Ses Şiddetinin Ölçüm Birimi Nedir
Bu makalede, üç akustik terim arasındaki farklar vurgulanmaktadır: ses basıncı, ses gücü ve ses şiddeti. Makalede, ne zaman kullanılacakları, ölçü birimleri ve birbirleriyle nasıl ilişkilendirildikleri açıklanmaya çalışılıyor.
Bu üç terimin tümü sesin farklı yönlerini ölçer, ancak hepsi Şekil 1&#;de gösterildiği gibi desibel cinsinden ifade edilebilir. Desibel ölçü birimi değil, iki sayı (ölçülen bir miktar ve referans) arasındaki logaritmik bir orandır.
Ses basıncı, ses gücü ve ses şiddetinde kullanılan ölçüm birimleri farklıdır. Genellikle tartışmalar sırasında ölçüm birimi kullanılmaz ve yalnızca “desibel” terimi kullanılır. Bu biraz karışıklığa neden olabilir.
Basınç, Güç ve Şiddet: Isıtıcı Analojisi
Basınç, güç ve şiddet arasındaki farkları göstermek için, soğuk bir odaya yerleştirilen bir ısıtıcı ile sessiz bir odada ses yayan bir nesne arasındaki benzetme kullanılabilir. Şekil 2&#;de gösterildiği gibi ısı ve ses arasında birkaç benzerlik vardır.
Isıtıcı, odaya yayılan ısıyı oluşturur. Gürültü yayan bir nesne sesi benzer şekilde oluşturur. Aşağıdaki paralellikler çizilebilir:
Ses Basıncı ve Sıcaklığı
Odadaki her konumda, derece olarak ölçülen belirli bir sıcaklık seviyesi vardır. Benzer şekilde, ses kaynağı ile odanın her konumunda, Paskal olarak ölçülen belirli bir ses basıncı seviyesi vardır. Isı üretilirken, sıcaklık seviyesi ısıtıcıya yakın konumda daha yüksek olur. Sıcaklık gibi, ses basıncı seviyesi de genellikle gürültü yayan cisme yakın konumlarda daha yüksektir. Hem ses basıncı hem de sıcaklık seviyesi, kaynaktan olan uzaklığa ve konuma bağlıdır.
Ses Gücü ve Isıtıcı Gücü
Isıtıcı, saatte bir belirli miktarda ısı üretir. Bu ısıyı üretmek için gereken güç, odadaki sıcaklık ne olursa olsun aynıdır. Isıtıcı gücü zaman içinde enerji veya Watt cinsinden olarak ölçülür. Ses gücü aynı prensipte çalışır. Bir nesnenin ses gücü yalnızca nesnenin bir özelliğidir ve odadaki ses basıncı seviyelerinden bağımsızdır. Ses gücü, birim zamanda ses enerjisinin yayılma hızıdır. Ses gücü de Watt cinsinden ölçülür.
Ses Şiddeti ve Isı Akışı
Isı oda boyunca dolaşır ve akar. Isı akışının sıcaklık seviyesi ve yönü vardır. Ses şiddeti, ses akışının ölçüsüdür, bir seviyeye ve bir yöne sahiptir. Bu akış belirli bir alan üzerinde gözlenir, bu nedenle ses şiddeti birimi W / m2&#;dir.
Bu benzetmede, hem ısıtıcı hem de ses yayan nesnenin sabit bir çıktıya sahip olduğu ve odanın yansıma ve diğer kaynaklardan arınmış olduğu varsayılmıştır.
Ses Basıncı, Ses Gücü ve Ses Şiddeti İlişkisi
Ses basıncı, ses gücü ve ses şiddeti bazı özel durumlarda birbiriyle ilişkili olabilir.
Ses Basıncı ve Ses Şiddeti İlişkisi
Akustik bir açık alanda, ses şiddeti aşağıdaki denklemle ses basıncı ile doğrudan ilişkilidir:
Ses şiddeti = (Ses Basıncı) x (Parçacık Hızı)
Parçacık hızı, bir ses iletirken hava moleküllerinin ileri geri titreşme hızıdır. Parçacık hızı bir vektör niceliği iken, ses basıncı sadece skaler bir genliktir. Sonuç, ses şiddetinin bir vektör olmasıdır.
Bir ses kaynağının etrafındaki herhangi bir yerde, ses şiddeti veya ses basıncı Şekil 3&#;te gösterildiği gibi ölçülebilir.
Ses şiddeti (sol taraf) hem genliği (renkle) hem de yönü (vektör okuyla) gösterir. Ses basıncı (sağ taraf) yalnızca renk ile genliği gösterir:
&#; Aynı Genlikler &#; Ses şiddeti ve ses basıncı genlik seviyelerinin renk dağılımına bakıldığında, her iki görüntüde de aynı desen bulunur.
&#; Farklı Yönler &#; Şekil 3&#;ün sol tarafındaki ses şiddeti vektörleri, ses akışının yönünü açıkça gösterir ve yüksek ses seviyelerinin nedenini gidermeyi kolaylaştırır. Sağ taraftaki ses basıncı değerleri akış yönünü göstermez veya sesin nereden kaynaklandığı konusunda ipuçları verir.
Ses basıncı seviyesi tek bir mikrofonla ölçülebilirken, ses şiddeti daha karmaşık bir ölçümdür. Ses şiddeti ölçümü, belirli bir düzenlemede iki veya daha fazla mikrofon gerektirir. Örneğin, Simcenter Soundbrush, şiddeti ölçmek için dört yüzlü bir tasarımda dört mikrofon kullanır.
Ses Şiddeti ve Ses Gücü İlişkisi
Ölçümün yapıldığı alan biliniyorsa, ses şiddetinden ses gücüne (ve tersi) dönüştürmek kolaydır:
&#; Ses şiddeti Watt/m2 olarak ifade edilir.
&#; Ses gücü Watt cinsinden ifade edilir.
Ses gücünü hesaplamak için ses şiddeti değeri ölçümün kapsadığı alanla (m2 olarak) çarpılır.
Akustik bir açık alanda, nesnenin ses gücü biliniyorsa, ses yayan bir nesneden belirli bir mesafedeki ses şiddeti hesaplanabilir. 0,02 Watt ses gücüne sahip bir yazıcı alın. Ses şiddeti , Şekil 4&#;te gösterildiği gibi yazıcının etrafında 2 metrelik bir yarı alanda ölçülecektir.
Ses şiddetini elde etmek için ses gücünü yarımkürenin alanına bölün:
&#; Ses gücü 0,02 Watt
&#; Yarım küre yüzey alanı 25 m2&#;dir (2 metre yarıçap)
&#; Ses şiddeti W / m2’dir. (W / 25m2)
&#; Denklem 1&#;i kullanarak W/m2 desibel&#;e dönüştürülebilir
Denklem 1&#;de aşağıdaki değerleri kullanarak:
&#; Wref için referans ses şiddeti (Şekil 1&#;den 1&#; W / m2)
&#; W için ses şiddeti W / m2
İki metre mesafedeki ses şiddeti 89 desibeldir.
Sonuç
Ses basıncı, ses gücü ve ses şiddeti desibel cinsinden ifade edilebilen akustik miktarlardır. Sesin farklı yönlerini tanımlarlar ve her biri için desibel farklı ölçüm miktarlarını temsil eder.
&#; Ses Basıncı &#; Uzayda belirli bir konumdaki sesin genlik seviyesini gösterir ve skaler bir niceliktir. Genlik seviyesi, bir ses kaynağına göre sesin gözlemlendiği yere ve mesafeye bağlıdır. Ses basıncı Pascal cinsinden ölçülür.
&#; Ses Gücü &#; Sesin, gözlemlendiği yerden veya mesafeden bağımsız olarak, bir nesneden yayılma oranı. Ses gücü ölçümleri genellikle inşaat ekipmanından bilgisayar yazıcılarına kadar birçok farklı ürünün gürültü düzenlemelerinde belirtilir. Ses gücü Watt cinsinden ölçülür.
&#; Ses şiddeti &#; Ses şiddeti , birim alan başına ses gücüdür. Belirli bir alandaki ses akışını gösterir. Ses şiddeti Watt / m2 olarak ölçülür.
Uygulama hakkında sorularınız için DTA Mühendislik Test Bölümü mühendisleriyle iletişime geçebilirsiniz.
İnsanlar tüm sesleri duyamaz. Dahası, ses frekans aralığındaki büyük bir bölümü işitemezler. Görebildiğimiz dalga boyu aralığının, ışık tayfının çok dar bir kısmına karşılık gelmesi gibi, duymamızın mümkün oluğu dalga boyu aralığı da kısıtlıdır. Fizik derslerinden hatırlayabileceğiniz üzere, bir dalga grafiğinde önemli görev üstlenen iki adet ölçüm birimi vardır: Dalga boyu (İng: wave length) ve dalga şiddeti (genliği, büyüklüğü) (İng: wave intensity).
Dalga boyu (iki dalga tepesi arasındaki mesafe) ve genliği (denge poziyonu ile dalga tepesi arasındaki fark) birbirlerini tamamlarlar. Bu terimler önemli oldukları kadar, genel olarak pek de fazla bir şey anlatmazlar; çünkü hiçbir dalga yukarıdaki fotoğraftaki gibi işaretlenmiş bir şema gibi gelmez.
İnsanlar ses dalgalarının dalga boyu ve genliğini içgüdüsel bir kavrama yetisine sahiptirler. Dalga boyunu frekans/perde (İng: "pitch") olarak, ikincisini ise ses gürlüğü (İng: "loudness") diyebileceğimiz kavram olarak olarak algılarız. Aslında ses yüksekliğinin algısal bir ölçü olduğunu hatırlatalım; burada terimleri sadece temel düzeyde kullanmaktayız. Algılayabildiğimiz sesin perdesinin ne kadar yüksek veya ne kadar düşük olabileceğinin ve ses şiddetinin (gürlüğünün) ne kadar gür veya kısık olabileceğinin belirli sınırları vardır.
Ses Şiddetinin Sınırları
İlk olarak sesin gürlüğünden bahsetmek gerekirse Ses şiddetini ölçmek için desibel kullanılır. Sıfır desibel tanım olarak, insanın duyabildiği limitin altında olduğundan, bunun çok az üst düzeylerinde bulunan 20 mikro-paskal civarında bir basınç insanlar tarafından duyulabilir. Bu genç ve sağlıklı bireyler için geçerlidir. Buna bağlı olarak yaşlandıkça, duyma aralığı azalır. Büyükannenizin sık sık söylediklerinizi tekrarlamanızı istemesi bu sebepledir.
İnsanın duyabileceği en yüksek ses şiddeti ise desibelin altındadır; çünkü desibellik bir şiddete maruz kalmak, kulak zarınızı işlevsiz bir hale getirir. Bir top ateşlendiğinde altında olmak, fırlatılan bir roketin yakınında bulunmak veya bir jetin kalkışı gibi durumlar kulak zarına ciddi zarar verirler. Bu tarz durumlarla karşılaşmamaya özen gösterilmelidir.
Ses Frekansının Sınırları
Frekans ise biraz daha kapsamlıdır. Normal bir birey 20 – Hertz aralığını duyabilirken, bir yunus veya yarasa 15 – Hertz aralığındaki sesleri duyabilirler! Buna sebep olan durum, bu canlıların avlanmada, yankı ile uzaklık belirleme sistemlerini kullanmalarıdır. Ses şiddetinin işitilme aralığının yaşlandıkça daralması gibi, frekans aralığı da daralır. Özellikle Hertz’e yakın olan seslerde daha büyük bozulmalar gerçekleşir. Aşağıdaki videoda insanların duyduğu ses frekans aralığını dinleyebilirsiniz (Uyarı: Hoparlörünüzü kısmak isteyebilirsiniz).
Eğer 25 yaşın üzerindeyseniz (ki duyma problemleri genelde bu yaşlarda başlar), muhtemelen videodaki tüm sesleri duyamayacaksınız. Eğer duyabiliyorsanız, tebrikler! Sizin de genç bir birey gibi duyma probleminiz bulunmuyor. Siz de genç bir birey kadar sağlıklı bir işitme duyusuna sahipsiniz.
Neden Desteğe İhtiyacımız Var?
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak Daha fazla göster
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Destek Ol
Şunu da belirtelim: Yukarıdaki testi mutlaka 0 ila Hertz'ten geniş bir aralığı verebilen kulaklıklarla yapmanız gerekmektedir. Her kulaklık bunu veremez; ancak bazı kulaklıklar Hertz aralığa kadar olan frekansları verebilmektedir.
Gürültü ve Rahatsızlık
Gürültünün bizi rahatsız ettiği kadar diğer canlıları da rahatsız edebildiğini biliyor muydunuz?
Az önce de izah ettiğimiz üzere, insanın duyma aralığı her insanda birebir aynı olmasa da aşağı yukarı 20 ile Hz arasındadır. Ancak pek çok hayvan bu sınırın çok üstündeki sesleri de duyabilmektedir. Frekans olarak bu aralığın içinde kalan ve şiddeti yaklaşık dB (desibel) üzeri olan sesler bizim duyabildiğimiz ve gürültü olarak tanımladığımız insana rahatsızlık ve acı veren ses sınıfına girmektedir.
Bu frekansın üzerine çıkan sesler biz duyamadığımız için şiddeti yüksek olsa bile rahatsız edici olma özelliğini yitirir. Bazen telefon uygulamaları arasında gördüğünüz sivrisinek ya da köpek kovucu olarak tabir edilen uygulamalar da bu açıktan yararlanmaya çalışır. Örneğin köpekler için rahatsız edici aralık dB üstü Hz arası olan seslerdir. Mobil cihazların desibel olarak bu aralığa çıkması zor olsa da sınırlı bir şekilde etkili olanları da vardır. Gene de bu işlevi en iyi yerine getiren güçlü hoparlörlere sahip cihazlardır. Özellikle hayvanları uzak tutmak için tasarlanış cihazlar piyasada mevcuttur.
İşin daha ilginç tarafı ise bunun insanlar üzerinde de işe yaramasıdır. İstenmeyen çocuk ve genç gruplarının belli yerlerde toplanmasını önlemek için de bu gibi cihazlar kullanılabilmektedir. Çünkü erken yaşlarda duyma frekans aralığımız ileriki yaşlara göre çok daha geniştir ve çocuklar yetişkinlerin duyamadığı bazı sesleri duyabilmektedir. Bu durum kulağımızdaki sesi algılamak üzere evrimleşmiş hücrelerin zaman içinde ölmesi ile alakalıdır. Hayatımız boyunca maruz kaldığımız şiddetli sesler yavaş yavaş bu hücrelerin azalmasına sebep olmaktadır. Gene bu yüzden bazı yaşlıların işitme yetenekleri zayıftır.
Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna GitBu İçerik Size Ne Hissettirdi?
Kaynaklar ve İleri Okuma
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
seafoodplus.info
Desibel
Desibel (dB), belirli bir referans güç ya da miktar seviyeye olan oranı belirten, genelde ses şiddeti için kullanılan logaritmik ve boyutsuz bir birimdir. Desibel daima iki değer arasındaki karşılaştırmadır. Bunun sonucu olarak da çoğu kez ölçülen güç değeri değişik olmasına rağmen desibel sayısı aynıdır. Desibelin yaygın olarak ses şiddeti birimi olduğu sanılır ama aslında ses şiddeti karşılaştırmalarında da kullanılabilen bir karşılaştırmadır. Telefon kullanılmaya başlandığında ilgili kurumlar bir iletim birimi bulmak/kullanmak sorunu ile karşılaşmışlardı. Doğal olarak o zaman iletim ya da haberleşme denince akla çoğunlukla telefon gelmekte idi.
Bu konudaki ilk öneri, Alexander Graham Bell tarafından telefonun bulunmasından iki yıl sonra 'de W. H. Pierce tarafından ortaya atılmıştı. O zaman Amerika ve Avrupa'da kullanılmaya başlanan telefon standartları arasında bir uyum yoktu. Amerikalı ve Avrupalı telefon şirketlerinin kendi kıtaları için daha uygun olacağını düşündükleri ve ısrar ettikleri birkaç birim üzerinde uzlaşmalar oldu. Eylül 'de İtalya'da tam olarak bir uzlaşma sağlanamasa da iki adet birim üzerinde karar verildi. Birinci birimde "e" doğal logaritmanın tabanını ve üs kuvvetleri oranını temel alan birim ile 10 sayısının kuvvetleri oranını temel alan birim kaldı. Birinci birimde doğal logaritma kullanıldığı için bulucusu John NAIPER onuruna "neper" denmesi önerildi. İkinci birimde ondalık logaritma kullanılıyordu ve bu birime de telefonu bulmuş olan *Alexander Graham BELL onuruna "Bell" denilmesi önerildi. İşte desibel sözcüğü buradan doğmuş oldu.
Desibel, telefon işletmelerince benimsenmesinden hemen sonra, öbür teknik alanlarda da kullanılmaya başladı. Özellikle akustik ve radyo yayınlarında.
'de Arjantin'de toplanan CCITT bu sorunu tamamen hallederek özetle şu kararı verdi: "Bütün uluslar, kendi içinde isterlerse neper kullanmaya devam edecekler. Fakat uluslararası işlemlerde yalnızca desibel kullanılacaktır."
Desibel alışılmışın dışında bir birimdir. O kadar dışındadır ki birçok kişi onun bir ölçü birimi olduğuna dair şüpheye düşer. Elektrik mühendisliğinin geleneksel yaklaşımına dayanan telekomünikasyon ölçü felsefesinin tamamını değiştirdiğinden, desibelin telekomünikasyon ölçü birimi olarak tanımlanması gerçek bir devrim sayıldı. Elektriksel devrelerde gerilim, akım ve güç; volt, amper ve watt'la ölçülür. Bu değerler ölçümün yapıldığı devreye bağlıdır. Desibelin kullanıldığı iletim ve yayılım (propagasyon) ölçülerinde yeni birim, ölçünün yapıldığı devreden bağımsızdır. Örneğin akustik dalga kadar onun elektriksel eş değerini ölçmekte de kullanılır. Bu, desibelin boyutsuz bir sayı olmasındandır. Amper veya volt cinsinden elektriksel ölçmelerde eksi değer, akımın veya gerilimin yönünde bir değişim ifade etmesine rağmen desibel ölçmelerinde eksi değer, sadece ölçülen gücün karşılaştırıldığı güçten küçük olduğunu gösterir.
Desibel daima iki değer arasındaki karşılaştırmadır. Bunun sonucu olarak da çoğu kez ölçülen güç değeri değişik olmasına rağmen desibel sayısı aynıdır. Örneğin bir vericinin gücü 1 W'tan 2 W'a çıkartılırsa, güçteki desibel cinsinden artış;
- N=10 log (2/1) = 3&#;dB
Şimdi elimizde 5&#;kW'lık bir verici olsa, biz bunun gücünü 10&#;kW'a çıkartırsak desibel cinsinden artış, güçlerin değişik olmasına rağmen önceki örnekle aynıdır.
- N=10 log (10/5) = 3&#;dB
Bu örneklerden bir sonuç çıkaracak olursak güçteki iki katlık bir artış +3&#;dB, yarı yarıya azalış ise -3&#;dB ile ifade edilir.
Görüldüğü gibi desibel bize göreceli (izafi, relatif) sonuçlar verir. Bu yüzden desibel ile ifade edilen sayılarla, aritmetik işlemler yapmak tehlikelidir. Örneğin desibel ile kalibre edilmiş değerler istatistiksel olarak kullanılacaksa, bunlardan örneğin ortalama gibi sonuçlar çıkarılacaksa yönteme dikkat etmek gerekir. Örnek olarak 10&#;dB ve 20&#;dB değerlerinin aritmetik ortalamasının 15&#;dB olduğu görülebilir. Gerçekte biraz dikkat edilirse 10&#;dB'in belirtilmiş seviyeden 10 kat büyük bir niceliği, 20&#;dB'in ise kat büyük bir niceliği ifade ettiği görülecektir. Gerçek aritmetik ortalama;
ya da desibel olarak;
- 10log10 55=17,4&#;dB'dir.
Logaritmik tabanlı olması nedeniyle desibel ile ifade edilen değerlerin küçük olması desibelin bir üstünlüğüdür. Örneğin diğerinden kere daha büyük olan bir güç desibel olarak 60&#;dB olarak ifade edilir.
Desibelin diğer tipik bir özelliği sıfır değerinin anlamıdır. Bütün ölçü birimlerinde sıfır, ölçülen niceliğin yokluğunu gösterir. Örneğin bir devrede giriş ve çıkış güçleri birbirine eşit olacak olursa;
- N=10log10 (P1/P2)
- P1=P2 olursa P1/P2=1 olur ve N=0 olacaktır.
0&#;dB bize farklı bir kavramı da getirir. 0&#;dB ile ifade edilecek herhangi bir güç seviyesi bize dayanak "referans" seviyesi oluşturur.
İletişimde seviye kavramı gibi desibelin kullanılışıyla yakından ilgili başka bir kavram da kazanç veya kayıptır. Bunlar şu şekilde tanımlanabilir: Güçleri P1 ve P2 olan, 1 ve 2 noktaları arasındaki iletim birimi cinsinden P2/P1 ve P1/P2 olarak ifade edilen güç artışı veya azalışıdır. Örneğin bir devreye bir güç yükselteci sokulduğunda çıkış gücü giriş gücüne göre daha büyüktür; yani kazanç vardır. Aksine bir filtre sokulduğunda da girişteki sinyal gücü çıkıştakine göre daha büyüktür; yani kayıp vardır. Bazı devrelerde gerilim için kayıp, güç için kazanç vardır. Kollektörü topraklı devre olan bir tampon devrede çıkış gerilimi giriş geriliminden küçük olmasına rağmen çıkış gücü giriş gücünden daha büyüktür. Sonuç olarak desibel karşılaştırdığımız büyüklüklerin ölçüm sırasına göre kazanç ya da kayıp olarak yorumlanabilir.
Elektronikte çoğunlukla bir devrenin girişinden çıkışına doğru ölçme yapıldığı düşünülürse; aşağıdaki formül uygulamalarının sonuçları pozitif çıkarsa kazançtan, negatif çıkarsa kayıptan söz edebiliriz.
- N=10 log10 (Pçıkış/Pgiriş)
- N=20 log10 (Eçıkış/Egiriş)
Desibele pascal cinsinden bakacak olursak;
0, Pascal 0&#;dB SPL (Sound pressure level) == Duyma eşiği (Threshold of hear)
0, Pascal 20&#;dB SPL == Fısıltı
0, Pascal 40&#;dB SPL == Oda (gece)
0,02 Pascal 60&#;dB SPL == Konuşma
0,2 Pascal 80&#;dB SPL == Sokak (gürültülü)
2 Pascal &#;dB SPL == Fabrika (gürültülü)
20 Pascal &#;dB SPL == Rock müzik provası
Pascal &#;dB SPL == Acı eşiği (Threshold of pain)