Fayans, mermer gibi yüzeylerde kullanılan derz dolgularını sökmek durumunda kalabilirsiniz. İncelen, kararan veya deforme olan derz üzerine yeni derz çekmek, sağlam olması açısından pek uygun değildir. Zorlayıcı bir iş olan derz sökme işlemi etrafa zarar verebilir. Daha da kötüsü çevreyi oldukça kirletebilir. Derz dolgularını sökmek isterseniz, bu amaçla kullanılabilecek çeşitli kimyasallara, makinelere ve araçlara yönelebilirsiniz. Derz dolguyu sökme noktasında tercih edilen yöntemleri yakından inceleyelim.
Derz Dolguyu Sökmek İçin Kullanılan Yöntemler
Derz dolgusu sökme işleminde kısmi bölgeler için en kolay yöntem, tornavida ve çekiç yardımıyla derz aralarını kazımaktır. Burada dikkat edilmesi gereken husus, derz aralarını temizlerken ana malzemeye (mermer, fayans, seramik, granit, doğal taş) zarar vermemektir. Kazıma esnasında kenarlara zarar verilirse yeni dolgu yapıldığında çirkin görüntü ortaya çıkabilir ve profesyonel bir iş sağlanmamış olur. Kimyasal olarak piyasada bulunan tuz ruhu gibi malzemeler derz aralarını sökmek için kullanılsa da ana malzemenin altına zarar vereceğinden pek önerilen bir yöntem değildir.
Bir diğer yöntem ise uygun bir uç kullanarak matkap ile derz aralarını temizlemektir. Bu yöntem tornavida ile temizleme yöntemine göre daha hızlıdır; fakat risk açısından aynı düzeydedir. Öte yandan derz aralarının sökülmesi için yapı marketlerden kolayca bulunabilecek bazı kazıyıcı aletler vardır. Uçları çelik olan bu aletler uzun süre kullanılabilir. Tabi yine malzemeye zarar vermemek için dikkatli olunmalıdır. Doğal yöntem olarak karbonat-sirke içeriğini katı halde karıştırarak istenilen bölgeye sürün. Yarım saat gibi bir süreyle beklettikten sonra sert bir fırça ile kirli görünüm giderilinceye kadar fırçalayın ve sonra durulayın.
Renk değişimi, karbonatlaşma (çiçeklenme), yüzey mukavemetinin düşmesi (tebeşirleşme), kararma, aşınma ve dökülme gibi sorunlarda mekanın yenilenmesi ve temizliği için derz dolgu nasıl sökülür sorusuna yanıt olarak elektrikli aletlerden daha sağlıklı çözümler sağlayabiliriz. Piyasada geniş fiyat aralıklarıyla bulunabilecek belli başlı derz açma makineleri söz konusudur. Çeşitli boy ve fonksiyonlarda uçları bulunan bu makineler ile derz dolgularını sökmek en sağlıklı yöntemdir. Profesyonel olarak genellikle bu makineler kullanılmaktadır. Yüksek hızda güç uygulayan derz sökme makinesi ile çalışırken yapmanız gereken, aynı baskıda ve doğrultuda ilerlemektir. Bu makineler, geniş alanlarda rahatlıkla kullanılmaktadır. Özellikle kireçli sular nedeniyle kirlenip renk değiştiren derz dolgularına çözüm olarak silikonlu derz dolgu ürünleri üretilmiştir. Banyo gibi ıslak mekanlar için bu ürünler oldukça faydalıdır. Temizlenmesi de diğer derz dolgu ürünlerine göre çok daha kolaydır.
Kurumuş Derz Dolgu Temizliği
Derz dolgularının uygulanması veya yenilenmesi ile yüzey üzerinde kirlenmeler meydana gelmektedir. Uygulama akabinde bu kirlenmeler kolaylıkla temizlenebilir. Profesyonel olarak dolgudan hemen sonra temizleme işlemi yapılmalıdır. Fakat bazı durumlarda derz dolguları yüzeyde kuruyup temizleme işini hayli zorlaştırabilir. Kurumuş derz dolgu nasıl temizlenir sorusuna karşı pek çok yöntemden söz etmek mümkündür. Bu konuda kimyasal ürünlerin yanı sıra doğal malzemelerle de gerekli işlemler sağlanabilir. Hiç kuşku yok ki yüzeye zarar vermeden yapılan işlem, en doğru işlem olarak kabul görür. Bu sebeple içerisinde sert tortular olan ürünlerle temizlik yapılmamalıdır. Doğal yöntemler arasında ise sirke öne plana çıkar. Bolca kullanacağınız sirke, sizi biraz uğraştırsa da neticede etkili olacaktır.
Kurumuş derz dolgularını temizlemek adına derz kazıyıcılardan yardım alınabilir. Çeşitli genişlikte üretilen kazıyıcılar ile dolguları temizlerken yüzeye zarar verilmemelidir. Kazıma işlemi, yüzeye paralel olarak yapılmalıdır. Mümkünse yüzey önceden ıslatılıp yumuşatılmaya çalışılmalıdır. Böylelikle sürtünmeden kaynaklı çizilmeler büyük ölçüde önlenmiş olur. Çeşitli kimyasallar ile de temizleme işlemi yapılabilir; fakat dolguya zarar vermemesi bu noktada esas alınmalıdır. Kireç çözücü, tuz ruhu, perhidrol gibi kimyasallarla temizleme yapılabilir; ancak tuz ruhu ile perhidrol karıştırıldığında keskin bir uçucu zehir meydana gelir. Oldukça tehlikeli olan bu yöntem, mümkünse tercih edilmemelidir. Yapı marketlerde bulunabilecek derz sökücü gibi yardımcı ürünler ile daha güvenli ve kolay çözümlere ulaşılmaktadır.
