Vücutta Morarma Nedenleri
V&#;cuttaki morluklar neden oluşur?
Halk arasında ciltte morarma veya berelenme olarak adlandırılan durum çoğu zaman önemsenmiyor. Oysa başta bacaklarda görülen morluklar olmak üzere vücudumuzun değişik yerlerinde hastalık veya yaşa bağlı olarak morluklar oluşabiliyor. Çoğu zaman dikkate almadığımız morlukların altında ciddi hastalıklar bulunabiliyor. Peki, vücuttaki morluklar neden olur? Bacaklardaki morluk nasıl geçer? İşte detaylar
Morluk, herhangi bir sebebe bağlı olarak cilt altındaki kılcal damarların hasara uğraması ve kanın cilt altına sızmasıdır. Çoğu bacak morarması aslında önemsiz, basit bir nedene bağlıyken bazılarında da ciddi sorunların habercisi olabilir.
MORLUKLAR NEDEN OLUŞUR?
Bacak morluklarının en sık karşılaşılan nedeni fiziksel aktivite veya kaza sonucu oluşan morluklardır. Çarpma, vurma ya da düşme gibi durumlarda gözlenen morarma damar içerisinde bulunan kan, doku veya kas zedelenmesine bağlı olarak oluşabiliyor.
Yaşa bağlı olarak oluşan morlukların başında ise güneşe bağlı olarak gelişen bacak morarmaları geliyor. Özellikle yaşlı hastalarda güneş ışınları cilt altına nüfuz ederek burada bulunan damarlara hasar verir bu da morluk oluşmasına neden olur. Yaşlanma sürecinde daha önce olmayan hastalık belirtilerinin görülmesiyle özellikle damar duvarı ve çevresinde ortaya çıkan bozulmalar morarmalara neden olabiliyor.
Morarmanın diğer bir nedeni de hastalıklar nedeniyle alınan ilaçlardan kaynaklanan morluklardır. Kullanılan ilaçlar pıhtılaşmayı sağlayan kan bileşenlerini etkileyerek kanın damar dışına sızmasına neden olabilir. Özellikle ağrı kesici ve doğum kontrol hapları vücutta morarmalara neden olabilir.
Vitamin eksikliğine bağlı olarak morarmalar da oluşabiliyor. Özellikle B12, C, K ve folik asit eksikliğinde kol ve bacaklarda morarmalar gözlenebiliyor.
Vücuttaki özellikle de organları koruyan destek dokusu olan yağ tabakasının azalmasıyla damarlarda kolayca kanama oluşabilir. Zedelenmeye açık hale gelen damarlar destek dokusunun da bozulmasıyla özellikle zayıf ve hızlı kilo veren kişilerde morluklara neden olabilir.
Morarmanın diğer bir nedeni de kan hastalıklarına bağlı olarak oluşan morarmalardır. Morarma bu durumlarda kan ve kan ile bağlantılı hastalıkların çoğunda ilk belirti olarak ortaya çıkar. Morarmalar, Lösemi, Hemofili A ve Hemofili B gibi hastalıkların habercisi olabilir. Troid hastalıklarından birisi olan Graves hastalığı da kol ve bacaklarda morluklara neden olabiliyor.
MORLUKLAR İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Morluk şikayetiniz varsa hemen bir doktora başvurmalısınız. Doktora başvurduğunuzda, kan testinin yanı sıra sizden başka testler de isteyebilir ya da sizi farklı bölümdeki doktorlara yönlendirebilir.
NE ZAMAN ÖNLEM ALINMALI?
-Kendi kendine gelişiyorsa,
-Birden fazlaysa,
-Ağrısız ama tekrarlıyorsa,
-Diş eti, burun ve genital kanamalar eşlik ediyorsa,
-Ateş ve halsizlik varsa,
-Küçük bir travmayla aşırı derecede büyük morluklar oluşuyorsa ciddiye alınmalı.
Vücuttaki morarmalar neye işaret eder?
Büyüklerin “Çocuklar düşe kalka büyür” ifadesi anne-babalar tarafından kabul edilse de çocukları düştüğünde yine de panik olabilirler. Düşmeye bağlı basit yaralanmalar kol ve bacak gibi bölgelerde özellikle yaralanmalara neden olur. Hatta dışarıda oyun oynayan pek çocuğun dizinde büyüyene kadar yara eksik olmaz. Düşme sonucu oluşan morarmalar zaman zaman aileleri endişeye sürükler.
Yayınlanma:
Bacakta morarma neyin belirtisi?
Şayet bir travma olmaksızın bacakta morarma oluşmuşsa ve morarma uzun süre duruyorsa; bu durum gerçekten korkulması gereken bir kan hastalığının habercisi olabilir. Ayrıca travmanın şiddeti ve morarma derecesinin de orantılı olması gerekir.
Ufak bir çarpma sonrasında büyük morarmalar meydana gelmesi de tehlikeli. Ailelerin dikkat etmesi gereken bir diğer nokta da morarmanın oluştuğu yer. Dizden aşağı oluşan morarma yaramazlık, dizden yukarıda oluşan morarma ise daha çok hastalık kaynaklıdır.
Morarma dizden aşağıdaysa…
Çocuklarda dizden aşağı olan morarmalar sıklıkla travma nedeniyle oluşur. Özellikle oyun ve okul çağı çocuklarında bu nedenle oluşan travmalar çok daha sık görülür. Ancak bu morarmaların hepsi travma nedeniyle oluşmaz. Bir travma olmaksızın kendiliğinden oluşan morarmalar anne babaları mutlaka alarma geçirmeli.
Çünkü ekimoz diye tabir edilen bu morarmalar birçok kan hastalığının habercisi olabilir. Bu nedenle özellikle oyun ve okul çağı diye tabir edilen 2- 12 yaş arasında çocukların vücutlarında oluşan morarmaların dikkatle takip edilmesi gerekir.
Hangi morarmalar tehlikeli?
Altında kemik bulunmayan veya yumuşak doku katmanlarından zengin olan bölgelerde darbenin şiddeti görece daha az olur. Özellikle dizden yukarıdaki dokular darbenin hızını azaltma özelliği gösterir. Bu nedenle diz üstü bölgenin travmaya maruz kalması bacağa göre daha nadir. Tüm bu özelliklerden dolayı diz üstü morarmalar için biraz daha şüpheci davranmak, hematolojik hastalıkları akılda tutmak gerekir.
Kandaki pıhtılaşma sistemi ile görevli trombosit denen hücrelerin azlığı ile seyreden immun trombositopenik purpura (ITP), pıhtılaşma faktörlerindeki eksiklikleri kapsayan hemofililer, trombositlerdeki işlev bozuklukları ve ender olarak lösemi gibi birçok hastalık bu morarmalara yol açabilir. Hatta bazen lösemilerde ilk bulgu trombosit düşüklüğüne bağlı gelişen bu morarmalar olabilir.
* Birden fazla olan,
* Kendi kendine gelişen,
* Travmanın şiddetiyle ters orantılı olan,
* Beraberinde burun ve diş eti kanamalarının eşlik ettiği morluklara, dikkat edin.
Unutmayın, doktor muayenesinden sonra yapılacak basit bir kan sayımı, birçok hastalığın oluşmasına engel olur. Elbette ki çocuğunuzun vücudunda oluşan her morlukta doktora gitmeniz şart değil. Özellikle morarma oluşumunda travmanın rolü olduğundan eminseniz çocuğunuzu gözlemleyin.
Gerekirse çocuğunuzu sorgulayın. Çocuklar travma öyküsünü rahatlıkla dile getirebilir. Bunların dışındaki morarmalarda ise çocuğun kan hastalıkları uzmanı tarafından muayene edilmesinde fayda var.
Esmer çocuklara dikkat!
Öncelikle bacaklarda meydana gelen bu morarmaların nedeni hastalıksa; zaman içerisinde tüm vücuda yayılır. Özellikle çok esmer çocuklarda oluşan morarmalar zaman zaman gözden kaçabilir. Ailelerin bu durumu kesinlikle gözlemlemeleri gerekir.
Yetişkinlerde morarma neden olur?
Yetişkinlerde de kollar ile vücudun üst bölümünde meydana gelen morarmalar, diş eti kanamaları, adet kanamasının uzun sürmesi, nedensiz adet kanaması, göz içi kanamalar, dışkı ile kan atılması ve hemoroitten gelen kanamalar genellikle pıhtılaşma bozukluğuna işaret edebilir.
Pıhtılaşma bozukluğu, hemofili gibi genetik geçişli olabildiği gibi bazen de sonradan ortaya çıkar. Bu nedenle bu tür morarmalarda hematoloji uzmanına başvurmak gerekir. Morarmalar pıhtılaşma sorunlarının yanı sıra karaciğer hastalıklarına, alerjilere ya da lösemiye de işaret edebilir.
annebacakdoktorgenetikokuloyun
V&#;cuttaki Morluklar Hastalık Habercisi Olabilir
Genel Bakış
Çocuklardasık karşılaşılan morluklarbazen basit bir çarpma sonucu olabileceği gibi bazen de önemli hastalıkların habercisi olabiliyor. Bu yüzden “Çocuğum yaramaz, koşturuyor, çarpmıştır bir yere” diye önemsememek de, her morlukta alarma geçip endişeyle yaşamak da yanlış. Liv Hospital Çocuk Hematoloji ve Onkolojisi Uzmanı Prof. Dr. Tülin Tiraje Celkan çocuklardaki hangi morlukların ne zaman ciddiye alınması gerektiğini anlattı.Hangi Morluklar Tehlikeli?
- Eklem ve bacak ağrıları iki haftadan uzun sürüyorsa, sık tekrarlıyorsa, ağrı kesicilere yanıt vermiyorsa, hareket kısıtlaması varsa, gece ağrı ile uyanıyorsa mutlaka araştırılması gerekir. Çok sayıda olan, kendi kendine gelişen, travmanın şiddetiyle ters orantılı olan, beraberinde burun ve diş eti kanamalarının eşlik ettiği morluklarda da alarma geçilmesi gerekir.
- Aktif, canlı, koşturan bir çocukta diz altında özellikle kaval kemiği üzerinde destek doku az olduğu için çarpma-düşme sonucu morluk oluşması doğaldır. Ancak sadece diz altında değil vücudun diğer bölgelerinde de varsa ve travma olmadan ya da küçük çarpmalarla bile büyük morluklar oluşuyorsa bir kan hastalığının belirtisi olabilir. Bu nedenle ailelerin bu konuda dikkatli olmaları, gerektiği takdirde morluk sayı ve boyutlarını takip etmesi gerekir.
Kan Hastalığı Tanısı Nasıl Konulur?
Vücudumuz kanama olmasını engellemek üzere programlanmıştır. Damar duvarı, kan pulcukları (Trombosit) ve pıhtılaşmaya yarayan faktörler sayesinde hasarlanan yerde pıhtı oluşup kanama olmasını engeller. Bu 3 faktör iyi iş görmezse veya sayılarında azalma olursa morluklar oluşmaya başlar. Morluklar ile gelen bir hastada iyi bir öykü, dikkatli fizik muayene ve basit birinci basamak testleri ile yüzde 80’den fazla durumda tanı konulabilir.Hastanın ebeveynlerinde ya da kardeşlerinde böyle bir şikayet olup olmadığı ve morluklara eşlik eden ağrı ve ateş gibi başka semptomların görülüp görülmediği konusu tanı için önemlidir. Düşünülen tanıya uygun tetkikler istenir. Genelde tam kan sayımı ve periferik yayma denilen, mikroskopla hücrelere bakılarak tanı konulur. Bazen pıhtılaşma testleri ve kemik iliği aspirasyonu gibi ileri tetkiklerin yapılması gerekebilir.