Şemsperi Haseki Sultan
Kösem Sultan
Mahpeyker Kösem Sultan (Osmanlıca: كوسم سلطان; ö. 2 Eylül ), Osmanlı İmparatorluğu tarihinin en güçlü kadın figürlerinden biri, Padişah I. Ahmed'in nikâhlı eşi, IV. Murad ve İbrahim'in annesidir. Osmanlı tarihinin en güçlü ve etkili kadınlarından biri ve aynı zamanda sonradan "Kadınlar Saltanatı" olarak adlandırılan dönemin merkezi bir figürü oldu. Naip olarak, Osmanlı İmparatorluğu'nu yaklaşık 20 yıl boyunca etkin bir şekilde yönetti.
Osmanlı tarihinde iki oğlunu tahta çıkarıp akabinde de torununun saltanatını gören tek Osmanlı sultanıdır. Ayrıca Osmanlı tarihinde katledilen tek valide sultan olma niteliğini taşımaktadır. (Vālide-i Maḳtūle). Osmanlı hareminde kadın hakimiyetinin sembolü haline geldiği ve Haseki Hürrem Sultan'la başlayan, popüler kültürde ve tarihi edebiyatta Kadınlar Saltanatı olarak adlandırılan dönemi zirveye ulaştırdığı kabul edilmektedir. Kösem Sultan yılında Osmanlı devlet geleneğinde daha evvel hiç yaşanmamış bir şekilde saltanat naibi olarak devleti yönetmeye çalışmış, büyük ölçüde de başarılı olmuştur. Siyaset ve yönetim tarihleri içerisinde kadından söz edilirken akla gelen en büyük isimlerden biri olmayı başarmıştır.[1]
Kökeni[değiştir kaynağı değiştir]
Şehzade Osman küçükken Kösem ile araba gezintilerine çıkardı; bu gezintilerde yol kenarında duranlara para atarak kendini göstermeyi severdi. Daha sonra Ahmed, oğluyla hasekisi arasındaki bu ilişkiye müdahale etti; elçi Valier 'da padişahın Kösem ile Osman'ın görüşmesini yasakladığını bildirmişti. Belki de gerekçesi Valier'in de yorumladığı gibi, Kösem'in oğullarının geleceği hakkında iyi bilinen planlarının şehzadelerin güvenliğini tehlikeye sokması korkusuydu. Bir diğer olası sebep de artık ergenlik çağına gelen bir şehzadenin namahrem bir kadının yanında olmasının uygunsuz düştüğü yargısıydı. Yine de Ahmed'in ölümünden sonra ilişki yeniden devam etti. 'da Osman, padişah olarak Kösem'i eski sarayda üç günlük bir ziyafetle onurlandırdı.[10]
Ekber ve Erşed Sistemi'nin getirilmesindeki etkisi[değiştir kaynağı değiştir]
Boylu boslu, narince idi. Kaynaklarda teninin cazibeli beyazlığı, gözlerinin kadife gibi derin kahverengiliği, sarı saçlarının göz kamaştırıcı parlaklığı belirtilir.[46]