Down Sendromlu Bireyler Evlenebilir Mi

Down sendromu hakkında geniş detayları ile muazzam bir blog yazısı

Özel insanlar; Down sendromu bireyler için kullanılan en genel tabirdir. Bunun en belirgin nedenleri; hem bu bireylerin duygusal bir yapıya sahip olması, hem de konunun hassas bir yapıda olmasıdır. Yasal prosedürler gereği engelli olarak kabul edilseler de tıbben ve de sosyolojik olarak engelliden daha çok farklı olarak nitelendirilirler. Peki, bu bireyleri özel ve farklı kılan down sendromu nedir? down sendromu belirtileri Down sendromu belirtileri nedir? Daha önce de belirttiğimiz gibi down sendromu bir hastalık değildir. Tıp literatüründe genetik kromozom anomalisi olarak adlandırılır. İnsan vücudunu oluşturan hücrelerin ana yapısı, yani çekirdeği, kromozomlarla birbirine bağlanmış genlerden oluşur. Normal bireylerde karşılıklı olarak birbirine bağlanmış 46 kromozom bulunurken, down sendromlu bireylerde bu 47 kromozomdur. noktada 2 yerine 3 kromozom birbirine bağlanır ve ortaya çıkan bu durum hücresel bozukluklara sebep olur. Down sendromu, bu farklılık sonucu ortaya çıkar. Down sendromlular günü Dünyada her mart ayının 21 21/03 Dünya down sendromu günü olarak ilan edilmiştir. Down sendromunda normalde 2 adet olması gereken kromozom’un 3 adet olmasından esinlenilerek Birleşmiş Milletler tarafından 21 Mart günü dünya down günü olarak kabul edilmiştir. Down sendromu sebepleri nelerdir? Down sendromunun sebepleri araştırıldığında, maalesef tatmin edici bilgilere ulaşılamamıştır. Yalnızca 35 yaş üstü hamile olan kadınlarda down sendromlu bebek sahibi olma riskinin arttığı gözlemlenmiştir. Ailelerin yaşantıları, alışkanlıkları, sosyal statüleri ve buna benzer pek çok faktör bu farklılığın ortaya çıkmasında bir etken değildir.

Down sendromu ortalama olarak her doğumda bir görülür. Dünya genelinde 6 milyon olduğu tahmin edilen down sendromlu sayısının, ülkemizde yaklaşık bin olduğu düşünülmektedir. Down sendromu kromozom sayısı kaçtır? Down sendromu tür olarak kendi içinde üçe ayrılır. Bu sayının %90 %95’lik kısmını Trisomy 21 olarak adlandırılan kromozom anomalisi oluşturur. Translokasyon ve mozaik DS, nadir görülen diğer iki türdür. Trisomy En yaygın görülen anomali türüdür. noktada 2 yerine 3 kromozomun birbirine bağlanması sonucu ortaya çıkar. Bu eşleşme spermden gelen ikili bölünmemiş yapıdan kaynaklanabileceği gibi, yumurtadan gelen ikili bölünmemiş yapı da buna sebebiyet verebilir. Yani bu farklılığın kaynağı, tespit edilememekle birlikte anne ya da baba olabilir. Translokasyon: Bu anomali genel down sendromlu sayısının yaklaşık %4’lük bir kısmını oluşturur. Hücre yapısı normal, yani 46 kromozomluk bir yapıya sahip olmasına karşın, kromozomdan kopan bir parçanın başka bir kromozoma yapışması sonucu ortaya çıkar. Bu durum sonucu dünyaya gelen birey, yaygın olarak görülen tirle aynı özelliklere sahip olmuş olur. Fakat tür olarak daha fazla tehlike arz etmektedir. Diğer türlerde genetik bir kalıtsallık olmamasına karşın, bu bireylerin çocuk sahibi olması durumunda çocuğun da down sendromlu olma riski artmaktadır. Taşıyıcı kişi anne ise bebeğin down sendromlu olma ihtimali %33 iken, taşıyıcının baba olması durumunda bu risk %20 olarak tespit edilmiştir. Bu tür hamileliklerden doğan bebekler down sendromlu doğması durumunda, yine translikasyon anomali bozukluğuna sahip olurlar. Mozaik DS: Bu anomali genel down sendromlu sayısının yaklaşık %6’lık bir kısmını oluşturur. Bu türde hücreler, bazı hücrelerle aynı özelliği taşımazlar. Yani bir hücre 46 kromozomlu normal bir hücre iken, diğer hücre genel anomaliye sahip 47 kromozomlu bir hücredir. Bunun sebebi, anomalinin gelişimin başında değil bir ileri safhasında oluşmasıdır. Böylelikle hücre bir bölümde doğru sıralanırken, ardından hücresel bozukluğa uğramış dizin sıralanır. Bu da ortaya mozaiğe benzeyen bir tablo çıkartır. Down sendromunun kalıtsal özellikleri nelerdir? Down sendromunun kalıtsal özellikleri var. Peki, down sendromlu bireyler ya da çiftler evlenebilir mi? Down sendromlu bireyler en fazla 50 IQ seviyesine ulaşabilirler. Bu da yaşındaki bir çocuğa eşdeğer olma durumudur. Fakat bireyler cinsellik ve sosyal yaşantı konusunda gerekli donanıma sahip hale getirilirse bu mümkün olabilir. Dünya genelinde bir çok örneği bulunan bu evlilikler, genel itibariyle gelişmiş ülkelerde görülmektedir. Hamilelikte down sendromu bebekler nasıl anlaşılır? Hamilelikte bebeğin down sendromlu olup olmadığı teşhis edilebilir fakat bunun için 9 haftalık bir sürecin geride kalmış olması gerekir. Bu ilk aylarda yapılan testler kesin sonuç vermezler fakat bebeğin plasentasından ya da plasentanın içinde buluna sıvıdan alınan örneklerle yapılan kromozom analizleri kesin sonuç vermektedir. Bu işlemin gerçekleştirilebilmesi için de hamilelikte en erken 14 aylık bir sürenin geçmesi gerekmektedir. Down sendromu belirtileri ve özellikleri nelerdir? down sendromu özellikleri Down sendromlu bireyler dışardan bakılınca hemen fark edilebilen fiziksel özelliklere sahiptir. (Dünya genelinde birkaç kişide bu fiziksel duruma sahip olmama durumu tespit edilmiştir. Bu durum genel itibariyle çok nadir olarak adlandırılabilecek bir durumdur. Ayrıca bu bireylerin zihinsel fonksiyonları diğer down sendromlu bireylerle aynıdır.)

Down sendromu nasıl anlaşılır? Gözlerin çekik ve normalden küçük olması, avuç içinde tek çizginin var olması, burnun üst kısımdan basık olması, ellerin normalden küçük olması, serçe parmağının kıvrık olması, ensenin normalden kısa ve kalın olması. En başlıcaları bunlar olmakla birlikte hepsinin ya da bir kaçının birlikte olması, down sendromlu bir bireyin fiziksel özelliklerini oluşturur. Down sendromu gelişimi nasıldır? Down sendromlu bireyler bebeklikten itibaren normalin altında bir hızla gelişim gösterirler. Genel itibariyle kısa boylu olan bu bireyler, yeme bozuklukları yaşadıkları için ilerleyen yaşlarda aşırı kilolu olabilirler. Metabolizmaları normalden daha yavaş çalışır. Bu sebeple çok sık kas ve eklem problemleri ile karşılaşabilirler. Lösemi ve buna benzer bir çok hastalığa yakalanma riski bulunan down sendromlu bireyler, normal insanlardan ortalama 20 yıl daha az yaşarlar. Down sendromluların zekası Zihinsel olarak farklılık gösteren down sendromluların beyin gelişim hızları çok düşüktür. Bu durum yaşları ilerledikçe daha da çok ortaya çıkmaktadır. Fakat doğru ve profesyonel bir eğitim ile yaşamlarını kaliteli bir şekilde sürdren bir çok down sendromlu bulunmaktadır. Ülkemizde ve dünyada bulunan sporcu, sanatçı ve çalışan down sendromlular, bunun en güzel örneğidir. Daha sonraları birçok yerde örnekleri artsa da İzmir Bornova’da bulunan Down Cafe, bunun en somut örneğidir. Bu kafede ürün hazırlayıcılar ve garsonlar tamamıyla down sendromlu bireylerden oluşmaktadır. Down sendromu kaç yıl yaşar? Down sendromlu bireyler zihinsel bir engele sahip olsalar dahi, bu durumun onları duygu sahibi olmaktan alı koyan bir yanı yoktur. Onlar da sevinir, üzülür, acı çeker, özlem duyar, kırılır, kırar, kırdığını fark eder, öfke gösterir, merhamet duyar, cinsel kimliklerinin farkındadır, ergenlik bunalımı yaşar, aşık olur, bunu belli etmeye çalışır ve sevildiğinin farkında olur. Bizler hangi duyguları yaşıyorsak onlar da aynı duygulara sahiptir. Bu yüzden down sendromu bir kusur ya da engel değil, farklılıktır.

seafoodplus.info

Son dönemlerde ailelerinin isteğiyle ve kimi dernek, belediyelerin de katkısıyla down sendromlu çocuklar için yaptırılan temsili düğünlerde bir artış görülüyor.

Zaman zaman tanınmış kişilerin de iyi niyetli olarak katıldığı bu temsili düğünlerle ilgili haberler medyada da yer bulabiliyor.

Ailelerin “Çocuğum hayatında bir kere gelinlik ya da damatlık giyinsin” diye istediği, konukların da aileye veya çocuğa moral olsun diye katıldığı bu temsili düğünlerin aslında çocukların psikolojisinde sonradan ciddi hasarlara yol açtığı iddia ediliyor.

İddianın sahibi ise Engelsiz Hayat Dayanışma Derneği Başkanı Adem Kuyumcu.

Temsili düğünler kimi zaman medyada da yer buluyor / Fotoğraf: Twitter

Damatsız, gelinsiz düğünler!

Sosyal medya hesabında temsili düğünlere isyan eden Kuyumcu, Independent Türkçe’nin sorularını yanıtladı. Kuyumcu, şöyle konuşuyor:

Türkiye’de, kamu kurumları ya da siyasi partilerin desteği ile down sendromlu bireylere ‘damatsız ya da gelinsiz’ temsili düğünler yapılmaktadır. Yazılı ve görsel medyada bu eylemler yayınlanarak, teşvik edilmektedir. Temsili düğünler, kendini savunamayacak durumda olan engelli bireyin gelişimine zarar vermekte, cinsel istismar hedefi haline getirmektedir.

Düğünden sonra çocuğun kafasına takılan sorular neler?

Kuyumcu, down sendromlu çocuklar açısından asıl sorunun temsili düğünden sonra başladığını, bu düğünü temsili görmeyip ciddiye alan çocukların şu soruları zihninde sorgulamaya başladığını iddia etti:

Düğünüm oldu, eşim nerede?

Neden cinsel hayatım yok?

Neden çocuk yapamıyorum?

Adem Kuyumcu / Fotoğraf: Independent Türkçe

“Sorulara cevap bulamamak bunalıma sokuyor!”

Kuyumcu bu sorulara cevap bulamamanın çocukların psikolojisinde yarattığı etkiyle ilgili şu iddialarda bulundu.

Temsili düğünlerin ardından, downlu bireyler evlilikle ilgili sorularına cevap bulamamakta, ciddi boyutta psikolojik sorunlar yaşayarak, cinsel istismara açık hale gelmektedir.

Downlu bireyler, sanılanın aksine gibi soruları kendilerine ve ailelerine soracak bilinç düzeyine sahiptir. Sahte düğünle kandırıldığı için cevap bulamaz ve ağır ruhsal sorunları başlar.

"Sahte düğün sonrası cinsel istismara maruz kalabiliyorlar"

Kuyumcu'nun bir iddiası daha var ki o hayli ciddi.

Sahte düğün yapılan down endromlu bireyler sonradan 'Düğünün yapıldı artık cinsellik yaşayabilirsin' denilerek kandırılıp istismar edilebiliyorlar. 

Down sendromlu ve otizmli bireylerin cinsel dürtüleri ve cinsel ihtiyaçları vardır. Hatta tipik gelişen birinden daha fazla olabiliyor.

Cinsel istismar vakalarının yüzde doksanının tanıdık sapıklar tarafından yapıldığı bilinmektedir. Down sendromlu bireyi yalanı bilmediği için çok çabuk kandırılabilmektedir.

“Sapkın bir durumu çocuğa meşru gibi yansıtılıyor”

Kuyumcu düğünlerde yaşanan bir başka sıkıntının da şu olduğunu iddia ediyor:

Diğer düğünlerde gelin ve damat oluyor. Onlara yapılan düğünde gelin damat ya yok ya da annesi babası öğretmeni gelin, damat oluyor. Yani sapkın bir durumu da çocuğa meşru gibi yansıtıyorlar.

Çocuk gelinlik ister, anne ve babası bunu derneklere, belediyelere ya da ünlülere söyler onlar da bunu şova dönüştürüp iyi bir şey yapmış gibi reklam ederler.

Tanınmış kişiler de zaman zaman iyi niyetle temsili düğünlere katılıyor. Ancak Kuyumcu bunun yanlış olduğunu iddia ediyor / Görsel: Twitter

“Temsili düğünler de yasaklansın”

Kuyumcu’nun aileleri, belediyeleri ve bu düğünlere destek olan dernekleri duyarlı olmaya çağırdı. Kuyumcu’nun bir de çözüm önerisi var:

Bu yanlışı sürekli yaparak normalleştirmek iyilik değil büyük kötülük yapmaktır. Telafisi imkansız sonuçlara neden olan temsili düğünler, insan haklarına aykırıdır ve derhal yasaklanmalıdır!

Bu eylemi teşvik eden, reyting için haber yapan, reklam amacı ile kullanan, her kurum ve birey suç işlemektedir.

Zihinsel engellilerin resmi olarak evlenmesine izin verilmediğine göre temsiline de izin vermemelidir.

Aileye ve bireye; evliliğin, düğünün, gelin ve damat olmanın ne olduğu açıkça anlatılmalıdır.