E Devlet Kaza Raporu

A.  Giriş

sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda[1](“Kanun”) düzenlenen trafik kaza tespit tutanağı, kazaya karışan taraflar arasında çıkabilecek hukuki uyuşmazlıkların çözümüne esas olan resmi bir belgedir. Kanun’da her ne kadar tutanağın trafik zabıt ve kolluk kuvvetleri tarafından düzenleneceğinden bahsedilse de Hazine Müsteşarlığının /27 sayılı Genelgesi ile tarihinden itibaren yalnız maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarında, kazaya karışan kişilerin de kendi aralarında trafik kazası tespit tutanağı yerine geçecek anlaşma tutanağını düzenleyebilmeleri mümkün hale gelmiştir. Bu şekilde düzenlenecek tutanaklar Kanun’a uyulmuş olması koşuluyla trafik zabıtasınca düzenlenen trafik kaza tespit tutanağı hükmünde sayılacaktır.

Kâğıda basılı kaza tespit tutanaklarına ek olarak yılından bu yana Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM) tarafından geliştirilen mobil kaza tutanağı uygulaması ile tutanakların akıllı telefonlardan da doldurulması mümkün hale gelmiştir.

B.  Sürücülerin Düzenleyemeyeceği Kaza Tespit Tutanakları

 Trafik kazası tespit tutanağı, “kaza yerinin durumu ile kazaya ilişkin iz ve delillerin, kazaya karışan sürücülerin, varsa ölü veya yaralıların, hasar veya zarara ilişkin bilgilerin, kaza gün ve saati ile gerekli görülen diğer hususların belirtildiği, kazaya ve olay yerine ilişkin bir kroki de ihtiva etmesi gereken, taraflarca yahut trafik zabıtası veya genel zabıtaca düzenlenen, aksi sabit oluncaya kadar geçerli bir tespit tutanağı&#;[2]şeklinde tanımlanabilir.

Kaza tespit tutanağı düzenlemedeki amaç, kazanın meydana geliş şeklini göstermek olup tutanaklar, tarafların kusur oranları göstermez. Zira kazaya karışan tarafların kusur derecelerini belirleyecek olan sigorta şirketidir.

Sigorta işlemleri açısından oldukça önemli olan kaza tespit tutanağının, maddi hasarlı trafik kazası halinde, kazaya karışan taraflarca hazırlanması zorunludur. Ancak aşağıda sayılan hallerde kaza tespit tutanağı sürücüler tarafından tutulmaması gerekmektedir:

Kazaya bir araç karıştıysa (tek taraflı maddi hasarlı trafik kazası ise)
Araçlardan biri 18 yaşından küçük biri tarafından kullanılıyorsa
Kazaya karışan sürücülerden birinin ehliyeti yoksa ya da kullandığı araç için yeterli değilse
Araçlardan en az biri trafik sigortasına sahip değilse
Sürücülerden birinde alkol, uyuşturucu veya uyarıcı madde aldığı şüphesi bulunuyorsa
Sürücülerden birinde akıl sağlığı şüphesi varsa
Kazaya karışan araçlardan biri kamu kurum ve kuruluşlarına aitse[3]
Kazada kamu malına veya üçüncü kişilere ait eşyalara zarar verilmişse
Kazada sürücü veya yayalarda ölüm veya yaralanma varsa

Yukarıdaki durumlardan birinin geçerli olduğu halde kaza tutanağı trafik ekipleri tarafından tutulmalıdır. Aksi halde taraflar arasında düzenlenmiş kaza tespit tutanağı geçerli olmayacaktır.

C.  E-Devlet Üzerinden Kaza Tespit Tutanağının Sorgulanması

tarihinde T.C. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm ofisi internet sitesinde, tarihinden itibaren kolluk kuvvetlerince tanzim edilen kaza tespit tutanaklarına erişim için e-Devlet hizmetinin açıldığını duyurmuştur.

Bu kapsamda kaza tespit tutanaklarına
gerçek kişiler için :seafoodplus.info
tüzel kişiler için :seafoodplus.info ekranlarından ulaşılabilmektedir.

E-devlet üzerinden kaza tespit tutanağı sorgulamak için şu adımların izlenmesi gereklidir:
1.  E-Devlet sistemine giriş
2.  Arama kutusuna &#;kaza tespit tutanağı&#; yazarak çıkan ekrandan &#;Gerçek Kişi&#; ya da &#;Tüzel Kişi&#; seçimi
3.  Açılan sayfada &#;Sorgu Türü&#; seçimi[4]

Böylece, 1 Ocak tarihinden itibaren karışılan maddi hasarlı bir trafik kazası var ise detaylı bir şekilde listelenecektir.

Saygılarımızla
Gülaç Hukuk Bürosu

[1]Bkz: sayılı Karayolları Trafik Kanunu madde 83
[2]YHGK, E/, K/, T
[3]Sağlık Bakanlığı’na ait ambulans ve acil sağlık araçları hariç
[4]&#;Sürücü olarak karıştığım kazalar&#; ya da &#;Sahibi olduğum araçların karıştığı kazalar&#; yazan sorgulardan birinin seçilmesi gereklidir.

Kaza Tespit Tutanağı Nedir? (Örnek Kaza Tespit Tutanağı)

Motorlu taşıt sürücüleri, araç trafiğinde her an trafik kazasına karışma riskiyle karşı karşıya. Bu kazaların bir kısmı büyük çaplı olurken bir kısmı da yalnızca maddi hasarlı küçük kazalar oluyor. Herhangi bir yaralanma veya ölüm durumunun söz konusu olmadığı maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarının kaza tespit tutanağı ile kayda alınması sigorta başta olmak üzere sürücülerin sorumluluklarını yerine getirebilmesi veya varsa haklarından faydalanabilmesi adına büyük önem taşıyor. Kaza tespit tutanağı hakkında tüm detayları yazımızın devamında bulabilirsiniz.

Kaza Tespit Tutanağı Nedir?

Kaza tespit tutanağı, iki veya daha fazla aracın karıştığı kazalarda kazanın oluş şeklinin ve maddi hasarların taraflarca tespit edilerek yazılı bir şekilde ya da online teknolojiler kanalıyla kayıt altına alınması imkânı sağlıyor.

Kaza tespit tutanağı sistemi ülkemizde 1 Nisan tarihinden itibaren uygulanıyor. Bu tarihten önce maddi hasarlı trafik kazalarında tutanak tutulma işlemi için kolluk güçlerinin gelmesi bekleniyor ve tutanak kolluk güçleri tarafından kayıt altına alınıyordu. Fakat özellikle trafiğin yoğun olduğu büyük şehirlerde polisin kaza yerine ulaşması oldukça uzun zaman alabiliyordu. Trafik kazası yaşandıktan sonra kazaya karışan sürücüler sorumlu kolluk güçlerini beklerken, araçlarını da olduğu yerde sabit tutmak durumunda kalıyordu. Kolluk güçleri gelene kadar kaza mahallinin o şekilde kalması trafik yoğunluğunun artmasına neden oluyordu. Hem kazaya karışanları hem de trafikte geri kalan herkesi olumsuz yönde etkileyen bir durum söz konusu oluyordu.

Kaza tespit tutanağı ile sürücülerin kazaya karışmaları halinde zaman kaybetmemeleri ve mevcut trafik akışının minimum süreyle kesintiye uğraması amaçlanıyor. Kazada, yalnızca maddi hasar söz konusuysa ve yaralanma veya ölüm gibi bir durum yoksa kazaya karışan kişiler kaza tespit tutanağını hazırlayıp birlikte imza altına alabiliyor. Sonrasında hızlıca olay yerinden ayrılıp sürecin devamını işletebiliyorlar. Böylece hem kendileri vakit kaybetmemiş oluyor hem de kaza nedeniyle trafiğin uzun süreli kesintiye uğramasının önüne geçiliyor.

Kaza Tespit Tutanağı Nasıl Doldurulur?

Kaza tespit tutanağının eksiksiz ve hatasız doldurulması, hem hasar tespiti hem de tarafların kusur oranlarının belirlenmesi bakımından son derece önemli. Matbu bir belge olan kaza tespit tutanağında aşağıdaki hususlara yer veriliyor:

• Kazaya karışan tarafların kimlik bilgileri
• Kazaya karışan araçların plaka bilgileri ve zorunlu trafik sigortası poliçe numaraları
• Kazanın gerçekleştiği tarih ve saat
• Kaza yeri
• Kazayı gören bir görgü şahidi olması durumunda bu kişiye ait kimlik ve iletişim bilgileri
• Kazaya karışan araç sürücülerinin kazayı anlatan kısa ifadeleri
• Kazanın nasıl ve hangi açılardan gerçekleştiğini gösteren bir taslak çizimi (Bu taslakta, kazaya karışan araçlar A ve B şeklinde isimlendirilmeli. Araçların gittikleri yönler belirtilmeli. Kazanın gerçekleştiği noktadaki sokak ve cadde isimleri taslak üzerinde açıkça yazılmalı.)

Kaza tespit tutanağındaki ilgili bölümlerinin işaretlenmesi ve kazaya karışan tüm sürücüler tarafından ayrı ayrı imzalaması zorunluluğu bulunuyor. Aksi takdirde kaza tespit tutanağı geçersiz sayılıyor. Araçların hasar durumunu gösterebilmek adına kaza yerinde araçların net bir şekilde fotoğraflarının da eklenmesi gerekiyor. Tarafların tutanak üzerinde anlaşma sağlayamaması durumunda ise araçların kaza sonrasındaki konumları değiştirilmeden kazanın gerçekleştiği bölge ile ilgilenen kolluk güçleri devreye giriyor.

Kaza tespit tutanağı ayrıca mobil uygulama üzerinden de hızlıca doldurulabiliyor. Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi tarafından sunulan “Mobil Kaza Tutanağı” uygulamasının telefona indirilmesi gerekiyor. Uygulama üzerinden gerekli adımlar izlenerek ve bilgiler doldurularak kaza tespit tutanağı oluşturulabiliyor.

Kazaya karışan araç sayısı ikiden fazla ise birden fazla kaza tespit tutanağı tutulması gerekiyor. Tutanakların hepsi çoğaltılarak kazaya karışan tüm sürücülere birer örneği verilebiliyor.

Örnek Kaza Tespit Tutanağı

Kaza tespit tutanağında yukarıda açıkladığımız bilgilerin yazılabileceği ya da işaretlenebileceği bölümler yer alıyor. Kaza tespit tutanağı örneğini incelemek için tıklayınız.

Kaza Tespit Tutanağının Geçerlilik Süresi

Kaza tespit tutanağının hazırlanıp taraflarca imza altına alındıktan sonra 5 iş günü içerisinde sigorta şirketine gönderilmesi ve sigorta işlemlerinin başlatılması gerekiyor. Kazaya dair fotoğraflarda hasarların tam tespit edilebilmesi için farklı açılardan çekim yapılmalı. Fotoğraflar kaza tespit tutanağı ile birlikte sigorta şirketine iletiliyor. Sigorta şirketleri kimlik, ehliyet, vb. ek belgeleri müşterisinden talep edebiliyor.

Belgelerin teslim edilmesinden sonra sigorta şirketi 3 iş günü içinde tarafların kusur oranını belirliyor. Sigorta şirketleri kusur oranlarına göre taraflara ödemelerini yapıyor.

Kaza Tespit Tutanağının Tutulmadığı Durumlar

Aşağıda sayılan durumların varlığı halinde kaza tespit tutanağı tutulamıyor:

• Araçlardan herhangi birinin zorunlu trafik sigortasının bulunmaması
• Kazaya karışan sürücülerden birinin 18 yaşın altında olması
• Sürücülerden birinin ehliyetinin olmaması
• Araçlardan birinin ruhsatının olmaması
• Kaza sonucunda yaralanma veya ölüm durumunun ortaya çıkması
• Sürücülerden birinin alkol veya uyuşturucu madde etkisi altında olduğunun gözlemlenmesi
• Kamuya ait bir aracın kazaya karışmış olması
• Kaza sonucunda kamu mallarına zarar verilmiş olması

Yukarıda belirtilen durumlardan birinin varlığı halinde tutanak tutulsa dahi geçersiz oluyor. Bu gibi durumların mevcudiyeti halinde kolluk güçlerinin çağrılması ve kaza tespit tutanağını onların oluşturması gerekiyor.

Kaza Tespit Tutanağı Nereden Alınır?

Matbu bir belge olan ve tüm araçlarda bulundurulması gereken kaza tespit tutanağı, internet ortamında güvenilir kaynaklardan (Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketler Birliği, e-Devlet, kamu kaynaklı internet siteleri gibi) ya da sigorta şirketlerinden kolayca temin edilebiliyor. Sompo Sigorta tarafından zorunlu trafik sigortası yaptıran tüm müşterilerine poliçe ile birlikte kaza tespit tutanağı da gönderiliyor.

Kaza tespit tutanağı sigorta şirketleri dışında kırtasiyelerden ve matbu evrak satışı yapan dükkanlardan da temin edilebiliyor. Kaza tespit tutanağının fotokopisi çekilmek suretiyle çoğaltılması ve araçta birden fazla sayıda bulundurulması faydalı olabiliyor.

Kaza Tespit Tutanağı İtirazı ve İtiraz Süresi

Sigorta şirketleri kaza tespit tutanağını eksperler aracılığıyla inceledikten sonra tarafların kazadaki kusur oranlarını belirliyor. Kazaya karışan sürücülerin bu kusur oranlarına 5 gün içerisinde itiraz etme hakkı bulunuyor.

İtiraz etmek için Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’nin internet sayfasına girmek gerekiyor. İnternet sitesi üzerinde bulunan kaza tespit tutanağı itiraz formu olduruluyor. İtiraz üzerine sigorta şirketleri tekrar kusur oranlarını değerlendiriyor.

Sigorta şirketi tarafından belirlenen kusur oranlarına göre ödeme yapılmışsa, bu durumda kusur oranlarına itiraz için mahkemeye başvurmak gerekiyor. Sulh ceza mahkemesine başvurarak kaza tespit tutanağına ve kusur oranlarına itiraz edilebiliyor.

Kaza Tespit Tutanağı Nasıl Sorgulanır?

Kaza tespit tutanağı sorgulaması yapabilmek için 2 yöntem bulunuyor:

Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’nin seafoodplus.infoamcom internet sayfası üzerinden kaza tespit tutanağı sorgulaması yapılabiliyor. Site üzerinden online işlemler bölümüne girerek “Kaza tespit tutanağı” sekmesine ulaşılabiliyor. Bu noktada sayfa sizi e-devlet sistemine yönlendiriyor. E-devlet sistemine giriş yaptıktan sonra aracın plakası ile sigortalı kişinin T.C. kimlik numarası bilgileri girilerek tutanak sorgulaması yapabiliyorsunuz.

SMS yöntemiyle de kaza tespit tutanağı sorgulaması yapılabiliyor. Bunun için telefonunuzda “KTT” yazıp boşluk bırakarak devamında aracınızın plakasını yazmanız gerekiyor. ’e SMS atıldığı zaman aracın detaylı bilgileri, hasar geçmişi ve eksper raporu bilgileri telefonunuza gönderiliyor. SMS ile kaza tespit tutanağı sorgulama işleminin ücreti tüm operatörler için sorgulama başına ücretlendiriliyor.

Kaza Tespit Tutanağı ile Görgü Tespit Tutanağı Arasındaki Fark

Görgü tespit tutanağı kaza tespit tutanağından farklı bir belge olup kazaya karışan taraflardan birinin olay yerinden kaçması durumunda polis veya jandarma tarafından tutuluyor. Görgü tespit tutanağında kazanın gerçekleşme şekli, kaza sonrası diğer tarafın kaçması da dahil olmak üzere yaşanan durumlar ve kaybolan eşyalar belirtiliyor. Tutanağa polisin veya jandarmanın yaptığı incelemeler de geçiriliyor.

Sompo Sigorta olarak müşterilerimizin trafikteki can ve mal güvenliğini önemsiyoruz. Siz de şimdi hemen trafik sigortası ürünümüzü Sompo Mobilo uygulamamızdan, internet sitemizden veya en yakın Sompo Sigorta acentesinden satın alabilirsiniz.

Hem zorunlu trafik sigortanızı yaptırın, hem de kaza tespit tutanağınızı alarak mutlaka aracınızda bulundurun!