Pazarlama Yönetimi Vize Soruları

EGE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI PAZARLAMA YÖNETİMİ VİZE SINAVI (ÖDEV) Ad Soyad: Duygu Aras No: Aşağıdaki soruları seafoodplus.info siteni inceleyerek yanıtlayınız. 1- Firma pazarlama temelli ürün anlayışını nasıl uygulamaktadır? Örnekler vererek açıklayınız (15). Pazarlamanın net bir tanımı olmamakla birlikte yılında Amerikan Pazarlama Derneği’nin pazarlama tanımına ilişkin: Pazarlama; müşteriler, alıcılar, paydaşlar ve genel olarak toplum için değer yaratma, haberdar etme, sunma ve değişim için kurumsal düzenleme ve süreçleri içeren faaliyetlerdir.1 Pazarlama anlayışı; üretim yaklaşımı, ürün yaklaşımı, satış yaklaşımı, pazarlama yaklaşımı olarak sınıflandırılmaktadır. Ürün Yaklaşımı Pazarlamadaki 4P’den biri olan ürün, pazarlamanın en önemli unsurlarından biridir. Ürün, tüketicilerin fiziksel ihtiyaçlarından sağladığı faydalardan ya da karakteristik özelliklerinden dolayı talep ettikleri soyut veya somut her şeyi ifade eder. İşletme açısından da fiziksel özellikleriyle, stiliyle ya da servis imkanlarıyla yarar sağlamada etkisi bulunan ve tüketici memnuniyet yaratan her şeyi ifade etmektedir. Ürün Yaklaşımı da ürün kavramına dayanmaktadır. Bu yaklaşımda mühendislik hizmetlerine ve üretime ve ürün çeşitliliğine ağırlık verilmiştir. Ürün temelli pazarlama anlayışında rekabet eden işletmeler kaliteli, yüksek performanslı ve yenilikçi ürünlere önem vermişlerdir. Bu tarz ürünler üretmenin tüketicileri de olumlu davranış içine iteceği ve üretilen en iyi ürünün mutlaka satılacağını düşünerek hareket etmişlerdir. Böyle yenilikçi ve yüksek performanslı ürünlerin tüketicileri cezbedeceği ve satış yapabilmek için, işletmelerin satışı arttırıcı herhangi bir eylemde bulunmasına gerek olmadığın ürünün kendi kendini satacağını ve işletmelerin de istenilen seviyede kar elde edeceği görüşü hakimdir. Easyfood markasında da görüldüğü üzere firma kaliteli, yüksek performanslı ve yenilikçi ürünlere ağırlık vererek üretimde mühendislik hizmetlerini en iyi şekilde kullanmaya çalışmıştır. Örneğin üretimde İTÜ ve TÜBİTAK işbirliği ile yürütülen 2 yıllık AR-GE çalışmaları sonucunda dünyada bile daha yeni olan özel sterilizasyon ve pişirme teknikleri kullanarak üretim yapmıştır. Üretim ve gıda bilimini bir araya getirerek inovatif üretim yöntemleriyle üretimini sağlarken aynı zamanda da endüstriyel gıda üretimini standartlarının hepsini karşılayarak tüketicileri koruma altına almıştır. Çok katmanlı özel ambalaj yapısı sayesinde düşük oksijen ve su buharı geçirgenliğine sahip kaplar yiyeceklerin içinde mikro organizmaların üremesini engelleyerek yiyeceklerin oda sıcaklığında muhafaza edilebilmesini sağlar ve ısıya dayanıklı kapları sayesinde yiyeceklerin kapların içinde ısıtılabilir ve kolaylıkla tüketilebilir şekilde tasarlamıştır. Ayrıca Easyfood, Easyfit ve Easyfood Banquet başlıkları altında otuzu aşkın ürün ile ürün çeşitliliğini de geniş tutmuştur. Fakat aynı ürün temelli yaklaşımda görüldüğü gibi firma kaliteli ürünün kendi kendini satabileceği düşüncesiyle satış ve pazarlamaya ve reklamlara önem vermeyerek resmin bütününü görememiş sadece bir kısmında takılı kalmıştır. 1 Remzi Altunışık v.dğr., Pazarlama İlkeleri ve Yönetimi, Beta Yayınları, , s. 2- Firma pazarlama anlayışını nasıl uygulamaktadır? Siz pazarlama yöneticisi olsaydınız pazarlama anlayışını nasıl uygulardınız (15) Pazarlama yaklaşımı, ’lardan sonra arz-talep dengesinde arzın talebi geçtiği, rekabetin yoğunlaşmaya başladığı ve tüketici bilincinin gelişmeye başladığı yıllarda ortaya çıkmıştır. Bu dönemde firmalar, iyi tanımlanmış hedef pazarlarda, tüketici istek ve ihtiyaçlarına odaklanmayla ve pazarlama faaliyetlerini bir araya toplayarak tüketiciler üzerinde rakiplerinden daha iyi bir etki yaratmakla ilgilenmişlerdir. Ayrıca bu yaklaşım tüketici istek ve ihtiyaçlarıyla ilgilenen bir yaklaşımdır ve istek ve ihtiyaçları iyi belirlenebildiğinde etkilidir. Pazarlama anlayışı herkesçe farklı yorumlandığı için her firma kendine uygun farklı pazarlama anlayışı belirlemektedir. Bu yüzden pazarlama yöneticileri değişen Pazar şartları ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda artan küreselleşme ve gelişen tüketici bilinçlenmesi karşısında pazarlama anlayışını geliştirerek toplumsal pazarlama, Pazar odaklılık ve ilişkisel pazarlama kavramları ortaya çıkmıştır. Toplumsal pazarlama anlayışına göre işletme, tüketici istek ve ihtiyaçlarına uygun ürünleri rakiplerden daha etkin ve verimli bir şekilde pazara sunarken aynı zamanda toplumun refah ve çıkarlarını da göz önüne almalıdır. Örneğin, üretim yaparken çevreyi kirletmemelidir. Pazar odaklılık kavramında firmalar müşteriye rakiplerden daha fazla ve üstün değer sağlamak amacıyla organizasyonun tüm birimleriyle müşteriyi anlama ve tanımayı hedefleyen bir yapıdadır. İlişkisel pazarlama ise Anglo-Sakson (değişim temelli) pazarlama yönetiminin 4P (pazarlama karması) önemini yitirdiği ve yeterliliğini kaybettiği zamanlarda pazarlamayı geliştirmek adına ortaya çıkmıştır. Artan rekabet koşullarında müşterilerini kaybetmek istemeyen işletmeler, kendilerine bağlı müşterilere yönelerek uzun dönemli müşteri ilişkilerini sağlamaya başlamışlardır. Böylece müşterilerle tek seferde değil, süreklilik arz eden bir ilişki kurulması hedeflenmiştir. Easyfood firması tüketici istek ve ihtiyaçlarını düşünerek ürün geliştirmişlerdir. Kolay ısınan, bulaşık çıkarmayan ve pratik olan yiyeceklerle öğrenciler ile yalnız yaşayan insanları hedef kitle olarak seçmek isteyerek 2 kişilik menüler hazırlamışlardır. Fakat daha sonra özellikle annenin çalıştığı ailelerin pratik yemek ihtiyaçları daha fazla porsiyonlardaki talepleri doğurmuştur. Misafir ağırlamak için paketler çıkarılmıştır. Tüm bunlar yapılırken hedef pazardaki öğrenci ve yalnız yaşayanlar için fiyatlar çok da uygun gelmemiştir ve ürünlerin pazardaki yeri çok sınırlı kalmıştır. Sadece belli başlı marketlerde satışı yapılırken internet satışına ağırlık verilmiştir. Fakat yüksek miktara kadar olan yüksek kargo bedeli insanları alım için caydırıcılığa itmiştir. İnsanların her an ulaşamayacağı yerlerdeki satışlar ürünün alınmasını zorlaştırarak satışları düşürmüştür. Ayrıca içinde hiçbir katkı maddesi olmayan bir ürünün raf ömrünün 1 yıl gibi uzunca bir süre olması ve dolapta değil de oda sıcaklığında muhafaza edilebilmesi insanlara inandırıcı gelmemiştir. Firma bununla ilgili insanların güveninin kazanabilecek herhangi bir reklam ya da pazarlama stratejisi geliştirmemiştir. Ben pazarlama yöneticisi olsaydım öncelikle hedef kitlemi iyi belirleyerek buradaki tüketicilerin ihtiyaçlarını iyice araştırarak onlara yönelik bir strateji geliştirirdim. Daha sonra Pazar bölümlemesi yaparak nerede hangi ürünü nasıl satacağımla ile ilgili geniş bir Pazar araştırması yaparak pazarlama stratejilerini ona göre belirlerdim. Hedef kitle olarak öğrenciler, çalışanlar ve yalnız yaşayan insanları alarak reklam kampanyalarını bu kitlenin yoğun olduğu yerlerde yapmaya çalışırdım. Örneğin üniversite kantinlerine belirli kısımlarına ürün koyar orada merak edip denenmesini sağladım. Ağızdan ağıza reklamın etkisiyle daha fazla insana ulaşmasını sağlardım. Tüketici yorumlarına göre ürün çeşitliliğini arttırır, memnun kalınmayan ürünlerde iyileştirme yapılmasını sağlardım. Katkısız ve yeni gelişen sterilizasyon teknolojisi ile 1 yıl oda sıcaklığında kalabildiği Türk toplumuna alışkın olmadıklarından dolayı inandırıcı gelmeyebilir. İnsanları ikna edici reklamları Noter huzurunda çekip televizyonda yayınlayarak insanları inandırmayı hedefleyerek ürüne olan ilgi ve merakı da arttırırdım. Aynı şekilde reklamlarla sağlıklı, pratik ve lezzetli olmasını vurgulayarak fastfood tan çok daha sağlıklı olduğu için ailelerin de çocuklarına yedirebileceğini vurgulardım. Ayrıca internet üzerinden satış çok kısıtlı kalmaktadır. İnsanlar kolayca ulaşabildikleri yiyecekleri tercih ederler. Çalışanlar öğlen yemeğe çıkamadıkları zaman marketten alıp yemek isterler. Ürünün daha fazla markette satılmasını sağlardım. İnternet üzerindeki satışlarda da kargo parasının yüksek olması insanlarda caydırıcılık yaratmaktadır. İlk alımlar için kargo parasını azaltmak ya da kaldırmak için de çalışmalarda bulunurdum. 3- Makro çevre unsurlarından Demografik Çevre ve Ekonomik Çevre firma pazarlama faaliyetlerini nasıl etkilemektedir? (20) Pazarlama faaliyetleri durağan bir çevrede değil sürekli değişim gösteren, teknolojik değişimler ve küreselleşme ile birlikte daha da hızlı değişen bir çevrede yürütülmek durumundadır. Çevrede yaşanan değişimlerin firmaların pazarlama stratejilerini etkilememeleri düşünülemez. Değişime ayak uyduramayan işletmeler uzun soluklu olamazlar. Çevre o firmaları elimine eder. Pazarlama yöneticileri pazarlama çevresini genel olarak iki başlık altında incelemişlerdir. Bunlar;  Mikro çevre; Tedarikçiler, Rakipler, Aracılar, Müşteriler, Çalışanlar ve Pay sahipleri  Makro çevre; Sosyo-Kültürel Faktörler, Demografik Faktörler, Ekonomik Faktörler, Teknolojik Faktörler, Politik-Yasal Faktörler ve Ekolojik Faktörler Mikro çevreye kıyasla Makro çevredeki değişimlere pazarlama yöneticisinin yapacakları ve tepkileri daha azdır fakat kayıtsız kalma ihtimali yoktur. Değişimlere etki edemese bile değişimleri takip ederek belli tahminler yaparak pazarlama stratejilerini bu yönde geliştirmelidir. Demografik Faktörler Nüfustaki dengelerin değişimi farklı pazarlarda tüketici talebi ve davranışları üzerinde farklı ve önemli etkilere sahiptir. Örneğin; doğum ve ölüm oranlarındaki değişimler, etnik azınlıklar, ülke içinde yaşanan göçler, ortalama aile büyüklüğü, eğitim düzeyi, işsizlik oranı, nüfusun yaş dağılımı ve gelir dağılımı, kırsal ve kentsel nüfus oranı gibi değişkenler; pazarlamacıları ve belirleyecekleri stratejileri olumlu ya da olumsuz olarak etkiler.2 Tüm bunlara bakılırken nufüsün nitelikleri de pazarlama açısından oldukça önemlidir. Bu yüzden nüfusun çevreye gore dağılımı, işsizlik oranı ve eğitim düzeyi de pazarlamacı için çok önemlidir. Gelişmekte olan toplumlarda nüfusun giderek azalış göstermesi de pazarlama yönetimlerince dikkat edilmesi gereken bir konudur. Nüfusun coğrafi alan, bölge, yaş, cinsiyet v.b. kriterleri açısından da dağılımına bakmak gerekir. Örneğin köyden kente göçün artmasıyla kırsal kesimde yaşayan insanların sayısının azalması, kentlerde yaşayan insanların sayısının artması tüketici talep ve ihtiyaçlarını değiştirmektedir. Nüfus azalmasıyla birlikte yaşlı nüfus artış göstermektedir bu da ilerleyen dönemlerde bebek ve çocuk nüfusundaki artışın iyice düşeceğini gösterir. Pazarlama yöneticileri bunu dikkate almak zorundadırlar. Örneğin; yaşlı nüfus arttıkça ilaç sanayideki pazarın iyice artacağı öngörülmektedir fakat yaşlı nüfusun artması sigorta şirketleri açısından tehdit oluşturmaktadır. Demografik faktörler içerisindeki bir diğer etken ise işsizlik etkenidir. Az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de işsizlik oranı yüksektir. Işsizlik oranının yüksek olması hem insanların satın alma gücünü etkilemektedir hem de piyasalarda durgunluk yaratmaktadır. Fakat ülkemizde herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olmayan çalışan ya da işsiz nüfus bulunmaktadır. Herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olmayan nüfus sağlık sektörü için önemli bir pay oluşturmaktadır. Diğer etken ise eğitimdir. Herhangi bir pazardaki tüketicilerin eğitim düzeyi onların talep ve ihtiyaçlarını, hayat tarzlarını ve tüketim kalıplarını etkilemektedir. Eğitim düzeyinin artmasıyla birlikte artan gelir seviyesi tüketicilerin sosyal statülerini etkilemekte ve bununla birlikte tüketim kalıplarını ve harcama biçimini de farklılaştırmaktadır. Ülkemizde son yıllarda artan eğitim düzeyi kitle iletişim araçlarının da etkisiyle pazarlardaki talebin yapısının önemli ölçüde 2 Prof. Dr. Bayram Zafer Erdoğan v.dğr., Pazarlama Yönetimi, T.C. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, , s. değişmesini sağlamıştır. Ekonomik Faktörler Pazarlama çevre faktörlerinde talebi doğrudan etkileme gücü ekonomik faktörlerde bulunmaktadır. Ekonomik faktörlerdeki kişi başına düşen milli gelir ve satınalma gücü, gelir dağılımı, enflasyon ve harcama yapısı önemli etkenlerdir. Kişi başına düşen gelir bir ülkedeki bireylerin ortalama zenginlik göstergesi olarak kabul edilmekle birlikte talebi etkileyen en önemli kriterlerden biridir. Ülkemizde kişi başına düşen gelir çok uzun yıllardan beri yeterli miktarda artış gösterememektedir. Bunun nedeni yaklaşık 25 yıldır yüksek enflasyon altında kalkınmaya çalışmasıdır. Kişi başına düşen gelirle birlikte, bireylerin satınalma güçlerini oluşturan kullanılabilir kişisel gelir ile isteğe bağlı satınalma gücü rakamları da pazarlama yönetimi açısından önemli olan faktörlerdir. Kullanılabilir kişisel gelir, gelirden kişilerin ödedikleri gelir vergisi çıktıktan sonra kalan gelirdir ve pazarlama açısından önemlidir. Çünkü insanlar bu geliri lüks ve zorunlu ihtiyaçları için kullanırlar. Özellikle tüketim malları pazarında bu gelirin rakamları önemlidir. İsteğe bağlı satınalma gücü ise kişilerin zorunlu ihtiyaçlarını karşıladıktan sonraki gelirden kalan kısmı gösterir. İsteğe bağlı satınalma gücü özellikle lüks tüketim mal ve hizmet pazarları önemli ve dikkate alınması gereken bir konudur. Gelir dağılımı da pazarlama açısından önemlidir. Özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde talebin dağılımını belirlerken gelir dağılımı kişi başına düşen gelir kadar önemlidir. Ülkemizde de gelir dağılımı son yıllarda iyileştirme göstermesine rağmen oldukça bozuktur ve pazarlardaki taleplere yaptığı etki pazarlama yöneticileri tarafından çok iyi analiz edilmelidir. Gelir dağılımını etkileyen önemli faktörlerden biri de enflasyondur. Ekonomide süreklilik arzeden enflasyon, aralarda gösterdiği iniş çıkışlar ile talebi şekillendiren yapıdadır. Sürekli yüksek enflasyon, pazarlama yöneticilerini sık sık fiyat değiştirmeye itmektedir. Bu durum da pazarlardaki değişkenliği arttırarak talebi oldukça değişken hale getirmektedir. O yüzden pazarlama yöneticileri enflasyonun varlığını dikkate alıp ona göre karar ve uygulamalar yapmaları gerekir. Easyfood ürünlerini pazarlarken hedef kitle olarak çalışan çiftler, yalnız yaşayan erkekler ve öğrenciler olarak belirlemişlerdir. Nüfus yapısındaki değişiklikler, köyden kente göçler ve insanların çalışmak zorunda olmaları pazardaki taleplerde değişiklikler yaratmaya başlamıştır. Eğitim seviyesinin yükselmesi ile öğrenci sayısındaki artış, öğrencilerin ailelerinden farklı illere giderek okumaları ve çalışmaları, modernleşme ile genç nüfusun ailelerinden ayrı yaşama istekleri kolay, pratik yeme alışkanlığına ihtiyacı arttırmıştır. Eğitim seviyesinin artması ve gelişen ekonomi ile kişi başına düşen gelir ve satınalma gücü de artmıştır. Fastfood kültüründen uzaklaşılıp sağlıklı beslenmeye yönelim de artmıştır. Ayrıca gelişen ekonomi ile kişi başına gelirin ve satınalma gücünün artması insanların zevkleri için harcadıkları para miktarını da arttırmıştır. Fitness kültürünün çıkması insanların kendilerini sağlıklı ve iyi hissetmek için harcamalarını arttırmaları yeni pazarlar oluşturmuştur. Easyfood bu kültüre de ayak uydurarak easyfit adı altında sağlıklı, pratik ve az kalorili yiyecekler üreterek bu pazarın da içine dahil olmaya çalışmıştır. Tüm bunlara ek olarak yıllardır süregelen yüksek enflasyon ile firmaların daha az karlılıkla ürün satarak ayakta daha kolay kalması gerekmektedir. Easyfood fiyat olarak da her kesimden insana hitap edebilecek durumdadır. Öğrencilerin ya da düşük gelirli insanların da rahatça alıp tüketebileceği fiyat aralığına sahiptir. 4- Tüketici satın alma davranışını etkileyen faktörlerden kültürel faktörleri (Kültür, alt kültür ve sosyal sınıf) kullanarak firmanın satışlarını nasıl arttırabileceğini analiz ediniz (20). Tüketicinin satınalma davranışını ve bu davranışları etkileyen faktörlerin bilinmesi etkili bir pazarlama için oldukça gereklidir. Tüketicilerin her türlü alışverişlerinde hep aynı davranışı sergilediklerinden bahsedilemez. Zaman içinde bazı değişkenlerin etkisiyle bazı davranışları alışkanlık haline getirirken bazen de farklı zamanlarda farklı kimliklerle karşımıza çıkarlar. Tüketici satın alma davranışlarını etkileyen faktörler; kültürel, psikolojik, kişisel ve ekonomik olarak incelenmektedir. Kültürel Faktörler Kültür, nesilden nesile geçen ve toplumun üyeleri tarafından paylaşılan inanç, değer ve gelenekler bütünüdür.3 Farklı toplumlarda farklı kültürlere rastlanıldığı gibi aynı toplumlarda farklı kültürlere de rastlanmaktadır. Buna alt kültür denir ve pazarlamacılar için farklı pazarlarda farklı fırsatlar yaratır. Bir kültürdeki genel özellikler neyin değerli olup neyin değersiz olduğunun belirlenmesinde etkilidir. Örneğin domuz eti bizim kültürümüzde dini inançtan dolayı kabul görmezken kahve kültürü genel bir kitle tarafından kabul görmektedir. Özetle kültürler zaman içerisinde değişkenlik gösterseler bile tüketicinin alışkanlıkları kuşaktan kuşağa aktarılır. Sosyal sınıf ise eşit toplumsal duruma sahip insanlar kümesi olarak tanımlanmaktadır. Amerikalı sosyolog W. seafoodplus.info sosyal sınıf kavramını; aynı toplumsal saygınlığa sahip, birbirleriyle çok sıkı ilişkileri olan, davranışsal benzerliklere sahip olanların oluşturduğu bir sosyal yapı olarak açıklar.4 En üstten en alta doğru sıralanacak altı sınıftan bahsedilmektedir: 1. En üst (sosyal elit tabaka) 2. Üstün altı (yeni zenginler) 3. Ortanın üstü (meslek sahipleri ve yöneticiler) 4. Ortanın altı (beyaz yakalı çalışanlar ve küçük iş sahipleri) 5. Altın üstü (mavi yakalı çalışanlar ve kalifiye işçiler) 6. Altın altı (kalifiye olmayan çalışanlar)5 Aynı sosyal sınıftaki insanların yaşam tarzları ve zevkleri birbirine paralellik gösterir. Bu yüzden tüketicinin satın alma kararını vermesinde, ihtiyacın ortaya çıkması, seçeneklerin belirlenmesi, değerlendirilmesi ve satınalma kararının verilmesi anlarında, sosyal sınıfın etkisi oldukça önemlidir. Easyfood ürünleri için de tüketicinin satınalma davranışını etkileyen faktörlerden kültürel faktörler oldukça etkilidir. Toplum olarak kültürümüzün de etkisiyle ev yemeğine önem vermekteyiz ve toplumda büyük bir kesimde ev yemeği alışkanlığımız mevcuttur. Bu nedenle mutfakla arası iyi olmayan yalnız yaşayan insanlar ve öğrenciler, çalışan çiftlerin bir çoğunluğu fastfood kültüründen çabuk sıkılıp ev yemeğine özlem duymaktadır. Bu yüzden Easyfood evde pratik, sağlıklı ve ekonomik bir şekilde ev yemeği yeme olanağı sunmaktadır. Sağlıklı beslenmeye yönelimin fazlalaşması bu ihtiyacı arttırmaktadır. Diyet yapan çalışanların öğle yemeğinde yiyebilecek pratik ve ekonomik diyet ürünleri kolayca bulamamaları Easyfit ürünlere talebi arttırabilmektedir. Çok yoğun çalışıp öğle yemeği yemek için fırsat bulamayan, kolayca ulaşıp masa başında yiyebilecekleri sağlıklı ürünler arayan insanların talep ve ihtiyaçlarına da hizmet verebilir. Böyle durumlarda Easyfood’un iş merkezlerine yakın yerlerdeki market veya büfelerde kolayca ulaşılabilecek bir konumda raflarda bulunması gerekir. Gerekirse bir süre bu marketlerde reklam kampanyası adı altında bedava tadım seçenekleriyle insanları kendine çekmesi ve 3 Erdoğan v.dğr., Pazarlama Yönetimi, sf. 4 Erdoğan v.dğr., Pazarlama Yönetimi, sf. 5 Erdoğan v.dğr., Pazarlama Yönetimi, sf. akıllarında yer edinmesi gerekmektedir. Ayrıca kültürümüzdeki farklılıklardan (alt kültür ) doğan yeme alışkanlığımız da bulunmaktadır. Easyfood Ege bölgesinde yaşayan insanlar için zeytinyağlı ürünler üretirken aynı zamanda İç Anadolu ve Doğu bölgesi için Ankara tava ya da daha etli ürünlere ekleme yaparak ürün çeşitliliğini geliştirmelidir. Böylece toplumun her kesimindeki talebe ve ihtiyaçlara uygun ürün çeşitliliği ile hizmet verebilir, pazardaki yerini daha da genişletme imkanı bulabilir. 5- Tüketici pazarlarının bölümlenmesini belirleyen faktörler çerçevesinde (Coğrafik bölümlendirme, Demografik Bölümleme ve Davranışsal Bölümleme) hedef kitlenizi belirleyiniz ve açıklayınız (30). Firmaların kaynak, kapasite, ve kabiliyetleri genellikle pazarın tamamı için yeterli olmamaktadır. Pazarın tamamında aynı ihtiyaçlar için farklı ürünler tercih edilebilir. Bu yüzden pazarın bölümlendirmesi ve firmaların pazarlama amaç ve hedeflerine uygun Pazar bölümlerini tercih ederek onlara yönelik pazarlamalarını gerçekleştirmeleri daha sağlıklı olmaktadır. Böylelikle işletmelerin kendi Pazar ve bölümleri olmakta ve kaynak ve yeteneklerini daha verimli ve etkili biçimde kullanabilmektedirler. Pazar bölümlendirme (market segmentation); pazardaki potansiyel alıcıları onların ihtiyaçlarının ortak özellikleri ve pazarlama çabalarına vermiş oldukları tepkilerinin benzerliklerine göre gruplama çabası olarak tanmlanmaktadır. Pazar bölümlendirme kriterleri Demografik, Psikogrfik, Coğrafi ve Davranışsal Faktörler olarak ayrılmaktadır. Coğrafi Fakörleri; iklim, bölge ve Pazar yoğunluğuna gore sınıflandırabiliriz. Demografik faktörleri tüketicilerin yaş, gelir, cinsiyet ve eğitim durumlarına gore sınıflandırabiliriz. Davranışsal Faktörleri ise tüketicilerin ürünle ilgilenimi, üründen beklentileri, ihtiyaçları, ürünü kullanım sıklığı ve satınalma yeri olarak sınıflandırabiliriz. Easyfood ürünlerinde hedef kitle olarak yalnız yaşayan insanlar, öğrenciler ve çalışan çiftler olarak belirlenmiştir. Bunlara ek olarak yaşlı nüfusu da hedef kitle olarak belirleyebiliriz. Coğrafik olarak pazarları belirlediğimizde genellikle büyük şehirleri ve şehir merkezlerini hedef alabiliriz. Istihdamın yoğun olduğu bölgelerde insanlar çalışmak ya da okumak için şehirlerinden ayrılıp o bölgelere giderler. Ayrıca metropol şehirlerde insanların kendilerine ayırdıkları zaman daha kısıtlı olduğundan yemek yapmakla zaman kaybetmek istememeleri pratik, ekonomik ve lezzetli yemek ihtiyacı doğurmaktadır. Aynı şekilde metropolde yaşayan yaşlı kesim genellikle çocuklarından uzakta ve yalnız yaşadıkları için aynı şekilde yemek yapmakta zorlanırken ve fastfood kültüründen uzak oldukları için taleplerini Easyfood yönünde kullanabilirler. Demografik olarak da genç ve yaşlı nüfusu orta yaştan daha çok hedef kitle olarak belirleyebiliriz. Özellikle bekar gençleri, öğrencileri ve çalışan evli çiftleri hedef kitle olarak alıp onlara hitap etmek davranışsal faktör olarak da ürüne olan beklentiyi, ihtiyacı ve kullanım sıklığını arttırmaktadır. Fakat nerede satıldığıyla ilgili olarak ürünün internet satışının yoğun olması yaşlı nüfus için tehdit oluşturmaktadır. Çünkü yaşlı nüfusun büyük çoğunluğu internet kullanmamaktadır. Ayrıca belli bir miktara kadar kargonun ödenmesi de diğer hedef kitleler için problem oluşturmaktadır. İnsanların alıp denemesi konusunda bir caydırıcılık yaratmaktadır. O yüzden market satışlarına ve ürünü raflarda bulundurmaya yönelik pazarlama stratejileri geliştirmekle birlikte en azından insanları ürünü denemeye yönelik teşvik edici yöntemler belirlenmelidir.  KAYNAKÇA seafoodplus.infoışık, Remzi v.dğr., Pazarlama İlkeleri ve Yönetimi, Beta Yayınları, seafoodplus.infoğan, Zafer v.dğr., Pazarlama Yönetimi, T.C. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, , 3. seafoodplus.info 4. seafoodplus.info 5. seafoodplus.info 6. seafoodplus.info abd-ye-kadar-uzandi 7. seafoodplus.info 8. seafoodplus.info 

1- Aşağıdakilerden hangisi makro pazarlama çevresi unsurları arasında ele alınmaktadır?

A) Rakipler
B) Müşteriler
C) Kamuoyu grupları
D) Demografik çevre
E) Tedarikçiler

Cevap : D) Demografik çevre

2- Ürün odaklı bir firmayı aşağıdaki ifadelerden hangisi en iyi yansıtmaktadır?

A) Müşterilerimize % memnuniyet garantisi veriyoruz memnun olmazlarsa paralarını iade ediyoruz
B) Tüketici odaklı bir şirketiz
C) Tüm ürünlerimizi avantajlı fiyata satan lider bir satış organizasyonuna sahibiz
D) Satış sadece pazarlamanın bir bileşenidir
E) Bizim temel fonksiyonumuz mümkün olan en yüksek kalitede ürünler üretmektir.

Cevap : E) Bizim temel fonksiyonumuz mümkün olan en yüksek kalitede ürünler üretmektir.

3- Boston danışma grubu (BDG) matrisinde iş birimleri konumlarına göre 4 hücreden oluşan alan içerisinde yerleştirilmektedir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu matriste bulunan hücreler arasında yer almaz?

A) Nakit inekleri
B) Soru işaretleri
C) Ördekler
D) Köpekler
E) Yıldızlar

Cevap : C) Ördekler

4- Aşağıdakilerden hangisi pazarlamanın hedefleri arasında yer almaz?

A) Üreticiden Tüketiciye mal ve hizmetlerin akışını yönlendirmek, bu sürece yardımcı olmak
B) Sadece dağıtım fonksiyonuna odaklanmak
C) Tüketicilerin ihtiyaçlarını belirlemek
D) İhtiyaçları tatmin edebilecek değer ifade eden öneriler sunmak
E) Alışverişin işletme açısından kar elde edilecek şekilde sonlandırılmasını sağlamak

Cevap : B) Sadece dağıtım fonksiyonuna odaklanmak

5- Kişiler arası iletişimde aşağıdakilerden hangisi pazarlama yönlü kullanılabilecek iletişim kaynakları arasında gösterilemez?

A) Jest
B) İfade
C) Giyim tarzları
D) Mimikler
E) El ilanı

Cevap : E) El ilanı

6- Up markası ürettiği içeceklere dair pazarlama iletişiminde markasını pepsi ve-coca-cola markalarının sunduğu kolalı içecek kategorisine ve zıt bir imaj ile konumlandırmıştır.
Buna göre yukarıdaki konumlandırma yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ürünü kullananları vurgulayan konumlandırma
B) Kalite ve fiyatı vurgulayan konumlandırma
C) Ürünün kullanımını vurgulayan konumlandırma
D) Rakipler ile kıyaslayıcı konumlandırma
E) Ürün özelliğini vurgulayan konumlandırma

Cevap : D) Rakipler ile kıyaslayıcı konumlandırma

7- “………….., Olan durumlarda işletme ya yatırımları azaltıp kısa süreli kazançlara bel bağlayacak veyahut söz konusu işler için portföyden tasfiye etme kararı alabilecektir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdaki ifadelerden hangisi getirilmelidir?

A) Rekabet gücü düşük -pazarın çekiciliği düşük
B) Rekabet gücü yüksek- pazarın çekiciliği düşük
C) Rekabet gücü olmayan -pazarın çekiciliği düşük
D) Rekabet gücü yüksek- pazarın çekiciliği yüksek

Cevap : A) Rekabet gücü düşük -pazarın çekiciliği düşük

8- Aşağıdakilerden hangisi politik-yasal çevre unsurları kapsamında ele alınamaz?

A) Çevre koruma politikaları
B) İş hayatını düzenleyen kanunlar
C) Politik eğilimler
D) Sosyal trendler
E) Dış ticareti düzenleyici yasalar

Cevap : D) Sosyal trendler

9- “…………, Tüketicilerin zihninde ürüne ait ona özel bir yer yaratmaktır. Seçilen pazar bölümündeki tüketicilere işletmenin sunduğu mal ya da hizmetin onlar için en uygun olduğunu diğer tüketicilerin ihtiyaçlarını ise karşılaşamayacağını anlatan süreçtir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Konumlandırma
B) Rekabet
C) Tutundurma
D) Reklam
E) Algı

Cevap : A) Konumlandırma

Aşağıdakilerden hangisi işletme fonksiyonlarından biri değildir?

A) Pazarlama
B) Örgütleme
C) Üretim
D) İnsan kaynakları
E) Finans

Cevap : B) Örgütleme

Hizmetlerin soyut doğası sebebiyle, müşteriler aldıkları hizmetin fayda ve kalitesi ile ilişkilendirebilecekleri çeşitli güvenceler ararlar. Aldıkları hizmet ya da memnuniyet durumlarını, mağaza ya da ortamın atmosferi, yerleşim, satış personelinin görüntüsü ve tutumu gibi çeşitli unsurlar üzerinden ifade etmeye çalışırlar.
Yukarıda açıklaması verilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Marka
B) Süreç
C) İnsan
D) Ürün
E) Fiziksel kanıtlar

Cevap : E) Fiziksel kanıtlar

Boston Danışma grubuna göre düşük yatırım gerektiren ve karlılığı yüksek olan işletme birimlerine ne ad verilir?

A) Nakit inekleri
B) Köpekler
C) Yıldızlar
D) Yatırımsızlar
E) Soru işaretleri

Cevap : A) Nakit inekleri

Pazarda yer alan tüketicilerin ait oldukları sosyal sınıflara, fikirlerine, ilgi alanlarına, aktivitelerine yaşam tarzlarına sahip oldukları değerler ve kişilik özelliklerine göre bölümlere ayrılmasına ………….bölümlendirme denir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Fayda
B) Coğrafik
C) Demografik
D) Davranışsal
E) Psikografik

Cevap : E) Psikografik

Aşağıdakilerden hangisi işletmelerin hedef pazarını belirlerken göz önünde bulundurulması gereken faktörlerden biri değildir?

A) Örgüt çekiciliği
B) Pazar bölümünün büyüklüğü
C) Büyüme potansiyeli
D) Pazar bölümlerinin çekiciliği
E) Ürüne dair özellikler

Cevap : A) Örgüt çekiciliği

Tüketici pazarının etkin bir şekilde bölümlendirilebilmesi için bazı kriterler gereklidir aşağıdakilerden hangisi bu kriterlerden biri değildir?

A) Pazar bölümünün büyüklüğü
B) Pazarın tepkisi bir harekete geçirebilirlik
C) Pazar bölümüne erişebilirlik
D) Pazarın istekliliği
E) Pazar bölümünü ölçülebilirliği

Cevap : D) Pazarın istekliliği

Pazarda yer alan tüketicileri ait oldukları sosyal sınıflara, fikirlerine, ilgi alanlarına, aktivitelerine, yaşam tarzlarına, sahip oldukları değerler ve kişilik özelliklerine göre bölümlere ayırdığımızda aşağıdaki bölümlendirme türlerinden hangisini uygulamış oluruz?

A) Psikografik bölümlendirme
B) Davranışsal bölümlendirme
C) Bilişsel bölümlendirme
D) Coğrafik bölümlendirme
E) Demografik bölümlendirme

Cevap : A) Psikografik bölümlendirme

Aşağıdakilerden hangisi GE analizinde yer alan pazarın çekiciliğini belirleyen faktörlerden biri değildir?

A) Reklam etkinliği
B) Pazarın büyüklüğü
C) Büyüme oranı
D) Rekabet yapısı
E) Fiyatlandırma

Cevap : A) Reklam etkinliği

Boston danışma grubu (BDG) Matrisinde dikey eksen …………, yatay eksen ise …………. Kriterlerini temsil eder.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Görece pazar payı – pazar büyüme hızı
B) Pazar büyüme hızı- görece pazar payı
C) Pazar büyüme hızı – rekabet gücü
D) Pazar büyüklüğü – görece pazar payı
E) Görece pazar payı – pazar çekiciliği

Cevap : B) Pazar büyüme hızı- görece pazar payı

İşletmelerin mevcut olan ürün hattına daha yüksek ya da düşük fiyatlı yeni ürünlerin eklenmesi hangi stratejiyi ifade eder?

A) Ürün geliştirme
B) Ürün hattının uzatılması
C) Ürün hattının doldurulması
D) Yeniden konumlandırma
E) Bölümlendirme

Cevap : B) Ürün hattının uzatılması

Hedeflenen satın alıcıların zihinlerinde bazı temel faydaları ile bir işletmenin pazarlama önerisi/önerilenlerine dair özel bir yer yaratılmasına …….. denir
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Uluslararası Çevre
B) Konumlandırma
C) Bölümlendirme
D) Hedef pazar
E) Ulusal çevre

Cevap : B) Konumlandırma

Bostan Danışma Grubuna göre küçük Pazar payına sahip büyüme hızı düşük pazarlarda faaliyet gösteren işletme birimlerine ne ad verilir?

A) Yatırımcılar
B) Yıldızlar
C) Nakit inekleri
D) Soru işaretleri
E) Köpekler

Cevap : E) Köpekler

” ………….., işletmenin amaçları yetenekleri ve kaynakları ile değişen Pazar fırsatları arasında tutarlı bir uyum geliştirme ve bunu koruma sürecidir.”
Yukardaki tanımı verilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Stratejik planlama
B) Denetim
C) Stratejik geliştirme
D) Koordinasyon
E) Stratejik pazarlama

Cevap : A) Stratejik planlama

“………….., işletmenin hizmet etmek istediği benzer ihtiyaçlara ve karakteristik özelliklere sahip tüketicilerden oluşur.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Pazar bölümü
B) İş birimi
C) Nis pazar
D) Hedef Pazar
E) Müşteri değeri

Cevap : D) Hedef Pazar

Hizmet pazarlamasına özel olarak eklenen pazarlama karması elemanlarından biri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ürün
B) Tutundurma
C) İnsan
D) Dağıtım
E) Fiyat

Cevap : C) İnsan