Tbmm Ye Karşı Çıkarılan Ayaklanmalar
TBMM YE KARŞI ÇIKAN AYAKLANMALAR. Sebepleri 1. İst. Hük. ile İtilâf Devletleri’nin kışkırtmaları. 2. Kuvay-ı Milliye’nin disiplinsiz davranışları ve baskıları.
konulu sunumlar: "TBMM YE KARŞI ÇIKAN AYAKLANMALAR. Sebepleri 1. İst. Hük. ile İtilâf Devletleri’nin kışkırtmaları. 2. Kuvay-ı Milliye’nin disiplinsiz davranışları ve baskıları."— Sunum transkripti:
1 TBMM YE KARŞI ÇIKAN AYAKLANMALAR
2 Sebepleri 1. İst. Hük. ile İtilâf Devletleri’nin kışkırtmaları. 2. Kuvay-ı Milliye’nin disiplinsiz davranışları ve baskıları. 3. Siyasal ve dinsel tutuculuk. 4. Bölgesel bağımsızlık istekleri. Not: Damat Ferit Hükümeti 4 Mayıs ’de M. Kemal ve arkadaşlarının idam edilmesi kararını aldı. a) İstanbul Hükümeti Tarafından Çıkarılan Ayaklanmalar 1. Anzavur Ayaklanması : Susurluk, Biga, Gönen, Ulubat bölgesinde başlayan isyanı Çerkez Ethem birlikleri bastırdı. Tekrar isyan eden Ahmet Anzavur’u ikinci kez Ali Fuat Paşa bastırmıştır. 2. Kuvay-ı İnzibatiye Ayaklanması: Halifelik ordusu da denilen bu birlikler Geyve bölgesinde ayaklandı. Ancak başarılı olamadı. Bu ayaklanmaların boğazlara yakın yerlerde çıkarılmasının nedeni Kuvay-ı Milliye’nin bu bölgelerde teşkilatlanmasını engellemektir. b) İşgalci Devletlerin Ve İst. Hük.’nin Kışkırtmaları İle Çıkan Ayaklanmalar 1. Bolu, Düzce, Hendek Ayaklanmaları: İngilizlerin kışkırtmaları ile çıkarılmıştır. 2. Yozgat Ayaklanması: Çerkez Ethem tarafından bastırılmıştır. 3. Afyon Ayaklanması: Yunan ajanlarının kışkırtmalarıyla çıkmıştır. 4. Konya Ayaklanması: Kuvay-ı Milliye birlikleri tarafından bastırıldı. 5. Milli Aşireti Ayaklanması: Urfa’da Fransızların kışkırtması ile çıktı. 6. Ali Batı Ayaklanması: Mardin ve Nusaybin’de İngilizlerin kışkırtması ile çıkmıştır. TBMM’YE KARŞI ÇIKAN AYAKLANMALAR
3 c) Azınlıkların Çıkardığı Ayaklanmalar 1. Doğu Anadolu’daki Ermeni Ayaklanmaları : Kazım Karabekir tarafından bastırıldı. 2. Güney Bölgesindeki Ermeni Ayaklanmaları: Adana, Antep, Maraş, Urfa bölgelerinde Fransızların da desteğiyle çıkan ayaklanmalardır. 3. Doğu Karadeniz’de Rum Ayaklanmaları: TBMM’yi en çok uğraştıran ayaklanma olmuştur. 4. Batı Anadolu’da Rum Ayaklanması: Düzenli birlikler tarafından bastırıldı. d) Kuvay-ı Milliye Birliklerinin Ayaklanmaları 1. Demirci Mehmet Efe Ayaklanması: Düzenli orduya katılmak istememiştir. 2. Çerkez Ethem Ayaklanması: Düzenli orduya katılmak istememiştir. Ayaklanmalara Karşı Alınan Önlemler 1. Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarıldı. 29 Nisan 2. İstiklal Mahkemeleri kuruldu. 3. Ankara Müftüsü Rıfat Börekçi’den fetva alındı. 4. İst. Hük. ile resmi haberleşme kesildi. 5. Düzenli birlikler kuruldu. Sonuçları: 1. Milli Mücadele’nin uzamasına neden olmuştur. 2. İşgallerin genişlemesine neden olmuştur. 3. Milli kuvvetlerin birbirine karşı kullanılmasına ve kaynakların boş yere akıtılmasına neden olmuştur. 4. Düzenli ordunun kurulmasını hızlandırmıştır. 5. TBMM’nin otoritesini güçlendirmiştir.
4
5
6
7
8
9 ÇOCUKLAR BİTİ SAİT KEYMAZ
8. Sınıf Sosyal Bilgiler Büyük Millet Meclisine Karşı Ayaklanmalar konu anlatımı
Türkiye Büyük Millet Meclisi yaşanacak bazı isyanlara karşı o dönem önlemler aldı. Çünkü zaten bazı isyanların çıkacağı biliniyordu ve bu yüzden bir takım önlemler öne çıkarıldı.
- Hıyanet-i Vataniye kanunu
- İstiklal Mahkemeleri
- Vatan hainleri için fetva
- İstanbul hükümeti ile irtibatların kesilmesi
TBMM'ye Karşı Ayaklanmalar Nelerdir?
Türkiye Büyük Millet Meclisine karşı farklı ayaklanmalar yaşanmıştır. Bu ayaklanmaların başında ise farklı insanlar bulunur. Özellikle bazı ayaklanmalar TBMM'nin oldukça zorlanmasına sebep olmuştur. Şimdi bu ayaklanmaların neler olduğuna bakalım.
- İstanbul Hükümeti'nin gerçekleştirdiği ayaklanmalar
- Azınlıkların ayaklanmaları
- İstanbul ve İtilaf devletleri ile yapılan ayaklanmalar
Şimdi bu ayaklanmaları sırasıyla bakalım ve neler olduğunu öğrenmeye çalışalım.
İstanbul Hükümeti'nin gerçekleştirdiği ayaklanmalar: İstanbul Hükümeti'nin gerçekleştirdiği 2 ayaklanma bulunmaktadır. Bunlar Anzavur Ayaklanması ve Kuvayiinzibatiye Ayaklanması olarak bilinmektedir. Bu ayaklanmalar İstanbul Hükümeti'nin TBMM’nin görevini yerine getirmemesi için ortaya çıkarılan ayaklanmalardır. Özellikle Batı Cephesi'nde Kuvayi Milliye ile ordularımızın mücadelesini bozmak amaçlı çıkan ayaklanmalardır.
Azınlık ayaklanmaları: Osmanlı Devleti'nde yaşayan ve azınlık olarak bilinen yani yabancı vatandaşların çıkardığı ayaklanmalardır. Bu ayaklanmalar ülkenin İtilaf Devletlerinin eline geçmesi için gerçekleştiren ayaklanmalardır. Bunlar ermeni ayaklanmaları ve pontus rum ayaklanmaları olarak bilinir. Ermeni ayaklanmaları genelde Doğu şehirlerimizde gerçekleşirken, Pontus ayaklanması ise Karadeniz bölgesinde yaşamıştır.
İstanbul ve İtilaf devletleri ile birlikte yapılan ayaklanmalar: Bu ayaklanmalar Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni en çok zorlayan ayaklanmalardır. Özellikle İtilaf Devletleri bu ayaklanmaları destek verdiği için çok daha güçlüydüler. O yüzden bu ayaklanmalar oldukça fazladır.
- Yozgat şehrinde ayaklanma
- Afyon şehrinde ayaklanma
- Konya şehrinde ayaklanma
- Bolu-Hendek ayaklanması
- Düzce-Sakarya bölgesinde ayaklanma
- Bayburt bölgesinde ayaklanma
- Milli aşireti Ayaklanması
Bütün bu ayaklanmalar Türkiye Büyük Meclisini dağıtmak ve ülkenin Kurtuluş Savaşı'na girmesi için, itilaf devletlerinin desteklediği İstanbul hükümeti tarafından yapılmıştır. Ancak TBMM büyük bir başarı ve cesaret örneği göstermiş, bütün bu ayaklanmaları kısa süre içerisinde ortadan kaldırmıştır.
Not: Daha önceden Kuvayi milliyeci olup sonradan İsyan ederek İtilaf Devletlerine katılan kişiler de bulunmaktadır. O yüzden bunların çıkardığı bazı ayaklanmalar bulunur. Bu ayaklanmalar Çerkez Ethem ayaklanması ve Demirci Mehmet Efe ayaklanması olarak bilinir.
Her ne kadar bütün bu ayaklanmalar TBMM için zorlu bir dönem yaşatsa dahi, her biri büyük bir başarıyla ortadan kaldırıldı. Daha sonra ülkenin farklı bölgelerinde açılan cepheler ile beraber, ülkemizi itilaf Devletlerinden tamamen kurtardık.