Kışlık Kabak Ne Zaman Ekilir

İçindekiler:

1. Kabak ekimi nasıl yapılır?
2. Dolma kabağı nasıl yetiştirilir?
3. Sakız kabağı nasıl yetiştirilir?
4. Bal kabağı ne zaman meyve verir?
5. Kabak fidesi kaç günde yetişir?
6. Süs kabağı tohumu ne zaman dikilir?
7. Çerezlik kabak ne zaman ekilir?
8. Saksıda kabak nasıl yetiştirilir?
9. Hokkaido kabağı nasıl yetiştirilir?
10. Kabak tohumu nasıl elde edilir?
11. 1 dönümden kaç ton kabak çıkar?
12. Kabak dönüme ne kadar verir?
13. Balkabağı en çok nerede yetişir?
14. Türkiye&#;de en büyük kabak kaç kilo?
15. Balkabağı faydaları neler?
16. Türkiye&#;de en iyi kabak nerede yetişir?
17. Nerenin balkabağı meşhur?
18. Kabak çekirdeği nerede meşhur?
19. Kabak çekirdeği fiyatları ne olur?
20. Kabak çekirdeğinin zararı var mı?
21. Çiğ kabak çekirdeği kurt döker mı?
22. 1 avuç çiğ kabak çekirdeği kaç kalori?

Kabak ekimi nasıl yapılır?

Kabak yetiştirmek için ocakları ekimden 10 gün kadar önce açarsak çok daha verimli oluyor. 30×30 ölçüsünde ve 10 cm derinliğinde çukurlar açıyoruz. Bu çukurları yarıya kadar yanmış (eski) organik gübre ve toprak karışımı ile doldurup 10 gün kadar beslenmeye bırakıyoruz.

Dolma kabağı nasıl yetiştirilir?

Kabak bitkisi gübreyi çok sever. Sonbaharda yahut ekim yapmadan 1 ay önce kabak ekeceğiniz toprağa yanmış çiftlik gübresi koymanızı öneririz. Kabak tohumlarını saksıya ya da bahçeye ekmeden 1 gün önce suda veya nemli bir bezin içinde bekletin. Böylece daha kısa sürede çimlenir.

Sakız kabağı nasıl yetiştirilir?

Toprağın sıcaklığı °C'yi bulduğunda 80 cm sıra arası, cm sıra üzeri olacak şekilde ocaklara ekim yapılmaktadır. Sakız kabakları tekli masuralar üzerinde yetiştirilir. Masura genişliği ve iki masura arası 40 cm olmalıdır. Tohumlar cm de- rinliğe ekilir. gün sonra çimlenme olmaktadır.

Bal kabağı ne zaman meyve verir?

Meyve lezzetini ve büyüklüğünü artırmak için potasyum ağırlıklı gübre kullanırsanız tonaj ve lezzette artış sağlayacaksınız. 18 Ağustos itibariyle kabaklar olgunlaşmış ve hasat zamanı başladı fakat bu erken bir hasattir. Balkabağı bitkisi tam kurumadan ve meyveler pişmeden almanız iyi olmaz.

Kabak fidesi kaç günde yetişir?

Yazlık kabak çeşitleri cm sıra arası cm sıra üzeri olacak şekilde her ocakta tohum olacak şekilde ekilir. Kabak tohumları toprağın karakterine ve tav durumuna göre cm derinliğe dikilmelidir. Tohum ekiminden gün sonra çimlenme olur ve bitkiler toprak yüzeyine çıkar.

Süs kabağı tohumu ne zaman dikilir?

Genelde bu dönemler şubat ayının sonu, Mart, Nisan, Mayıs aylarının başıdır. Su kabağı tohumların fidan haline gelmesi için çimleme yapılır. Çimlendirme yaptıktan sonra yani yaklaşık cm olduktan sonra asıl yerine dikilir.

Çerezlik kabak ne zaman ekilir?

Tohum Ekimi sonu-Mayıs başında yapılır. Ekimde mibzer kullanılabilir. Bunun yanında elle ekim yapan üreticiler de bulunmaktadır. Kullanılan çeşidin dikine büyüme göstermesi veya yayılıcı gelişme göstermesi dikkate alınarak tohumlar 60x60 cm, 70x70 cm veya 80x80 cm aralıklarla açılmış olan ocaklara ekilir.

Saksıda kabak nasıl yetiştirilir?

Saksı Konumu Saksınızı mümkün olan en güneşli yere yerleştirin; En küçük kabak çeşitlerinin bile çoğalması için çok fazla güneş ışığına ihtiyaç duyduğunu unutmayın. Bitkiniz günde en az altı saat güneş ışığı almalıdır. Gölge büyümelerini yavaşlatacak ve bitki üzerinde küf oluşmasına sebep olacaktır.

Hokkaido kabağı nasıl yetiştirilir?

Balkabağı Hokkaido nasıl yetiştirilir Bu amaçla, açık toprağa ekimden yaklaşık bir ay önce, tohumlar birkaç saat ılık suya batırılır, ardından nemli bir peçeteye yerleştirilir ve filizler ortaya çıkıncaya kadar bekletilir (bu yaklaşık 3 gün sürer).

Kabak tohumu nasıl elde edilir?

Kabak Çekirdeği ve Kabaktan Tohum Alma

1. Öncelikli olarak tohumlarımız alacağımız ortamı, araç gereçleri ve ellerimizi temizleyerek işe başlıyoruz.
2. Tohumluk kabağımızı sap kısmından ikiye kesiyoruz.
3. Kabuğu kalınlaştığı için biraz zor kesilecektir.
4. Kestiğimiz kabağı ikiye ayırıyoruz.
5. Çekirdekler resimdeki gibi görülecek.

1 dönümden kaç ton kabak çıkar?

Kabaklar bir metre arayla ekilip hiç gübre ve su vermeseniz de kimileri 85 kg'a çıkabilir ve dönümde ton arası kabak hasat edersiniz.

Kabak dönüme ne kadar verir?

Yazlık kabak çeşitlerinden ortalama olarak dekardan kg, kışlık kabak çeşitlerinden ise kg arasında tohum alınabilir. Kışlık bal ve kestane kabaklarında ise verim daha yüksektir.

Balkabağı en çok nerede yetişir?

Kabak, Sakarya'nın hemen hemen tüm bölgelerinde yetişir. Özellikle "kara toprak" olarak tabir edilen düz ve verimli arazileri de pek sever.

Türkiye'de en büyük kabak kaç kilo?

SAKARYA'nın Akyazı ilçesindeki geniş arazisinde balkabağı üreten Fadıl Uzak, bu yıl en büyüğü kiloya ulaşan dev kabaklar yeştiştirdi.

Balkabağı faydaları neler?

Faydaları saymakla bitmeyen balkabağı, nişasta, şeker, yağ, çinko, magnezyum, A,B ve C vitaminleri açısından oldukça zengindir.

• Yüksek lif içermesi kabızlığı önlemeye yardımcıdır.
• Göz sağlığı, hücre ve deri yenilenmesinde etkilidir.
• Çok güçlü bir antioksidandır.
• Kanser hastalıklarına karşı koruyucu etki gösterir.

Türkiye'de en iyi kabak nerede yetişir?

Ankara, Sakarya'nın ardından Türkiye'nin en önemli balkabağı yetiştiren ili Düzce'de geçen yıl 8 bin ton balkabağı yetiştirilmişti.

Nerenin balkabağı meşhur?

Normal yemeklik kabak olmadığını bilmek gerekir ki, Adapazarı'nın meşhur olan kabağı bal kabağıdır. Bal kabağından ise malumunuz genellikle tatlı yapılmaktadır. O nedendendir ki, Kabak Tatlısı Sakarya'nın sembolü haline gelmiştir.

Kabak çekirdeği nerede meşhur?

En meşhur kabak çekirdeği Nevşehir'dedir. yılında Nevşehir ilimiz kabak çekirdeğinde geridir.

Kabak çekirdeği fiyatları ne olur?

Ortalama Kabak Çekirdeği fiyatı ise 68 TL.

Kabak çekirdeğinin zararı var mı?

Kabak çekirdeği çok fazla bilinmiyor olsa da alerjik etkilere sebep olabilir. Alerjik bünyeye sahipseniz veya salatalık, karpuz gibi besinlere alerjik tepkiler veriyorsanız kabak çekirdeği tüketirken dikkatli olmanızda fayda var. Kabak çekirdeği zehirlenmesi alerjik bünyelerin tüketimi sonucunda oluşabilmektedir.

Çiğ kabak çekirdeği kurt döker mı?

Kabak çekirdeğinin içerisinde Cucurbitacin olarak adlandırılan bir madde bulunuyor. Bu madde parazitler ile mücadele ederek bağırsak kurtlarını tedavi eder. Düzenli bir şekilde kabak çekirdeği tüketildiği takdirde bağırsak kurtları vücuttan dışarıya atılacaktır.

1 avuç çiğ kabak çekirdeği kaç kalori?

Kabak Çekirdeği Kalori Değeri: Bu besinin gramında kcal kalori, ayrıca besinin 1 Avuç yani 10 gramlık miktarında Kabak Çekirdeği 56 kalori bulunmaktadır. Kabak çekirdiği, B,E vitamini, potasyum, magnezyum, fosfor, mangan, selenyum, çinko açısından zengin bir besindir.

Her mevsim, değişen hava ve iklim şartları nedeniyle insan vücudunun farklı beslenmeye ihtiyacı olur. Bu nedenle hangi mevsimde ne yediğimiz oldukça önemlidir. Sebze ve meyveler özellikle doğru zamanda doğru mevsimde tüketilmelidir. Bu nedenle sebze ve meyvelerin üreticileri tarafından doğru zamanda ekilmesi gerekir. Ne zaman ekildiğini bilmek için ekim tablolarından yararlanılabilir.

Hangi ayda ne ekilir?

• Ocak: Turp, patlıcan, çeri domates, ıspanak, domates, maydanoz, karnabahar ve sarımsak ekilir.
• Şubat: Bezelye, turp, çeri domates, fasulye, ıspanak, pırasa, roka ve sarımsak ekilir.
• Mart: Ispanak, bezelye, patates, roka, havuç, kabak, salatalık, mısır, soğan, maydanoz, nane, taze soğan, sarımsak, dereotu ve çilek ekilir.
• Nisan: Yeşil biber, dolmalık biber, semizotu, ıspanak, enginar, patates, roka, soğan, maydanoz, nane, salatalık, karnabahar, kabak, taze soğan, göbek marul, marul ve dereotu ekilir.
• Mayıs: Yeşil biber, çarliston biberi, fasulye, dolmalık biber, salatalık, domates, semizotu, ıspanak, kabak, patlıcan, bamya, pırasa, fasulye, havuç, roka, maydanoz, nane, taze soğan, göbek marul, marul, tatlı mısır, karpuz, kavun, tatlı kabak ve dereotu ekilir.
• Haziran: Yeşil biber, çarliston biberi, dolmalık biber, salatalık, domates, semizotu, ıspanak, kereviz, lahana, karnabahar, kabak, patlıcan, bamya, pırasa, fasulye, havuç, roka, maydanoz, nane, taze soğan, göbek marul, marul ve dereotu ekilir.
• Temmuz: Semizotu, ıspanak, kabak, roka, maydanoz, nane, taze soğan, göbek marul, marul ve dereotu ekilir.
• Ağustos: Semizotu, ıspanak, kabak, roka, maydanoz, nane, taze soğan, göbek marul, marul ve dereotu ekilir.
• Eylül: Semizotu, bakla, kekik, ıspanak, kabak, roka, maydanoz, nane, taze soğan, göbek marul, marul ve dereotu ekilir.
• Ekim: Semizotu, ıspanak, brokoli, roka, maydanoz, nane, taze soğan ve dereotu ekilir.
• Kasım: Brokoli, ıspanak, bakla ve turp ekilir.
• Aralık: Turp ve taze soğan ekilir.
• Meyve Ağaçları: Meyve ağaçları genellikle ekim ayından başlanarak nisan ortasına kadar dikilir. Yalnızca soğuğa dayanıksız olan meyve ağaçları olan kayısı ve şeftali ağaçları daha sıcak zamanlarda dikilmelidir.

Hangi ayda hangi tohum ekilir?

• Ocak: Dereotu, roka ve terenin tohumu ekilir.
• Şubat: Yeşil soğan, soğan, sarımsak ve rokanın tohumu ekilir.
• Mart: Bezelye, biber, ceviz, domates, fesleğen, kabak, mercimek, nohut, patates, patlıcan, pırasa, rezene, salatalık, tere, yer elması, yer fıstığı ve zeytinin tohumu ekilir.
• Nisan: Yeşil soğan, salatalık, maydanoz, kavun, karpuz, dereotu, ceviz, börülce ve bamyanın tohumu ekilir.
• Mayıs: Ayçiçeği, bamya, brokoli, brüksel lahanası, çeltik, kabak, karalahana, karadeniz lahanası, karnabahar, karpuz, kavun, kereviz, kırmızı lahana, lahana, mısır, pancar, pazı, pırasa, roka ve salatalığın tohumu ekilir.
• Haziran: Salatalık, fasulye, börülce ve barbunyanın tohumu ekilir.
• Temmuz: Salatalık ve çileği tohumu ekilir.
• Ağustos: Çilek, havuç, ıspanak ve marulun tohumu ekilir.
• Eylül: Tere, roka, marul, kırmızı turp, ıspanak ve dereotunun tohumu ekilir.
• Ekim: Buğday, arpa, yulaf, çavdar, yonca, zeytin, sarımsak, soğan, tere, roka, mercimek, bakla ve dereotunun tohumu ekilir.
• Kasım: Buğday, arpa, yulaf, çavdar, yonca, bezelye ve baklanın tohumları ekilir.
• Aralık: Bakla, buğday, arpa, yulaf ve çavdarın tohumları ekilir.

Kışlık sebzeler ne zaman ekilir?

• Lahana: Lahananın tohumu mayıs ayında ekilir.
• Yer Elması: Yer elmasının tohumu mart ayında ekilir.
• Turp: Eylül ayında tohumu ekilir.
• Kereviz: Mayıs ayında tohumu ekilir.
• Ispanak: Ağustos ve eylül aylarında tohumu ekilir.
• Pırasa: Mart ve mayıs aylarında tohumu ekilir.
• Brokoli: Mayıs ayında tohumu ekilir.
• Brüksel Lahanası: Mayıs ayında tohumu ekilir.
• Pancar: Mayıs ayında tohumu ekilir.
• Havuç: Ağustos ayında tohumu ekilir.
• Karnabahar: Mayıs ayında tohumu ekilir.

Kabak Yetiştiriciliği

Kabağın Bilimsel Sınıflandırması

Alem:     Plantae
Bölüm:     Magnoliophyta
Sınıf:     Magnoliopsida
Takım:     Cucurbitales
Familya:     Cucurbitaceae
Cins:     Cucurbita L.

Türler:  Cucurbita pepo (Yazlık Kabaklar)
            Cucurbita moschata (Bal Kabakları)
            Cucurbita mixta (Kışlık Kabaklar)
            Cucurbita maxima (Kestane Kabağı)
            Luffa cylindrica (Lif Kabakları)
            Lagenaria sicareria (Su Kabakları)
            Momordica charantia
            Sechium edule
            Benincasa hispida
            Cucurbita turban formis

1. Ekonomik önemi, Anavatanı ve Yayılma Alanları

Kabak yetiştirilme mevsimleri ve değerlendirilme şekillerine göre özellikleri yönünden diğer sebzelerden önemli ölçüde farklılık gösteren bir yazlık sebzedir. Ülkemizde yazlık kabak üretimi son yıllarda örtü altında yapılan yetiştiricilik ile kış aylarıda dahil olmak üzere bütün yıl boyunca yapılmaktadır. Yıllık toplam kabak üretimimiz – bin ton civarındadır. Bu üretimin yaklaşık bin tonunu yazlık kabak oluşturur. Üretilmekte olan kabaklar bütün yıl boyunca insan beslenmesinde kullanılır. Yazlık kabaklar değişik şekillerde yemeklik olarak, kışlık kabaklar ise genellikle kış aylarında tatlı ve böreklik olarak değerlendirilir. Ayrıca bu üretimin dışında büyük miktarda kabak çekirdeği üretimi yapılır. Kabak çekirdekleri çerez olarak geniş çapta kullanılır. İnsan beslenmesi yanında meyveleri ve çekirdekleri çok aranan aynı zamanda hayvan yemi olarak kullanılan bir sebzedir.
Kabakların orijinleri hakkında oldukça farklı görüşler vardır. Bazı araştırıcılar kabak türlerinin anavatanının Amerika olduğunu, bazılar ise Asya olduğunu iddia etmektedirler. Bu araştırıcılar Cucurbita pego L., ile Cucurbita moshata Poir’in orijinin Amerika, Cucurbita maxima Duch’ın ise Asya kökenli olduğunu bildirmektedirler.

Amerika kökenli kabakların yabani formlarına Florida ve Texas bölgelerinde rastlandığı , M.Ö. yıllarından beri bu iki kabak türünün Amerika’da yetiştirildiği ve kullanıldığı birçok araştırıcı tarafından ifade edilmektedir.

Ülkemizde kabaklar yazlık, kışlık ve süs kabakları olarak gruplandırılmaktadır. Yazlık kabaklar içinde Sakız, Girit, Su ve Asma kabağı yer almaktadır. Kışlık kabaklar ise Bal, Kestane ve diğer iri kabaklardan oluşur. Süs kabakları dış ülkelerden getirilmiş olan Mis ve Parmak kabağı gibi çeşitlerdir. Bu sınıflandırmanın dışında kabaklar botanik özellikleri dikkate alınarak farklı şekillerde de tasnif edilmektedir.

Çizelge: Türkiye Kabak Üretimin Bölgelere Göre Dağılımı [Üretim (ton)]

2. Morfolojik Özellikleri

 Çizelge: Kabak Türlerini Birbirinden Ayıran Özellikler

Kök

Kabak tek yıllık bir kültür sebzesidir. Genç dönemde kazık kök ve etrafında adet arasında değişen oldukça yüzeysel olarak gelişen yan kökler bulunur. Zamanla yan kökler hızla büyüyerek saçaklanmış bir görünüm kazanır. Toprak yapısı ve bitkilerin gelişme durumuna bağlı olarak kökler m yanlara doğru uzar. Köklerin %’i toprağın 30 cm’lik derinliğinde bulunur. Kışlık kabaklardan Bal ve Kestane kabaklarının kökleri m derinliğe kadar inebilir.

Gövde

Yazlık sakız ve girit kabak çeşitlerinde gövde dik ve yarı yatık olarak büyür. Bitki cm’lik bir çap içinde toplu görünümdedir. Gövde otsu olmasına rağmen kuvvetlidir. Kesiti köşeli, başlangıçta yeşil iken zamanla açık yeşil hatta kahverengi bir görünüm alır. Gövde üzerinde sert dikenler ve tüyler bulunur. Yazlık kabaklarda ana gövdenin kolsuz ve kısa olması istenir. Bal ve Kestane kabaklarında gövde toprak üzerinde adet yan dal meydana gelir. Yazlık kabaklar içerisinde kollu olarak gelişen formlara rastlansa da bu formlar ekonomik önem ifade etmez.

Yaprak

Yapraklar uzun bir sapla gövdeye bağlıdır. Yaprak saplarının üzeri boyuna çizgili, oluklu dikenli ve tüylüdür. Yaprak sapının orta kısmında derin bir kanal vardır. Yaprak sapının içi boş ve yuvarlaktır. Yapraklar oldukça büyük olup oval, beşgen ve kalp şeklindedir. Yapraklar parçalı ve dikenli olabilir. Yaprak kenarları dişlidir. Dişlerin ucu sivri veya küt olup küçükten büyüğe doğru bir değişim gösterir. Yaprak damarları alt kısımda belirgin olup yüzlerinde dikenler bulunur. Yaprakların alt ve üst yüzeyi tüylüdür. Yaprak rengi açık yeşilden koyu yeşile kadar değişir. Bazen yapraklar gri yeşil veya gümüşi yeşil alacalı renkte olabilirler

Çiçek

Kabaklarda çiçekler ana gövde üzerindeki yaprak koltuklarında meydana gelir. Hıyarlarda olduğu gibi çiçekleri monoecious (tek evcikli) yani erkek ve dişi çiçekler aynı bitki üzerinde fakat ayrı ayrı yerlerdedir. Erkek çiçeklerin sapları dişi çiçeklere oranla daha uzun ve incedir. Çiçekler yaprak koltuklarından tek veya tanesi bir arada olacak şekilde gelişirler. Çiçeklerde çanak ve taç yapraklar dip kısımda birleşik uç kısımda beş parçalı ve uçları sivridir. Taç yapraklar perdeli yapıdadır. Çanak yapraklar yeşil taç yapraklar ise açık sarıdan koyu sarıya kadar değişen renklerdedir. Erkek çiçekte erkek organlar uzun sarı renklidir ve çiçek tozları birbirine yapışıktır. Dişi çiçek sapı kısa, kalın ve köşelidir. Sap üzerinde meyve taslağı bulunur. Meyve taslağının uç kısmında ise çiçek yaprakları (çanak + taç) bunların ortasında ise parçalı tepecik yer alır.

Kabaklarda Monoecious çiçek formunun dışında hıyarlarda açıklanan Androecious, Andromonoecious, gynoecious, Gynomonoecious, Gynmonodioecious, Androdioecious ve Trimonoecious çiçek formlarına da rastlanır.

Meyve

Kabaklarda meyvelerin şekil, irilik, renk, dilimlik ve et karakterleri bakımından çeşitler arasında çok önemli farklılıklar vardır. Sakız ve Girit kabaklarının bulunduğu yazlık uzun çeşitlerde meyveler sebze olarak değerlendirildiği normal hasat devrelerinde cm uzunlukta ve cm çapındadır. Bu kabak çeşitleri tohumluğa bırakıldığında cm uzunluğa cm kadar çapa sahip olabilmektedirler.

Yaz kabakları içinde yer alan asma kabakları normal hasat devrelerinde m uzunluğa ve cm çapa ulaşırlar. Aynı şekilde yazlık kabaklar grubunda yer alan su kabakları çeşide göre sap tarafı dar ve uzunca, dip kısmı şişkin veya bazı çeşitlerde olduğu gibi koza şeklinde ortaları boğumlu olmak üzere cm uzunluğunda ve cm kadar kalınlıktadır. Yazlık kabak çeşitlerinin meyve rengi beyaz gri (sakız), sarı, turuncu, yeşil ve koyu yeşildir.

Kışlık bak kabakları uzun silindirik, yuvarlak, basık yuvarlak ve armut şekillerinde olabilir. Kabuk rengi sarı, turuncu, turuncu sarı ve turuncudur. Et rengi ise açık turuncudan koyu turuncuya kadar değişebilir. Kabuğu düz olanlar yanında oluklu ve dilimli olanlarda rastlanır. Ortalama meyve ağırlığı kg arasındadır.

Bal ve kestane kabaklarında meyve sapı oldukça kalın odunsu ve köşelidir. Bazı meyvelerde sapın meyveye bağlandığı tarafta çukurluk meydana gelir.

3. Tohum ve çimlenme özellikleri

Kabak tohumları çeşit karakterine göre beyaz, süt beyaz, gri beyaz, sarı beyaz, kahverengi, kırmızı kahverengi, kurşuni, bronz veya güneş yanığı esmer renkte olup dip kısımları hafif yuvarlak ve kökçüğün çıktığı uç kısmı sivridir. Yazlık çeşitlerin çekirdekleri, iri kışlık çeşitlerinkine nazaran daha küçük ve daha narin yapıdadır.

Sakız ve girit kabağı gibi yazlık kabakların tohumları genellikle beyazdır. Bin dane ağırlığı gr arasındadır. Bir kg’da adet tohum bulunur.

Bal kabaklarının tohumları beyaz ve kurşuni renklidir. Tohumlar yuvarlağa yakın ve kenarları belirgindir. Bin dane ağırlığı gr’dır. Bir kg’da adet tohum bulunur.

Kabak tohumları %98 oranında temiz, çimlenme oranı %90 civarında olmalıdır. Tohumlar çimlenme özelliğini normal koşullarda yıla kadar muhafaza eder. Tohumlar 10 ?C den itibaren çimlenmeye başlar. Optimum çimlenme sıcaklığı ?C’dir. Tohumlar gün arasında çimlenirler. Çimlendirme denemeleri karanlık koşullarda yapılmalıdır.

4. Yetiştirilme istekleri


İklim isteği

Kabaklar gelişme denmelerinde ılıman çevre koşullarını, mahsule yatmal döneminde ise sıcağı seven bitkiler arasında yer alır. Sert iklimlerden hoşlanmaz. Soğuklardan çabuk zarar görür. Aynı şekilde aşırı sıcaklıklardan da hoşlanmaz. İlkbahar ve sonbahar devreleri arasında uygun şartlarda iyi gelişir. Ancak sıcak dönemlerde düzenli aralarla sulama yapılmalıdır. Sıcaklığın düşmesi veya artması bitkinin büyümesi ve gelişmesini yavaşlatır. 10 C’nin üzerindeki sıcaklıklarda iyi gelişir. Açık tarla yetiştiriciliğinde tohum ekimi son donlar geçtikten sonra ve toprak sıcaklığı 10 C’yi geçince yapılmalıdır.

Kabak ışıktan hoşlanan bir bitkidir. Gölgeli ve ağaç altlarında kabak yetiştiriciliği yapılmaz. Gölgeli yerlerde bitki hem narin bir yapı kazanır hemde bitki üzerinde dişi çiçek oluşturma ve meyve bağlama oranı azalır, verim düşer. Kabaklarda vegetasyon süresi yazlık çeşitlerde yaklaşık , kışlık çeşitlerde ise gündür.

Uzun süreli kuraklık ve aşırı nem mantari hastalıkların yayılmasına neden olur. Bu nedenle yetiştirme dönemi ve yerinin çok iyi seçilmesi gerekir.

Toprak isteği

Kabaklar toprak isteği bakımında çok seçici olmamakla beraber çok ağır ve kumlu toprakları sevmez. Derin, geçirgen, su tutma kabiliyeti çok iyi organik ve mineral maddelerce zengin tınlı topraklarda en iyi mahsul ve tohum alınır. Kumlu topraklarda çiftlik gübresi ve ticaret gübresi kullanılarak kabak yetiştiriciliği yapılabilir. Bu topraklarda erkencilik sağlanır. Ancak istenilen miktarda ürün alınamaz. Toprak pH’sı civarında olmalıdır.

5. Yetiştirilme Şekli

Toprak hazırlığı, ekim ve dikim

Kabaklar havalar ısındıktan sonra esas yetiştirilme yerleri olan tarlaya ekildikleri veya dikildiklerinden, kabaktan önce bir ön kültür bitkisi yetiştirilebilir. Bu ön kültür bitkisi lahana, karnabahar, salata-marul ve ıspanak olabilir.

İklim şartları ve üretim zamanı dikkate alınarak toprak işleme yapılır. Ekim ve dikimden önce bir veya iki defa toprak işlenir. Tırmık geçilmek suretiyle tarla tesviye edilir. Toprak sıcaklığı C’yi bulduğunda ekim ve dikim yapılır.

Erkenci kabak yetiştiriciliği genellikle yazlık (Sakız, Girit) kabak çeşitleri ile yapılır ve açık tarla koşullarında yada örtü atında olmak üzere fidelerin esas yetiştirilme yerlerine dikilmesi şeklinde uygulanır. Plastik torba veya saksılara önceden hazırlanmış harç materyali doldurulur. Her saksı veya torbaya 2 veya 3 adet kabak tohumu ekilir. Tohumlar çimlendikten sonra en iyi gelişen bir fide bırakılır, diğerleri sökülüp atılır. Genç bitkiler (fideler) ekolojik koşullar elverişli hale geldiğinde yapraklı oldukları dönemde esas yetiştirme yerlerine topraklı olarak dikilir. Dikimden bir gün önce fidelerin topraklı olarak dikilebilmeleri için saksı ve torbalar mutlaka sulanmalıdır. Bu şekilde topraklı olarak dikilen fideler daha önce mahsule yatacağı için erkencilik sağlanmış olur. Kol atmayan ve toplu halde büyüyen kabak fideleri cm sıra arası cm sıra üzeri mesafeler verilerek ocaklara dikilir.

Doğrudan tohum ekimi yöntemi ile yapılan yazlık kabak üretiminde ekime toprak sıcaklığının C’nin üzerine çıktığı zaman başlanır. Daha önce hazırlanmış üretim yerlerine kol atmayan ve toplu halde büyüyen yazlık kabak çeşitleri cm sıra üzeri olacak şekilde her ocakta tohum olacak şekilde ekilir.

Yazlık kabaklar (Sakız ve Girit) tekli masura şeklinde yetiştirilmektedir. Dallanmaya başlayan kabak bitkiler. Masuraların boyun noktalarında olacak şekilde masuralar açılır.

Kışlık bal ve kestane kabakları çok dallanan, fazla boy atan çeşitler oldukları için sıra arası cm, sıra üzeri cm olacak şekilde ocakvari olarak ekilmelidirler.

Kabak tohumları toprağın karakterine ve tav durumuna göre cm derinliğe ekilmelidir. Tohum ekiminden sonra ocakların üzeri kaymak tabakası bağlamış ise bu tabaka çepin ile kırılır. Kaymak tabakasının olumsuz etkisi yağmurlama yapılarak da ortadan kaldırılabilir. Tohum ekiminden gün sonra çimlenme olur ve bitkiler toprak yüzeyine çıkar. Bitkiler büyüme başlayınca, özellikle dallanan çeşitlerde ilk sürgünün yapraklı olduğu dönemde sürgün ucu kesilerek dallanma teşvik edilir.

Çapalama

Doğrudan tohum ekimi yöntemi ile yapılan kabak yetiştiriciliğinde bitkiler toprak yüzeyine çıktıktan sonra yapraklı olduklarında yabancı otları ayıklamak ve toprağı havalandırmak maksadıyla ilk çapa yapılır. İlk çapa işlemi sırasında bazı yetiştiriciler seyreltme işlemi de yapar. Bunun için her ocakta en iyi gelişen bir veya duruma göre iki bitki bırakılır. Birinci çapadan 2 veya 3 hafta sonra yağış ve yabani ot durumuna göre ikinci çapa yapılır. Ekolojik koşullara ve bitki gelişimine bağlı olarak hafta ara ile 3. Hatta 4. çapa yapılabilir.

Sulama

Meyvesi yenen diğer sebzelerde olduğu gibi bitkinin gelişmesi için ekolojik koşular elverişli ise ilk döller görülünceye kadar su vermekten kaçınılır. Ekolojik koşullar kurak giderse aşırıya kaçmamak şartıyla bitkilerin ihtiyacı nispetinde sulama yapılır. İlk meyveler görüldükten sonra sulama işi büyük önem taşır. Kabak meyveleri çok hızlı büyüdüğü için sulamayı oldukça sık aralarla ve mümkünse gün aralarla yapmak bitkinin gelişmesi ve verim bakımından çok faydalıdır.

Kabaklarda susuzluk sabah ve akşam saatlerinde yapraklarının anormal olarak pörsüyüp aşağıya doğru sarkmaları ile kolayca anlaşılır. Bitkilerde bu belirtiler görülmeden zamanında sulama yapılmalıdır.

Gübreleme

Kabaklar toprakta organik besim maddelerinin fazla olmasından hoşlanır. Dekara ton arasında iyice yanmış çiftlik gübresi verilir. Bitkinin gelişmesi meyvelerin istenilen büyüklüğe ulaşabilmesi için toprakta yeterince organik besin maddeleri bulunmalıdır. Kabak yetiştiriciliğince çeşitlere bağlı olarak dekara kg azotlu gübre, kg fosfor, kg potasyum, kg kireç verilir. Çiftlik gübresi uygulaması yapılacaksa bu gübre sonbaharda yada ekim ve dikimden bir ay önce toprağa verilmelidir.

Tarımsal savaşım

Kabak üretiminde yabancı otlarla mücadele çok önemlidir. Ancak ot ilacı üreticiler tarafından tercih edilmemektedir. Çapa işleri ile yabancı ot temizliği hemde toprağın havalandırılması ve bitkilerin boğaz doldurması yapılır.

Kabaklarda görülen en önemli hastalıklar küllenme, mildiyö, kabak mozaik virüsü, fusarium, zararlılar ise namatod, kırmızı örümcek, trips ve afitlerdir.

Kabaklarda ZYMV, CMV, CABYV, gibi virüs hastalıkları açık yetiştiricilikte oldukça sorundur. Seralar ise yaprak bitleriyle taşındığı için, vektör girişi olmayan seralarda sorun oluşturmaz.

6. Olgunluk, Hasat ve Depolama

Yazlık Sakız ve Girit kabaklarına en uygun hasat büyüklüğü çeşidin normal iriliğinin 1/3’ünü aldığı cm uzunluğa ulaştığı zamandır. Aynı şekilde bu kabak çeşitleri süt olgunluğuna veya çiçeği burnunda tabir

edilen, taç yaprakları meyve üzerinde iken de hasat edilir. Kabak içindeki çekirdekler belirginleşmeye başlamadan önce hasat yapılmalıdır. Turfanda kabak üretiminde kabak meyveleri küçük olarak hasat edilir. Bu şekilde ortalama meyve ağırlığı azalmasına karşın bitki başına meyve sayısının arttırılmasıyla bitki başına meyve verimi artırılmış olur. Hasat büyüklüğüne gelmiş olan yazlık kabak meyveleri sabah ve akşam saatlerinde meyvelerin sapı bıçakla veya makasla kesilerek hasat edilirler.

Hasat olgunluğuna gelmiş kışlık bal ve kestane kabakları bitki üzerinde yapraklar sararıp kuruyuncaya kadar bekletilir. Mevsim sonunda sonbaharın ilk donları başlamadan ve meyve üzerine kırağı düşmeden kabaklar toplanmalıdır.

Çerezlik kabak çekirdeği elde etmek amacıyla yazlık kabak yetiştiriciliği yapılıyorsa bunların üretimi ve hasadı bal ve kestane kabakları gibi yapılır.

Yazlık kabaklar piyasaya ambalaj içinde veya dökme olarak gönderiliği Erken dönemde hasat edilen yazlık kabaklar küçük oldukları için ambalaj içinde pazarlanmalıdır. Aksi taktirde meyvelerde zararlanmalar olur.

Kışlık bal ve kestane kabaklar piyasaya dökme olarak çıkartılır. Opazarda kesilerek parça halinde de satılabilir.

Yazlık Sakız ve Girit kabakları hasat sonrasında hemen pazara sevk edilmelidir. Bir haftalık bekleme süresi içinde su kaybetmemesi, pörsümemesi, ve tazeliğini koruması istenir. Havaların soğuk olduğu dönemde özel bir korumaya gerek yoktur. İlkbahar sonları, yaz ayları ve sonbahar başlangıcında serin bir yerde muhafaza edilebilirler.

Bal ve kestane kabakları ise kalın kabuklu ve sert etli olduklarından adi depolarda bile uzun süre muhafaza edilebilir. Sıcaklığın 10 C’nin altında kalması nemin % civarında olması halinde havalanabilir bir ortamda tek sıra halinde dizilmiş kabaklar 6 ay süre ile muhafaza edilebilirler.

7. Verim

Yazlık kabak çeşitlerinde ekolojik koşullar yetiştirme tekniği ve üretilen çeşidin özelliğine bağlı olarak bitki başına kg ürün alınabilir. Dekardan ton yazlık kabak hasat edilebilir.

8. Tohum Üretimi

Kışlık tohum üretimi tohumdan tohuma metodu ile yapılır. Tohum ekiminden tohum hasadına kadar bütün işler aynı yıl içerisinde tamamlanır.

Tohum üretimi amacıyla yapılan kabak yetiştiriciliği ana hatları ile piyasa için kabak yetiştiriciliğine çok benzer. Toprak hazırlığı, tohum ekimi ve bakım işleri piyasa için yapılan üretimde olduğu gibi yapılır. Ancak erkencilik söz konusu değildir. Bunun yanında farklı kabak çeşitleri ile yapılan tohumluk üretiminde çeşitler arasındaki izolasyon mesafesinin metreden az olmaması gerekir. Bakım işleri esnasında tohumluk özelliği göstermeyen bitkiler sökülüp atılmalıdır. Tohumluk bitkiler üzerindeki tohumluk olmayacak fazla meyveler uzaklaştırılmalıdır. Tohumluk meyvelerin istenilen şekilde gelişmeleri ve iyi tohum vermeleri maksadıyla her bitki üzerine belli sayıda tohumluk meyve bırakılmalı ve diğerleri koparılmalıdır. Bitkinin gelişme kuvvetine göre bitki başına 2 veya 4 adet meyve bırakılır.

Tohumluk kabak meyvelerinin hasadı çeşit ve şartlara bağlı olarak yaz sonları veya en geç sonbahar içerisinde soğuklar başlamadan yapılır. Yazlık kabakların hasadı Temmuz veya Ağustos ayı içinde kışlık kabaklarınki ise sonbaharda donlar başlamadan önce yapılır.

Kabaklarda tohum ayırma aşağıda verildiği gibi

Kuru tohum ayırma (Elle)
Makine ile ayırma
Fermantasyonla ayırma olmak üzere üç şekilde yapılır.

Kuru tohum ayırma : Kabak meyveleri boylamasına kesilir tohumlar elle etli kısımlarından ayrılır. Daha sonra tohumlar bez veya kağıt üzerine serilerek açıkta güneşte kurumaya terk edilir. Tohumlar tamamen kuruduktan sonra bez ve kağıt üzerinden sıyrılarak toplanır. Elle avuç içerisinde ovalanarak kurumuş etli kısımlarından ayıklanmış olur. Tohum temizleme makinalarından geçirilerek tohumlar yabancı maddelerden ayıklanır.

Makina ile tohum ayırma : Bu yöntem yazlık kabak çeşitlerinde uygulanır. Çok basit makinalarla kabaklardaki tohumlar meyve etinden ayrılır, bez ve kağıt üzerinde kurutulduktan sonra temizlenir ve depolanır.

Fermantasyon ile tohum ayırma : Bu yöntem sadece yazlık kabak çeşitlerinde ender olarak kullanılır.

Ayırma yıkama ve kurutma işleminden sonra tohumlar yabancı maddelerden temizlenerek boylara ayrılır.

Kabaklarda tohum verimi ekolojik koşullar, ekim sıklığı ve çeşitlere bağlı olarak değişir. Tohum alma ve ayıklama usulleri de tohum verimi üzerine etkili olur.

Yazlık kabak çeşitlerinden ortalama olarak dekardan kg, kışlık kabak çeşitlerinden ise kg arasında tohum alınabilir.
Kışlık bal ve kestane kabaklarında ise verim daha yüksektir. Dekardan yaklaşık – ton arasında kabak ürünü hasat edilir.

Kaynaklar:
1.Kültür Sebzeleri (Prof. Dr Hüsseyin Vural)
monash.pw Dr. Nebahat SARI Ders Notları (Çukurova Üni. Bahçe Bitkileri)
monash.pw Dr. Ruhsar YANMAZ Ders Notları (Ankara Üni. Bahçe Bitkileri)

Derleme, Resimler ve Aktarım :© monash.pw
İzinsiz yayınlanamaz Kopyalanamaz