Sağ Gariplerin Görevleri
Giriş Tarihi: Son Güncelleme:
Kapıkulu askerleri kimlerdir sorusu, pek çok tarihsever tarafından yanıtı araştırılan bir sorudur. Kapıkulu askerleri özellikle Osmanlı Devleti'nin ordu sistemini araştıran kişilerin karşısına çıkarlar. Bu askerlerin yaya ve atlı olarak alt grupları bulunur. Atlı gruplarına "kapıkulu süvarileri" ismi verilir. Özellikle öğrenciler ve tarihçiler "Kapıkulu askerleri kimlerdir? Kapıkulu süvarileri özellikleri ve görevleri neler, ne iş yapar?" gibi soruların yanıtlarını doğru bilmek amacı ile araştırma yaparlar.
Kapıkulu Askerleri Kimlerdir?
Kapıkulu askerleri, Osmanlı Devletinde sürekli orduyu oluşturan ve doğrudan padişaha bağlı olan yaya, atlı ve teknik sınıf askerlerine verilen isimdir. Kapıkulu askerleri, Osmanlı ordusunun üç ana askeri birliklerinden birisidir. Kapıkulu askerleri 9 birlikten oluşur. Bunlar
- Acemi ocağı: 8 ila 18 yaş arasında çocuk ve gençlerin devşirilmesi ile kaynak sağlanan Acemi Ocağı'nda genellikle asker ve bazen de saray için bürokrat yetiştirilirdi.
- Yeniçeri ocağı: Askeri bir sınıf olan Yeniçeriler padişaha bağlı Kapıkulu Ocaklarının piyade kısmıdır.
- Cebeci ocağı: Ordunun ihtiyacı olan silahları hazırlayan ve savaş alanına taşıyan sınıf olarak karşımıza çıkar. Fatih Sultan Mehmet tarafından kurulmuştur.
- Topçu ocağı: Savaş için kullanılacak olan topları döken, topçuluk ile ilgili malzemeleri hazırlayan ve savaşlarda topları kullanan sınıftır.
- Top arabacılar ocağı: Kapıkulu ocağının yaya kısmından büyük olan topları cepheye taşımak için kurulan birliktir.
- Humbaracılar ocağı: Humbara demir ya da tunçtan yapılmış olan el bombasıdır. Bunu yapan ve kullanan birliğe humbaracılar denir.
- Lağımcılar: Kuşatma altında olunan surların altından tünel kazarak surları yıkan ocaktır.
- Sakalar: Yardımcı olan birliktir. Savaşta askerlere içecek dağıtır.
- Kapıkulu Süvarileri: Kapıkulu askerlerinin atlı birliklerine verilen isimdir.
Kapıkulu Süvarileri Özellikleri
- Kapıkulu süvarileri devletten üç ayda bir maaş alırdı. Bu maaşa "ulufe" adı verilirdi.
- Kapıkulu süvarileri, atlı birlikti ve Kapıkulu askerlerinin alt birimiydi.
- İstanbul'da ya da sınır boylarında bulunan kalelerde yaşamlarını idame ettiriyorlardı.
- Padişaha bağlı olarak maaşlı ve sürekli olarak görev yapan Kapıkulu süvarileri Osmanlı ordusu için oldukça önemli bir birlikti.
- Kapıkulu süvarileri devşirme sistemi ile seçilir ve uygun şekilde yetiştirilirlerdi.
- Şehrin güvenliğinden sorumlulardı. Silah olarak genellikle kılıç, ok ve mızrak kullanmışlardı.
- Osmanlı devletinin sınırlarının korunmasını ve savaşlarda galip gelmesini sağlamışlardır.
- Katı ve ödün verilemeyecek kuralları bulunurdu. Bu katı kurallara "Kavanin-i yeniçeriyan" kuralları ismi verilirdi.
- Kapıkulu süvarilerinin 6 adet alt birimi bulunurdu. Bu birimler Sipahi, silahtar, sağ ulufeciler, sol ulufeciler, sağ garipler ve sol garipler şeklindeydi.
- Savaşta hükümdarın çadırını, sancakları ve hazineleri korumakla görevlilerdi.
Kapıkulu Süvarileri Görevleri Neler?
Kapıkulu Süvarileri, Kapıkulu askerlerinin atlı birliklerine verilen isimdir. 6 gruptan oluşurlar.
- Silahtar: Padişahın yanında durup onu korurlardı.
- Sipahi: Osmanlı ordusunda, tımar ismi ile aldıkları vergiye karşılık sefere katılmak zorunda olan bir sınıf.
- Sağ Ulufeciler: Ordunun ağırlıklarını ve hazineyi koruyan grup.
- Sol Ulufeciler: Sefer sırasında padişahın sağında yürüyen sipahilerin solunda yürürler, savaş meydanında solda dururlardı. Hazineyi korurlardı.
- Sağ Garipler: Ordunun ağırlıklarını ve hazineyi koruyan grup.
- Sol Garipler: Savaşta saltanat sancağını koruyan grup.
ARKADAŞINA GÖNDER
Kapıkulu Askerleri Kimlerdir? Kapıkulu Süvarileri Bölümleri ve Görevleri Neler, Ne İş Yapar?
Kapıkulu Askerleri nedir?
Kapıkulu askerleri, Osmanlı devletinin sürekli ordusunu oluşturan ve doğrudan padişaha bağlı olan yaya, atlı ve teknik sınıftan askerlere verilen isimdir. Kapıkulu askerleri, eyalet askerleri ve donanma kuvvetleri ile birlikte Osmanlı ordusunun üç ana askeri birliklerinden biridir.
Kapıkulu askerleri devletten üç ayda bir aldıkları maaşa "Ulufe" denir.
1. Padişaha bağlı aylıklı ve sürekli olarak görev yaparlardı.
2. İstanbul’da ya da sınır boylarındaki kalelerde otururlardı.
3. Devşirme sistemi ile seçilir ve yetiştirilirlerdi.
4. yaya (piyade) ve atlı (süvari) olmak üzere ikiye ayrılırdı.
5. Her üç ayda bir “ulufe” adı verilen maaş alırlardı.
1. Kapıkulu Piyadeleri
2. Kapıkulu Süvarileri
Kapıkulu askerleri yayalardan oluşan kısmına "Kapıkulu Piyadeleri" denir.
1. Acemi Ocağı
2. yeniçeri Ocağı
3. Cebeci Ocağı
4. Topçu Ocağı
5. Top Arabacılar Ocağı
6. Humbaracı Ocağı
7. Lağımcılar
8. Sakalar
Acemi Ocağı diğer bir ismiyle Acemioğlanlar Ocağı Osmanlı İmparatorluğunda enderun için öğrencileri ve başta piyade kısmı olmak üzere kapıkulu ordusunun ihtiyaç duyduğu askerleri eğitmek için kurulmuştu. Osmanlı devletinin tebası olan halkların gayrimüslim olanlarının ve özellikle Balkanlar'dan yaş arasında çocuk ve gençlerin toplanması ile uygulanan devşirme sistemiyle kaynak sağlanan Acemi Ocağı'nda çoğunlukla asker bazen de saraya bürokrat yetiştirilirdi.
Yeniçeri, Osmanlı Devleti'nde askeri bir sınıftır. Yeniçeriler, Padişah'a bağlı Kapıkulu Ocakları'nın piyade kısmıdır. Yeniçeriler, Osmanlı Devleti'nin sınırlarında yaşayan Yunan, Sırp, Arnavut gibi Hristiyan topluluklardan toplanan yetim çocuklardan oluşmuştur.
Ordunun silahlarını hazırlayan ve savaş alanına taşıyan sınıftır. Fatih Sultan Mehmed zamanında kurulmuştur.
Top döken, topçulukla ilgili malzemeleri hazırlayan ve savaşlarda topları kullanan sınıftır.
Osmanlılarda kapıkulu ocaklarının yaya kısmından büyük topları cepheye taşımak için kurulan teşkilat.
Humbaracı Ocağı, Osmanlı İmparatorluğu askeri teşkilatı'nda humbara yapan ve bunu kullanan sınıfın bağlı olduğu ocak. Kumbaracı ocağı da denilmektedir. Humbara, demir veya tunçtan dökülmüş el bombasıdır.
Kuşatma altındaki surlarının altından tünel kazarak surları yıkan veya düşmanın açtığı tünelleri kapatan ocaktır.
Osmanlı ordusunun yardımcı kuvvetlerindendir. Görevleri savaşta askerlere içecek dağıtmaktır.
Kapıkulu askerlerinin atlı birliklerden oluşan kısmına "Kapıkulu süvarileri" denir.
1. Silahtar
2. Sipahi
3. Sağ Ulufeciler
4. Sol Ulufeciler
5. Sağ Garipler
6. Sol Garipler
Savaşta padişahın yanında durup padişahı korurlardı.
Eskiden Osmanlı ordusunda, tımar adıyla aldıkları vergiye karşılık seferlere katılmak zorunda olan bir sınıf süvari asker bulunurdu. Bunlar akıncılık çapulculuk, karakol hizmetleri görürler ve düşman karşısında yaya askerlerin korunmasını sağlarlardı. Bunlar hafif süvari birlikleri olup ok-yay kullanıp düşman birliklerini yıpratır. Hafif zırh, kalkan ve kılıçlarıyla süratli olup stratejik kullanıldığı zaman çok yararlı olan birliklerdi.
Savaşta ordunun ağırlıklarını ve hazineyi korurlardı.
Sol ulufeciler, seferde padişahın sağında yürüyen sipah bölüğünün solunda yürürlerdi. Savaş meydanında ve ordunun konak yerinde ise, padişah sancağının solunda dururlardı. Hazineyi korumak bunların görevleri arasındaydı.
Savaşta ordunun ağırlıklarını ve hazineyi korurlardı .
Savaşta saltanat sancaklarını korurlardı.
Sağ Garipler
Sağ Garipler yada Gureba-i Yemin yüzyıl sonlarında kurulmuş olan ve Osmanlı ordu teşkilatında, Kapıkulu Süvarileri'ni oluşturan altı bölükten birisidir. Sağ Garipler savaşlarda sağ taraftan hücum ederek düşmanı çembere almaya yardımcı olmaktaydı. Yaklaşık cm boyunda mızrak, cm boyunda eğri kılıç ve büyük kalkan kullanmaktaydılar. Sefer esnasında Sağ Ulufeciler'in sağında giderlerdi. Savaş esnasında ise padişahın sağındaki sancağın dibinde bulunurlardı. Savaş sırasında her gece Otağı ve hazineleri korumakla görevli olan Sağ Garipler bunun yanı sıra savaşta saltanat sancaklarınıda korumaklada görevliydiler. Garipler; Anadolu, Mısır ve Afrika’dan gelmiş yabancı askerlerden oluşurdu. Sağ ve Sol Garipler'e Galata, İbrahimpaşa ve Edirne saraylarından çıkanlar ve savaşlarda büyük kahramanlık gösterenler alınmaktaydı. Sağ Gariplerin bayrakları san ve beyaz renkteydi. Osmanlı başkentinde kışlaları bulunmamaktaydı. İstanbul, Edirne ve Bursa etrafındaki köy ve kasabalarda yaşamaktaydılar. On altıncı yüzyılda Gureba bölüklerinin mevcudu ve asker arasında değişmekteydi. On yedinci yüzyılda ise, sağ garibler askerden oluşmaktaydı. Garipler, hükümdarın bizzat katıldığı savaşlara katılırlardı. Maaşları kıdem ve ehliyete göre değişiklik gösterir ve Veziriazamın huzurunda dağıtılırdı. Garipler, Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasından sonra tarihinde, gümrükten bir miktar maaş bağlanıp emekli edildi. Böylelikle Garip Birlikleri ortadan kalmış oldu.