Karaciğer Faydalı Besinler

Prof. Dr. Onur Yaprak, her 3 kişiden birini tehdit eden karaciğer yağlanmasına karşı etkili 11 besini açıkladı.

Prof. Dr. Yaprak, “Karaciğer vücudumuzdaki en büyük ve kanlanan organ olup ağırlığı ortalama olarak kişinin kilosunun yüzde 2’sine tekabül eder. Karaciğerin önemli görevlerinden başlıcaları; yediğimiz besinlerle alınan karbonhidrat, protein ve yağların birçok kimyasal işlemden geçirilip metabolizmasının sağlanması ve vücutta kullanılır hale getirilmesi, safra üretimi ve salgılanması, ağız yoluyla alınan ilaçların ve kimyasal maddelerin zararlı etkilerinin temizlenmesi, bağışıklık sisteminin desteklenmesi, kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan pıhtılaşma faktörlerinin üretilmesidir. Karaciğer yağlanması her 3 kişiden 1’ini etkileyen ve sıklığı dünyada gün geçtikçe artan bir sorun haline gelmiştir” diye konuştu. 

BEL ÇEVRESİNE DİKKAT

Modern çağın hastalığı haline gelen karaciğer yağlanmasına ilişkin açıklamalarını sürdüren Prof. Dr. Yaprak, “İşlenmiş birçok katkı maddesini içeren hazır besinlerin, glukoz şurubunun, früktozun yaygın kullanımı, fastfood, hareketsizlik, obezite, diyabet, yüksek kolesterol modern çağın hastalığı olan karaciğerde yağlanmayı da beraberinde getirmiştir.

Türk halkı özelinde konuşacak olursak, erkeklerde santimetre bel çevresi, kadınlarda ise 85 santimetre üzerinde bel ve karın çevresi kişide bir karaciğer yağlanması olup olmadığını tahmin ettirir.

Karaciğerde yağlanma saptanan kişilerde vücut ağırlığının yüzde 10 kadarını verecek bir diyet ve egzersiz programı ile yağlanma giderilebilmektedir. Karbonhidrattan zengin gıdaları, fastfood ürünlerini, doymuş yağ içeren gıdaları azaltılıp Akdeniz tipi beslenmeye geçilmesi önerilir.

Akdeniz diyeti meyveler, sebzeler, kepekli tahıllar, bakliyat, fındık, zeytinyağı, balık ve az miktarda yüksek kaliteli süt ve etten oluşur. Karaciğere iyi gelen besinlerin ortak özelliği antioksidan içermesi, E vitamini ya da glutatyon depolarını artırıyor olmasıdır” ifadelerini kullandı. 

"KAHVE, BROKOLİ, ISPANAK, FINDIK VE BALIK TÜKETİN"

Prof. Dr. Yaprak, karaciğere en iyi gelen besinleri şu şekilde sıraladı: “Günde fincan içilmesi tavsiye edilen kahve iltihaplanmayı azaltırken karaciğerdeki antioksidan seviyelerini arttırır. Karaciğerde sertleşmeyi azaltır. Ayrıca karaciğer hastalığı, kanser ve yağlı karaciğer geliştirme riskini azaltmaya yardımcı olur.

Brokoli, lahana, karnabahar, turp, şalgam gibi turpgiller ise karotenoid (beta-karoten, lutein), vitamin C, E, K, folat ve mineraller gibi besin bileşenleri açısından zengin olup iyi bir posa kaynağıdır. Buna ek olarak glukozinolatlar olarak bilenen kükürt içeren kimyasalları içermektedir. Bu kimyasallar acı tat ve aromadan sorumludur.

Ispanak, tere, roka gibi yeşil yapraklılarda yine acı aromadaki sebzelerdir. E vitamini açısından zengindirler ayrıca glutatyon depolarını artırarak detoksa yardımcı olurlar. Her gün gram tüketilmesi tavsiye edilen fındık omega 9, çiğ badem ise E vitamini yönünden zengindir. Antioksidan görevi gören fındık ve çiğ badem karaciğere de iyi gelir. Omega-3 açısından zengin yağlı balık yemenin ise karaciğer için birçok faydası vardır.” 

ZEYTİNYAĞI, SARIMSAK, ZERDEÇAL, ENGİNAR VE YULAF EZMESİ

Prof. Dr. Yaprak, şöyle devam etti: “Araştırmalar zeytinyağı tüketiminin karaciğerdeki yağ seviyelerini düşürmeye, kan akışını artırmaya ve karaciğer enzim seviyelerini iyileştirmeye yardımcı olduğunu gösteriyor.

Sarımsak ise antioksidandır. Kükürt içerir ve glutatyon depolarını yükseltir.

Zerdeçaldaki aktif bileşen olan kurkumin, güçlü antioksidan ve anti-inflamatuar etkilere sahiptir ve karaciğer sağlığı için faydaları olduğu gösterilmiştir. Çalışmalar zerdeçalın sadece 8 hafta sonra karaciğer enzimlerinin kan seviyelerini ve karaciğerdeki yağ miktarını azalttığını bulmuştur. Birçok faydası olan enginar da karaciğerinizden zararlı toksinlerin atılmasına yardımcı olan safra üretimini artırır.

Bilim adamları, enginarda bulunan antioksidanların (sinarin ve silimarin, quercetin, kolin ve C vitamini) bu faydalardan sorumlu olduğunu düşünüyorlar. Kolin çok kuvvetli bir antioksidan olan klorojenik asid öncüsüdür. Yağlı karaciğer hastalığı olan 90 kişide yapılan bir deneme, iki ay boyunca günde mg enginar özü tüketmenin karaciğer fonksiyonunu iyileştirdiğini ortaya koydu.

Yaban mersini, ahududu ve kızılcık, avokado, üzüm dahil olmak üzere pek çok koyu renkli meyve de karaciğeri hasardan korumaya yardımcı olabilecek polifenol adı verilen antioksidanlar içerir. Son olarak zengin lif kaynağı olan yulaf beta glukan içerir. Beta glukan deneysel çalışmalarda karaciğere faydalı bulunmuş aynı zamanda LDL kolesterol ve kilo verme üzerine de yulaf ezmesinin faydaları olduğu belirtiliyor.” 

Yaş ilerledikçe yaşanan sağlık sorunlarından biri, karaciğer yetmezliği ya da karaciğer hastalıkları. Düzensiz yaşam, sağlıksız beslenme, içki ve sigara tüketimi hastalığın tetikleyicilerinden. Daha önce karaciğer rahatsızlıklarını işaret eden durumları ele almıştık. Bu sefer ise işe biraz lezzet katıyoruz. Karaciğere iyi gelen yiyecekleri sizin için derledik.

1- Lif içeren gıdalar listesinin baş sıralarında olan bir yiyecek ile başlayalım; yulaf ezmesi. Yulaf, tam bir karaciğer dostu. Araştırmalara göre karın yağlanmasını önlüyor ve bu yağlanma da ciğerlerinizi koruyor. Madem konu yulaftan açıldı. Gelin sağlık ve lezzeti bir arada barındıran pratik kurabiye tarifi verelim. Yulaflı kurabiye tarifi için fotoğrafın üzerine tıklayın.

2-Karaciğerinizi korumanın en etkili yollarından biri sebze tüketimi, bunu biliyoruz. Ama öyle bir sebze var ki karaciğer yağlanmasına doğrudan etki ediyor ve karaciğeri koruyor. Sebzemiz brokoli. Evet, lezzetli sebzelerden biri olmayabilir. Ancak brokoliyi lezzetlendirmenin yollarını da verelim hemen. MigrosTV&#;deki brokoli tarifleri ile lezzetli tarifler yapabilirsiniz. Örneğin;brokoli salatası ya da brokoli çorbası gibi.

3- Her derde faydası bilinen yeşil çay, içeriğindeki kateşin maddesi ile karaciğer dostu yiyecekler kümesine giriyor. Yeşil çayın pek çok kanser türüne iyi geldiği biliniyor özellikle de karaciğer kanseri. Ancak yeşil çayın aynı zamanda tansiyon düşürücü etkisini de paylaşmadan geçmeyelim.

4- Bu çok basit; su içmek. Su içmenin faydalarına girmeyeceğiz burada ancak ciğerlerimizdeki tüm kötü bakterileri temizlemesi açısından su önemli. Su gibi aziz olmalı yani&#; Susamadıkça su içmek aklına gelmeyenlerdenseniz o halde suyunuzu tatlandırabilir, farklı aromalarla su içme işini zevklendirebilirsiniz. Mesela Ece Vahapoğu&#;nun detoks suyu tarifine ne dersiniz?

5- Güçlü bir E vitamini kaynağı olan  badem, bir diğer konuğumuz. Bademler aynı zamanda kalp sağlığımız için de iyi. Çıtır çıtır tek tek yiyebileceğiniz gibi enfes tariflerle de kombinleyebilirsiniz. Bademli safranlı pilav,bademli tavuklu sandviç, muzlu bademli shakegibi mesela.

6-Karaciğeri koruyan sebzelerden bir diğeri ıspanak. Ispanağa bu özelliği katan ise glutatyon maddesi. Bu madde, karaciğerinizin düzgün çalışmasını ve işlevini güzel yapmasını sağlıyor. Ispanaklı narlı salata tarifine ne dersiniz mesela?

7- Obezite ve yüksek kolesterol ile savaşan yaban mersini, içerdiği polifenoller ile karaciğerimizi koruyan yiyecekler arasında.

Karaciğeriniz, vücudunuzdaki en önemli bezlerden biridir ve en büyük ikinci organdır. Durmaksızın çalışır; detoksifikasyona, karbonhidrat metabolizmasına, protein sentezine, sindirim için gerekli biyokimyasalların üretilmesine, glikojen depolamaya, safra üretimine, hormon salgılanmasına ve kırmızı kan hücresi ayrışmasına yardımcı olur. Her türlü karaciğer hastalığı, metabolik fonksiyonları engelleyebilir. Ancak iyi haber şu ki, sağlıklı ve besleyici yiyecekler tüketerek, onları iyileştirebilir ve semptomları en aza indirebilirsiniz. Bu yazıda, karaciğerinizi koruyan, sağlıklı tutan ve karaciğer yağlanması için etkili olan en iyi 18 besini ele alacağız.

Karaciğer Yağlanması İçin En İyi 18 Besin

1. Sarımsak

Detoksifikasyon, karaciğerinizi sağlıklı tutmak için önemlidir. Sarımsak, vücudu oksidatif hasardan koruyan bir antioksidan olan allisin açısından zengindir. Ayrıca, karaciğerin zararlı maddeleri dışarı atabilen enzimleri aktive etmesi için uyaran hepatoprotektif (karaciğer koruma) etkiler sergiler. Her gün en az 1 diş sarımsak tüketmeniz önerilir.

2. Yeşil Çay

Yeşil çay, antioksidan bakımından zengindir ve birçok sağlık yararına sahiptir. Yeşil çayın tüm iyiliğinden sorumlu olan ana polifenoller kateşinlerdir. Çinli bilim adamları, yeşil çay içenlerin karaciğer kanseri, karaciğer hastalığı, karaciğer steatozu, karaciğer sirozu ve hepatit riskinde önemli bir azalma gösterdiğini doğruladı. Ayrıca araştırmacılar, alkolsüz yağlı karaciğer hastaları üzerinde çift kör, plasebo kontrollü, randomize bir klinik çalışma yürüttü. Denekler, 12 hafta boyunca ya yeşil çay ekstresi ya da yeşil çay ekstresi takviyesi aldılar. haftadan sonra yeşil çay ekstresinin, alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı ile ilişkili karaciğer enzimlerini önemli ölçüde azalttığı bulundu. Bununla birlikte bazı çalışmalar, ana faktöre bağlı olabilecek aşırı çay tüketiminin zararlı etkilerini de göstermiştir. Bu nedenle yeşil çay, tüm bireyler için sağlıklı olmayabilir. Karaciğer sağlığınızı iyileştirmek için yeşil çay tüketmeden önce doktorunuzla konuşun.

3. Zerdeçal

Zerdeçaldaki kurkumin, hepatoprotektif etkiye sahip ana biyoaktif maddedir. Enflamasyonu azaltarak, oksidatif stresi en aza indirerek ve lipid metabolizmasını ve insülin duyarlılığını iyileştirerek karaciğeri, hastalıklarından ve yaralanmalardan korumaya yardımcı olur.

4. Greyfurt

Greyfurt, zengin bir antioksidan kaynağıdır ve bağışıklığı arttırdığı bulunmuştur. Japon bilim adamları, laboratuvar farelerini greyfurt suyu ve şeker karışımı ile besledikleri bir deney yaptılar. Bir hafta sonra farelere, bir prokarsinojen enjekte edildi. Greyfurt suyu ile beslenen farelerin, detoksifikasyona yardımcı olan daha hızlı ve daha aktif bir karaciğer enzim ekspresyonuna sahip olduğu bulundu.

5. Pancar

Pancar, oksidatif stresi azaltmak için güçlü antioksidan ve antienflamatuar etkiler sergileyen betalainler adı verilen antioksidanlar içerir. Bir hayvan çalışması, pancar suyunun uzun süreli beslenmesinin, oksidatif stresin neden olduğu DNA hasarını ve karaciğer hasarını azaltmaya yardımcı olabileceğini gösterdi.

6. Brokoli

Brokoli, en önemlileri sülforafan olan sülfür içeren bileşikler olan mükemmel bir izotiyosiyanat kaynağıdır. İzotiyosiyanatlar, kanserojenlerin dışarı atılmasına ve metabolizmanın iyileştirilmesine dahil olan genlerin ekspresyonunu düzenler. Ayrıca antiinflamatuar özelliklere de sahiptirler. Illinois Üniversitesi'ndeki bilim adamları tarafından yürütülen bir araştırma, brokoli tüketmenin alkolsüz yağlı karaciğer geliştirme riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini doğruladı.

7. Ginseng

Ginseng, şifalı bir bitkidir (Amerikan veya Sibirya ginsengi ile karıştırılmamalıdır). Tıbbi özelliklerinden sorumlu olduğu düşünülen ginsenosidler olarak bilinen bileşikler içerir. Ginsengde yaklaşık 40 ginsenosid bulunur. Karaciğer hasarı, karaciğer toksisitesi, siroz ve karaciğer yağlanmasına karşı koruma sağladığı bulunmuştur.

8. Havuç

Havuç, alkolsüz yağlı karaciğer ve karaciğer toksisitesi riskini azaltabilir. Hindistan, Hyderabad, Jamia Osmania Ulusal Beslenme Enstitüsü'nden bilim adamları, farelere sekiz hafta boyunca havuç suyu takviyesi yaparak bir çalışma yürüttüler. Havuç suyunun karaciğerdeki DHA, trigliserid ve MUFA (Mono Doymamış Yağ Asitleri) seviyelerini önemli ölçüde azalttığını buldular.

9. Sebzeler

Yapraklı yeşil sebzeler, karaciğerinizi oksidatif hasardan ve diğer hastalıklardan koruyabilir. Kara lahana, ıspanak, marul, turp, hardal, roka gibi sebzeler iyi miktarda A, C ve K vitaminleri, kalsiyum ve antioksidanlar içerir. Bütün bunlar iltihap önleyici özelliklere sahiptir. Yeşil yapraklı sebzelerin tüketilmesi, yağlı karaciğer gelişiminden korunmaya yardımcı olabilir.

Avokado

Avokadonun, sağlığa birçok faydası vardır ve karaciğeri korumak da bunlardan biridir. Avokado, antienflamatuar ve antioksidan özelliklere sahip sağlıklı yağlar açısından zengindir. Alkolsüz yağlı karaciğer, kötü yaşam tarzı seçimlerinden kaynaklandığından avokadonun, anti-enflamatuar ve antioksidan özellikleri riski azaltmaya yardımcı olabilir.

Limon

Limon suyunun hepatoprotektif etkileri, içerdiği vitamin (özellikle C vitamini) ve mineral içeriğinden kaynaklanmaktadır. Biomedical Research'te yayınlanan bir çalışma, limon suyu alımının, alkole bağlı karaciğer hasarını azaltmaya yardımcı olabileceğini ve genel karaciğer koruması için karaciğer enzim düzeylerini düşürdüğünü belirtiyor.

Elma

Bilim adamları, kurutulmuş elma ürünlerinin karaciğer ve serum lipit seviyeleri üzerindeki etkisini inceledi. Üç ay sonra elma ürünlerinin, serum ve karaciğer lipit seviyelerini başarıyla düşürdüğü bulundu.

Zeytinyağı

En yaygın karaciğer sorunu, sağlıksız yaşam tarzı seçimlerinden kaynaklanan alkolsüz yağlı karaciğer hastalığıdır. Bilim adamları, zeytinyağı tüketen kişilerin, karaciğer hastalıklarına daha az eğilimli olduğunu bulmuşlardır. Zeytinyağı, kötü kolesterol ve serum trigliserit düzeylerini düşürmeye, insülin duyarlılığını ve lipid oksidasyonunu artırmaya yardımcı oluR. Bu nedenle, karaciğerinizi sağlıklı tutmak için yemeklerde ve salatalarda zeytinyağı kullanabilirsiniz.

Kuşkonmaz

Kuşkonmaz, mükemmel bir A, C, E, K vitaminleri, folat, kolin ve kalsiyum, magnezyum, fosfor, potasyum ve diyet lifi gibi mineraller kaynağıdır. Kore Jeju Ulusal Üniversitesi'nden bilim adamları, kuşkonmazın, hepatom hücresi büyümesini (kanserli karaciğer hücreleri) bastırmaya ve karaciğer hücrelerini korumak için oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olabileceğini buldular.

Ceviz

Ceviz, antienflamatuvar özelliklere sahip sağlıklı yağlar açısından zengindir. Ceviz, karaciğerdeki trigliserid seviyelerini düşürmeye yardımcı olur, karaciğer homeostazında yer alan enzim seviyelerini düşürür ve karaciğer iltihabına dahil olan genleri bastırır.

Domates

Domatesler de karaciğeriniz için son derece iyidir. Karaciğer iltihabını ve hasarını azaltmaya ve karaciğer kanserine karşı korumaya yardımcı olan iyi miktarda antioksidan içerirler. Hayvanlar üzerinde yapılan bir araştırma, domates özü takviyesinin karaciğer hasarı riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini gösterdi.

Karahindiba

Yayınlanan bir araştırma, karahindiba köklerinin antioksidan özelliklerinden dolayı alkole bağlı karaciğer hasarına karşı koruyucu olduğunu gösterdi.

Brüksel Lahanası

Brüksel lahanası, A, K, C vitaminleri ve folat ve kalsiyum, fosfor, magnezyum ve potasyum gibi mineraller açısından zengindir. Araştırmacılar, Brüksel lahanasının oral uygulamasının faz II metabolize edici enzimlerin üretimini indükleyebileceğini ve oksidatif stresi azaltabileceğini bulmuşlardır.

Sonuç olarak karaciğer, birçok işlevi yerine getiren önemli bir organdır. Bu nedenle, onu hasardan korumak esastır. Karaciğerinizin en iyi durumda çalışmasını sağlamak için yukarıda belirtilen yiyecekleri tüketebilirsiniz. Başka klinik semptomlar yaşıyorsanız doktorunuza danışın ve bu gıdalardan hangisini diyetinize nasıl dahil edebileceğinizi anlamak için bir beslenme uzmanıyla konuşabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Karaciğer için Hangi Yiyecekler Zararlıdır?

Hızlı yiyecekler, konserve yiyecekler, şekerli yiyecekler, kırmızı et, alkol ve soda, karaciğerdeki yükü arttırabilir ve işleyişini etkileyebilir. Bu nedenle dikkatli bir şekilde tüketmelisiniz.

Su İçmek Karaciğere İyi Gelir mi?

Su içmek, toksinlerin vücuttan atılmasına yardımcı olabilir. Karaciğerinizi sağlıklı tutmak için daha fazla su için.

Hindistan Cevizi Suyu Karaciğere İyi Gelir mi?

Hindistan cevizi suyu, vücudunuzu rehidrate etmek için iyi bir elektrolittir. Vücudunuzu ve karaciğerinizi beslemek için daha fazla elektrolit tüketebilirsiniz.

Dr. G&#;khan G&#;ler