Belgisiz Zamir Nedir Örnekler

Günlük konuşma dilinde sıklıkla kullandığımız zamirler, genel olarak isimlerin yerlerini tutan bir sözcük türüdür. Zamirler, isimlerin yerini tutarken sözcüklerin belli özelliklerine göre hareket eder. Varlıkları, kavramları ve kişileri belli belirsiz karşılayan, tam olarak neyi ve kaç varlığı temsil ettiği belli olmayan sözcüklere “Belgisiz Zamir” denir.

Asıl belgisiz zamirleri “Adam, insan, kimse, herkes, falan, filan ve şey” gibi sözcüklerden oluşmaktadır. Türkçede kullanılan birçok belirsiz zamir bazı sıfatlara ve zarflara iyelik ekinin getirilmesiyle oluşturulmuştur.

Başlıca belgisiz zamirler şu şekildedir:

Belgisiz Zamir Örnekleri

Dünden beri kimsenin geldiğini görmedim.
Bu zamanda herkes kendi çıkarını düşünüyor.
Hepsi geçmişten gelen bunalımlardı.
Herhangi birini alalım.
Kimi yer, kimi bakar; kıyamet bundan kopar.
Sınavda çoğu zorlandığını ifade etmişti.
Birazını zor günler için saklıyorum.

UYARILAR

→Birkaç adamyerinden kalkıp bize doğru yürümeye başladı. (Birkaç adam= Belgisiz sıfat)
→Birkaçı yerinden kalkıp bize doğru yürümeye başladı. (Birkaçı= Belgisiz zamir)

⇒ Yukarıdaki örneklerde görüldüğü gibi belgisiz sıfatlara “ı,i,u,ü” iyelik ekleri getirildiğinde isim düşer ve sıfat, belgisiz adıla dönüşür.

⇒ “Falan” zamiri ancak bir isimden sonra kullanılabilir.

Para falan istemem.

⇒ “Şey” sözcüğü belirsiz bir varlığın yerine kullanıldığından belgisiz zamirdir.

Diğer şeyleri eve taşımalıyız.

⇒ Belgisiz zamirler isim tamlamalarında tamlayan ya da tamlanan görevinde kullanılabilirler.

Kimsenin parası yerinde değildi. (Kimsenin= tamlayan)
Ülkelerden bazıları ekonomik anlamda tedbirsiz davranıyordu. (Bazıları= tamlanan)

Konu anlatımı için “Youtube Belgisiz Zamirler” adlı videomuzu seyredebilirsiniz.

Ayrıca Bkz -> Zamirler

İsim olarak kullanılabilen ve ismin yerine geçen kelimelere zamir denir. Bu yazımızda, anlatmak istediklerimizin niteliğine göre değişen zamir çeşitlerinden belgisiz zamiri sizler için inceledik. Aşağıda belgisiz zamir konu anlatımı, belgisiz zamir örnekleri, belgisiz zamirle ilgili cümleleri ve çeşitli örnekleri bulabilirsiniz.

BELGİSİZ ZAMİR NEDİR?

Hangi ismin ya da varlığın yerini tuttuğu açık bir şekilde belli olmayan, birden fazla ismin yerine geçebilen ya da yerine geçtiği isim hakkında net bir bilgi vermeyen zamir çeşidine belgisiz zamir denir. Yani bir cümlede bahsedilen nesnenin ya da kişinin ne olduğu belli değilse o kelime ya da kelimelere "belgisiz zamir" denir. Birçoğu, belgisiz sıfatların çekim eki almasıyla oluşmuştur. Ya da yine birçoğu, belgisiz sıfatlara "i", "u", "ü" gibi iyelik eklerinin eklenmesiyle oluşmuştur. "Biri", "birisi", "kimileri", "kimisi", "hepsi", "birçokları", "birileri", "kimse", "birazı", "birkaçı", "bazısı", "birçoğu", "başkaları", "birtakımı", "falan", "filanca", "falanca", "şey", "tamamı", "falan, filan…" belgisiz zamir örnekleri arasındadır.

BELGİSİZ ZAMİRLE İLGİLİ ÖRNEK CÜMLELER

• Kimse işini yapmıyordu.
• Çantamdakilerin birkaçı kırıldı.
• Tamamı, bu zor günler içindi.
• Herkes kendi çıkarı doğrultusunda ilerliyor.
• Birisi pencereden dışarı bakıyor.
• Birkaçı bizimle gelebilir.

Belgisiz zamirle ilgili dikkat edilmesi gereken birkaç önemli nokta vardır. Türkçe'de bazı ikilemeler kullanırız ve ikilemelerden ikinci kelime anlamsız olabilir. Bu anlamsız olan kelimeler bazı ikilemelerde zamirdir. Örneğin; "Çanta manta aldım." cümlesinde "manta" kelimesi zamirdir.

Aynı zamanda, kişi zamiri ve işaret zamiri bir cümlede bir arada ikileme şeklinde kullanıldıklarında belgisiz zamir görevi üstlenebilirler. "Onun bunun ne düşündüğüyle ilgilenmiyorum" cümlesinde "onun bunun" ikilemesinde bahsedilen kişilerin kim olduğu bilinmemektedir. Bu nedenle bu ikileme bu cümlede "belgisiz zamir" görevindedir.

Ayrıca belgisiz zamirler isim tamlamalarında tamlanan ya da tamlayan olarak da kullanılabilmektedir. Örneğin; "Arkadaşlarımdan bazıları bugün okula gelmedi." cümlesinde "arkadaşlarımdan bazıları" söz öbeği bir isim tamlamasıdır ve bazıları kelimesi zamirdir. Çünkü cümleyi kuran kişinin bazı arkadaşlarının yerine geçmiştir fakat hangi arkadaşlardan bahsedildiği isim olarak belirtilmemiştir.

Bazı durumlarda belgisiz zamirler ve belgisiz sıfatlar çokça karıştırılabilmektedir. Bu karışıklığın önüne geçebilmek için bu ikisi arasındaki farkı inceledik.

BELGİSİZ SIFAT VE BELGİSİZ ZAMİR ARASINDAKİ FARK

Sıfatlar, cümlelerde ismi nitelerler. Yani bir kelimenin bir cümlede sıfat olup olmadığı bir ismi nitelemesine göre anlaşılır. Bahsedilen isim cümlede açıkça bellidir. Fakat belgisiz zamirlerde bu kelimeler ismin yerine kullanılmaktadır ve bahsedilen isimlerin ne olduğu açık bir şekilde belli değildir.

• Bugün birkaç öğrenci beni ziyarete geldi. (Belgisiz sıfat)
• Bugün birkaçı beni ziyarete geldi. (Belgisiz zamir)

Yukarıdaki cümlelerden ilkinde birkaç kelimesiyle anlatılmak istenen kişilerin öğrenciler olduğu açıkça belli ve bu kelime öğrenci ismini nitelemiş. Fakat ikinci cümlede bu kelimeyle anlatılmak istenenlerin öğrenciler olduğu belli değil ve "birkaç" kelimesi ismin yerine geçmiş. Belgisiz sıfat ve belgisiz zamir arasındaki fark, bir ismi niteleyip nitelemediği ve bir ismin yerine geçip geçmediğine bakılarak anlaşılabilir.

Belgisiz Zamir Nedir, Özellikleri Nelerdir?

 Zamir türlerinden biri olan belgisiz zamirler herhangi bir şeye ait olan miktarı bilinmeyen nesneleri ve durumları anlatmak için kullanılmaktadır. Belgisiz zamirlerin büyük çoğunluğu belgisiz sıfatların iyelik eki almış hali olarak ifade edilmektedir. Belgisiz zamirleri; kimi, biri, hepsi, başkası, birkaçı, başkaları, bazısı, birtakım, herkes, hepsi, hiçbiri ve herhangi biri olmak üzere sıralamak mümkün olmaktadır.

 Belgisiz zamirler genellikle sıfatlara 3. şahıs ekinin getirilmesi ile oluşturulmaktadır. Ayrıca belgisiz zamirler ek aldıkları zaman sıfat olarak kullanılmamaktadır. Belgisiz zamirler isim tamlamalarında tamlayan ve tamlanan olarak da kullanılmaktadır. Kişi ve işaret zamirleri cümle içinde ikileme olarak kullanıldıkları zaman eğer belgisizlik anlamı kazandırıyorlarsa belgisiz zamir olarak kullanılabilmektedirler.

 Belgisiz Zamir Örnekleri Nelerdir?

 Belgisiz zamir örneklerini şu şekilde belirtmek mümkün olmaktadır:

 - Bazılarını tekrar çağırdılar.

 - Biri de gelmeyi hiç düşünmedi.

 - Buraya herkesin gelmesi gerekiyordu.

 - Hepsinden sen sorumlusun.

 - Bazısı böyle düşünmez.

 - Hiçbiri senin gibi olamaz zaten.

 - Hepsi dün geldi.

 - Birkaçı bu sabah gelmeyi düşündüler.

 - İnsanların bazıları bu konuda bilinçsizdir.

 - Çalışanların bazısı hak ettiğini alır.

 - Elindekilerin hepsini yere bırak.

 - Birkaçını görmekle karar verilmez.

 - Her biri farklı renkte çiçekleri var.

 - Başkasının yerine konuşmayı hiç sevmem.

 - Hiçbiri bunu uygun olarak görmez.

 - Falanın filânın ne dediği kimsenin umurunda değil.

 - Kendisine bir şey söylemek istemiştim

 - Biri gelse de masadakilerin birkaçını taşısa bana yardım etse.

 - Kimi tatlı dilli güler yüzlüdür kimi de tam tersi.

 - Bunlar benim en sevdiğim şeylerden bazıları.

 - Kardeşinin halinden hiçbiri anlamıyor.

 - Bilirim hepsi payına düşeni yaşar.

 - Bazıları olaylar karşısında bu kadar sakin kalamazdı.

 - Falanca bu şekilde oynar bu oyunu diye anlattı.

 - Bu işe hakim birtakım kişilerle çalışmak istiyorum.

 - Dünden beri bazılarının geldiğini gördüm

 - Bu zamanda hepsi kendi çıkarını düşünür olmuş.

 - Hepsi çok güzel, beğendiklerimizi alalım.

 - Sınavda bazıları zorlandığını ifade etmişti.

 - Bir kısmını zor günler için saklıyorum.

 - Onlara yardım edecek kimse yoktu.