4 Sınıf Matematik Veri Toplama Ve Değerlendirme Konu Anlatımı

Farklı konularda incele yapıldığı takdirde bazı veriler elde edilebilir. Bu verilerin doğru bir şekilde yorumlanması için ilk adımda veri toplama konusu öğrenilmelidir. Yazımızda veri toplama ve değerlendirmenin nasıl yapılması gerektiğini sizler ile paylaşacağız.

VERİ TOPLAMA NEDİR?

Veri toplama konusuna gelmeden önce verinin ne demek olduğunu bilmemiz konuyu daha iyi anlamamıza yardımcı olacaktır. Veri, belirli bir konuda oryaya çıkan merak sonucu araştırma yapılması ve bu araştırmadan elde edilen bilgilerin genel tanımıdır. Araştırmalar sonucunda elde edilen bu verilerin toplanması ve değerlendirilmesi aynı zamanda verilerin yorumlanması ihtiyacını da ortaya çıkarmıştır. Verilerin toplanması ve yorumlanması kapsamında kullanılan unsurlar ise şu şekildedir:

Tablo:

Verilerin toplanması konusunda tablo unsuru sıkça kullanılır. Verilerin düzenli bir şekilde toplanması için çizilen ve verilerin yerleştirildiği şekle tablo denir. Aşağıda yer alan örnekte bir tablo üzerinden verilen nasıl toplanıp değerlendirildiğini inceleyelim:

Soru:

60 kişinin yer aldığı bir spor salonunda bireyler farklı spor dalları ile ilgilenmeyi tercih ediyor. Bu kapsamda 20 kişi basketbol sporuna, 14 kişi voleybol sporuna, 10 kişi jimnastiğe, 6 kişi de ip atlamaya yönelmek istemiştir. Tablo nasıl yapılır?

• Basketbolda 20 öğrenci bulunur.
• Voleybolda 14 öğrenci bulunur.
• Jimnastikte 10 öğrenci bulunur.
• İp atlamada ise 6 öğrenci bulunur.

Bu tabloya baktığımız zaman bireylerin hangi spor dallarıyla ilgilendiğini görebildiğimiz gibi kaç kişinin hangi spor dalını tercih ettiğini de belirtebiliriz.

Grafik oluşturma

Veri toplama konusunda kullanılan bir diğer unsur da grafik oluşturmadır. Grafik oluşturmada en kolay ve faydalı şekil sütundur. Bir sütün grafiğinde dikey ve yata olmak üzere farklı doğrular yer alır ve bu doğruların farklı noktalarda kesiştiğini görürüz.

Çetele oluşturma

Veri toplamada kullanılan son unsur se çeteledir. Yukarıda yer alan spor salonu örneği üzerinden çetele unsurunu kullanmayı öğrenelim:

Basketbol : / / / / / / / /

Voleybol : / / / / / /

Jimnastik : / / / /

İp atlama: / / / /

Yukarıda gördüğünüz gibi her bir spor dalının yanında yer alan ' / ' işaretine çetele denir ve her çetele bir bireyi temsil eder. Bu çeteleleri sayarak hangi spor dalında akaç kişinin yer aldığını kolaylıkla ifade edebilirsiniz.

VERİ TOPLAMADA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

4. sınıf matematik konusundan biri olan veri toplama sadece okullarda sizlere öğretilen bir ders olarak görülmemelidir. Veri toplama günlük hayatın içerisinde de sıklıkla kullanılabilir. Örneğin bir mahallede nüfus sayımı yapılırken veri toplamadan faydalanılır. Bu yöntem ile mahallede kaç kişinin yaşadığı, bunlarının kaçının erkek, kaçının kız olduğundan, yaşları, meslekleri, gelirleri ve eğitim durumlarına kadar detaylı bir bilgi elde edilebilir. Elde edilen bu veriler ise tablo, grafik oluşturma ya da çetele unsurları ile değerlendirilir ve yorumlanır. Veri toplama işlemini daha küçük alanlarda da kullanabilirsiniz. Aile ya da arkadaş grubunda bir konu hakkında kolaylıkla veri toplama işlemini yapabilirsiniz.

Sevgili Öğrenciler bugün ki dersimizde Sütun Grafiği konusunu öğreneceğiz.

Öncelikle Sütun grafiğinin ne olduğuna bakalım. Verilerin dikdörtgensel bölgeler ile gösterildiği grafiklere sütun grafiği denir. Bir sütun grafiğinde;
1. Sütun genişlikleri eşit olmalıdır.
2. Sütunlar arası boşluklar eşit olmalıdır.
3. Grafik ve grafik eksenleri isimlendirilmelidir.
4. Eksenler üzerindeki sayılar eşit aralıklı olmalı ve aynı oranda artmalıdır.

Şimdi bizde bir tablo yardımıyla sütun grafiği oluşturalım.

Bize 4/A sınıfının başkanlık seçiminin sonuç tablosu verilmiş. Bizde bu verileri kullanarak bir sütun grafiği oluşturalım. Ancak tabi ki oluşturacağımız bu sütun grafiği yukarıda saydığımız 4 özelliği de taşımalıdır.

İşte görüldüğü gibi sütun grafiğimizi oluşturduk. Adaylar sütununda 4/A sınıfından başkanlığa aday olanların isimleri yer almaktadır. Oy sayısı bölümünde de eşit aralıklarla 0’dan en yüksek oya kadar bir oy sayısı vardır. Bizde bu grafiğimiz de hangi aday ne kadar oy aldıysa oy karşılığı olan sayıya kadar işaretliyoruz.

Şimdi isterseniz bir de bu sütun grafiğimizi yorumlayalım:

En az oyu Gökhan almıştır. (4 oy)
En çok oyu Oğuz alarak başkan seçilmiştir. (11 oy)
Bu seçimde 35 kişi oy kullanmıştır. (Alınan tüm oyların toplamı 2+5+11+9+6=35)
Kaan, Ebru’dan daha fazla oy almıştır. (Kaan 6 oy, Ebru 5 oy almıştır.)
Oğuz’un aldığı oy sayısı, Gökhan ve Ebru’nun aldığı toplam oydan fazladır. (Oğuz 11 oy, Gökhan 4 oy ve Ebru 5 oy almıştır. 11 oy 4+5=9 oydan daha fazladır.)
Elif, Kaan’dan 3 fazla oy almıştır. (Elif 9 oy, Kaan 6 oy almıştır. Yani 3 oy fazla almıştır.)

Sizlere verilmiş herhangi bir sütun grafiği ile alakalı pek çok yorumda bulunabiliriz. Sütun grafiğini çizmek ve yorumlamak oldukça kolay ve eğlencelidir.

Yeteri kadar örnek çözerseniz bu konuyu kolaylıkla kavrayabilirsiniz. Bizde bunun için bir kaç örnekle konuyu pekiştireceğiz.

Grafikte bir köyde yıllara göre üretilen badem miktarları verilmiştir. Yukarıdaki grafiği yorumlayalım.

1) ve yıllarında eşit miktarda badem üretilmiştir.
2) En fazla badem üretimi yılında olmuştur.
3) En az badem üretimi yılında olmuştur.
4) Badem üretiminde bir önceki yıla göre en fazla yükseliş yılında olmuştur.

Unutulmamalıdır ki Sütun grafiğindeki veriler, yatay ve dikey çizgilerin birleştiği yer bulunarak okunur.

Bu önemli hatırlatmayı yaptıktan sonra konumuza başka bir örnekle devam edelim.

Aşağıdaki soruları “Sağlık Görevlileri Grafiği”ne göre cevaplayın.
a. Eczacı sayısı kaç kişidir?
b. Hangi personel grubunun toplam sayısı ’dür?
c. Hemşire sayısı sağlık memuru sayısından az mıdır? Açıklayınız.
ç. Hekim sayısı kaç kişi olabilir? Anlatınız.
d. Personel sayısı en az olan grup hangisidir?

a) Sütun grafiğimizi incelediğimiz de üçüncü sütunda bulunan eczacı sayısı ’dür.

b) Sağlık personel sayısı bölümünden personele karşılık gelen sağlık personeli Ebedir.

c) Hemşire personel sayısı ’dür. Sağlık memuru sayısı da ’dür. O halde hemşire personel sayısı sağlık memuru sayısından az değil fazladır.

ç) Hekim sütunun karşılık geldiği personel sayısı ila kişi arasındadır. Bu nedenle de Hekim sayısı ortalama kişi olabilir.

d) Personel sayısı bölümünü incelediğimizde en az personel Diş Hekimi personelidir.

Son bir örnekle konumuzu noktalayalım.

Yukarıdaki grafikte, beş dakika boyunca koşan Armağan’ın birer dakika ara ile nabız sayıları verilmiştir. Bizde bu grafiği yorumlayalım.

a. Armağan’ın 1. dakikada nabız sayısı en azdır.
b. 2. dakikada nabız sayısı 90’dan fazladır.
c. 3. dakikada nabız sayısı ’dür.
ç. 4 ve 5. dakikada nabız sayısı eşittir ve
’dan azdır.
d. 4. dakikaya kadar koşma süresi arttıkça
nabız sayısı da artmıştır.

Bu örnekte de gördüğümüz üzere sütun grafikleri farklı şekillerde gösterilebilmektedir. Yani İlişki içinde bulunan satır ve sütunlarda ki bilgiler hem yatay (nabız örneği) hem de dikey kesişebilir (sağlık görevlileri örneği).

Evet arkadaşlar bugünlük öğreneceklerimiz bu kadar. İlerleyen derslerde görüşmek dileğiyle…

İlkokul 4. sınıf Matematik Sütun Grafiği ve Verilerin Farklı Gösterimleri konu anlatımını bu sayfada bulabilir ve pdf olarak indirebilirsiniz.

SÜTUN GRAFİĞİ VE AĞAÇ ŞEMASI

BU KONUDA NELER ÖĞRENECEĞİZ?
→ Sütun grafiği oluşturma ve sütun grafiğini yorumlama
→ Ağaç şeması oluşturma ve ağaç şemasını yorumlama

Çeşitli yollarla elde ettiğimiz verileri daha kolay okumak ve yorumlamak için tablo, sütun grafiği ve ağaç şeması gibi yöntemlerden yararlanabiliriz.

Veriler;

• çetele tablosunda çentiklerle,
• sıklık tablosunda sayılarla,
• şekil grafiğinde şekillerle,
• nesne grafiğinde resimlerle,
• sütun grafiğinde çubuklarla gösterilir.

3. sınıfta çetele ve sıklık tablosu ile nesne ve şekil grafiği konularını öğrenmiştik.

Sütun Grafiği

Çubuklarla oluşturulan grafiğe, sütun grafiği adı verilir.

Sütun grafiği oluşturulurken;

• başlık,
• eksen isimlerine,
• çubuk genişliklerinin eşit olmasına,
• çubuklar arasındaki boşlukların eşit olmasına,
• eksen üzerinde sayıların eşit olarak büyümesine dikkat etmeliyiz.

Sütun Grafiği Oluşturma

ÖRNEK: Bir kömürcü yılında ton, yılında 50 ton, yılında ton, yılında ton ve yılında ton kömür satmıştır. Yıllara göre kömür satışlarını sıklık tablosu ve sütun grafiği ile gösterelim.

Sıklık Tablosu: Satılan Kömür Miktarı

Şimdi de satılan kömür miktarını sütun grafiğinde gösterelim.

Sütun Grafiği: Satılan Kömür Miktarı

Sütun Grafiğini Yorumlayalım

• En çok kömür satışı yılında olmuştur.
• En az kömür satışı yılında olmuştur.
• ve yıllarında eşit miktarda kömür satışı olmuştur.
• Kömür satışında en fazla artış yılında olmuştur.
• Beş yılda ton kömür satılmıştır.

ÖRNEK: Okulumuz öğrencilerinden 4 kişi keman kursuna, 24 kişi gitar kursuna, 12 kişi bağlama kursuna, 8 kişi piyano kursuna, 16 kişi de ritim kursuna katılmaktadır. Kursa katılan öğrencileri sıklık tablosu, nesne ve sütun grafiklerinde gösterelim.

Sıklık Tablosu: Müzik Kurslarına Katılan Öğrenciler

Şimdi de müzik kurslarına katılan öğrenci sayılarını nesne grafiğinde gösterelim.

Nesne Grafiği: Müzik Kurslarına Katılan Öğrenciler

Her nesne 4 öğrenciyi göstermektedir.

Şimdi de müzik kurslarına katılan öğrenci sayılarını sütun grafiğinde gösterelim.

Sütun Grafiği: Müzik Kurslarına Katılan Öğrenciler

Sütun Grafiğini Yorumlayalım

• En çok öğrenci gitar kursuna katılmaktadır.
• En az öğrenci keman kursuna katılmaktadır.
• Tüm kurslara katılan öğrenci sayısı 64&#;tür.
• Bağlama kursuna katılanlar, piyano kursuna katılanlardan 4 fazladır.
• Gitar kursuna katılanlar, keman kursuna katılanlardan 20 fazladır.
• Bağlama ve keman kursuna katılan öğrencilerin toplamı, ritim kursuna katılan öğrencilere eşittir.
• Piyano ve ritim kursuna katılan öğrencilerin toplamı, gitar kursuna katılan öğrencilere eşittir.

Ağaç Şeması Oluşturma

ÖRNEK: Cumhuriyet İlkokulunda erkek öğrencilerin 45&#;i gözlüklü, &#;ü gözlüksüz; kız öğrencilerin ise 53&#;ü gözlüklü, &#;sı gözlüksüzdür. Gözlüklü ve gözlüksüz öğrencileri ağaç şeması üzerinde gösterelim.

Ağaç Şeması: Gözlüklü ve Gözlüksüz Öğrenciler

Cumhuriyet İlkokulu Öğrencileri

Ağaç Şemasını Yorumlama

• Gözlüklü kız öğrenciler, gözlüklü erkek öğrencilerden fazladır.
• Gözlüksüz erkek öğrenciler, gözlüksüz kız öğrencilerden azdır.
• Toplam kız öğrenci sayısı, toplam erkek öğrenci sayısından fazladır.
• Okulda toplam 98 öğrenci gözlüklüdür.
• Cumhuriyet İlkokulunun mevcudu &#;dir.

4. sınıf Sütun Grafiği, Tablo ve Ağaç Şeması konusunu pekiştirelim.