Su Saati Mühür Açma Cezası

Mühür bozma suçu, Say&#;l&#; Türk Ceza Kanunu Madde hükmünde düzenlenmi&#;tir. Buna göre;

“Kanun veya yetkili makamlar&#;n emri uyar&#;nca bir &#;eyin saklanmas&#;n&#; veya varl&#;&#;&#;n&#;n aynen korunmas&#;n&#; sa&#;lamak için konulan mührü kald&#;ran veya konulu&#; amac&#;na ayk&#;r&#; hareket eden ki&#;i, alt&#; aydan üç y&#;la kadar hapis veya adlî para cezas&#; ile cezaland&#;r&#;l&#;r.”

Mühür, bir &#;eyin yap&#;lmamas&#; ya da nas&#;l yap&#;lmas&#; gerekti&#;i yönünde kamunun iradesini ortaya koymaktad&#;r.¹ Resmi Mühür Yönetmeli&#;i'nde de (RG., ) mührün tan&#;m&#; ve kullan&#;m yetkisi düzenlenmi&#;tir. Buna göre Yönetmeli&#;in 2'nci maddesinde &#;öyle bir düzenleme yap&#;lm&#;&#;t&#;r:

 “Resmi mühür; yap&#;m&#;na 3'üncü maddede belirtilen mercilerce karar verilip, Darphane ve Damga Matbaas&#; Genel Müdürlü&#;ü'nce imal ve tescil edilen ve resmi mühür berat&#; ile birlikte kullan&#;lma imkan&#; olan bir araçt&#;r.”

Yönetmeli&#;in 3. Maddesinde ise;

“Resmi Mühürler yaln&#;zca kurulu&#; kanunlar&#; ve Cumhurba&#;kanl&#;&#;&#; Kararnameleri gere&#;i kendilerine kamu görevi verilmi&#; kurum veya kurulu&#;larca kullan&#;labilir”

hükmü yer almaktad&#;r.

Buna göre mühür kullanabilecek organlar, yaln&#;zca idarenin kanunili&#;i ilkesi gere&#;ince kanunla kamu görevi verilmi&#; olan kurum ve kurulu&#;lard&#;r.

Mührü kald&#;rmak fiili ise, k&#;smen veya tamamen mührün bozulmas&#;d&#;r. Bu fiil, mührün konuldu&#;u yerden uzakla&#;t&#;r&#;lm&#;&#; veya tan&#;nmaz hale getirilmi&#; olmas&#; &#;eklinde; mühür koyulan &#;eyin muhafazas&#;n&#;n veya aynen mevcudiyetinin kontrol imkan&#;n&#;n ortadan kald&#;r&#;lmas&#; &#;eklinde gerçekle&#;ebilir.² Bunlar&#;n d&#;&#;&#;nda, mührün konulu&#; amac&#;na ayk&#;r&#; hareket edilmesi de suçu meydana getirebilir. Mühürlenen i&#; yerinde mühür sökülmeden faaliyetlere devam edilmesi hali de bu duruma örnektir.

Bu eylemlerin gerçekle&#;mesi için, mührün hukuka uygun bir &#;ekilde konulmu&#; olmas&#; da gerekir.³ Öncelikle mührün fiilen konulmu&#; oldu&#;unun anla&#;&#;lmas&#; için i&#;lemin yap&#;ld&#;&#;&#;na dair usulüne uygun düzenlenmi&#; bir tutanak düzenlenmi&#; olmal&#;d&#;r.⁴ Tutanak sonras&#; mührün fiilen konulmas&#; da gerekmektedir.⁵ Bu tutana&#;&#;n gerek san&#;&#;&#;n gerekse görevlilerin imzas&#;n&#; ihtiva edecek &#;ekilde düzenlenmesi ve mühürleme yap&#;ld&#;&#;&#; hakk&#;nda san&#;&#;a bildirimde bulunuldu&#;unu ispatlar bir belgenin varl&#;&#;&#; gerekmektedir.⁶ Bir ba&#;ka deyi&#;le, hukuka uygun olarak konulmayan mühürden ötürü hakim ceza veremez ve bu hususu hakimin re'sen ara&#;t&#;rmas&#; gerekir.

Suçun manevi unsuru aç&#;s&#;ndan ise san&#;&#;&#;n, mühürleme i&#;leminden haberdar olmas&#; yeterli olup tutana&#;&#;n tebli&#;i gerekmemektedir.⁷

Zincirleme suç hükümlerince ise, ayn&#; mühür bozma tutana&#;&#;ndan birden fazla dava aç&#;lan san&#;k hakk&#;nda tek bir mühür bozma suçu olu&#;acakken ayn&#; san&#;k hakk&#;nda ayn&#; yere ili&#;kin birden çok mühür bozma tutana&#;&#; düzenlenmi&#;se⁸ zincirleme suç hükümleri uygulanmal&#;d&#;r.⁹

&#;&#;bu makalenin konusu olan, elektrik, su ve do&#;algaz sayaçlar&#;nda yap&#;lan mühürleme i&#;leminin bozulmas&#; durumunda TCK kapsam&#;nda suç olu&#;up olu&#;mad&#;&#;&#; hususu ayr&#;ca incelenmelidir. Say&#;l&#; Özelle&#;tirme Uygulamalar&#; Hakk&#;nda Kanun'un Madde 37/a hükmünce, özelle&#;tirilen kurumlar&#;n özel hukuk hükümlerine tabii oldu&#;u düzenlenmi&#;tir.

Ülkemizde 30 Eylül tarihine dek bütün elektrik da&#;&#;t&#;m kurumlar&#; özelle&#;tirilmi&#;tir. Su¹⁰ da&#;&#;t&#;m kurulu&#;lar&#;n&#;n tamam&#; kamu kurumu iken do&#;algaz da&#;&#;t&#;m kurulu&#;lar&#;n&#;n ise bir k&#;sm&#; özelle&#;tirilmi&#;, bir k&#;sm&#; ise halen kamu kurumu niteli&#;indedir. Kamu kurumu nitelikli kurumlarca usulüne uygun konulan mühürlerin kald&#;r&#;lmas&#; halinde suç olu&#;acakt&#;r.

Öncelikle su ve özelle&#;tirilmeyen idarelere ait do&#;algaz sayaçlar&#;nda da ki&#;inin borcunu ödememesi nedeniyle konulan mühürlerin bozulmas&#;, söz konusu suçu olu&#;turacak nitelikteyken; sayaçlara fabrika üretimi s&#;ras&#;nda aç&#;klay&#;c&#; mahiyette konulan mühürlerin bozulmas&#;, suça konu olamayacakt&#;r.¹¹ Buradan da anla&#;&#;lmaktad&#;r ki, Yarg&#;tay kamu kudretine dayal&#; olarak konulmam&#;&#;, ekonomik sebeplerle veya ürün sorumlulu&#;unu gözeterek özel hukuk ki&#;ilerinin koydu&#;u mühürlerin bozulmas&#;n&#; mühür bozma suçunun i&#;lendi&#;i &#;eklinde de&#;erlendirmemektedir.

Yarg&#;tay Ceza Daireleri özelle&#;tirilen &#;irketlerin koyduklar&#; mühürlerin, &#;irket özelle&#;tirilmeden önce mühür bozma tutana&#;&#; düzenlendi&#;i hallerde suça sebebiyet verece&#;ini¹²; özelle&#;tirme sonras&#; düzenlenen tutanaklar&#;n ise suça konu olmayaca&#;&#;¹³ yönünde kararlar vermektedir. Kurumlar&#;n ne zaman özelle&#;tirildiklerinin tespiti ise Özelle&#;tirme &#;daresi Ba&#;kanl&#;&#;&#;'na yaz&#;lan müzekkereler ile tespit edilmektedir. Özel &#;irketlere ise ilgili kanunlarda mühürleme yetkisi verildi&#;ine ve buna ayk&#;r&#; davrananlar hakk&#;nda TCK md. hükümlerinin uygulanaca&#;&#;na yönelik bir hükme yer verilmedi&#;i için özelle&#;tirilen &#;irketlerin koyduklar&#; mühürlerin bozulmas&#; halinde suça sebebiyet verilmedi&#;i¹⁴ görü&#;ü hakimdir.

Ancak Ceza Genel Kurulunun görü&#;ü, y&#;l&#;na kadar özelle&#;tirilen kurumlar&#;n düzenledikleri tutanaklar uyar&#;nca da di&#;er unsurlar&#;n varl&#;&#;&#; halinde suçun olu&#;aca&#;&#; yönündeydi¹⁵. Son olarak Ceza Genel Kurulu da bu görü&#;ünü de&#;i&#;tirerek özelle&#;tirilen kurumlar&#;n düzenledi&#;i tutanaklar&#;n suça sebebiyet vermeyece&#;i hususunda karar k&#;lm&#;&#;t&#;r¹⁶.

Doktrindeki baz&#; görü&#;ler, CGK'n&#;n son içtihatlar&#;na kat&#;lmamaktad&#;r. TCK md hükmünün lafz&#;ndaki “kanun” ibaresinin &#;ekli olarak de&#;il maddi olarak anla&#;&#;lmas&#; gerekti&#;i, kuruma verilen yetkinin yönetmelik ile verilmi&#; olmas&#;n&#;n da yeterli olmas&#; gerekti&#;i ifade edilmektedir.¹⁷ Zira Elektrik Piyasas&#; Tüketici Hizmetleri Yönetmeli&#;i'nin (RG., ) md 43/4 hükmünce: “Da&#;&#;t&#;m lisans&#; sahibi tüzel ki&#;i, kaçak tespit süreci sonucunda kaçak elektrik enerjisi tüketimi tespit edilen gerçek veya tüzel ki&#;iler ile ilgili Cumhuriyet Savc&#;l&#;&#;&#;na suç duyurusunda bulunur.”  ifadesi yer almaktad&#;r. Bu düzenleme de göstermektedir ki, kanun koyucu lisans ile alt yap&#; hizmetini sa&#;layan kurulu&#;un kamusal bir hizmet verdi&#;ini kabul etmektedir.

Son olarak su, elektrik do&#;algaz hizmetlerinden usulsüz kullan&#;m nedeniyle konulan mühürlemelere ra&#;men yararlanmaya devam ediliyorsa, TCK md. hükmünce kar&#;&#;l&#;ks&#;z yararlanma suçu i&#;lenmi&#; kabul edilmektedir¹⁸. Bu halde fikri içtima uygulanmas&#; gerekti&#;i yönünde doktrinde görü&#;ler bulunmaktad&#;r.¹⁹

Footnotes

1 Özbek  Veli Özer, Ekonomik Ceza Hukuku &#;kinci Kitap: Özel Hükümler, 1. Bas&#;, Ankara , s.

2 Önder  Ayhan, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 4. Bas&#;, &#;stanbul , s.

3 Yarg&#;tay Ceza Dairesi, T. / E., / K.

4 Yarg&#;tay Ceza Dairesi, T., / E., / K.

5 Artuk/Gökcen/Al&#;ahin/Çak&#;r,  Ceza Hukuku Özel Hükümler, s.

6 Yarg&#;tay 5. Ceza Dairesi, T., / E., / K.

7 Yarg&#;tay Ceza Genel Kurulu, T., / E., /21 K.

8 Yarg&#;tay Ceza Dairesi, T., / E, / K.

9 Yarg&#;tay Ceza Dairesi, T., / E., / K.

10 Yarg&#;tay Ceza Dairesi, / E., / K.

11 Yarg&#;tay Ceza Dairesi, T., / E., / K.

12 Yarg&#;tay Ceza Dairesi, T. / E., / K.

13 Yarg&#;tay Ceza Dairesi, / E., / K.

14 Yarg&#;tay Ceza Dairesi, T., / E., / K.

15 Yarg&#;tay Ceza Genel Kurulu, T. / E., / K.

16 Yarg&#;tay Ceza Genel Kurulu, T., / E., / K.

17 Özbek  Veli Özer, Ekonomik Ceza Hukuku &#;kinci Kitap: Özel Hükümler, 1. Bas&#;, Ankara , s.

18 Bark&#;r Kamil, Mühür Bozma Suçu (TCK m. ), &#;stanbul

19 Özbek  Veli Özer, Ekonomik Ceza Hukuku &#;kinci Kitap: Özel Hükümler, 1. Bas&#;, Ankara , s.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.

POPULAR ARTICLES ON: Criminal Law from Turkey

1. Abonelik başvurusunda bulunup süreç tamamlanmadan su kullanılması,

Abone talebinde bulunmuş fakat abonelik işlemlerini tamamlamadan sayaçlı tüketimde bulunanlar, 30 tona kadar olan kısımda sayacın gösterdiği endeks bulunduğu tarife türünden hesaplanır.

Abone talebinde bulunmuş fakat abonelik işlemlerini tamamlamadan sayaçlı tüketimde bulunanlar için, 31 m³ ve üzerinde tüketim tespit edilir ise tarife 2 ile çarpılır. Sayaç İdare tarafından emanete alınır ve bedel tahsil edilmeden abone verilmez. (Kademesiz ise uygulanan tarife 2 ile çarpılır. Kademeli ise 1. Kademe tarifesi 2 ile çarpılır.  Hukuk Müşavirliği tarafından icra takibine geçilenler hariç)

2-Kaçak ve usulsüz su kullanımı,

Kaçak ve usulsüz su kullanımında hesaplamalar, suyun kullanım amacına uygun tarife türüne göre yapılır.

Abone olmaksızın DESKİ’ye ait su dağıtım hattı, su abone veya şube yolu hattından, kuyu veya kaynaktan boru döşeyerek, motor bağlayarak, şebekeyi delerek su temin etmek ve kullanmak, sayaç yerine düz boru takmak, kayıtsız sayaç takmak, abone olmasına rağmen DESKİ’den izin almaksızın sayacı sökerek tüketim endeksini bozmak, sayacın tüketimini doğru olarak kaydetmesini önleyecek bir tertibat kurarak su temin etmek ve kullanmak, şehir şebeke suyu haricinde, kendi imkânları ile DESKİ’nin görev alanı içerisinde kalan yeraltı veya yerüstü kaynaklarından izinsiz ve ruhsatsız olarak su temin ederek atık su üretmek, işlenmesi yasak olan fiillerden olup, aynı zamanda su hırsızlığı suçunu oluşturduğundan, bu gibiler hakkında yasal soruşturma yapılmakla birlikte, tespit edilen kaçak su ve atık su tüketim miktarı,
cezalı (ilgili maddeye göre hesaplanarak) olarak tahsil edilir ve kaçak bağlantı iptal edilir.

Abone talebinde bulunmadan su sayacını tesisata takarak su kullananların sayacı tesisattan sökülür. Sayaç üzerindeki tonajların tamamı bulunduğu ilçe tarifesi dikkate alınarak (meskenlerde bulunduğu 3. kademesinin %25 fazlası kadar, diğer abone türlerinde ise, abone türünün 3. kademesinin %50 fazlası kadar cezalı uygulanır.) Sayaç İdare tarafından emanete alınır ve ceza tahsil edilmeden abone verilmez. (Ancak Hukuk Müşavirliği tarafından icra takibine geçilenler hariç ) ( 3. Kademesi bulunmayan tarife türlerinden, en üst kademesinden belirtilen oranda hesaplama yapılır.)

Abone olmadan şebekeden sayaçsız düz boru takarak su kullananlar ile abonesi olduğu halde aboneli sayaçtan geçmeden şebekeden düz boru ile bağlantı yaparak su kullananlar için ölçümleme veya kurulan komisyonca tahakkuk ettirilen su sarfiyatı bulunduğu ilçe tarifesi dikkate alınarak bağlı olduğu tarife türünün 3. Kademesinin % fazlası kadar cezalı uygulanır. Bahçe ve ağaç sulamalarında bulunduğu ilçe tarifesinin en üst kademesi uygulanır. ( 3. Kademesi bulunmayan tarife türlerinden, en üst kademesinden belirtilen oranda hesaplama yapılır.)

Borçtan dolayı su sayacı tek taraflı veya tesisattan sayaç sökülerek suyu kesilen ve tesisatı mühürlenen abonenin; mührü bozup su sayacını tekrar tesisata bağlayarak su kullandığının tespit edilmesi durumunda, sayaç üzerinde ilk su kesimindeki endeks ile son tespit edilen endeks arasındaki fark, bulunduğu ilçe tarifesi dikkate alınarak. (Meskenlerdeki 3. kademesinin % 25 fazlası kadar, diğer abone türlerinde ise, abone türünün 3. kademesinin % 50 fazlası kadar cezalı uygulanır.) Sayaç sökülüp tesisata kör tapa takılarak mühürlenir ve sayaç İdare tarafından emanete alınır. ( 3. Kademesi bulunmayan tarife türlerinden, en üst kademesinden belirtilen oranda hesaplama yapılır.)

Borçtan dolayı su sayacı sökülerek tesisatı mühürlenen abonenin; mührü bozup, tesisata düz boru takarak su kullandığı tespit edilirse, abonenin bulunduğu yıl içindeki en yüksek tüketimin (bulunduğu yıl içindeki tüketimi bulunmayanlar en son bulunduğu yıldaki tüketim dikkate alınacak) bir günlük tüketimi  hesaplanarak sayacın emanete alındığı tarihten, son kullandığı tarihe kadar tespit edilen gün sayısı bulunduktan sonra tespit edilen tüketim miktarı ile çarpılarak bulunduğu ilçe tarifesi dikkate alınarak bağlı olduğu tarife türünün 3. kademesinin % fazlası cezalı uygulanır. ( 3. Kademesi bulunmayan tarife türlerinden, en üst kademesinden belirtilen oranda hesaplama yapılır.)

Borçtan dolayı su sayacı tesisatta tek taraflı sökülerek veya su sayacı İdare tarafından emanete alınarak mühürleme yapılan abonelerden, mührü bozarak tesisata izinsiz su sayacı takarak su kullandığı tespit edilenlerin sayaç üzerindeki endeksin tamamı; abonenin bulunduğu ilçe tarifesi dikkate alınarak (meskenlerdeki  3. kademesinin %25 fazlası kadar, diğer abone türlerinde ise, abone türünün 3. kademesinin %50 fazlası kadar cezalı uygulanır. Sayaç tekrardan sökülüp tesisata kör tapa takılarak mühürlenir ve izinsiz sayaç İdare tarafından emanete alınır.

Sayaçların çalışmasını kasıtlı olarak engelleyenlerden; Aboneli sayacını ters çevirerek su kullandığı tespit edilen abonelerin ölçümlemesi, en son tahakkuk edilen endeks ile ters çevrilerek tespit edilen endeks arasındaki fark hesaplanarak, bulunduğu ilçe tarifesi dikkate alınarak bağlı olduğu tarife türünün 3. kademesinin  % fazlası kadar cezalı uygulanır. Aboneli sayacını söküp sayaç yerine düz boru takanların, aboneli sayacını kasıtlı olarak bozanların, sayaç üzerindeki mührü söken veya mühürsüz sayaç takanların, arızalı sayacı İdareden izin almaksızın tamir ettirerek su kullananların vb. durumların tespiti halinde; abonenin bulunduğu yıl içindeki en yüksek tüketimin (bulunduğu yıl içindeki tüketimi bulunmayanlar en son bulunduğu yıldaki tüketim dikkate alınacak) bir günlük tüketimi hesaplanarak sayaç emanete alındığı tarihten, son kullandığı tarihe kadar tespit edilen gün sayısı bulunduktan sonra bulunduğu ilçe tarifesi dikkate alınarak bağlı olduğu tarife türünün seafoodplus.infosinin % fazlası cezalı uygulanır. ( 3. Kademesi bulunmayan tarife türlerinden, en üst kademesinden belirtilen oranda hesaplama yapılır.)

Aboneli sayacını izinsiz sökerek, yerine izinsiz sayaç takanlar tespit edilirse taktığı sayaç üzerindeki endeks abonenin bulunduğu ilçe tarifesi dikkate alınarak bağlı olduğu tarife türünün 3. kademesinin % fazlası kadar cezalı uygulanır. Ayrıca İdaremizde daha önceden her hangi bir abonede kayıtlı olan veya kayıtlı olmayan, tesisata izinsiz takılan yüksek tonajlı, imal yılı eski olan ve tüketimin ne kadarı nerede kullanıldığı bilinmeyen izinsiz sayaçlarda üzerindeki tüketim miktarı yerine ölçme veya kurulan komisyonca abonenin tüketimleri, kullanım türü, alanı, amacı ve kullanım süresi dikkate alınarak tahakkuk ettirilen su sarfiyatı için bulunduğu ilçe tarife türünün 3. kademesinin % fazlası kadar cezalı uygulanır. ( 3. Kademesi bulunmayan tarife türlerinden, en üst kademesinden belirtilen oranda hesaplama yapılır.)

Sözleşmesi iptal edilerek, depozitosu iade edilen ve su kullanmaya devam eden abonenin tespiti halinde, depozito ve açma ücreti ile birlikte abone kesildikten sonra sayaç üzerinde kullandığı tüketim bulunduğu ilçe tarifesi dikkate alınarak bağlı olduğu tarife türünün sayacın takılı olduğu abonenin türünün tarifesi (meskenlerdeki 3. kademesinin %25 fazlası kadar, diğer abone türlerinde ise, abone türünün 3. kademesinin %50 fazlası kadar cezalı uygulanır.) ( 3. Kademesi bulunmayan tarife türlerinden, en üst kademesinden belirtilen oranda hesaplama yapılır.)

Şehir şebeke suyu haricinde, yeraltı ve yerüstü kaynaklarından abone olmaksızın, su temin edilerek kullanılan ve atıksu üretilerek kanalizasyon şebekesine bırakılan yerlerde, sayaç varsa sayacın gösterdiği tüketim miktarı, sayaç çalışmıyor ise veya sayaç yok ise, ölçümleme veya kurulan komisyonca tespit edilen atıksu miktarı bulunduğu ilçe tarifesi dikkate alınarak bağlı olduğu atıksu tarife türünün seafoodplus.infosinin % fazlası kadar cezalı uygulanır. Uygulanan ceza tahsil edilmeden abone verilmez. ( Hukuk Müşavirliği tarafından icra takibine geçilenler hariç) ( 3. Kademesi bulunmayan tarife türlerinden, en üst kademesinden belirtilen oranda hesaplama yapılır.)

3- Abonenin abone olunan yer haricinde farklı bir yere su vermesi yasak olup, aboneden farklı bir yere (meskenden inşaata, bahçeden ticari veya inşaat vb. ) su verilmesinin tespiti halinde, su verilen yere giden tesisat iptal edilip verilen su tüketimi hesaplanarak; usulsüz su kullanım bedeli, bulunduğu ilçe tarifesi dikkate alınarak bağlı olduğu tarife türünün 3. kademesinin %50 fazlasıyla cezalı tahsil edilir. Aynı aboneden ikinci defa su verildiğinin tespiti halinde İdaremizce abone iptal edilir. Verilen su tüketim miktarı hesaplanarak bulunduğu ilçe tarifesi dikkate alınarak bağlı olduğu tarife türünün 3. kademesinin % fazlasıyla cezalı tahsil edilir. Bahçe abonelerinde amaç dışı kullanım halinde idare aboneliği iptal eder ve yeni bahçe aboneliği verilmez. (Mülk sahibinin değişmesi hali hariç) ( 3. Kademesi bulunmayan tarife türlerinden, en üst kademesinden belirtilen oranda hesaplama yapılır.)

YAPILAN İŞLEM

1. Kaçak su ihbarı [email protected] kurumsal e-posta adresine, CİMER’e, halkla ilişkiler masalarına, Abone İşleri Dairesi Başkanlığı bürolarına ve Alo Çağrı Merkezine yapılmaktadır. 
2. Saha ekipleri tarafından ihbar adresinde inceleme ve tespit yapılmaktadır.
3. Tespit edilen kaçak su bedeli tahakkuku, Abone İşleri Dairesi Başkanlığı Kaçak Su Şube Müdürlüğü komisyonu değerlendirmesi sonucuna göre ücret ve tarifelerdeki cezalar kısmındaki hükümlere göre yapılır.
4. Yapılan işlem kaçak suyu kullanan vatandaşa resmi yazıyla tebliğ edilir.