Bedelsiz sermaye artrm irketin ek bir finansman kazanmas deil, iç kaynaklarn kullanarak sermayesini artrmasdr. irketler bedelsiz sermaye artrm yaptklarnda yeni hisse senetleri çkarrlar fakat hisselerin fiyat düer. irketin hisselerindeki bu deiiklik hisse senedi piyasasna da yansmaktadr.
irketlerin likiditasyonu artrmak için kullandklar bedelsiz sermaye artrm hisseye nasl yansr?
Bedelsiz sermaye artrm, irketlerin sermaye artrmna gittiklerinde seçebilecekleri yollardan biridir. Bedelsiz sermaye artrmnda dardan kaynak alnmaz ve irketin iç kaynaklar kullanlr. Bedelsiz sermaye artrmna giden bir irket vergi avantajndan yararlanarak hisselerini belirli bir oranda artrr ve bunu yaparken irketin piyasa deerini sabit tutar. Bedelsiz sermaye artrmna giden irketler bunu duyurduklarnda borsalarda hareketlenmeler balar. Çünkü irketin hisse senetlerini alarak yatrm yapan kiiler, sermaye artrm sonrasnda fiyatn deieceini bilerek hareket ederler.
Baz irketler hisse senedinde likiditasyonu artrmak için bedelsiz sermaye artrmna giderler. Hisselerde alm-satm ilemleri yaplmadnda ve durgunluk meydana geldiinde, bedelsiz sermaye artrm haberi piyasada bir hareketlenme yaratr ve yatrmclar buna göre hisse alp satmaya balarlar.
Bedelsiz sermaye artrm yatrmclar arasnda bedelsiz bölünme olarak da adlandrlmaktadr. irket % orannda bedelsiz bölündüünde, hisseler iki katna çkar. Bir irket % bedelsiz bölünmeden önce elinde lot bulunduran bir yatrmc, bedelsiz bölünmeden sonra lot daha edinir ve elindeki hisseleri ikiye katlam olur. Ancak bedelsiz sermaye artrm sonras hisse fiyat ayn oranda azalr. Yani bir irketin hisseleri iki katna çkarsa deeri de yar yarya azalr. Bu ilem irketin piyasa deerinin korunmas için gereklidir.
Bedelsiz sermaye artrm yapldnda hisse fiyatlar yar yarya dütüü için piyasada bir illüzyon oluur ve aslnda irket deeri korunmasna karn bir ucuzluk algs yaanr. irket yeni yatrmclar kazanrken hisse fiyat yükselir. irketin hisseleri ilk etapta talep gördüü için hisseleri deerlenir. Halihazrda irkete yatrm yapm olan yatrmc, bedelsiz bölünmeden olumlu etkilenir. Aslnda irket yeni yatrmc kazanm olur ve mevcut yatrmclarn da memnun eder. Bedelsiz sermaye artrm bu nedenle ksa, orta ve uzun vadede olumlu etkiler görülmesine sebep olur.
irketler belirli periyotlarla bedelsiz sermaye artrmna gittiklerinde hisselerinin deerinde art gözlenir ve piyasada bu irket büyüyormu gibi bir izlenim oluur. Bedelsiz sermaye artrm iyi yönetildiinde irketlerin piyasada yeni yatrmc bularak itibar artrmalar salanabilir. Böylece irketler deerlenecek, yatrmclar ksa ve uzun vadede olumlu etkilenecektir.
ANASAYFAYA DÖNMEK ÇN TIKLAYINIZ
Global Yatırım Holding ile Yatımcı Rehberi’nde bu hafta Habertürk Finans Editörü Rahim Ak'ın konuğu Katılım Emeklilik Fon Yönetimi ve Fon Hizmet Müdürü Fatih Bozkurt oluyor. Bozkurt, döviz kurundaki hafif gerilemeden Borsa İstanbul'daki yabancı payına, halka arzlardan borsada son günlerin trendi buy back'e (hisse geri alımları) kadar merak edilen her konuyu cevaplandırıyor.
Bozkurt, Borsa İstanbul’da yabancı payı düşmesinin ardından ucuzlaşan hisseler hakkındaki düşüncelerinin yanı sıra 'Yabancı yatırımcı hangi koşullarda borsaya döner' sorusunu yanıtlayacak. Borsa İstanbul’da sektörel değerlendirmeyi ve ayrışan sektörleri analiz eden Bozkurt, "Trendler nasıl takip edilir, trend dönüşümleri nasıl anlaşılır? Borsa İstanbul’da hisse portföyü nasıl oluşturulur? İyi bir portföy oluşturmak için nelere dikkat edilmeli? Hangi yatırımcı yatırımını nasıl çeşitlendirmeli? Bedelli sermaye artırımları borsa endeksinin yükselmesinin önünde engel mi oldu?" sorularını cevaplandırıyor.
Merhaba,
Borsa İstanbul'da yer alan şirketlerin hisse geri alım programları yaptığını görmekteyiz. Peki ya bu ne işe yarar, fiyata ne gibi etkileri olur dilim döndüğünce bunu anlatmaya çalışacağım. Son zamanlarda geri alım programı açıklayan Meditera Tıbbi Malzeme firması üzerinden duruma bakalım:
HİSSE GERİ ALIM PROGRAMI
Share buybacks and why they’re important to shareholders
Hisse geri alımı nedir?
Hisse geri alımı, şirketlerin geri satın alınan hisse senetlerini iptal ederek sermayelerini azaltmak için kendi hisselerini geri satın aldıkları bir hissedar ödeme şeklidir. Tedavüldeki hisse sayısı düşerken, hissedarların şirketteki payları ve gelecekteki temettülerden alacakları tutar artar.
Hisse Geri Alımları Nasıl Çalışır?
Hisse geri alımları, şirketler hisselerini geri almaya karar verdiğinde gerçekleşir. Hisse senetlerini açık piyasadan veya doğrudan yatırımcılardan geri satın alma şeklinde yapılır. Hisse geri alımı olarak da bilinen bu işlem genellikle aşağıdakileri gerçekleştirmek için yapılır:
• Özkaynak değerinde bir artış
• Şirketin finansal pozisyonunda bir artış
• Konsolidasyon
Hisse Geri Alımlarının Avantajları ve Dezavantajları
Avantajlar
• Hisse geri alımı, şirketin hisselerinin değerinin düşük olduğuna inandığını ve parayı hissedarların cebine geri koymak için etkili bir yöntem olduğunu gösterir.
• Hisselerin yeniden satın alınması, mevcut hisselerin sayısını azaltarak her birinin şirketin daha büyük bir yüzdesine sahip olmasını sağlar.
• Hisse senedinin HBK’sı(Hisse Başı Kar) artar, bu da hisse fiyatının aynı kaldığı varsayıldığında fiyat-kazanç oranının (F/K) düşeceği anlamına gelir. Matematiksel olarak, hisselerin değeri değişmedi, ancak daha düşük F/K oranı, hisse fiyatının daha iyi bir değeri temsil ettiği izlenimini verebilir ve böylece hisse senedini potansiyel yatırımcılar için daha cazip hale getirebilir.
Dezavantajları
• Geri alımlara yönelik bir eleştiri, bunların genellikle yanlış zamanlanmış olmalarıdır. Bir şirket, bol miktarda nakdi olduğunda veya şirket ve borsa için finansal sağlık döneminde hisseleri geri alabilir.
• Şirketin hisse senedi fiyatının böyle zamanlarda yüksek olması muhtemeldir ve geri alımdan sonra fiyat düşebilir. Hisse senedi fiyatındaki bir düşüş, şirketin o kadar da sağlıklı olmadığı anlamına gelebilir.
• Hisselerin yeniden satın alınması, yatırımcılara şirketin büyümek için başka karlı fırsatlara sahip olmadığı izlenimini de verebilir, bu da gelir ve kâr artışı arayan büyüme yatırımcıları için bir sorundur. Bir şirket, pazardaki veya ekonomideki değişiklikler nedeniyle hisseleri geri almak zorunda değildir.
• Ekonomi gerilerse veya şirket karşılayamayacağı finansal yükümlülüklerle karşı karşıya kalırsa, hisselerin geri satın alınması işi tehlikeli bir duruma sokar.
Kısaca;
Artıları
Şirketin hisselerinin değerinin düşük olduğuna inandığını gösterir
Hisse sayısını azalttığı için hisse değerini arttırır
Hisse senedini potansiyel yatırımcılar için daha çekici hale getirir
Eksileri
Zamansız olabilir
Fiyatta düşüşe yol açabilir, bu da şirketin sağlıklı olmadığı anlamına gelir
Pazar, şirketin büyüme fırsatları olmadığına inanabilir
Ekonomik gerileme sırasında zorluklar yaratabilir
MEDITERA TIBBİ MALZEME
F/K: 13,7
PD/DD: 7,36
FD Adet: 24,,
MEDİTERA TIBBİ MALZEME Yılı 3. Çeyrek Finansal Görünüm Değerlendirme:
yılının ilk dokuz aylık döneminde elde edilen sonuçlar göz önünde bulundurulduğunda, 16 Mayıs tarihinde KAP'ta duyurulmuş olan yılına ilişkin satış hasılatı ve FAVÖK büyüme beklentilerinin üst sınıra yakın seviyelerde gerçekleşmesi ağırlıklı muhtemeldir. Nakit yönetiminin her dönemde oldukça önemli ve öncelikli olduğu Şirketimiz, yılının üçüncü çeyreğinde de net nakit pozisyonunu korumuş ve M TL Net Nakit kaydetmiştir. Şirketimizin faaliyette bulunduğu sektör itibariyle, COVID döneminde oluşan stokların yılında eriyerek yılında talebin tahminlerimiz doğrultusunda normalize olduğunu görmekteyiz. Devam eden çeyreklerde de talebin sektör dinamikleri doğrultusunda devam etmesini beklemekteyiz.
Şirketimiz Yönetim Kurulu 01 tarihinde şirket merkezinde toplanarak aşağıdaki kararları almıştır.
Şirketimizin Borsa İstanbul'da işlem gören paylarının fiyatının şirketimiz faaliyetlerinin gerçek performansını yansıtmaması sebebiyle pay sahiplerini korumak ve sağlıklı fiyat oluşumuna katkıda bulunmak amacıyla tarihine kadar geçerli olmak üzere,
1. Sermaye Piyasası Kurulu'nun ve tarihlerinde yapmış olduğu duyurular çerçevesinde geri alım yapabilmesine,
2. Pay geri alımı için ayrılacak olan fonun Şirketimizin öz kaynaklarından karşılanmak üzere en fazla TL olarak belirlenmesine ve geri alınacak azami pay sayısının bu tutarı geçmeyecek şekilde belirlenmesine,
3. İşbu Yönetim Kurulu Kararı ile Borsa İstanbul'un Şirket paylarının işlem gördüğü Yıldız Pazar'da gerçekleştirilecek olan pay geri alım işlemleri ile ilgili olarak, Kamuyu Aydınlatma Platformu'nda gerekli özel durum açıklamalarının yapılmasına ve konunun Şirketimizin yapılacak ilk Genel Kurul toplantısında gündeme alınarak pay sahiplerinin bilgisine sunulmasına karar verilmiştir.
İşleme Konu Pay İşlem Tarihi İşleme Konu Payların Nominal Tutarı (TL) Sermayeye Oranı (%) İşlem Fiyatı (TL/Adet)
B Grubu, MEDTR , TREMDTR 40 0, 37,76
B Grubu, MEDTR , TREMDTR 0, 37,43
B Grubu, MEDTR , TREMDTR 0, 39,43
B Grubu, MEDTR , TREMDTR 0, 41,8
9 Ocak tarihli Yönetim Kurulu kararıyla başlatılan pay geri alım işlemleri kapsamında 17 Ocak tarihinde yapılan alımlar tabloya eklenmiştir. 17 Ocak tarihinde 41,36 TL,00 TL fiyat aralığından (ortalama 41,80 TL) adet pay geri alınmış ve Şirketimizin sahip olduğu MEDTR payları toplam adet olmuştur. (Şirket sermayesine oranı %0,)
If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.
Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *webgrid.co.uk ve *webgrid.co.uk adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.
Arz ve talep; salı pazarında satılan fasulyeden, ABD borsasındaki hisselere kadar dünya üzerindeki her şeyin fiyatının ortaya çıkışında etkili olan dinamiklerdir.
Bu ister oturduğunuz evin kirası olsun, isterse de yeni aldığınız bir telefonun fiyatı. Ürün ve hizmetlerin fiyatları birçok değişken tarafından belirleniyor gibi görülse de, en dibe indiğimiz zaman bizi karşılayacak olan kavramlar, arz ve talep olacaktır.
Bu kavramı borsa açısından incelediğimizde ise hisse senedi ve fon gibi menkul kıymetlerin fiyatlarının ortaya çıkışında etkili olduklarını görürüz. Yani arz-talep yasası, finansal piyasalardaki varlıkların fiyatını belirler diyebiliriz. Bu da doğrudan borsayı etkiler.
Bu yazıda neler öğreneceğiz?
Hisse senedi piyasasında, arz ve talep, hisse senedi fiyatlarının nasıl belirlendiğini anlamamıza yardımcı olur.
Peki bu bağlamda arz ne demektir?
Borsada arz, farklı fiyat seviyelerinden satışa sunulmuş hisse senetlerinin toplam adedi, ilgili hisse senedinin borsadaki toplam arzını gösterir. Her bir hissedar, hisselerine bir fiyat (paha) biçer. Ancak arz, sadece hissedarlar ve onların biçtiği fiyatlandırmayla oluşmaz. Hissedarların kaç tane hisseyi hangi fiyat aralığından sattıklarını, yani toplam arzı etkileyen birçok faktör vardır. En önemlileri ise şunlardır:
Bunlarla beraber hem arz hem de talep için geçerli olan durumlar da vardır. Örneğin; hisse senedi, halka ilk defa arz edildiğinde piyasaya yeni bir hissenin girmesine tepki olarak talep görebilir.
Hisselerini satmak isteyen hissedarların toplamının arza eşit olduğu bir ilişkide talep; hisseleri almak isteyen yatırımcıların x fiyattan satın almayı isteyecekleri toplam hisse senedi miktarıdır. Talep arttıkça hisseleri satın almak isteyen potansiyel yatırımcıların sayısı artıyor demektir.
Hisse senetlerinde talebi etkileyen bazı faktörler vardır:
Bu faktörlerin etkilerini kısaca özetleyecek olursak:
Bu durum hisse senetlerine olan talebi artıracaktır. Beklenen düzeyden düşük olması halindeyse tam tersi etkiyle karşılaşılacaktır.
Bu durum hisse senetlerine olan talebi azaltır. Bunun nedeni ise piyasa fiyatının ve faiz oranlarının ters yönde hareket edişidir. Faizler düştüğünde fiyatlar yükselirken faizler arttığında fiyatlar düşer. Çünkü faiz borsaya göre daha risksiz bir yatırım aracıdır. Faizler artırıldığında yatırımcılar riske girmek yerine daha garantici bir yol olan faizi tercih edebilir. Faize olan talep arttıkça borsaya olan talep azalır böylece hisse senetlerinde düşüşler görülebilir.
Şirket, çeyrek sonuçlarındaki kârlılığını artırabiliyor ve analist beklentilerinin üzerinde gelir ve kâr açıklıyorsa sağlıklı bir yapıya sahip olduğunu söyleyebiliriz. Bu da şirketi yatırım mahiyetinde talep görebilir kılar. Örneğin, şirketler kâr sonuçlarını açıkladıklarında piyasa hızlanmaya ve bu etkiyle beraber hisselere yönelik kısa vadeli talepler oluşmaya başlayabilir.
Arz ve talep kavramlarını anladıysak şimdi onların borsa ile ilişkilerini inceleyebiliriz 👇
Arz- talep arasındaki ilişki birçok farklı finansal senaryoya uyarlanabilir. Biz bu ilişkiyi borsa bazında incelediğimizde, karşımıza hisselere yönelik arz ve talepler çıkar. Arz talep arasındaki ilişki, serbest akan bir piyasada hisse fiyatlarının nasıl belirlendiğini bize gösterir.
Peki bu nasıl gerçekleşir? Aslında çok basit! Bunu bir örnekle açıklayalım.
(Normalde borsalar milyonlarca alıcı ve satıcının bir araya geldiği bir yer olsa da biz bu örneğimizde oldukça basitleştirmek adına 2 kişi üzerinden anlatmayı deneyeceğiz.)
Unutulmamalıdır ki hisselerin birden fazla fiyatı olamaz. O “an” içerisinde hangi fiyat seviyesinde alıcı (talep) ve satıcı (arz) buluştuysa, o noktada hisse fiyatı belirlenir. Başka bir seviyede oluştuğunda ise hissenin güncel fiyatı değişir.
Genel olarak baktığımızda talep, arza göre daha çabuk değişebilen, finansal olaylardan daha çok etkilenen taraftır. Arzın ise artması veya azalması daha yavaş ilerleyen bir süreçtir.
Örneğin bir şirket, hisselerinin arzını azaltmak istiyorsa geri alım veya ters hisse bölünmesi yapabilir. Hisse geri alımları, firmanın kendi hisselerini piyasa fiyatından yeniden bünyesine katması demektir. Satın alınan payların amacı; piyasadaki hisse sayısını azaltmak (ödenmemiş), şirketin kendi kendine yatırım yapmasını sağlamak ya da finansal değerleri iyileştirmek olabilir. Bu durum, talepte herhangi bir düşme yaşanmadığı sürece piyasa tarafından bu stratejinin pozitif okunmasına neden olabilir.
Ters hisse bölünmesinde ise şirketler, hisse bölünmesinden farklı olarak, dolaşımdaki hisse (pay) senetlerini belirli bir oran karşılığında “bölerek çoğaltmak” yerine “birleştirerek azaltmayı” tercih eder.
👉 Öte yandan çok sık olmasa da bir hissenin arzı tamamen de sonlanabilir. “Listeden çıkartma” olarak adlandırılan bu olay sonunda, ilgili şirket, hisselerinin tamamını borsadan geri çeker.
Karşımıza çıkan bir arz-talep grafiğinde talep, arzın üzerine çıkıyorsa (yani talep, arza göre daha fazlaysa) bu “fiyatın yükselme” ihtimaline dair bir işarettir. Dolayısıyla da bize fiyat yükselten yerleri yani talep bölgelerini gösterir. Tam tersi durumda, yani arz talebin üzerine çıktığında (arz, talebe göre daha fazla olduğunda) “fiyatın düşme” ihtimaline dair bir işarettir. Bu da bize grafik üzerinde arz bölgelerini verir.
Peki, biz sana bu bilgiyi neden verdik? Bir gün arz-talep ilişkisine dayanan bir yatırım yapmak istersen bu grafikleri doğru okuyabilmen büyük önem taşıyor. Bununla beraber grafiğin veya verilerin gecikmeli değil güncel olması, yatırım kararları alırken göz önünde bulundurman gereken noktalar.
Bu yazımızda neler öğrendik?
Bu içerik, içeriğin yayınlandığı günkü veriler baz alınarak hazırlanmıştır. İçerikte geçen hedef fiyat tahminleri, uzman ve analist yorumları bu içeriğin yayınlandığı tarihte geçerlidir. Bu tahmin ve yorumlar zaman içinde değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sayfada yer alan haberler ve haberlerin içerdiği şirketler hakkındaki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Kullanılan hisse işlem görselleri; hisse adı, fiyatı ve grafikleri de dahil temsilidir, yatırım tavsiyesi değildir.
Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Hisse senetlerinin geri alımı (buyback), bir şirketin kendi hisselerini geri satın alması anlamına gelir. Şirketlerin hisselerini geri almasının birçok nedeni olabildiği gibi bu durumun birçok avantajı ve dezavantajı da bulunur.
Öncelikle buyback kavramının ne olduğuna bakalım, ardından nedenlerine ve avantajlarına/dezavantajlarına göz atalım.
Hisse geri alımı olarak da bilinen buyback, bir şirketin açık piyasada bulunan mevcut hisse sayısını azaltmak için kendi hisselerini satın almasıdır. Şirketler, mevcut hisse sayısını azaltarak kalan hisse senetlerinin değerini yükseltmek veya diğer hissedarların çoğunlukla kontrol ettiği hisseleri azaltmak gibi birçok nedenle buyback yapabilirler. Hisse senedi geri alımları ile şirket, hisse senedini açık piyasadan veya doğrudan hissedarlarından satın alabilir.
Hisse senetlerinin her bir payı, şirket politikası ve mali kararlar hakkında oy kullanma hakkı da dahil olmak üzere, şirketin mülkiyetindeki küçük bir hisseyi temsil eder. Bir işletmenin yöneticisi ve 1 milyon hissedarı varsa, aslında sahibi vardır. Şirketler genişlemeyi finanse etmek ve özsermayeyi artırmak için hisse ihraç ederler. Eğer görünürde potansiyel bir büyüme fırsatı yoksa, kullanılmayan hisselere sahip olmak, bir şirket için sebepsiz yere -ya da iyi bir sebep olmadan- mülkiyet paylaşımı yapmak anlamına gelir. Örneğin, bulundukları sektöre hakim olmak isteyen şirketler, biraz daha büyümek için çok az bir yol kaldığını görebilir ve bu kalan yolda çok sayıda hisse senediyle devam etmenin bir yük olduğuna karar verebilir.
İşletmelerin geri alım yapmaları için bir başka önemli neden ise hisselerinin değerlerinin gerçekten düşük olduğunu düşünmeleri olabilmektedir. Düşük değer gören hisseler, genellikle yatırımcıların şirketin kısa vadeli performansını, sansasyonel haber akışlarını veya genel bir düşüş hissiyatını aşamamış olmasından kaynaklanır. Bir hisse senedinin değeri önemli ölçüde düşükse, şirket hisselerinin bir kısmını düşük fiyattan geri alabilir ve piyasa düzeltildikten sonra hisselerini yeniden ihraç edebilir. Böylece ek sermaye çıkarmadan özkaynaklarını artırabilir.
Örneğin, bir şirketin hisse başına 25 dolardan hisse ihraç ederek milyon dolarlık özkaynak elde ettiğini varsayalım. Belirli bir süre sonra şirketin yaşamış olduğu kötü ve etik olmayan bir olayın haber olduğunu, bu haberin de hissedarların panik satışı yapmasına yol açtığını düşünelim. Fiyatlar hisse başına 15 dolara kadar gerilesin. Şirket ise bu durumda 15 dolardan hissesini geri almak ve ortalığın yatışmasını beklemek istiyor olsun. Böyle bir durumda ne olur? Şirket karlarını korur ve önümüzdeki çeyrekte yeni ve ilgi çekici bir ürün piyasaya sürerek hisselerinin fiyatını hisse başına 35 dolara kadar çıkarır. Popülerliğini yeniden kazanan şirket, milyon dolarlık toplam sermaye akışı için yeni piyasa fiyatından hisseyi yeniden ihraç eder. Böylece şirket 2,5 milyon dolar özkaynağı 3,5 milyon dolara yükseltmiş oldu.
Hisse senedi geri alımı, bir şirketin yatırımcılara daha çekici görünmesini de sağlayabilir. Şirket, ödenmemiş paylarının sayısını azaltarak, hisse başına kar (EPS) oranını otomatik olarak artırmış olur. Örneğin, hisse senediyle yılda 10 milyon dolar kazanan bir şirketin hisse başına karı dolar eder. Bu hisselerin 'ini geri alır ve toplam ödenmemiş paylarını 'e düşürürse, EPS oranı, kazançlarda bir artış olmadan ,11 dolara yükselir.
Ek olarak, piyasa tarafından yönetimin şirkete yeniden yatırım yapmak için yeterli güveni olduğu sonucuna da varılabilir. Hisse geri alımları genellikle araştırma ve geliştirmeye yatırım yapmaktan veya yeni bir şirket satın almaktan daha az riskli kabul edilir. Yani buyback yapmak daha karlı görülür.
Yatırımcılar tipik olarak hisse geri alımlarını gelecek için olumlu bir işaret olarak varsayma eğilimindedirler. Buyback yapan şirketin hisselerini almak isteyen yatırımcılar ellerini çabuk tutmak isteyip şirketin kalan hisselerini hızla alabilirler.
Özetlemek gerekirse, şirketlerin buyback yapma nedenleri;
+Hisse senetlerinin piyasa değerinin düşük olması sonucu hisse senedi fiyatlarını yükseltme isteği,
+Hissedarlara nakit kaynak temini sağlamak,
+Şirketle ilgili olumlu ve çekici bir görünüm sunmak, geçmişteki kötü olayları unutturmak,
+Hisse fiyatlarında oluşan aşırı dalgalanmaların önüne geçmek,
+Hisse başına karı (EPS) yükseltmek,
+Şirketin kontrolünü istenmeyen rakiplerin eline geçmesine izin vermemek.
Eğer bir şirket hisselerini geri almak için borç almak zorunda kalıyorsa, buyback yapmak şirketin kredi notunu etkileyecektir. Bununla birlikte, borçlar ve ekonomik problemler bir şirketin sıklıkla ihtiyaç duyduğu nakit rezervlerini tüketir. Bu nedenle, kredi raporlama ajansları bu tür finanse edilen hisse senedi geri alımlarını olumsuz olarak kabul eder. Yani bu şirketler, hisse başına karı (EPS) arttırmanın veya düşük değerli hisse senetlerinden faydalanmanın borç almak için iyi bir gerekçe olmadığını savunurlar.
"Pay geri alımlarının, şirketten ziyade kişilerin menfaatine yönelik olarak
gerçekleştirilmesi hâlinde, hem şirket hem de şirketle ilgili belirli taraflar açısından olumsuz sonuçlar ortaya çıkabilmektedir. Pay geri alımlarıyla, şirket bünyesindeki nakdin ölçüsüz ve kontrolsüz bir şekilde ortaklara aktarılmasıyla, şirket malvarlığının sermaye miktarının altına düşebileceği ve alacaklıların ortakların sermaye taahhütlerine karşı yegâne güvencesini oluşturan
sermayenin muhafaza edilemeyeceği düşünülmektedir (Çeliktaş, , s. ; Özdamar, 37 , s. 75). Esasen, ortaklara yapılan her dağıtımda (nakit temettü dağıtımı vb.) ortaya çıkabilecek bu tehlike, geri alımın borçların ödenmesinden sorumlu ortaklarla sınırlı olarak yapılması hâlinde şirket açısından daha büyük bir sorun teşkil edebilmektedir." [1]
Hissedar açısından ise şöyle bir dezavantajı bulunuyor:
"Hissedarlar temettü ve sermaye kazançları arasında kayıtsız olmayabilirler ve hisse senetlerinin fiyatı, nakit temettü dağıtımlarından daha fazla olumlu etkilenebilir. Nakit temettülerin genellikle oldukça güvenilir olduğu, geri satın alımların ise güvenli olmadığı düşünülebilir. Ayrıca, eğer bir firma düzenli bir geri satın alma programı ilanı yapacaksa, geri satın alımlardaki vergi ertelemesi opsiyonu nedeniyle bir vergi birikmesi sözkonusu olabilecektir." [2]
Her şeye rağmen, geri alımlar bir şirketin ekonomisi için haika bir fırsat olabilir. Genel olarak ekonomi üzerinde de bazı etkileri olabilir. Buyback yapmak hisse senedi fiyatlarının artmasına yol açtığından, finansal ekonomi üzerine doğrudan ve olumlu bir etki yapma eğiliminde olmaktadır. Araştırmalar, borsadaki artışların tüketici güvenini, tüketimi ve büyük alımlar üzerinde iyileştirici bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir.
Kaynaklar:
[1]PAY GERİ ALIMLARI İLE GERİ ALIM İŞLEMLERİNİN NEDEN VE
SONUÇLARININ ANALİZİ: BORSA İSTANBUL ÜZERİNE BİR
UYGULAMA. Burak PİRGAİP, Doktora Tezi.
[2]SPK ANONİM ORTAKLIKLARIN KENDİ HİSSE SENETLERİNİ GERİ SATIN ALMASI. YETERLİK ETÜDÜ.Bülent Murat HAHOLU.
Ahmet Arslan / CPA, MBA, SMMM
Gerek dünyada gerekse özellikle sayl yeni Türk Ticaret Kanunu'nun eskisine nazaran daha fazla imkan vermesinin de etkisiyle ülkemizde irketlerin baz dönemlerde borsada kendi hisse senetlerini geri satn aldklar (share buybacks) ve bunu önceden hissedarlar (KAP yoluyla) ile dier ilgili kiilere ilan ettikleri görülmektedir.
Bilinçli olarak yaplan söz konusu hisse geri alm politikasnn teorik temellere dayanan birkaç nedeni bulunmaktadr. Bu nedenleri aadaki balklar halinde açklamak mümkündür.
1- irketin yatrm imkan ve alternatiflerinin daralm olmas
Özellikle olgun (mature) sektör ve irketlerde birikmi karlar kanalize edilecek alanlar bulamayabilirler. Bu durum irketin sadece kendi öz (core) iinden sapmak istememesinin yan sra sektörün ya da ekonominin yeterince olgunlam veya doyuma ulam olmasndan da kaynaklanabilir. Hangi nedenle olursa olsun irketin yatrm imkan ve alternatiflerinin daralmas nedeniyle hisse geri alm olumsuz gibi alglanabilse de bu durumlarda birikmi parann irket tarafndan verimsiz yerlerde kullanlmak yerine hissedarlar tarafndan daha verimli yerlerde kullanlabilmesine imkan salamak için hissedarlara geri verilmesi olumlu sonuçlar dourabilir.
2- Kasada atl halde duran parann deerlendirilmesi
Yukarda belirtilen nedenin de etkisiyle birikmi olan parann atl kalmas hem irketin hem de hissedarlarn kaybna neden olacaktr. Birikmi parann kar pay olarak deil de hisse senedi karlnda hissedarlara datlmasnn bir nedeni hissedarlarn vergisel olarak dezavantajl durum yaamalarnn istenmemesidir. Çünkü bilindii gibi kar paylar menkul sermaye irad olarak vergiye tabi (ülkemizde %15 orannda stopaj eklinde) iken hisse senetlerinin elden çkarlmas sonucunda elde edilen deer art kazanc eklindeki sermaye kazanc vergiden istisna edilmitir.
3- Hissenin piyasa fiyatnn gerçek deerinin altnda olduu durumlarda öz sermayenin getirisini yükseltmek
Hissedarlara nazaran irketin durumu ve faaliyetleri hakknda daha fazla bilgi sahibi olan yönetimin (insiders) hisse senedinin piyasa fiyatnn gerçek deerinin altnda olduu durumlarda borçlanma yoluyla da olsa hisse senetlerini satn almas ileride irkete nispi olarak daha fazla getiri salamas açsndan önemlidir. Hem borçlanma faizi giderlerinin vergi matrahndan düülmesi hem de borçlanma faiz oranna nazaran daha fazla düzeyde gerçekleen öz sermaye getiri oran hisse senetlerini satmayp tutan hissedarlar açsndan olumlu sonuçlar dourabilecektir.
Bu durumlarda daha fazla kazanç daha düük saydaki hisse senedi arasnda paylatrlacak ve böylece irket yönetimi irketin artan kazancn içerde tutabilecektir.
Bununla birlikte, hissedarlarn yeterli bilgi ve tecrübeye sahip olmayan bireysel yatrmclardan olutuu ve hissenin deerinden daha düük düzeyde fiyatland durumlarda söz konusu yatrmclarn hisseyi satmaya eilimli olduu durumlarda irket tarafndan hisse geri almnn irket açsndan faydal sonuçlar verdii yönünde bilimsel kantlar elde edilmitir.
Tam tersi bir durumda yani hisse senetlerinin irket içinden birileri veya kurumsal yatrmclar tarafndan elde tutulduu durumlarda ise irketler için hisse geri almnn karl bir ekilde sonuçlanmas daha zordur.
Ayrca hissenin yüksek likiditeye sahip olduu yani çok sayda alc ve satcsnn bulunduu ve irketin geri alm ileminin hisse fiyatn oynatmasnn muhtemel olmad durumlarda hisse geri alm irket için faydal sonuçlar dourabilir.
4- Sinyal etkisi (signalling effect)
irket hakknda daha fazla bilgiye sahip olan irket yönetimi hissedarlara irketin gerçek deerinden daha düük deerle fiyatlanmakta olduu konusunda güven alamak için hisse geri alm yoluna bavurabilir. Fakat irket yönetimi gerçekte irketin deeri konusunda emin olmasa da srf hisseye olan talebi artrmak için de böyle bir yola bavurabilir. Böyle bir programda irket yönetiminin amac yukarda belirtilen nedenlerle hisse alm deil tamamen alg oluturmak sinyal vermektir. Bu durumda akll yatrmclarn irketin ne yapmaya çaltn anlamaya çalmalar önem arz etmektedir.
5- irketin kontrolünü istenmeyen rakiplere kaptrmamak
Hisse senetlerinin borsada ilem gördüü ortamlarda rakip firma veya kiiler irketin kontrolü salayacak düzeyde hisse senetlerini rahatlkla alabilir. Bu gibi durumlarda irket tarafndan kendi hisselerinin geri alnmas dolamdaki hisse senetleri saysn azaltarak böyle bir imkan veya tehlikeyi ortadan kaldrabilir.
6- Finansallar daha iyi göstermek
Bilindii gibi hisse bana kar, toplam karn dolamdaki hisse senedi saysna bölünmesiyle elde edilir. Bu durumda dolamdaki hisselerin hisse geri alm yoluyla toplanmas ve iptal edilmesi sabit karn daha düük saydaki hisse senedine bölünmesine yol açacandan hisse bana karn ve dolaysyla fiyat kazanç orannn daha iyi görünecektir.
Türkiye'de durum
Ülkemizde hisse geri alm nispeten yeni bir olgu olup bunun son dönemlerde birkaç irket tarafndan kullanld görülmektedir. Bunda sayl Türk Ticaret Kanunu ile irketlere esas veya çkarlm sermayesinin onda birine (% 10) kadar kendi hisse senetlerini iktisap etme yani geri satn alma imkannn verilmi olmasnn da etkili olduu düünülmektedir. Bedelli sermaye artnn aksine sermaye azal ile sonuçlanan hisse geri alm söz konusu kanundaki snrlar içinde kullanlabilmektedir.Türkiye'de hisse geri almnn arkasnda yatan nedenler ve hisse geri almnn hisse deeri açsndan sonuçlar henüz tam olarak bilinmemekle birlikte irket kaynaklarnn etkili ekilde kullanlmas açsndan hissedarlarn menfaatiyle sonuçlanacak durumlarda bu yolun denenmesinde fayda bulunmaktadr.
Sonuç
Hisse geri alm politikas her ne kadar irket içindeki profesyonellerin irketin hisse fiyatnn gerçek deerinin altnda olduu yönündeki kanaatini göstermesi açsndan önemli ve nihai olarak hissedar saysnn azalmas nedeniyle hisse bana daha fazla kar pay eklindeki kazancn artmasyla sonuçlansa da mevcut ve potansiyel yatrmclarn yukarda belirtilen teorik nedenleri de dikkate almas önem arz etmektedir. Dier bir deyile, irket yönetiminin sinyal vermek için mi yoksa irketin yatrm imkanlarnn tükenmi olmas nedeniyle veya özsermayenin getiri orann yükseltmek amacyla bu yola bavurduuna ilikin ihtimallerin de dikkate alnmas gerekir.
Gene de ülkemiz artlarnda sürekli bedelli sermaye artlarna ramen kara geçemeyip sürekli zarar eden ve hissedarlarn hüsrana uratan irketlere karn hisse alm program balatan irketlere iletme ve finansallar incelendikten sonra ilgi göstermekte fayda bulunmaktadr.
irketin iletme ve finansallarnn incelenmesi irket yönetiminin hisse geri alm politikasnn arkasnda yatan nedenlerin neler olduunu anlamaya imkan verebilecektir.
Ekonomi
Hisse Geri Alım Nedir? Hisse Geri Alım Neden ve Nasıl Yapılır?
Kahramanmaraş'ta meydana gelen deprem felaketi nedeniyle Borsa İstanbul 5 iş günü işlem durdurma kararıyla kapanmıştı. Bugün (15 Şubat saat ) itibarıyla işleme açılan Borsa İstanbul güne yüzde 5,86 oranında yükselişle başladı ve BİST endeksinde alımların başlamasıyla yükseliş devam etti. Şirketler ise hisse değerlerini korumak için geri hisse alımı yapacaklarını açıkladı. Peki, hisse geri alımı nedir, neden ve nasıl yapılır?
İşte, hisse geri alım programı hakkında merak edilenler
Yorumlar ve Emojiler Aşağıda
gelişim planı örnekleri 2022 doğum borçlanmasi ne kadar uzaktaki birini kendine aşık etme duası 2021 hac son dakika allahümme salli allahümme barik duası caycuma hava durumu elle kuyu açma burgusu dinimizde sünnet düğünü nasil olmali başak ikizler aşk uyumu yht öğrenci bilet fiyatları antalya inşaat mühendisliği puanları malta adası haritada nerede