Kalça Çıkığı Muayenesi

Bebeklerde kalça ultrasonu ne zaman ve nasıl çekilir? Kalça displazisi tedavisi nasıl olur?

Son yıllarda bebeklerde kalça ultrasonu, Sağlık Bakanlığı tarafından tarama yöntemi olarak kullanılmaya başlandı. Kalça ultrasonu, bebeklerdeki kalça çıkığının erken teşhisi için oldukça önemlidir. Peki bebeklerde kalça ultrasonu ne zaman ve nasıl çekilir? Kalça displazisi tedavisi nasıl olur?

İnsanların yaşam kalitesini etkileyen bazı fiziksel rahatsızlıklar vardır. Bunlardan biri kalça çıkığıdır. Her rahatsızlıkta olduğu gibi kalça çıkığında da erken teşhis önemlidir. Yenidoğanbebeklerin ileriki yaşlarında hem fiziksel hem de psikolojik sorunlar yaşamaması için 1 ayları dolduktan sonra mutlaka kalça ultrasonu çektirilmeleri gerekir. Uzmanlar ebeveynlerin bu konuda hassas olmaları gerektiğine önemle vurgu yapıyor. Ülkemizde her bebekten ortalama 5 ila 15'inde gelişimsel olarak kalça çıkığı görüldüğü öne sürülüyor. Uzmanlar kalça displazisine erken tanı konulduğunda genellikle tedavinin mümkün olduğunu söylüyor. Annelerin de merak ettiği kalça ultrasonu ne zaman ve nasıl çekilir sorusunun yanıtını bugünkü yazımızda tüm ayrıntılarıyla öğrenebilirsiniz.

KALÇA ULTRASONU NEDEN ÇEKİLİR?

Henüz yürümeyen bebeklerde kalça çıkığının anne ve baba tarafından fark edilmesi mümkün olmayabilir. Kalça çıkığı tedavi edilmediği taktirde bebek ileriki yaşlarında hareket kısıtlamasına maruz kalabilir. Yaygın olarak karşılaşılan kalça çıkığı riskini değerlendirmek için bu tedbir alınmalı ve gerektiğinde tedavi başlamalıdır. Kalça ultrasonunun çekilme nedenlerini araştıran anneler için işte kalça ultrasonunun çekilme nedenleri:

• Kalça ekleminin normal şekilde gelişip gelişmediğini anlamak
• Kalça çıkığı bulunup bulunmadığını değerlendirmek
• Ailede kalça çıkığı öyküsü bulunması durumunda riski tespit etmek

İLİŞKİLİ HABERGebelikte detaylı ultrason neden önemli? Uzmanı önerdi: Yüzde 70'i tespit ediliyor

Bebek eğer makat pozisyonunda doğmuşsa, bebeğin gelişimi açısından kalça ultrasonu daha da önem kazanmaktadır. Ebeveynlerin bu sebepleri göz ardı etmemeleri hem kendileri için hem de bebekleri için sağlıklı bir adım olacaktır.

PEKİ BEBEKLERDE KALÇA ULTRASONU NE ZAMAN ÇEKİLİR?

Yenidoğan bebeklerin doğumunu takip eden 72 saat içerisinde muayenesi yapılır. Yapılan muayene herhangi bir fiziksel bir soruna rastlanmadığı taktirde, bebek 1 ayı doldurduktan sonra kalça ultrasonu çekilir. Fakat erken teşhis ve tedavi için 4 ayın geçilmemesi gerekir.

KALÇA ULTRASONU ÖNCESİ HAZIRLIKLAR NELERDİR?

Ultrason öncesi herhangi bir tıbbi hazırlık yapılmamaktadır. Çekim sırasında anne ve babanın bebeklerinin yanında olması, ona güvenli bir ortam sağlayacak, korkmasını ve ağlamasını önleyecektir. Ultrason esnasında bebeğin kıyafetlerinin bir kısmı çıkarılabilir. Ultrason için kullanılan jelin bulaşması durumunda ailenin, yanında yedek bebek bezi bulundurmasında fayda vardır.

BEBEKLERDE KALÇA ULTRASONU NASIL YAPILIR?

Bebek sırt üstü ya da yan tarafına doğru yatırılır. Radyoloji ya da sonografi uzmanı, bebeğin kalçasına ses dalgalarının iletilmesine yardımcı olan bir jel sürer. Ses dalgaları gönderen bir cihaz, jelin sürüldüğü bölgede gezdirilir. Ses dalgalarının geri dönüşü cihaz tarafından analiz edilerek görüntü elde edilir. Ultrason sırasında bebekte ağrı uyandıracak bir işlem yapılmaz. İşlem yaklaşık 20 dakika sürmektedir. 1 ya da 2 gün içerisinde sonuçlarda yer alan değerler çocuk doktoru tarafından değerlendirilir ve sonuçta kalça displazisi varsa erken tedaviye başlanır. Böylelikle bebek daha sağlıklı bir yaşama adım atmış olur.

ULTRASONDA SIRASINDA BEBEK RADYASYONA MARUZ KALIR MI?

Kalça ultrasonu sırasında bebek herhangi bir radyasyona maruz kalmaz.

İLİŞKİLİ HABER

Klima çarpması belirtileri ve tedavisi nelerdir? Klima çarpmasına doğal yöntem!

Doğumsal kal&#;a &#;ıkıklığının erken tanısı i&#;in kal&#;a muayenesi ve kal&#;a ultrasonunun &#;nemi

Bu hastalık, toplumumuzda normal yeni doğanın birinde görülebilmektedir. Bazı sendromlarda ya da genetik rahatsızlıklarda daha sık görülmesinin yanında patolojisi de farklıdır ancak bu konuda bu hastalarımızdan bahsetmeyeceğim.

Risk faktörleri nelerdir?

Ailesel yatkınlığın önemli bir risk faktörü olarak bilinmesinin yanında, bebeğin doğum anında ya da öncesinde ters durması (makat geliş ya da bacak geliş), oligohidramnios, çoklu gebelikler gibi gebelikte amnion sıvısının azlığına bağlı bebeğin anne karnında sıkıştığı durumlar da temel risk faktörleri olarak belirlenmiştir. Doğum anında çarpık ayak, tortikollis gibi yine bebeğin anne karnında sıkışmasında bağlı durumların varlığı da GKD varlığı açısından riskin arttığını gösterir.

GKD gelişen bir bebek gelişim çağında kalçanın ne derece displazik ya da çıkık olduğunda göre farklı klinik tabloları yaşar. Bu klinik görünümlere bacaklar arasında boy farkı, topallama, kalça ağrısı, bel ağrısı, belde ya da omurganın tamamında eğrilik gelişmesi, kalçada hareket kısıtlılığı örnek olarak verilebilir. Bu tablonun kişiye hem çocukluk çağında hem de yetişkin hayatında ne gibi zorluklara yol açabileceği kolaylıkla anlaşılmaktadır. Bu nedenle çocukluk çağında büyük kemik ameliyatlarının yapılması ya da erken erişkinlik zamanında maalesef kalça protezi ameliyatı yapılması gerekebilmektedir. Bunların önünde geçilmesi için çok önemli bir tarama programı tüm gelişmiş ülkelerde uygulandığı gibi ülkemizde de uygulanmaktadır.

Taramalar ve muayene hakkında merak edilenler

GKD taramasının ilk aşaması doğumdan hemen sonra her iki kalçanın belirli kurallara bağlı kalarak muayenesidir. Bu muayene sıklıkla pediatri uzmanı hekimler tarafından yapılır. Bazı durumlarda biz çocuk ortopedistlerine de yönlendirilebilmektedir. Muayene sırasında bacaklar arasında boy farkın olup olmadığına, kalçanın çıkık ya da çıkarılabilir olup olmadığında, çıkıksa yerine oturtulup oturtulamadığına bakılır. Muayene sonucunda bir şüphenin gelişmesi halinde hemen kalça ultrasonu yapılarak tanı koyulur ve tedavi erkenden başlatılır. Muayene normal olsa bile haftalık iken yapılan kalça ultrasonu çok önemlidir çünkü, GKD tablosunun çok büyük bir kısmını çıkık, yarı çıkık ya da çıkartılabilir olmayan sadece displazi olarak adlandırdığımız gelişim geriliği olan hastalar oluşturmaktadır ve bunlar muayene ile anlaşılamazlar.

Taramanın ikinci aşaması ise çocuklar haftalık iken yapılan kalça ultrasonu incelemesidir. Bu işlem radyoloji uzmanı hekimler tarafından yapılabildiği gibi çocuk ortopedisi uzmanı hekimler tarafından da yapılabilmektedir. Bu işlemde ultrason ile kalça eklemin oluşturan henüz kıkırdak yapıdaki eklem yüzlerinin uyumuna bakılmaktadır. Son yıllarda “Graf yöntemi” kullanılarak yapılan ultrasonlarda yapılan açı ölçümlerine göre kalçalar normal ya da displazik olarak adlandırılır. Bu ultrason değerlendirmesinin imkanlar dahilindeyse her yeni doğan çocuğa yapılmasını öneriyoruz. Ancak, ultrasona ulaşımın kısıtlı olduğu yerlerde ise en azından yukarıdaki risk faktörlerine sahip bebeklerin atlanmadan ultrason ile değerlendirilmesi gerekir.

Ultrason sırasında nelere dikkat edilmelidir?

Ultrason çekilmeden önce bebeğin doyurulması, ultrason çekilen ortamın sessiz, az ışıklandırılmış ve ılık olması gerekir. Bu sayede işlem bir iki dakika sürecek ve aile veya bebek strese sokulmadan gerekli değerlendirme yapılabilecektir. Ultrason sırasında kullanılan jelin hafif bir serinliği bebeği rahatsız edebilse de jel yayılınca soğuk etkisi azalacaktır. Bebeğin çok hareketli olduğu ve ailenin de huzursuz olduğu bir ortamda değerlendirme hem çok uzar hem de kesitlerin ideal olmama ihtimali artar.

Aileler, ultrason çekimi sonunda rapor halinde verilen ölçümlerle birlikte görüntüleri de almayı ihmal etmemelidirler. Bir CD halinde alınabileceği gibi kağıda basılı ya da en azından kesitin fotoğrafı çekilmiş olmalıdır çünkü, sonuçlarla ilgili bir yorum yapılabilmesi için ultrason raporundan ziyade ölçüm yapılan kesitin görülmesi çok önemlidir. Ancak ideal bir kesitte yapılan ölçümler anlamlıdır. İdeal olmayan bir kesit söz konusu ise maalesef ultrasonun tekrar edilmesi gerekecektir.

Çocuklarımızın tüm taramalarından tamamen normal halde çıkmasını ya da en azından var olan bir probleme erkenden tanı koyularak en etkin ve kısa tedavinin hızlıca uygulanabilmesini dilerim.