Gabari Nedir
Gabari Nedir?
Gabari farklı sektörlerde ama en çokta inşaat sektöründe kullanılan bir ölçü terimidir. Bir çeşit ölçek olan gabari, bir eşyanın ya da alanın sahip olması gereken boyutları, yan çizim teknikleri kullanılarak çizilmesini ve hazırlanmasını sağlamak için kullanılır. Bina inşasında son derece önemli bir yere sahip olan gabari, özellikle inşaat ve mimarlık üzerine üniversite eğitimi gören öğrencilerin sık sık karşılaştığı sözcükler arasında yer alır.
Gabari, farklı sektörlerde kullanılan ancak özellikle inşaat sektöründe çok sık karşılaşılan bir terimdir. İlk bakışta farklı bir dilden, dilimize geçmiş izlenimi yaratsa da özellikle inşaat sektörünün taşıyıcı terimleri arasında yer alır. “Gabari nedir” tarzı araştırma yapan kişilerin karşısına farklı tanımlamalar çıksa da bu tanımlar özünde bir nokta da birleşmektedir. Gabari genel olarak bir eşyanın veya alanın sahip olması gereken boyutları, yan çizim tekniği kullanılarak çizilmesini ve hazırlanmasını sağlayan bir ölçektir. Mimarlık fakültelerinde sık karşılaşılan bir terim olan gabari, özellikle boş bir arsa üzerine bina inşa edilmesi planlandığında büyük önem kazanır. Bunun nedeni ise binanın yüksekliği hesaplanırken gabari ölçeğinden yararlanılması. Öte yandan, arsanın yüz ölçümü ve boyu da yine gabari ölçeğinden yararlanılarak hesaplanır. Ayrıca gabari sayesinde birçok farklı emsalden yararlanmak da mümkündür.
Emsal Nedir?
Halk arasında sık sık kullanılan emsal kelimesi farklı anlamlara gelmektedir; ancak emsal kelimesinin inşaat sektöründe kullanımı biraz daha farklıdır. İnşaat sektöründe emsal, inşaatına başlanacak yapıların kesin sınırlarını ve kat sayılarını belirleyen değerdir. Kat alan sayısı ya da kısaltılmış haliyle KAKS olarak bilinen bu değerlerin belirlenmesi ise belediye tarafından gerçekleştirilir. KAKS bilgileri yine belediye tarafından hazırlanan imar durum belgesinde yer alır.
Emsal hesaplanırken arsa üzerinde yer alan tüm alanlar dahil edilmeden hesaplama işlemi yapılır. Bu hesaplama işleminin tam olarak anlaşılabilmesi için öncelikle KAKS sayısı yani emsal üzerinde etkili olan faktörlere bakmak gerekir. Katlar alanı; bodrum kat, asma kat, çatı arası piyesi ve açık/kapalı çıkmalar dahil olmak üzere kullanılabilen tüm katların, katlar alanına dahil edilmeyen alanları çıktıktan sonra kalan toplam alandır. Emsal oranları ise – – – – – – – ve arasında değişkenlik gösterir. İnşaatın yapılacağı arsa için belirlenen emsal oranı ve arsa alanının çarpılması sonucunda ise kat alan sayısı elde edilir. Örneğin emsal değeri olan metrekare arsanın toplam inşaat yapılabilecek alanı metre karedir.
Gabari ve Emsal Nasıl Hesaplanır?
Gabari ve emsal değerlerinin birçok farklı hesaplama formülü vardır. Bu formüller kullanılarak yapılacak hesaplama işleminin ardından ilgili değerlere ulaşılması mümkündür. Gabari ve emsal nasıl hesaplanır sorusuna bazı sabit formüllerle cevap verilebilir. Gabari değerinin hesaplanması için sırasıyla şu adımlar uygulanmalıdır:
- Arsa X emsal değer = toplam inşaat alanı
- Gabari – çatı payı ( 0,5 / 3,3 )
- Kat başına ayrılabilecek olan inşa alanı için toplam inşaat alanı / kat sayısı
Bu şekilde gabari değerlerinin hesaplanması mümkündür. Emsal değerini hesaplamak için ise aşağıkaki formüller kullanılır;
Formüllerini uygulayarak emsal değerine ulaşabilir. İnşaat alanlarında bu hesaplamaların yapılması projenin sağlıklı ilerleyişi açısından büyük bir önem taşır. Kolayca hesaplanabilen kat alanı kat sayısı ile inşaat alanı içerisinde yapılabilecek kat sayısını hesaplamak mümkündür.
Gabari Değerinin Yer Almadığı Tapularda Hesaplama Nasıl Yapılır?
Bazı tapu senetlerinde gabari değeri yer almaz. “H Serbest“ olarak adlandırılan bu kavram bina yüksekliğinin yani Gabari&#;nin sınırsız olduğu anlamına gelmektedir. Ancak bu istediğiniz bölgeye istediğiniz yükseklikte bina inşası yapabileceğiniz anlamına gelmez.
Gabari değerinin yer almadığı tapularda hesaplama için metrekarelik bir arsa için 0,3 emsal ve metrekarelik bir alanın olduğu varsayılırsa imarda gabari değerinin olmaması “H Serbest” durumunu ortaya koyar. Bu durumda metrekarelik alana metrekarelik iki katlı bina inşa edilebildiği gibi aynı bölgeye 60 metrekarelik 5 katlı bir bina da inşa edilebilir. Ancak inşası yapılacak bina metrekarelik sınırı geçemez.
İnşaat sektörü ve farklı sektörlere dair diğer merak ettiklerinize buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Gabari Nedir? Gabari Nasıl Hesaplanır?
İnşaat sektörünün en sık kullanılan terimlerinden biri olan gabari ve gabari hesaplaması, yatırım sürecinde bilinmesi gereken bir konudur. Emlak dünyasında değer hesaplamaya da etki eden gabari ne demek sorusuna yanıt vermek üzere detaylı bir değerlendirme yaptık. KAKS (Kat Alanı Kat Sayısı)-gabari ilişkisi, gabari nasıl hesaplanır, gabari sınırlaması nedir gibi kavramları madde madde işledik.
Gabari Nedir?
Yapı sektörünün aşina olduğu terimlerden biri olan gabari, minimum yükseklik ve genişlik anlamına gelmektedir. Pek çok kaynakta yapı gabarisi tabiriyle de kullanılmaktadır.
Temelde tüneller, köprüler, antrepolar için kullanılan bir terim olsa da binalar ve konutlar için de aynı amaçla ve aynı anlamda kullanılır. Bu alanların ne kadar yüksek ve ne kadar geniş olduğunu ifade eder. Basit bir tanımla inşaat sektöründe gabari, bir yapının kaldırım hizasından çatısına kadar olan maksimum yüksekliğini ifade eden ölçü birimidir. Konut ve arsa alanında arsa emsali ve arsa gabari terimleri birbiri ile çok yakından ilişkilidir. Bu nedenle bu iki kavramı, birlikte açıklamak gerekir.
Yapı Sektöründe Gabari ve Arsa Emsali
Yukarıda, gabarinin tanımını genel olarak açıkladık. Bu tanım, gabari kelime anlamını karşılıyor. Ancak yapı sektöründe gabari teriminin tanımı bazı noktalarda farklılaşıyor. Yapı sektöründe gabari ne demek, inceleyelim:
İnşa edilmesi planlanan bir binanın belediye tarafından öngörülen azami miktardaki yüksekliğinin ifade edilmesi için gabari terimi kullanılır. Başka bir deyişle gabari, belediyenin yapılacak olan bina için izin verdiği azami yüksekliktir. Peki, burada arazi emsali neden önemli?
Yapı için gabari verilirken arazinin yüzölçümü dikkate alınır. Ayrıca arazideki emsallere uygun olarak bir yükseklik verilir. Emsal değeri de zaten ilgili binaya ait imar planında parsele yapılacak yapıların alandaki hesabı söz konusudur. Dolayısıyla emsal değeri de arsadaki yapıların kat sayısını söyler.
Özetlemek gerekirse; emsal değeri ile gabari arasındaki fark, sundukları verilerden gelir. Gabari, arsa üzerindeki bina yüksekliğini verir. Arsa emsali ise katların toplam değerini ifade eder. Yani gabari ile yüksekliği öğrenirken emsal ile de arsa üzerinde yapılacak olan binaların ve bunların sahip olacağı katların toplam alanını öğreniriz.
Bir Arsanın Gabarisini Bilmek Neden Önemli?
Bir arsaya yapılacak olan binaların kaç katlı olabileceği konusu bilindiği üzere birden fazla yatırım noktasında etkilidir. Zira, arsanın yatırım değerine doğrudan etki eder. İşte bu nedenle emlak sektöründe arsa gabarisi ve arsa emsal değeri konuları çok önemlidir.
Yatırım öncesinde bu konular araştırılır. Bu nedenle gabari, arsaya kaç katlı bina yapılabileceği bilgisini sunmasından dolayı önem taşır. Bir arsanın gabari değerini biliyorsanız, o arsaya kaç katlı bina yapılabileceğini de biliyorsunuz demektir. Peki, tapuda gabari bilgisi nasıl ifade ediliyor?
Tapuda Gabari Sorgulaması
Tapuda gabari sorgulaması ya da tapuda gabari öğrenme süreci mühimdir. Temelde yüksekliği ifade etmek üzere kullanılan gabari için tapudan bilgi alabilirsiniz.
Gabari ve KAKS Bilmek Neden Önemli?
Emlak terminolojisinin iki önemli terimi olan gabari ve KAKS bilgisi ile farklı hesaplamalar için veri elde edilir.
Binanın belediye tarafından öngörülen azami yüksekliği için yani oraya kaç katlı bir bina yapılabileceği bilgisi için gabari bilmek gerekir.
KAKS bilgisi ile de araziye kaç daire yapılabileceği öğrenilir. Böylece kat başına düşen toplam metrekare hesabı yapılabilir.
Gabari Nasıl Hesaplanır?
Gabari hesaplaması belediye tarafından yapılır. Başka bir deyişle gabari kaç olmalı konusuna ilgili belediye karar verir. Burada belediye, arazinin yüzölçümü, arazinin boyu ve emsal yapıların yüksekliği gibi değerleri göz önüne alarak bir optimizasyon yapar.
Örneğin gabarisi yani yüksekliği 7,5 m, emsal değeri 0,5 olan m² 'lik bir arsa için kat m² hesabı şu şekildedir:
Arsa x Emsal değeri: x 0,5 = m² toplam inşaat alanını ifade ediyor.
7,5 olarak hesaplanan gabariden çatı payının çıkarılması gerekiyor. Yani 7,5– 0,5 / 3,3 = 2 kat
Kat başına ne kadarlık bir alan inşaat için ayrılabilir hesaplayabilmek için toplam inşaat alanı, kat sayısına bölünür. Dolayısıyla, m² olarak hesaplanır.
Bu hesaplamaya göre bu arsada 2 katlı bir yapı inşa edilebilir. Bu yapının yüksekliği, çatı dahil 7,5 metre olabilir. Ayrıca kat başına, toplam m² inşaat yapılabilir.
Gabarinin Altında Kalan İnşaat Olur Mu?
Belediye tarafından belirlenen gabari, belli katlı bir bina yapımına izin veriyor ancak inşaatın bütçesi ya da kapsamı gabariyi (üst limiti) karşılamıyorsa gabarinin altında inşaat da söz konusu olabilmektedir.
Binanın Kaç Katlı Olabileceği Nasıl Hesaplanır?
Bir arsaya yapılacak olan binanın kaç katlı olabileceği bilgisine gabari değeri üzerinden ulaşılır. Belediye tarafından verilen gabari boyutundan 0,5 metre çatı katı farkını çıkarmak gerekir. Ardından çıkan sonuç, 3’e bölünür. Böylece binanın kat sayısı ya da binanın kaç katlı olabileceği bulunur.
Gabarisi Olmayan Arsalar
Bir arsanın gabari değeri tapuda gözükmeyebilir. Buna, emlak dilinde H serbest denir. Eğer bir arsa için H serbest durumu varsa burada alan üzerinden bir hesaplama ile inşa edilebilecek en yüksek bina değeri bulunur.
Gayrimenkul yatırımı yapmadan önce işin uzmanlarına danışmak, büyük avantaj sunabilir. Doğru yatırımı doğru zamanda yapmak, birden fazla konuyu analiz edebilmek üzere verilere erişim gerektirir. Ayrıca deneyimle verileri analiz edebilmek de anlamlı sonuçlar elde etmeyi sağlar. Emlak yatırımından en iyi sonucu almak, bu alanda bilgi ve deneyim gerektirir.
Endeksa’nın güçlü veri altyapısı sayesinde kullanıcılar, ihtiyaç duydukları bilgilere kolayca ulaşabilirler. Endeksa ile tesis değerlemeden, ikinci el konut değerlemesine ya da yazlık içi pazar analizinden arsa gabari bilgisine kadar hemen her konuda bilgi almak mümkün hâle geliyor.
Önceki yazımıza seafoodplus.info adresinden ulaşabilirsiniz.