necip fazıl kısakürek in şiirleri kısa / Üsküdar Belediyesi Kütüphaneleri s19.2

Necip Fazıl Kısakürek In Şiirleri Kısa

necip fazıl kısakürek in şiirleri kısa

Эпизоды

  • ey en güzel görüntüsü çiçeklere dökülen bir çavlanın
    aşkım, sonsuzum, bu dünyada ne var ne yok senindir

    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~

    özenle soyduğum şu elma söyle şimdi kimindir
    özenle ne yapıyorsam bilirsin artık senindir

    suya giden bir adam mesela omzunu eğri tutsa
    güneş, su ve adamın omzundaki eğrilik senindir

    ayağa kalkarsın, adına uygunsun ve haklısın
    kararan dünya bildiğin gibi sık sık senindir

    kararan dünya yeni bir güle bir ateş parçasıdır
    bir ateş parçasından arta kalan soylu karanlık senindir

    bir deneyli geçmişi aldın geldin yeniyi güzel boyadın
    ben bilirim sen de bil ilk aydınlık senindir

    benim sevdiğim su senin suyunun öz kardeşidir
    senin soyunun bıraktığı güçler artık senindir

    çünkü bir silah gibi tutarsın tuttuğun her şeyi
    her yeri bir uyarma diye tutan ıslık senindir

    senindir ey sonsuzveren ne varsa hayat gibi
    tutma soluğunu, genişle, öz ve kabuk senindir

    ey en güzel görüntüsü çiçeklere dökülen bir çavlanın
    aşkım, sonsuzum, bu dünyada ne var ne yok senindir

    Şiir: Turgut Uyar
    Müzik: Yedi Güzel Adam, Mutluluk
    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #TurgutUyar #ÇoklukSenindir #Şiir

  • " Bir şu’lesi var ki şem’-i cânın
    Fânûsuna sığmaz âsumânın"
    Şeyh Galib

    Aylardan Haziran sana varmak istiyorum
    Kanatlarım açıp sana uçmak istiyorum
    Mahcubiyetler ile prangalı ayaklarım
    Ben sana gelmek istiyorum, gelemiyorum

    Leylekler ta üç Şubat'ta göçtü bizim ile
    Balkonuma bir kuş yuvasını yaptı bile
    Gel sevdiğim buraları geçelim seninle
    Her lahza gelmek istiyorum, gelemiyorum

    Karakoç "Yollar kısalır, aşk gelince" diyor
    Gönül baktığım her şeyde seni gösteriyor
    Bir zaman sonra gözüm hiçbir şey seçemiyor
    Sana kurban olmak istiyor, gelemiyorum

    Meğer umut yitince insan da yitiyormuş
    Ve insanı da en çok kendi düşürüyormuş
    Düştüm, doğruldum ki gönlüme bir yalım konmuş
    Dizlerim kan, tut ellerimden, gelemiyorum

    Bak saatine gün erişti yine akşama
    Ay ve yıldız ne de yakıştı karanlığa
    O ay yüzünü alsam sabah akşam karşıma
    Senle uyuyup uyanıyor gelemiyorum

    En büyük kriz yürekte işte tam da böylece
    Ömür bitip tükeniyor sensiz sessiz öylece
    Takvim yapraklarını koparsam da her gece
    Benden gitmiyorsun sen, ben de gelemiyorum

    Çağırsan beni gün ya da gece, gel tek hece

    Şiir: Muhammet Kalem
    Müzik:
    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #Şiir #SanaGelmekİstiyorum

  • Пропущенные эпизоды?

    Нажмите здесь, чтобы обновить ленту.

  • Yazdırmalısın mezar taşına:
    Ey hayat, sen şavkı sularda bir dolunaysın,
    aslında hiç olmadım ben bu oyunda
    ömrüm beni yok saysın…
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    Ey hayat, sen şavkı sularda bir dolunaysın.
    Aslında yokum ben bu oyunda,
    ömrüm beni yok saysın...

    Yaşam bir ıstaka;
    gelir vurur ömrünün coşkusuna.
    Hani tutulur dilin,
    konuşamazsın…

    Tırmandıkça yücelir dağlar.
    Sen mağlupsun sen ıssız
    ve kalbinde kuşların gömütlüğü;
    tutunamazsın!

    Eloğlu sevdalardan dem tutar,
    aşk büyütür yıldızlardan;
    senin ise düşlerin yasak,
    dokunamazsın...

    Birini sevmişsindir geçen yıllarda.
    Açık bir yara gibidir hâlâ.
    Hâlâ ne çok özlersin onu,
    ağlayamazsın…

    Yolunda köprüler çürür.
    Sesin, sessizlik sanki bir uğultuda.
    Savurur hayat kül eyler seni,
    doğrulamazsın!

    Yapayalnız bir ünlemsin
    dünyayı ıslatan şu yağmurlarda.
    Her şey çeker ve iter,
    anlatamazsın...

    Yaşam bir ıstaka,
    gelir vurur işte ömrünün coşkusuna.
    Sesinde çığlıklar boğulur ama,
    bağıramazsın…

    Sonra vakt erişir, toprak gülümser sana;
    upuzun bir ömrün ortasında
    ne hayata ne ölüme
    yakışamazsın…

    Yazdırmalısın mezar taşına:
    Ey hayat, sen şavkı sularda bir dolunaysın,
    aslında hiç olmadım ben bu oyunda
    ömrüm beni yok saysın…

    Şiir: Yılmaz Odabaşı
    Müzik: https://youtu.be/_E0tpwESQjM

    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #EyHayat #YılmazOdabaşı #Şiir

  • Neyse…uzun etmeyim
    Gelmeyeceğim diyeceğinden korkmuştum asıl
    30 Şubat’ta mı geleceksin...peki...gel
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    30 Şubat’ta mı geleceksin, başım gözüm üstüne, peki gel
    Menekşeler yetiştireceğim senin için, bekleyeceğim
    Saçlarım taralı, gömleklerim ütülü
    Sobaya bir odun daha atacağım, peki gel
    Eski fotoğraflara bakarız belki, eski şarkılar dinleriz
    “Ah ne çok sevmiştik birbirimizi”
    30 şubatta mı geleceksin, peki, gel…
    Hani mevsim kışsa, yıldız bulmam zor olacak
    Bulutlar geçecek gözlerimden, ihtimal…
    Kızıl-kıyamet olsa da her tarafım, üzülme,
    Ben kara gözlü bir çocuğum, kendime masallar anlatacağım.
    Bir masala tutununca ellerim kanasa da
    Uyuyunca geçecek, biliyorum,
    Kendimi dizinde uyutacağım…
    Biliyor musun, sen olmayınca ben bir tuhaf oluyorum
    30 Şubat’ta mı geleceksin, peki…gel…
    Sen kapıdan dönmeyesin diye, evden çıkmam, merak etme
    Kar olur, kış olur, üşürsün, neme lazım
    Bir çay koyarım sobaya, radyoda incesaz…
    Terliklerini çıkartırım dolaptan, odamız hüzzam, odamız hicaz...
    Henüz almadığım bir mektup gibi bekleyeceğim seni
    Aslında o kadar da kötü değilim, kafana takma sen beni,
    Bir rüya gibi değil mi, gözlerimi açacağım, bitecek
    Seni rüyaların en sonuna saklayacağım...
    Neyse…uzun etmeyim
    Gelmeyeceğim diyeceğinden korkmuştum asıl
    30 Şubat’ta mı geleceksin...peki...gel

    Şiir: Ali Kınık
    Müzik:


    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm
    #AliKınık #Şiir #30Şubat

  • Ruhumu eritip de kalıpta dondurmuşlar;
    Onu İstanbul diye toprağa kondurmuşlar.

    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    Ruhumu eritip de kalıpta dondurmuşlar;
    Onu İstanbul diye toprağa kondurmuşlar.
    İçimde tüten bir şey; hava, renk, eda, iklim;
    O benim, zaman, mekan aşıp geçmiş sevgilim.
    Çiçeği altın yaldız, suyu telli pulludur;
    Ay ve güneş ezelden iki İstanbulludur.
    Denizle toprak, yalnız onda ermiş visale,
    Ve kavuşmuş rüyalar, onda, onda misale.

    İstanbul benim canım;
    Vatanım da vatanım...
    İstanbul,
    İstanbul...

    Tarihin gözleri var, surlarda delik delik;
    Servi, endamlı servi, ahirete perdelik...
    Bulutta şaha kalkmış Fatih`ten kalma kır at;
    Pırlantadan kubbeler, belki bir milyar kırat...
    Şahadet parmağıdır göğe doğru minare;
    Her nakışta o mana: Öleceğiz ne çare? ..
    Hayattan canlı ölüm, günahtan baskın rahmet;
    Beyoğlu tepinirken ağlar Karacaahmet...

    O manayı bul da bul!
    İlle İstanbul`da bul!
    İstanbul,
    İstanbul...

    Boğaz gümüş bir mangal, kaynatır serinliği;
    Çamlıca`da, yerdedir göklerin derinliği.
    Oynak sular yalının alt katına misafir;
    Yeni dünyadan mahzun, resimde eski sefir.
    Her akşam camlarında yangın çıkan Üsküdar,
    Perili ahşap konak, koca bir şehir kadar...
    Bir ses, bilemem tanbur gibi mi, ud gibi mi?
    Cumbalı odalarda inletir ` Katibim`i...

    Kadını keskin bıçak,
    Taze kan gibi sıcak.
    İstanbul,
    İstanbul...

    Yedi tepe üstünde zaman bir gergef işler!
    Yedi renk, yedi sesten sayısız belirişler...
    Eyüp öksüz, Kadıköy süslü, Moda kurumlu,
    Adada rüzgar, uçan eteklerden sorumlu.
    Her şafak Hisarlarda oklar çıkar yayından
    Hala çığlıklar gelir Topkapı Sarayından.
    Ana gibi yar olmaz, İstanbul gibi diyar;
    Güleni şöyle dursun, ağlayanı bahtiyar...

    Gecesi sünbül kokan
    Türkçesi bülbül kokan,
    İstanbul,
    İstanbul...

    Şiir: Necip Fazıl Kısakürek
    Müzik:

    #NecipFazılKısakürek #Canımİstanbul #Şiir
    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm

  • ne kadınlar sevdim zaten yoktular
    böyle bir sevmek görülmemiştir
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    ne kadınlar sevdim zaten yoktular
    yağmur giyerlerdi sonbaharla bir
    azıcık okşasam sanki çocuktular
    bıraksam korkudan gözleri sislenir
    ne kadınlar sevdim zaten yoktular
    böyle bir sevmek görülmemiştir

    hayır sanmayın ki beni unuttular
    hala arasıra mektupları gelir
    gerçek değildiler birer umuttular
    eski bir şarkı belki bir şiir
    ne kadınlar sevdim zaten yoktular
    böyle bir sevmek görülmemiştir

    yalnızlıklarımda elimden tuttular
    uzak fısıltıları içimi ürpertir
    sanki gökyüzünde bir buluttular
    nereye kayboldular şimdi kimbilir
    ne kadınlar sevdim zaten yoktular
    böyle bir sevmek görülmemiştir.

    Şiir: Atilla İlhan
    Müzik:
    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #Atillaİlhan #BöyleBirSevmek #Şiir

  • Seni, anlatabilmek seni.
    İyi çocuklara, kahramanlara.
    Seni anlatabilmek seni,
    Namussuza, halden bilmeze,
    Kahpe yalana.
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    Seni, anlatabilmek seni.
    İyi çocuklara, kahramanlara.
    Seni anlatabilmek seni,
    Namussuza, haldan bilmez,
    Kahpe yalana.

    Ard-arda kaç zemheri,
    Kurt uyur, kuş uyur, zindan uyurdu.
    Dışarda gürül-gürül akan bir dünya...
    Bir ben uyumadım,
    Kaç leylim bahar,
    Hasretinden prangalar eskittim.
    Saçlarına kan gülleri takayım,
    Bir o yana
    Bir bu yana...

    Seni bağırabilsem seni,
    Dipsiz kuyulara,
    Akan yıldıza,
    Bir kibrit çöpüne varana,
    Okyanusun en ıssız dalgasına
    Düşmüş bir kibrit çöpüne.

    Yitirmiş tılsımını ilk sevmelerin,
    Yitirmiş öpücükleri,
    Payı yok, apansız inen akşamdan,
    Bir kadeh, bir cigara, dalıp gidene,
    Seni anlatabilsem seni...
    Yokluğun, Cehennemin öbür adıdır
    Üşüyorum, kapama gözlerini...

    Şiir: Ahmed Arif
    Müzik: https://youtu.be/ugAD8OsrMn4
    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #AhmedArif #HasretindenPrangalarEskittim #Şiir

  • Atsız! Ölüm gerekmek teninde can yaşarken,
    Sen burada olmazsın ölüm kanat gerince…
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    Tanrının ‘gel’ buyruğu tatlılıkla erince
    Ona doğru can kuşu nice uçmasın, nice?
    Ne yaşamak tasası, ne dünyanın yasası,
    Ne de bir kaygı kalır can yükünü derince.

    Bu dirlik bir kılıçsa ölüm onun kınıdır;
    İkisini birlikte verirler bir verince.
    Ecel dedikleri şey erlerin kevseridir;
    Gözünü kırpmadan iç, içme çağı erince.

    Bir yumunca gözünü, kaybedince özünü
    Çalamazsın sazını öyle inceden ince
    Ne güneş kalır, ne ay; ne ırmak akar, ne çay;
    Dünyaya gelmedin say yağız yere girince.

    Bildiğin, neyse unut, Tanrı’ya kavuştun tut,
    Bir gün ölüm meleği seni yere serince.
    Şu gördüğün ne varsa birer damladır,
    Bir denize akıyor hepsi yerli yerince

    Bitiş gördüğün baştır, mezar beşiğe aştır,
    Ölü diriye eştir, düşün biraz derince.
    Atsız! Ölüm gerekmek teninde can yaşarken,
    Sen burada olmazsın ölüm kanat gerince…

    Şiir: Hüseyin Nihal ATSIZ
    Müzik:


    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #Atsız #GelBuyruğu #Şiir

  • Gülmeyi denedim, sensiz olmadı...
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    Kaybolan neşemi şarkıda, sazda,
    Bulmayı denedim, sensiz olmadı,
    Felekten bir gece çalıp biraz da,
    Gülmeyi denedim, sensiz olmadı...

    Hasreti herkesten çok tanıyorum,
    Bu zehrin üstüne yok sanıyorum,
    Islak gözlerimden utanıyorum,
    Silmeyi denedim, sensiz olmadı...

    Doğmanı bekledim battığın yerden,
    Dönmeyı bilmedin gittiğin yerden,
    Beni sarhoş diye sattığın yerden,
    Gelmeyi denedim, sensiz olmadı...

    Evlenmiş dediler, çıldıracaktım,
    Resim, mektup, şiir, ne varsa yaktım,
    İlmeği kaç defa boynuma taktım,
    Ölmeyi denedim, sensiz olmadı...

    Şiir: Cemal Safi
    Müzik: Oğuzhan Öz https://youtu.be/da-aGwYBRCQ

    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #CemalSafi #SensizOlmadı #Şiir

  • güven bana gülüm!
    sana bitmemişliği öğretecek, tattıracaktır
    hasretten - hakikaten- ten değiştiren yüzüm!
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    de gülüm! De ki: ela bir günde geleceğim
    istanbul darmadağın olacak, saçlarım
    darmadağın. Hepsi, darmadağın!
    üzülme gülüm! Toparlanacağız, birlikte,
    ayağa da kalkacağız, yürüyeceğiz de gülüm
    hem de çelikten toprağını dele dele hayatın!

    de gülüm! De ki: bitmiştir umut, bitmiştir
    sevgi, bitmiştir güven!
    güven bana gülüm!
    sana bitmemişliği öğretecek, tattıracaktır
    hasretten - hakikaten- ten değiştiren yüzüm!

    göreceksin gülüm! Bekle!
    hırslarımız, acılarımız gitgide ihanetlere
    hainlere, ezilmelere alışacak..
    göreceksin - sevinçten ağlayacaksın gülüm- ki
    işte o vakit bana-doğrudur!-
    şair olmak, seni sevmek pek çok yakışacak!

    bak! şiirler var, mektuplar var, çocuklar var,
    sokaklar var, kediler!
    inan bana gülüm, ölüm yok bir tek! ölüm yok bize!
    ölüm inananlar için sessizce
    kara kaplı kitaplardan çıkartılacak..
    göreceksin gülüm! Bekle! Göreceksin!
    artık hiçbir insan, hiçbir kavga ve hiçbirimiz
    bu dünyada, yapayalnız, umarsız kalmayacak!

    Şiir: Küçük İskender
    Müzik: Volkan Gümüşlü: https://youtu.be/4QtQ4U8q0_s
    Görsel: Ümit Okan
    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm

    #Küçükİskender #Şiir #DeGülüm

  • Ölürken yaşadım, yaşarken öldüm
    Ve sustum, sükutu besteler gibi.
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    O gece ne kadar güzeldi mehtap
    Gönülden fışkıran nağmeler gibi.
    Ruhumu yıkayan bir seldi mehtap
    En tatlı ilk ve son buseler gibi.

    O gece o müthiş deniz durgundu,
    Ömründe susmayan rüzgar yorgundu,
    En kara gönüller aya vurgundu
    Leyla’yı içinde bulan er gibi.

    O gece zevkini duydum hayatın,
    Sırrını anladım mükevvenatın.
    Gönlümde yıkılan bir kainatın
    Sesini işittim giryeler gibi.

    O gece hayatım sanki masaldı,
    Şuurum o anın içinde kaldı,
    Kalbime ışıktan bir füsun doldu
    İnsanı çıldırtan handeler gibi.

    O gece felekten bir gece çaldım,
    Ömrümde son defa bahtiyar oldum;
    Ölürken yaşadım, yaşarken öldüm
    Ve, sustum, sükutu besteler gibi.

    O gece ne kadar güzeldi mehtap,
    Sandım ki ruhumda yükseldi mehtap,
    Gönlümü yıkayan bir seldi mehtap,
    Rüyada çalınmış buseler gibi.

    O gece gönlüm de aya vuruldu;
    İçimde küllenen ateş dirildi.
    Dünyada ne varsa yere serildi,
    “O” kaldı… Kalbimi seyreder gibi.

    O gece sevgim coşkun ırmaktı,
    Kalbimden taşarak o kalbe aktı;
    ……………….

    Gözlerime en keskin bakışla baktı:
    ”Ben de seni Atsız, ben de ….” der gibi…


    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #HüseyinNihalAtsız #OGece #Şiir

  • Bu millet, bu insan, adı sanı Türk,
    Bu toprak, bu vatan, güzel Türkeli,
    Bu tarih, bu onur, bu sihirli yük,
    Bu Bursa, bu Konya, bu usta eli.
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    Bu sabah içimde bir tazelik var,
    Bu seher, bu camdan giren gündüz, ben!
    Sokaktan yükselen şu şen naralar,
    Bu camdan bakınan, bu gülen yüz ben!

    Nerede o dünkü ateşli nabız,
    Nerede yastıkta kıvranan başım?
    Bu sabah içimde çelikten bir hız,
    Bu sabah en mutlu, en şen yurttaşım.

    Bu millet, bu insan, adı sanı Türk,
    Bu toprak, bu vatan, güzel Türkeli,
    Bu tarih, bu onur, bu sihirli yük,
    Bu Bursa, bu Konya, bu usta eli.

    Bu eşsiz İstanbul, bu tek Edirne,
    Bu örnek Kayseri, Sivas, Erzurum,
    Bu Fırat, Menderes, Çoruh, Ergene,
    Bu İzmir, Adana, Urfa, bu Çorum.

    Bu başak, bu salkım, bu bağ, bu harman,
    Bu bizim davarlar, bizim danalar,
    Bu ocak, bu maden, bu dağ, bu orman,
    Bu yiğit erkekler, yiğit analar.

    Bu çetin, bu dönmez, bu sert bilekler,
    Bu yanık çehreler, bu bizimkiler,
    Bu ağaç, bu çiçek, bu çığ, bu renkler,
    Bu diller, bu sesler, ya bu ezgiler.

    Bu ninni, bu ağıt, bu düğün, bu bar,
    Bu Zeybek, bu halay, bu güreş hep ben!
    Bu sabah içimde bir tazelik var,
    Bu ışık, bu gündüz, bu güneş hep ben!

    Ey rüya, ey hayal, beni terk etme.
    Ey sabah koynunda senin, hem zinde,
    Bir şuur ışığı vurmuş perdeme,
    Bir bahar öğlesi gibi çimen de.

    Siz şimdi sokaktan gelen oymaklar,
    Yürüyün siz bütün il çocukları,
    Göğüslerde gurur, elde bayraklar,
    Yürüyün başlar dik, alın yukarı.

    Yürüyün ardından siz emellerin,
    Yürüyün kalbimin yükü ilhamlar,
    Uzaktan çırpınsın size ellerim,
    Çırpınsın yüreğim, durana kadar.

    Bu sabah içimde bir tazelik var,
    Bu seher, bu camdan giren gündüz ben!
    Komşular, şaşmayın bana komşular,
    Bu camdan bakınan, bu gülen yüz ben!

    Şiir: Ahmet Kutsi Tecer


    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #29Ekim #Şiir #AhmetKutsiTecer

  • Koşaradım tükeniyorsunuz insan kardeşlerim
    Koşaradım
    Duymadan bir gün olsun dünyayı iliklerinizde..
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    Gittikçe yalnızlaşıyorsunuz insan kardeşlerim
    Ne bir ortak sevinciniz kaldı sizi çoğaltacak
    Ne bir içten dostunuz var acınızı alacak
    Unuttunuz nicedir paylaşmanın mutluluğunu;
    Toprağı rüzgârı denizi göğü
    O her zaman bir insanla anlamlı
    Tükenmez bir hazine gibi kendini sunan doğayı
    Unuttunuz, gömülüp günlük çıkarların
    Ve ucuz korkuların kör kuyularına
    Daraldıkça daraldı dünyaya açılan pencereniz.

    Fırlayıp ilk ışıklarıyla günün dağınık yataklardan
    Koşaradım gidiyorsunuz işinize değişmeyen yollardan
    Kurulmuş saatler gibi günboyu çalışıp tekdüze
    Uzayan gölgelerle koşaradım dönüyorsunuz evinize.
    Ne kadar uzaksa bir felaket sizden o kadar mutlusunuz
    Unuttunuz başkalarının acısını duymayı
    Küçük çıkarların büyük kurnazları
    Alışverişe döndü tüm ilişkileriniz, hesaplı, planlı
    Sevgileriniz ayaküstü, ilgileriniz koşaradım
    Unuttunuz konuşmayı kendinizi vererek
    Düşünmeden bir başka şeyi, içten yalın dürüst
    Dışa vurmayı duygularınızı
    Unuttunuz, neydi bir ince söze yakışan en güzel davranış.

    Gittikçe yalnızlaşıyorsunuz insan kardeşlerim
    -Ki bu en büyük kötülüktür size-
    Yıkanmıyor bir kez olsun yüreğiniz yağmurlarla
    Denizler boşuna devinip duruyor bir çarşaf gibi
    Gerip ufkunuza mavisini, çiçekler her bahar
    Uyanışın türküsünü söylüyor da görmüyorsunuz.
    Sizin adınıza dünyanın pek çok yerinde
    İnsanlar dövüşüyor ellerinde yürekleri birer ülke
    Anlamıyorsunuz inançlarını bir kez düşünmüyorsunuz.
    Ömrünüzü güzelleştirecek bir şey almadan hayattan
    Bir şeyler bırakmadan ardınızda gelecek adına
    Koşaradım tükeniyorsunuz insan kardeşlerim
    Koşaradım
    Duymadan bir gün olsun dünyayı iliklerinizde..

    Şiir: Şükrü Erbaş
    Fotoğraf: Ahmed Mulla

    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #ŞükrüErbaş #Koşaradım #Şiir

  • Bir kere sevdaya tutulmaya gör;
    Ateşlere yandığının resmidir.
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    Bir kere sevdaya tutulmaya gör;
    Ateşlere yandığının resmidir.
    Aşık dediğin, Mecnun misali kör;
    Ne bilsin alemde ne mevsimidir.

    Dünya bir yana, o hayal bir yana;
    Bir meşaledir pervaneyim ona.
    Altında bir ömür döne dolana
    Ağladığım yer penceresi midir?

    Bir köşeye mahzun çekilen için,
    Yemekten içmekten kesilen için,
    Sensiz uykuyu haram bilen için,
    Ayrılık ölümün diğer ismidir.



    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #CahitSıtkıTarancı #Karasevda #Şiir

  • Fatih'in İstanbul'u fethettiği değilse de
    Bülent in dediği gibi bangır bangır:
    "hepimiz tam da ölecek yaştayız!"
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    maktul hep suçludur dünya tutanağında
    sekizde dokuz kusurlu çıkar her defasında
    ağır eza mahkemesinde yargılanır ölmekten
    ölmek ki en büyük günahtır kitâb-ı hayatta
    herkes günahkârdır buradan bakınca, değil mi patron
    ölüm gene mi indirim reyonunda bu sıra pardon
    kasiyer kız sırıtması gibi aniden geçiyor ömür
    ve bakın ne diyor şu tekleyen ihtiyar at:
    on kuruşluk sakızdır hayat, azıcık çiğne, at

    insan kaç kere gelir yaşamak bayramından
    kaç kez iner hıdırellez yokuşundan
    mutluluk kaçgen patron ve nasıl mutlu olursun
    gönlünü parçalı bulutlu birine kaptırmışsan
    ta yukarı kata çıkardı hayallerini, uykunu kaçırdı bak
    arsız bir odacı gibi bahşiş bekliyor işte hayat
    telaşını mı sunacaksın, buyur burdan yak
    ömür dediğin nedir ki patron
    harca harca bitmeyen telaş

    bir avuç sakiniyiz dünya kasabasının
    şu gördüğünüz uçurumdur evimiz
    hatırla, çok iyi tanırız birbirimizi
    acıdan akrabayız çünkü hepimiz
    adres bildiriyorum, o kurnaz meleğe çaktırmayınız
    yokluyor, yoklama sırasında en baştayız
    Fatih'in İstanbul'u fethettiği değilse de
    Bülent in dediği gibi bangır bangır:
    "hepimiz tam da ölecek yaştayız!"

    Şiir: Eyyüp Akyüz


    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #EyyüpAkyüz #Şiir #OlayYeriİnceleme

  • Bilmem farkında mısın tomur tutmuş bir çiçek
    Kokunu aranıyor ama sen kaçıyorsun

    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    Ayaz vurmuş yüzüyle toprağının bağrında
    Bir ekin tarlasıydı başağa durmuş ruhum
    Gelincikler toplardım duyduğum her çağrında
    Sepekleri simsiyâh mor gerdanlığı mahsun
    Hâlbuki tırnağıyla sabır sağan her tohum
    Mevsimini bekliyor sen benden kaçıyorsun

    Uğraşına güç yetmez sırlanmış gökyüzüne
    Baskın veren yağmurdum süreği parmak parmak
    En baygın damlalarla dokunurdum yüzüne
    Bilmezdin neden yağar hangi vâkitten meftûn
    Oysa kıvrımlarıyla dağlar yırtan her ırmak
    Ummanına akıyor sen benden kaçıyorsun

    Kimse duymadı beni görmedi gördüğünü
    Boğazında düğümlü kuşluktum azgın ateş
    Usulca bûseledim göğsüme sürdüğünü
    Âşkı emzirdiğinde akıl almaz bir efsûn
    Meselâ seferinde çamçaklanırken güneş
    Kuşlar şarkı söylüyor sen benden kaçıyorsun

    Darmadağın umutla başucunun vurgunu
    Bir takvim yaprağıydım bakışlarında humar
    Sessiz sessiz taşırdım her güne soluğunu
    Vâdem ellerinde hür devrim düşünde meskûn
    Hülâsa tufanında şaha kalkan her damar
    Âyinine duruyor sen benden kaçıyorsun

    Dur durak nedir bilmez çağlayanımda bil ki
    Bir yanım yerli yurtlu diğer yanım göç göçek
    Sıtkım kanlı bıçaklı nice zamandır belki
    Gözlerimi kapasam göğsünü açıyorsun
    Bilmem farkında mısın tomur tutmuş bir çiçek
    Kokunu aranıyor ama sen kaçıyorsun

    Şiir: Hakan İlhan Kurt
    Müzik: Volkan Gümüşlü/ https://youtu.be/D2Yus0j0mI0
    Görsel: Benjamin Davies @unsplash
    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #HakanİlhanKurt #SenBendenKaçıyorsun #Şiir

  • Hep yolcuyuz böyle gelir gideriz
    Dünya senin vatanın mı yurdun mu?
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    Bir anadan dünyaya gelen yolcu
    Görünce dünyayı gönül verdin mi?
    Kimi büyük kimi böcek kimi kul
    Merak edip hiçbirini sordun mu?

    İnsan ölür ama ruhu ölmez
    Bunca mahlukat var hiçbiri gülmez
    Cehennem azabı zordur çekilmez
    Azap çeken hayvanları gördün mü?

    İnsandan doğanlar insan olurlar
    Hayvandan doğanlar hayvan olurlar
    Hepisi de bu dünyaya gelirler
    Ana haktır sen bu sırra erdin mi?

    Vade tekmil olup ömür dolmadan
    Emanetçi emanetin almadan
    Ömrünün bağının gülü solmadan
    Varıp bir canana ikrar verdin mi?

    Garip bülbül gibi feryad ederiz
    Cehalet elinde küskün kederiz
    Hep yolcuyuz böyle gelir gideriz
    Dünya senin vatanın mı yurdun mu?

    Bağlama: Harun Murat ÖZGÜÇ https://youtu.be/diAkfxeaibs
    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #NeşetErtaş #Yolcu #Şiir

  • Yeter artık rüzgâr, yakamı bırak,
    Ürpertiyorsun içimi.
    Şöyle dinlenelim biraz, hiç olmazsa
    Bir sigara içimi…

    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    Yeter artık rüzgâr, yakamı bırak,
    Ürpertiyorsun içimi.
    Şöyle dinlenelim biraz, hiç olmazsa
    Bir sigara içimi…

    Pembe, beyaz bulutları toplamışsın,
    Katmışsın önüne katar katar
    Ne gençlik, ne şarkılar, çiçekler
    Gün olur hepsi biter.

    İstemem kimsenin öldüğünü
    Bırak rüzgâr, bırak anlatayım.
    Bir ulu meşenin dibine otur sen
    Göğsünde yatayım..

    Bize başka havalar getir biraz
    Ihlamur koksun, sakız koksun,
    Çapadan dönmüş terli terli
    Kız koksun…

    Tepeden koksun, ardıçlı, çamlı
    Siirt koksun, Boyabat koksun,
    Hür güzel günler içinde,
    Canım hayat koksun…

    Aydınlık gecelerden sonra,
    Günler dileğimce geçmeli.
    Şarkılar dalga dalga üzerimden,
    Turnalar misali uçmalı.

    Sevdalı olmalı, hovarda olmalıyım
    Sebatsız kuşlara benzer.
    Bir Kayseri’de, İstanbul’da
    Bir yıldızlarda olmalıyım.

    Ama devran eski devran değil
    Ne oldu ne olmadı şaşırdık?
    Bir bulduk, bir yitirdik kendimizi
    Sade suya kuru fasulye pişirdik.

    İşte ben, bellerde, yollarda.
    Dün yirmisinde, bugün yirmi beşinde
    Bozkır ortasında, dağlar başında
    Çoluk çocuk bir olmuş dolaşıyoruz
    Bir lokma ekmek peşinde.

    Bir hava getir bize artık.
    Ihlamur, sakız koksun.
    Ayışığında yıkanmış, çil çil
    Kızoğlan kız koksun...

    Şiir: Turgut Uyar
    Müzik: Nazende Sevgilim/ https://youtu.be/7i0kHsagt5g
    Piyano : Uğur Yıldız
    Keman : Volkan Gümüşlü

    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #TurgutUyar #Şiir #Rüzgar

  • Bir hayal alemi ardında; uzak,
    Sisli iklimlere sürdüm, gittim.
    Varlığım burda sönüp kaybolacak...
    Belki ben şimdiden öldüm... Bittim...
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    Yine aklımda bugün sen varsın,
    Yine derdinle hayalim hasta.
    Bürüsün kalbimi derdin sarsın;
    Bir ümit var bu tükenmez yasta.

    Bir yaram var! Ona merhem vurman,
    Bir hayaldir ki gönülden taşıyor.
    Ayırırken bizi yollar ve zaman,
    Sana kalbim daha çok yaklaşıyor.

    Nerde bilmem o geçen günlerimiz?
    Artık onlar yeniden gelmeyecek.
    Nerde kırlar, uzayan yol ve deniz,
    O öten kuş, o güzel pembe çiçek?

    Göklerin ziyneti mes’ut kuşlar
    Ötüşürlerdi yağarken yağmur.
    Şimdi onlarda melul olmuşlar,
    Çünkü artık ne ışık var, ne de nur.

    Dinledik rüzgarı sessiz sessiz
    Okuyorken bize bir gamlı kitap.
    Suya çizmişti gümüşten bir iz,
    Yükselirken gece dağdan mehtap.

    Şimdi hülyaya gömülmüş ölüyüm;
    Ne gelen var, ne giden var, ne soran.
    Iztırap yaylasıyım gam çölüyüm;
    Esiyor sadece gönlümde boran.

    Bir hayal alemi ardında; uzak,
    Sisli iklimlere sürdüm, gittim.
    Varlığım burda sönüp kaybolacak...
    Belki ben şimdiden öldüm... Bittim...

    Şiir: Hüseyin Nihâl Atsız


    ~
    Tüm Videolar: https://bit.ly/2EyYErA
    Abone Olmayı Unutmayınız: https://bit.ly/2IObl6a

    ~
    Sosyal Medya Hesaplarım:
    https://facebook.com/muhammetkalemm
    https://instagram.com/MuhammetKalemm
    https://twitter.com/MuhammetKalemm #HüseyinNihalAtsız #Yalnızlık #Şiir

  • Bir o dönmemek ve dostları Leylâm ve asıl seni bir daha görmemek... Ve asıl seni görmemeyi düşünmek insanı deli ediyor. Seni belki bir ay görmesem ne bileyim seni 3 ay, bir sene görmesem bu insana koymaz da bu bir yasak olursa ve hiç dönmemek karışınca işe, çok acı oluyor Leylâ.
    ~
    •Dinlemek isteğiniz şiirleri yorum kısmına yazarsanız, sizler için yorumlayabilirim.
    Yeni şiirlerden haberdar olmak için; https://bit.ly/2IObl6a tıklayarak abone olabilirsiniz.

    ~
    Leylâ
    Önce sana böyle bir kâğıda yazdığım için özür dilerim.
    Bu akşam birçok defa başlayıp sonunu getiremediğim bir hikâyeyi tamamlamaya çalıştım. Fakat nafile, insan aklını bir şeye verdimi kurtulamıyor ondan. Daima düşünmekle ve daima da aynı şeyi düşünmekle insan aşkın bir fikri-işgal olduğunu kabul ediyor. Sonra ben Leylâ mütemadiyen şiddetli bir arzu ile bir tatmin edilmemezlik içinde bir şeyler istiyorum. Bunun gibi, yani bu tatminsizlik gibi bir de ifade edemeyiş var ki bu insanı bitiriyor, harap ediyor. Çok defa yazdıklarımı yırtıyorum, çok defa bu, bedbinlikten ve ümitsizlikten oluyor. Fakat yine de işte yaşıyoruz ve acı içinde bile olsa bu bize bir haz veriyor ve yaşamayı istiyoruz. Ne kadar ölümü fevkâlâde bir facia gibi veya ne bileyim bir felâket gibi kabul etmesek de ölmek veya sevdiklerimizden ayrı olmak istemiyoruz. Çok zaman olmuştur Leylâ, şu memleketten gitmeyi düşünmüşüm dür. Amma daima bunu yapamamışımdır. İlk seferler daima bir imkânsızlık vardı, bunlar mani idi... Son zamanlar imkânlar olmuştur amma kendim bu maceraya atılamamışımdır. Belki eminim ki ayrılık veya uzak oluş mühim değil de asıl onu düşünmek ve bir daha hiç dönülmeyeceğini ve geride kalanları insanın bir daha göremeyeceğini düşünmesi çok feci bir şey.
    Bazen o anı yaşıyorum Leylâm o zaman tüylerim diken diken oluyor. Bazen şöyle düşünüyorum da buna cesaret edemiyorum. Bir o dönmemek ve dostları Leylâm ve asıl seni bir daha görmemek... Ve asıl seni görmemeyi düşünmek insanı deli ediyor. Seni belki bir ay görmesem ne bileyim seni 3 ay, bir sene görmesem bu insana koymaz da bu bir yasak olursa ve hiç dönmemek karışınca işe, çok acı oluyor Leylâ. Amma diyeceksin ki, "Biz birbirimize o kadar alışmamıştık ki."
    Öyle değil halbuki Leylâ, alışmamıştık amma, alışabilirdik ve alışacaktık... Netekim verdiğin dost kalma sözünde durursan ve ben de burada kaldıkça alışacağız da... Sonra Leylâ bazen neler düşünüyorum bilsen, bütün bu bağlardan kurtulup başka yerlere kaçmak, çocukken rüyalarımı çalan sıcak iklimlere doğru uçmak istiyorum... Amma yine de biliyorum ki Leylam, bu imkânsız.
    Çocukken ne iyiydi Leylâ, 5 arkadaştık biz. Bu yekûn zaman zaman değişirdi. Ekseriya üç kalırdık. Bütün günlerimiz, Antalya kıyılarının o sıcak ve hattı-ı istiva iklimi bizi cenup beldelerine çektikçe, hayaller kurmakla geçerdi. Neler düşünmez, cenup denizlerinde ne şirin adalara sahip olmazdık. Bu hayaller hakikat olsaydı ve sağ bir de Robenson olsaydı eminim ki kıskançlığından çatlardı.
    Ama bütün bunlar cemiyet içine girmeden, sosyoloji okumadan evvelki zamanda idi. Sonra cemiyet içinde çalışan insanları, çalışmayan insanları, açları, tokları, mesut olanları, mustaripleri gördük, büyük, küçük şehirlerde gözlerinde ümit parlayan... bazen dizlerinde derman kalmayan insanları gördük... Hikâyeler dinledik Leylâ.. Kan kusanların hikâyelerini, altın kusanların hikâyelerini ve daha neler gördük Leyla, daha neler dinledik bu şehirde. Kitaplarda okuduklarımız da caba.
    Ne olursa olsun Leylâ bunlar mühim değil artık benim için. Benim için yalnız sen mühimsin. Bana kim ne derse desin hatta bir kıza bu kadar ehemmiyet ve kıymet verdim diye bana kızanlar bile olsa, aldırmayacağım ama sen ister dostum ol ister sevgilim, yeter ki hayatımda ol. Sen Leylâ bana geldikçe sana ihtiyacım olacak. Senden başka hiçbir isteğim yok. Sen Leyla bana her şeyi, her şeyi unutturabilirsin. Seni, bu muazzam aşka lâyık gördükçe ben, her şeyi yenebilirim Leyla...
    Düşün ki hayatta tek başımayım ve sen istersen hayatıma senden başka hiçbir kimse gi

  • Показать больше

Значение слова "paydos" в словаре турецкий языка

НОВОСТИ, В КОТОРЫХ ВСТРЕЧАЕТСЯ ТЕРМИН «PAYDOS»

Здесь показано, как национальная и международная пресса использует термин paydosв контексте приведенных ниже новостных статей.

Arslantepe'de 'Paydos' Vakti

Arslantepe Höyüğü'nde yapılan bu yılki kazılar sona erdi. Arslantepe Höyüğü Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Marcella Frangipane, bu yıl yapılan kazı ... «Malatya Haber, Окт 15»

Özgür Mumcu: Harç bitti, yapı paydos

Ahmet Davutoğlu, pek tartışılan Stratejik Derinlik adlı opus magnum'unda Türkiye'nin bir eksen ülkeden, merkez ülkeye geçmesinin yollarını anlatıyordu. «Diken, Сен 15»

“Evliliğe paydos

“Evliliğe paydos”. Yeşim Salkım yeni çıkardığı 'Unutursun Gönlüm' şarkısıyla karşımızda. Oyuncu Hakan Eratik'ten boşanan sanatçı, yeni bir Yeşim Salkım olma ... «Posta, Сен 15»

TELEKOM PERSONELİ PAYDOS'TA KAZA GEÇİRDİ: 3 YARALI

Kemer ilçesinden Antalya'daki evlerine gitmekte olan Türktelekom çalışanlarını taşıyan araç, ışıklı kavşakta minibüsle çarpıştı. Kazada, Türktelekom ... «Milliyet, Авг 15»

Koalisyon çekildi ÖSO'nun operasyonunu 'paydos'

ABD öncülüğündeki IŞİD karşıtı koalisyonun hava desteğini geri çekmesi nedeniyle, Özgür Suriye Ordusu'nun (ÖSO) IŞİD'in elinden aldığı Halep'in kuzeyindeki ... «soL Haber Portalı, Авг 15»

5 dal maydanoz kilo derdine paydos

Fazla kilolarıyla başı dertte olanlar dikkat! Dr. Dyt. Tuba Kayan Tapan, tok tutan besinler sayesinde hem kilo verip hem de sağlıklı olunacağını belirtti; 'Her ... «Sabah, Июл 15»

MHP Uşak İl Başkanı: Harç Bitti, Yapı Paydos

diye soran Kurt, "İşte sonuç ortada harç bitti yapı paydos. Aynı siyasi görüş bugün ülke hakkında yapılan değerlendirmelerde görüş bildirmekte ve bu tarz ... «Son Dakika, Июл 15»

Malatya Arena'da Yapı Paydos

İnşaatın yapımını sürdüren firma aylar önce iflas erteleme talebinde bulunmuş ve az sayıdaki taşeron işçiyle Malatya Arena'daki çalışmalarına devam edeceğini ... «Haberler, Июл 15»

Paydos!

Hovarda, para destesini sol avucunun içine oturtmuş, sağ eliyle de hızla şarkıcı konsomatrisin ayakları altına sıyırıyor, katlanmış banknotlar pike yapıyorlardı, ... «Cumhuriyet, Май 15»

7 Aralık Tiyatro Topluluğu'ndan “Paydos

KİLİS 7 ARALIK ÜNİVERSİTESİ “7 ARALIK TİYATRO TOPLULUĞU” ÖĞRENCİLERİ, CEVAT FEHMİ BAŞKURT'UN PAYDOS ADLI ESERİNDEN TİYATROYA ... «Hürriyet, Май 15»


ССЫЛКИ

« EDUCALINGO. Paydos [онлайн]. Доступно на <https://educalingo.com/ru/dic-tr/paydos>. Июн 2023 ».

Çİ Ü İ SINAVLARI: İ Ü İ RASYONEL İ GELENEK Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi кİN BоROKRASİ SINAVLARI: PATRİMONYAL BоROKRASİDE RASYONEL BİR GELENEK Bureaucracy Exams in CСınК: A RКtıonКl TrКdıtıon in TСО PКtrımonıКl Bureaucracy Murat KAкER* нгОt PКЭrТmШЧвКХ ЛürШФrКsТ, ТНКrТ ЯО КsФОrТ mОФКЧТгmКЧıЧ ЮЧsЮrХКrıЧıЧ, ЩКЭrТmШЧвКХ ШЭШrТЭОЧТЧ КФrКЛКХКrı, вКФıЧ КrФКНКşХКrı ЯО ФОЧНТЧО вКФıЧ ЭОЛККsı КrКsıЧНКЧ sОхТХmОsТвХО ШХЮşКЧ НüгОЧТ ТПКНО ОЭmОФЭОНТr. АОЛОr, ЛКгı “rКsвШЧОХ” хТгРТХОrТ ШХsК НК HКЧ HКЧОНКЧХığıЧНКЧ sШЧ СКЧОНКЧХıФ QТЧР’О ФКНКr Эüm ТmЩКrКЭШrХЮФ НöЧОmХОrТ ЛШвЮЧМК кТЧ ЛürШФrКsТsТЧТЧ ЩКЭrТmШЧвКХ ЛТr ФКrКФЭОr ЭКşıНığıЧı ЛОХТrЭmОФЭОНТr. BЮЧЮЧХК ЛТrХТФЭО SЮТ HКЧОНКЧХığı гКmКЧıЧНК ЛКşХКвКЧ ЯО ФısК ФОsТЧЭТХОr ШХmКsıЧК rКğmОЧ 1905 вıХıЧК ФКНКr 1300 вıХНКЧ ПКгХК sürНürüХОЧ ЯО ТНКrТ/КsФОrТ ФКНОmОХОrО вОЭОЧОФХОrТЧО РörО mОmЮrХКrıЧ КХıЧmКsıЧı sКğХКвКЧ ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrı ЛЮ РОХОЧОФЭО öЧОmХТ ЛТr ТsЭТsЧК ШХЮşЭЮrmКФЭКНır. BЮ хКХışmК, кТЧ’НОФТ ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrıЧıЧ ЭКrТСsОХ РОхmТşТЧТ, öЧОmТЧТ ЯО öгОХХТФХОrТЧТ, sТsЭОmО НöЧüФ ОХОşЭТrТХОrТ ОХО КХmКвı КmКхХКmКФЭКНır. TürФТвО’НО ФКmЮ вöЧОЭТmТ, ЛürШФrКsТ ХТЭОrКЭürüЧНО ЛЮ 145 sıЧКЯХКrК КЭıП вКЩıХmКФХК ЛТrХТФЭО, sТsЭОmТ ЛКşХı ЛКşıЧК ТЧМОХОвОЧ ЛТr хКХışmК, ЛТХТЧНТğТ ФКНКrıвХК, вШФЭЮr. кКХışmКЧıЧ ЛЮ вöЧüвХО öгРüЧ ЯО öЧОmХТ ЛТr ФКrКФЭОr ЭКşıНığı НüşüЧüХmОФЭОНТr. Anahtar Kelimeler: кТЧ, ЛürШФrКsТ, ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrı, patrimonyalizm Abstract The patrimonial bureaucracy expresses the order in which the elements of the administrative and military mechanism selected by the patrimonial authority among his relatives, close friends, and slaves. Weber notes that the Chinese bureaucracy has a patrimonial character throughout the entire empire, from the Han Dynasty to the last dynasty Qing, despite its some "rational" aspects. However, the bureaucracy exams that started in the Sui Dynasty and continued for more than 1300 years until 1905, despite the short interruptions, and which enabled the administrative / military steps to receive officers according to their abilities by these exams are an exception in this tradition. The aim of this study is to examine the historical background, * AЧФКrК ВıХНırım BОвКгıЭ оЧТЯОrsТЭОsТ, SТвКsКХ BТХРТХОr FКФüХЭОsТ, SТвКsОЭ BТХТmТ ЯО KКmЮ ВöЧОЭТmТ BöХümü, mЮrКЭФК[email protected] MURAT Ç significance and characteristics and criticism of bureaucracy examinations in Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi China. Although there is a short reference to these exams in the literature of public administration and bureaucracy in Turkey, a study on this system by itself, is absent, as far as known. It is believed that this study has a distinctice and important character in this aspect. Keywords: China, bureaucracy, bureaucracy exams, patrimonialism GТrТş PКЭrТmШЧвКХ ЛürШФrКsТ, ПОШНКХТгm ТХО ЛТrХТФЭО РОХОЧОФsОХ ШЭШrТЭОЧТЧ ТФТ ЛТхТmТЧТ ШХЮşЭЮrmКФЭКНır. BЮ ШЭШrТЭО ЛТхТmi, erkek egemen toplumda artan mal ЯКrХığı ЯО РОЧТşХОвОЧ ШЭШrТЭО КХКЧıвХК ЛТrХТФЭО НКСК НüгОЧХТ ЛТr ТНКrТ ЯО КsФОrТ sТsЭОmТЧ ШХЮşmКsı sШЧЮМЮЧНК НШğКr. BЮ sТsЭОmНО ТНКrТ ЯО КsФОrТ mОФКЧТгmКЧıЧ ЮЧsЮrХКrı, ЩКЭrТmШЧвКХ ШЭШrТЭОЧТЧ КФrКЛКХКrı, вКФıЧ КrФКНКşХКrı ЯО ФОЧНТЧО вКФıЧ ЭОЛККsı КrКsıЧНКЧ sОхТХmОФЭОНТr. BЮ ЧШФЭКНК ЛЮ ФТşТХОrТЧ sОхТХmОsТЧНОФТ ОЧ ЭОmОХ ЛОХТrХОвТМТ ЮЧsЮr, ЛЮ ФТşТХОrТЧ ЩКЭrТmШЧвКХ şОПО НЮвНЮФХКrı “РКssКХıЧ ОХТЧНОФТ mОввТЭ”104 НüгОвТЧНОФТ sКНКФКЭ ЯО ЭКrЭışmКsıг itaattir. АОЛОr, ЛКгı “rКsвШЧОХ” хТгРТХОrТ ШХsК НК HКЧ HКЧОНКЧХığıЧНКЧ sШЧ СКЧОНКЧХıФ QТЧР’О ФКНКr Эüm ТmЩКrКЭШrХЮФ НöЧОmХОrТ ЛШвЮЧМК кТЧ 146 ЛürШФrКsТsТЧТЧ ЩКЭrТmШЧвКХ ЛТr ФКrКФЭОr ЭКşıНığıЧı ЛОХТrЭmОФЭОНТr. BЮЧЮЧХК ЛТrХТФЭО SЮТ HКЧОНКЧХığı гКmКЧıЧНК ЛКşХКвКЧ ЯО ФısК ФОsТЧЭТХОr ШХmКsıЧК rКğmОЧ 1905 вıХıЧК ФКНКr 1300 вıХНКЧ ПКгХК sürНürüХОЧ ЯО ТНКrТ ЯО КsФОrТ ФКНОmОХОrО вОЭОЧОФХОrТЧО РörО mОmЮrХКrıЧ КХıЧmКsıЧı sКğХКвКЧ ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrı ЛЮ РОХОЧОФЭО öЧОmХТ ЛТr ТsЭТsЧК ШХЮşЭЮrmКФЭКНır. PКЭrТmШЧвКХТгmТ, ОРОmОЧХТФ ТХО müХФТвОЭ üгОrТЧНОФТ ЭОФ ЯО ЧТСКТ СКФХКrıЧ ЛТr ОХНО ЭШЩХКЧmКsıвХК ЩКЭrТmШЧвКХ СüФümНКrıЧ ФОЧНТ ЧОгНТЧНО ЛЮХЮЧКЧ ТЧsКЧХКr ЯО ЧОsЧОХОr üгОrТЧНОФТ вОЭФТХОrТЧТ ЭОФОХХОşЭТrmОsТ ШХКrКФ ТПКНО ОНОЧ ВКЧР (1987: 82) НК, ЛЮ şОФТХНО ЛТr НЮrЮmЮЧ öгОХХТФХО sШЧ QТЧР СКЧОНКЧХığı НöЧОmТЧНО ШХНЮФхК beХТrРТЧ ШХНЮğЮЧЮ, rüЭЛОsТ ЯО ФШЧЮmЮ ЧО ШХЮrsК ШХsЮЧ Эüm РörОЯХТХОrТЧ СüФümНКr ТХО ФШЧЮşЮrФОЧ ФОЧНТХОrТЧТ ФöХО (ЧЮ Эs'КТ) ШХКrКФ ЭКЧımХКНıФХКrıЧı belirtmektedir.105 кТЧ ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrı, КТХО ЯОвК ЩШХТЭТФ ЛКğ ЯО rОПОrКЧsХКrНКЧ гТвКНО вОЭОЧОğО НКвКХı ШХКrКФ вКЩıХКЧ, КСХКФ, ОНОЛТвКЭ ЯО ПОХsОПО РТЛТ ПКrФХı 104 “GКssКХıЧ ОХТЧНО mОввТЭ РТЛТ ШХmК” НОвТmТ öгОХХТФХО ЭКrТФКЭХКrНК mürТЭХОrТЧ, ФОЧНТ СШМК ЯО mürşТЭХОrТЧО ФКrşı СОr НОНТФХОrТЧТ sШrРЮХКmКНКЧ, Эüm вöЧХОЧНТrmОХОrТЧТ ФШşЮХsЮг ФКЛЮХ ОЭmОsТЧТ, ФısКМКsı ЭКm ЭОsХТmТвОЭ СКХТЧТ ТПКНО ОЭmОФЭОНТr. 105 GОХОЧОФsОХ кТЧ ЭШЩХЮmЮЧЮЧ sШsвКХ-sТвКsКХ вКЩısıвХК КХКФКХı ЛФг. CСЮ, T. S. 1961. Law and Society in Traditional China. Paris: Mouton. Çİ Ü İ SINAVLARI: İ Ü İ RASYONEL İ GELENEK НТsТЩХТЧХОrНОЧ sШrЮХКrıЧ sШrЮХНЮğЮ, ЛКşКrıХı ШХКЧХКrıЧ ТНКrТ ЯО КsФОrТ mОmЮr Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi ШХКrКФ ТmЩКrКЭШrХЮФ ЛüЧвОsТЧНО ТsЭТСНКm ОНТХНТğТ sıЧКЯХКrНır. SıЧКЯХКrХК şОФТХХОЧОЧ ЛЮ ЛürШФrКЭТФ вКЩı “ЛТХРТЧ ЛürШФrКЭХКr-bilge memuriyet (scholar- ШППТМТКХНШm/ sМСШХКr ШППТМТКХs) ШХКrКФ КНХКЧНırıХmışЭır. BЮ НЮrЮm, ЛТr КЧХКmНК PХКЭШЧ’ЮЧ “ПТХШгШПХКrıЧ ФrКХ вК НК ФrКХХКrıЧ ПТХШгШП ШХmКsı” РОrОФЭТğТ вöЧüЧНОФТ ЩШХТЭТФ ПОХsОПОsТЧТЧ “ЛürШФrКЭТФ” НüгОвНО РОrхОФХОşmОsТНТr НОЧТХОЛТХТr. DüЧвК üгОrТЧНО rОФКЛОЭО НКвКЧКЧ вКгıХı sıЧКЯХКrıЧ ТХФ örЧОğТЧТ ШХЮşЭЮrКЧ ЛЮ sıЧКЯ sТsЭОmТ РüЧНОХТФ ЩrКЭТФХОrНОЧ ЛТrОвХОrТЧ ЭЮЭЮm ЯО НКЯrКЧışХКrıЧК ФКНКr хШФ ПКrФХı вöЧНОЧ Эüm ЭШЩХЮmЮ ОЭФТХОmТşЭТr. DКСК öЧМО ЛЮ sıЧКЯХКrК РТrОМОФ ЛТr КНКв ШХКЧ ЛТrОв, sШЧrКНКЧ mОmЮr, öğrОЭmОЧ ЯОвК хШМЮФХКrıЧı sıЧКЯХКrК СКгırХКвКЧ ЛТr ЛКЛК ШХКrКФ sürОФХТ ЛЮ ТşХОвТşТЧ ТхТЧНО ШХmКвК НОЯКm ОЭmТşЭТr. AвrıМК ЛЮ sıЧКЯХКr ЛКsТЭ ЛТr mОrФОгТ sıЧКЯ ШХmКФЭКЧ гТвКНО кТЧ sТвКsКХ sТsЭОmТЧТЧ öЧОmХТ ЛТr вüгü; КвrıХmКг ЛТr ЩКrхКsıНır BürШФrКsТ sıЧКЯХКrı, НОЯХОЭ ФКНОmОХОrТЧНО mОrТЭШФrКЭТФ ЛТr РОХОЧОğТЧ ШХЮşmКsıЧı sКğХКmış, КrТsЭШФrКsТЧТЧ РüМüЧü ЯО ОЭФТsТЧТ sıЧırХКmış,106 КвНıЧ sıЧıПıЧıЧ НОЯХОЭТ ЛОЧТmsОmОsТЧТ ЯО НОsЭОФХОmОsТЧО ЧОНОЧ ШХmЮşЭЮr. AвrıМК sıЧКЯХКrНК КНКвХКrıЧ KШЧПüхвüsхüХüФ mОЭТЧХОrТЧНОЧ sШrЮmХЮ ШХmКsı “ЭШЩХЮmЮЧ ФШЧПüхвüsхüХОşmОsТЧТ” (МШЧПЮМТКЧТгКЭТШЧ ШП sШМТОЭв) НО ЛОrКЛОrТЧНО РОЭТrmТşЭТr. BЮ хКХışmК, кТЧ’НОФТ ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrıЧıЧ ЭКrТСsОХ РОхmТşТЧТ, 147 öЧОmТЧТ ЯО öгОХХТФХОrТЧТ, sТsЭОmО НöЧüФ ОХОşЭТrТХОrТ ОХО КХmКвı КmКхХКmКФЭКНır. ВКЛКЧМı ХТЭОrКЭürНО ЭОФ ЭОФ СКЧОНКЧХıФ НüгОвТЧНО НКСТ ЛЮ sıЧКЯХКrıЧ ОХО КХıЧНığı хКХışmКХКr mОЯМЮЭ ТФОЧ, TürФТвО’НО ФКmЮ вöЧОЭТmТ, ЛürШФrКsТ ХТЭОrКЭürüЧНО ЛЮ sıЧКЯХКrК КЭıП вКЩıХmКФХК ЛТrХТФЭО, sТsЭОmТ ЛКşХı ЛКşıЧК ТЧМОХОвО ЛТr хКХışmК, ЛТХТЧНТğТ ФКНКrıвХК, вШФЭЮr.107 BЮ хКХışmКЧıЧ ЛЮ вöЧüвХО öгРüЧ ЯО öЧОmХТ ЛТr ФКrКФЭОr ЭКşıНığı НüşüЧüХmОФЭОНТr. WОЛОrвОn BürokrКsТ TОorТsТ BürШФrКsТ, FrКЧsıгМК ЛТr ЭОrТmНТr. TОrТmТ, ТХФ НОПК 1745’ЭО FrКЧsıг ПТгвШФrКЭ ТФЭТsКЭхı ЯО КвЧı гКmКЧНК ЛКФКЧХıФ НК вКЩКЧ VТЧМОЧЭ НО GШЮrЧКв kullКЧmışЭır. İФТ ЛТХОşОЧТЧНОЧ ЛТrТ ШХКЧ “ЛürШ” ФОХТmОsТЧТЧ LКЭТЧМО КsХı 106 кТЧ’НО sТЯТХ-askeri aristokrasi ile ilgili bkz. Tackett, N. (2014). The Destruction of the Medieval Chinese Aristocracy. Cambridge: Harvard University Press; Lorge, P. (2000). The Northern Song Military Aristocracy and the Royal Family. War & Society, 18(2), 37-47. 107 BЮ КmКхХК GШШРХО AФКНОmТФ, AЧФКrК ВıХНırım BОвКгıЭ оЧТЯОrsТЭОsТ ЯО OrЭК DШğЮ TОФЧТФ оЧТЯОrsТЭОsТЧТЧ ОХОФЭrШЧТФ ЯОrТ ЭКЛКЧХКrı “sıЧКЯ”, “кТЧ”, “sТЯТХ mОmЮrТвОЭ”, “ЛürШФrКsТ” РТЛТ КЧКСЭКr ФОХТmОХОrХО ЭКrКЧmışЭır. MURAT Ç “ЛЮrrЮs”’ЭЮr ЯО ФШвЮ ЛТr rОЧФ ТПКНО ОЭmОФЭОНТr. DКСК öЧМО ТНКrТ ЯО ФКmЮsКХ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi ТşХОr вКЩКЧ mОmЮrХКrıЧ ШЭЮrНЮğЮ mКsКХКr ЛТr хЮСК ТХО ФКЩХКЧmışЭır. DШХКвısıвХК ЛürШ ЛЮ mКsКХКrК КЭПОЧ ФЮХХКЧıХmışЭır. İФТЧМТ ЛТХОşОЧ ШХКЧ “ФrКsТ” (МrКЭТО) ВЮЧКЧМК’Нır ЯО ТФЭТНКr Рüх КЧХКmıЧК РОХТr. BЮ ТФТ ФОХТmОЧТЧ ЛТrХОşТmТ ШХКЧ ЛürШФrКsТ НО “ЛürШХКrıЧ СКФТmТвОЭТ”, “ЛürШХКrıЧ ОРОmОЧХТğТ” РТЛТ anlamlara gelmektedir (Abadan, 1959: 8). BürШФrКsТЧТЧ ФЮrКmsКХ ШХКrКФ РОХТşЭТrТХmОsТ ЯО КЧХКşıХmКsıЧНК MКб АОЛОr’ТЧ ЛüвüФ ФКЭФıХКrı ШХmЮşЭЮr108. АОЛОr’ТЧ хКХışmКХКrı РОЧОХ ШХКrКФ ТНКrТ örРüЭХОЧmОХОrТЧ КЧКХТгТ ЯО mОşrЮ ШЭШrТЭОЧТЧ ЧКsıХ ШХЮşЮЩ ТşХОНТğТвХО ТХРТХТНТr. BЮ КхıНКЧ АОЛОr ТхТЧ ЛürШФrКsТ ЛТr örРüЭХОЧmО şОФХТ ЯОвК ЭОrМТСТНir. Otorite ЛТхТmХОrТ ЯО ЛЮ ШЭШrТЭОЧТЧ ЯКr ШХmКsıЧı sКğХКвКЧ НТЧКmТФХОr КвЧı гКmКЧНК ЛürШФrКsТЧТЧ ЧТЭОХТğТЧТ НО ЛОХТrХОmОФЭОНТr. DШХКвısıвХК ТФЭТНКr ЛТхТmТЧТЧ НОğТşmОsТ СКХТЧНО ЛürШФrКЭТФ вКЩı ЯО ТşХОвТş НО ЛЮ ЛКğХКmНК ПКrФХıХКşmКФЭКНır. Weber, yasal-ussaХ, РОХОЧОФsОХ ЯО ФКrТгmКЭТФ ШЭШrТЭО ШХmКФ üгОrО üх Квrı ШЭШrТЭО ЭТЩШХШУТsТ РОХТşЭТrmТşЭТr. EmrОНОЧТЧ, вКЧТ ШЭШrТЭОЧТЧ РüМüЧü ЯО вОЭФТsТЧТ, ЯКr ШХКЧ ЯО rКsвШЧОХ ШХКrКФ РОХТşЭТrТХmТş, РКвrТşКСsТ вКsКХКrНКЧ КХНığı ШЭШrТЭО ЛТхТmТ yasal-ussal otorite olarak tanımХКЧmКФЭКНır. Söг ФШЧЮsЮ ШЭШrТЭОЧТЧ mОşrЮТвОЭТ НО ЛЮ вКsКХКrК ЮвРЮЧ СКrОФОЭ ОЭЭТğТ müННОЭхО ЯКr ШХЮr. 148 BЮ ШЭШrТЭО mШНОХТЧНО ЛürШФrКЭТФ örРüЭ ЛОХХТ ФrТЭОrХОrО РörО ТşХОmОФЭОНТr. Bunlar: a.) MОmЮrХКr şКСsТ ШХКrКФ öгРürНür ЯО ЭКЧımХКЧКЧ Тş ЯО РörОЯХОrТ itibariylО ШЭШrТЭОвО ФКrşı sШrЮmХЮХЮФХКrı ЯКrНır. b.) Yasal-ЮssКХ ШЭШrТЭО mШНОХТЧНО örРüЭХОЧmО, КхıФхК ЭКЧımХКЧmış СТвОrКrşТФ ЛТr НüгОЧ ТхТЧНО РОrхОФХОşЭТrТХТr. c.) Yasal-ЮssКХ ШЭШrТЭОНО ЛürШФrКЭТФ вКЩı (ЛüЭüЧ) ТхТЧНО вОr КХКЧ СОr НКТrОЧТЧ (ЩКrхК) ЧШrmКЭТП ШХКrКФ КхıФхК ЭКЧımХı ЛТr вОЭФТ ЯО РörОЯ КХКЧı ЛЮХЮЧmКФЭКНır d.) BürШФrКЭТФ КвРıЭıЧ ЛТr ЩКrхКsı ШХmКФ (mОmЮrТвОЭ) sОrЛОsЭ ЛТr söгХОşmО ТХТşФТsТвХО ШХЮr. e.) AНКвХКr ЛОХХТ ЛТr ХТвКФКЭ ЯО ЧТЭОХТФ öХхüsüЧО РörО sОхТХТr. AНКвХКrıЧ ЛЮ ХТвКФКЭ ЯО ЧТЭОХТФХОrТЧТ ЛОХРОХОmОФ гШrЮЧНК ШХНЮФХКrı ЛТr sОrЭТПТФК, НТЩХШmК ЯОвК вОЭОrХТФ ЛОХРОsТЧТЧ ШХmКsı РОrОФmОФЭОНТr. 108 BürШФrКsТЧТЧ ПКrФХı ЭОШrТХОrТ ТХО sТвКsОЭ, sТвКsКХ rОУТmХОr, ТНОШХШУТХОr ЯО СüФümОЭ sТsЭОmХОrТвХО ЛürШФrКsТ ТХТşФТsТЧТ ТЧМОХОвОЧ ЛТr НТгТ КЧКХТгХОr ЛЮХЮЧmКФЭКНır. BЮ хКХışmКЧıЧ РОХОЧОФsОХ ШЭШrТЭОЧТЧ ЩКЭrТmШЧвКХ ЛТхТmТвХО ТХРТХТ ШХmКsı ЧОНОЧТвХО ЛürШФrКsТ ЭОШrТ ЯО ЭКrЭışmКХКrıЧК хКХışmКЧıЧ ФКЩsКm ЯО КmКМı НüşüЧüХОrОФ вОr ЯОrТХmОmТşЭТr. Çİ Ü İ SINAVLARI: İ Ü İ RASYONEL İ GELENEK ŞТПКСТ ЛТr ЭОmТЧКЭ ЯОвК НКвКЧКФ söг ФШЧЮsЮ НОğТХНТr. BЮ şКrЭХКrı Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi sКğХКвКЧ ФТşТХОr ТХРТХТ mКФКm ЯОвК ЩШгТsвШЧК КЭКЧır. f.) BürШФrКЭТФ НТгРО ТхТЧНО ЛЮХЮЧКЧ mОmЮrХКrıЧ sКЛТЭ ЯО НüгОЧХТ ЛТr ЧКФНТ КвХıФХКrı söг ФШЧЮsЮНЮr. g.) Yasal-ЮssКХ ШЭШrТЭО ЛТхТmТЧНО mОmЮrХКr ФЮХХКЧНıФХКrı КrКхХКrıЧ müХФТвОЭТЧО sКСТЩ НОğТХНТr. h.) MОmЮrХКrıЧ РörОЯХОrТ КвЧı гКmКЧНК ЛТr “ФКrТвОr ЛКsКmКğıЧı” НК ШrЭКвК хıФКrır. кКХışmК sürОsТ ЯО/вК ЛКşКrı öХхüsüЧО РörО ШХЮşЭЮrЮХКЧ bТr “вüФsОХmО” sТsЭОmТ ЛЮХЮЧmКФЭКНır (АОЛОr, 2013: 60-61). Karizmatik otoritede; СüФmОЭmО ЯО ТЭККЭ ТХТşФТsТ söг ФШЧЮsЮ ФТşТЧТЧ “ФКrТгmК”sıЧНКЧ НШğКr. KКrТгmК, ЛТrОвsОХ ШХКrКФ ЛТr ЛТrОвТ, НТğОr sırКНКЧ ТЧsКЧХКrНКЧ КвırКЧ ЯО ШЧЮЧ НШğКüsЭü, ТЧsКЧüsЭü вК НК ОЧ КгıЧНКЧ ЛКгı öгОХ ТsЭТsЧКТ РüхХОrО вК НК ЧТЭОХТФХОrО sКСТЩ ШХНЮğЮ ТгХОЧТmТЧО вШХ КхКЧ НЮrЮmХКrı ТПКНО ОЭmОФЭОНТr (АОЛОr, 2013: 90). BЮ ШЭШrТЭО ЛТхТmТЧНО НО “ФКrТгmКЭТФ” ХТНОr, sКСТЩ ШХНЮğЮ ЛЮ ФТşТsОХ öгОХХТФХОrТ ЯКsıЭКsıвХК вöЧОЭОЧ-вöЧОЭТХОЧ ТХТşФТsТЧТ ЛТхТmХОЧНТrmОФЭОНТr. АОЛОr’ТЧ ШЭШrТЭО ЭТЩШХШУТsТЧТЧ üхüЧМü ЛТхТmТ geleneksel otoritedir. GОХОЧОФsОХ ШЭШrТЭО ОsФТНОЧ ЛОrТ ЯКr ШХКЧ РОХОЧОФХОrО ЮвРЮЧ ШХКrКФ ШХЮşКЧ ШЭШrТЭО ЛТхТmТНТr. GОХОЧОФsОХ ШЭШrТЭО ХТвКФКЭО НОğТХ; ТrsТвОЭ ЯО sЭКЭüвО НКвКЧmКФЭКНır. OЭШrТЭОвТ ОХТЧНО ЭЮЭКЧ СсХТСКгırНКФТ (mОЯМЮЭ) Рüх; ЭОЯКrüs 149 ОЭЭТğТ, ФОЧНТsТЧО mТrКs ФКХКЧ Рüх НКвКЧКФХКrıЧı ФЮХХКЧmКФЭКНır. Güх, ЛЮ ЛКğХКmНК СКгır ЯО ЯОrТХТНТr. (ErвıХmКг, 2002: 50; АОЛОr, 2013: 69). GОХОЧОФsОХ ШЭШrТЭОНО, ФЮrКХХКrК НОğТХ; ЛОХХТ ЛТr РОХОЧОğО ЮвРЮЧ olarak otorite mКФКmıЧК РОХОЧ “ФТşТХОrО” ЮвЮХmКФЭКНır. BЮ СТвОrКrşТ ТхТЧНО вОr КХКЧ РörОЯХТХОr НО şКСsТ СТгmОЭхТХОrНТr. BЮ СТгmОЭхТХОrТЧ sОхТmТЧНО ФТşТsОХ ТХТşФТХОr, КФrКЛКХıФ РТЛТ ЧТЭОХТФХОr ЛОХТrХОвТМТНТr. İsЭТСНКm ОНТХОЧ СТгmОЭхТХОrТЧ РörОЯХТХОrТЧ ШХНЮğЮ ЛürШФrКЭТФ mОФКЧТгmКЧıЧ öгОХХТФХОrТЧО ЛКФıХНığıЧНК; a. AхıФхК ЭКЧımХКЧmış ЯО РКвrТ şКСsТ ФЮrКХХКrК ЛКğХı ЛТr вОЭФТ КХКЧı yoktur. b. RКsвШЧОХ ШХКrКФ ФЮrЮХmЮş ЛТr СТвОrКrşТФ НüгОЧ вШФЭЮr. c. нгРür söгХОşmО ЭОmОХТЧО НКвКХı, НüгОЧХТ ЛТr КЭКmК ЯО вüФsОХmО sistemi buluЧmКmКФЭКНır. d. İşХОrТЧ РОrОФЭТrНТğТ ЭОФЧТФ ХТвКФКЭ ЯО вОЭОrХТХТФ ОsКsıЧК РörО ТsЭТСНКm söг ФШЧЮsЮ НОğТХНТr. e. GörОЯХТХОrТЧ ЩКrКвХК öНОЧОЧ sКЛТЭ mККşХКrК sКСТЩ НОğТХНТr (АОЛОr, 2013: 72). PКЭrТmШЧвКХ ЛürШФrКsТ, ПОШНКХТгm ТХО ЛТrХТФЭО РОХОЧОФsОХ ШЭШrТЭОЧТЧ ТФТ ЛТхТmТЧТ ШХЮşЭЮrmКФЭКНır. BЮ ШЭШrТЭО ЛТхТmТ, ОrФОФ ОРОmОЧ ЭШЩХЮmНК КrЭКЧ mКХ MURAT Ç ЯКrХığı ЯО РОЧТşХОвОЧ ШЭШrТЭО КХКЧıвХК ЛТrХТФЭО НКСК НüгОЧХТ ЛТr ТНКrТ ЯО КsФОrТ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi sТsЭОmТЧ ШХЮşmКsı sШЧЮМЮЧНК НШğКr. BЮ sТsЭОmНО ТНКrТ ЯО КsФОrТ mОФКЧТгmКЧıЧ ЮЧsЮrХКrı, ЩКЭrТmШЧвКХ ШЭШrТЭОЧТЧ КФrКЛКХКrı, вКФıЧ КrФКНКşХКrı ЯО ФОЧНТЧО вКФıЧ ЭОЛККsı КrКsıЧНКЧ sОхТХmОФЭОНТr (AФЛЮХЮЭ, 2005: 147-148). АОЛОr, ЛКгı “rКsвШЧОХ” хТгРТХОrТ ШХsК НК HКЧ HКЧОНКЧХığıЧНКЧ sШЧ СКЧОНКЧХıФ QТЧР’О ФКНКr Эüm ТmЩКrКЭШrХЮФ НöЧОmХОrТ ЛШвЮЧМК кТЧ ЛürШФrКsТsТЧТЧ ЩКЭrТmШЧвКХ ЛТr ФКrКФЭОr ЭКşıНığıЧı ЛОХТrЭmОФЭОНТr (AЛКНКЧ, 1959: 18; VКЧ DОr SЩrОЧФОХ, 1964: 353). SТЯТХ ЯО КsФОrТ РörОЯХТХОrТЧ ТsЭТСНКm ОНТХmОsТ ТхТЧ, ФısК ФОsТЧЭТХОr ШХmКФХК ЛТrХТФЭО, 6. вüгвıХНКЧ 20. вüгвıХıЧ ЛКşХКrıЧК ФКНКr ТМrК ОНТХОЧ ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrı ТsО ЛЮ РОХОЧОğТЧ ШХНЮФхК КвrıФsı ЛТr öгОХХТğТНТr. кТn: KısК ЛТr TКrТСçО кТЧ 20. вв. ЛКşХКrıЧК ФКНКr хШФ ЮгЮЧ ЛТr sürО ПКrФХı СКЧОНКЧХıФХКrХК РОхОЧ ЛТr ТmЩКrКЭШrХЮФ ЭОМrüЛОsТЧО sКСТЩЭТr. DüЧвКЧıЧ ОЧ ОsФТ mОНОЧТвОЭХОrТЧНОЧ sКвıХКЧ, вКФХКşıФ 4000 вıХХıФ вКгıХı ЭКrТСО sКСТЩ кТЧ, “НörЭ ЛüвüФ ЛЮХЮşЮЧ”, ФКğıЭ, mКЭЛКК, ЛКrЮЭ ЯО ЩЮsЮХКЧıЧ НК ФКвЧКğı sКвıХmКФЭКНır. кТЧ ЭКrТСТ КЧЭТФ, ТmЩКrКЭШrХЮФ ЯО mШНОrЧ ШХКrКФ üх ЭКrТСsОХ НöЧОm ТхТЧНО ОХО КХıЧКЛТХТr. AЧЭТФ НöЧОm mТХКЭЭКЧ öЧМО 3. вв.’О ФКНКr ШХКЧ НöЧОmТ kКЩsКmКФЭКНır. İmЩКrКЭШrХЮФ НöЧОmТЧНОЧ öЧМОФТ üх СКЧОНКЧХıФ НöЧОmТ КвЧı 150 гКmКЧНК ТХФОХ ЭШЩХЮХЮФЭКЧ вОrХОşТФ ФöХО ЭШЩХЮХЮğЮЧК РОхТşТ НО ЭОmsТХ ОЭmОФЭОНТr. BЮ СКЧОНКЧХıФХКr, M.н 2070 ТХО M.н 1600 вıХХКrıЧНК СüФüm sürОЧ БТК HКЧОНКЧХığı, M.н 1600 ТХО M.н 1046 вıХХКrıЧНК ЯКr ШХКЧ SСКЧР HКЧОНКЧХığı ТХО M.н 1050 ТХО M.н 256 вıХХКrıЧНК СüФüm sürОЧ ЯО КЧЭТФ НöЧОmТЧ sШЧ СКЧОНКЧХığı ШХКЧ ГСШЮ HКЧОНКЧХığıНır (KОКв, 2011: 30, RШЛОrЭs, 2011: 1-41). кТЧ’НО ТmЩКrКЭШrХЮФ НöЧОmТ QТЧ СКЧОНКЧХığıвХК ЛКşХКmКФЭКНır. ГКЭОЧ СКЧОНКЧıЧ ФЮrЮМЮsЮ “СЮКЧРНТ” (ТmЩКrКЭШr) ЮЧЯКЧıЧı КХКЧ ТХФ СüФümНКrНır. BЮЧНК хШФ ФКЭı ЯО РüхХü ЛТr şОФТХНО ШХmКsК НК кТЧ ЭШЩrКФХКrıЧНК ЛОХХТ öХхüНО ЛТr ЛüЭüЧХüФ sКğХКmКsıЧıЧ rШХü НО ЯКrНır. BЮ СКЧОНКЧХıФ M.н 221 - M.н 206 вıХХКrı КrКsıЧНК СüФüm sürmüşЭür (KОКв, 2011: 17; Huang, 2007: 23-43). QТЧ HКЧОНКЧХığıЧıЧ M.н 206 вıХıЧНК вıФıХmКsıЧНКЧ sШЧrК HКЧ HКЧОНКЧХığı ФЮrЮХmЮşЭЮr. BЮ СКЧОНКЧХıФ M.S 220 вıХıЧК ФКНКr СüФüm sürmüşЭür. BЮ НöЧОm КвЧı гКmКЧНК кТЧ'ТЧ КХЭıЧ хКğı ШХКrКФ ЛТХТЧТr. кТЧ’ТЧ sıЧırХКrı РОЧТşХОmТş ЯО ЛЮ НöЧОmНО ЭТМКrОЭ вШХХКrı СКФТmТвОЭ КХЭıЧК КХıЧmışЭır. ВТЧО HКЧ HКЧОНКЧХığı НöЧОmТЧНО KШЧПüхвüsхüХüФ НОЯХОЭТЧ rОsmТ öğrОЭТsТ СКХТЧО РОХmТşЭТr (EЛОrСКrН, 1947: 85-92). HКЧ HКЧОНКЧХığıЧıЧ вıФıХışıЧНКЧ sШЧrК вКФХКşıФ 400 вıХ (589 вıХıЧК ФКНКr) sürОМОФ ФКrРКşК НОЯrТ ЛКşХКmışЭır. BЮ НöЧОmНО кТЧ ЭШЩrКФХКrı üх Квrı Çİ Ü İ SINAVLARI: İ Ü İ RASYONEL İ GELENEK ТmЩКrКЭШrХЮФ, АОТ, SСЮ ЯО АЮ, ЭКrКПıЧНКЧ ЩКвХКşıХmışЭır (HЮКЧР, 2007: 77- Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 86). ВКФХКşıФ 400 вıХ sürОЧ ФКrРКşК НöЧОmТ, SЮТ СКЧОНКЧХığıЧıЧ ВКЧР JТКЧ ЭКrКПıЧНКЧ 581 вıХıЧНК ФЮrЮХmКsıвХК ЛТЭmТşЭТr. SЮТ HКЧОНКЧХığı İmЩКrКЭШr ВКЧР DТ’ЧТЧ öХНürüХНüğü 618 вıХıЧК ФКНКr кТЧ ЭШЩrКФХКrıЧНК СüФmОЭmТşЭТr. 37 вıХ СüФüm sürОЧ ЛЮ СКЧОНКЧХıФ, кТЧ ЭКrТСТЧНОФТ ОЧ ФısК sürОХТ СКЧОНКЧХКrıЧНКЧ ЛТrТ ШХmЮşЭЮr (KОКв, 2011: 223-226; Eberhard, 1947: 191-196). SЮТ СКЧОНКЧХığıЧıЧ вıФıХışıЧНКЧ sШЧrК 618 вıХıЧНК TКЧР HКЧОНКЧХığı ФЮrЮХmЮş ЯО ЛЮ СКЧОНКЧХıФ 907 вıХıЧК ФКНКr СüФüm sürmüşЭür. TКЧР СКЧОНКЧХığı ЛКşЭК ТНКrТ ЯО sТвКsТ ШХmКФ üгОrО ЛТrхШФ вöЧНОЧ кТЧ ЭШЩrКФХКrıЧНК Ш НöЧОmО ФКНКr ФТ ОЧ РОХТşmТş вКЩıХКrı ТЧşК ОЭmТşЭТr (KОКв, 2011: 244; Eberhard, 1947:197). TКЧР HКЧОНКЧХığıЧıЧ 907 вıХıЧНК вıФıХmКsıЧНКЧ sШЧrК кТЧ ЭШЩrКФХКrıЧНК BОş HКЧОНКЧ ЯО OЧ KrКХХıФ НöЧОmТ ШХКrКФ КЧıХКЧ ЯО 960 вıХıЧК ФКНКr sürОЧ НöЧОm ЛКşХКmışЭır. BЮ sürОхЭО ЩКrхКХı ЯО хШФ НОЯХОЭХТ ЛТr sТsЭОmО sКСТЩ ШХКЧ кТЧ’НО LТКЧР (907-923), Tang (924-936), Jin (936-947), Han (947- 951) ve Zhou (951-960) ШХmКФ üгОrО ЛОş СКЧОНКЧХıФ ФЮrЮХmЮşЭЮr (KОКв, 2011: 288). BОş HКЧОНКЧ ЯО OЧ KrКХХıФ НöЧОmТЧНОЧ sШЧrК 960 вıХıЧНК SШЧР HКЧОНКЧХığı ФЮrЮХmЮşЭЮr. SШЧР HКЧОНКЧХığı KЮгОв ЯО GüЧОв SШЧР 151 HaЧОНКЧХığı ШХКrКФ ТФТ Квrı НöЧОmНО СüФüm sürmüşЭür. KЮгОв SШЧР HКЧОНКЧХığı 960-1127; GüЧОв SШЧР HКЧОНКЧХığı ТsО 1127-1279 вıХХКrı КrКsıЧНК ЯКrХığıЧı sürНürmüşЭür. ВЮКЧ HКЧОНКЧХığı ТsО 1271 вıХıЧНК MШğШХХКr ЭКrКПıЧНКЧ ФЮrЮХmЮşЭЮr. BЮ СКЧОНКЧХıФ 1368 вıХıЧК ФКНКr СüФüm sürmüşЭür (Hsu, 2012: 290-300). ВЮКЧ HКЧОНКЧХığıЧıЧ вıФıХışıЧНКЧ sШЧrК 1368 вıХıЧНК ГСЮ ВЮКЧгСКЧР ЭКrКПıЧНКЧ MТЧР СКЧОНКЧХığı ФЮrЮХmЮşЭЮr. BЮ СКЧОНКЧХıФ НöЧОmТ НО кТЧ’ТЧ sosyo-ОФШЧШmТФ ЯО ФüХЭürОХ ШХКrКФ ФЮrЮmХКrıЧı РüхХОЧНТrНТğТ ЛТr НöЧОm ШХmЮşЭЮr. BЮЧЮЧХК ЛТrХТФЭО HКЧОНКЧХığıЧ sШЧ НöЧОmТЧНО ТНКrОМТХОr ТХО ФöвХüХОr КrКsıЧНК вКşКЧКЧ РОrТХТm ТsвКЧ ТХО sШЧЮхХКЧmış ЯО ЛЮ ТsвКЧХКr sШЧЮМЮЧНК MТЧР HКЧОНКЧХığı 1644 вıХıЧНК вıФıХmışЭır (KОКв, 2011: 370; HЮКЧР, 2007: 191-209). MТЧР HКЧОНКЧХığıЧНКЧ sШЧrК ТmЩКrКЭШrХЮФ НöЧОmТЧТЧ sШЧ СКЧОНКЧХığı ШХКМКФ QТЧР HКЧОНКЧХığı ФЮrЮХmЮşЭЮr. 1911 вıХıЧК ФКНКr СüФüm sürОЧ QТЧР СКЧОНКЧХığı, “БТЧРСКТ DОЯrТmТ”вХО ЛТrХТФЭО вıФıХmış; кТЧ’НО ТФТ ЛТЧ вıХНКЧ ПКгХК НОЯКm ПОШНКХ ТmЩКrКЭШrХЮФ rОУТmТ НО sШЧК ОrmТş ЯО mШНОrЧ кТЧ ЭКrТСТ ЛКşХКmışЭır. MURAT Ç 1911 вıХıЧНК ТmЩКrКЭШrХЮФ НöЧОmТЧТЧ sШЧК ОrmОsТвХО SЮЧ вКЭ-sen Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi ЭКrКПıЧНКЧ MШНОrЧ кТЧ’ТЧ ЭОmОХХОrТ КЭıХmışЭır. BЮЧЮЧХК ЛТrХТФЭО 1949 вıХıЧК ФКНКr кТЧ ЭШЩrКФХКrıЧНК ФКrРКşК ЯО ФКШs НüгОЧТ sürmüş, MКШ ГОНШЧР’ЮЧ 1949 вıХıЧНК кТЧ HКХФ CЮmСЮrТвОЭ’ТЧТ ФЮrЮХЮşЮЧЮ ТХКЧ ОЭmОsТвХО ФШmüЧТsЭ rОУТm Эüm üХФОвО СКФТm ШХmЮşЭЮr. Tablo 1: кin Tarihi кТn'dО HКnОdКnlıklКr İktТdКr DöЧОm HКnОdКnlık ArКlığı Xia 2070-1600 (M.н) Shang 1600-1029 (M.н) Antik ГСШЮ (BКЭı) 1029-771 (M.н) ГСШЮ (DШğЮ) 770-256 (M.н) Qin 221-206 (M.н) Han 206 (M.BЮ sıЧКЯХКr, “ТmЩКrКЭШrХЮФ sıЧКЯХКrı”, “sТЯТХ СТгmОЭ sıЧКЯХКrı” РТЛТ ПКrФХı şОФТХНО НО КНХКЧНırıХmКФЭКНır. кТЧ НТХТЧНО ЛЮ sıЧКЯХКrК “ФОУЮ”; ЛЮ sıЧКЯХКrНКЧ РОхОЧ ЯО mОmЮrТвОЭО ЛКşХКвКЧХКrıЧ ШХЮşЭЮrНЮğЮ sıЧıПК НК Çİ Ü İ SINAVLARI: İ Ü İ RASYONEL İ GELENEK “mКЧНКrТЧ” НОЧТХmОФЭОНТr (EХmКЧ, 2009К: 405; MТвКгКФТ, 1976; GКЧ, 2008: Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 117). SıЧКЯХКrıЧ ТхОrТğТЧО ЯО ТşХОвТşТЧО ЛКФıХНığıЧНК; ЛЮ sıЧКЯХКr sТЯТХ mОmЮrХКrıЧ КХımıЧК НöЧüФ НüгОЧХТ ЯОвК НüгОЧsТг вКЩıХКЧ sıЧКЯХКr ТХО КsФОrТ mОmЮrХКrıЧ КХıЧmКsı ТхТЧ вКЩıХКЧ sıЧКЯХКr ШХmКФ üгОrО ТФТ ЭОmОХ ФКЭОРШrТНО вКЩıХmКФЭКНır. DüгОЧsТг вКЩıХКЧ sıЧКЯХКr НКСК хШФ гКmКЧı ЯО ТхОrТğТ ТmЩКrКЭШrЮЧ ФТşТsОХ ЭОrМТСТЧО РörО НОğТşОЧ ЯО öгОХ вОЭОЧОФХТ ФТşТХОrin ЛЮХЮЧmКsı ТхТЧ вКЩıХКЧ sıЧКЯХКrНır. DüгОЧХТ РОrхОФХОşЭТrТХОЧ sТЯТХ ЯО КsФОrТ sıЧКЯХКr ТsО üх Квrı НüгОвНО вКЩıХmКФЭКНır. ВОrОХ НüгОвНО вКЩıХКЧ sıЧКЯХКr, ЛöХРОsОХ НüгОвНО вКЩıХКЧ sıЧКЯХКr ЯО sШЧ ШХКrКФ НК ТmЩКrКЭШrХЮФ НüгОвТЧНО вКЩıХКЧ sıЧКЯХКrНır. BЮ sıЧКЯХКr ЧТЭОХТФ ЯО ЧТМОХТФ КЧХКmıЧНК ЛТr ЩТrКmТНТ КЧНırmКФЭКНır. ВОrОХ НüгОвНО вКЩıХКЧ sıЧКЯХКrК “sСОЧРвЮКЧ”, sıЧКЯНКЧ ЛКşКrıХı ШХКЧ ФТşТХОrО “бТЮМКТ”; ЛöХРОsОХ НüгОвНО вКЩıХКЧ sıЧКЯХКrК “бТКЧРsСТ”, ЛКşКrıХı ШХКЧ ФТşТХОrО “УЮrОЧ” ЯО ТmЩКrКЭШrХЮФ РОЧОХТЧНО вКЩıХКЧ sıЧКЯХКrК “НТКЧsСТ”; ЛЮ sıЧКЯХКrНКЧ ЛКşКrıХı ШХКЧ ФТşТХОrО НО “УТЧsСТ” НОЧТХmОФЭОНТr BöХРОsОХ sıЧКЯХКr, ОвКХОЭХОrТЧ ЛКşФОЧЭТЧНО вКЩıХırФОЧ, ТmЩКrКЭШrХЮФ sıЧКЯХКrı (CСОЧ, KЮЧР & MК, 2015: 9; TшЧР, 1943: 270). SıЧКЯ sШrЮХКrı KШЧПüхвüsхüХüФ ТХО вКФıЧНКЧ ТХРТХТНТr. KШЧПüхвüsхüХüФ HКЧ HКЧОНКЧХığı НöЧОmТЧНО rОsmТ öğrОЭТ СКХТЧО РОХmТşЭТr. KШЧПüхвüsхüХüФЭО sТвКsОЭ КЧХКвışı, КТХО вКЩısıвХК öгНОşХОşЭТrТХТr. BЮЧК РörО КТХОНО ОЯХКЭ ЛКЛКЧıЧ, 153 ФКrНОş КğКЛОвТЧ, ФКНıЧ НК ФШМКsıЧıЧ söгüЧü НТЧХОmОХТ, sКвРıНК ФЮsЮr eЭmОmОХТНТr. AвЧı şОФТХНО sТвКsТ ЭШЩХЮХЮФЭК НК ШЭШrТЭОвТ ЛЮ КЧХКвış şОФТХХОЧНТrmОФЭОНТr. SıЧКЯХКrК ФКЭıХКЧ öğrОЧМТХОr KШЧПüхвüsхüХüğüЧ mОЭТЧХОrТЧНОЧ sШrЮmХЮ ЭЮЭЮХmЮşЭЮr. BЮЧХКr DörЭ KТЭКЩ ЯО BОş KХКsТФ НОЧТХОЧ (FШЮr BШШФs КЧН FТЯО CХКssТМs) ЯО хОşТЭХТ öğrОЭТХОrТЧ вОr КХНığı ФТЭКЩХКrНır. DörЭ KТЭКЩ: AЧКХОМЭs109 (KШЧПüхвüs'üЧ KШЧЮşmКХКrı), MОЧsТвüs'üЧ KТЭКЛı (MОЧМТЮs), BüвüФ BТХРТ (GrОКЭ LОКrЧТЧР) ЯО OrЭК ВШХ DШФЭrТЧТ (DШМЭrТЧО ШП ЭСО MОКЧ)’НТr. BОş KХКsТФ ТsО DШФümКЧХКr KТЭКЛı (BШШФ ШП DШМЮmОЧЭs), ŞТТrХОr (CХКssТМ ШП PШОЭrв), DОğТşТФХТФХОr KТЭКЛı (I CСТЧР/BШШФ ШП CСКЧРОs), AвТЧХОr KТЭКЛı (BШШФ ШП RТЭОs) ЯО İХФЛКСКr ЯО SШЧЛКСКr ВıХХıФХКrı (SЩrТЧР КЧН AЮЭЮmЧ AЧЧКХs)’Нır.110 SıЧКЯХКrНК öğrОЧМТХОr вüгЛТЧХОrМО ФКrКФЭОr ОгЛОrХОmОФ гШrЮЧНКНır. нrЧОğТЧ AЧКХОМЭs ФТЭКЛıЧНКn 11,705; Mencius ФТЭКЛıЧНКЧ 34,685; DОğТşТФХТФХОr KТЭКЛı’ЧНКЧ 24,107 DШФümКЧХКr KТЭКЛı’ЧНКЧ 25,700, ŞТТrХОr KТЭКЛı’ЧНКЧ 39,234 AвТЧХОr KТЭКЛı’ЧНКЧ 99,010; İХФЛКСКr ЯО 109 AЧКХОФЭХОr, KШЧПвüхвüsüЧ ЭОmОХ öğrОЭТХОrТЧТЧ вОr КХНığı öХümüЧНОЧ sШЧrК вКгıХКЧ KШЧПüхвüsхüХüğüЧ ОЧ öЧОmХТ mОЭЧТНТr (АКssОrsЭrШm, 2011:25) 110 BЮ ФТЭКЩХКrıЧ ТхОrТğТ ТхТЧ ЛФг. Güх, A. (2001). KШЧПüхвüsхüХüФ'ЭО KЮЭsКХ MОЭТЧХОr. UХЮНКğ оЧТЯОrsТЭОsТ İХКСТвКЭ FКФüХЭОsТ DОrРТsТ; ВıХ: 2001 CТХЭ: 10 SКвı: 1. MURAT Ç SШЧЛКСКr ВıХХıФХКrı 196,845 ШХmКФ üгОrО öğrОЧМТХОrТЧ ОгЛОrХОmОФ гШrЮЧНК Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi ШХНЮФХКrı ФКХТРrКПТФ ФКrКФЭОr sКвısı 431,286’Нır (MТвКгКФТ, 1976; DО АООrНЭ, 2007: 25-46). DöЧОmТЧ ОrФОФ ОРОmОЧ гТСЧТвОЭТ ЯО ЩrКЭТФХОrТвХО ЩКrКХОХ ШХКrКФ ЛЮ sıЧКЯХКrК sКНОМО ОrФОФ КНКвХКr ФКЭıХırНı. KКНıЧХКrıЧ ЛЮ sıЧКЯК РТrmОХОrТ ЯО mКЧНКrТЧ sıЧıПıЧК ФКЭıХmКХКrı mümФüЧ НОğТХНТ. BЮЧЮЧХК ЛТrХТФЭО ФКНıЧХКrıЧ ЛЮ sürОМТЧ ЭКmКmОЧ НışıЧНК ШХНЮğЮЧЮ söвХОmОФ НО НШğrЮ НОğТХНТr. KКНıЧХКr ОЯНО ОrФОФ хШМЮФХКrıЧıЧ вОЭТşmОsТЧНО ЯО ОğТЭТХmОsТЧНО КФЭТП rШХ КХКrКФ ЛЮ sürОМТЧ НШХКвХı НК ШХsК ЛТr ЩКrхКsı ШХmКвı ЛКşКrmışХКrНır (EХmКЧ, 2009К: 405). TКrТСçО Sui-Tang-SonР HКnОdКnlıklКrı DönОmТ (581-1271) BürШФrКsТ sıЧКЯХКrı, ФöФОЧХОrТ HКЧ HКЧОНКЧХığıЧК (206 ДM.нЖ-220 ДMSЖ) ФКНКr ЮгКЧsК НК ТmЩКrКЭШrХЮФ НОsЭОФХТ ШХКrКФ SЮТ HКЧОНКЧХığı (581- 618) НöЧОmТЧНО 608 вıХıЧНК вКЩıХmКвК ЛКşХКЧmışЭır. İХФ НöЧОmХОrТЧНО ЭОФ ФКЭОРШrТНО вКЩıХКЧ sıЧКЯХКr, ТхОrТğТ ЧТsЩОЭОЧ ФШХКв ШХНЮğЮ ТхТЧ НКСК КХЭ ФКНОmОХОrНОФТ ФТşТХОrТЧ ТsЭТСНКmıЧНК rШХ ШвЧКmışЭır. SЮТ СКЧОНКЧХığıЧıЧ sШЧ НöЧОmХОrТЧНО İmЩКrКЭШr ВКЧР ЭОФ НüгОв ШХКЧ ЛЮ sıЧКЯХКrıЧ üх НüгОвНО вКЩıХmКsıЧı sКğХКmışЭır (Liu, 2016: 12). TКЧР HКЧОНКЧХığı (618-907) НöЧОmТЧНО ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrı СОr вıХ 154 НüгОЧХТ ШХКrКФ вКЩıХmКвК ЛКşХКЧmışЭır. SıЧКЯК РТrОЧ КНКв sКвısıЧıЧ 800-1200 КrКsıЧНК НОğТşЭТğТ ЛЮ НöЧОmНО sıЧКЯХКr НКСК ФКЩsКmХı СКХО РОЭТrТХmТşЭТr. TКЧР HКЧОНКЧХığıЧıЧ ШrЭК НöЧОmХОrТЧНОЧ ТЭТЛКrОЧ ЧОrНОвsО Эüm mОmЮrТвОЭХОr ТхТЧ sıЧКЯХКr гШrЮЧХЮ ЭЮЭЮХmЮşЭЮr (RШЛОrЭs, 2011: 54). SШЧР СКЧОНКЧХığı (980-1271) НöЧОmТЧНО ТsО sıЧКЯХКr ШХНЮФхК РОХТşmТş ЯО РОЧТşХОmТşЭТr. DКСК öЧМО вıХНК 10 ФТşТЧТЧ КХНığı УТЧsСТ (ОЧ вüФsОФ derece) ЛЮ НöЧОmНО 140’К вüФsОХmТşЭТr. ВТЧО ЛЮ НöЧОmНО КхıХКЧ ШФЮХХКrıЧ sКвısı ПКгХКХКşmışЭır. BЮ НöЧОmНО вКЩıХКЧ ЛКşФК ЛТr НОğТşТФХТФ НО “вТЧ КвrıМКХığı” НОЧТХОЧ вüФsОФ rüЭЛОХТ mОmЮrХКrıЧ ФОЧНТ КТХОХОrТЧНОЧ ШХКЧ ФТmsОХОrТ mОmЮrТвОЭХОrО КНКв РösЭОrmОsТНТr. BЮ KШЧПüхвüs’üЧ “ОrНОm ЯО вОЭОЧОğТЧТ ЛТХНТğТЧТг ФТmsОХОrТ mКФКmХКrК РОЭТrТЧ” söгüЧНОЧ СКrОФОЭХО вКЩıХmış ШХsК НК КsХıЧНК sТsЭОmТЧ вШгХКşmКsıЧК вШХ КхmışЭır (RШЛОrЭs, 2011: 84). AвrıМК ЛЮ НöЧОmНО shuyuan НОЧТХОЧ öгОХ КФКНОmТХОr НО sıЧКЯ СКгırХığı ЯО вüФsОФ öğrОЧТm ТхТЧ ОЧ вКвРıЧ ФЮrЮmХКr СКХТЧО РОХmТşЭТr (KШ, 2017: 275). LТКo, JТn vО YuКn HКnОdКnlıklКrı DönОmТ (907- 1368) BЮ НöЧОm, кТЧ ЭШЩrКФХКrıЧНК ФЮrЮХКЧ СКЧОНКЧХıФХКrıЧ вКЛКЧМı ФöФОЧХТ ШХmКsı ЧОНОЧТвХО “вКЛКЧМıХКrıЧ СüФümrКЧХığı НöЧОmТ” (alien rule) diye КНХКЧНırıХmКФЭКНır. LТКШ, QТНКЧ НОЧТХОЧ MШğШХ ФöФОЧХТ ЛТr СКЧОНКЧХıФ ШХЮЩ 907-1125 вıХХКrı КrКsıЧНК KЮгОв кТЧ, MКЧхЮrвК ЯО MШğШХТsЭКЧ ЭШЩrКФХКrı Çİ Ü İ SINAVLARI: İ Ü İ RASYONEL İ GELENEK üгОrТЧНО ОРОmОЧХТФ ФЮrmЮşХКrНır (FКТrЛКЧФ, & GШХНmКЧ, 2006: 113). BЮ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi СКЧОНКЧХıФ НöЧОmТЧНО sıЧКЯХКr, Эüm ТmЩКrКЭШrХЮФ НüгОвТЧНО НОğТХ; кТЧ ЧüПЮsЮЧЮЧ КğırХıФЭК ШХНЮğЮ ЛöХРОХОrНО вКЩıХmКвК НОЯКm ОНТХmТş, 988 вıХıЧНК ТsО rОsmТ ЛТr ЮвРЮХКmК СКХТЧО РОХmТşЭТr. LТКШ HКЧОНКЧХığıЧıЧ вıФıХmКsıЧНКЧ sШЧrК ФЮrЮХКЧ JТЧ HКЧОНКЧХığı (1125-1234) НöЧОmТЧТЧ ТХФ вıХХКrıЧНК sıЧКЯ sТsЭОmТ LТКШ НöЧОmТЧНО ШХНЮğЮ РТЛТ ЛöХРОХОrО РörО ЩКrхКХı ШХКrКФ вКЩıХmКвК НОЯКm ОЭmТşЭТr. EsФТ LТКШ ТmЩКrКЭШrХЮğЮЧЮЧ ЮЧsЮrХКrı ТхТЧ ФЮгОв sıЧКЯХКrı (beixuan); eski Song СКЧОНКЧХığıЧıЧ ЮЧsЮrХКrı ТхТЧ НО (nanxuan) КНı ЯОrТХОЧ sıЧКЯХКr вКЩıХmışЭır. İmЩКrКЭШr БТгШЧР (1135-1148) НöЧОmТЧНО ТsО ЛЮ ТФТ sıЧКЯıЧ ТхОrТğТ ЛТrХОşЭТrТХmТş ЯО ТmЩКrКЭШrХЮФ ЛüЧвОsТЧНОФТ Эüm ЮЧsЮrХКr ЛЮ sıЧКЯК ЭКЛТ ЭЮЭЮХmЮşЭЮr (http://www.chinaknowledge.de.). ВЮКЧ HКЧОНКЧХığı (1279-1368), CОЧРТг HКЧ’ıЧ ЭШrЮЧЮ KЮЛТХКв HКЧ ЭКrКПıЧНКЧ ФЮrЮХmЮşЭЮr. нЧМО KЮгОв; НКСК sШЧrК GüЧОв кТЧ’О СКФТm ШХКЧ ЛЮ СКЧОНКЧХıФ НöЧОmТЧНО sıЧКЯ sТsЭОmТ ТХФ ЛКşХКrНК ФısК ЛТr sürОХТğТЧО ЭОrФ ОНТХmТş ШХsК НК, 1315 вıХıЧНК вОЧТНОЧ ФЮrЮmsКХХКşЭırıХmışЭır. BЮ НöЧОmНО ЛКşЭК MШğШХХКr ШХmКФ üгОrО КгıЧХıФ ЮЧsЮrХКrК КвrıМКХıФХКr ЭКЧıЧmış, хШğЮЧХЮğЮ ШХЮşЭЮrКЧ кТЧХТХОr НКСК гШr sıЧКЯХКrНКЧ РОхmОФ гШrЮЧНК ФКХmışХКrНır (http://www.chinaknowledge.de.).. Ming-QТnР HКnОdКnlıklКrı DönОmТ (1368-1911) 155 BürШФrКsТ sıЧКЯХКrı, MТЧР (1368-1644) ve Qing (1644-1911) СКЧОНКЧХıФХКrıЧНК ПКrФХı НüгОЧХОmОХОr ЯО НОğТşТФХТФХОr ТХО 1905 вıХıЧК ФКНКr вКЩıХmКвК НОЯКm ОЭmТşЭТr (AФхОЭТЧ, 2013: 118; АКssОrsЭrШm, 2011: 52). Tablo 2: Ming HanОНanlığı DönОminНО (1384-1643) Yapılan Sınavlar MТnР HКnОdКnlığı DönОmТndО (1384-1643) YКpılКn SınКvlКr Oturum Soru SКвısı Birinci Oturum 1. DörЭ KТЭКЩ (FШЮr BШШФs) 3 КХıЧЭı mОЭТЧ 2. DОğТşТФХТФХОr KТЭКЛı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ 3. DШФümКЧХКr KТЭКЛı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ 4. ŞТТrХОr KТЭКЛı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ 5. İХФЛКСКr ЯО SШЧЛКСКr ВıХХıФХКrı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ 6. Ayinler KТЭКЛı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ İkТncТ Oturum 1. SöвХОЯХОr 1 КХıЧЭı mОЭТЧ 2. Belgeler 3 Belge 3. Adli (Hukuki) Terimler 5 Terim MURAT Ç оçüncü Oturum Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1. PШХТЭТФК SШrЮХКrı 5 Kompozisyon Kaynak 1: Elman, B. A. (2013). civil examinations and meritocracy in latО impОrial Мhina. harvarН univОrsitв prОss., s. 24’tОn uвarlanmıştır TКЛХШ 2’НО MТЧР HКЧОНКЧХığı НöЧОmТЧНО вКЩıХКЧ sıЧКЯХКrıЧ ПШrmКЭı РösЭОrТХmОФЭОНТr. BЮ НöЧОmНО sıЧКЯХКr üх ШЭЮrЮm СКХТЧНО вКЩıХmКФЭКНır. İХФ ШЭЮrЮmНК DörЭ KТЭКЩ ЯО BОş KХКsТФ sШrЮХmКФЭК; öğrОЧМТХОrТЧ ЛЮ ФТЭКЩХКrНКЧ КХıЧЭı вКЩıХmКsı ТsЭОЧmОФЭОНТr. İФТЧМТ ШЭЮrЮmНК söвХОЯХОr ЯО СЮФЮФТ ЭОrТmХОr sШrЮХmКФЭК; sШЧ ШЭЮrЮmНК ТsО 5 ЭКЧО Квrı ФШmЩШгТsвШЧ (ОssКв) вКгıХmКsı ТsЭОЧmОФЭОНТr. TКЧР HКЧОНКЧХığı НöЧОmТЧНОФТ ЛЮ sıЧКЯ ПШrmКЭı Qing HКЧОНКЧХığı НöЧОmТЧНО НО 1756 вıХıЧК ФКНКr ЛЮ şОФТХНО ЮвРЮХКЧmışЭır. MТЧР HКЧОНКЧХığı НöЧОmТЧНО ФШmЩШгТsвШЧ sШrЮХКrıЧıЧ МОЯКЩХКrı кТЧ dilinde bagu wen НОЧТХОЧ (İЧРТХТгМО: ОТРСЭ-ХОРРОН) sОФТг sКМКвКФХı ЛТr mОЭШЭ ТХО НОЧОmО şОФХТЧНО вКгıХmКвК ЛКşХКЧmışЭır. BЮ sТsЭОm 1898 вıХıЧК ФКНКr НОЯКm ОЭmТşЭТr. GТrТş-РОХТşmО-sШЧЮх sТsЭОmТЧО ЛОЧгОr şОФТХНО mОЭЧТЧ НüгОЧХОЧmОsТЧТ ТПКНО ОЭmОФЭОНТr. BЮ sОФТг sКМКвКğı: 1. КхıХış-РТrТş (ЩШЭТ), 2. ФШЧЮЧЮЧ ОХО КХıЧmКsı (МСОЧРЭТ), 3. ЭКrЭışmКЧıЧ ЛКşХКЭıХmКsı (qТУТКЧР), 4. ТХФ КНım (qТРЮ), 5. РОхТş КвКğı (бЮРЮ), 6. ШrЭКЧМК (гСШЧРРЮ), 7. sШЧrКФТ КНım (СШЮРЮ), 8. SШЧЮх (НКУТО) şОФХТЧНОНТr (EХmКЧ, 2009Л: 696). 156 Tablo 3: Qing HanОНanlığı НönОminНО 1757– 1787 вılları arasınНa uвgulanan sınav formatı Qing HanedКnlığı dönОmТndО 1757– 1787 вıllКrı КrКsındК uвРulКnКn sınКv ПormКtı Oturum SКвısı Soru SКвısı Birinci Oturum 1. DörЭ KТЭКЩ 3 КХıЧЭı mОЭТЧ 2. SöвХОЯ 1 КХıЧЭı mОЭТЧ İkТncТ Oturum 1. DОğТşТФХТФХОr KТЭКЛı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ 2. DöФümКЧХКr KТЭКЛı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ 3. ŞТТrХОr KТЭКЛı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ 4. İХФЛКСКr ЯО SШЧЛКСКr ВıХХıФХКrı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ 5. AвТЧХОr KТЭКЛı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ 6. ŞТТr SШrЮsЮ 1 şТТrsОХ mШНОХ оçüncü Oturum 1. PШХТЭТФК SШrЮХКrı 5 kompozisyon Kaynak 2: Elman, B. A. (2013). civil examinations and meritocracy in latО impОrial Мhina. harvarН univОrsitв prОss., s. 296’Нan uвarlanmıştır. Çİ Ü İ SINAVLARI: İ Ü İ RASYONEL İ GELENEK QТЧР HКЧОНКЧХığıЧıЧ ФЮrЮХЮşЮЧЮЧ ТХФ НöЧОmХОrТЧНО MТЧР Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi HКЧОНКЧХığıЧıЧ ЮвРЮХКНığı sıЧКЯ sТsЭОmТЧО 1756 вıХıЧК ФКНКr НОЯКm ОНТХmТşЭТr. Bundan sonra 1757-1787 вıХХКrı КrКsıЧНК ТsО sıЧКЯ sТsЭОmТ TКЛХШ 3’НОФТ РörüХНüğü üгОrО вОЧТНОЧ НüгОЧХОЧmТşЭТr. BТrТЧМТ ШЭЮrЮmНК sШrЮ sКвısı КгКХЭıХmış ЯО НКСК öЧМО ЛТrТЧМТ ШЭЮrЮmНК sШrЮХКЧ sШrЮХКr ТФТЧМТ ШЭЮrЮmНК sШrЮХmКвК ЛКşХКЧmışЭır. Tablo 4: Qing HanОНanlığı НönОminНО 1793– 1898 вılları arasınНa uвgulanan sınav formatı QТnР HКnОdКnlığı dönОmТndО 1793– 1898 вıllКrı КrКsındК uвРulКnКn sınКv ПormКtı Oturum SКвısı Soru SКвısı Birinci Oturum 1. DörЭ KТЭКЩ 3 КХıЧЭı mОЭТЧ 2. Şiir 1 şТТrsОХ mШНОХ İkТncТ Oturum 1. DОğТşТФХТФХОr KТЭКЛı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ 2. DШФümКЧХКr KТЭКЛı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ 3. ŞТТrХОr KТЭКЛı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ 4. İХФЛКСКr ЯО SШЧЛКСКr ВıХХıФХКrı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ 5. AвТЧХОr KТЭКЛı 4 КХıЧЭı mОЭТЧ 157 оçüncü Oturum 1. PШХТЭТФК SШrЮХКrı 5 kompozisyon Kaynak 3: Elman, B. A. (2013). civil examinations and meritocracy in latО impОrial Мhina. harvarН univОrsitв prОss., s. 298'’НОn uвarlanmıştır. QТЧР HКЧОНКЧХığı 1793 вıХıЧНК sıЧКЯ sТsЭОmТЧТ ЭОФrКr НОğТşЭТrmТşЭТr. ŞТТr КЧХКвışıЧıЧ РüхХОЧmОsТ, şТТrО НöЧüФ ТХРТ sıЧКЯ sТsЭОmТЧО НО вКЧsımış ЯО НКСК öЧМО ТФТЧМТ ШЭЮrЮmНК ŞТТrХОr KТЭКЛıвХК ЛТrХТФЭО sШrЮХКЧ şТТr НОЧОmОХОrТ вОЧТ sТsЭОmНО ЛТrТЧМТ ШЭЮrЮmНК sШrЮХmКвК ЛКşХКЧmışЭır. ВОЧТ sТsЭОm 1898 вıХıЧК ФКНКr НОЯКm ОЭmТşЭТr. Tablo 5: Kompoгisвon olarak вaгНırılan Politika sorusunun sorulНuğu konular (1903) KompoгТsвon olКrКk вКгdırılКn PolТtТkК sorusunun sorulduğu konulКr (1903) 1. Emir-ФШmЮЭК ТХТşФТХОrТ 17. Matematik 2. Bilim 18. Fen Bilimleri (I) 3. DКСТХТ СüФümОЭ 19. Fen Bilimleri (II) 4. Dış ТХТşФТХОr 20. Kamu maliyesi 5. GüЧМОХ ШХКвХКr 21. Para sistemi MURAT Ç 6. MОmЮrТвОЭ sıЧКЯХКrı 22. Askeri sistem (I) Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 7. Okullar 23. Askeri sistem (II) 8. Resmi kurumlar 24. Savunma 9. Meclisler 25. TКrım (I) 10. DОЯХОЭ ЭОşФТХКЭı 26. TКrım (II) 11. Kamu hukuku 27. Kamusal Meseleler 12. CОгК вКsКХКrı 28. Ticaret 13. EğТЭТm MОsОХОХОrТ 29. Yollar ve madenler 14. Astronomi 30. Topografya 15. CШğrКПвК 31. Tarih 16. TКФЯТm (гКmКЧ) хКХışmКХКrı 32. DüЧвК ЭКrТСТ Kaynak 4: Elman, B. A. (2013). civil examinations and meritocracy in latО impОrial Мhina. harvarН univОrsitв prОss., s. 312'’НОn uвarlanmıştır. GОЧОХХТФХО üхüЧМü ШЭЮrЮmНК sШrЮХКЧ ЯО КНКвХКrıЧ 5 ЭКЧО ФШmЩШгТsвШЧ yazmaФ гШrЮЧНК ШХНЮФХКrı ЩШХТЭТФК sШrЮХКrıЧıЧ хıФЭığı ФШЧЮХКr ЯО КХКЧХКr 1903 вıХıЧНКФТ ЛТr ФКЭКХШРЭК вОr КХmışЭır (ЛФг. TКЛХШ5). KКЭКХШğК ЛКФıХНığıЧНК 158 ШХНЮФхК ФКЩsКmХı ЯО хОşТЭХТ ФШЧЮХКrНКЧ sШrЮ sШrЮХНЮğЮ РörüХmОФЭОНТr. Tablo 6: Qing HanОНanlığınНa 1901 RОformu Sonrası Sınav SistОmi QТnР HКnОdКnlığındК 1901 RОПormu SonrКsı SınКv SТstОmТ Oturum SКвısı Soru SКвısı Birinci Oturum 1. кТЧ SТвКsТ TКrТСТ 5 kompozisyon İkТncТ Oturum 1. DüЧвК PШХТЭТФКsı 5 kompozisyon оçüncü Oturum 1. DörЭ KТЭКЩ 5 kompozisyon 2. BОş KХКsТФ 1 kompozisyon Kaynak 5: Elman, B. A. (2013). civil examinations and meritocracy in latО impОrial Мhina. harvarН univОrsitв prОss., s. 301’НОn uвarlanmıştır. QТЧР HКЧОНКЧХığı НöЧОmТЧНО 1901 вıХıЧНК ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrıЧНК ФöФХü НОğТşТФХТФХОr вКЩıХmışЭır. TКЛХШ 6‘НК РörüХНüğü РТЛТ ОsФТ KШЧПüхвüs mОЭТЧХОrТЧО КrЭıФ КğırХıФ ЯОrТХmОmТşЭТr, НКСК хШФ РüЧМОХ ЯО НüЧвК ЩШХТЭТФКХКrıЧК НöЧüФ sШrЮХКr sШrЮХmЮşЭЮr. BЮЧЮЧ ОsФТвО НöЧüФ ТХРТsТгХТğТЧ ЛКşХКЧРıМı ЯО mШНОrЧХОşmО хКЛКsıЧıЧ НК ürüЧü ШХНЮğЮЧЮ ЯКrsКвmКФ mümФüЧНür. BЮ sТsЭОm ЛТrФКх вıХ НОЯКm ОЭmТş ЯО 1905 вıХıЧНК Çİ Ü İ SINAVLARI: İ Ü İ RASYONEL İ GELENEK mШНОrЧХОşmОЧТЧ öЧüЧНО ЛТr ОЧРОХ ШХНЮğЮ НüşüЧМОsТвХО sТsЭОm ХКğЯОНТХmТşЭТr Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AФхОЭТЧ, 2013: 117). BürokrКsТ SınКvlКrının GОnОl нгОllТklОrТ SıЧКЯ sТsЭОmТ РüЧНОХТФ ЩrКЭТФХОrНОЧ ЛТrОвХОrТЧ ЭЮЭЮm ЯО НКЯrКЧışıЧК ФКНКr хШФ ПКrФХı вöЧНОЧ Эüm ЭШЩХЮmЮ ОЭФТХОmТşЭТr. DКСК öЧМО ЛЮ sıЧКЯХКrК РТrОМОФ ЛТr КНКв ШХКЧ ЛТrОв, sШЧrКНКЧ mОmЮr, öğrОЭmОЧ ЯОвК хШМЮФХКrıЧı sıЧКЯХКrК СКгırХКвКЧ ЛТr ЛКЛК ШХКrКФ sürОФХТ ЛЮ ТşХОвТşТЧ ТхТЧНО ШХmКвК НОЯКm ОЭmТşЭТr (DО АООrНЭ, 2007). SıЧКЯХКr ТхТЧ хШМЮФХКr хШФ ФüхüФ вКşЭКЧ ТЭТЛКrОЧ ОğТЭТХmОвО ЛКşХКЧırНı. İХФ ОğТЭТm КТХО НО КЧЧО ЯО ЛКЛКХКr ЭКrКПıЧНКЧ ЯОвК öгОХ ОğТЭmОЧХОrТЧ ЧОгКrОЭТЧНО ОrФОФ хШМЮФ üх вКşıЧК РОХНТğТЧНО; rОsmТ ОğТЭТm ТsО хШМЮФХКr вОНТ вКşıЧНКвФОЧ ЯОrТХТrНТ. кТЧ’ТЧ rОsТmХТ вКгısıЧı НörЭ ЛОş вıХ sürОвХО öğrОЧОЧ КНКвХКr, НКСК sШЧrК ФХКsТФ mОЭТЧХОrТ ОгЛОrХОвОrОФ sıЧКЯХКrК СКгırХКЧırНı (Miyazaki, 1976; Parkinson, 1984). SıЧКЯХКrıЧ sürОsТ 1-6 РüЧ КrКsıЧНК НОğТşТrНТ. SıЧКЯК РТrОМОФ КНКвХКr, ФШЩвК ТСЭТmКХТЧО ФКrşı РörОЯХТХОr ЭКrКПıЧНКЧ ТвТМО КrКЧНıФЭКЧ ЯО ФТmХТФХОrТ НШğrЮХКЧНıФЭКЧ sШЧrК ФüхüФ ЛТr СüМrОвО ФШЧЮХЮЩ СüМrОЧТЧ ФКЩısı ФКЩКЭıХırНı (ЛФг. ŞОФТХ1). AНКвХКrıЧ СüМrОНО хШФ ЮгЮЧ sürО ФКХНıФХКrı ТхТЧ РТrОrФОЧ ФОЧНТ yanlКrıЧНК СОm ПТгТФsОХ ТСЭТвКхХКrı ТхТЧ СОm НО sıЧКЯНК ТСЭТвКх НЮвКМКФХКrı, sЮ, ТСЭТвКх РТНОrОМОФХОrТ ЛТr ХКгımХıФ, ЛТr вКЭКФ, вТвОМОФХОr, mürОФФОЩ , 159 mürОФФОЩ ЭКşı ЯО ПırхКХКr РТЛТ mКХгОmОХОrТ НО РОЭТrТвШrХКrНı. SıЧКЯК РТrТşЭО вКş ТХО ТХРТХТ ЛТr sıЧırХКmК ШХmКНığıЧНКЧ НШХКвı КНКвХКrıЧ sıЧКЯ ОsЧКsıЧНК öХümХОrТ РТЛТ ШХЮmsЮг НЮrЮmХКr НК ШХКğКЧНı (MТвКгКФТ, 1976). ŞОkil 1: Sınav Salonları (HüМrОlОri) Kaynak 6: http://visualisingchina.net/blog/2012/05/22/examination- cells-and-brain-cells-2/. MURAT Ç кТЧ’НО ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrı КsХıЧНК ЛКsТЭ ЛТr mОrФОгТ sıЧКЯ ШХmКФЭКЧ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi гТвКНО кТЧ sТвКsКХ sТsЭОmТЧТЧ öЧОmХТ ЛТr вüгü; КвrıХmКг ЛТr ЩКrхКsıНır (MТвКгКФТ, 1976). SıЧКЯı ФКгКЧ mКЧНКrТЧХОr ЛЮРüЧФü ЛТr НОЯХОЭЭО ШХНЮğЮ РТЛТ ЛüЭüЧ ТНКrТ ЯО КНХТ РörОЯХОrТ üsЭХОЧmТşХОrНТr. BЮЧХКr, ЯОrРТ ЭШЩХКmКФ, КsКвТşТ sКğХКmКФ, ШrНЮвЮ вöЧОЭmОФ, хКХışmК ЭКФЯТmТЧТ ЛОХТrХОmОФ, вШХ, ФКЧКХ, ЛКrКУ, sЮХКmК РТЛТ ТsФКЧ ЯО ТmКr ТşХОrТЧТЧ вКЩım, вöЧОЭТm ЯО НОЧОЭТmТЧТ sКğХКmКФ РТЛТ РörОЯХОrНТr (BКХКгs, 1964: 16). DШХКвısıвХК ЛЮ sıЧКЯ sТsЭОmТЧО sКНОМО ЛТr ОğТЭТm ЩШХТЭТФКsı ЯОвК ЩОrsШЧОХ ЩШХТЭТФКsı ШХКrКФ ЛКФıХmКmКsı РОrОФmОФЭОНТr. BürШФrКsТ sıЧКЯХКrıЧНКЧ ЛКşКrıХı ШХКЧ mКЧНКrТЧХОr РüЧümüг ЛürШФrКЭХКrıЧК ЛТrхШФ КхıНКЧ НК ЛОЧгОrХТФ РösЭОrmОФЭОНТr. нЧМОХТФХО mandarinler НО ЛürШФrКЭХКr РТЛТ, ОЧЭОХОФЭüОХ ЮЧЯКЧХКr ЯО ФКгКЧНıФХКrı sıЧКЯХКr sКвОsТЧНО ЭШЩХЮmsКХ СКФХКr ЯО ТsЭТsЧКТ ЛТr ЩrОsЭТУ sКСТЛТ ШХmЮşХКrНır. İФТЧМТ ШХКrКФ mКЧНКrТЧХОr, РüЧümüг ЛürШФrКЭХКrı РТЛТ ФОmТвОЭ ТЭТЛКrТвХО Кг; КmК ЧТЭОХТФ ЛКФımıЧНКЧ (Рüх, ЩrОsЭТУ, ОЭФТ КХКЧı) ШХНЮФхК РüхХüНür. SШЧ ШХКrКФ mandarinler de ЛТr ТşЭО ЮгmКЧХКşmışХКrНır, КmК ЛЮ ЮгmКЧХКşmК КХКЧı ЭОФЧТФ ЯО ЩrКЭТФ ШХmКвКЧ; вöЧОЭmО ЯО СüФmОЭmО sКЧКЭ ЯО sЭrКЭОУТХОrТНТr (BrКНЮОХ, 2014: 224). MКЧНКrТЧ sıЧıПıЧıЧ ЛКşФК öгОХХТФХОrТЧО ЛКФıХНığıЧНК; mКЧНКrinler o НöЧОm вКвРıЧ ШХКrКФ РörüХОЧ ЛОНОЧsОХ МОгКХКrНКЧ, КЧРКrвК ТşХОrТЧНОЧ ЯО vergi 160 РТЛТ вüФümХüХüФХОrНОЧ mЮКП ЭЮЭЮХmЮşХКrНır (PКrФТЧsШЧ, 1984: 54). AвrıМК НОЯХОЭ mОmЮrХКrıЧıЧ КвЧı вОrНО üх sОЧОНОЧ ПКгХК СТгmОЭЭО ЛЮХЮЧmКХКrı вКsКФХКЧmışЭır; mККşХКrı НК EsФТ Mısır’НК ШХНЮğЮ РТЛТ ЯОrРТ ЛШrхХКrıЧıЧ КвЧТ ШХКrКФ ЭКСsТХТвХО sКğХКЧmışЭır (AЛКНКЧ, 1959: 19; АОЭгОХ, 2008: 88). MКЧНКrТЧ sıЧıПıЧıЧ НОЧОЭТmТЧО ТХТşФТЧ ШХКrКФ TКЧР СКЧОНКЧХığı гКmКЧıЧНК “НОЧОЭТm ФЮrЮХЮ” ФЮrЮХmЮşЭЮr. BЮ ФЮrЮХ ЛТr “РОЧОХ НОЧОЭТМТ” ТХО ТФТ вКrНımМıНКЧ ШХЮşЮвШrНЮ. HОm ТmЩКrКЭШrХЮğЮЧ СОm НО ОвКХОЭХОrТЧ ЛКşФОЧЭХОrТЧНО ЛЮ ФЮrЮХК ЛКğХı mОmЮrХКr ТsЭТСНКm ОНТХОrОФ СОm mОmЮrХКrıЧ НОЧОЭТmТ СОm НО ФКmЮШвЮЧЮЧ ОğТХТmТЧТ НО КrКşЭırıХmКsı sКğХКЧmışЭır (Parkinson, 1984: 56). BürokrКsТ SınКvlКrının нnОmТ кТЧ’НОФТ ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrı НüЧвК üгОrТЧНО rОФКЛОЭО НКвКЧКЧ вКгıХı sıЧКЯХКrıЧ ТХФ örЧОğТЧТ ШХЮşЭЮrmКФЭКНır. DКСК öЧМО СОrСКЧРТ ЛТr mОНОЧТвОЭЭО ЛöвХО ЛТr ЮвРЮХКmКЧıЧ РörüХmОНТğТ ТПКНО ОНТХmОФЭОНТr (TшЧР, 1943: 268). BürШФrКsТ sıЧКЯХКrı, НОЯХОЭ ФКНОmОХОrТЧНО mОrТЭШФrКЭТФ ЛТr РОХОЧОğТЧ ШХЮşmКsıЧı sКğХКmКsıЧıЧ вКЧı sırК ЛТrхШФ КхıНКЧ öЧОmХТ ТşХОЯХОr вОrТЧО РОЭТrmТşЭТr. BЮЧХКrНКЧ ОЧ öЧОmХТsТ ФКХıЭsКХ КrТsЭШФrКsТЧТЧ РüМüЧü ЯО ОЭФТsТЧТ sıЧırХКmКsıНır (AЮsЭТЧ, 2013). BürШФrКsТ sıЧКЯХКrıЧıЧ ЮвРЮХКЧmКsıЧНКЧ öЧМО Çİ Ü İ SINAVLARI: İ Ü İ RASYONEL İ GELENEK devlОЭ ФКНОmОsТЧНОФТ ФТşТХОrТЧ ТsЭТСНКmı “НШФЮг ЛКsКmКФХı sОхТm sТsЭОmТ” Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi denilen (the nine-rКЧФ sОХОМЭТШЧ/ УТЮЩТЧ гСШЧРгСОЧР гСТ) ЛТr вöЧЭОmХО sКğХКЧmКФЭКНır. BЮ sТsЭОmНО Эüm НОЯХОЭ ФКНОmОХОrТ (ЩШгТsвШЧХКrı) ОЧ öЧОmХТsТ 1; ОЧ öЧОmsТгТ 9 ШХmКФ üгОrО ЛТr ТХО НШФЮг КrКsıЧНК НОrОМОХОЧНТrТХmОФЭОНТr. BОЧгОr şОФТХНО, ТmЩКrКЭШrХЮФ ТхТЧНОФТ ЛüЭüЧ öЧОmХТ КТХОХОr НО "КСХКФТ" ФrТЭОrХОrО РörО ЛЮ şОФТХНО sırКХКЧmКФЭК ЯО ФОЧНТ sırКХКrıЧıЧ Оş НОğОrТ ШХКЧ mКФКmХКrК РОЭТrТХmОФЭОНТr. BЮ КТХОХОrТЧ хШМЮФХКrı КвЧı sırКвХК РörОЯ КХmК СКФФıЧК sКСТЩЭТr (СЭЭЩ://ааа.МСТЧКФЧШаХОНРО.НО). SıЧКЯХКrıЧ ЮвРЮХКЧmКsıвХК ЛТrХТФЭО ЛЮ вöЧЭОm ЭОrФ ОНТХmТş ЯО НОЯХОЭ ФКНОmОХОrТЧНО ТsЭТСНКm sıЧКЯХКrНКЧ КХıЧКЧ НОrОМОХОrО РörО вКЩıХmКвК ЛКşХКЧmışЭır. BЮ вöЧüвХО РüхХü ЯО ФöФХü КТХОХОrТЧ ШЭШrТЭО üгОrТЧНОФТ ЛКsФıХКrı гКвıПХКЭıХmışЭır. кТЧ ЭШЩХЮmЮЧНК ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrı sШЧЮМЮЧНК РörОЯО РОХОЧ mКЧНКrТЧХОrТЧ КвЧı гКmКЧНК ЛТr НОЧРО ЮЧsЮrЮ ШХНЮğЮ НК ТПКНО ОНТХmОФЭОНТr. кТЧ’НОФТ “üх öğrОЭТ”НОЧ111 ШХКЧ ЯО кТЧ’ТЧ ФОЧНТ ТхТЧНО хıФКЧ TКШМЮХЮğЮЧ НШğКвК НöЧüş вКЧХısı, ФШХОФЭТП гШrХКmКвК ФКrşı хıФКЧ öğrОЭТХОrТЧО ФКrşı KШЧПüsвüsхüğüЧ öЧО хıФКrıХıЩ ЛТr НОЧРО ФЮrЮХmКsıЧı sКğХКвКЧ ЛТr sТsЭОmНТr (Braduel, 2014: 225). KШЧПüхвüsхüХüğüЧ öЧО хıФmКsı КвЧı гКmКЧНК sıЧКЯХКrıЧ “ЭШЩХЮmЮЧ ФШЧПüхвüsхüХОşmОsТЧТ” (МШЧПЮМТКЧТгКЭТШЧ ШП sШМТОЭв) sКğХКmışЭır (AЮsЭТЧ, 2013). KШЧПüхвüsхüХüğüЧ ФЮrЮmsКХХКşmКsı, хШМЮФХКrıЧ хШФ ОrФОЧ вКşЭК 161 KШЧПüхвüsхü mОЭТЧХОrХО ЭКЧışКrКФ “ЭШЩХЮmsКХХКşmКsı”, ЭШЩХЮmНК ЛЮ öğrОЭТЧТЧ вОrХОşmОsТЧО ЯО РОХТşmОsТЧО öЧОmХТ ШrКЧНК ФКЭФı sКğХКmışЭır. BürШФrКsТ sıЧКЯХКrıЧıЧ ЛКşФК ЛТr ТşХОЯТ НО КвНıЧ sıЧıПıЧıЧ НОЯХОЭТ ЛОЧТmsОmОsТЧТ ЯО НОsЭОФХОmОsТЧТ sКğХКmКsıНır (AЮsЭТЧ, 2013). BЮ КвЧı гКmКЧНК RШЛОrЭ MТМСОХs’ТЧ mШНОrЧ НОЯХОЭХОrНО ЛürШФrКsТЧТЧ ТşХОЯТЧО НöЧüФ КхıФХКmК ЯО хöгümХОmОХОrТвХО НО ЮвЮşmКФЭКНır. MТМСОХs, ЛürШФrКЭТФ mekanizmada вОr ЛЮХКЧ ШrЭК sıЧıП ОЧЭОХОФЭüОХХОrТЧТЧ ФОЧНТХОrТЧО ТКşО sКğХКНığı ТхТЧ НОЯХОЭТ sКЯЮЧЮr ЩШгТsвШЧК РОхОМОФХОrТЧТ, КФsТ ЭКФНТrНО ЛЮ ЯО ЛОЧгОrТ ЩШгТsвШЧХКrНКЧ mКСrЮm ЛırКФıХmКХКrı НЮrЮmЮЧНК вОmТЧХТ НüşmКЧ ШХКМКФХКrıЧı ТННТК ОЭmОФЭОНТr (EЭгТШЧТ-Halevy, 1983: 18-19). BürШФrКsТ sıЧКЯХКrı ЛЮ вöЧüвХО КвНıЧ sıЧıПıЧı ШЭШrТЭОЧТЧ вКЧıЧНК вОr КХmКsıЧı sКğХКmışЭır. 111 BЮ “üх öğrОЭТ”, KШЧПüхвüsхüХüФ, TКШТгm ЯО BЮНТгm’НТr. KШЧПüхвüsхüХüФ ЯО TКШТгm СОmОЧ СОmОЧ КвЧı НöЧОmХОrНО кТЧ ЭШЩrКФХКrıЧНК ШrЭКвК хıФКrФОЧ, BЮНТгm HТЧЭ ЭШЩrКФХКrıЧНК ШrЭКвК хıФmış ЯО mТsвШЧХОr КrКМıХığı НКСК sШЧrК РОЭТrТХmТşЭТr (BrКНЮОХ, 2014: 206). BЮ “üх öğrОЭТ” кТЧ’ТЧ НТЧ КЧХКвışıЧı şОФТХХОЧНТrmТşЭТr. MТЧР HКЧОНКЧХığı НöЧОmТЧНО ЛЮ “üх öğrОЭТ”НОЧ ЮЧsЮrХКr ЛКrıЧНırКЧ “ЧОШ-ФШЧПüхвüsхüХüФ” КЧХКвışı РТНОrОФ rОsmТ öğrОЭТ СКХТЧО РОХmОвО ЛКşХКmışЭır. MURAT Ç кТЧ’НО ЮвРЮХКЧКЧ ЛЮ sТsЭОmТЧ BКЭı НüЧвКsıЧНКФТ вКгКrХКrı ОЭФТХОНТğТ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi НО ЛОХТrЭТХmОФЭОНТr. нгОХХТФХО FrКЧsК’НК 17. вüгвıХНК VШХЭКТrО, DТНОrШЭ ЯО Quesnay gibi yКгКrХКrıЧ кТЧ’НОФТ ЛЮ ЮвРЮХКmКНКЧ СКЛОrНКr ШХНЮФХКrı, СКЭЭК QЮОsЧКв’ıЧ ЛЮ sıЧКЯ sТsЭОmТЧТ FrКЧsК’НК ЮвРЮХКmКвı КrгЮ ОЭЭТğТ, ЛОЧгОr şОФТХНО İЧРТХЭОrО’НО SТr АТХХТКm TОmЩХО, SКmЮОХ JШСЧsШЧ, AННТsШЧ КЧН GШХНsmТЭС РТЛТ ТsТmХОrТЧ НО sıЧКЯ sТsЭОmТЧНОЧ ОЭФТХОЧНТği ifade edilmektedir (TшЧР, 1943: 301-302). SШЧ ШХКrКФ, кТЧ’НО вКЩıХКЧ ЛЮ sıЧКЯХКr, üХФО sıЧırХКrıЧı НК Кşmış, öгОХХТФХО ЛЮ ЮвРЮХКmКЧıЧ ОЭФТsТвХО KШrО’НО 10. вüгвıХНК Gwageo КНıвХК ЯО 11. вüгвıХНК НК VТОЭЧКm’НК ПКrФХı КНХКrХК ЛОЧгОrТ sıЧКЯ sТsЭОmХОrТ gelişЭТrТХmТşЭТr (KШ, 2017: 273). BürokrКsТ SınКvlКrınК Dönük ElОştТrТlОr BürШФrКsТ sıЧıПХКrıЧıЧ СОrФОsО КхıФ ШХmКsı, sКğХıФХı, ФКrКФЭОrТ НüгРüЧ ЯО sТМТХТ ЭОmТг ШХКЧ СОr ОrФОФ КНКвıЧ ЛЮ sıЧКЯХКrК ФКЭıХmК СКФФıЧК sКСТЩ ШХmКsı, sШsвКХ mШЛТХТгКsвШЧЮЧ ЯО НТФОв СКrОФОЭХТХТğТЧ хШФ вШğЮЧ ШХНЮğЮ şОФХТЧНО КЧХКşıХКЛТХТr. BЮЧЮЧХК ЛТrХТФЭО sТЯТХ mОmЮrХЮФ sıЧКЯХКrıЧıЧ ЩrКЭТФ sШsвКХ mШЛТХТгКsвШЧ ТхТЧ ФЮsЮrsЮг ЛТr mОrНТЯОЧ ЯОвК вШХ ШХНЮğЮЧЮ söвХОmОФ mümФüЧ НОğТХНТr. 1500-1900 вıХХКrıЧı ТЧМОХОвОЧ хКХışmКХКrК ЛКФıХНığıЧНК toplum ЧüПЮsЮЧЮЧ %90'ıЧı ШХЮşЭЮrКЧ ФöвХüХОrТЧ, ЭüММКr ЯО гКЧККЭФКrХКrıЧ 162 вКФХКşıФ 2 ТХО 3 mТХвШЧ КrКsıЧНК НОğТşОЧ КНКвХКrıЧ öЧОmХТ ЛТr ЩКrхКsı ШХmКНığıЧ РösЭОrmОФЭОНТr (EХmКЧ, 2009: 405). DШХКвısıвХК СОrСКЧРТ ЛТr ФöвХü хШМЮğЮЧЮЧ “ЛКşЛКФКЧ” ШХmК ЩШЭКЧsТвОХТ ЯО ТmФКЧı НКСК хШФ ЭОШrТФ (ЧКгКrТ) НüгОвНО ФКХmışЭır. ВТЧО mОmЮrТвОЭО РТrТş sıЧКЯ sТsЭОmХОrТЧТЧ ФКвırıМıХıФЭКЧ ЮгКФ; ЧОsЧОХ ФrТЭОrХОrО ЮвРЮЧ ШХКrКФ ТşХОНТğТЧТ söвХОmОФ НО mümФüЧ НОğТХНТr. HКЧОНКЧ mОЧsЮЛЮ КТХОХОrТЧ хШМЮФХКrı sıЧКЯК РТrmОНОЧ ФКmЮ РörОЯХОrТЧО atanКЛТХТЧТвШrНЮ. MОЯМЮЭ РörОЯХТХОrТЧТЧ хШМЮФХКrı ТхТЧ НО öгОХ sıЧКЯХКr вКЩıХıЩ КвrıМКХıФ ЭКЧıЧНığı söвХОЧmОФЭОНТr. ВТЧО 15. вв.’НО ФКmЮ ЩШгТsвШЧХКrıЧıЧ НК sКЭıХНığı ЛТХТЧmОФЭОНТr (ErРЮЧ & PШХКЭШğХЮ, 1984: 44). ВТЧО НО KШЧПüхвüs’üЧ “ОrНОm ЯО вОЭОЧОğТЧТ ЛТХНТğТЧТг ФТmsОХОrТ mКФКmХКrК РОЭТrТЧ” söгüЧНОЧ СКrОФОЭХО вКЩıХКЧ ЯО “вТЧ КвrıМКХığı” НОЧТХОЧ вüФsОФ rüЭЛОХТ mОmЮrХКrıЧ ФОЧНТ КТХОХОrТЧНОЧ ШХКЧ ФТmsОХОrТ mОmЮrТвОЭХОrО КНКв РösЭОrmОХОrТ НО ЛЮ КхıНКЧ sТsЭОmТЧ ЧОsЧОХ вöЧüЧü гКвıПХКЭmКФЭКНır. BЮ sıЧКЯХКr ТхОrТğТ ТЭТЛКrТвХО ОНОЛТвКЭ, ОЭТФ ЯО ПОХsОПО РТЛТ ШХНЮФхК вШğЮЧ ЭОШrТФ ЛТХРТ ЯО ЛТrТФТm РОrОФЭТrОЧ sıЧКЯХКrНır. BЮ ЧОНОЧХО mКЧНКrТЧ sıЧıПıЧıЧ ЩrКЭТФ, ЮвРЮХКmК ЯО ЭОФЧТФ КхıНКЧ хШФ НШЧКЧımХı ШХНЮğЮЧЮ söвХОmОФ mümФüЧ НОğТХНТr (GОrЭС & АrТРСЭ: 1946: 427). Çİ Ü İ SINAVLARI: İ Ü İ RASYONEL İ GELENEK SıЧКЯ sürОМТЧТЧ ШХНЮФхК вШğЮЧ ШХmКsı ЛТrОвХОrТЧ ЩsТФШХШУТsТЧТ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi ШХЮmsЮг КЧХКmНК ОЭФТХОНТğТЧТ, ЛЮ вöЧüвХО вıЩrКЭıМı ШХНЮğЮЧЮ söвХОmОФ mümФüЧНür. Hг. İsК’ЧıЧ ФКrНОşТ ШХНЮğЮЧЮ ТННТК ОНОrОФ ТsвКЧ ОНОЧ, вКФХКşıФ 15 вıХ (1850-1864) sürОЧ ЯО ШЧ mТХвШЧНКЧ ПКгХК ТЧsКЧıЧ öХümüЧО вШХ КхКЧ TКТЩТЧР КвКФХКЧmКsıЧıЧ sШrЮmХЮsЮ HШЧq БТЮqЮКЧ mОmЮrТвОЭ sıЧКЯХКrıЧНК ЛТrхШФ ФОг ЛКşКrısıг ШХmЮş ЛТr ФТşТНТr. HШЧР БТЮqЮКЧ’ıЧ КЧЭТ-ФШЧПüхвüsхü öгОХХТğТ ЯО КвКФХКЧmКsı sürОМТЧНО вОЧТ ЛТr mОmЮrТвОЭ sıЧКЯı ТСНКs ОЭmОsТ РТЛТ ШХРЮХКrНКЧ СКrОФОЭХО ЛЮ sıЧКЯХКrıЧ ЩsТФШХШУТФ ОЭФТХОrТЧТ РöгХОmХОmОФ mümФüЧНür. MТвКгКФТ’ЧТЧ (1976) кТЧ ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrıЧı ТЧМОХОНТğТ ФТЭКЛıЧК China's Examination Hell (кТЧ’НО SıЧКЯ CОСОЧЧОmТ) КНıЧı ЯОrmОsТ НО ЛЮ ЯКrsКвımı НШğrЮХКmКФЭКНır. Sonuç vО DОğОrlОndТrmО PКЭrТmШЧвКХ ЛürШkrasi feodalizm gibi geleneksel otoritenin bir ЭürüНür. BЮ ШЭШrТЭО mШНОХТ, КЭКОrФТХ ЭШЩХЮmНК ОФШЧШmТФ ПККХТвОЭХОrТЧТЧ ЧТЭОХТФ ЯО ЧТМОХТФ ШХКrКФ КrЭmКsı ЯО ШЭШrТЭО КХКЧıЧıЧ РОЧТşХОmОsТвХО ЛТrХТФЭО НКСК НüгОЧХТ ЛТr ТНКrТ ЯО КsФОrТ sТsЭОmТЧТЧ ФЮrЮХmКsıвХК ШrЭКвК хıФmışЭır. АОЛОr, ЛКгı “rКsвШЧОХ” хТгРТХОrТ ШХsК НК HКЧ HКЧОНКЧХığıЧНКЧ sШЧ СКЧОНКЧХıФ QТЧР’О ФКНКr Эüm ТmЩКrКЭШrХЮФ НöЧОmХОrТ ЛШвЮЧМК кТЧ ЛürШФrКsТsТЧТЧ ЩКЭrТmШЧвКХ ЛТr ФКrКФЭОr ЭКşıНığıЧı ЛОХТrЭmОФЭОНТr. BЮЧЮЧХК birlikte 581–618 вıХХКrı КrКsıЧНК кТЧ ЭШЩrКФХКrıЧНК ОРОmОЧ ШХКЧ SЮТ 163 HКЧОНКЧХığı гКmКЧıЧНК ЛКşХКвКrКФ 1905 вıХıЧК ФКНКr НОЯКm ОНОЧ ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrı ЛЮ РОХОЧОФЭО ТsЭТsЧКТ ЛТr хТгРТвТ ШХЮşЭЮrmКФЭКНır. кТЧ ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrı, КТХОЯТ ЯОвК sТвКsТ КвrıМКХıФХКr ШХmКФsıгıЧ ЛОМОrТХОrО НКвКХı ШХКrКФ вКЩıХКЧ öгОХХТФХО KШЧПüхвüsхü mОЭТЧХОr ОФsОЧТЧНО ahlak, edebiyat, felsefe ve bireysel-ЭШЩХЮmsКХ РОХОЧОФ ЯО РörОЧОФ РТЛТ ПКrФХı КХКЧХКrНКЧ sШrЮХКrıЧ sШrЮХНЮğЮ, ЛКşКrıХı ШХКЧ öğrОЧМТХОrТЧ sТЯТХ ЯО КsФОrТ mОmЮr ШХКrКФ ТmЩКrКЭШrХЮФ ЛüЧвОsТЧО ФКЭıХНığı sıЧКЯХКrНır. DüЧвК üгОrТЧНО rОФКЛОЭО НКвКЧКЧ вКгıХı sıЧКЯХКrıЧ ТХФ örЧОğТЧТ ШХЮşЭЮrКЧ ЛЮ sıЧКЯ sТsЭОmТ ЭШЩХЮmЮЧ РüЧНОХТФ ЩrКЭТФХОrТЧТ МТННТ КЧХКmНК ОЭФТХОmТşЭТr. BТrОвХОr НКСК öЧМО ЛТr КНКв ШХКrКФ; sШЧrКsıЧНК НК КНКвХКrıЧ sıЧКЯК СКгırХКЧmКsıЧНК rШХ КХКrКФ sürОФХТ ЛЮ sürОМТЧ ЛТr ЩКrхКsı ШХmКвК НОЯКm ОЭmТşЭТr. AвrıМК ЛЮ sıЧКЯХКr ЛКsТЭ ЛТr mОrФОгТ sıЧКЯ ШХmКФЭКЧ гТвКНО кТЧ sТвКsКХ sТsЭОmТЧТЧ öЧОmХТ ЛТr вüгü; КвrıХmКг ЛТr ЩКrхКsıНır. BürШФrКsТ sıЧКЯХКrı, вööЧОЭТm sТsЭОmТЧНО mОrТЭШФrКsТЧТЧ ШХЮşmКsıЧı ЯО РОХТşmОsТЧТ sКğХКmış, РüхХü КТХОХОrТЧ, sТЯТХ ЯО КsФОrТ КrТsЭШФrКsТЧТЧ РüМüЧü ЯО ОЭФТsТЧТ sıЧırХКmışЭır. AвrıМК НОЯХОЭТЧ КвНıЧ sıЧıПıЧıЧ ЧОгНТЧНО mОşrЮТвОЭТЧТ ЯО НОsЭОğТЧТ ФКгКЧmКsıЧК НК ФКЭФı sКğХКmışЭır. AвrıМК sıЧКЯНК КНКвХКrıЧ KШЧПüхвüsхüХüğüЧ mОЭТЧХОrТЧНОЧ sШrЮmХЮ ШХmКsı “ЭШЩХЮmЮЧ MURAT Ç ФШЧПüхвüsхüХОşmОsТЧТ” (МШЧПЮМТКЧТгКЭТШЧ ШП sШМТОЭв) НО ЛОrКЛОrТЧНО Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi РОЭТrmТşЭТr. SıЧКЯ sТsЭОmТЧТЧ ХТвКФКЭХТ ФТşТХОrТЧ sТsЭОmО ОЧЭОРrО ШХmКsıЧı sКğХКmКsı, ФüХЭürОХ ЛТrХТФ ЯО ЭОmОХ НОğОrХОr üгОrТЧНО ЮгХКşıвı ЭОmТЧ ОЭmОsТЧТЧ вКЧıЧНК sШsвКХ mШЛТХТгКsвШЧЮЧ ЧКгКrТ ЛШвЮЭЭК ФКХmКsı, sıЧКЯ sТsЭОmТЧТЧ вШğЮЧ ЯО вıЩrКЭıМı ШХmКsıЧıЧ ЛТrОвХОrТЧ ЩsТФШХШУТХОrТЧТ ШХЮmsЮг ОЭФТХОmОsТ РТЛТ ОХОşЭТrТХОЧ вöЧХОrТ НО ЛЮХЮЧmКФЭКНır. SШЧЮх ШХКrКФ, кТЧ’НО 1300 вıХНКЧ ПКгХК sürНürüХОЧ ЛürШФrКsТ sıЧКЯХКrı devlet kademeleriЧНО mОrТЭШФrКЭТФ ЛТr гТСЧТвОЭТЧ вОrХОşmОsТ, sıЧırХı НК ШХsК sШsвКХ mШЛТХТгКsвШЧЮЧ sКğХКЧmКsı ТЭТЛКrТвХО ЩКЭrТmШЧвКХ ЯОвК ПОШНКХ ЛürШФrКsТ РОХОЧОФХОrТЧНО örЧОğТЧО rКsЭХКЧıХmКвКЧ ЛТr ЮвРЮХКmКНır. ВКЛКЧМı ХТЭОrКЭürНО ЭОФ ЭОФ СКЧОНКЧХıФ ЯОвК ОrФОЧ, ШrЭК ЯО РОх НöЧОm ШХmКФ üгОrО ПКrФХı НüгОвХОrНО ТЧМОХОЧОЧ ЛЮ РОХОЧОФ, TürФТвО’НО sТЧШХШУТвХО ТХРТХОЧОЧ КФКНОmТsвОЧХОr ТхТЧ öЧОmХТ ЛТr хКХışmК КХКЧı ШХmК ЩШЭКЧsТвОХТЧО sКСТЩЭТr. BЮ хКХışmКЧıЧ ТХОrТНО вКЩıХКМКФ НКСК КвrıЧЭıХı ЯО mТФrШ öХхОФЭОФТ хКХışmКХКrК ФКЭФı sКğХКmКsı ümТЭ ОНТХmОФЭОНТr. KКвnКkçК Abadan N. (1959). Bürokrasi, AЧФКrК: SТвКsКХ BТХТmХОr FКФüХЭОsТ ВКвıЧХКrı. 164 AФЛЮХЮЭ, н. н. (2005). SiвasОt vО YönОtim İlişkisi: Kurumsal vО ElОştirОl Bir Yaklaşım. AЧФКrК: TODAİE. AФхОЭТЧ, EХТП (2013). CТЯТХ SОrЯТМО EбКmТЧКtions, in Standen, N. (Ed.). Demystifying China: New Understandings of Chinese History. Rowman & Littlefield Publishers, pp. 117-127. Austin, Steven (2013). China's Examination Hell: Video Lecture, https://www.youtube.com/watch?v=dh5486n9lfs. Balazs, E. (1964). Chinese Civilization and Bureaucracy: Variations On A Theme. Yale University Press . Braudel, F. (2014). Uвgarlıkların GramОri, кОЯ. AХТ KıХıхЛКв, 4. BКsФı AЧФКrК: İmРО ВКвıЧОЯТ. Chen, T., Kung, J. K. & Ma, C. (2015).Institutions, Culture, and Human CКЩТЭКХ ТЧ TСО LШЧР RЮЧ LОРКМТОs ШП CСТЧК’s ImЩОrТКХ EбКm System, A Paper Prepared For The Warwick Summer Workshop in Economic Growth 2015 Department of Economics, University of Warwick. Chu, T. S. (1961). Law and Society in Traditional China. Paris: Mouton. Çİ Ü İ SINAVLARI: İ Ü İ RASYONEL İ GELENEK De Weerdt, H. (2007). Competition Over Content: Negotiating Standards For Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi The Civil Service Examinations In Imperial China (1127- 1279) Harvard University Press. Eberhard, W. (1947). кin Tarihi, AЧФКrК: TürФ TКrТС KЮrЮmЮ BКsımОЯТ. EХmКЧ, B. A. (2009). CТЯТХ SОrЯТМО EбКmТЧКЭТШЧs: KēУǔ. Berkshire Encyclopedia of China. Berkshire: Berkshire Publishing Group Llc. Elman, B. A. (2009b). Eight-Legged Essay Berkshire Encyclopedia of China (Pp. 695–698). Berkshire: Berkshire Publishing Group Llc. Elman, B. A. (2013). Civil Examinations and Meritocracy in Late Imperial China. Harvard University Press. ErРЮЧ, T., & PШХКЭШğХЮ, A. (1984). Kamu YönОtiminО Giriş. TürФТвО ЯО OrЭК DШğЮ AmmО İНКrОsТ EЧsЭТЭüsü ВКвıЧХКrı., 2. BКsФı. ErвıХmКг, B. (2002). Bürokrasi vО SiвasОt: Bürokratik DОvlОttОn Etkin YönОtimО. Alfa. Etzioni-Halevy, E. (1983). Bureaucracy and Democracy: A Political Dilema, Boston Routledge & Kegan Paul. Fairbank, J. K., & Goldman, M. (2006: 113). China: A New History. Harvard University Press. Gan, H. (2008). Chinese Education Tradition: The Imperial Examination 165 System in Feudal China. Journal of Management and Social Sciences, 4(2), 115-133. Gerth, H. H. & Wright Mills, C., & (1946). From Max Weber: Essays in Sociology. New York, Ny. Güх, A. (2001). KШЧПüхвüsхüХüФ'ЭО KЮЭsКХ MОЭТЧХОr. UluНağ оnivОrsitОsi İlahiвat FakültОsi DОrgisi; Yıl: 2001 Cilt: 10 Saвı: 1. Hsu, Cho-Yun (2012). China, New York: Columbia University Press Huang, R. (2007). кin Tarihi: Bir Makro Tarih Yaklaşımı. кОЯ. A. SöЧmОг, İsЭКЧЛЮХ BТХРТ оЧТЯОrsТЭОsТ ВКвıЧХКrı, 2. BКsФı. Keay, J. (2011) кin Tarihi, кОЯ. NОşО KКrs TКвКЧх-DТЧх TКвКЧх, İsЭКЧЛЮХ: İЧФТХКЩ. Ko, K. H. (2017). A Brief History of Imperial Examination and Its Influences. Culture and Society, 54:272–278. Lorge, P. (2000). The Northern Song Military Aristocracy and the Royal Family. War & Society, 18(2), 37-47. Liu, Y. (2016). Higher education, meritocracy and inequality in China. Springer. MURAT Ç Miyazaki, I. (1976). China's Examination Hell: The Civil Service Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Examinations of Imperial China. Yale University Press. Parkinson, C. N. (1984). Siвasal DüşünМОnin Evrimi, кОЯ. MОСmОЭ HКrmКЧМı, İsЭКЧЛЮХ: RОmгТ, 2. BКsФı. Roberts, J. A. (2011). A History of China. Palgrave Macmillan Tackett, N. (2014). The Destruction of the Medieval Chinese Aristocracy. Cambridge: Harvard University Press. TшЧР, S. В. (1943). CСТЧОsО IЧПХЮОЧМО OЧ TСО АОsЭОrЧ EбКmТЧКЭТШЧ SвsЭОm: I. Introduction. Harvard Journal of Asiatic Studies, 7(4), 267- 312. The Traditional Examination System, http://www.chinaknowledge.de Van Der Sprenkel, Otto B. (1964) Max Weber On China. History and Theory 3, 3: 348–70. Wasserstrom, Jeffrey. (2011). 21. YüгвılНa кin, кОЯ. Hür GüХНü, İsЭКЧЛЮХ İХОЭТşТm ВКвıЧХКrı. Weber, M. (2013). Bürokrasi ve Otorite. кОЯ. H. BКСКНır AФıЧ, AЧФКrК AНrОs ВКвıЧХКrı, 6. BКsФı. Wetzel, A. (2008). China: From The Foundation of The Empire to The Ming Dynasty (Vol. 5). University of California Press. 166 Yang, T. S. (1987). Property Rights and Constitutional Order in Imperial China. Doktora Tezi, Indiana Universitesi.

nest...

batman iftar saati 2021 viranşehir kaç kilometre seferberlik ne demek namaz nasıl kılınır ve hangi dualar okunur özel jimer anlamlı bayram mesajı maxoak 50.000 mah powerbank cin tırnağı nedir