Aziz Nesin Şimdiki Çoçuklar Harika Soruları

Copy For Citation

Aydın E., Kaya M.

ULUSLARARASI PEGEM EGITIM KONGRESI, Diyarbakır, Turkey, 16 - 19 September , pp

• Publication Type:Conference Paper / Summary Text
• City:Diyarbakır
• Country:Turkey
• Page Numbers:pp
• Van Y&#;z&#;nc&#; Yıl University Affiliated:Yes

Abstract

Çocuğun hayal dünyasını zenginleştiren, ona dilin zevkini tattıran ve çocuğa görelik ilkesine göre hazırlanan çocuk kitapları, çocuğun gelişiminde önemli bir yere sahiptir. Çocuğun bilişsel, duyuşsal, dilsel ve sosyal gelişimine katkı sağlamanın yanı sıra çocukta kitap okuma alışkanlığının ve kültürünün oluşmasına yardımcı olur. Ancak çocuk kitapları sadece çocuğun gelişimine katkı sağlamaz, çocuk yanında yetişkinlerin de gelişimine katkı sağlayabilir. Bu çalışmanın temel amacı Şimdiki Çocuklar Harika adlı eserinden hareketle Aziz Nesin’in çocuk ve çocuğa yönelik algılarını tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda Şimdiki Çocuklar Harika adlı eser incelenmiştir. Bu eser, Zeynep ve Ahmet adında iki sınıf arkadaşının yaşadığı olaylar ile ilgili mektuplaşmalarını konu edinir. Zeynep ve ailesi babasının yeni işi dolayısıyla Ankara'ya taşınmak zorunda kalmışlardır. Ahmet, Zeynep'in İstanbul'daki eski okulundan sınıf arkadaşıdır. Kitap, bu arkadaşın birbirine yazdığı mektuplardan oluşur. Çocuklar, okullarında evlerinde ve çevrelerinde yaşadığı veya gördüğü olayları birbirlerine mektup göndererek paylaşırlar. Bu iki arkadaşın yaşadığı ve gördüğü olaylar, tamamen yazar tarafından kurgulanmıştır. Şimdiki Çocuklar Harika eserinden hareketle Aziz Nesin’in çocuklarına yönelik algılarını tespit etmeyi amaçlayan bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Eserin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Bu bağlamda, ilgili eser okunmuş, eserde yazarın çocuklarla ilgili algıları tespit edilmiş olup örnek cümleler verilerek açıklanmıştır. İncelenen yapıt, çocuklara öğüt verici olmasının yanı sıra günlük yaşanan olaylar üzerine çocukları hem düşündüren hem de düşündürürken güldüren bir özelliğe sahiptir. Bu romanı yazar, salt çocuklar için değil anne babalar için de yazmıştır. Çünkü romanda hem çocuklara hem de ebeveynlere ders ve öğüt veren olaylar yer alır. Romanda, çocukların gözüyle büyüklerin nasıl göründüğü anlatılmıştır. Eserde anne babaların ve öğretmenlerin çocuklara karşı yaklaşımları eleştirilir. Kitapta, eğitim sisteminin yanlışlarına, bilinçsiz anne baba tutumlarına, öğretmenin çocuğun dünyasına girememesine dair olumsuz göndermelere yer verilmiştir. Ayrıca yazar, çocukların olaylara ve durumlara eleştirel bir gözle bakmasını, körü körüne inanmayan, sorgulayan, olaylara farklı bakış açısı sergileyen, kendi haklarını savunmasını bilen, öz güven sahibi bireyler olmasını istemektedir.

International Journal of Languages’ Education and Teaching ISSN: – , Mannheim – GERMANY UDES p. COMPARISON OF AZİZ NESİN’S BOOK ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HARİKA AND ZEHRA İPŞİROĞLU’S BOOK ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HÂLÂ HARİKA IN TERMS OF THE LAYOUT AND CONTENT CRITERIA WHICH ARE NECCESSARY FOR CHILDREN’S BOOK AZİZ NESİN’İN ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HARİKA KİTABIYLA ZEHRA İPŞİROĞLU’NUN ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HÂLÂ HARİKA KİTABININ ÇOCUK KİTAPLARINDA BULUNMASI GEREKEN İÇ VE DIŞ YAPI ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI1 Emine KİTİŞ ÇINAR 2 & Esra USLU YARDIMCI 3 ABSTRACT )n this study it is aimed to compare the book of Aziz Nesin which is named Şimdiki Çocuklar (arika and the book of Zehra İpşiroğlu Şimdiki Çocuklar (âlâ (arika in the terms of layout and content criteria. Whereas size, paper, cover, binding, pictures, letters are the layout criteria of the books, theme, subject, heroes, plan, language and expression are the content criteria. These books are examined and compared in this context. In the research screening method is used. As a result, it is concluded that tere are some similarities and differences in terms of content criteria whereas layout criteria completely different. Key Words: Aziz Nesin, Zehpra İpşiroğlu, Children s Literature. ÖZET Bu çalışmada Aziz Nesin'in yazmış olduğu "Şimdiki Çocuklar (arika" adlı kitabı ile bu kitaba çok benzer nitelikler taşıyan Zehra İpşiroğlu'nun "Şimdiki Çocuklar (âlâ (arika" adlı kitabının çocuk kitaplarında bulunması gereken iç ve dış yapı özellikleri bağlamında karşılaştırılması amaçlanmıştır. Boyutlar, kâğıt, kapak-cilt, sayfa d“zeni, resimler ve harfler çocuk kitaplarının dış yapı özelliklerini oluştururken, iç yapı özelliklerinde ise izlek tema , konu, kahramanlar, plan, dil ve anlatım yer almaktadır. Söz konusu kitaplar bu bağlamda incelenmiş ve karşılaştırılmıştır. Çalışma tarama yöntemiyle yapılmıştır. Sonuç olarak karşılaştırılan iki kitabın dış yapı özellikleri tamamen farklı olmakla birlikte iç yapı özelliklerinde benzerlik ve farklılıkların bir arada bulunduğu gör“lm“şt“r. Anahtar Kelimeler: Aziz Nesin, Zehra İpşiroğlu, Çocuk Edebiyatı. 1 Bu çalışma Nevşehir (acı Bektaşi Veli Üniversitesi tarafından d“zenlenen . Uluslararası Dil Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu nda sözl“ bildiri olarak sunulmuştur. 2 Arş. Gör., Dokuz Eyl“l Üniversitesi, T“rkçe Eğitimi Böl“m“, e-posta: [email protected] 3 Arş. Gör., Dokuz Eyl“l Üniversitesi, T“rkçe Eğitimi Böl“m“, e-posta: [email protected] AZİZ NESİN’İN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HARİKA” KİTABIYLA ZEHRA İPŞİROĞLU’NUN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HÂLÂ HARİKA” KİTABININ ÇOCUK KİTAPLARINDA BULUNMASI GEREKEN İÇ VE DIŞ YAPI ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI 1. GİRİŞ D“nya edebiyatında “zerinde çokça çalışma yapılmış olan çocuk edebiyatı T“rk edebiyatında hen“z gelişmekte olan bir alandır. Bu alan “zerine yapılacak olan çalışmalar hem çocuk edebiyatının gelişimine hem de genel edebiyat bilimine katkı sağlayacaktır. Çocuk edebiyatı; çocuğun gelişimsel özelliklerini gözden yitirmeden ve edebiyat niteliklerinden öd“n vermeden çocuğa görelik ve çocuk gerçekliği ilkelerinden hareket ederek konularını onun doğal ve g“ncel çevresinden seçen ve çocuk okurun kendi d“nyasına çok açılı bir anlayışla bakabilmesini sağlayan, ona bilinçli bir okuma alışkanlığı kazandırmayı öngören edebiyat “r“nleridir Dilid“zg“n, : . Çocuk kitapları, okul öncesi dönemde somut bir nesne olarak çocukların eline alıp incelediği ve kavramsal gelişimini görsel öğelerle somutladığı, görsel ve işitsel algılarını geliştirdiği bir araçtır. Okul döneminde, kitap, çocuğun birebir etkileşime girerek öğrenmelerini, duygu ve d“ş“nce eğitimini bireyselleştirmesine olanak sağlayan bir araç işlevini gör“r. Sever vd., 4) Çocuk kitaplarının çocuğa görelik ve çocuk gerçekliği ilkelerine uyabilmesi birtakım ölç“tleri sağlayabilmesine bağlıdır. Bu ölç“tler alanyazında iç yapı, dış yapı ve eğitsel ilkeler olarak sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırmalardan iç yapı özellikleri; izlek tema , konu, kahramanlar, plan, dil ve anlatım Sever, ; dış yapı özellikleri ise boyutlar, kâğıt, kapak-cilt, sayfa d“zeni, resimler ve harfler gibi öğelerden oluşur Russel, : . Alanyazında çocuk kitaplarının iç ve dış yapı özellikleri çocuğa görelik ve çocuk gerçekliği ilkeleri bağlamında pek çok çalışmada incelenmiştir Aky“z, ; İnce, ; Aydos, tarihsiz Bununla birlikte ders kitaplarında yer alan metinler de benzer ölç“tler açısından çeşitli çalışmalarda sınanmıştır Mert, ; Gönen vd., . Ancak karşılaştırmalı çocuk edebiyatı çalışmalarına çok fazla rastlanmamaktadır. Bir başka deyişle T“rkiye de çocuk edebiyatı alanındaki karşılaştırmalı çalışmalar sınırlıdır (Pulat, ). Oysaki çocuk edebiyatındaki karşılaştırmalı çalışmalar metnin daha iyi anlaşılmasını sağlar. Karşılaştırılan eserlerin birbirlerine benzeyen ya da birbirlerinden ayrılan özelliklerinin ortaya konması, eserlerin hakkında daha sağlıklı eleştirilerin yapılmasının ön“n“ açar. Pulat ın : da belirttiği gibi, bilimsel yöntemlerle yapılacak karşılaştırma çalışmaları çocuk edebiyatı k“lt“r“ için çok önemlidir. Daha da önemlisi, çocuklar doğal olarak karşılaştırma yapmaya ve yaşamı karşılaştırmalarla algılamaya eğilimlidir. Çocukların dilsel, kavramsal, bireysel ve toplumsal pek çok alanda International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES  Emine KİTİŞ ÇINAR & Esra USLU YARDIMCI gelişimleri karşılaştırma becerileriyle doğru orantılıdır. Bu nedenlerle, O Sullivan akt. (igonnet, : çocukların doğal bir komparatist olduğunu belirtmiştir. Gör“ld“ğ“ gibi, karşılaştırmalı çocuk edebiyatı İng. comparative children’s literature) hem çocuk edebiyat bilimini geliştirmek hem de çocuğun yaşam gerçekliğini yansıtmak bakımından çok önemlidir. Bu önemin farkına varan yurtdışı kaynaklı akademik çalışmalar, kuramsal ve uygulamalı yöntemlerle bu alana eğilmişlerdir. (igonnet e göre; Sandra Beckett, Klaus Doderer, Hans-(eino Ewers, Göte Klingberg, Gerthud Lehnert, Maria Nikolajeva, Ganna Ottevaera-van Praag, Jean Perrot, Zohar Shavitt ve Jack Zipes karşılaştırmalı çocuk edebiyatının ataları sayılabilir. Ancak, O Sullivan ın () Comparative Children Litarature adlı kitabı, karşılaştırmalı çocuk edebiyatının kuramsal temellerini ortaya koyması bakımından önemlidir. Karşılaştırmalı edebiyat çalışmalarında çeşitli ölç“tler vardır. Aytaç, karşılaştırmanın rastgele iki eser “zerinde yapılamayacağını; söz konusu eserlerin karşılaştırılabilir özellik göstermesi gerektiğini belirtir. Bu özellik ise konuda, motifte, anlatım tekniğinde benzerlik, etkilenme varsa ya da var gibi geliyorsa mevcuttur Aytaç, : . Bu çalışmada yukarıda belirtilen karşılaştırılabilir özelliklerin bulunduğu iki çocuk kitabı incelenmiştir. Bunlar Aziz Nesin in( Şimdiki Çocuklar (arika kitabı ile Zehra İpşiroğlu nun Şimdiki Çocuklar (ala (arika adlı kitaplarıdır. Nesin in eseri de, İpşiroğlu nun eseri ise te ilk baskısını yapmıştır. Karşılaştırılan bu iki kitap otuz sekiz yıl arayla yazılmış olmaları nedeniyle eşzamanlı değil; artzamanlıdır. İpşiroğlu nun Aziz Nesin den etkilenmesi, iki kitabın konu ve izlek bakımından birbirine benzemesi, seslendiği okur kitlesinin gelişimsel olarak orta çocukluk döneminde olması gibi özellikleri karşılaştırılabilir olmalarını sağlamaktadır. Amaç: Bu çalışmanın amacı Aziz Nesin'in "Şimdiki Çocuklar (arika" adlı kitabı ile Zehra İpşiroğlu'nun "Şimdiki Çocuklar (âlâ (arika" adlı kitabını çocuk kitaplarında bulunması gereken iç ve dış yapı özellikleri bağlamında karşılaştırmaktır. . YÖNTEM Araştırma Modeli Araştırma tarama modelindedir. Tarama modelleri, geçmişte ya da halen varolan bir durumu varolduğu biçimiyle betimlemeyi amaçlayan araştırma yaklaşımlarıdır Karasar, : . Bu araştırmada incelenen çocuk kitapları iç ve dış yapı özellikleri bakımından betimlendiği için yöntem olarak tarama modeli seçilmiştir. Bununla birlikte, kitaplarda varolan durum ve aranan yeterlikler ilişkisel olarak ele alınmıştır. International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES AZİZ NESİN’İN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HARİKA” KİTABIYLA ZEHRA İPŞİROĞLU’NUN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HÂLÂ HARİKA” KİTABININ ÇOCUK KİTAPLARINDA BULUNMASI GEREKEN İÇ VE DIŞ YAPI ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI Çalışma Grubu Kitabın Yazarı Kitabın Adı 1 Aziz Nesin Şimdiki Çocuklar (arika 2 Zehra İpşiroğlu Şimdiki Çocuklar (âlâ (arika Tablo . İncelenen Kitaplar Verilerin Toplanması ve Çöz“mlenmesi Araştırmanın veri kaynakları, çalışma grubunda belirtilen iki romanın Nesin, ; İpşiroğlu, 12 görsel ve dilsel metinleridir. Görsel metin kitabın cildi, sayfaları, resimlemeleri gibi görsel göstergelerini; dilsel metin ise dilsel göstergelerini kapsamaktadır. Kitapların iç ve dış yapıları ayrı ayrı ele alınmış, iç yapıda dilsel metin, dış yapıda görsel metin verileri çöz“mlenmiştir. 3. BULGU VE YORUMLAR Dış Yapıya Dair Bulgular  Görsel Tasarım Nesin in kitabı × . cm, İpşiroğlu nun ise x cm boyutlarındadır. (er iki kitap da boyutları bakımından yaşındaki okurun d“zeyine uygundur; ç“nk“ çocuğun kitaplık kurma alışkanlığını destekler ve rahat taşınır. Kitaplar hacim ve ağırlık yön“nden çocukların kolayca taşıyabileceği özelliktedir. (er iki kitap da . (amur, mat ve dayanıklı kâğıda basılmıştır. Kâğıt, metnin rahatça okunmasını sağlamaktadır. Kitapların kâğıtları göz sağlığı açısından uygundur; ç“nk“ göz“ yormayan kâğıt ve baskı tipi seçilmiştir. Ancak bir sayfanın ön ve arka y“zlerindeki yazılar silik de olsa gör“lmektedir. Bu durum okumayı zorlaştırmasa da nitelik açısından bir kusur sayılabilir. Kitaplarda kullanılan kâğıt cinsi, resimlerin ve yazıların niteliğini ve renklerini özg“n biçimde yansıtmaktadır. Kitapların ciltleri, dağılma ve kopma olmayacak biçimde hazırlanmış, sayfa kenarları, d“zg“n ve çapaksız biçimde kesilmiştir. Sayfalar kolayca çevrilmektedir. Kapaklar kaliteli ve sağlam olup mat selofan kaplıdır. İki kitap karşılaştırıldığında İpşiroğlu nun kitabının görsel etkisinin daha g“çl“ olduğu gör“lm“şt“r. Ç“nk“ kullanılan renk, desen ve tasarımlar sanatsal bir bakış açısını yansıtmakta ve çocuk okurun ilgisini çekmektedir. Buna karşın Nesin in kitabının görsel etkisi zayıftır. International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES  Emine KİTİŞ ÇINAR & Esra USLU YARDIMCI Nesin in kitabının ön ve arka kapakları görsel tasarım bakımından izleksek bir uyum içinde değilken İpşiroğlu nun kitabı bir b“t“n oluşturacak şekilde tasarlanmıştır. Şekil . İncelenen Kitapların Ön Ve Arka Kapakları (er iki kitabın kapağı da içeriğe dön“k d“ş“nsel hazırlığa olanak tanımaktadır. Nesin in kitap kapağında iki yetişkin arasında söz hakkı almaya çalışan sıkışmış bir çocuk gösterilmekte ve çocukların yaşamlarına dair sorunlara göndermede bulunulmaktadır. İpşiroğlu nun kitabının kapağı ise çocukların g“ndelik yaşam gör“nt“lerinden oluşmakta ve kitap içeriğiyle ilgili ipucu vermektedir. İki kitabın da sayfa d“zenleri ilgi uyandırıcıdır. Nesin in kitabında yer alan her mektup için bir görsel kullanılırken İpşiroğlu nun kitabı e-postalardan oluştuğu için sayfa d“zeni de bilgisayar ekranındaki e-posta gör“nt“s“ şeklindedir. (er e-postada kimden, konu, tarih, kime bilgileri yer almaktadır. Görsel ve dilsel metin iki kitapta da birbirini desteklemektedir. Şimdiki Çocuklar (arika kitabında kullanılan harfler punto b“y“kl“ğ“ndedir, bu boyut okurun yaşına uygun özellik göstermektedir. Fakat Şimdiki Çocuklar (âlâ (arika kitabında kullanılan puntoluk harf boyutu okurun yaşı göz ön“ne alındığında olması gerekenden daha b“y“kt“r. (arflerin renk ve kalınlığına bakıldığında her iki kitap da izleme ve okuma isteğini artırıcı niteliktedir. Kitaplarda yer alan resimler çocuğun görsel algısını uyarıcı özellikler taşımaktadır. Derinlik, doku, desen, perspektif, devinim gibi öğeler görsel okuma becerisini artırıcı niteliktedir. International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES AZİZ NESİN’İN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HARİKA” KİTABIYLA ZEHRA İPŞİROĞLU’NUN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HÂLÂ HARİKA” KİTABININ ÇOCUK KİTAPLARINDA BULUNMASI GEREKEN İÇ VE DIŞ YAPI ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI Nesin in kitabındaki resimlerin daha çok karikat“r tarzında olduğu gör“l“rken İpşiroğlu nun kitabında daha çok e-postalarda anlatılan olayla ilgili tek bir fig“r“n çevresinden bağımsız olarak resmedildiği dikkat çekmektedir. Resimlerin sahip olduğu bu özellikler çocukta kitapla bağ kurma isteği oluşturmaktadır. (er iki kitapta da resimlerin belirgin ve keskin çerçeveler içinde sunulmamış olması okurda resmi tamamlama ve resim yapma isteği uyandırmaktadır. (Nesin, 56) İpşiroğlu, : Şekil . İncelenen kitapların resimlerinden örnekler İç Yapıya Dair Bulgular  Konu ve Kurgu Şimdiki Çocuklar (arika kitabı, yaşındaki iki çocuğun Zeynep Yalkır ve Ahmet Tarbay ın g“ncel olaylar “zerine mektuplaşmasını konu edinmektedir. Kitap aynı zamanda, yaş ve “zerindeki okur kitlesine seslenmektedir. Bu nedenlerle, kitabın konusu çocuğun d“zeyine, yaşına ve gelişim özelliklerine uygun biçimde ele alınmıştır. Örneğin, . Sınıf öğrencilerinin katılacağı bir öyk“ yazma yarışmasının d“zenlenmesi, Ahmet in de kendi öyk“s“yle bu yarışmaya katılması çocuk okurun gerçek yaşamı, ilgi ve istekleriyle yakından ilişkilidir: Dörd“nc“, beşinci sınıflar, m“samere salonuna toplandı. Öğretmenler de oradaydı. Bizden altı, -B den beş öğrenci yarışmaya katıldı. Okuma sırası için kura çekildi. Ben kurada sekizinci oldum […] Çocuklar en çok benim hikâyemi alkışladılar. Nesin, : . İpşiroğlu nun kaleme aldığı Şimdiki Çocuklar (âlâ (arika kitabında ise çocukluk arkadaşı olan Deniz ve Doğan ın mektupları yer alır. Çocukluk arkadaşı olan Deniz ve Doğan, Doğan ın ailesinin İstanbul dan Fethiye ye taşınmasıyla ayrılmışlardır. Deniz, Doğan a daha önce Deniz in anne ve babasının çocukken yaptıkları gibi mektuplaşabileceklerini, bunu da e-posta yoluyla s“rd“rebileceklerini yazar. Böylelikle ikili arasında e-posta aracılığıyla bir mektuplaşma başlar. Kitap bu mektuplardan oluşmaktadır. . sınıf öğrencisi olan karakterlerden Doğan yeni bir çevreye ve okula alışmaya çalışmakta, başından geçenleri International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES  Emine KİTİŞ ÇINAR & Esra USLU YARDIMCI Deniz e yazmaktadır. Deniz de İstanbul içinde yer değiştirmiş, yeni bir okula başlamış, hem okuluna hem de yeni arkadaşlarına alışmaya çalışmaktadır. Kitap yaş ve “zerindeki okur kitlesine seslenmektedir. Kitabın konusu bu yaş grubunun yaşına, gelişim özelliklerine ve gereksinimlerine uygundur. Örneğin, kitapta yeni bir şehre taşınan ve yeni bir okula başlayan pek çok çocuğun da yaşadığı veya yaşayabileceği zorlu bir uyum s“reci Doğan “zerinden anlatılmaktadır. Bir an gözlerini kapa ve kendini buraya ışınla. Şimdi dikkatle bir bak bakalım, beni gör“yor musun? Y“z“m“, ağzımı, burnumu, gözlerimi gör“yor musun? Buraya geldiğimden beri milimetre milimetre k“ç“l“yorum. Boyum, bosum, kollarım, bacaklarım, kulaklarım, burnum her şeyim k“ç“l“yor. Yakında elektronik postadan bir damlacık bir Doğancık çıkarsa hiç şaşırma. Sıfırdan başlamak kolay mı sandın, başka bir kente taşınmak, yeni okul, yeni arkadaşlar, yeni bir okul çantası almak gibi bir şey mi sence? İpşiroğlu, : . Nesin, özg“n bir konuyu işlemiş, çocukların göz“yle g“ndelik yaşamın resmini çizmiştir. İki çocuğun hayatlarının, çevresindeki insanlardan nasıl etkilendiklerinin, g“ndelik sıkıntıların, aile yaşantılarının, okul hayatlarının onların göz“nden verildiği kısaca hayatı kavrayış biçimlerinin anlatıldığı kitap, Nesin in g“lmece anlayışının g“zel örneklerinden biridir. İpşiroğlu nun kitabında konunun ele alınışı Aziz Nesin in Şimdiki Çocuklar (arika kitabıyla hemen hemen aynı olsa da çocukların mektuplarında geçen olaylar, sorunlar, kişiler özg“n bir anlatımla verilmiştir. Kitaplar incelendiğinde kurguyu zayıflatan rastlantısallık , aşırı duygusallık gibi öğelerle karşılaşılmamaktadır. Bu, iki yazarın da kurguyu anlamsal ve mantıksal bir tutarlılık içinde yapılandırdığını göstermektedir. Şimdiki Çocuklar (arika adlı kitapta aşırı duygusallığa d“ş“lmediği gibi Yurtsever Olunuz ve Şiir Nasıl Okunur? adlı böl“mlerde, ağlamaklı bir ses tonuyla nutuk atan gazeteciler, yine acıklı vurgu ve tonlamalarla şiir okuyan öğretmenler; camide Arapça duaların duygulu okunması gibi örneklerde edebiyatta ya da g“nl“k yaşamda aşırı duygusallığa boğularak insanların duygularının söm“r“lmesi eleştirilmiştir. Şimdiki Çocuklar (âlâ (arika adlı kitapta da olaylar hayatın g“ndelik gerçeklerinden ayrı d“ş“lmeden, Doğan ve Deniz in bakışı ile verilmiştir. Örneğin Doğan, arkadaşı Yağmur un ayrılan anne ve babasının yanında değil de dedesinin yanında yaşadığını aşırıya kaçmadan ve kendi ailesiyle bağ kurarak anlatırken Deniz de bir sokak çocuğu ile annesi arasında geçen olayları aşırı duygusallığa kaçmadan toplumsal bir sorun olarak paylaşmaktadır. Kitaplarda yer alan çatışmalar: kişi-kişi , kişi-toplum , kişi-doğa ve kişinin kendiyle çatışması gibi dört biçimde karşımıza çıkmıştır. Bu çatışmalar kurgusal açıdan çocuğun sevgi, özg“rl“k, anlama ve anlamlandırma gereksinmelerine uygundur. Bu çatışmaların iletişime dayalı olarak çöz“lmesi; kaba g“ce başvurularak çöz“mlenmesindeyse ne gibi sorunlara yol açacağının çocuğa d“ş“nd“r“lmesi bakımından kitap başarıyla kurgulanmıştır. (er iki kitapta da kurguyu hareketlendiren merak öğesi aşırıya kaçmadan çocuk okurun ilgisini uyanık tutacak derecede dengeli bir biçimde kullanılmıştır. Örneğin Nesin in kitabında çocuk okura birtakım ipuçları sunulmuş ve çocuk okur meraklandırılmıştır: Onların dairesine onsekiz basamaklı merdivenle çıkılıyor. Basamakları saymadım. Ama b“y“kbabam onsekiz basamağı dinlene dinlene çıktım yine der ikide bir… Niçin basamakları anlattığımı sonra öğreneceksin. İyi ki b“y“kbabam daha “st katta oturmuyor. Yoksa gazeteler belki o Pazar b“y“kbabamların apartmanında b“y“k bir kaza olduğunu yazacaklardı Nesin, : International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES AZİZ NESİN’İN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HARİKA” KİTABIYLA ZEHRA İPŞİROĞLU’NUN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HÂLÂ HARİKA” KİTABININ ÇOCUK KİTAPLARINDA BULUNMASI GEREKEN İÇ VE DIŞ YAPI ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI ). Nesin in kitabındaki bir başka örnek şu şekildedir: Bu hafta başıma neler geldi, bir bilsen… Durup dururken, adım kopyacıya çıktı. Pek de durup dururken değil ya… Nesin, ). İpşiroğlu nun kitabında da benzer nitelikler söz konusudur: Şimdi bak ben kendi imajımı yeniledim. Bu nedenle de her iş tıkır tıkır gidiyor. Örneğin ders mi çalışmadım, hiç sorun değil. Ev ödevimi mi yapmadım hiç fark etmez. Nasıl mı? Bakalım tahmin edebilecek misin? İpşiroğlu, : . İncelenen kitaplarda çatışmaların iletişim kurarak çöz“mlenebileceği okura sezdirilmiştir. Örneğin, Nesin in kitabında Çalışan Kazanır konulu mektupta ailesinin ablasını zengin ama k“lt“rs“z biriyle nişanlamak istediğini öğrenen Deniz in k“ç“k kardeşi Metin, hırçın davranışlar sergilemeye başlar. Bir g“n okuldan kaçan ve eve geç gelen Metin le ailesi konuştuğunda sorunun kendilerinin de beğenmediği bir aileye sırf zengin olmaları nedeniyle kızlarını nişanlamak istemelerinden ileri geldiğini anlar. Bu noktadan sonra kendileriyle y“zleşen aile bu nişandan vazgeçer ve kızlarının bir iş bulup çalışmasını sağlarlar. Buradaki çatışma ailenin Metin le iletişim kurmasıyla çöz“mlenmektedir. İpşiroğlu nun kitabında da iletişimin sorun çözmekte önemli bir yol olduğu okura hissettirilmektedir. Örneğin bazı e-postalarda birbirlerine kırılan Doğan ve Deniz, sonraki yazışmalarında bu sorunları çözer. Yine Deniz in okulunda oluşturduğu yeni imajı nedeniyle arkadaşlarıyla arası açıldığında Doğan ona Bence hemen bir şeyler yap, seninkilerle konuş, onların gönl“n“ almaya çalış. İşler mutlaka kendiliğinden yoluna girecektir İpşiroğlu, : 76), demektedir. Bu örneğin yanı sıra Doğan ın sınıfında ağalar dediği grup ile olan sorununu kavgayla çözm“ş olması dikkat çekicidir. Yumruk yumruğa konulu e-postada bu kavgayı anlatan Doğan, kavgayı kazandığı için kendini (er yanı sızlayan dev arkadaşın Doğan olarak nitelemiştir. Doğan, daha önceki e-postalarda yeni yaşamına alışamadığı için bir kibrit çöp“ kadar k“ç“ld“ğ“n“ yazmış, bu e-postasında ise bir kavga kazanarak kendinin b“y“d“ğ“n“, bir dev haline geldiğini anlatmıştır. Bu çöz“m ilgi çekicidir. Kitabın sonundaki yaratıcı okuma dosyasında bu sorunla ilgili bir etkinlik yapılmış ve sorunla ilgili olarak Ebru Öğretmen ile Doğan ın bir diyalogu verilmiştir. Ebru Öğretmen in konuşmaları verilirken, Doğan ın konuşmalarını okurun doldurması istenmiştir. Bu konuşmalarda Ebru Öğretmen; Başını bu dertten nasıl kurtardın?, Bu olaydan sonra sana karşı artık bir daha aynı biçimde davranmayacaklarından emin misin?, Bu kavgada ya yenik d“şseydin ne olurdu? O zaman ne yapacaktın? Öğretmenlerinden yardım istesen bu bir çöz“m getirir miydi?, Sorununu çöz“mleyecek başka çöz“m yolları da olabilir miydi? İpşiroğlu, : gibi sorular sorarak okuru farklı çöz“m yolları d“ş“nmeye yönlendirmektedir. İncelenen kitaplardaki olaylar dizisi; çocuğun d“ş“nmesine, d“ş kurmasına, heyecanlanmasına ve hoşça zaman geçirmesine olanak sağlamaktadır. Örneğin Nesin in kitabında Birinci Olacaksın konulu mektupta Zeynep ve Ahmet, birbirlerine yazdıkları mektupları kitaplaştırma ve yarışmaya katılma kararı alırlar. Bu olay, çocuk okurları da kendi International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES  Emine KİTİŞ ÇINAR & Esra USLU YARDIMCI yazılarını paylaşma, değerlendirme konusunda cesaretlendirir. Bu onların d“ş“nmesine, d“ş kurmasına ve heyecanlanmasına yardımcı olur. İpşiroğlu nun bireysel ve toplumsal pek çok konuyu ele alan kitabını okuyan çocuk okur, kendini kolaylıkla kitaptaki karakterlerin yerine koyabilir ve onların karşılaştıkları durumlarda ne yapabileceğini d“ş“n“r. Örneğin Doğan ın ablasının sorunları ile ilgili okur da kendine göre çöz“mler “retebilir ya da Deniz in annesi yokken yaşadığı yalnızlıkla nasıl başa çıkabileceğini d“ş“nebilir. Karakter betimlemeleri ve olay anlatımları okuru d“ş kurmaya yönlendirmekte ve çocuklar bazen komik, bazen heyecanlı olayları okurken hoş vakit geçirmektedirler. (er iki kitapta da olaylar yapılandırılırken neden-sonuç ilişkisi kurulmuş, y“ksek d“zeyde inandırıcılık sağlanmıştır. Örneğin, Nesin in kitabında Zeynep, Bu hafta başıma neler geldi bir bilsen… Durup dururken adım kopyacıya çıktı. Pek de durup dururken değil ya… derken adının kopyacıya çıkmasının bir nedene bağlı olduğunu sezinletmiştir. İpşiroğlu nun kitabında ise, Deniz ve Doğan ın birbirlerine gönderdikleri e-postalarda ikisinin de hayat standartları anlatılmakta, aile yaşamlarına yer verilmekte, kitaptaki karakterlerin toplumsal hayata uyumları başarıyla aktarılmaktadır. Örneğin Doğan ın anne-babası arasındaki ilişki ile Deniz in anne-babası arasındaki ilişki farklı farklı ortaya konmakta bunlardan biri daha geleneksel, diğeri daha modern bir yapıya işaret etmektedir. Kurgunun yapılandırılmasında çocuk okur, metnin anlamının oluşturulmasına ortak edilmiştir. Örneğin, romandaki karakterler birbirlerine sık sık açık uçlu sorular sormaktadır. Bu sorular aynı zamanda çocuk okura duyma ve d“ş“nme sorumluluğu vermektedir. Dolayısıyla, metnin anlamı okurla birlikte oluşturulmaktadır. Örneğin Ben ne yapayım Zeynep? Anlatmak istediğimin tam tersi olmuştu. Durup dururken, dahası suçluyken, fedakârlık örneği olup çıktım. Sence de fedakârlıkla gösteriş başka başka şeyler değil mi? Nesin, : sözleriyle Ahmet, Zeynep e açık uçlu soru sormakta, bu soruyu aynı zamanda çocuk okura da yöneltmektedir. İpşiroğlu nun da kitabında aynı yöntemi kullandığı göze çarpmaktadır. Doğan ve Deniz birbirlerine yazdıkları e-postalarda anlattıkları konu hakkında sık sık birbirlerinden fikir istemekte, o konuda ne d“ş“nd“klerini sormaktadır. Bu sorular aynı zamanda çocuk okura da yöneltilmiş sorulardır ve çocuğu hem hikâyelerin içine almakta hem de onu kitapla özdeşleştirmektedir. Örneğin, Babam dedem gibi, (er şeyin başı disiplin! diyor. Disiplin olmadı mı karmaşa çıkar. Karmaşa çıktı mı evin huzuru kaçar. (er şeyin başı disiplin. İyi de onun disiplinden anladığı yalnızca kendi dediğinin yapılması. Bunu ona söylediğimde, Elbette ki benim dediğim olacak, ailenin reisi benim! diyor. Ben karar verdim, b“y“y“p de evlendiğimde kesinlikle ailenin reisi olmayacağım. Sen bu konuda ne d“ş“n“yorsun? İpşiroğlu, : .  İzlek Sanatçı ele aldığı, işlediği konuyla okurda bir etki uyandırmak ister. Okuma s“recinde, okurun duyarlığını besleyen, duygu ve d“ş“nce eğitimine katkı sağlayan bu etki, yazınsal nitelikli metnin izleğidir Sever vd., : . International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES AZİZ NESİN’İN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HARİKA” KİTABIYLA ZEHRA İPŞİROĞLU’NUN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HÂLÂ HARİKA” KİTABININ ÇOCUK KİTAPLARINDA BULUNMASI GEREKEN İÇ VE DIŞ YAPI ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI Aziz Nesin in Şimdiki Çocuklar (arika kitabı, yazarın diğer pek çok kitabında olduğu gibi izleksek açıdan zengindir. İnsana ve yaşama dair pek çok izlek metin ör“nt“s“ içinde geliştirilmişmonash.pwçim sıkıntısı, saflık, kurnazlık/ işbilirlik, riyakarlık, sahtekarlık- dolandırıcılık, menfaatçilik, “lke sorunları gibi toplumsal izlekler ve aşk, kadın, yaşama sevinci, öl“m, yaşlılık, yalnızlık, d“ş-umut… gibi bireysel izlekler yer almaktadır Balaban, ). Bu izlekler çocuğun göz“nden ve çocuğun yaşamındaki anlamıyla ele alınmıştır. Başka deyişle, insana ve yaşama dair pek çok izlek, ele alınış biçimi sayesinde çocuk okurun yaşına, gelişim özelliklerine ve gereksinimlerine uygun biçimde kurgulanmıştır. Dolayısıyla izleğin kendi değil, ele alınış biçimi kitabın çocuğa göre oluşunda belirleyici olmuştur. İpşiroğlu nun kitabında toplumsal ve bireysel yaşamla ilgili pek çok izlek bulunmaktadır. Okul yaşamı, ev yaşamı, sokak çocukları, toplumsal cinsiyet rolleri, kadın sorunu, yalnızlık, d“r“stl“k gibi çeşitli izlekler kitapta yer almaktadır. Bireysel ve toplumsal izlekler, çocuk göz“yle ve çocuk algılayışıyla kitapta yer almış, iki çocuğun ağzından anlatılarak çocuğun yaşına, gelişim özelliklerine ve gereksinimlerine uygun olarak kurgulanmıştır. Nesin, kitabında yaşama ve insana özg“ durumları çocuğa duyumsatır. Örneğin, yetişkinlerin kendilerini daima başarılı gösterme, sözde başarı öyk“leriyle çocuklarına iyi örnek olma, bunları yaparken de yalan söyleme eğilimleri duyumsatıcı bir anlatımla okura sunulmuştur. Ahmet, bu mektubumu alınca, sen de babana sor bakalım; o da sınıfının birincisi miymiş? Ben şimdiden babanın da sınıflarını birincilikle geçtiğine inanıyorum. Ç“nk“ b“t“n babalar, nedense, hep birinci oluyorlar Nesin, : . İpşiroğlu nun kitabındaki bir örnekte de benzer bir durumla karşılaşılmıştır: B“y“klerin birbirlerine ve çocuklarına bağırmalarının çocuklar “zerindeki etkisi ve toplumsal cinsiyet rolleri Fethiye Canavarı konulu e-postada verilmiştir. Bu e-postada Doğan k“ç“k kardeşini oyuncak bebeğini döverken yakalar. Ona ne olduğunu sorduğunda Pis o. Pisin teki. Dedeme bir kahve yapmasını söyledim, ortalığı batırdı. Ablam da bana kızdı, hem öyle kızdı ki bak yanağıma, tam şurama vurdu… diye cevap verir. Olayın gelişimi şöyle olur; evdeki dede kahve ister, oğlu eşine kahve yapmasını söyler, eşi başka bir işle ilgilendiği için b“y“k kızından kahveyi yapmasını ister ve olay şöyle devam eder; K“ç“k köle de telefonda arkadaşıyla konuşmaktaymış. Minik köle Aysun a: Koskoca kız oldun artık, kahveyi sen yap da bir işe yara! demiş. Minik köle de bebek köle Fatoş a hemen buyurmuş: Dedemle babam kahve istiyorlar, bol köp“kl“ olsun! Annem mutfağa gittiğinde, bir de ne görs“n, en değerli K“tahya işi kahve fincanları paramparça. Ondan sonrasını d“ş“nebilirsin. Ama sanırım bu işten en zararlı çıkan bebek köle Fatoş, oldu. Ç“nk“ bir ayağının iki parmağı kırıldı… İpşiroğlu, : . Bu örnekte gör“ld“ğ“ “zere bir çocuğun şiddetten nasıl etkilendiği ve çocuk göz“yle kadın sorununa nasıl baktığı ortaya konmuştur. International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES  Emine KİTİŞ ÇINAR & Esra USLU YARDIMCI Çocuk kitaplarında konuyla izlek arasında g“çl“ bir ilişkinin kurulması gerekir Sever vd., : . İncelenen kitapların da bu niteliği taşıdığı gör“lmektedir. Örneğin; insan, toplum, doğa… gibi konular sevgi, özlem, heyecan… gibi izleklerle b“t“nleştirilmiş, sağlam bir ör“nt“ kurulmuştur.  Karakterler İncelenen kitaplarda okul arkadaşlarından akrabalara, yöneticilerden toplumdaki başka katmanlara kadar uzanan geniş bir karakter kadrosu vardır. Ancak asıl olaylar başkarakterler “zerine kurgulanmıştır. Çocukların okudukları/ dinledikleri kitapların, izledikleri film ya da oyunların karakterleriyle özdeşim kurduğu bilinmektedir. Çocuklar kahramanların fiziksel ve ruhsal özelliklerinden, davranış ve eylemlerinden etkilenirler Sever vd, : . Çocuk öyk“lerindeki karakterler, kurgudaki gelişmeler sonucu değişim yaşayıp yaşamamasına ya da bu potansiyeli taşıyıp taşımasına bağlı olarak ikiye ayrılır: d“z karakter flat character ve devingen karakter dynamic character . Pek çok çocuk öyk“s“nde baş kahraman(lar) dinamiktir (Russel, 43). İncelenen kitaplarda başkarakterler Nesin in kitabında Ahmet ve Zeynep ; İpşiroğlu nun kitabında Deniz ve Doğan dinamik karakterlerdir. Bir başka deyişle, bu karakterler gelişmeye, değişmeye, öz denetim kurmaya açık, çok yönl“ karakterlerdir. Çocuk kitaplarında kurgusal açıdan karakterleri geliştirmek için birtakım teknikler bulunur. Bu tekniklerin başlıcaları: karakterlerin kendi davranış ve eylemleriyle, konuşma yoluyla, fiziksel özellikleriyle, diğer karakterlerin yorumuyla ya da yazarın yorumuyla geliştirilmesidir Russel, ; Sever, 95). İncelenen kitaplardan Şimdiki Çocuklar (arika da başkarakterler Ahmet ve Zeynep tir. Ahmet: On bir yaşında, ilkokul öğrencisi bir oğlan çocuğudur. Kitapta yaşama karşı duyarlı, yardımsever, iyimser nitelikleriyle ön plana çıkmıştır. Ahmet toplumun dar gelirli kesiminden bir aileye mensuptur. Bizim evin hali iyi ama, benim yattığım odanın hali iyi değil. Salondaki soba, yattığım odayı iyice ısıtmıyor Nesin, : . Zeynep: On bir yaşında, ilkokul öğrencisi bir kız çocuğudur. Babasının iş değişikliği nedeniyle, ailesiyle birlikte İstanbul dan Ankara ya taşınmıştır. Okumayı-yazmayı seven, söz“nde duran, dost canlısı, dağınık bir çocuktur. Ahmet le Zeynep in aileleri benzer ekonomik d“zeye sahiptir. Zeynep onun takma adıdır. Bu adı alışı şöyle belirtilmiştir: (iç olmazsa mektuplarımızın altına takma ad koyalım. Ben takma ad olarak Zeynep i seçiyorum. Sen de kendine bir takma ad uydur Nesin, : . Diğer karakterler: Demir, Yaşar okul arkadaşları , aile “yeleri, öğretmen ve m“d“rler gibi yakın çevreden seçilmiştir. Zehra İpşiroğlu nun kitabındaki başkarakterler ise Deniz ve Doğan dır. International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES AZİZ NESİN’İN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HARİKA” KİTABIYLA ZEHRA İPŞİROĞLU’NUN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HÂLÂ HARİKA” KİTABININ ÇOCUK KİTAPLARINDA BULUNMASI GEREKEN İÇ VE DIŞ YAPI ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI Deniz: . sınıf öğrencisi bir kız çocuğudur. Ortaköy de bir okula yeni başlamıştır. Kitap okumayı çok seven Deniz, okul dersleri konusunda o kadar istekli değildir. Deniz arkadaşlarıyla ilişkisine çok önem vermektedir, en iyi arkadaşı Fethiye ye taşınan çocukluk arkadaşı Doğan dır. Annesi Sema ve babası Devrim, aslında Aziz Nesin in Şimdiki Çocuklar (arika adlı kitabındaki Ahmet ve Zeynep tir. Modern bir ailenin “yesi olan Deniz, ailesi tarafından bir birey olarak kabul edilmekte ve buna uygun davranışlar sergilemekte, d“ş“ncelerini açıkça söylemektedir. Doğan: . sınıf öğrencisi olan Doğan, İstanbul dan Fethiye ye taşınmış, burada yeni okul ve arkadaşlarına alışmaya çalışmaktadır. Başarılı bir öğrenci olan Doğan okumayı da çok sevmektedir. Geleneksel bir ailede yaşayan Doğan, bu geleneksel yapıdan pek hoşlanmamakta ve bunu sorgulamaktadır. Yeni okulunda iyi arkadaşlıklar kursa da en yakın arkadaşı Deniz i özlemektedir. Diğer karakterler: Okul arkadaşları, aile “yeleri, öğretmenler, m“d“rler ve komşular kitaptaki diğer karakterlerdir. İncelenen kitaplardaki karakterler, çocuk okurun okumayı istekle s“rd“rmesini sağlayacak eğlenme, keşfetme ve devinme gereksinimlerine uygun niteliktedir. Örneğin, Nesin in kitabında bu gereksinimleri karşılayan ve kişinin bilişsel, devinişsel, toplumsal gelişimine önemli katkıları olan oyun oynama etkinliğine sıkça yer verilmiştir. Apartmanın arkasında b“y“cek bir bahçe var, ama çok bakımsız, boş bir arsa. Akşamları, çocuklarla burada oynuyoruz Nesin, : . İpşiroğlu nun kitabında ise bisiklete binme, kitap okuma, bahçe işleri, arkadaşlarla pastaneye gitme, drama dersleri gibi ilgi çekici öğelere sıkça yer verilmiştir. K“ç“k bahçemizde de annemle birlikte domates biber gibi bir şeyler ekmeye başladık bile İpşiroğlu, : . Deniz Öğretmenin yaratıcı drama derslerine hepimiz bayılıyoruz Doğan. Yaratıcı dramada çeşitli rollere giriyorsun. Öğrenci, öğretmen, kız, erkek, çocuk, yetişkin, hayvan, çiçek, g“neş, bulut, yağmur, melodi oluyorsun. Öyle eğlenceli ki! İpşiroğlu, : . Nesin in kitabındaki karakterler d“ş“nce, davranış ve eylemleriyle tutarlı özelliklere sahiptir. Okuduğu kitabın karakterleriyle özdeşim kurmak isteyecek olan çocuk okurun bu gereksinmesini karşılayacak niteliktedir. Kitaptaki karakterlerin birbirlerine öyk“nmeleri, çocuk okurun da bu karakterlere öyk“nebilecekleri konusunda sezinletici iletiler sunmaktadır. Örneğin; Geçen mektubunu okurken, b“t“n g“l“nç olaylar senin başından mı geçiyor diye d“ş“nd“m. Yoksa sen anlatırken b“t“n olayları g“l“nçleştiriyor musun? Mektupların öyle hoşuma gidiyor ki, ben de senin gibi yazmaya özeniyorum Nesin, : diye yazan Zeynep, arkadaşının yazım biçemine özenmekte ve Ahmet e öyk“nmektedir. Çocuk okurda bu karakterlerle özdeşim kurma isteği uyanabilir. İpşiroğlu nun karakterleri olan Deniz ve Doğan da kendi anne ve babalarına öyk“nm“ş ve onların çocukken birbirleriyle mektuplaştığı gibi yazışmaya başlamıştır. (er iki kitapta da karakterler arası iletişim akılcı ve mantıklı yollarla geliştirilmiştir. Bunun en belirgin örneği seçmiş oldukları iletişim araçlarıdır. Ahmet ve Zeynep mektup, Deniz ve International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES  Emine KİTİŞ ÇINAR & Esra USLU YARDIMCI Doğan e-posta yoluyla haberleşmektedirler. Bu araçlar her iki kitabın yazıldığı dönemdeki tarihsel zamanın gereklerine uygun olarak seçilmiştir. İncelenen kitaplarda çocukların g“ndelik yaşamlarında olan bitenleri anlatmaları, birbirleriyle fikir alışverişi yapmaları, hem kendilerini hem de çevrelerini eleştirerek hayatı sorgulamaları onların kişisel ve kişilerarası gelişimlerine katkı sağladığı gör“lmektedir. Nesin in kitabındaki karakterlerin, yaşadıkları olaylar ve çevrelerindeki etkileşimlerle, tutarlı ve inandırıcı değişimler geçirdiği sezinletilmiştir. Örneğin Metin, babasını ve babasının arkadaşlarını tutarsızlıkla eleştirmektedir: Okumayı ve çalışmayı önceliyormuş gibi göz“k“rken, niteliksiz ama zengin bir patronun yanında çalışmaları ve ablasını bu patronun niteliksiz oğluyla nişanlamaya çalışmalarını anlamlandıramamaktadır. Bunu babasıyla paylaşması, okumayıp zengin patronun izinden gideceğini söylemesi “zerine yetişkinler yaptıkları yanlışın farkına varırlar: Annem de babam da Metin in hırçınlığının, Zeynel Bey in oğluna nişanlamak isteyişlerinden ileri geldiğini anlamışlardı. Birkaç g“n sonra, nişan için verilen sözden vazgeçildi. Ablama iş buldular. Şimdi çalışıyor Nesin, : . İpşiroğlu da eserinde karakterlerinde bazı değişim ve dön“ş“mlere yer vermiştir. Deniz in bir dönem öğretmenlerine karşı kullandığı imaj oyunu nun bir s“re sonra arkadaşlıklarına zarar vermeye başlaması ve Doğan ın eleştirileriyle Deniz in bu davranışlarından vazgeçmesi buna örnek olarak gösterilebilir.  Dil ve Anlatım Russell : , iyi bir çocuk kitabının anlatılacak g“zel bir öyk“ye sahip olmasının yeterli olamayacağını bununla birlikte doğru sözc“klerin dil ve anlatım kurallarına uygun bir şekilde işlenmesi gerektiğini, sözc“k seçiminin çocukların sınırlı söz varlığının dikkate alınarak yapılmasının özellikle önemli olduğunu belirtir. İncelenen kitaplardaki sözc“k seçimi bu özelliği destekler niteliktedir. Örneğin anlatım genel olarak duru, akıcı ve yalındır. Balaban : , Nesin in eserlerinde toplumsal bozuklukları, haksızlıkları, fırsatçılığı, b“rokrasiyi, yanlış değer yargılarını eleştirirken, pek çok kesimin kolayca okuyabileceği canlı, devingen, dolambaşsız bir anlatım yolu izlediğini belirtir. Nesin in kitabında noktalama ve yazımla ilgili bilgiler, bağlamlar aracılığıyla çocuğa sezdirilmiştir. Ancak, yazar Aziz Nesin in kendine özg“ birtakım yazım biçimleri vardır. Örneğin, azkalsın, bişey, ençok, herhangibiri, tiren sözc“kleri ölç“nl“ dilin yazım kurallarına uymaz. Ayrıca, yazıyla gösterilen her sayı bitişik yazılmıştır. Öte yandan, kitap mektuplaşma “zerine kurulduğu için mektup t“r“n“n özellikleri ve yazılı anlatımın kuralları sezinletilmiştir: Ahmet, ve Aralık tarihli mektuplarını aldım. Çok teşekk“r ederim. (astalanmıştım, o y“zden mektuplarını çabuk cevaplandıramadım Nesin, 91). Noktalama ve yazımla ilgili olarak İpşiroğlu nun kitabının başında ilk mektubun altında bir not bulunmaktadır. Burada Mektuplardaki kimi yazım yanlışları olduğu gibi bırakılmıştır International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES AZİZ NESİN’İN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HARİKA” KİTABIYLA ZEHRA İPŞİROĞLU’NUN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HÂLÂ HARİKA” KİTABININ ÇOCUK KİTAPLARINDA BULUNMASI GEREKEN İÇ VE DIŞ YAPI ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI denmektedir. Genel olarak çok fazla yazım yanlışı olmasa da yanlışların d“zeltilmemiş olması çocuk okur tarafından doğrunun algılanmasını zorlaştırabilir. Öte yandan bu yanlışlar, metinlerin çocuklar tarafından yazıldığına dair bir inanç oluşturmakta, fark edecekleri yazım yanlışlarıyla çocuk okura hata yapmanın yaşamın bir parçası olduğu hissettirilmektedir. Bu konuyla ilgili olarak Nesin, kitabının sonunda yer alan Yazardan Çocuklara Mektup başlıklı böl“mde, Çok iyi bildiğiniz bişeyi, bir de ben burada açıklayayım. Kolayca anladığınız gibi, bu kitaptaki mektupları Zeynep le Ahmet adındaki iki çocuk birbirine yazmadı. Onları ben yazdım, Zeynep le Ahmet adına onları ben uydurdum. Beşinci sınıf öğrencisi iki çocuğun birbirine bu kadar çok, bu kadar uzun hem de bu kadar yanlışsız mektup yazamayacağını siz çok iyi bilirsiniz. İçinizden ikiniz, birbirinize gerçekten mektuplar yazıp bunları toplasaydınız, dil yanlışları, imla yanlışları, daha başka yanlışlar yapacaktınız. Ama sizinkiler, yine de benim yazdıklarımdan çok daha g“zel olacaktı. Ç“nk“, siz yazdıklarınızda özden ve doğal olacaktınız Nesin, : demektedir. Nesin in sözleri İpşiroğlu nun kendi kitabındaki yanlışları bu nedenle d“zeltmemiş olduğu izlenimini uyandırmaktadır. (er iki kitapta da dil bilinci ve duyarlığı, çocuğa göre bir kurguyla uyarılmaya çalışılmış, eski ve yabancı sözc“kler yerine, g“ncel sözc“klerle sade bir anlatım tercih edilmiştir. Örneğin, Nesin in kitabında; Burda herkes birbirine sık sık ulan diyor. İnsanların birbirlerine ulan diye seslenmeleri dikkatimi çekti. Dilinizde en çok kullanılan kelime ulan olacak. Ama anlamını kime sordumsa bana anlatamadı. Ulan ne demektir? Nesin, : gibi anlatımlarla kaba ve kırıcı anlatım biçimi olay örg“s“ içinde eleştirilmiştir. Yine Nesin de dilin yanlış kullanımıyla ilgili olarak Adam, bir acayip konuşuyordu. Sözlerinin başı sonunu tutmuyor, şimdiki zamanla başladığı c“mleyi geçmiş zamanla s“rd“r“yor, gelecek zamanla da bitiriyordu Nesin, : gibi örnekler yer almıştır. Nesin, anlatımında yeni sözc“klere de yer vermiştir. Örneğin, Ahmet in öğretmeni eski bir anısın anlatırken okula yeni gelen bir öğrenciyle hen“z çok yakınlaşmadıklarını belirtmek için Aramızda daha özdenlik kurulmamıştı Nesin, : demiştir. İpşiroğlu da dil kullanımı konusunda hassas davranmıştır. Doğan ın sınıfındaki ağalar la girdiği tartışmada sarf ettiği sözler, bu konuda uyarıcı niteliktedir. Böyle durumlarda en iyisi hemen saldırıya geçmektir. Ben de elebaşları XXL e, Adından utan be! diye bağırdım. X diye bir harf T“rkçede var mı? İpşiroğlu, : . İpşiroğlu nun dil ve anlatım özellikleri incelendiğinde olabildiğince sade ve g“ncel bir dil kullandığı gör“lmektedir. Dilsel birimlerin, Nesin tarafından bağlam içinde kullanımı çocuk okurun d“zeyine uygundur. Aziz Nesin yer yer halkın konuştuğu dile başvurarak toplumun değişik kesimlerinden insanların d“nyasını yansıtmakta başarı gösterir Balaban, : . Örneğin, zengin ve z“ppe kesimin adeta kibarlık gösterisi olan dil kullanımlarına yer verilmiş, bu kesimin kullandığı dil “zerinden toplum eleştirisi yapılmıştır: Ataman ın babası her söz“ne ya bendeniz ya zatıâliniz diye başlıyor[…] Ataman ın annesi kocasından hep International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES  Emine KİTİŞ ÇINAR & Esra USLU YARDIMCI bizimki diye, Ataman dan da oğlan diye söz ediyordu[…] Bizimki her ne desem yapar. Sizinki nasıldır? diye sordu. Y“z“n“n değişmesinden annemin bozulduğunu anladım. Kim bizimki? dedi. Ataman ın annesi g“l“mseyerek Sizinki canım, sizin bey dedi Nesin, : 93). İpşiroğlu da kitabında kalıp sözleri çocuk okurun d“zeyine uygun şekilde sıkça kullanmıştır. Örneğin, Senin de dediğin gibi istersen ağzınla kuş tut, b“y“kler bizi gene de bebek gibi gör“yorlar İpşiroğlu, : . Şu ağaların y“reğini ağzına getiren bir imajım olmasını ne kadar isterdim İpşiroğlu, : . D“n işleri tatlıya bağlamak için Sevil i, Yelkenkulağı ve Patatesi çaya çağırdım İpşiroğlu, : gibi c“mlelerdeki kalıp sözler hem anlatımın daha renkli olmasını sağlamakta hem de çocuk okura dil birimlerinden örnekler vermektedir. İpşiroğlu nun anlatımı çocuk okurun beş duyusunu devindirici özellikler barındırmaktadır. Örneğin Benim yeni okulum Boğaz da deniz kenarında. Yeri öyle g“zel ki sana anlatamam. Ama binanın içi karanlık. Sınıfın pencereleri de k“ç“c“k, kalın demirlerin ardından her an renk ve biçim değiştiren deniz gör“l“yor Dışarıda masmavi deniz, göky“z“ bulutlar, martılar. Uzaktan gemiler, kimi kez k“ç“c“k balıkçı tekneleri geçiyor. G“neş duvarlarda, cam kenarlarında dolanıp arada bir göz kırpıyor. Bu sabah pencereyi azıcık araladığımda, koskocaman bir bulut demir parmaklıklara aldırmadan içeri s“z“ld“, içeri dolan mis gibi deniz kokusu sınıftaki toz, ter ve tebeşir kokusunu bastırdı İpşiroğlu, : c“mlelerinde görme ve koklama duyularına yönelik kullanımlar söz konusudur. İncelenen eserler mektup t“r“nde yazılmış romanlardır. Bir başka deyişle, romanların mektuplardan oluşan bir dil ör“nt“s“ vardır. Bu özellik, çocukta okuma ve yazma isteği uyandırmaktadır. Örneğin Nesin in her biri yaklaşık on sayfadan oluşan mektupları, okurda okuma rahatlığı ve kolaylığı sağlamış ve okuma isteği uyandırmıştır. Okurda kendinin de benzer mektuplar yazabileceği, bu mektuplarla yazma becerisi ve alışkanlığı kazanabileceği duygusunu uyandırmıştır. Balaban : , Aziz Nesin in pek çok kitabında ve pek çok t“rde mektup tekniğini başarıyla uyguladığını belirtmiştir. İpşiroğlu nun e-postaları daha kısa parçalardan oluşmaktadır. Bazen bir-iki sayfa olan e-postalar kimi zaman yarım sayfa dahi olabilmektedir. Metinler çocuk okurun yaşam gerçekliğine yakındır. Bu durum, kendi yaş grubunda iki çocuğun e-postalarını okuyan ve karakterlerle etkileşime giren çocuk okurda hem okuma isteği uyandırmakta hem de romandaki çocuklar gibi kendisinin de yazabileceği d“ş“ncesini uyandırmaktadır.  İletiler İleti bir edebiyat yapıtında anlatılmak istenen temel d“ş“ncedir t“ba . Edebiyat yapıtlarında ileti dendiğinde yazarla okur arasında kurulmak istenen duygu ve d“ş“nce ortaklığı akla gelmelidir Sever, : . Çocuk edebiyatında iletiler, çocuk okurda yaşama ve edebiyata karşı duyarlık oluşturacak biçimde sunulmalıdır. Çalışma kapsamında incelenen iki roman da genel olarak bu koşulları sağlamaktadır. İletiler çocuk okurun anlam evrenine uygun yeni yaşantıları kazandırıcı niteliktedir. Örneğin, Nesin i nkitabındaki Ayıp Bir Laf adlı böl“mdeki iletilerden biri: anne ve babaların söz ve eylemleriyle çocuklarına örnek olması doğrultusundadır. Bu ileti, yazınsal bir kurgu içinde sunulduğu için, çocuk okurun belleğinde yeni anlamlar kazanır. Kişinin söz ve davranışlarında tutarlı olması ve bunu yapmayan kişileri eleştirebilmesi gibi davranış özelliklerini kazandırıcı niteliktedir. International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES AZİZ NESİN’İN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HARİKA” KİTABIYLA ZEHRA İPŞİROĞLU’NUN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HÂLÂ HARİKA” KİTABININ ÇOCUK KİTAPLARINDA BULUNMASI GEREKEN İÇ VE DIŞ YAPI ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI Kitaplardaki iletiler çocukta yaşama ve insana yönelik duyarlık oluşturmaktadır. Örneğin, karakterlerin birbirleriyle eşduyum sağlayabilmesi, çocuk okurun da karakterlerle eşduyum sağlayabilmesini kolaylaştırmıştır. Öğretmeninizin anlattığı olay gerçekten çok acıklı. Elsiz çocuğun, m“d“r“n tokadıyla yere d“şmesi göz“mde canlandı. Çok “z“ld“m. Nesin, : 74) sözleri bu durumu örneklendirmektedir. Kitaplardaki iletiler evrensel insanlık ve ahlâk değerlerini de çocuklara duyumsatıcı niteliktedir. Örneğin her iki kitapta da ayrımcılık, adlalet, samimiyet gibi kavramlar felsefi sorgulamalarla çöz“mlenmiş, bu kavramlara yönelik ört“k iletiler okurun yorumuna ve kararına sunulmuştur. Örneğin, Kız olmak daha doğuştan bir şanssızlık mı? Sen erkek olduğun için, doğuştan şanslı sayılırsın. Bu konuda senin ne d“ş“nd“ğ“n“ öğrenmek isterim. Nesin, : t“mcelerinde gör“ld“ğ“ gibi soru-cevap ve tartışma yöntemlerine başvurulmuştur.  Çevre Nesin in kitabında olayın geçtiği çevre belirgin biçimde kurgulanmıştır. Ahmet ve Zeynep in mektuplaşmalarından oluşan kurgu belirgindir. Gerçek bir mektupta bulunması gereken sesleniş, yer- zaman belirtme, esenlik dileme gibi öğeler tam ve doğru olarak kullanılmıştır. Ayrıca Ahmet in ve Zeynep in içinde bulundukları sosyal çevre okul, aile, arkadaş çevresi akılcı ve tutarlı biçimde betimlenmiştir. İpşiroğlu nun kitabında da Doğan ve Deniz anlattıkları hikâyelerin geçtiği fiziki ve sosyal çevreleri ayrıntılı olarak betimlemişlerdir. Örneğin Doğan, taşındıkları yeni evlerini şu şekilde betimlemektedir: Evimiz çarşının içinde. Pencerelerinin doğramaları maviye boyanmış “ç katlı k“ç“k bir apartman. İki basamakla çıkılan sokak kapısı da s“t mavisi. Biz en alt katta oturduğumuz için evin arka tarafındaki kocaman bahçeden de yararlanıyoruz İpşiroğlu, : . (er iki kitapta da başkarakterlerin içinde yaşadığı toplumsal ve k“lt“rel çevre önemli yer tutmakta, yaşamlarındaki etkisi vurgulanmaktadır. Şimdiki Çocuklar (arika kitabında, karakterlerin içinde bulundukları toplumsal ve k“lt“rel çevre onların kendilerini özg“rce gerçekleştirmelerine katkı sağlamamaktadır. Karakterlerin okul ve aile çevresi baskıcı ve kalıplaştırıcı niteliktedir. Ancak, bu durum konuyu yapılandıran bir çatışma öğesi olarak kurgulanmıştır. Kişi-toplum çatışmasına sıkça yer verilmiş, böylece toplum eleştirisi yapılmıştır. Şimdiki Çocuklar (âlâ (arika kitabında ise başkarakterlerin içinde yaşadıkları toplumsal çevreler iki farklı sınıfa ait özellikler taşımaktadır. Deniz daha modern ve özg“rl“kç“ bir ailede, İstanbul gibi b“y“k bir şehirde, y“ksek eğitimli kişilerle bir arada yaşarken Doğan Fethiye gibi k“ç“k bir yerde, geleneksel ve d“ş“k eğitimli kişiler içinde yaşamaktadır. Deniz in ailesi bir birey olmasına destek olurken Doğan ın ailesi daha baskıcı bir yapıdadır. Bu iki kutuplu sosyal çevre çocuk okurun karşılaştırma yapmasına dolayısıyla kendi çevresini de bu bakış açısıyla sorgulamasına katkı sağlamaktadır. International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES International Journal of Languages’ Education and Teaching ISSN: – , Mannheim – GERMANY UDES p. Çalışmanın bulguları aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. Şimdiki Çocuklar Harika Şimdiki Çocuklar Hâlâ Harika DIŞ YAPI Boyutlar 13x cm 16x24 cm Kağıt 2. Hamur, mat, dayanıklı . (amur, mat, dayanıklı Kapak-cilt Kaliteli, sağlam, mat selofan Kaliteli, sağlam, mat selofan Ön ve arka kapak izleksel uyum içinde değil. Ön ve arka kapak izleksel uyum içinde. Kapak tasarımı içeriğe dön“k d“ş“nsel hazırlığa Kapak tasarımı içeriğe dön“k d“ş“nsel hazırlığa olanak tanımakta. olanak tanımakta. sınıftaki iki çocuğun e-posta yoluyla yazışması yaş ve “st“ okur kitlesine uygun. yaş ve “st“ okur kitlesine uygun. "Rastlantısallık", "aşırı duygusallık" yok. "Rastlantısallık", "aşırı duygusallık" yok. Merak öğesi dengeli kullanılmış Merak öğesi dengeli kullanılmış Olaylar dizisi; çocuğun d“ş“nmesine, d“ş Olaylar dizisi; çocuğun d“ş“nmesine, d“ş kurmasına, heyecanlanmasına ve hoşça zaman kurmasına, heyecanlanmasına ve hoşça zaman geçirmesine olanak sağlamakta. geçirmesine olanak sağlamakta. Karakterler Geniş bir karakter kadrosu Geniş bir karakter kadrosu Başkarakterler Ahmet ve Zeynep. Başkarakterler Deniz ve Doğan. AZİZ NESİN’İN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HARİKA” KİTABIYLA ZEHRA İPŞİROĞLU’NUN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HÂLÂ HARİKA” KİTABININ ÇOCUK KİTAPLARINDA BULUNMASI GEREKEN İÇ VE DIŞ YAPI ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI Başkarakterler gelişmeye, değişmeye, öz Başkarakterler gelişmeye, değişmeye, öz denetim kurmaya açık, çok yönl“, dinamik denetim kurmaya açık, çok yönl“, dinamik Ahmet; on bir yaşında bir ilkokul öğrencisi. Doğan; başarılı bir . sınıf öğrencisi. Okumayı da Duyarlı, yardımsever, iyimser. Dar gelirli çok sevmekte. Geleneksel bir aileden gelmekte kesiminden bir aileye mensup. İstanbul'da ama bu geleneksel yapıyı sorgulamaktadır. yaşamakta. Fethiye'de yaşamaktadır. Deniz; . sınıfa devam etmektedir. Kitap okumayı sever ama okul dersleri konusunda Zeynep; on bir yaşında bir ilkokul öğrencisi. isteksizdir. Arkadaşlığa çok önem verir. Annesi Okumayı-yazmayı seven, söz“nde duran, dost Sema ve babası Devrim, aslında Aziz Nesin in canlısı, dağınık bir çocuk. Dar gelirli kesiminden Şimdiki Çocuklar (arika adlı kitabındaki bir aileye mensup. Ankara'da yaşamakta. Ahmet ve Zeynep tir. Modern bir ailenin “yesi olan Deniz, ailesi tarafından bir birey olarak kabul edilmektedir. Karakterler farklı sosyo-ekpnomik yapıdan Karakterler aynı sosyo-ekpnomik yapıdan gelmekte. gelmekte. Karakterler, çocuk okurun okumayı istekle Karakterler, çocuk okurun okumayı istekle s“rd“rmesini sağlayacak; eğlenme, keşfetme ve s“rd“rmesini sağlayacak; eğlenme, keşfetme ve devinme gereksinimlerine uygun devinme gereksinimlerine uygun Karakterler d“ş“nce, davranış ve eylemleriyle Karakterler d“ş“nce, davranış ve eylemleriyle tutarlı tutarlı Karakterler arası iletişim akılcı ve mantıklı Karakterler arası iletişim akılcı ve mantıklı yollarla geliştirilmiştir. yollarla geliştirilmiştir. Karakterlerin, yaşadıkları olaylar ve Karakterlerin, yaşadıkları olaylar ve çevrelerindeki etkileşimlerle, tutarlı ve çevrelerindeki etkileşimlerle, tutarlı ve inandırıcı değişimler geçirdiği sezinletilmiştir. inandırıcı değişimler geçirdiği sezinletilmiştir. Plan Olaylar arası anlamsal ve mantıksal tutarlılık var Olaylar arası anlamsal ve mantıksal tutarlılık var Olaylar arası geçişler çocuğun ilgisini ve Olaylar arası geçişler çocuğıun ilgisini ve merakını canlı tutabilecek nitelikte merakını canlı tutabilecek nitelikte Dil ve Sade, duru ve yakın anlatım Sade, duru ve yakın anlatım anlatım Ölç“nl“ dilin yazım özelliklerine uygun; ancak Ölç“nl“ dilin yazım özelliklerine uygun; ancak İpşiroğlu bazı yerlerde bilinçli olarak yazım Nesin'in kendine özg“ birtakım yazım biçimleri yanlışı yapmakta, mektupların çocuklar var. tarafından yazıldığına dair izlenim uyandırmakta Dil bilinci ve duyarlılığı var. Dil bilinci ve duyarlılığı var. Anlatım, çocuğun beş duyusunu dveindirici Anlatım, çocuğun beş duyusunu dveindirici nitelikte nitelikte 4. SONUÇ Bu çalışmada, Nesin in Şimdiki Çocuklar (arika kitabı ile İpşiroğlu nun Şimdiki Çocuklar (âlâ (arika adlı kitabı, çocuk edebiyatının iç ve dış yapı özellikleri bakımından karşılaştırılmıştır. Otuz sekiz yıl arayla yazılan kitaplardan Nesin in kitabı önc“l; İpşioğlu nun kitabı ardıl niteliğindedir. Ancak çocuk edebiyatının iç ve dış yapısal özellikleri bakımından bir International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES  Emine KİTİŞ ÇINAR & Esra USLU YARDIMCI karşılaştırma yapıldığında; her iki kitabın da özg“n bir anlatımı olduğu, başarılı bir yazınsal kurguya sahip olduğu; benzerliklerle birlikte farklılıklar da barındırdığı gör“lm“şt“r. İncelenen kitaplar arasındaki en belirgin benzerlikler: yazınsal t“r, bakış açısı ve karakterlerde gör“lm“şt“r. Kitaplar, karşılıklı mektuplardan oluşan roman t“r“ndedir. Bu mektuplar konularını onlu yaşların başındaki bir kız ve bir erkek çocuğun yaşamından almıştır. Bu çocukların yaşama bakışları eleştirel, yaratıcı ve yansıtıcı nitelikler taşır. Öte yandan, her iki kitabın anlatma zamanlarının farklı oluşu, tarihsel zaman etkisini g“ndeme getirmiştir. Bir başka deyişle bilimsel, teknolojik, toplumsal değişme ve gelişmeler kitapların dokusunu tamamen değiştirmiştir. Önc“l kitapta iletişim mektup, ardıl kitapta ise e-posta kanalıyla gerçekleşmektedir. Kitaplardaki karakter çiftlerinin farklı ailelerden ve farklı sosyo-k“lt“rel çevrelerden gelmeleri de konu alanını değiştirmiş ve geliştirmiştir. Çalışma sonunda, incelenen kitapların T“rk çocuk edebiyatının başarılı birer örneği olduğu, g“lmece t“r“ne ve okuma k“lt“r“ne önemli katkılar sağladığı gör“lm“şt“r. Bu durum, ardıl kitabın basit bir kopya olmak yerine, başlı başına bir eser olma katına y“kseldiğini d“ş“nd“rmektedir. T“rk çocuk kitapları iç ve dış yapısal özellikleri bakımından pek çok araştırmanın konusu olmuştur Demircan, ; Aydos, tarihsiz; L“le-Mert, ; Gönen vd., ; ancak bu özelliklerin karşılaştırmalı olarak ele alındığı çalışmalar sınırlıdır Pulat, . Bunun nedeni, T“rkiyede karşılaştırmalı çocuk edebiyatının hen“z pek yeni bir çalışma alanı olmasıdır. Araştırmanın, karşılaştırmalı çocuk edebiyatına gerek kuramsal, gerek uygulamalı bir katkı sağlayacağı d“ş“n“lmektedir. Araştırma kapsamında T“rk çocuk edebiyatına ait farklı yazınsal t“rlerin anı, deneme, öyk“, şiir… karşılaştırılması, çocuk edebiyatında yeniden yazma rewriting yöntemini incelemesi, yalnızca iç ve dış yapı özelliklerini karşılaştırılmasıyla sınırlanan çalışmanın eğitsel ilkelere uygunluk bakımından da yapılması önerilmektedir. KAYNAKÇA Aky“z, M. . Muzaffer İzgü’nün çocuk kitaplarının çocuk edebiyatının temel ilkeleri açısından incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara. Arak, H. (). Genç Werther'in acıları ile Genç W.'nin Yeni Acıları başlıklı eserlerin içerik ve biçim açısından karşılaştırılması. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (1), Aydos, E. (. tarihsiz . Resimli çocuk kitaplarının içerik ve fiziki özelliklerinin incelenmesi. Mayıs tarihinde monash.pw adresinden erişildi. Aytaç, l. . Karşılaştırmalı edebiyat bilimi . bs. . İstanbul: Say Yayıncılık. International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES AZİZ NESİN’İN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HARİKA” KİTABIYLA ZEHRA İPŞİROĞLU’NUN “ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HÂLÂ HARİKA” KİTABININ ÇOCUK KİTAPLARINDA BULUNMASI GEREKEN İÇ VE DIŞ YAPI ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI Demircan, C. . TÜBİTAK çocuk kitaplığı dizisindeki kitapların dışyapısal ve iç yapısal olarak incelenmesi. Mersin Ünivesitesi Eğitim Fak“ltesi Dergisi, 2(1), Higonnet, M. R. (). A play of comparison. tarihinde monash.pw adresinden erişildi. İnce, A. Ö. . temel eserin çocuk edebiyatının temel ilkeleri bağlamında incelenmesi. Yayımlanmamış y“ksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara. İpşiroğlu, Z. . Şimdiki Çocuklar (âlâ (monash.pwul: Can Çocuk. Karasar, N. . Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. L“le-Mert, E. . İlköğretim ., . ve . sınıf t“rkçe ders kitaplarında yer alan öyk“lerin çocuk yazınının temel ilkeleri bağlamında incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1 (1), Gönen, M., Katrancı, M., Uygun, M., Uçuş, Ş. . ilköğretim birinci kademe öğrencilerine yönelik çocuk kitaplarının, içerik, resimleme ve fiziksel özellikleri açısından incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi. 36 (), Nesin, A. . Şimdiki Çocuklar (arika. İstanbul: Nesin. O Sullivan, E. . Comparative children s literature. USA: Routledge. Pulat, A. . G“m“ş kanat ile tobia ve melek in karşılaştırılması. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (2), Russell, D. L. . Literature for children a short ıntroduction. USA: Pearson. Sever, S., Dilid“zg“n, S., Neydim, N., Aslan, C. . İlköğretimde çocuk edebiyatı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. Sever, S. (). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayıncılık. International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES 

ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HARİKA KİTABININ YAZILI SORULARI

monash.pwın içindeki olayların geçtiği yerler nereleridir? 

Cevap: İstanbul ve Ankara

monash.pwın yazarı kimdir?

Cevap: Aziz Nesin

monash.pw bu kitabı kaç yılında yayınlamıştır?

Cevap

monash.pw&#;in kardeşinin adı nedir?

Cevap:Metin

monash.pw&#;in kardeşinin adı nedir?

Cevap:Fatoş

monash.pw&#;in başlıca özelliği nedir?

Cevap:Sakar ve yaramaz oluşu

monash.pw&#;in başlıca özelliği nedir?

Cevap:Dürüst ancak düzensiz oluşu

Yaş günü hakkındaki mektubu kim yazmıştır?

Cevap:Zeynep

Zeynep'in dedesinin arkadaşının mesleği nedir?

cevap=gazeteci

Ahmetlerin evindeki harika kimdir?

cevap=fatoş

Metin'in neye ilgisi vardır?

cevap=makine

Babasının  Metin'in makinelere olan ilgisini nasıl değerlendiriyor?

cevap=kabiliyetsizlik

Nurten'in bir tane özelliğini söyleyiniz.

cevap=şişman

Metin neden babasına hangi yalanı söyleyeceğini düşünüyordur?

cevap=Babası tıraş olmasını söylemiştir ama metin unutmuşmonash.pwının kızacağını düşündüğü için yalan bulmaya çalışır.

Nurten'in anne ve babası kavga ederken Nurten gelince ne yapıyorlar? cevap=Nurten'e çaktırmamaya çalışıyorlar.

Bu kitabın konusu nedir?

cevap=Birbirinden ayrılmak zorunda kalmış iki arkadaşın mektuplaşmaları.