veya olağan bir kişi veya varlığın yardımı söz konusudur. Limon Kız&#;da şehzade ile Limon Kız&#;ın buluşması metnin çözüm bölümüdür. Bu çözüm sürecinde çeşitli varlıklar (at, köpek, gül vb.) bazı olayların çözümüne yardımcı olmaktadır.

5) Dilek: Masalın olumlu bir sonuca bağlandığı bölümdür. Bu bölüm genellikle bitiş tekerlemesiyle son bulur. Bu bölümde hem masal kişilerine hem de dinleyicilere yönelik iyi dilekler sunulur. Limon Kız&#;ın son cümlesi metnin dilek bölümünü oluşturmaktadır.

Masallarda yer alan bazı ana karakterler ve sembolize ettiği değerler:

  • Keloğlan ⇒Şans ve zeka
  • Üvey anne ⇒ Zulüm
  • Üvey kız kardeş ⇒ Kıskançlık
  • En küçük kardeş ⇒İyilik, başarı, zeka
  • Yaşlı adam ⇒ İyilik, yardım
  • Köse ⇒ Hainlik, kötülük

Masal türü için yapılan belli başlı adlandırmalar:

  • Kuzey ve Güney Azerbaycan bölgesinde ve Kafkaslarda: nağıl
  • Hazar Denizi&#;nin doğusundaki Türk coğrafyasında (Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızıstan, Uygur Özerk Cumhuriyeti): erteg, ertegi
  • Türkiye ve Balkan coğrafyasında: meselhekat (hekâyat)masalhikaye

Masala olağanüstülük karakterini kazandıran temel unsurlar:

  • Tayy-i zaman
  • Tayy-i mekan
  • Şekil değiştirme
  • Öldükten sonra dirilme

Tayy-i zaman ve tayy-i mekan: &#;Daha çok ermişlerin geçmiş, gelecek ve şimdiki zamanda yolculuk etmesi, uzun mesafeleri kısa sürede gitmesini ve mekanı ortadan kaldırarak aynı anda birden fazla yerde görünmesini ifade eden olağanüstü eylem.&#; (Saim Sakaoğlu)

Masal, Mit ve Efsane arasındaki farklar:

Masalların Kökeni ile ilgili Temel Görüşler

1. Mitolojik Görüş &#; Tarih Öncesi Görüş &#; Kablettarih Nazariyesi: Bu görüşe göre masalların kaynağı mitolojidir. Mitolojik görüşü ortaya atan en önemli isim G. Huet&#;tir. Masalların kökeni Hint mitolojsinde yani veda&#;larda aranmalıdır. Bu görüşün diğer savunucuları G. Grimm, Dasent, Max Müller, George Cox gibi isimlerdir.

2. Tarihi Görüş &#; Hindoloji Okulu &#; Tarihi Nazariye: Bu görüşe göre masalların çıkış yeri Hindistan&#;dır. Bir başka ifadeyle ünlü Hint masal kitapları masalların kaynağını oluşturmaktadır. Pançatantra, Vetalapancavincati, Çakasaptati görüşe kaynaklık eden önemli masal kitaplarıdır.

3. Etnografik Görüş &#; Antropoloji Okulu &#; Etnografik Nazariye: Bu görüşü savunanlara göre masalların mitoloji ve Pançatantra ile ilgisi yoktur. Masallar, doğrudan doğruya gerçek hayatın yansımalarıdır. Masallar, büyük ölçüde geçmişe ve dönemine ait kültürün izlerini taşır. Bu görüşün temsilcileri arasında A. Lang, Edward Tylor, M. Lennan gibi etnograflar vardır.

Masal Türünün Önemli Eserleri

1. Hint Masal Kitapları

  • Pançatantra: &#;Beş masal kitabı&#; anlamına gelmekte olup, Hint masal kitaplarının en eskisidir. Eserin yazarı belli değildir.
  • Kathasaritsagara: Türkçe, Masal Okyanusu anlamına gelen Kathasaritsagara, Hindistan&#;ın kuzeyindeki Keşmir bögesinde yazılmış olan eser, beyittir ve Labaka adı verilen 18 bölümden meydana gelmektedir. Hint masal kitaplarının en büyüğüdür.
  • Vetalapancavincati: Vetala&#;nın 25 hikayesi anlamına gelen eserde 25 masal bulunmaktadır.
  • Çakasaptati (Sukasaptati): Dilimizde Tutiname &#;bir papağanın ağzından anlatılan 70 hikaye&#; diye bilinen eserin özgün metnidir.

2. Arap Masal Kitapları

  • Binbir Gece Masalları (Elf Leyle ve&#;I­Leyle) : yüzyıldan itibaren anlatılan ve derlenen Binbir Gece Masalları&#;nı Avrupa&#;ya ilk defa yüzyılda Fransız Antoine Galland tanıtmıştır. Binbir Gece Masalları&#;nın kökeni olarak daha çok Hindistan ve Mısır gösterilir. Masalın kahramanları Şehriyar adlı bir şehzade ile Şehrazat adlı eşidir. Masalların konusu ise Şehriyar&#;ın kadınların ihanetine uğraması sonucu her gece sonunda bir kadını öldürmesiyle başlar. Dilimize ilk çevirisi, Camasbname adıyla bir bölüm olarak Abdi tarafından yapılmıştır. İlk önemli çevirisi ise Cezayirli Ahmed Nazif tarafından yapılmıştır.

3. İran Masal Kitapları

  • Binbir Gündüz Masalları: Bu eser, adeta Arapların Binbir Gece Masalları&#;na karşı yazılmış gibidir. Binbir Gece Masalları&#;nda kadınların, Binbir Gündüz Masalları&#;nda ise erkeklerin vefasızlığından söz edilmektedir. Binbir Gündüz Masalları&#;ndaki metinler, Binbir Gece Masalları&#;na göre daha uzundur.

4. Avrupa Ülkelerinin Önemli Masal Kitapları

  • Aisopos (Ezop):Aisopos (Ezop), MÖ 6. yüzyılda yaşadığı varsayılan eski bir Yunan masalcısıdır. Kendi adıyla anılan hayvan masallarıyla ünlenen Ezop&#;un hayatıyla ilgili bilgiler kesin değildir. Aisopos masallarının kitap haline getirilmesi ise yüzyıla rastlar. Aisopos, dilimize Nurullah Ataç tarafından Aisopos Masalları adıyla kazandırılmıştır.
  • La Fontaine: Fransa sahasında yetişen masalcıların başında La Fontaine gelmektedir. Hayvan masalları şeklinde hazırlanmıştır. Bugün hemen hemen bütün dünya dillerine çevrilmiştir. Bizdeki ilk La Fontaine çevirileri Şinasi ve Ziya Paşa ile başlar. La Fontaine masallarının büyük bir bölümü Orhan Veli Kanık tarafından &#;La Fontaine&#;nin Masalları&#; adıyla yılında çevrilmiştir. Masalların tamamını ise Sabahattin Eyuboğlu &#;La Fontaine / Masallar&#; adıyla yılında çevirmiştir.
  • Grimm Kardeşler: Grimm Kardeşler (Jakob Ludwig Karl Grimm ve Wilhelm Grimm) Alman edebiyatına ilişkin masalları derlemiştir. Bu derleme, masal türünün bilimsel yönünün öne çıkarılması açısından önemlidir. Grimm Kardeşler&#;e ait bu çalışmanın adı Çocuk ve Aile Masalları&#;dır. Grimm Kardeşlerin yapmış olduğu masal derlemesini Türkçeye &#;Şeytanın Altınları&#; adıyla çeviren yazar Ülkü Tamer&#;dir.

Benzer konular:

Masal Sözleri
tapşin

YARAMAZ TAVŞAN POPU

  Sevgili çocuklar, anne-babalarınızın sözünü dinlemezseniz başına neler gelebilir? Anne-babanın sözünü dinlemek neden çok önemlidir? Yaramaz tavşan Popu’nun hikâyesini dinleyerek bunu birlikte öğrenmeye ne dersiniz? İşte yaramaz tavşan Popu ve annesinin sözünü dinlemediği için başına gelenler… Bir varmış bir yokmuş, evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, ormanın içerisinden akan güzel mi güzel mavi mi mavi […]

çilek

PRENSES VE ÇİLEK

Bir varmış bir yokmuş. Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, develer tellal, pireler berber iken, ben dayımın beşiğinde tıngır mıngır sallanır iken, uzaklarda bir yerlerde bir saray varmış. Saraydaki kraliçe bir kız çocuğuna hamile imiş. Günün birinde hamile kraliçe bir rüya görmüş. Rüyasında eğer kızına çilek yedirirse kızının sonsuz bir uykuya yatacağından bahseden bir peri […]

istavrit

KÜÇÜK İSTAVRİTİN BÜYÜK MACERASI

Bir varmış, bir yokmuş… Evvel zaman içinde kalbur saman içinde, denizlerin en orta yerinde, küçük ama meraklı bir istavrit balığı yaşarmış. Denizin dibinde hoplayan zıplayan bu istavrit, istediği zaman arkadaşları ile oyunlar oynar, istediği zaman anne ve babasıyla yüzerek kendisine yiyecek bir şeyler ararmış. Ancak bu istavrit çok ama çok meraklı bir balıkmış. ‘Denizin altını […]

noel çamı

OYA VE YENİ YIL HEYECANI

  Bir varmış, bir yokmuş… Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, ben diyeyim yüz siz deyin bin sene önce, küçük bir kasabada herkes yeni bir yıla girmenin heyecanını yaşıyormuş. Takvimler 31 Aralık gününü gösteriyor, kasaba halkı bir seneyi daha geride bırakıp yarın sabah yeni bir seneye merhaba demek için hazırlıklar yapıyormuş. Bu kasabada yeni yılın […]

ruya-kedi

RÜYA’NIN KORKAK KEDİSİ

  Bir varmış bir yokmuş. Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, develer tellal pireler berber iken, ben dayımın beşiğinde tıngır mıngır sallanır iken uzak diyarların birinde çok sevimli bir kız çocuğu yaşarmış. Bu kız çocuğunun adı Rüya imiş. Rüya ailesinin tek çocuğu imiş. Bu yüzden ailesi Rüya’yı çok sever, başına bir şey gelmemesi için hep […]

tren

SİHİRLİ TREN

  Buralardan çok uzaklarda bir yerlerde bir lunapark varmış. Bu lunaparkın içinde bir tren varmış. Bu tren sihirli bir trenmiş. Bu trene binenler sihirli şehre açılan bir kapıdan geçerler ve bambaşka bir diyara geçerlermiş. Ama lunaparkta bu trene kimse binmek istemiyormuş çünkü dışarıdan bakıldığında o kadar eski duruyormuş ki insanlar bu trenin başına bir şey […]

merak

MERAKLI OĞLAN

Bir varmış bir yokmuş. Evvel zaman içinde kalbur saman içinde, develer tellal pireler berber iken,ben dayımın beşiğinde tıngır mıngır sallanır iken,buralardan çok uzaklarda bir yerlerde bir kadının çok güzel ve çok marifetli bir oğlu varmış. Bu kadın oğlunu daha iyi eğitim alsın diye saraya vermiş. Bir gün sarayın padişahı hükümdarın canı sıkılmış. Saraydaki herkesi odasına […]

sinek

İKİ UYANIK SİNEK

Bir varmış bir yokmuş. Evvel zaman içinde kalbur saman içinde, develer tellal pireler ise berber iken, ben dayımın beşiğinde tıngır mıngır sallanır iken, buralardan çok ama çok uzaklarda bir yerlerde iki tane sinek yaşarmış. Bu sinekler ayrılmaz ikili gibiymiş, sürekli birlikte uçarlarmış. Günlerden bir gün bu iki sinek diğer sinek arkadaşlarıyla birlikte uçarken akıllarına bir […]

dora

DORA’NIN DİLEĞİ

Bir varmış, bir yokmuş… Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde; ben diyeyim yıllar sen de asırlar önce, uzak mı uzak diyarların birinde güzelliği dillere destan bir kız varmış. Bu kızın adı Dora imiş. Dora, küçük ve güzel bir kasabada babası ile birlikte yaşar ve babasına tüm işlerde yardımcı olurmuş. Baba-kız mutlu bir hayat sürerlermiş. Dora […]

küçük prens

GÜZEL SESLİ ELYA VE PRENSİN MASALI

  Bir varmış bir yokmuş. Evvel zaman içinde kalbur saman içinde, develer tellal pireler berber iken, ben dayımın beşiğinde tıngır mıngır sallanır iken, uzaklarda bir yerlerde koca koca çam ağaçlarının arkasında bir saray varmış. Bu sarayda kral kraliçe ve de oğulları prens yaşarmış. Prensin de bir bakıcısı varmış. Bakıcısının ses tonu ve sesi o kadar […]

bees

BAL ARILARI İLE EŞEK ARILARI

  Bir varmış bir yokmuş… Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, develer tellal iken,  pireler ise berber iken, ben anamın beşiğini tıngır mıngır sallar iken… Bir kuş çıktı karşıma dedi ki gel benim yanıma. Dedim ki nereye gidiyorsun sen dedi ki masal anlatmaya… Masalı çok severim ben, dinler dinler uyurum ben. Tam ‘Beni de götür’ […]

ağaçlar

AĞAÇLARI KORUYALIM

Bir varmış bir yokmuş… Evvel zaman içinde kalbur saman içinde ben diyeyim yıllar sen de asırlar önce, büyük mü büyük güzel mi güzel bir orman varmış. Bu ormanın içerisinde türlü türlü yemişler, rengârenk çiçekler, birbirinden büyük ağaçlar varmış. Ormanın yakınındaki köyden gelen köylüler ağaçların bakımları yapar, ağaçlara su verir, kuruyan dalları temizler ve en sonunda […]

nest...

batman iftar saati 2021 viranşehir kaç kilometre seferberlik ne demek namaz nasıl kılınır ve hangi dualar okunur özel jimer anlamlı bayram mesajı maxoak 50.000 mah powerbank cin tırnağı nedir